Giáo án Ngữ văn khối 11 trọn bộ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 1 - §äc v¨n. Ngµy so¹n: 5/9/2007 Ngµy gi¶ng: 10/9/2007 vµo phñ chóa trÞnh ( Trích “ Thượng kinh ký sự” ) - Lª H÷u Tr¸c -. A. Mục tiêu cần đạt: giúp học sinh. 1. Kiến thức: Hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm, cũng như thái độ trước hiện thùc vµ ngßi bót ký sù ch©n thù, s¾c s¶o cña Lª H÷u Tr¸c qua ®o¹n trÝch miªu t¶ cuéc sèng vµ cung c¸ch sinh ho¹t n¬i phñ chóa TrÞnh. 2. Kỹ năng: Biết cách đọc hiểu một tác phẩm VH thuộc thể ký 3. Thái độ: Biết chân trọng một người vừa có tài năng vừa có nhân cách như Lê Hữu Trác. B. Phương tiện thực hiện:. - SGK, SGV - ThiÕt kÕ bµi so¹n. C. Cách thức tiến hành: GV tổ chưc giờ dạy học theo cách kết hợp đọc sáng tạo nêu. vấn đề kết hợp trao đổi thảo luận trả lời câu hỏi D. TiÕn tr×nh d¹y häc:. 1. ổn định tổ chức 2. kiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi. 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. * Hoạt động 1: GV hướng dẫn A. Tiểu dẫn học sinh tìm hiểu phần tiểu 1. Tác giả ( 1724 – 1791). Hiệu là Hải Thượng Lãn dÉn (SGK). Ông ( Ông già lười ở đất Thượng Hồng ). - Gọi học sinh đọc phần tiểu - Quê quán: Làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ dẫn. Sau đó yêu cầu nêu nội Thượng Hồng, thị trấn Hải Dương (nay thuộc huyện dung chÝnh. Yªn Mü tØnh H­ng Yªn) - Về gia đình: Có truyền thống học hành thi cử, đỗ đạt lµm quan - Phần lớn cuộc đời hoạt động y học và trước tác của ông gắn với quê ngoại ( Hương Sơn – Hà Tĩnh) - Lª H÷u Tr¸c kh«ng chØ ch÷a bÖnh giái mµ cßn so¹n sách, mở trường, truyền bá y học. Sự nghiệp của ông được tập hợp trong bộ “ Hải Thượng y tông tâm lĩnh” gåm 66 quyÓn biªn so¹n trong gÇn 40 n¨m. §©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu y häc XuÊt s¾c nhÊt trong thêi trung đại Việt Nam. 2. T¸c phÈm ( SGK) §o¹n “Vµo phñ chóa TrÞnh” nãi vÒ viÖc Lª H÷u Tr¸c lên tới Kinh đô được dẫn vào phủ chúa đề bắt mạch, kê đơn cho Trịnh Cán.. * Hoạt động 2:. B. §äc hiÓu v¨n b¶n. - GV gọi HS đọc một số đoạn. I. §äc v¨n b¶n. sau đó giải thích từ khó. - Gi¶i thÝch tõ khã. * Hoạt động 3. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. - Quang c¶nh vµ cuéc sèng 1. C¶nh sèng xa hoa ®Çy uy quyÒn cña chóa TrÞnh vµ đầy uy quyền của chúa Trịnh thái độ của tác giả ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ * C¶nh sèng xa hoa ®Çy uy quyÒn cña chóa TrÞnh 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nµo?. + Vµo phñ chóa ph¶i qua nhiÒu lÇn cöa vµ “ Nh÷ng d·y. ( HS chia nhãm nhá theo bµn, hµnh lang quanh co nèi nhau liªn tiÕp”. “ §©u ®©u còng trao đổi thảo luận, phát biểu). lµ c©y cèi um tïm chim kªu rÝu rÝt, danh hoa ®ua th¾m, gió đưa thoang thoảng mùi hương” + trong khuôn viên phủ chúa “ Người giữ cửa truyền báo rộn ràng, người có việc quan qua lại như mắc cửi. (ph©n tÝch bµi th¬ mµ t¸c gi¶ ng©m) + Néi cung ®­îc miªu t¶ gåm nh÷ng chiÕu gÊm, mµn là, sập vàng, ghế rồng, đèn sáng lấp lánh, hương hoa ngào ngạt, cung nhân xúm xít, mặt phần áo đỏ... + ăn uống thì “ Mâm vàng, chén bạc, đồ ăn toàn của ngon vËt l¹” + Về nghi thức: Nhiều thủ tục... Nghiêm đến nỗi tác giả phải “ Nín thở đứng chờ ở xa). Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch => Phñ chóa TrÞnh léng lÉy sang träng uy nghiªm ®­îc miªu t¶ cña t¸c gi¶? t¸c gi¶ miªu t¶ bÆng tµi quan s¸t tû mû, ghi chÐp trung (GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi). thực, tả cảnh sinh động giữa con người với cảnh vật. Ng«n ng÷ gi¶n dÞ méc m¹c.... Thái độ của tác giả bộc lộ như * Thái độ của tác giả thế nào trước quang cảnh ở - Tỏ ra dửng dưng trước những quyến rũ của vật chất. phủ chúa? em có nhận xét gì Ông sững sờ trước quang cảnh của phủ chúa “ Khác gì về thái độ ấy? ngư phủ đào nguyên thủa nào” (GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi). - Mặc dù khen cái đẹp cái sang nơi phủ chúa xong tác giả tỏ ra không đồng tình với cuộc sống quá no đủ tiện nghi nh­ng thiÕu khÝ trêi vµ kh«ng khÝ tù do. * Hoạt động 4:. 2. Thế tử cán và thái độ, con người Lê Hữu Trác. N¬i ë cña ThÕ tö C¸n ®­îc * Nh©n vËt ThÕ tö C¸n: miªu t¶ nh­ thÕ nµo? - Lèi vµo chç ë cña vÞ chóa rÊt nhá “ §i trong tèi (HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi om...” 