Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.74 MB, 31 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>1.</b> Chứng minh:BEDC nội tiếp.
<b>2.</b> Chứng minh: góc DEA=ACB.
<b>3.</b> Chứng minh: DE // với tiếp tuyến tai A của đường tròn ngoại tiếp tam giác.
<b>4.</b> Gọi O là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC.Chứng minh: OA là phân giác của góc MAN.
<b>5.</b> Chứng tỏ: AM2<sub>=AE.AB.</sub>
Gơiï ý:
1.C/m BEDC nội tiếp:
C/m góc BEC=BDE=1v. Hia điểm D và E cùng làm với hai đầu đoạn thẳng BC một góc vng.
2.C/m góc DEA=ACB .
Do BECD ntDMB+DCB=2v.
Maø DEB+AED=2v
AED=ACB
3.Gọi tiếp tuyến tại A của (O) là đường thẳng xy (Hình 1)
Ta phải c/m xy//DE.
Do xy là tiếp tuyến,AB là dây cung nên sđ góc xAB= 1<sub>2</sub> sđ cung AB.
Mà sđ ACB= 1<sub>2</sub> sđ AB. góc xAB=ACB mà góc ACB=AED(cmt)
xAB=AED hay xy//DE.
4.C/m OA là phân giác của góc MAN.
Do xy//DE hay xy//MN mà OAxyOAMN.OA là đường trung trực của MN.(Đường kính vng
góc với một dây)AMN cân ở A AO là phân giác của góc MAN.
5.C/m :AM2<sub>=AE.AB.</sub>
Do AMN cân ở A AM=AN cung AM=cung AN.góc MBA=AMN(Góc nội tiếp chắn hai cung
bằng nhau);góc MAB chung
MAE ∽ BAM MA<sub>AB</sub> =<sub>MA</sub>AE MA2=AE.AB.
2.C/m DMBI nội tiếp.
3.C/m B;I;C thẳng hàng và MI=MD.
4.C/m MC.DB=MI.DC
5.C/m MI là tiếp tuyến của (O’)
Gợi ý:
1.Do MA=MB vaø ABDE tại M nên ta có DM=ME.
ADBE là hình bình haønh.
Mà BD=BE(AB là đường trung trực của DE) vậy ADBE ;là hình thoi.
2.C/m DMBI nội tiếp.
BC là đường kính,I(O’) nên Góc BID=1v.Mà góc DMB=1v(gt)
BID+DMB=2vđpcm.
3.C/m B;I;E thẳng hàng .
Do AEBD là hình thoi BE//AD mà ADDC (góc nội tiếp chắn nửa đường trịn)BEDC;
CMDE(gt).Do góc BIC=1v BIDC.Qua 1 điểm B có hai đường thẳng BI và BE cùng vng góc với
DC B;I;E thẳng hàng.
C/m MI=MD: Do M là trung điểm DE; EID vuông ở IMI là đường trung tuyến của tam giác vuông
DEI MI=MD.
Hinh1
4. C/m MC.DB=MI.DC.
hãy chứng minh MCI∽DCB (góc C chung;BDI=IMB cùng chắn cung MI do DMBI nội tiếp)
5.C/m MI là tiếp tuyến của (O’)
-Ta có O’IC Cân góc O’IC=O’CI. MBID nội tiếp MIB=MDB (cùng chắn cung MB) BDE cân ở
B góc MDB=MEB .Do MECI nội tiếp góc MEB=MCI (cùng chắn cung MI)
Từ đó suy ra góc O’IC=MIB MIB+BIO’=O’IC+BIO’=1v
Vậy MI O’I tại I nằm trên đường tròn (O’) MI là tiếp tuyến của (O’).
Cho ABC có góc A=1v.Trên AC lấy điểm M sao cho AM<MC.Vẽ đường trịn tâm O đường kính
CM;đường thẳng BM cắt (O) tại D;AD kéo dài cắt (O) tại S.
1. C/m BADC noäi tieáp.
2. BC cắt (O) ở E.Cmr:MR là phân giác của góc AED.
3. C/m CA là phân giác của góc BCS.
Gợi ý:
1.C/m ABCD nội tiếp:
C/m A và D cùng làm với hai đầu đoạn thẳng BC một góc vng..
2.C/m ME là phân giác của góc AED.
Hãy c/m AMEB nội tiếp.
Góc ABM=AEM( cùng chắn cung AM)
Góc ABM=ACD( Cùng chắn cung MD)
Góc ACD=DME( Cùng chắn cung MD)
AEM=MED.
3.C/m CA là phân giác của góc BCS.
-Góc ACB=ADB (Cùng chắn cung AB)
-Góc ADB=DMS+DSM (góc ngồi tam giác MDS)
-Mà góc DSM=DCM(Cùng chắn cung MD)
DMS=DCS(Cùng chắn cung DS)
Góc MDS+DSM=SDC+DCM=SCA.
Vậy góc ADB=SCAđpcm.
Cho ABC có góc A=1v.Trên cạnh AC lấy điểm M sao cho AM>MC.Dựng đường trịn tâm O đường
1. C/m ADCB nội tiếp.
2. C/m ME là phân giác của góc AED.
3. C/m: Góc ASM=ACD.
4. Chứng tỏ ME là phân giác của góc AED.
5. C/m ba đường thẳng BA;EM;CD đồng quy.
Gợi ý:
1.C/m ADCB nội tiếp:
Hãy chứng minh:
Góc MDC=BDC=1v
Từ đó suy ra A vad D cùng làm với hai đầu đoạn thẳng BC một góc vng…
2.C/m ME là phân giác của góc AED.
Do ABCD nội tiếp nên
ABD=ACD (Cùng chắn cung AD)
Do MECD nội tiếp nên MCD=MED (Cùng chắn cung MD)
Do MC là đường kính;E(O)Góc MEC=1vMEB=1v ABEM nội tiếpGóc MEA=ABD. Góc
MEA=MEDđpcm
Hinh3
3.C/m góc ASM=ACD.
Ta có A SM=SMD+SDM(Góc ngồi tam giác SMD)
Mà góc SMD=SCD(Cùng chắn cung SD) và Góc SDM=SCM(Cùng chắn cung
SM)SMD+SDM=SCD+SCM=MCD.
Vậy Góc A SM=ACD.
4.C/m ME là phân giác của góc AED (Chứng minh như câu 2 bài 2)
5.Chứng minh AB;ME;CD đồng quy.
Gọi giao điểm AB;CD là K.Ta chứng minh 3 điểm K;M;E thẳng hàng.
Do CAAB(gt);BDDC(cmt) và AC cắt BD ở MM là trực tâm của tam giác KBCKM là đường
cao thứ 3 nên KMBC.Mà MEBC(cmt) nên K;M;E thẳng hàng đpcm.
Baøi 5:
Cho tam giác ABC có 3 góc nhọn và AB<AC nội tiếp trong đường tròn tâm O.Kẻ đường cao AD
và đường kính AA’.Gọi E:F theo thứ tự là chân đường vng góc kẻ từ B và C xuống đường kính AA’.
1. C/m AEDB nội tiếp.
2. C/m DB.A’A=AD.A’C
3. C/m:DEAC.
4. Gọi M là trung điểm BC.Chứng minh MD=ME=MF.
Gợi ý:
1/C/m AEDB nội tiếp.(Sử dụng hai điểm D;E cùng làm
với hai đầu đoạn AB…)
2/C/m: DB.A’A=AD.A’C .Chứng minh được hai tam
giác vuông DBA và A’CA đồng dạng.
3/ C/m DE AC .
Do ABDE nội tiếp nên góc EDC=BAE(Cùng bù với góc BDE).Mà góc BAE=BCA’(cùng chắn cung
BA’) suy ra góc CDE=DCA’. Suy ra DE//A’C. Mà góc ACA’=1v nên DEAC.
4/C/m MD=ME=MF.
Gọi N là trung điểm AB.Nên N là tâm đường tròn ngoại tiếp tứ giác ABDE. Do M;N là trung
điểm BC và AB MN//AC(Tính chất đường trung bình)
Do DEAC MNDE (Đường kính đi qua trung điểm một dây…)MN là đường trung trực của DE
ME=MD.
Gọi I là trung điểm AC.MI//AB(tính chất đường trung bình)
A’BC=A’AC (Cùng chắn cung A’C).
Do ADFC nội tiếp Góc FAC=FDC(Cùng chắn cung FC) Góc A’BC=FDC hay DF//BA’ Mà
ABA’=1vMIDF.Đường kính MIdây cung DFMI là đường trung trực của DFMD=MF. Vậy
MD=ME=MF.
Cho ABC có ba góc nhọn nội tiếp trong đường trịn tâm O.Gọi M là một điểm bất kỳ trên cung
nhỏ AC.Gọi E và F lần lượt là chân các đường vuông góc kẻ từ M đến BC và AC.P là trung điểm AB;Q
là trung điểm FE.
1/C/m MFEC nội tiếp.
1/C/m MFEC nội tiếp:
(Sử dụng hai điểm E;F cung làm với hai đầu đoạn thẳng CM…)
2/C/m BM.EF=BA.EM
C/m:EFM∽ABM:
Ta có góc ABM=ACM (Vì cùng chắn cung AM)
Do MFEC nội tiếp nên góc ACM=FEM(Cùng chắn cung FM).
