Bài soạn Ngữ văn 11 tiết 24: Trả bài làm số 1 - Ra đề bài số 2

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 Tuaàn:6 Tieát ppct:24 Ngày soạn:15/09/10 Ngaøy daïy:18/09/10. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. TRẢ BAØI LAØM SỐ 1 - RA ĐỀ BAØI SỐ 2 NLVH- Làm ở nhà. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu rõ những ưu khuyết điểm của bài làm để củng cố kiến thức và kĩ năng về văn nghị luận. Rút kinh nghiệm về cách phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận . Sửa lỗi về dùng từ, đặt câu, xây dựng bố cục, liên kết văn bản. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ 1. Kiến thức: Kieồm tra ủaựnh giaự keỏt quaỷ, naờng lửùc cuỷa hoùc sinh., vận dụng kiến thức và kĩ năng đã học về văn nghị luận, phát hiện và sửa chữa những sai sót trong bài làm văn của mình để làm tốt hơn các bài tiếp theo. 2. Kĩ năng: Kỹ năng cảm nhận, hành văn… Giúp học sinh nắm vững hơn cách làm bài văn, nhận ra được những chỗ mạnh , chỗ yếu , khi viết loại bài này và có những hướng sữa chữa, khắc phục những lỗi trong baøi vieát cuûa mình, rÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n nghÞ luËn x· héi. 3. Thỏi độ: coỏ gaộng, thuực ủaồy sửù tớch luyừ voỏn soỏng… nhận thức và ý thức trách nhiệm của học sinh trước các vấn đề xã hôi. C. PHƯƠNG PHÁP: Phương thức thuyết trình, nêu vấn đề, giảng giải, hình thức trao đổi thảo luận phaựt vaỏn , luyeọn taọp. GV yêu cầu HS xây dựng đáp án, nhận xét bài làm của HS, chữa một số lỗi cơ bản D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra: Bài cũ, bài soạn của học sinh. 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY - Học sinh suy nghĩa câu hỏi, bổ sung, I. GIỚI THIỆU CHUNG A. §Ị bµi kiểm tra: (thông đề, đáp án, biểu điểm  VB tiết ra ghi chép. Học sinh thảo luận nhóm, nhận xét trình bày ý kiến cá nhân để trả đề, đáp án, biểu điểm). 1. Những cơ hội và thách thức đang đặt ra với học sinh ngày nay. lời câu hỏi theo định hướng của GV. Em phải làm gì để có thể tận dụng những cơ hội và chiến thắng - Giáo viên hỏi học sinh, boå sung cho nh÷ng thách thức đó. đầy đu ûchốt ý chính bổ sung cho đầy 2. Con người đang phải đối mặt với những hiểm hoạ gì? Chúng ta đủchốt ý chính cần phải làm gì để chống lại những hiểm hoạ đó. - Giỏo chép đề lên bảng, viờn hỏi học 3. Quan niÖm cña em vÒ lèi sèng gi¶n dÞ? sinh, chốt ý chớnh. Cho HS xác định lại 4 . Về vấn đề đưa trò chơi dân gian vào trong nhà trường. nội dung yêu cầu của đề. - GV tr¶ bµi häc sinh rót kinh nghiÖm. * DB: H·y bµn vÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp vµ trong thi cö cña häc sinh ngµy nay. GV giải đáp thắc mắc nếu có. II. LËp dµn ý. - KiÓu bµi: NghÞ luËn xaõ hoäi - Giáo viên hỏi học sinh, chốt ý chính. - Nội dung: + Những cơ hội và thách thức đang đặt ra với học sinh Hướng dẫn HS lập dàn ý theo đáp án. ngày nay. Em phải làm gì để có thể tận dụng những cơ hội và chiến GV trình bày đáp án tự luận - GV nhận xét bài làm của HS (Chỉ ra thắng những thách thức đó. + Con người đang phải đối mặt