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> trước lớp). - N¬i thÕ tö ngù: V©y quanh bao nhiªu lµ vËt dông gÊm vóc lụa là vàng ngọc. Người thì đông nhưng đều im lÆng -> kh«ng khÝ trë l©n l¹nh lÏo, thiÕu sinh khÝ. H×nh hµi, vãc d¸ng cña ThÕ tö - H×nh hµi, vãc d¸ng cña ThÕ tö C¸n: Cán được miêu tả như thế nào? + Mặc áo đỏ ngồi trên sập vàng (HS làm việc cá nhân trả lời + Biết khen người giữa phép tắc “Ông này lạy khéo” trước lớp). + §øng dËy cëi ¸o th× “Tinh khÝ kh« hÕt, mÆt kh«, rèn lồi to, gân thì xanh...nguyên khí đã hao mòn... âm dương đều bị tổn hại -> một cơ thể ốm yếu, thiếu sinh khÝ. Em cã suy nghÜ g× vÒ c¸ch => T¸c gi¶ võa t¶ võa nhËn xÐt kh¸ch quan ThÕ tö C¸n miªu t¶ nµy. được tái hiện lại thật đáng sợ. Tác giả ghi trong đơn thuèc “ 6 m¹ch tÕ s¸c vµ v« lùc...trong th× trèng”. Ph¶i chăng cuộc sống vật chất quá đầy đủ, quá giàu sang phó quý nh­ng tÊt c¶ néi lùc bªn trong lµ tinh thÇn ý chÝ, nghÞ lùc, phÈm chÊt th× trèng rçng?. Thái độ của Lê Hữu Trác và * Thái độ của Lê Hữu Trác và phẩm chất của một thầy phÈm chÊt cña mét thÇy lang lang khi kh¸m bÖnh cho ThÕ tö ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo khi - Mét mÆt t¸c gi¶ chØ ra c¨n bÖnh cô thÓ, nguyªn nh©n kh¸m bÖnh cho ThÕ tö?. cña nã, mét mÆt ngÇm phª ph¸n “V× ThÕ tö ë trong. (HS chia nhóm lớn, 2 dãy trả chốn màn che trướng phủ, ăn quá no, mặc quá ấm nên lêi). t¹ng phñ yÕu ®i” + ¤ng rÊt hiÓu c¨n bÖnh cña TrÞnh C¸n, ®­a ra c¸ch ch÷a thuyÕt phôc nh­ng l¹i sî ch÷a cã hiÖu qu¶ ngay, chóa sÏ tin dïng, c«ng danh trãi buéc. §Ò tr¸nh ®­îc viÖc Êy chØ cã thÓ ch÷a cÇm chõng, dïng thuèc v« thưởng vô phạt. Song, làm thế lại trái với y đức. Cuối cùng phẩm chất, lương tâm trung thực của người thày thuốc đã thắng. Khi đã quyết tác giả thẳng thắn đưa ra 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> lý lẽ để giải thích -> Tác giả là một thày thuốc giỏi có kiến thức sâu rộng, có y đức * Hoạt động 5: GV chia nhóm 3. Bút pháp ký sự đặc sắc của tác giả nhỏ và hướng dẫn học sinh - Quan sát tỉ mỉ, ghi chép trung thực không một chút th¶o luËn;. hư cấu. Cách ghi chép cũng như tài năng quan sát đã. Bót ph¸p ký sù cña t¸c gi¶ t¹o ®­îc sù tinh tÕ s¾c x¶o ë mét vµi chi tiÕt g©y Ên được thể hiện qua đoạn trích tượng khó quên. đặc sắc như thế nào? hãy phân - Kết hợp giữa văn xuôi và thơ ca làm tăng chất trữ tÝch. t×nh cho t¸c phÈm. 4. Cñng cè: Gv yªu cÇu HS tù * Ghi nhí (SGK trang 9 ) tãm t¾t nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi LuyÖn tËp: Bµi tËp SGK trang 9 dung vµ NghÖ thuËt 5. DÆn dß. - HS lµm bµi vµ häc bµi - Giê sau häc tiÕng ViÖt. 5 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TiÕt 2- TiÕng ViÖt. Ngµy so¹n: 5/9/2007 Ngµy gi¶ng:10/9/2007. Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân A. Mục tiêu cần đạt: 1.KiÕn thøc: Gióp HS n¾m ®­îc biÓu hiÖn cña c¸i chung trong ng«n ng÷ cña XH vµ cái riêng trong lời nói của cá nhân, mối tương quan giữa chúng. 2. Kü n¨ng: N©ng cao n¨ng lùc lÜnh héi nh÷ng nÐt riªng trong ng«n ng÷ cña c¸ nh©n, nhất là của các nhà văn có uy tín. Đồng thời rèn luyện để hình thành và nâng cao năng lùc s¶ng t¹o cña c¸ nh©n, biÕt ph¸t huy phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n khi sö dông ng«n ng÷ chung. 3. Thái độ: vừa có ý thức tôn trọng những quy tắc ngôn ngữ chung của XH, vừa có s¶ng t¹o, gáp phÇn vµo sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña XH. B. Phương tiện thực hiện: - SGK, SGV - ThiÕt kÕ bµi so¹n C. Cách thức tiến hành: GV tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp nêu vấn đề trao đổi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: GV gọi HS nhắc lại kiến thức chung về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ đã học ở lớp 10 3. Bµi míi Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS t×m hiÓu vª ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña XH - T¹i sao ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña XH ? ( GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi). TÝnh chung trong ng«n ng÷ cña cộng đồng được biểu hiện qua những phương diện