Góc ABM=FEM.(1)
Ta lại có góc AMB=ACB(Cùng chắn cung AB).Do MFEC nội tiếp nên góc FME=FCM(Cùng chắn cung
FE).Goùc AMB=FME.(2)
Từ (1)và(2) suy ra :EFM∽ABM đpcm.
3/C/m AMP ∽ FMQ .
Ta coù EFM∽ABM (theo c/m treân) AB<sub>FE</sub> =AM
MF maØ AM=2AP;FE=2FQ (gt)
2 AP
2 FQ=
AM
MF <i>⇒</i>
AP
FQ=
AM
FM và góc PAM=MFQ (suy ra từ EFM∽ABM)
Vậy: AMP∽FMQ.
4/C/m góc:PQM=90<sub> .</sub>o
Do góc AMP=FMQ PMQ=AMF PQM∽AFM góc MQP=AFM Mà góc
AFM=1vMQP=1v(đpcm).
Cho (O) đường kính BC,điểm A nằm trên cung BC.Trên tia AC lấy điểm D sao cho AB=AD.Dựng
hình vng ABED;AE cắt (O) tại điểm thứ hai F;Tiếp tuyến tại B cắt đường thẳng DE tại G.
1. C/m BGDC nội tiếp.Xác định tâm I của đường trịn này.
2. C/m BFC vng cân và F là tâm đường tròn ngoại tiếp BCD.
3. C/m GEFB nội tiếp.
4. Chứng tỏ:C;F;G thẳng hàng và G cũng nằm trên đường trịn ngoại tiếp BCD.Có nhận xét gì
về I và F
1/C/m BGEC nội tiếp:
-Sử dụng tổng hai góc đối…
-I là trung điểm GC.
2/
C/m BFC vuông cân :
Góc BCF=FBA(Cùng chắn cung BF) mà góc FBA=45o
(tính chất hình vuông)
Góc BCF=45o.
Góc BFC=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn)đpcm.
C/m F là tâm đường tròn ngoại tiếp BDC.ta C/m F cách đều các đỉnh B;C;D
Do BFC vng cân nên BC=FC.
Xét hai tam giác FEB và FED có:E F chung;
Góc BE F=FED =45o<sub>;BE=ED(hai cạnh của hình vuông ABED).</sub>
BFE=E FD
BF=FDBF=FC=FD.đpcm.
3/C/m GE FB nội tiếp:
Do BFC vuông cân ở F Cung BF=FC=90o. sđgóc GBF= 1<sub>2</sub> Sđ cung BF= 1<sub>2</sub> .90o=45o.(Góc
giữa tiếp tuyến BG và dây BF)
Mà góc FED=45o<sub>(tính chất hình vuông)</sub>
Góc FED=GBF=45o.ta lại có góc FED+FEG=2v Góc
GBF+FEG=2v GEFB nội tiếp.
4/ C/m C;F;G thẳng hàng :Do GEFB nội tiếp Góc BFG=BEG mà BEG=1vBFG=1v.Do BFG vng
cân ở FGóc BFC=1v.Góc BFG+CFB=2vG;F;C thẳng hàng. C/m G cũng nằm trên… :Do
GBC=GDC=1vtâm đường tròn ngt tứ giác BGDC là FG nằn trên đường tròn ngoại tiếp BCD. Dễ
dàng c/m được I F.
Cho ABC có 3 góc nhọn nội tiếp trong (O).Tiếp tuyến tại B và C của đường tròn cắt nhau tại D.Từ D
kẻ đường thẳng song song với AB,đường này cắt đường tròn ở E và F,cắt AC ở I(E nằm trên cung nhỏ
BC).
1. C/m BDCO nội tiếp.
2. C/m: DC2<sub>=DE.DF.</sub>
3. C/m:DOIC nội tiếp.
4. Chứng tỏ I là trung điểm FE.
1/C/m:BDCO nội tiếp(Dùng tổng hai góc đối)
2/C/m:DC2<sub> =DE.DF</sub><sub> .</sub>
Xét hai tam giác:DEC và DCF có góc D chung.
SđgócECD= 1<sub>2</sub> sđ cung EC(Góc giữa tiếp tuyến và một dây)
Sđ góc E FC= 1<sub>2</sub> sđ cung EC(Góc nội tiếp)góc ECD=DFC.
DCE ∽DFCđpcm.
3/C/m DOIC nội tiếp:
Ta có: sđgóc BAC= 1<sub>2</sub> sđcung BC(Góc nội tiếp) (1)
Sđ góc BOC=sđcung BC(Góc ở tâm);OB=OC;DB=DC(tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau);OD
chungBOD=CODGóc BOD=COD
2sđ gócDOC=sđ cung BC sđgóc DOC= 1
2 sđcungBC (2)
Từ (1)và (2)Góc DOC=BAC.
Do DF//ABgóc BAC=DIC(Đồng vị) Góc DOC=DIC Hai điểm O và I cùng làm với hai đầu đoạn
thẳng Dc những góc bằng nhau…đpcm
4/Chứng tỏ I là trung điểm EF:
Do DOIC nội tiếp góc OID=OCD(cùng chắn cung OD)
Mà Góc OCD=1v(tính chất tiếp tuyến)Góc OID=1v hay OIID OIFE.Bán kính OI vng góc với
dây cung EFI là trung điểmEF.
Cho (O),dây cung AB.Từ điểm M bất kỳ trên cung AB(MA và MB),kẻ dây cung MN vng góc
với AB tại H.Gọi MQ là đường cao của tam giác MAN.
1. C/m 4 điểm A;M;H;Q cùng nằm trên một đường trịn.
2. C/m:NQ.NA=NH.NM
3. C/m MN là phân giác của góc BMQ.
4. Hạ đoạn thẳng MP vng góc với BN;xác định vị trí của M trên cung AB để MQ.AN+MP.BN
có giác trị lớn nhất.
Giải:
1/ C/m:A,Q,H,M cùng nằm trên một đường trịn.
(Tuỳ vào hình vẽ để sử dụng một trong các phương pháp sau:
-Cùng làm với hai đàu …một góc vng.
-Tổng hai góc đối.
2/C/m: NQ.NA=NH.NM.
Xét hai vng NQM và NAH đồng dạng.
3/C/m MN là phân giác của góc BMQ. Có hai caùch:
Cách 1:Gọi giao điểm MQ và AB là I.C/m tam giác MIB cân ở M
Cách 2: Góc QMN=NAH(Cùng phụ với góc ANH)
Góc NAH=NMB(Cùng chắn cung NB)đpcm
4/ xác định vị trí của M trên cung AB để MQ.AN+MP.BN có giác trị lớn nhất.
Hinh8
Ta coù 2SMAN=MQ.AN
2SMBN=MP.BN.
2SMAN + 2SMBN = MQ.AN+MP.BN
Ta lại có: 2SMAN + 2SMBN =2(SMAN + SMBN)=2SAMBN=2.
AB<i>×</i>MN
2 =AB.MN
Vậy: MQ.AN+MP.BN=AB.MN
Mà AB khơng đổi nên tích AB.MN lớn nhất MN lớn nhấtMN là đường kính
M là điểm chính giữa cung AB.
Cho (O;R) và (I;r) tiếp xúc ngoài tại A (R> r) .Dựng tiếp tuyến chung ngoài BC (B nằm trên
đường tròn tâm O và C nằm trên đư ờng tròn tâm (I).Tiếp tuyến BC cắt tiếp tuyến tại A của hai đường
tròn ở E.
1/ Chứng minh tam giác ABC vuông ở A.
2/ O E cắt AB ở N ; IE cắt AC tại F .Chứng minh N;E;F;A cùng nằm trên một đường tròn .
3/ Chứng tỏ : BC2<sub>= 4 Rr</sub>
4/ Tính diện tích tứ giác BCIO theo R;r
Giải:
1/C/m ABC vuông : Do BE và AE là hai tiếp tuyến cắt nhau nên
-Theo tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau thì EO là phân giác của tam giác cân
AEBEO là đường trung trực của AB hay OEAB hay góc ENA=1v
Tương tự góc EFA=2vtổng hai góc đối……4 điểm…
3/C/m BC<sub> =4Rr</sub>2 <sub> .</sub>
Ta có tứ giác FANE có 3 góc vng(Cmt)FANE là hình vngOEI vng ở E và EAOI(Tính chất
tiếp tuyến).Aùp dụng hệ thức lượng trong tam giác vng có: AH2<sub>=OA.AI(Bình phương đường cao bằng </sub>
tích hai hình chiếu)
Mà AH= BC<sub>2</sub> và OA=R;AI=r BC
2
4 =¿ RrBC
2<sub>=Rr</sub>
4/SBCIO=? Ta có BCIO là hình thang vuông SBCIO= OB<sub>2</sub>+IC<i>×</i>BC
S= (<i>r</i>+<i>R</i>)
2
Baøi 11:
Trên hai cạnh góc vng xOy lấy hai điểm A và B sao cho OA=OB. Một đường thẳng qua A cắt
OB tại M(M nằm trên đoạn OB).Từ B hạ đường vuông góc với AM tại H,cắt AO kéo dài tại I.
1. C/m OMHI nội tiếp.
2. Tính góc OMI.
3. Từ O vẽ đường vng góc với BI tại K.C/m OK=KH
4. Tìm tập hợp các điểm K khi M thay đổi trên OB.
Giải:
1/C/m OMHI nội tiếp:
Sử dụng tổng hai góc đối.