với nguyên nhân những hạn chế, vướng mắc những hiểm hoạ gì? Chúng ta cần phải làm gì để chống lại những hiểm hoạ đó. + Quan niệm của em về lối sống giản dị. + Về vấn đề yÕu kÐm vÒ c¸c mÆt...) Giaựo vieõn ủoùc ủeà , ủaựp aựn , bieồu ủieồm đưa trò chơi dân gian vào trong nhà trường. - Hình thức: Xác định bố cục gồm 3 phần mở, thân, kết. , phần trắc nghiệm . Gọi học sinh đọc A. Më bµi: - Giíi thiÖu kh¸i qu¸t, kæ nieäm saâu saéc khoâng theå đề tự luận . nào quên trong em, Cảm xúc những ngày khai trường, vấn đề - GV neâu nhaän xeùt öu ñieåm vaø khuyeát caàn nghũ luaọn, nội dung chính của yêu cầu đề bài. ñieåm chung , neân moät soá teân baøi cuï - Có dẫn dắt vào phần thân bài (tự nhiên, không gượng ép) theå B . Thân bài: Nêu ý kiến đánh giá của cá nhân đối với vấn đề - Căn cứ vào bài viết của học sinh, cÇn nghÞ luËn. Nếu bạn cứ mãi hoài niệm về thời xa xưa thì khi ngoảnh đầu lại, tương lai đã bỏ bạn đi xa. M. Kordas. 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 giaùo vieân xaùc ñònh loãi cuï theå vaø chæ ra hướng sửa chữa các lỗi đó: Loại lỗi về dùng từ thiếu chính xác. Lọại lỗi về viết câu sai ngữ pháp , dùng sai quan hệ từ . Loại lỗi về diễn đạt. Sắp sếp ý lộn xộn. Bài viết chưa cân đối hoặc quaù thieáu veà yù . Hoạt động 2:Hướng dẫn HS lập dàn ý theo đáp án - GV nhËn xÐt bµi lµm cña HS. (ChØ ra nguyên nhân những hạn chế, vướng mắc yÕu kÐm vÒ c¸c mÆt...) - GV giải đáp thắc mắc nếu có. - Căn cứ vào bài viết của học sinh, giaùo vieân xaùc ñònh loãi cuï theå vaø chæ ra hướng sửa chữa các lỗi đo. - HS hình dung lại bài viết của mình để chØ ra néi dung träng t©m. - Cho hoïc sinh xaùc ñònh noäi dung cô baûn cuûa baøi laøm vaø caùch saép xeáp yù. - Đọc một bài văn viết tốt nhất. - GV chép đề lên bảng. - Cho HS xác định lại nội dung yêu cầu của đề. - HS hình dung lại bài viết của mình để chØ ra néi dung träng t©m. GV tr¶ bµi häc sinh rót kinh nghiÖm. 2. ẹeà 4: .Về vấn đề đưa trò chơi dân gian vào trong nhà trường: - Gi¶i thÝch trß ch¬i d©n gian: c¸c trß ch¬i truyÒn thèng do «ng cha ta nghÜ ra từ thời trước. - Thùc tr¹ng vÒ viÖc sö dông c¸c trß ch¬i d©n gian hiÖn nay: Kinh tÕ ph¸t triển, xã hội ngày càng hiện đại, giao l­u quèc tÕ ngµy cµng më réng, v¨n ho¸ nước ngoài du nhập nhiều, chính vì thế c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng bÞ mai mét, trß chơi dân gian cũng vậy. Trong khi đó các trò chơi hiện đại như điện tử, đồ chơi bạo lực lại bị lạm dụng, ảnh hưởng xÊu tíi thÓ chÊt, t©m hån cña thÕ hÖ trÎ. - T¸c dông cña viÖc ®­a trß ch¬i d©n gian vào nhà trường: Có rất nhiều trò ch¬i, Ýt c«ng søc chuÈn bÞ, Ýt tèn kÐm, tèn Ýt thêi gian, dÔ tæ chøc vµ dÔ ch¬i, cã thÓ ®an xen vµo c¸c giê häc. + RÌn luyÖn søc khoÎ, sù khÐo lÐo, sù s¶ng kho¸i vÒ trÝ tuÖ, t©m hån, gi¶i trÝ tèt sau giê häc. + Ph¸t hiÖn vµ ph¸t huy c¸c kh¶ n¨ng. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN C. KÕt bµi Tãm l¹i néi dung, nghÖ thuËt chÝnh cña t¸c phÈm, khái quát vấn đề đã trình bày Nêu ý kiến đánh giá của cá nhân, thái độ, tình cảm của bản thân đối với đóng góp của tác giả, giá trị của tác phẩm. Khái quát lại c¸c ý cña bµi viÕt . Suy nghÜ riªng cña c¸ nh©n 1. ẹeà 2: Các hiểm hoạ mà nhân loại đang đối mặt, giải pháp: a. Gi¶i thÝch: HiÓm ho¹ lµ nh÷ng tai ho¹ ghª gím, cã thÓ ®e do¹ đến sự sống còn của nhân loại. b. C¸c hiÓm ho¹ ®ang ®e do¹ thÕ giíi: - Ô nhiểm môi trường: thay đổi khí hậu, trái đất nóng lên, tan b¨ng. - Dân số bùng nổ: thiếu việc làm, khủng hoảng lương thực, nạn đói. - Thiªn tai, dÞch bÖnh, tÖ n¹n x· héi: - ChiÕn tranh, khñng bè, vò khÝ h¹t nh©n, m©u thuÉn s¾c téc, t«n gi¸o. c. C¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc hs ngµy nay: - Cơ hội: có đầy đủ các điều kiện cả về vật chất lẫn tinh thần. Cuộc sống hoà bình, không còn chiến tranh, bom đạn, có điều kiện để học tập, rèn luyện. Giao lưu quốc tế ngày càng mở rộng. Thời đại ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kÜ thuËt: c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc, m¸y tÝnh ®iÖn tö,... - Thách thức: Nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu, trình độ khoa học, gi¸o dôc cßn nghÌo nµn, yÕu kÐm vµ tôt hËu so víi thÕ giíi. Ch­a có tác phong công nghiệp trong học tập và lao động, chưa có nếp sèng v¨n minh. - ChÖnh lÖch giÇu nghÌo vµ ph©n ho¸ x· héi ngµy cµng râ gi÷a c¸c vùng miền và các tầng lớp. Sự suy thoái về đạo đức, các tệ nạn xã héi: ma tuý, nghiÖn game, b¹ lùc häc ®­êng, - Ch¶y m¸u chÊt x¸m sang nh÷ng quèc gia vµ c«ng ty t­ b¶n. - áp lực của cuộc sống hiện đại khiến con người luôn phải cạnh tranh căng thẳng, mệt mỏi, không còn quan tâm đến người khác và bá quªn c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn, c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng. - Cơ chế quản lí chưa thực sự coi trong người tài, quan hệ cảm tính, con «ng ch¸u cha trong c«ng viÖc vÉn cßn phæ biÕn. - BiÖn ph¸p: Tù hoµn thiÖn b¶n th©n: tù lËp, tù tin vµo b¶n th©n, nhanh nhÑn, nh¹y bÐn, n¾m b¾t thêi c¬. III. NhËn xÐt bµi lµm cña HS 1. ¦u ®iĨm: Đa số nắm vững yêu cầu của bài , nên đã viết tốt các nội dung,yêu cầu cơ bản . Bài viết có sự đầu tư , nhiều bài viết có tiến bộ trong cách dùng từ , diễn đạt . - Nhiều em đã xác định được nội dung yêu cầu của đề. Xác định ®­îc néi dung träng t©m. Bè côc bµi viÕt râ rµng. BiÕt vËn dông kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn x· héi th«ng qua c¸c thao t¸c gi¶i thÝch, chøng minh, b×nh luËn. NhiÒu bµi hµnh v¨n tr«i ch¶y trong s¸ng, V¨n viÕt cã c¶m xóc, mµch l¹c.. - Nắm được phương pháp, cách làm, một số bài trình bày đẹp, hành văn mạch lạc, gãy gọn 2. Nhược điểm: Một số bài làm quá sơ sài, Chưa có sự đầu tư về thêi gian vµ chÊt x¸m. - Một số em chưa xác định được nội dung trọng tâm, bài làm còn lan man, dµi dßng. Mét sè bµi nhÇm sang bµn b¹c lung tung, kh«ng bám sát đề và yêu cầu của đề bài. Chổ noựi chung chung , chửa ủửa. Nếu bạn cứ mãi hoài niệm về thời xa xưa thì khi ngoảnh đầu lại, tương lai đã bỏ bạn đi xa. M. Kordas. Lop11.com. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 cña b¶n th©n. + T¨ng tinh thÇn ®oµn kÕt gi÷a häc sinh, t¹o ®iÒu kiÖn giao l­u víi quèc tÕ. + Tăng cường sự hiểu biết văn hoá dân téc: nguån gèc, ý nghÜa cña c¸c trß ch¬i,… - Mét sè mÆt tr¸i cÇn kh¾c phôc: Nh÷ng trò chơi vận động thể lực có thể gây tai nạn chấn thương, ảnh hưởng đến sức khoÎ. Cã nhiÒu trß kh«ng lµnh m¹nh hoặc không còn phù hợp với thời đại ngày nay: đánh khăng, đánh đáo,… - Gi¶i ph¸p: Lùa chän c¸c trß ch¬i phï hîp víi thêi gian, søc khoÎ vµ ®iÒu kiÖn vật chất của nhà trường, lớp học. Mạnh dạn cải tiến, thay đổi một số trò chơi để phù hợp với thời đại mới: luật chơi, cách chơi, người chơi,… Nhờ đến sự giúp đỡ cña c¸c bËc phô huynh, nghÖ nh©n.. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. ra các dẫn chứng cụ thể . - Một số bài viết chữ quá xấu, cẩu thả , bài làm chưa làm rõ ý chính . Văn lủng củng , rời rạc sai về dùng từ đặt câu , ngữ pháp quaù nhieàu - Chớnh tả: Còn mắc lỗi chính tả và diễn đạt. loói veà duứng tửứ thieỏu chính xác. lỗi về viết câu sai ngữ pháp , khơng viết hoa tên riêng, còn viết tắt nhiều… - Diễn đạt: Dẫn dắt và phân tích ở một số em cón gượng gạo.Dùng sai quan hệ từ - Bè cơc bµi lµm ch­a râ rµng, chưa cân đối hoặc quá thiếu về y. S¾p xÕp c¸c ý ch­a hỵp lÝ vµ l« gÝc, lộn xộn, lỗi về diễn đạt. Bµi chưa vận dụng được các thao tác làm văn nghị luận. diễn đạt ý, tr×nh bµy ®o¹n v¨n cÇn chó ý. - Ch÷ viÕt xÊu , tr×nh bµy cÈu th¶, tÈy xãa nhiÒu, bµi sau cÇn kh¾c phôc: - KT: Trích dẫn chưa chính xác, chưa đọc kĩ tác phẩm nên cón mơ hồ, cũn nhầm sự kiện, nhõn vật chi tiết, hỡnh ảnh. Dùng từ đặt câu cÇn chó ý. Ph©n bè thêi gian ch­a hîp lÝ - PP: chưa bám sát vào tác phẩm, chỉ kể, liệt kê mà chưa vận dụng * YEÂU CAÀU: Baøi vieát haønh vaên các thao tác để khai thác sâu vấn đề… kh«ng trõ lÒ, cÈu th¶, kh«ng ghi tªn vµo tê giÊy kiÓm tra. maïch laïc, caûm xuùc chaân thaønh - Trình bày: LËp luËn chung chung, tr×nh bµy ch­a hîp lÝ , cón tẩy không sáo rỗng. Căn cứ vào bài xóa, không rõ về đơn vị câu, đoạn, nhiếu bài dài chỉ có 3 phần là ba làm, giáo viên đánh giá năng lực đoạn. Câu: què, cụt, lằng nhằng, sai logic, câu mơ hồ… cảm nhận văn chương của từng học IV. Ra đề bài số 2 về nhà: Nghị luận văn học sinh. 1. Em hiểu và đánh giá thế nào về phong cách sống Nguyễn Công Trứ qua tác phẩm “Bài ca ngất ngưởng”. 2. Có ý kiến cho rằng: Với bài văn tế này, lần đầu tiên trong lịch sử văn học có một tượng đài nghệ thuật sừng sững về người nông dân tương xứng với ngoài đời của họ.Ý kiến của anh (chị) như thế nào? 3. Nhân cách nhà nho chân chính trong “Bài ca ngắn đi trên bãi cát” của Cao Bá Quát hoặc “Bài ca ngất ngưởng “của Nguyễn Công Trứ. 4. (Hình tượng người phụ nữ trong văn học trung đại. Phân tích, chứng minh qua baøi thơ Thương vợ) III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Củng cố lại kiến thức đã học, chữa lỗi thường gặp mà GV và các bạn đã chỉ ra. - Cần đọc kĩ đề để xác định đúng trọng tâm của bài làm. Chú ý lỗi chính tả, dùng từ, diễn đạt D. Rút kinh nghiệm……………………………………………………………………………………………. V . Keát quaû chung : Lớp Ghi chuù Ñieåm 8 -> 10 Ñieåm treân trung bình : Điểm dưới trung bình : Ñieåm 0 ->2 Nếu bạn cứ mãi hoài niệm về thời xa xưa thì khi ngoảnh đầu lại, tương lai đã bỏ bạn đi xa. M. Kordas. Lop11.com. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN Đề5 : Vì sao nói “ Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” là một tiếng khóc lớn? Phân tích hình ảnh người nghĩa sĩ trong baøi “ Vaên teá nghóa só Caàn Giuoäc” cuûa Nguyeãn Ñình Chieåu. => Ý chính cần có: Bài văn tế được xem là tiếng khóc lớn căn cứ vào tư thế lớn của người khóc và đối tượng lớn của tiếng khóc. 1. Thế khóc : Người khóc – tức Nguyễn Đình Chiểu – không chỉ mang nỗi đau riêng mà còn mang nỗi đau lớn của nhân dân, của đất nước : “Đoái sông Cần Giuộc, cỏ cây mấy dặm sầu giăng ; nhìn chợ Trường Bình, giaø treû hai haøng luïy nhoû”. - Tư thế lớn của người khóc còn thể hiện ở quan niệm nhân sinh cao cả, ở đây là quan niệm về sống và chết : Thà thác mà đặng câu địch khái, về theo tổ phụ cũng vinh ; Hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di rất khổ. Thác mà trả nước non rồi nợ, danh thơm đồn sáu tỉnh chúng đều khen ; thác mà, ưng đình miếu để thờ, tiếng hay trải muôn đời ai cũng mộ .. Như thế là người khóc – hay người đứng tế- không chỉ nhân danh cá nhân mà còn nhân danh đất nước, nhân dân, nhân danh đạo lý, nhân danh lịch sử. 2. Đối tượng khóc : Đối tượng khóc ở đây là những nghĩa sinh anh hùng vì nước quên mình. Khóc vì nỗi đau lớn, tổn thất lớn của Tổ quốc, của nhân dân, khiến sông nước cỏ cây cũng phải ngậm ngùi. Tiếng khóc cất lên giữa đất trời, giữa lòng dân, trong tiếng súng giặc. Khóc cho vận nước, khóc cho số phận của cả cộng đồng…… 3. Nắm vững kiến thức trong bài “ Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” nêu lên và chứng minh những đặc điểm của người nghĩa sĩ Cần Giuộc. - Xuất xứ từ tầng lớp nông dân : Nghèo khổ : “ Cui cút làm ăn, riêng ta nghèo khó”. Cần cù lao động :“ Vieäc cuoác….quen laøm” . Hieàn laønh , chaát phaùc, an phaän sau luyû tre laøng : “ Chöa quen………. Laøng boä” - Yêu nước, căm thù giặc : Lo lắng khi nghe giặc đóng quân trên mảnh đất quê hương “ Tiếng phong hạc…mưa”. Căm thù giặc: “ Bữa thấy bòng bong…cổ” + Xoùt xa cho caûnh giang sôn gaám voùc bò keû thuø giaøy xeùo .“ Moät moái xa thö….baùn choù” - Duõng caûm anh huøng : Maëc duø khoâng phaûi laø lính chuyeân nghieäp : “ Voán chaúng phaûi….dieãn binh”… + Mặc dù chưa được tập luyện binh thư, võ nghệ :“ Mười tám ban….. bày bố” + Mặc dù trang bị còn thiếu thốn:“ Ngoài cật có……nón giỏ” + nhưng họ vẫn đứng lên chống giặc với một tinh thần dũng cảm khác thường :“Chi nhọc…..súng nổ” + Và lập nên chiến công hiển hách:“ Hoả mai….. quan hai nọ” - Hy sinh cao đẹp : “ Những làm…….. vội bỏ”. - Đánh giá nhân vật : Người nghĩa sĩ Cần Giuộc tiâêu biểu cho nông dân Nam Bộ khẳng khái, yêu nước, anh hùng . Lần đầu tiên, hình tượng người nông dân yêu nước được phản ánh vào văn học một cách đầy đủ, xứng đáng với vai trò quan trọng của họ trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc ( phải mấy chục năm sau, hình ảnh ấy mới được tái hiện trong bài “ Đồng chí” của Chính Hữu , “Nhớ” của Hồng Nguyên). Với những con người yêu nước anh hùng ấy, nếu phần đông vua quan triều Nguyễn không phải là những kẻ bán nước và đầu hàng, thì lịch sử sẽ chuyển sang con đường khác Cảm nghĩ của em về một người thân: bố, mẹ, anh, chị…) MB: (2 đ) Giới thiệu người thân mà em yêu quý nhất. Nêu lí do vì sao mình yêu quý. Dẫn dắt Vào phaàn thaân baøi.... TB: (6 đ) . Miêu tả những nét ấn tượng về vẻ bề ngoài: (dáng vẻ, khuôn mặt, đôi mắt, giọng nói, đôi tay...) . Tất cả gợi ấn tượng của em về người được nói tới: Hiền hòa, thân thiết, giàu tình yêu thương... Cảm nhận chung về cuộc sống và công việc của người đó: Đảm đang, tháo vát, chăm lo, yêu thương mọi người, quan tâm giúp đõ người khác... Nếu bạn cứ mãi hoài niệm về thời xa xưa thì khi ngoảnh đầu lại, tương lai đã bỏ bạn đi xa. M. Kordas. Lop11.com. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN Những tình cảm riêng của người đó đối với em: được chiều chuộng, quan tâm, chăm sóc nhiều, chu đáo, được dạy bảo về cách ứng xử, về nghị lực để vượt qua mọi khó khăn, là tấm gương sáng cho em noi theo.... Lời tự nhủ của bản thân: Cố gắng học tập để làm hài lòng người thân, làm nhiều việc tốt xứng đáng với sự quan tâm của người đó... KB: (2đ) Khẳng định lại tình cảm của mình đối với người thân, người thân là động lực để ta phần đấu.... 3. Noäi dung : a. Lung khởi( 2 câu đầu) : b.Thích thực + Vẻ đẹp hào hùng: câu 10 đến câu 15 Chiến đấu hết sức dũng cảm, tuy vũ khí thô sơ, tuy không trống kèn cổ vũ, vẫn xông xáo trong trại giặc như vào chỗ không người, coi thường súng đạn của chúng. Đúng là lấy “ gan vàng” đọ cùng “ đạn sắt”. Đoạn văn đã như chiếu lên màn ảnh những thước phim hết sức sinh động, sôi nổi về cuộc chiến đấu tuy không theo bài bản binh pháp gì, nhưng hết sức dũng cảm, quyết liệt, áp đảo dữ dội tinh thần giặc và giành được thắng lợi nhất định ( việc sử dụng từ ngữ diễn tả hoạt động nhanh, mạnh, dứt khoát và giọng văn hăm hở, dồn dập, đầy hào khí….).Nghệ thuật tương phản miêu tả sự đối lập giữa ta và địch, ta nghèo nàn(áo vải, tầm vông) nhưng dũng cảm (đạp, lướt), địch hiện đại( tàu, đạn) nhưng khiếp sợ( mã tà ma ní hồn kinh) Bằng bút pháp hiện thực, nhà văn đã thành công trong việc miêu tả hình tượng nghĩa quân Cần Giuộc từ nguồn gốc xuất thân, trang bị, phẩm chất, ý chí…sẵn sàng hi sinh vì nước. Những thủ pháp nghệ thuật được tác giả vận dụng: so sánh, đối lập, đặc tả … để khắc họa vẻ đẹp tinh thần của người nghĩa sĩ.. CÂU HỎI VAØ ĐỀ KIỂM TRA ỨNG DỤNG KIẾN THỨC : 1) Những đặc điểm cơ bản về tư tưởng và nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu? Gợi ý trả lời : - Quan ñieåm saùng taùc cuûa Nguyeãn Ñình Chieåu laø “ Hoïc theo ngoøi buùt chí coâng – Trong thô cho nguï taám loøng Xuaân thu” , và “ Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm – Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà” . Đó cũng chính là tư tưởng xuyeân suoát moïi taùc phaåm cuûa Nguyeãn Ñình Chieåu . - Văn Nguyễn Đình Chiểu là văn giáo huấn, văn chở đạo. Nhưng ở Nguyễn Đình Chiểu đạo lí trở thành tình cảm, thành “ lẽ ghét thương” , vì thế trở thành thơ thật sự. Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu chất phác, giản dị, không trau chuốt, mựơt mà, nhưng sôi nổi nhiệt tình . Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu có màu sắc Nam Bộ đậm đà, rất được nhân dân Nam Bộ yêu thích ( Lục Văn Tiên rất phổ cập) . Bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc có thể xem là một kiệt tác, đã dựng lên được bức tượng đài hết sức chân thật, sinh động hùng vĩ của những nghĩa sĩ nông dân tự nguyện đứng lên chống quân xâm lược. Đề 2 : Nguyễn Đình Chiểu viết “ chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm – Đâm mây thằng gian bút chẳng tà”. Hãy giải thích ý nghĩa của hai câu thơ trên và chứng minh : thơ văn Nguyễn Đình Chiểu là sự hiện thực nhất quán và có hieäu quaû cao quan ñieåm saùng taùc noùi treân cuûa oâng . GỢI Ý LAØM BAØI : 1.Giaûi thích yù nghóa hai caâu thô : “Chở bao nhiêu thuyền không khẩm Ñaâm maáy thaèng gian buùt chaúng taø.”. Nếu bạn cứ mãi hoài niệm về thời xa xưa thì khi ngoảnh đầu lại, tương lai đã bỏ bạn đi xa. M. Kordas. Lop11.com. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. Có nghĩa là : Văn chương phải có trách nhiệm giáo dục đạo lý cho người đời, trách nhiệm đó không bao giờ đựơc coi là đã làm, giống như con thuyền chở đạo, chở bao nhiêu cũng không khẳm ( không đầy ). Ngòi bút chiến đấu chống bọn giam, đâm bao nhiêu cũng vẫn nhọn sắc ( “ tà” đúng là nghĩa là xiên lệch, không còn thẳng nữa ). Như thế, Nguyễn Đình Chiểu đặt lên hàng đầu chức năng giáo dục của văn học. Chức năng này được thực hiện trên hai phương diện : xây và chống ( “ chở đạo” và “ đâm gian”). 2. Sự nghiệp văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu là sự thực hiện nhất quán và đạt hiệu quả cao quan điểm sáng tác trên . a) Nhất quán có nghĩa là tác phẩm nào cũng được viết theo quan điểm ấy: Lục Vân Tiên là lời ngợi ca những con người chiến đấu cho chính nghĩa (“ trai thời trung hiếu làm đầu – Gái thời tiết hạnh làm câu trau mình” ), đồng thời là bản án kết tội những kẻ bất nhân phi nghĩa. Văn Tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Văn tế Trương Định, văn tế nghĩa sĩ trận vong lục tỉnh ngợi ca những tấm gương anh hùng vì nứơc hi sinh và vạch trần tội ác của quân xâm lược. Ngư Tiều y thuật vấn đáp đề cập những con người tuy phải sống trong vùng giặc chiếm, nhưng không chịu hợp tác với chuùng….v…v…. b) Đạt hiệu quả cao nghĩa là có tác động lớn tới tư tưởng tình cảm của nhân dân. Đó là do nhiệt tình sôi nổi, yêu ghét phận mình nói đạo đức mà không khô khan, có sức truyền cảm thực sự. Đó là do xây dựng được những nhân vật gần gũi với đại chúng, nhất là người dân Nam Bộ từ tính cách đến ngôn ngữ…. Nếu bạn cứ mãi hoài niệm về thời xa xưa thì khi ngoảnh đầu lại, tương lai đã bỏ bạn đi xa. M. Kordas. Lop11.com. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>