nào ? ( GV chia HS theo nhãm nhá trả lời câu hói trình bày trước líp). Nội dung cần đạt I. Ng«n ng÷- Tµi s¶n chung cña XH - Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña mét DT mét cộng đồng XH. Muốn giao tiếp với nhau XH phải có phương tiện chung, trong đó phương tiÖn quan träng nhÊt lµ ng«n ng÷. CHo nªn mçi cá nhân đều phải tích luỹ và biết sử dụng ngôn ngữ chung của cộng đồng. - Tính chung trong ngôn ngữ của cộng đồng đươc biểu hiện qua những phương diện sau: 1.Trong thµnh phÇn cña ng«n ng÷ cã nh÷ng yÕu tè chung cho tÊt c¶ mäi c¸ nh©n trong céng đồng. Những yếu tố chung bao gồm : + C¸c ©m vµ c¸c thanh( c¸c nguyªn ©m , phô ©m, thanh ®iÖu,....) + C¸c tiÕng ( tøc c¸c ©m tiÕt ) do sù kÕt hîp cña c¸c ©m vµ thanh theo nh÷ng quy t¾c nhÊt 6 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> định + C¸c tõ + Các ngữ cố định ( thành ngữ , quán ngữ ) Ph©n tÝch VD (SGK) 2. TÝnh chung cßn thÓ hiÖn ë c¸c quy t¾c vµ phương thức chung trong việc cấu tạo và sử dụng các đơn vị ngôn ngữ. * VD một số quy tắc hoặc phương thức như: + Quy t¾c cÊu t¹o c¸c kiÓu c©u VD ( SGK) +Phương thức chuyển nghĩa từ VD ( SGK) *Hoạt động2: GV hướng dẫn II. Lời nói- Sản phẩm riêng của cá nhân. HS t×m hiÓu vÒ lêi nãi - ThÕ nµo lµ lêi nãi ? ( SGK trang 11) -Em hiÓu thÕ nµo lµ lêi nãi c¸ nh©n ? ( GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi) - C¸i riªng trong lêi nãi c¸ - C¸i riªng trong lêi nãi cña c¸ nh©n ®­îc biÓu nhân được biểu lộ ở những lộ ở các phương diện sau : phương diện nào ? 1. Giäng nãi c¸ nh©n ( HS chia nhãm nhá tr¶ lêi c©u 2. Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n ( Ph©n tÝch VD SGK) hái) 3.Sự chuyển đổi, sáng tạo khi sử dụng từ ngữ chung, quen thuéc ( Ph©n tÝch VD SGK) 4. ViÖc t¹o ra c¸c tõ míi (Ph©n tÝch VD SGK) 5. ViÖc vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o quy t¾c chung, phương thức chung ( Phân tích VD SGK) III. Ghi nhí *Hoạt động 3: GV hướng dẫn IV. Luyện tập 1. Bµi tËp 1 HS lµm bµi tËp. ( GV ph¸t phiÕu häc tËp HS Tõ “ Th«i” in ®Ëm ®­îc dïng víi nghÜa: sù mÊt trao đổi làm BT theo bàn 4 em ) mát, sự đau đớn. “ Thôi” là hư từ được nhà thơ dùng trong câu thơ nhằm diễn đạt nỗi đau của mình khi nghe tin bạn mất, đồng thời cũng là cách nói giảm để nhẹ đi nỗi mất mát quá lớn không gì bù đắp nổi. 2. Bµi tËp 2 - Tác giả sắp xếp từ ngữ theo lối đối lập kết hợp với hình thức đảo ngữ -> làm nổi bật sự phÉn uÊt cña thiªn nhiªn mµ còng lµ sù phÉn uất của con người -> Tạo nên ấn tượng mạnh mÏ lµm nªn c¶ tÝnh s¸ng t¹o cña HXH 4. Cñng cè: GV chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n 5 DÆn dß: - Bµi tËp vÒ nhµ ( BT3 SGK trang 13) - Giê sau viÕt v¨n. 7 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tiªt 5- §äc v¨n. Ngµy so¹n: 8/9/2007 Ngµy gi¶ng: 12/9/2007. Tù T×nh. ( Bµi II) - Hồ Xuân Hương-. A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS 1. KiÕn thøc: - Cảm nhận được tâm trạng vừa buồn tủi, vừa phẫn uất trước tình cảnh éo le và khát vọng sèng, kh¸t väng HP cña HXH. - ThÊy ®­îc tµi n¨ng nghÖ thuËt th¬ N«m cña HXH: th¬ §­êng luËt viÕt b»ng tiÕng ViÖt, c¸ch dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh gi¶n dÞ, giµu søc biÓu c¶m, t¸o b¹o mµ tinh tÕ. 2. Kỹ năng: Biết cách đọc hiểu một bài thơ Đường luật 3. Thái độ: Trân trọng và khâm phục bản lĩnh, tài năng của HXH B. Phương tiện thực hiện: - SGK, SGV - ThiÕt kÕ bµi so¹n - B¶ng phô C. Cách thức tiến hành: GV tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp đọc sáng tạo, nêu vấn đề, trao đổi thảo luận trả lời câu hỏi. D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Quang c¶nh n¬i phñ Chóa ®­îc LHTr miªu t¶ nh­ thÓ nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ngßi bót miªu t¶ cña t¸c gi¶ ? 