2/Tính góc OMI
Do OBAI;AHAB(gt) và OBAH=M
Nên M là trực tâm của tam giác ABI
IM là đường cao thứ 3 IMAB
Mà vng OAB có OA=OB OAB vng cân ở O góc OBA=45o<sub>góc OMI=45</sub>o
3/C/m OK=KH
Ta có OHK=HOB+HBO
(Góc ngồi OHB)
Do AOHB nội tiếp(Vì góc AOB=AHB=1v) Góc HOB=HAB (Cùng chắn cung HB) và
OBH=OAH(Cùng chắn
Cùng chắn cung OH)OHK=HAB+HAO=OAB=45o.
OKH vng cân ở KOH=KH
4/Tập hợp các điểm K…
Do OKKB OKB=1v;OB không đổi khi M di động K nằm trên đường trịn đường kính OB.
Khi M≡Othì K≡O Khi M≡B thì K là điểm chính giữa cung AB.Vậy quỹ tích điểm K là 1<sub>4</sub> đường
trịn đường kính OB.
Cho (O) đường kính AB và dây CD vng góc với AB tại F.Trên cung BC lấy điểm M.Nối A với
M cắt CD tại E.
1. C/m AM laø phân giác của góc CMD.
2. C/m EFBM nội tiếp.
3. Chứng tỏ:AC2=AE.AM
4. Gọi giao điểm CB với AM là N;MD với AB là I.C/m NI//CD
5. Chứng minh N là tâm đường trèon nội tiếp CIM
Giải:
1/C/m AM là phân giác của góc CMD
Do ABCD AB là phân giác của tam giác cân COD. COA=AOD.
Các góc ở tâm AOC và AOD bằng nhau nên các cung bị chắn bằng nhau cung AC=ADcác
góc nội tiếp chắn các cung này bằng nhau.Vậy CMA=AMD.
2/C/m EFBM nội tiếp.
Ta có AMB=1v(Góc nội tiếp chắn nửa đường trịn)
EFB=1v(Do ABEF)
AMB+EFB=2vđpcm.
3/C/m AC2<sub> =AE.AM</sub>
C/m hai ACE∽AMC (A chung;góc ACD=AMD cùng chắn cung AD và AMD=CMA cmt
ACE=AMC)…
4/C/m NI//CD. Do cung AC=AD CBA=AMD(Góc nội tiếp chắn các cung bằng nhau) hay
NMI=NBIM và B cùng làm với hai đầu đoạn thẳng NI những góc bằng nhauMNIB nội
tiếpNMB+NIM=2v. mà NMB=1v(cmt)NIB=1v hay NIAB.Mà CDAB(gt) NI//CD.
5/Chứng tỏ N là tâm đường tròn nội tiếp ICM .
Ta phải C/m N là giao điểm 3 đường phân giác của CIM.
Theo c/m ta có MN là phân giác của CMI
Do MNIB nội tiếp(cmt) NIM=NBM(cùng chắn cung MN)
Góc MBC=MAC(cùng chắn cung CM)
Ta lại có CAN=1v(góc nội tiếpACB=1v);NIA=1v(vì NIB=1v)ACNI nội tiếpCAN=CIN(cùng
chắn cung CN)CIN=NIMIN là phân giác CIM
Cho (O) và điểm A nằm ngồi đường trịn.Vẽ các tiếp tuyến AB;AC và cát tuyến ADE.Gọi H là
trung điểm DE.
1. C/m A;B;H;O;C cùng nằm trên 1 đường tròn.
2. C/m HA là phân giác của góc BHC.
3. Gọi I là giao điểm của BC và DE.C/m AB2<sub>=AI.AH.</sub>
1/C/m:A;B;O;C;H cùng nằm trên một đường tròn: H là trung điểm EBOHED(đường kính đi qua
trung điểm của dây …)AHO=1v. Mà OBA=OCA=1v (Tính chất tiếp tuyến) A;B;O;H;C cùng nằm
trên đường trịn đường kính OA.
2/C/m HA là phân giác của góc BHC.
Do AB;AC là 2 tiếp tuyến cắt nhau BAO=OAC và AB=AC
cung AB=AC(hai dây băøng nhau của đường trịn đkOA) mà BHA=BOA(Cùng chắn cung AB) và
COA=CHA(cùng chắn cung AC) mà cung AB=AC COA=BOH CHA=AHBđpcm.
3/Xét hai tam giác ABH và AIB (có A chung và CBA=BHA hai góc nội tiếp chắn hai cung bằng nhau)
ABH∽AIBđpcm.
4/C/m AE//CK.
Do góc BHA=BCA(cùng chắn cung AB) và sđ BKC= 1<sub>2</sub> Sđ cungBC(góc nội tiếp)
Sđ BCA= 1<sub>2</sub> sđ cung BC(góc giữa tt và 1 dây)
BHA=BKCCK//AB
Cho (O) đường kính AB=2R;xy là tiếp tuyến với (O) tại B. CD là 1 đường kính bất kỳ.Gọi giao
điểm của AC;AD với xy theo thứ tự là M;N.
1. Cmr:MCDN nội tiếp.
2. Chứng tỏ:AC.AM=AD.AN
3. Gọi I là tâm đường tròn ngoại tiếp tứ giác MCDN và H là trung điểm MN.Cmr:AOIH là
hình bình hành.
4. Khi đường kính CD quay xung quanh điểm O thì I di động trên đường nào?
1/ C/m MCDN nội tiếp:
AOC cân ở OOCA=CAO; góc
CAO=ANB(cùng phụ với góc AMB)góc ACD=ANM.
Mà góc ACD+DCM=2v
DCM+DNM=2v DCMB nội tiếp.
2/C/m: AC.AM=AD.AN
Hãy c/m ACD∽ANM.
3/C/m AOIH là hình bình hành.
Xác định I:I là tâm đường tròn ngoại tiếp tứ giác MCDNI là giao
điểm dường trung trực của CD và MNIHMN là IOCD.
Do ABMN;IHMNAO//IH. Vậy cách dựng I:Từ O dựng đường vng góc với CD.Từ trung điểm
H của MN dựng đường vng góc với MN.Hai đường này cách nhau ở I.
Do H laø trung điểm MNAhlà trung tuyến của vuông AMNANM=NAH.Mà
ANM=BAM=ACD(cmt)DAH=ACD.
Gọi K là giao điểm AH và DO do ADC+ACD=1vDAK+ADK=1v hay AKD vuông ở KAHCD
mà OICDOI//AH vậy AHIO là hình bình hành.
Do AOIH là hình bình hành IH=AO=R khơng đổiCD quay xung quanh O thì I nằm trên đường
Cho tam giác ABC nội tiếp trong đường tròn tâm O.Gọi D là 1 điểm trên cung nhỏ BC. Kẻ DE;
DF; DG lần lượt vng góc với các cạnh AB;BC;AC. Gọi H là hình chiếu của D lên tiếp tuyến Ax của
(O).
1. C/m AHED noäi tieáp
2. Gọi giao điểm của DH với HB và với (O) là P và Q;ED cắt (O) tại M.C/m HA.DP=PA.DE
3. C/m:QM=AB
4. C/m DE.DG=DF.DH
5. C/m:E;F;G thẳng hàng.(đường thẳng Sim sơn)
1/C/m AHED nội tiếp(Sử dụng hai điểm H;E cùng làm hành với hai đầu đoạn thẳng AD…)
2/C/m HA.DP=PA.DE
Xét hai tam giác vuông đồng dạng:
HAP và EPD (Có HPA=EPD đđ)
3/C/m QM=AB:
Do HPA∽EDPHAB=HDM
Mà sđHAB= 1<sub>2</sub> sñ cung AB;
SñHDM= 1<sub>2</sub> sñ cung QM cung AM=QMAB=QM
4/C/m: DE.DG=DF.DH .
Xét hai tam giác DEH và DFG có:
Do EHAD nội tiếp HAE=HDE(cùng chắn cung HE)(1)
Và EHD=EAD(cùng chắn cung ED)(2)
Vì F=G=90oDFGC nội tiếpFDG=FCG(cùng chắn cung FG)(3)
FGD=FCD(cùng chắn cung FD)(4)
Nhưng FCG=BCA=HAB(5).Từ (1)(3)(5)EDH=FDG(6).
Từ (2);(4) và BCD=BAD(cùng chắn cungBD)EHD=FGD(7)
Từ (6)và (7)EDH∽FDG ED<sub>DF</sub> =DH<sub>DG</sub> đpcm.
5/C/m: E;F;G thẳng hàng:
Ta có BFE=BDE(cmt)và GFC=CDG(cmt)
Do ABCD nội tiếpBAC+BMC=2v;do GDEA nội tiếpEDG+EAG=2v. EDG=BDC mà
EDG=EDB+BDG và BCD=BDG+CDGEDB=CDG GFC=BEFE;F;G thẳng hàng.
Cho tam giác ABC có A=1v;AB<AC.Gọi I là trung điểm BC;qua I kẻ IKBC(K nằm trên
BC).Trên tia đối của tia AC lấy điểm M sao cho MA=AK.
1. Chứng minh:ABIK nội tiếp được trong đường trịn tâm O.
2. C/m góc BMC=2ACB
3. Chứng tỏ BC2<sub>=2AC.KC</sub>
4. AI kéo dài cắt đường thẳng BM tại N.Chứng minh AC=BN
5. C/m: NMIC nội tiếp.
1/C/m ABIK nội tiếp (tự C/m)
2/C/m BMC=2ACB
do ABMK và MA=AK(gt)BMK cân ở BBMA=AKB
Mà AKB=KBC+KCB (Góc ngồi tam giac KBC).
KBC=KCB Vậy BMC=2ACB
3/C/m BC<sub> =2AC.KC</sub>2
Xét 2 vuông ACB và ICK có C chungACB∽ICK
AC
IC =
CB
CK IC=
BC
2
AC
BC
2
=BC
CK đpcm
4/C/m AC=BN
Do AIB=IAC+ICA(góc ngồi IAC) và IAC Cân ở IIAC=ICA AIB=2IAC(1). Ta lại có
BKM=BMK và BKM=AIB(cùng chắn cung AB-tứ giác AKIB nội tiếp)
AIB=BMK(2) mà BMK=MNA+MAN(góc ngồi tam giác MNA) Do MNA cân ở
M(gt)MAN=MNABMK=2MNA(3)
Từ (1);(2);(3)IAC=MNA và MAN=IAC(đ đ)…
5/C/m NMIC nội tiếp:
do MNA=ACI hay MNI=MCI hai điểm N;C cùng làm thành với hai đầu…)
Cho (O) đường kính AB cố định,điểm C di động trên nửa đường tròn.Tia phân giác của ACB cắt
(O) tai M.Gọi H;K là hình chiếu của M lên AC và AB.
1. C/m:MOBK nội tiếp.
2. Tứ giác CKMH là hình vng.
3. C/m H;O;K thẳng hàng.
4. Gọi giao điểm HKvà CM là I.Khi C di động trên nửa đường trịn thì I chạy trên đường nào?
1/C/m:BOMK nội tiếp:
Ta có BCA=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường trịn)
CM là tia phân giác của góc BCAACM=MCB=45o<sub>.</sub>
dây AM=MB có O là trung điểm AB OMAB
hay gócBOM=BKM=1vBOMK nội tiếp.
2/C/m CHMK là hình vuông:
Do vng HCM có 1 góc bằng 45o nên CHM vng cân ở H
HC=HM,
tương tự CK=MK Do C=H=K=1v
CHMK là hình chữ nhật có hai cạnh kề bằng nhau CHMK là hình vuông.
3/C/m H,O,K thẳng hàng:
Gọi I là giao điểm HK và MC;do MHCK là hình vngHKMC tại trung điểm I của MC.Do I là trung
điểm MCOIMC(đường kính đi qua trung điểm một dây…)
Vậy HIMC;OIMC và KIMCH;O;I thẳng hàng.
4/Do góc OIM=1v;OM cố địnhI nằm trên đường trịn đường kính OM.
Cho hình chữ nhật ABCD có chiều dài AB=2a,chiều rộng BC=a.Kẻ tia phân giác của góc ACD,từ A
hạ AH vng góc với đường phân giác nói trên.
1/Chứng minhAHDC nt trong đường tròn tâm O mà ta phải định rõ tâm và bán kính theo a.
2/HB cắt AD tại I và cắt AC tại M;HC cắt DB tại N.Chứng tỏ HB=HC. Và AB.AC=BH.BI
3/Chứng tỏ MN song song với tiếp tuyến tại H của (O)
4/Từ D kẻ đường thẳng song song với BH;đường này cắt HC ở K và cắt (O) ở J.Chứng minh
HOKD nt.
Xét hai HCAABI có A=H=1v và ABH=ACH(cùng chắn cung AH)
HCA∽ABI HC<sub>AB</sub>=AC<sub>BI</sub> mà HB=HCđpcm
DoAH=HD;AO=HO=DOAHO=HODAOH=HOD
màAOD cân ở OOHAD và OHHx(tính chất tiếp tuyến)
nên AD//Hx(1)
Do cung AH=HD ABH=ACH=HBDHBD=ACH hay MBN=MCN hay 2 điểm B;C cùng làm với
hai đầu đoạn MN những góc bằng nhau MNCB nội tiếpNMC=NBC(cùng chắn cung NC) mà
DBC=DAC (cùng chắn cung DC) NMC=DAC MN//DA(2).Từ (1)và (2)MN//Hx.
4/C/m HOKD nội tiếp:
Do DJ//BHHBD=BDJ (so le)cung BJ=HD=AH= AD<sub>2</sub> mà cung AD=BCcung BJ=JCH;O;J
thẳng hàng tức HJ là đường kính HDJ= 1v .Góc HJD=ACH(cùng chắn 2 cung bằng
nhau)OJK=OCKCJ cùng làm với hai đầu đoạn OK những góc bằng nhauOKCJ nội tiếp
KOC=KJC (cùng chắn cung KC); KJC=DAC(cùng chắn cung DC)KOC=DACOK//AD mà
ADHJOKHOHDKC nội tiếp.
Cho nửa đường trịn (O) đường kính AB,bán kính OCAB.Gọi M là 1 điểm trên cung BC.Kẻ đường
cao CH của tam giác ACM.
1. Chứng minh AOHC nội tiếp.
2. Chứng tỏ CHM vng cân và OH là phân giác của góc COM.
3. Gọi giao điểm của OH với BC là I.MI cắt (O) tại D.Cmr:CDBM là hình thang cân.
4. BM cắt OH tại N.Chứng minh BNI và AMC đồng dạng,từ đó suy ra: BN.MC=IN.MA.
1/C/m AOHC nội tiếp:
(học sinh tự chứng minh)
2/C/mCHM vuông cân:
Do OCAB trại trung điểm OCung AC=CB=90o<sub>.</sub>
Ta lại có:
Sđ CMA= 1<sub>2</sub> sđcung AC=45o<sub>.</sub>
CHM vng cân ở M.
C/m OH là phân giác của góc COM:Do CHM vng cân ở HCH=HM; CO=OB(bán kính);OH
chungCHO=HOMCOH=HOMđpcm.
3/C/m:CDBM là thang cân:
Do OCM cân ở O có OH là phân giácOH là đường trung trực của CM mà IOHICM cân ở
IICM=IMC mà ICM=MDB(cùng chắn cung BM)
IMC=IDB hay CM//DB.Do IDB cân ở IIDB=IBD và MBC=MDC(cùng chắn cungCM) nên
CDB=MBDCDBM là thang cân.
4/C/m BNI và AMC đồng dạng:
Do OH là đường trung trực của CM và NOH CN=NM.
Do AMB=1vHMB=1v hay NMAM mà CHAMCH//NM,có góc CMH=45oNHM=45oMNH
vng cân ở M vậy CHMN là hình vng INB=CMA=45o.
Do CMBD là thang cânCD=BM cungCD=BM mà cung AC=CBcungAD=CM…
và CAM=CBM(cùng chắn cung CM)
INB=CMA đpcm
Cho đều ABC nội tiếp trong (O;R).Trên cnạh AB và AC lấy hai điểm M;N sao cho BM=AN.
1. Chứng tỏ OMN cân.
2. C/m :OMAN nội tiếp.
3. BO kéo dài cắt AC tại D và cắt (O) ở E.C/m BC2<sub>+DC</sub>2<sub>=3R</sub>2<sub>.</sub>
1/C/m OMN caân:
Do ABC là tam giác đều nội tiếp trong (O)AO và BO là phân giác của ABC OAN=OBM=30o; OA=OB=R
và BM=AN(gt)OMB=ONA
OM=ON OMN cân ở O.
2/C/m OMAN nội tiếp:
do OBM=ONA(cmt)BMO=ANO
mà BMO+AMO=2vANO+AMO=2v.
AMON nội tiếp.
3/C/m BC2<sub>+DC</sub>2<sub>=3R</sub>2<sub>.</sub>
Do BO là phân giác của đều BOAC hay BOD vuông ở D.
Aùp dụng hệ thức Pitago ta có:
BC2<sub>=DB</sub>2<sub>+CD</sub>2<sub>=(BO+OD)</sub>2<sub>+CD</sub>2<sub>=</sub>
=BO2<sub>+2.OB.OD+OD</sub>2<sub>+CD</sub>2<sub>.(1)</sub>
Mà OB=R.AOC cân ở O có OAC=30o.
AOC=120oAOE=60oAOE là tam giác đều có ADOEOD=ED= <i>R</i><sub>2</sub>
Aùp dụng Pitago ta có:OD2<sub>=OC</sub>2<sub>-CD</sub>2<sub>=R</sub>2<sub>-CD</sub>2<sub>.(2)</sub>
Từ (1)và (2)BC2=R2+2.R. <i>R</i><sub>2</sub> +CD2-CD2=3R2.
4/Gọi K là giao điểm của BI với AJ.
Ta có BCE=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường trịn)có B=60o
BFC=30o.
BC= 1<sub>2</sub> BF mà AB=BC=AB=AF.Do AOAI(t/c tt) và AJBCAI//BC có A là trung điểm BFI là
trung điểm CF. Hay FI=IC.
Do AK//FI.p dụng hệ quả Talét trong BFI có: AK<sub>EI</sub> =BK<sub>BI</sub>
Do KJ//CI.p dụng hệ quả Talét trong BIC có: KJ<sub>CJ</sub> =BK
BI
Mà FI=CIAK=KJ (đpcm)
Cho ABC (A=1v)nội tiếp trong đường tròn tâm (O).Gọi M là trung điểm cạnh AC.Đường tròn tâm
I đường kính MC cắt cạnh BC ở N và cắt (O) tại D.