3. Bµi míi Hoạt động của GV & HS. Nội dung cần đạt. * Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS tìm hiểu phÇn tiÓu dÉn - GV gọi một HS đọc phần tiểu dẫn SGK sau đó tãm t¾t ý chÝnh. A. TiÓu dÉn 1. Tác giả Hồ Xuân Hương - Chưa xác định được năm sinh năm mất. - Sèng vµo kho¶ng nöa cuèi thÕ kû XVIII – nöa ®Çu thÕ kû XIX. - Quª qu¸n: Lµng Quúnh §«i huyÖn Quúnh L­u tØnh NghÖ An nh­ng sèng chñ yÕu ë kinh thµnh Th¨ng Long. - Hoàn cảnh xuất thân: trong một gia đình nhà nho nghÌo, cha lµm nghÒ d¹y häc. - Là người đa tài đa tình phóng túng, giao thiệp với nhiÒu v¨n nh©n tµi tö, ®i rÊt nhiÒu n¬i vµ th©n thiÕt víi nhiều danh sĩ. Cuộc đời, tình duyên của Hồ Xuân Hương nhiều éo le ngang trái, 8 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động 2: GV hướng dẫn HS đọc hiểu văn bản - GV gọi HS đọc bài thơ sau đó nhận xét ( yêu cầu đọc diễn cảm) - GV chia HS theo nhãm nhỏ (Theo bàn) trao đổi th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái Xác định không gian, thời gian, từ ngữ đã diễn t¶ hoµn c¶nh, t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh nh­ thÕ nµo?. -> Hồ Xuân Hương là một hiện tượng độc đáo trong lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam. §­îc mÖnh danh lµ “ bµ chóa th¬ N«m”. 2. S¸ng t¸c (SGK trang 18) B. §äc - hiÓu v¨n b¶n I. §äc vµ gi¶i nghÜa tõ khã. II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Hai c©u th¬ ®Çu - Thời gian: Đêm khuya (quá nửa đêm) -> Yên tĩnh, con người đối diện với chính mình, sống thật với mình - Không gian: Yên tĩnh vắng lặng (nghệ thuật lấy động t¶ tÜnh) - ¢m thanh; TiÕng trèng cÇm canh -> nh¾c nhë con người về bước đi của thời gian + “V¨ng v¼ng” -> tõ l¸y miªu t¶ ©m thanh tõ xa vọng lại (nghệ thuật lấy động tả tĩnh) + “ Trèng canh dån” -> tiÕng trèng dån dËp, liªn håi, véi v· Tâm trạng của chủ thể trữ - Chủ thể trữ tình là người phụ nữ một mình trơ trọi, t×nh ®­îc diÔn t¶ qua đơn độc trước không gian rộng lớn: nh÷ng h×nh ¶nh, tõ ng÷, + “Trơ”: Trơ trọi, lẻ loi, cô đơn biÖn ph¸pnghÖ thuËt nµo? Tr¬ lú: Tñi hæ bÏ bµng, th¸ch thøc bÒn gan em cã nhËn xÐt g×? + Kết hợp từ “ Cái + hồng nhan”: vẻ đẹp của người phụ n÷ bÞ rÎ róng... + Nghệ thuật đảo ngữ -> nhấn mạnh vào sự trơ trọi nhưng đầy bản lĩnh của Xuân Hương => xót xa, chua ch¸t + Hình ảnh tương phản: Cái hồng nhan > < nước non -> Nỗi cô đơn khủng khiếp của con người GV hướng dẫn HS tìm 2. Hai c©u tiÕp (C©u 3 + 4) hiÓu 2 c©u thùc - Mượn rượu để giải sầu: Say rồi lại tỉnh -> vòng luẩn quÈn kh«ng lèi tho¸t -Thùc c¶nh vµ thùc t×nh - Ng¾m vÇng tr¨ng: Th× tr¨ng xÕ bãng – KhuyÕt – của HXH được diễn đạt chưa tròn -> sự muộn màng dở dang của cuộc đời nhà như thế nào ? Qua đó ta th¬: Tuæi xu©n tr«i qua mµ h¹nh phóc ch­a trän vÑn thÊy ®­îc ®iÒu g× vÒ - Nghệ thuật đối -> tô đậm thêm nỗi sầu đơn lẻ của HXH? người muộn màng lỡ dở => NiÒm mong mái tho¸t khái hoµn c¶nh thùc t¹i nh­ng kh«ng t×m ®­îc lèi tho¸t. §ã còng chÝnh lµ th©n phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến 9 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> GV hướng dẫn HS tìm hiÓu 2 c©u luËn - Nçi niÒm phÉn uÊt cña HXH được diễn đạt như thÕ nµo ? Em cã nhËn xÐt gì ?( Hình tượng thiên nhiªn gãp phÇn diÔn t¶ tâm trạng, thái độ của nhà thơ trước số phận như thÕ nµo ?). 3. Hai c©u tiÕp ( C©u 5 + 6) - Cách diễn đạt: + Nghệ thuật đối + Nghệ thuật đảo ngữ -> Mạnh mẽ dữ dội, quyết liệt + §éng tõ m¹nh “xiªn” “®©m” kÕt hîp c¸c bæ ng÷ ngang dọc -> cách dùng từ độc đáo -> sự phản kháng cña thiªn nhiªn => dường như có một sức sống đang bị nén xuống đã b¾t ®Çu bËt lªn m¹nh mÏ v« cïng 4. Hai c©u kÕt - C¸ch dïng tõ: - Hai c©u kÕt nãi lªn t©m + Xu©n: Mïa xu©n, tuæi xu©n sù g× cña t¸c gi¶ ? ( c¸ch + Ng¸n: Ch¸n ng¸n, ng¸n ngÈm dùng từ, nghệ thuật tăng -> Mùa xuân đến mùa xuân đi rồi mùa xuân lại lại tiÕn....) theo nhịp tuần hoàn vô tình của trời đất còn tuổi xuân của con người cứ qua đi mà không bao giờ trở lại => chua ch¸t, ch¸n ng¸n - Ngo¶nh l¹i tuæi xu©n kh«ng ®­îc cuéc t×nh, khèi t×nh mµ chØ m¶nh t×nh th«i. M¶nh t×nh ®em ra san sÎ còng chỉ được đáp ứng chút xíu ( nghệ thuật dùng từ thuần việt theo cấp độ tăng tiến: Mảnh tình - san sẻ – tí – con con) => thËt xãt xa, téi nghiÖp *Hoạt động3: GV hướng III. Kết luận dÉn HS cñng cè l¹i bµi - VÒ néi dung: Qua lêi Tù t×nh bµi th¬ nãi lªn c¶ kh¸t häc vọng sống, khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương. ý nghĩa nhân văn của bài thơ: Trong buồn tủi, người ( GV ph¸t phiÕu häc tËp phụ nữ gắng vượt lên trên số phận nhưng cuối cùng vẫn cho HS theo bµn. HS tr¶ lêi c©u hái vÒ gi¸ trÞ ND r¬i vµo bi kÞch - Về nghệ thuật: Sử dụng từ ngữ giản dị mà đặc sắc, vµ gi¸ trÞ NT) hình ảnh giàu sức gợi cảm để diễn tả các biểu hiện phong phó, tinh tÕ cña t©m tr¹ng *GV hướng dẫn HS luyện IV. Luyện tập tËp ( Bµi tËp1- SGK - Gièng nhau: trang20) + Đều sử dụng thơ Nôm Đường Luật để thể hiện cảm xóc + Đều mượn cảm thức về thời gian để thể hiện tâm tr¹ng + §Òu sö dông c¸c tõ ng÷ biÓu c¶m - Kh¸c nhau: + C¶m xóc trong “Tù t×nh I” lµ nçi niÒm cña nhµ th¬ trước duyên phận hẩm hiu, nhiều mất mát, trước lẽ đời đầy nghịch cảnh đồng thời là sự vươn lên của chính bản thân, thách đố lại duyên phận + Cßn ë “Tù t×nh II” còng lµ sù thÓ hiÖn cña bi kÞch 10 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 5. DÆn dß:. duyên phận muộn màng, cố gắng vươn lên nhưng cuối cïng còng kh«ng tho¸t ®­îc bi kÞch. §Õn “Tù t×nh II”, sù bi kÞch nh­ ®­îc nh©n lªn, phÉn uÊt h¬n. * Ghi nhí (SGK trang 19) - Thùc hiÖn bµi tËp 2 - Giê sau häc bµi “C©u c¸ mïa thu”. 11 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TiÕt6- §äc v¨n. Ngµy so¹n:10/9/2007 Ngµy gi¶ng:13/9/2007. C©u c¸ mïa thu. (Thu ®iÕu). - NguyÔn KhuyÕn-. A. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: Gióp HS - Cảm nhận được vẻ đẹp của cảnh thu điển hình cho mùa thu làng cảnh VN vùng đồng b»ng B¾c Bé. - Vẻ đẹp tâm hồn thi nhân:tấm lòng yêu thiên nhiên, quê hương đất nước, tâm trạng thời thÕ. 2. Kü n¨ng: ThÊy ®­îc tµi n¨ng th¬ N«m NguyÔn KhuyÕn víi bót ph¸p nghÖ thuËt t¶ c¶nh, t¶ t×nh, nghÖ thuËtgieo vÇn, sö dông tõ ng÷. 3. Thái độ: Trân trọng tài năng của nguyễn Khuyến và bồi đắp thêm tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước. B. Phương tiện thực hiện - SGK, SGV - B¶ng phô, phiÕu häc tËp C. Cách thức tiến hành: GV tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp đọc sáng tạo, nêu vấn đề, trao đổi thảo luận trả lời câu hỏi D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: Em hãy đọc thuộc lòng bài thơ “ Tự tình” của HXH và nêu cảm xúc chủ đạo của bài thơ? 3. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt *Hoạt động1: GV hướng A. Tiểu dẫn dÉn HS t×m hiÓu phÇn tiÓu 1. T¸c gi¶( 1835- 1909) hiÖu lµ QuÕ S¬n, lóc nhá tªn lµ Thắng sau đổi thành Nguyễn Khuyến dÉn Gọi HS đọc và tóm tắt nội - Quê quán: Làng Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam dung chÝnh - Hoàn cảnh xuất thân: Trong một gia đình nhà nho nghèo, có truyền thống khoa bảng -> ảnh hưởng đến Nguyễn KhuyÕn - Bản thân: Thông minh, chăm chỉ, đỗ đạt cao ( Đỗ đầu cả3 kì thi Hương, Hội, Đình -> Tam nguyên Yên Đổ) - Cuộc đời làm quan hơn 10 năm không màng danh lợi, không hơp tác với kẻ thù sau đó về ở ẩn tại quê nhà -> NK là người tài năng, có cốt cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước thương dân, kiên quyết không hợp tác với kẻ thù. 2. S¸ng t¸c( SGK trang21) *Hoạt động2: B. §äc- hiÓu v¨n b¶n GV gọi HS đọc bài thơ I.§äc vµ gi¶i nghÜa tõ khã 12 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> (Yêu cầu đọc diễn cảm) *Hoạt động3: Hướng dãn HS t×m hiÓu v¨n b¶n C¶nh mïa thu ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo? (Chó ý:§iÓm nh×n, tõ ng÷ h×nh ¶nh, c¶ch giªo vÇn) HS chia nhãm nhá thùc hiện yêu cầu trên sau đó trình bày trước lớp - GV chèt l¹i. Qua c¶nh mïa thu ta c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× vÒ t©m tr¹ng cña thi nh©n? (HS tr¶ lêi vµo phiÕu häc tËp GV nhËn xÐt råi chèt l¹i). II.T×m hiÓu v¨n b¶n 1. C¶nh mïa thu - Bµi th¬ më ra b»ng khung c¶nh thiªn nhiªn gãi gän trong mét c¸i ao thu: +Ao thu: lạnh lẽo, nước trong veo -> đặc trưng của vùng §BBB vµ cña tiÕt trêi mïa thu, gîi c¶m gi¸c l¹nh lÏo, yªn tĩnh lạ thường +H×nh ¶nh:ChiÕc thuyÒn c©u bÐ tÎo teo -> rÊt nhá( chó ý c¸ch sö dông tõ l¸y vµ c¸ch gieo vÇn “eo” cña t¸c gi¶) +Từ ngữ: lẽo, veo, teo...có độ gợi cao - Còng tõ ao thu Êy t¸c gi¶ nh×n ra mÆt ao vµ kh«ng gian quanh ao: +Mặt ao – sóng biếc->nước mặt ao phản chiếu màu cây mµu trêi trong xanh mét mµu - hơi gợn tí-> chuyển động rất nhẹ =>sự chăm chú quan s¸t cña t¸c gi¶ +Hình ảnh “ Lá vàng......”