1. C/m ABNM nội tiếp và CN.AB=AC.MN.
2. Chứng tỏ B,M,D thẳng hàng và OM là tiếp tuyến của (I).
3. Tia IO cắt đường thẳng AB tại E.C/m BMOE là hình bình hành.
4. C/m NM là phân giác của góc AND.
1/C/m ABNM nội tiếp:
(dùng tổng hai góc đối)
C/m CN.AB=AC.MN
Chứng minh hai tam giác vuông ABC và NMC đồng dạng.
2/C/m B;M;D thẳng hàng. Ta có MDC=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn tâm I) hay MD
DC. BDC=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường trịn tâm O)
Hay BDDC. Qua điểm D có hai đường thẳng BD và DM cùng vng góc với DCB;M;D thẳng hàng.
C/m OM là tiếp tuyến của (I):Ta có MO là đường trung bình của ABC (vì M;O là trung điểm của
AC;BC-gt)MO//AB mà ABAC(gt)MOAC hay MOIC;M(I)MO là tiếp tuyến của đường tròn
tâm I.
3/C/m BMOE là hình bình hành: MO//AB hay MO//EB.Mà I là trung điểm MC;O là trung điểm BCOI
là đường trung bình của MBCOI//BM hay OE//BMBMOE là hình bình hành.
4/C/m MN là phân giác của góc AND:
Do ABNM nội tiếp MBA=MNA(cùng chắn cung AM)
AK
FI =
Do MNCD nội tiếp ACD=MND(cùng chắn cung MD)
ANM=MNDđpcm.
Cho hình vng ABCD có cạnh bằng a.Gọi I là điểm bất kỳ trên đường chéo AC.Qua I kẻ các đường
thẳng song song với AB;BC,các đường này cắt AB;BC;CD;DA lần lượt ở P;Q;N;M.
1. C/m INCQ là hình vng.
2. Chứng tỏ NQ//DB.
3. BI kéo dài cắt MN tại E; MP cắt AC tại F. C/m MFIN nội tiếp được trong đường tròn. Xác định
tâm.
4. Chứng tỏ MPQN nội tiếp.Tính diện tích của nó theo a.
5. C/m MFIE nội tiếp.
1/C/m INCQ là hình vuông:
MI//AP//BN(gt)MI=AP=BN
NC=IQ=PD NIC vng ở N có ICN=45o
(Tính chất đường chéo hình vng)NIC vng cân ở N
INCQ là hình vng.
2/C/m:NQ//DB:
Do ABCD là hình vuông DBAC
Do IQCN là hình vuông NQIC
Hay NQACNQ//DB.
3/C/m MFIN nội tiếp: Do MPAI(tính chất hình vng)MFI=1v;MIN=1v(gt)
hai điểm F;I cùng làm với hai đầu đoạn MN…MFIN nội tiếp.
Tâm của đường tròn này là giao điểm hai đường chéo hình chữ nhật MFIN.
4/C/m MPQN nội tiếp:
Do NQ//PMMNQP là hình thang có PN=MQMNQP là thang cân.Dễ dàng C/m thang cân nội tiếp.
TÍnh SMNQP=SMIP+SMNI+SNIQ+SPIQ= 1<sub>2</sub> SAMIP+ 1<sub>2</sub> SMDNI+ 1<sub>2</sub> SNIQC+ 1<sub>2</sub> SPIQB
= 1<sub>2</sub> SABCD= 1<sub>2</sub> a2<sub>.</sub>
5/C/m MFIE nội tiếp:
Ta có các tam giác vuông BPI=IMN(do PI=IM;PB=IN;P=I=1v.
PIB=IMN mà PBI=EIN(đ đ)IMN=EIN
Ta lại có IMN+ENI=1vEIN+ENI=1vIEN=1v mà MFI=1vIEM+MFI=2v FMEI nội tiếp
Cho hình vng ABCD,N là trung điểm DC;BN cắt AC tại F,Vẽ đường tròn tâm O đường kính BN.(O)
cắt AC tại E.BE kéo dài cắt AD ở M;MN cắt (O) tại I.
1. C/m MDNE nội tiếp.
2. Chứng tỏ BEN vng cân.
3. C/m MF đi qua trực tâm H của BMN.
4. C/m BI=BC và IE F vng.
5. C/m FIE là tam giác vuông.
1/C/m MDNE nội tiếp.
Ta có NEB=1v(góc nt chắn nửa đường trịn)
MEN=1v;MDN=1v(t/c hình vuông) MEN+MDN=2vđpcm
2/C/m BEN vuông cân:
NEB vuông(cmt)
Do CBNE nội tiếp
Ta có BIN=1v(góc nt chắn nửa đtrịn)
BIMN. Mà ENBM(cmt)BI và EN là hai đường cao của BMNGiao điểm của EN và BI là trực
tâm H.Ta phải C/m M;H;F thẳng hàng.
Do H là trực tâm BMNMHBN(1)
MAF=45o<sub>(t/c hv);MBF=45</sub>o<sub>(cmt)</sub>
MAF=MBF=45oMABF nội tiếp.MAB+MFB=2v maø
MAB=1v(gt)MFB=1v hay MFBM(2)
Từ (1)và (2)M;H;F thẳng hàng.
4/C/m BI=BC: Xét 2vng BCN và BIN có cạnh huyền BN chung;NBC=NEC (cùng chắn cung
*C/m IEF vuông:Ta có EIB=ECB(cùng chắn cung EB) vaø ECB=45oEIB=45o
Do HIN+HFN=2vIHFN nội tiếpHIF=HNF (cùng chắn cung HF);mà HNF=45o(do EBN vuông
cân)HIF=45o. Từuvà vEIF=1v đpcm
5/ * C/mBM là đường trung trực của QH:Do AI=BC=AB(gt và cmt)ABI cân ở B.Hai vng ABM
và BIM có cạnh huyền BM chung;AB=BIABM=BIMABM=MBI;ABI cân ở B có BM là phân
giác BM là đường trung trực của QH.
*C/mMQBN là thang cân: Tứ giác AMEQ có A+QEN=2v(do ENBM theo cmt) AMEQ nội
tiếpMAE=MQE(cùng chắn cung ME) mà MAE=45o và ENB=45o(cmt) MQN=BNQ=45o
MQ//BN.ta lại có MBI=ENI(cùng chắn cungEN) và MBI=ABM vàIBN=NBC(cmt)
QBN=ABM+MBN=ABM+45o(vì MBN=45o)MNB=MNE+ENB=MBI+45o
MNB=QBNMQBN là thang cân.
Cho ABC có 3 góc nhọn(AB<AC).Vẽ đường cao AH.Từ H kẻ HK;HM lần lượt vng góc với
AB;AC.Gọi J là giao điểm của AH và MK.
1. C/m AMHK nội tiếp.
2. C/m JA.JH=JK.JM
3. Từ C kẻ tia Cxvới AC và Cx cắt AH kéo dài ở D.Vẽ HI;HN lần lượt vuông góc với DB và DC.
Cmr : HKM=HCN
4. C/m M;N;I;K cùng nằm trên một đường tròn.
1/C/m AMHK nội tiếp: (Dùng tổng hai góc đối)
2/C/m: JA.JH=JK.JM
Xét hai tam giác:JAM và JHK có: AJM=KJH
(đđ).Do AKHM nt HAM=HKM( cùng chắn cung HM)
JAM∽JKHđpcm
3/C/m HKM=HCN
vì AKHM nội tiếp HKM=HAM(cùng chắn cung HM)
Mà HAM=MHC (cùng phụ với góc ACH).
Do HMC=MCN=CNH=1v(gt)MCNH là hình chữ nhật MH//CN hay MHC=HCNHKM=HCN.
4/C/m: M;N;I;K cùng nằm trên một đường tròn.
<sub></sub>Do BKHI nội tiếpBKI=BHI(cùng chắn cung BI);BHI=IDH(cùng phụ với góc IBH)
<sub></sub>Do IHND nội tiếpIDH=INH(cùng chắn cung IH)BKI=HNI
<sub></sub>Do AKHM nội tiếpAKM=AHM(cùng chắn cung AM);AHM=MCH(cùng phụ với HAM)
<sub></sub>Do HMCN nội tiếpMCH=MNH(cùng chắn cung MH)AKM=MNH
mà BKI+AKM+MKI=2vHNI+MNH+MKI=2v hay IKM+MNI=2v M;N;I;K cùng nằm trên một
đường trịn.
1. Chứng minh D;H;E thẳng hàng.
2. C/m BDCE nội tiếp.Xác định tâm O của đường tròn này.
3. C/m AMDE.
4. C/m AHOM là hình bình hành.
1/C/m D;H;E thẳng hàng:
Do DAE=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường trịn tâm H)
DE là đường kính D;E;H thẳng hàng.
2/C/m BDCE nội tiếp:
HAD cân ở H(vì HD=HA=bán kính của đt tâm H)
HAD=HAD mà HAD=HCA(Cùng phụ với HAB)
BDE=BCEHai điểm D;C cùng làm với hai đầu đoạn thẳng BE…
Xác định tâm O:O là giao điểm hai đường trung trực của DE và BC.
3/C/m:AMDE:
Do M laø trung điểm BCAM=MC=MB= BC<sub>2</sub> MAC=MCA;mà ABE=ACB(cmt)MAC=ADE.
Ta lại có:ADE+AED=1v(vì A=1v)CAM+AED=1vAIE=1v vậy AMED.
4/C/m AHOM là hình bình hành:
Do O là tâm đường trịn ngoại tiếp BECDOM là đường trung trực của BC OMBCOM//AH.
Do H là trung điểm DE(DE là đường kính của đường trịn tâm H)OHDE mà
AMDEAM//OHAHOM là hình bình hành.
Cho ABC có 2 góc nhọn,đường cao AH.Gọi K là điểm dối xứng của H qua AB;I là điểm đối xứng
1. Chứng minh AICH nội tiếp.
2. C/m AI=AK
3. C/m các điểm: A;E;H;C;I cùng nằm trên một đường tròn.
4. C/m CE;BF là các đường cao của ABC.
5. Chứng tỏ giao điểm 3 đường phân giác của HFE chính là trực tâm của ABC.
1/C/m AICH nội tiếp:
Do I đx với H qua ACAC là trung trực của HIAI=AH và HC=IC;AC chung
AHC=AIC(ccc)
AHC=AIC mà AHC=1v(gt)AIC=1v
AIC+AHC=2v AICH nội tiếp.
2/C/m AI=AK:
Theo chứng minh trên ta có:AI=AH.Do K đx với H qua AB
nên AB là đường trung trực của KHAH=AK AI=AK(=AH)
3/C/m A;E;H;C;I cùng nằm trên một đường tròn:
DoEABvà ABlà trung trực của KHEK=EH;EA chung;
AH=AKAKE=AHEAKE=EHA màAKI cân ở A
(theo c/m trên AK=AI) AKI=AIK.EHA=AIE
hai điểm I và K cung làm với hai đầu đoạn AE…A;E;H;I cùng nằm trên một đường tròn ký hiệu là
(<i><b>C</b></i>)
Theo cmt thì A;I;CV;H cùng nằm trên đường tròn(<i><b>C’</b></i>) (<i><b>C) </b></i>và <i><b>(C’</b></i>) trùng nhau vì có chung 3 điểm
4/C/m:CE;BF là đường cao của ABC.
Do AEHCI cùng nằm trên một đường trịn có AIC=1vAC là đường kính.AEC=1v
5/Gọi M là giao điểmAH và EC.Ta C/m M là giao điểm 3 đường phân giác của HFE.
EBHM nt MHE=MBE(cùng chắn cungEM)
BEFC nt FBE=ECF (Cuøng chắn cung EF)
HMFC ntFCM=FMH(cùng chắn cung MF)
C/m tương tự có EC là phân giác của FHEđpcm.
Cho ABC(AB=AC) nội tiếp trong (O).Gọi M là một điểm bất kỳ trên cung nhỏ AC.Trên tia BM lấy
MK=MC và trên tia BA lấy AD=AC.
1. C/m: BAC=2BKC
2. C/m BCKD nội tiếp.,xác định tâm của đường tròn này.
3. Gọi giao điểm của DC với (O) là I.C/m B;O;I thẳng hàng.
4. C/m DI=BI.
1/Chứng tỏ:BAC=BMC (cùng chắn cung BC)
BMC=MKC+MCK(góc ngồi MKC)
Mà MK=MC(gt)MKC cân ở MMKC=MCK
BMC=2BKC.
BAC=2BKC.
2/C/mBCKD nội tiếp:
Ta có BAC=ADC+ACD(góc ngồi ADC) mà
AD=AC(gt)ADC cân ở AADC=ACDBAC=2BDC
Nhưng ta lại có:BAC=2BKC(cmt)BDC=BKC BCKD nội tiếp.
ưXác định tâm:Do AB=AC=ADA là trung điểm BD trung tuyến CA= 1<sub>2</sub> BDBCD vuông ở C
.Do BCKD nội tiếp DKB=DCB(cùng chắn cungBD).Mà BCD=1vBKD=1vBKD vng ở K có
trung tuyến KAKA= 1<sub>2</sub> BD AD=AB=AC=AK A là tâm đường tròn…
3/C/m B;O;I thẳng hàng:Do góc BCI=1v,mà B;C;I(O) BI là đường kính B;O;I thẳng hàng.
4/C/mBI=DI:
ưCách 1: Ta có BAI=1v(góc nội tiếp chắn nử đường trịn)hay AIDB,có A là trung điểmAI là đường
trung trực của BDIBD cân ở IID=BI
ưCách 2: ACI=ABI(cùng chắn cung AI)ADC cân ở DACI=ADIBDC=ACDIDB=IBDBID cân
ở Iđpcm.
Cho tứ giác ABCD nội tiếp trong(O).Gọi I là điểm chính giữa cung AB(Cung AB không chứa điểm
C;D).IC và ID cắt AB ở M;N.
1. C/m D;M;N;C cùng nằm trên một đường tròn.
2. C/m NA.NB=NI.NC
3. DI kéo dài cắt đường thẳng BC ở F;đường thẳng IC cắt đường thẳng AD ở E.C/m:EF//AB.
4. C/m :IA2<sub>=IM.ID.</sub>
1/C/m D;M;N;C cùng nằm trên một đường tròn.
Sđ IMB= 1<sub>2</sub> sđcung(IB+AD)
Sđ NCD= 1<sub>2</sub> Sđ cungDI. Mà cung IB=IAIMB=NCD
IMB=NCD.
Ta lại có IMN+DMN=2v NCD+DMN=2vMNCD nộitiếp.
2/Xét 2NBC và NAI có:
IAB=ICB(cùng chắn cung BI)
INA=BNC(đ ñ)NAI∽NCBñpcm.
3/C/m EF//AB:
Do IDA=ICB(cùng chắn hai cung hai cung bằng nhau IA=IB) hay EDF=ECF
hai điểm D và C cùng làm với hai đầu đoạn EF…EDCF nội tiếp
EFD=ECD(cuøng chắn cung ED),mà ECD=IMN(cmt) EFD=FMN EF//AB.
4/C/m: IA2<sub>=IM.ID.</sub>
2 AIM∽DIA vì: I chung;IAM=IDA(hai góc nt chắn hai cung bằng nhau)
đpcm.
Cho hình vuông ABCD,trên cạnh BC lấy điểm E.Dựng tia Ax vuông góc với AE, Ax cắt cạnh CD
1. C/m AECF nội tiếp.
2. C/m: AF2<sub>=KF.CF</sub>
3. C/m:EGFK là hình thoi.
4. Cmr:khi E di động trên BC thì EK=BE+DK
5. và chu vi CKE có giá trị khơng đổi.
6. Gọi giao điểm của EF với AD là J.C/m:GJJK.
1/C/m AECF nội tiếp:
FAE=DCE=1v(gt)
AECF nội tiếp
2/C/m: AF2<sub>=KF.CF.</sub>
Do AECF nội tiếp DCA=FEA(cung chắn cung AF).Mà DCA=45o
(Tính chất hình vuông)
FEA=45oFAE vng cân ở A có FI=IEAIFE
FAK=45o.
FKA=ACF=45o.Và KFA chung
FKA∽FCA
FA
FC=
FK
FA đpcm.
3/C/m: EGFK là hình thoi. -Do AK là đường trung trực của FEGFE cân ở G
GFE=GEF.Mà GE//CF (cùng vng góc với AD)GEF=EFK(so le) GFI=IFKFI là đường trung
trực của GKGI=IK,mà I F=IEGFKE là hình thoi.
4/C/m EK=BE+DK: vuông ADF và ABE có AD=AB;AF=AE.(AE F vuông cân)ADF=ABE
BE=DF nà FD+DK=FK VÀ FK=KE(t/v hình thoi)KE=BE+DK
ưC/m chu vi tam giác CKE không đổi:Gọi chu vi là <i><b>C</b></i>= KC+EC+KE =KC+EC+BE +DK =(KC+DK)+
(BE+EC)=2BC không đổi.
5/C/m IJJK:
Do JIK=JDK=1vIJDK nội tiếp JIK=IDK(cùng chắn cung IK) IDK=45o(T/c hình vuông)
JIK=45o
JIK vuông vân ở IJI=IK,mà IK=GI
JI=IK=GI= 1<sub>2</sub> GKGJK vuông ở J hay GJJK.
Cho ABC.Gọi H là trực tâm của tam giác.Dựng hình bình hành BHCD. Gọi I là giao điểm của HD
và BC.
1. C/m:ABDC nội tiếp trong đường tròn tâm O;nêu cacùh dựng tâm O.
2. So sánh goc BAH và OAC.
3. CH caét OD taïi E.C/m AB.AE=AH.AC
Gọi các đường cao của ABC là AN;BM;CN.
Do AQH+HMA=2vAQHM nội tiếpBAC+QHM=2v
mà QHM=BHC(đ đ)
BHC=CDB(2 góc đối của hình bình hành)
BAC+CDB=2VABDC nội tiếp.
Cách xác định tâm O:do CD//BH(t/c hình bình hành)
Và BHACCDAC hay ACD=1v,mà A;D;Cè nằm trên đường trịnAD là đường kính.Vậy O là trung
điểm AD.
2/So sánh BAH và OAC:
BAN=QCB(cùng phụ với ABC) mà CH//BD( do BHCD là hình bình hành) QCB=CBD(so
le);CBD=DAC(cùng chắn cung CD)BAH=OAC.
3/c/m: AB.AE=AH.AC:
Xét hai tam giác ABH và ACE có EAC=HCB(cmt);ACE=HBA(cùng phụ với
BAC)ABH∽ACEđpcm
4/C/m G là trọng tâm của ABC.ta phải cm G là giao điểm ba đường trung tuyến hay GJ= 1<sub>3</sub> AI.