-> đặc trưng tiêu biểu của mùa thu. “ khẽ đưa vèo” -> chuyển động rất nhẹ rất khẽ => Sự c¶m nhËn s©u s¾c vµ tinh tÕ. - Kh«ng gian mïa thu ®­îc më réng: +Trêi xanh ng¾t -> xanh thuÇn mét mµu trªn diÖn réng => đặc trưng của mùa thu. +TÇng m©y l¬ löng trªn bÇu trêi -> quen thuéc gÇn gòi, yªn b×nh, tÜnh lÆng. - Khung c¶nh lµng quª quen thuéc:ngâ xãm quanh co, hµng c©y tre, tróc....->yªn ¶ tÜnh lÆng. - Trong c¸i kh«ng khÝ se l¹nh cña th«n quª bçng xuÊt hiÖn hình ảnh một người câu cá: Tùa gèi «m cÇn...... Cá đâu đớp động..... + “ Bu«ng”: Th¶ ra( th¶ láng) đi câu để giải trí,để ngắm cảnh MT + Tiếng cá “đớp động dưới chân bèo”-> sự chăm chú quan s¸t cña nhµ th¬ trong kh«ng gian yªn tÜnh cña mïa thu( nghệ thuật lấy động tả tĩnh) 2. T×nh thu - Bµi th¬ nãi vÒ chuyÖn “ C©u c¸ mïa thu” nh­ng xÐt bÒ s©u chuyÖn c©u c¸ kh«ng ®­îc nh©n vËt tr÷ t×nh quan t©m nhiÒu lắm. Nói câu cá nhưng thực ra là để đón nhận trời thu, cảnh thu vµo câi lßng vµ béc lé t©m tr¹ng cña m×nh. - Không gian tĩnh lặng đem đến sự cảm nhận về một nỗi cô qu¹nh, uÈn khóc trong t©m hån nhµ th¬. 13 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 4. Cñng cè Nªu gi¸ trÞ ND vµ NT cña t¸c phÈm ? ( Dïng b¶ng phô cho HS chia nhãm nhá). III. KÕt luËn - Về nội dung: Cảnh mang vẻ đẹp điển hình cho mùa thu làng cảnh Việt Nam. Cảnh đẹp nhưng phảng phất buồn, vừa phản ánh tình yêu thiên nhiên đất nước, vừa cho thấy tâm sự thêi thÕ cña t¸c gi¶. - VÒ nghÖ thuËt: Ng«n ng÷ trong s¸ng, gi¶n dÞ,cã kh¶ n¨ng diÔn t¶ nh÷ng biÓu hiÖn tinh tÕ cña sù vËt, t©m tr¹ng...C¸ch gieo vần độc đáo, nghệ thuật lấy động tả tĩnh.... *Ghi nhí( SGK) *Hoạt động4:GV hướng IV.Luyện tập dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn *Gîi ý: tËp C¸i hay cña nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ trong bµi th¬: dïng từ ngữ để gợi cảnh và diễn tả tâm trạng - C¶nh thanh s¬ vµ dÞu nhÑ ®­îc gîi lªn qua c¸c tÝnh từ:Trong veo, biếc, xanh ngắt....Các cụm độnh từ: gợn tí, khÏ ®­a, l¬ löng. - Tõ “VÌo” nãi lªn t©m sù thêi thÕ cña t¸c gi¶ - VÇn “eo” ®­îc t¸c gi¶ sö dông rÊt thÇn t×nh 5. DÆn dß:. - HS häc bµi vµ lµm bµi tËp 2(SGK) - Giê sau häc lµm v¨n. 14 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TiÕt 3 + 4 – Lµm v¨n. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. bµi viÕt sè 1 A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Củng cố kiến thức về văn nghị luận đã hcọ ở trung học cơ sở và học kỳ 2 ở lớp 10. - ViÕt ®­îc bµi nghÞ luËn x· héi cã néi dung s¸t víi thùc tÕ cuéc sèng vµ häc tËp cña häc sinh trung häc phæ th«ng. - Đề bài phù hợp với trình độ học sinh: Gắn với các tác phẩm (hoặc đoạn trích) văn học trong chương trình với một số vấn đề đạo đức, nhân cách tuổi trẻ học đường hiện nay. B. §Ò bµi: H·y bµn vÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp vµ trong thi cö cña häc sinh ngµy nay. C. Đáp án: Học sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau nhưng phải đạt được các yªu cÇu sau: * KiÕn thøc 1. VÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp cña häc sinh ngµy nay - Häc sinh trung thùc trong häc tËp lµ nh÷ng häc sinh tù gi¸c trong häc tËp, ch¨m chØ, chÞu khã - Thực hiện tốt việc chuẩn bị bài, làm bài tập và soạn bài trước khi đến lớp. - HiÖn nay vÉn cßn mét sè häc sinh ch­a tù gi¸c, ch­a trung thùc trong häc tËp. 2. VÒ tÝnh trung thùc trong thi cö cña häc sinh ngµy nay - Häc sinh trung thùc trong thi cö lµ nh÷ng häc sinh kh«ng quay cãp, kh«ng nh×n bµi cña b¹n.... - HiÖn nay vÉn cßn t×nh tr¹ng nhiÒu häc sinh kh«ng trung thùc trong thi cö: quay cãp, nh×n bµi cña b¹n... 3. ý nghĩa của việc trung thực trong học tập và trong thi cử đói với học sinh nói chung 4. ý nghĩa của cuộc vận động “hai không” của Bộ Giáo dục và đào tạo * Kü n¨ng: BiÕt viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn x· héi, cã lËp luËn chÆt chÏ, bè côc râ rµng, diễn đạt tốt D. Thang ®iÓm 9 + 10 điểm: Đáp ứng tốt yêu cầu trên, có bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, mắc một hai lỗi nhỏ 7 + 8 điểm: Cơ bản đáp ứng được yêu cầu trên, có bố cục rõ ràng diễn đạt khá tốt, còn mắc mét vµi lçi nhá 5 + 6 ®iÓm: Tr×nh bµy ®­îc 2/3 sè ý, cã bè côc râ rµng, cßn m¾c lçi chÝnh t¶. 3 + 4 ®iÓm: Ch­a tr×nh bµy ®­îc 1/2 sè ý, bè côc ch­a râ rµng, m¾c nhiÒu lçi 1 + 2 điểm: bài viết quá sơ sài, chưa hiểu yêu cầu của đề (lạc đề) 0 ®iÓm: Bá giÊy tr¾ng. Lµm v¨n. Ngµy so¹n:................. 