Do IB=ICOIBC mà AHBCOI//AH.Theo định lý Ta Lét trong AGH
OI
AH=
GI
AG .Do I là trung điểm HDO là trung điểm AD
OI
AH=
1
2 (T/c đường trung bình)
OI
AH=
GI
AG=
1
2 GI=
1
2 AG. Hay GI=
1
3 AIG là trọng tâm của ABC.
Bài 31
Cho (O) và cung AB=90o<sub>.C là một điểm tuỳ ý trên cung lớn AB.Các đường cao AI;BK;CJ của </sub>
ABC
cắt nhau ở H.BK cắt (O) ở N;AH cắt (O) tại M.BM và AN gặp nhau ở D.
1. C/m:B;K;C;J cùng nằm trên một đường tròn.
2. c/m: BI.KC=HI.KB
3. C/m:MN là đường kính của (O)
4. C/m ACBD là hình bình hành.
5. C/m:OC//DH.
Bài này có hai hình vẽ tuỳ vào vị trí của C. Cách c/m tương tự
1/C/m B;K;C;J cùng nằm trên một đường trịn.
-Sử dúng toơng hai góc đoẫi.
-Sử dụng hai góc cùng làm với hai đầu đoạn thẳng một góc vng.
2/C/m: BI.KC=HI.KB.
Xét hai tam giác vuông BIH và BKC có IBH=KBC(đ đ)
đpcm
3/ C/m MN là đường kính của (O).
Do cung AB=90o<sub>.ACB=ANB=45</sub>o
KBC;AKN là những
Tam giác vuông cânKBC=45oIBH=KBC=45oIBH cũng là tam giác vng cân.Ta lại có:
AMD=MAB+ABM(góc ngồi tam giác MAB).Mà
sđMAB= 1<sub>2</sub> sđMB
SđABM= 1<sub>2</sub> sđAM và cung MA+AM=AB=90o<sub>.</sub>
AMD=45o và AMD=BMH(đ đ)
BMI=45oBIM vng cânMBI=45oMBH=MBI+IBH=90o hay MBN=1vMN là đường kính của
(O).
Do MN là đường kính MAN=1v(góc nt chắn nửa đtrịn) mà CAN =45o.
MAC=45o hay cung MC=90oMNC=45o.Góc ở tâm MOC chắn cung MC=90oMOC=90oOCMN.
Do DBNH;HADN;AH và DB cắt nhau ở MM là trực tâm của DNH MNDHOC//DH.
Baøi 32:
Cho hình vng ABCD.Gọi N là một điểm bất kỳ trên CD sao cho CN<ND;Vẽ đường tròn tâm O
đường kính BN.(O) cắt AC tại F;BF cắt AD tại M;BN cắt AC tại E.
1. C/m BFN vuông cân.
2. C/m:MEBA nội tiếp
3. Gọi giao điểm của ME và NF là Q.MN cắt (O) ở P.C/m B;Q;P thẳng hàng.
4. Chứng tỏ ME//PC và BP=BC.
5. C/m FPE là tam giác vuông
ANB=FCB(cùng chắn cung FB).Mà FCB=45o<sub> (tính chất hình vuông)</sub>
ANB=45o
Mà NFB=1v(góc nt chắn nửa đường trịn)BFN vng cân ở F
2/C/m MEBA Nội tiếp:
DoFBN vng cân ở F
FME=45o và MAC=45o(tính chất hình vuông)FME=MAC=45o.
MABE nội tiếp.
3/C/m B;Q;P thẳng hàng:
Do MABE ntMAB+NEB=2v;mà MAB=1v(t/c hình vng)MEB=1v hay MEBN.Theo cmt
NFBMQ là trực tâm của BMNBQMN(1)
Ta lại có BPN=1v(góc nội tiếp chắn nửa đường trịn) hay BPMN(2).
Từ (1)và(2)B;Q;P thẳng hàng.
4/C/m MF//PC.
Do MFN=MEN=1vMFEN nội tiếpFNM=FEM(cùng chắn cung MF)
Mà FNP=FNM=FCD(cùng chắn cung PF của (O) FEM=FCPME//CP
C/m:BP=BC:Do ME//CP và MEBNCPBN.Đường kính MN vng góc với dây CPBN là đường
trung trực của CP hay BCP cân ở BBC=BP.
5/C/m FPE vuông:
Do FPNB nội tiếpFPB=FNB=45o(cmt)
Dễ dàng cm được QENP nội tiếpQPE=QNE=45ođpcm.
Trên đường tròn tâm O lần lượt lấy bốn điểm A;B;C;D sao cho AB=DB.AB và CD cắt nhau ở E.BC
cắt tiếp tuyến tại A của đường tròn(O) ở Q;DB cắt AC tại K.
1. Cm: CB là phân giác của góc ACE.
2. c/m:AQEC nội tiếp.
3. C/m:KA.KC=KB.KD
4. C/m:QE//AD.
1/C/m CB là phân giác của góc ACE:
Do ABCD nội tiếp BCD+BAD=2v
Mà BCE+BCD=2VBCE=BAD.
Do AB=AC(gt)BAD cân ở BBAD=BDA.ta lại có BDA=BCA (Cùng chắn cung AB)
BCE=BCA đpcm.
2/C/m AQEC nội tiếp:
Sđ ADB=Sđ 1<sub>2</sub> AB
QAB=ADB=BCE(cmt) QAE=QCDhai điểm A và C cùng làm với hai đầu đoạn QE…đpcm
3/C/m: KA.KC=KB.KD.
C/m KAB∽KDC.
Do AQEC ntQEA=QCA(cùng chắn cung QA) mà QCA=BAD(cmt) QEA=EADQE//AD.
Cho (O) và tiếp tuyến Ax.Trên Ax lấy hai điểm B và C sao cho AB=BC.Kẻ cát tuyến BEF với đường
tròn.CE và CF cắt (O) lần lượt ở M và N.Dựng hình bình hành AECD.
1. C/m:D nằm trên đường thẳng BF.
2. C/m ADCF nội tiếp.
3. C/m: CF.CN=CE.CM
4. C/m:MN//AC.
5. Gọi giao điểm của AF với MN là I.Cmr:DF đi qua trung điểm của NI.
1/C/m:D nằm trên đường thẳng BF.
Do ADCE là hình bình hànhDE và AC là hai đường chéo.
Do B là trung điểm của AC B cũng là trung điểm DE
hay DBE thaúng hàng.Mà B;E;F thẳng hàng D nằm trên BF.
2/C/m ADCF nội tiếp:
Do ADCf là hình bình hành DCA=CAE(so le)
Sđ CAE= 1<sub>2</sub> Cung AE(góc giữa tt và một dây) mà EFA=sđ 1<sub>2</sub> AE CAE=EFADFA=DCA
hai điểm F và C cùng làm với 2 đầu đoạn AD…đpcm
3/C/m: CF.CN=CE.CM. ta c/m CEF∽CNM.
4/C/m:MN//AC.
Do ADCF ntDAC=DFC(cùng chắn cung CD).Mà ADCE là hình bình hành DAC=ACE(so le),ta lại
có CFD=NME(cùng chắn cung EN)ACM=CMN AC//MN.
5/C/m:DF đi qua trung điểm NI:Gọi giao điểm của NI với FE là J
Do NI//AC(vì MN//AB)
NJ//CB,theo hệ quả talét JE<sub>FB</sub>=NJ
BC
Tương tự IJ//AB JF<sub>FB</sub>=JI<sub>AB</sub>
MaØ AB=AC(gt)JI=NJ
Cho (O;R) và đường kính AB;CD vng góc với nhau.Gọi M là một điểm trên cung nhỏ CB.
<b>1.</b> C/m:ACBD là hình vng.
<b>2.</b> AM cắt CD ;CB lần lượt ở P và I.Gọi J là giao điểm của DM và AB.C/m IB.IC=IA.IM
<b>3.</b> Chứng tỏ IJ//PD và IJ là phân giác của góc CJM.
<b>4.</b> Tính diện tích AID theo R.
1/C/m:ACBD là hình vuông:
Vì O là trung điểm của AB;CD nên ACBD là hình bình hành.
Mà AC=BD(đường kính) và ACDB (gt)
hình bình hành ACBD là hình vuông.
2/C/m: IB.IC=IA.IM
Xét 2 IAC và IBM có CIA=MIB(đ đ)
IAC=IBM(cùng chắn cung CM)IAC∽IBMđpcm.
JI
AB=
3/C/m IJ//PD.
Do ACBD là hình vng CBO=45o<sub>.Và cung AC=CB=BD=DA.AMD=DMB=45</sub>o
IMJ=IBJ=45oM và B cùng làm với hai đầu đoạn IJ…MBIJ nội tiếp.
IJB+IMB=2v maø IMB=1v IJB =1v hay IJAB.Maø PDAB(gt) IJ//PD
C/m IJ là phân giác của góc CMJ:
-Vi IJAB hay AJI=1v và ACI=1v(t/c hình vuông)ACIJ nội tiếp
IJC=IAC(cùng chắn cung CI) mà IAC=IBM(cùng chắn cungCM)
-Vì MBJI nội tiếp MBI=MJI(cùng chắn cung IM) IJC= IJMđpcm.
4/Tính diện tích AID theo R:
Do CB//AD(tính chất hình vng) có ICB khoảng cách từ đến AD chính bằng CA.Ta lại có IAD và
CAD chung đáy và đường cao bằng nhau. SIAD=SCAD.Mà SACD= 1<sub>2</sub> SABCD. SIAD= 1<sub>2</sub> SABCD.SABCD=
1
2 AB.CD (diện tích có 2 đường chéo vng góc)SABCD=
1
2 2R.2R=2R2SIAD=R2.