15 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ( Bµi lµm ë nhµ). Ngµy gi¶ng:.................... ...................... bµi viÕt sè 2 A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - ViÕt ®­îc bµi nghÞ luËn v¨n häc võa thÓ hiÖn hiÓu biÕt vÒ t¸c phÈm, võa nªu lªn những suy nghĩ riêng, bước đầu có tính sáng tạo - RÌn luyÖn c¸ch ph©n tÝch, nªu c¶m nghÜ cña b¶n th©n B. Đề bài: Hình ảnh người phụ nữ Việt Nam thời xưa qua các bài: “ Bánh trôi nước” “ Tự tình” ( Bài II) của Hồ Xuân Hương và “ Thương vợ” của Trần Tế Xương C. §¸p ¸n: Học sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau nhưng phải đạt được các yêu cầu sau: *Kiến thức:HS cần nắm chắc 3 bài thơ trên từ đó nêu cảm nghĩ của bản thân về hình ảnh người phụ nữ thời xưa qua các tác phẩm đó - Thân phận người phụ nữ Việt Nam thời xưa: +Thân phận bị phụ thuộc không tự quyết định được số phận của mình + Cam chÞu trong mäi hoµn c¶nh - Phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam thời xưa: + Tần tảo, chịu thương chịu khó, yêu chồng, thương con + Lu«n lu«n gi÷ g×n phÈm chÊt cña m×nh dï ë trong bÊt k× hoµn c¶nh nµo + NiÒm kh¸t khao t×nh c¶m, t×nh yªu ch©n thµnh, tha thiÕt ( Dïng dÉn chøng trong 3 bµi th¬ lµ chÝnh, cã thÓ lÊy thªm mét sè dÉn chøng trong ca dao) - So sánh với hình ảnh người phụ nừ ngày nay và nêu những đánh giá, nhận xét của mình * Kỹ năng: Biết viết một bài văn nghị luận văn học, có bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, văn viÕt cã c¶m xóc, cã nh÷ng ph¸t hiÖn riªng D. Thang ®iÓm 9 + 10 điểm: Đáp ứng tốt yêu cầu trên, có bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, văn viết có cảm xúc, cã nh÷ng ph¸t hiÖn riªng, m¾c mét hai lçi nhá 7 + 8 điểm: Cơ bản đáp ứng được yêu cầu trên, có bố cục rõ ràng diễn đạt khá tốt, còn mắc mét vµi lçi nhá 5 + 6 ®iÓm: Tr×nh bµy ®­îc 2/3 sè ý, cã bè côc râ rµng, cßn m¾c lçi chÝnh t¶. 3 + 4 ®iÓm: Ch­a tr×nh bµy ®­îc 1/2 sè ý, bè côc ch­a râ rµng, m¾c nhiÒu lçi 1 + 2 điểm: bài viết quá sơ sài, chưa hiểu yêu cầu của đề (lạc đề) 0 ®iÓm: Bá giÊy tr¾ng. 16 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TiÕt 9 - §äc v¨n. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Thương vợ. (Trần Tế Xương) A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Cảm nhận được ân tình sâu nặng của nhà thơ đối với bà Tú – một người vợ ®iÓn h×nh cña truyÒn thèng ViÖt Nam - Thấy được khả năng tả người, gợi cảnh đầy tài hoa, việc sử dụng Tiếng Việt chuẩn xác, tinh tế và sự sáng tạo bài thơ Nôm Đường luật đạt giá trị cao. 2. Kü n¨ng: - Rèn kỹ năng đọc – hiểu văn bản văn học 3. Thái độ: - Học sinh có thái độ trân trọng tài năng, nhân cách của Tú Xương. B. Phương tiện dạy học: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11 chuÈn - Gi¸o ¸n C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phương pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm , kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức nêu vấn đề, trao đổi, thảo luận nhóm - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕng viÖt D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò. 3 Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. * Hoạt động 1 - HS đọc tiểu dẫn trong SGK - GV: Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuộc đời con người của nhà thơ Tú Xương.. I. TiÓu dÉn 1. T¸c gi¶: (1870 – 1907) - Quª qu¸n: Lµng VÞ Xuyªn, huyÖn mü Léc, Nam §Þnh. - Tªn khai sinh: TrÇn Duy Uyªn, tù Méng Trai, hiÖu Méng tÝch. - Con người: + §i häc sím næi tiÕnga th«ng minh, giái th¬ phó + C¸ tÝnh s¾c s¶o, sèng phãng tóng, kh«ng gß 17 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> + Sù nghiÖp th¬ v¨n cña Tó Xương có những điểm gì đáng chú ý?. + VÞ trÝ cña t¸c phÈm? * Hoạt động 2. - §äc – hiÓu v¨n b¶n. - GV hướng dẫn HS đọc tác phÈm, chó ý c¸ch ng¾t nhÞp ë c¸c c©u th¬. * Hoạt động 3. - HS t×m hiÓu v¨n b¶n GV: + Bµ Tó ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo ë hai c©u th¬ ®Çu?. + Cách diễn đạt ở câu thơ thứ hai cho thấy bà Tú là người cã vai trß nh­ thÕ nµo trong gia đình? Sắc thái tự trào được Tú Xương thể hiện như thÕ nµo ë c©u th¬ thø hai? T¸c dông? - HS tr¶ lêi Gv nhËn xÐt bæ sung. mình vào khuôn phép trường thi. Tám lần thi háng chØ ®Ëu Tó tµi.  Là nhà nho tài năng nhưng không thành đạt. 2. Sù nghiÖp. * §Ó l¹i h¬n 100 bµi th¬ gåm nhiÒu thÓ lo¹i: Thơ, phú, câu đối... * Néi dung: - Th¬ trµo phóng: + Cã søc ch©m biÕm m¹nh mÏ s©u s¾c. + Tiếng cười tropng thơ Tú Xương có nhiều cung bậc: Châm biếm sâu cay, đả kích quyết liÖt, tù trµo mang s¾c th¸i ©n hËn ngËm ngïi...  Sở trường của Tú Xương. - Tr÷ t×nh + Nỗi u hoài trước sự đổi thay của làng quê. + Tâm sự bất mãn với đời. Bộc lộ lòng yêu nước xót xa trước vận mệnh dân tộc. 3. T¸c phÈm: - Là bài thơ hay nhất, cảm động nhất của Tú xương viết về bà Tú; vừa ân tình, hóm hỉnh. II. §äc – HiÓu v¨n b¶n 1. §äc. - Gi¶i thÝch tõ khã. - Bè côc 2. T×m hiÓu. a. 6 câu thơ đầu: Hình tượng chân dung bà Tú: * C©u 1+2; - Giíi thiÖu c«ng viÖc cña bµ Tó: Bu«n b¸n. + Thêi gian: Quanh n¨m: thêi gian triÒn mien tõ ngµy nµy sang ngµy kh¸c, n¨m nµy sang n¨m kh¸c. + Mom s«ng: N¬i nguy hiÓm chªnh vªnh, sù chªnh vªnh vÊt v¶ trong nghÒ mua b¸n. - Gánh vác việc gia đình + Nuôi đủ 5 con 1 chồng: Cả gia đình đủ ăn, đủ mặc, đủ chơi. + Cách diễn đạt: 5 con qua tải với bà Tú – 1 chång c©n b»ng víi 5 con. Bµ tó ph¶i lo 10 miệng ăn trong gia đình.  Cụ thể hoá hơn gánh nặng trên đôi vai bà Tú + T¸ch riªng con – chång: MÑ nu«i con lµ đương nhiên, vợ nuôi chồng phi lí. Tú Xương tự coi m×nh lµ kÎ ¨n b¸m. ¨n kea c¸c con.  S¾c 18 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> + C©u 3+4 xuÊt hiÖn h×nh ¶nh nµo? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? ý nghÜa?. + Theo em c©u 3+4 cã ph¶i lµ lêi cña bµ Tó nãi víi «ng Tó hay kh«ng? + Em hiÓu “ duyªn”, “nî” cã nghÜa nh­ thÕ nµo? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông ë c©u 5,6? ý nghÜa?. + HS nªu néi dug kh¸i qu¸t 6 c©u th¬ më ®Çu.. - HS t×m hiÓu hai c©u kÕt - HS trao đổi thảo luận. - GV: + Có người cho rằng hai câu kết là Tú Xương tự chửi mình theo em có đúng không? + Em hiÓu néi dung c©u kÕt nµy nh­ thÕ nµo?. thaÝ tù trµo. * C©u 3+4 - H×nh ¶nh: LÆn léi th©n cã. Sù vÊt v¶ tÇn t¶o sím h«m cña bµ Tó. - Cách diễn đạt : + Th©n cß: Sè phËn hÈm hiu, bÊt tr¾c cña vî + Đảo ngữ: Nhấn mạnh sự vất vả lam lũ đến tội nghiÖp cña bµ Tó - §èi: + Từ: Quãng vắng > < đò đông + C©u;  NhÊn m¹nh sù vÊt v¶ nguy hiÓm lam lò, cÇn cùcủa bà Tú. Thái độ cảm phục yêu thương biết ơn, nể trọng bà Tú. Tú Xương đữ nhập vào giäng cña vî mµ than thë giïm bµ. * C©u 5+6 - Mét duyªn: «ng Tó, bµ Tó. - Hai nî: Nî chång, con  Nỗi vất vả đã trở thành số phận nặng nề cay cùc. - NghÖ thuËt: + Thµnh ng÷: 5 n¾ng 10 m­a + §èi. + T¨ng cÊp: 1-2, 5-10  Đức tính chịu thương, chịu khó, thảo hiền ®Çy tinh thÇn vÞ tha hy sinh rÊt mùc cña bµ Tó  6 c©u th¬ ®Çu ch©n dung bµ Tó hiÖn lªn hoµn chỉnh: Vất vả, lận đận đảm đang, chịu thương chÞu khã, giµu lßng vÞ tha hÕt lßng hy sinh v× chång v× con. Bµ Tó trë thµnh ®iÓn h×nh cña người vợ trong truyền thống Việt Nam. b. Hai câu kết: Thái độ của tác giả. - Thói đời ăn ở bạc + Chöi m×nh: Chöi sù v« tÝch sù cña m×nh + Chửi đời: Thói đời đen bạc, giá trị hợp lí của cuộc sống bị đảo lộn. Người có tái như Tú Xương không được chấp nhận rơi vào hoàn c¶nh ¨n b¸m vî. - C©u kÕt: + Cã chång mµ nh­ kh«ng cã + Kh«ng cã th× cßn h¬n  Tú Xương nhận lỗi về mình, ăn năn khi thấy mình không giúp gì được cho gia đình. Càng cảm thương xót xa cho sự vất vả của vợ. Nét 19 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> đẹp trong tâm hồn, nhân cách của Tú Xương. c. NghÖ thuËt. - ThÓ th¬: §­êng luËt, kÕt cÊu chÆt chÏ, hµm + Chỉ ra những đặc sắc nghệ súc - Ngôn ngữ: Gián dị, từ ngữ nôm na rất đỗi thuËt cña t¸c phÈm. quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Giäng ®iÖu: Th©n t×nh, hãm hØnh mang nh÷ng nÐt tù trµo. Béc lé t×nh c¶m tha thiÕt cña nhµ th¬.  ThÓ hiÖn râ tµi th¬ N«m ®­êng luËt cña Tó Xương. III. Ghi nhí. * Hoạt động 3. - HS đọc ghi nhớ SGK. IV. LuyÖn tËp * Hoạt động 4 - GV cho HS lµm bµi tËp t¹i líp - HS tr×nh bµy, GV nh¹n xÐt bæ sung 3. Cñng cè: - Nêu chủ đề bài thơ 4. DÆn dß. - Giờ sau: Khóc Dương Khuê - Häc thuéc lßng bµi th¬. 20 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>