Cho ABC(A=1v).Kẻ AHBC.Gọi O và O’ là tâm đường tròn nội tiếp các tam giác AHB và
AHC.Đường thẳng O O’ cắt cạnh AB;AC tạ M;N.
<b>1.</b> C/m: OHO’ là tam giác vuông.
<b>2.</b> C/m:HB.HO’=HA.HO
<b>3.</b> C/m: HOO’∽HBA.
<b>4.</b> C/m:Các tứ giác BMHO;HO’NC nội tiếp.
<b>5.</b> C/m AMN vng cân.
1/C/m:OHO’ vuông:
Do AHB=1v và O là tâm đường tròn nội tiếp AHBO là giao điểm ba đường phân giác của
tam giácAHO=OHB=45o<sub>.Tương tự AHO’=O’HC=45</sub>o<sub>.</sub>
O’HO=45o<sub>+45</sub>o<sub>=90</sub>o<sub>.hay O’HO vuông ở H.</sub>
2/C/m: HB.HO’=HA.HO
Do ABC vng ở A và AHBCABH=CAH(cùng phụ với góc C) mà OB;O’A lần lượt là
Phân giác của hai góc trênOBH=O’AH và OHB=O’HA=45o.
HBO∽HAO’ HB<sub>HA</sub>=OH<i><sub>O ' H</sub></i>(1) ñpcm.
3/c/m HOO’∽HBA.
Từ (1) HB<sub>HA</sub>=HO<sub>HO</sub><i><sub>'</sub></i> <sub>HA</sub>HO<i>'</i>=HO<sub>HB</sub> (Tính chất tỉ lệ thức).Các cặp cạnh HO và HO’ của HOO’tỉ lệ
với các cặp cạnh của HBA và góc xen giữa BHA=O’HO=1v HOO’∽HBA.
4/C/m:BMOH nt:Do HOO’∽HBAO’OH=ABH mà O’OH+MOH=2vMBH+MOH=2vđpcm.
C/m NCHO’ nội tiếp: HOO’∽HBA(cmt) và hai tam giác vngHBA và HAC có góc nhọn
ABH=HAC(cùng phụ với góc ABC) nênHBA∽HAC HOO’ ∽HACOO’H=ACH.Mà
OO’H=NO’H=2v NCH+NO’H=2v đpcm.
5/C/m AMN vuông cân:Do OMBH ntOMB+OHB=2v mà AMO+OMB=2vAMO=OHB mà
OHB=45o
AMO=45o.Do AMN vng ở A có AMO=45o.AMN vng cân ở A.
Cho nửa đường trịn O,đường kính AB=2R,gọi I là trung điểm AO.Qua I dựng đường thẳng vuông
góc với AB,đường này cắt nửa đường trịn ở K.Trên IK lấy điểm C,AC cắt (O) tại M;MB cắt đường
thẳng IK tại D.Gọi giao điểm của IK với tiếp tuyến tại M là N.
<b>1.</b> C/m:AIMD nội tiếp.
<b>2.</b> C/m CM.CA=CI.CD.
<b>3.</b> C/m ND=NC.
<b>5.</b> và C là tâm đường tròn nội tiếp EIM.
<b>6.</b> Giả sử C là trung điểm IK.Tính CD theo R.
1/C/m AIMD nội tiếp:
Sử dụng hai điểm I;M cùng làm với hai đầu đoạn AD…
2/c/m: CM.CA=CI.CD.
C/m hai CMD và CAI đồng dạng.
3/C/m CD=NC:
sđNAM= 1<sub>2</sub> sđ cung AM(góc giữa tt và một dây)
sđMAB= 1<sub>2</sub> sđ cung AMNAM=MAB
Mà MBA=ACI(cùng phụ với góc CAI);CAI=KCM(đ đ)NCM+NMC NMC cân ở NNC=NM. Do
NMD+NMC=1v NCM+NDM=1v và NCM=NMC NDM=NMDNMD cân ở
NND=NMNC=ND(đpcm)
4/C/m C là tâm đường trịn nội tiếp EMI.Ta phải c/m C là giao điểm 3 đường phân giác của EMI
<b>(xem câu 3 bài 35)</b>
5/Tính CD theo R:
Do KI là trung trực của AOAKO cân ở KKA=KO mà KO=AO(bán kính) AKO là đềuKI=
<i>R</i>
2 CI=KC=
KI
2 =
<i>R</i>
4 .p dụng PiTaGo trong tam giác vuông ACI có:CA=
2
16 +
<i>R</i>2
4 =
<i>R</i>
4 CIA∽BMA( hai tam giác vuông có góc CAI chung)
CA
BA=
IA
MA MA=
AB<i>×</i>AI
AC = 2R.
<i>R</i>
2 :
<i>R</i>
4 =¿
= 4<i>R</i>
7 MC=AM-AC=
9<i>R</i>
28 áp dụng hệ thức câu 2CD=
3<i>R</i>
4 .
Cho ABC.Gọi P là một điểm nằm trong tam giác sao cho góc PBA=PAC.Gọi H và K lần lượt là
chân các đường vng góc hạ từ P xuống AB;AC.
1. C/m AHPK nội tiếp.
2. C/m HB.KP=HP.KC.
3. Gọi D;E;F lần lượt là trung điểm của PB;PC;BC.Cmr:HD=EF; DF=EK
4. C/m:đường trung trực của HK đi qua F.
1/C/m AHPK nội tiếp(sử dụng tổng hai góc đối)
2/C/m: HB.KP=HP.KC
C/m hai vuông HPB và KPC đồng dạng.
3/C/m HD=FE:
Do FE//DO và DF//EP (FE và FD là đường trung bình của PBC)
Do D là trung điểm của BPDH là trung
tuyến của vuông HBPHD=DPDH=FE
C/m tương tự có:DF=EK.
4/C/m đường trung trực của HK đi qua F.
Ta phải C/m EF là đường trung trực của HK.Hay cần c/m FK=FH.
Do HD=DP+DBHDP=2ABP(góc ngồi tam giác cân ABP)
Tương tự KEP=2ACP
Do PEFD là hình bình hành(cmt)PDF=PEF(2)
Từ (1) và (2)HDF=KEF mà HD=FE;KE=DFDHF∽EFK(cgc)FK=FH
đpcm.
Cho hình bình hành ABCD(A>90o<sub>).Từ C kẻ CE;Cf;CG lần lượt vng góc với AD;DB;AB.</sub>
<b>1.</b> C/m DEFC nội tiếp.
<b>2.</b> C/m:CF2<sub>=EF.GF.</sub>
<b>3.</b> Gọi O là giao điểm AC và DB.Kẻ OICD.Cmr: OI đi qua trung điểm của AG.
<b>4.</b> Chứng tỏ EOFG nội tiếp.
1/C/mDEFC nội tiếp:
(Sử dụng hai điểm E;F cùng làm với hai đầu đoạn thẳng CD).
ECF vaø CGF coù:
-Do DE FC ntFCE=FDE(cùng chắn cung FE);FDE=FBC(so le).
Do GBCF nt (tự c/m)FBC=FGC(cùng chắn cung FC)FGC=FCE.
-Do GBCF ntGBF=GCF(cùng chắn cùngG) mà GBF=FDC(so le).
DoDEFC nội tiếp FDC=FCE(cùng chắn cùngC)FCG=FECECF∽CGFđpcm.
3/C/m OI đi qua trung điểm AG.Gọi giao điểm của đường tròn tâm O đường kính AC là J Do AG//CJ và
CGAGAGCJ là hình chữ nhật AG=CJ Vì OICJ nên I là trung điểm CJ(đường kính với 1
dây…)đpcm.
4/C/m EOFG nội tiếp:Do CEA=AGC=1vAGCE nt trong (O)AOG=2GCE (góc nt bằng nửa góc ở
tâm cùng chắn 1 cung;Và EAG+GCE=2v(2góc đối của tứ giác nt).Mà ADG+ADC=2v(2góc đối của
hbh)EOG=2.ADC(<b>1</b>)
Do DEFC ntEFD=ECD(cùng chắn cungDE);ECD=90o-EDC(2 góc nhọn của vng EDC)();Do
GBCF ntGFB=GBC(cùng chắn cung GB);BCG=90o-GBC(ßß).Từ (ß)và(ßß)EFD+GFB=90o
-EDC+90o<sub>-GBC=180</sub>o<sub>-2ADC mà EFG=180</sub>o<sub>-(EFD+GFB)=180</sub>o<sub>-180</sub>o<sub>+2ADC=2ADC(</sub><b><sub>2</sub></b><sub>)</sub>
Từ (<b>1</b>) và (<b>2</b>)EOG=EFGEOFG nt.
Cho hai đường tròn (O) và (O’) cắt nhau ở A và B.Các đường thẳng AO cắt (O) lần lượt ở C và
D;đường thẳng AO’ cắt (O) và (O’) lần lượt ở E và F.
<b>1.</b>C/m:C;B;F thẳng hàng.
<b>4.</b>C/m A là tâm đường trịn nội tiếp BDE.
<b>5.</b>Tìm điều kiện để DE là
tiếp tuyến chung của hai đường tròn (O);(O’)
1/C/m:C;B;F thẳng hàng: Ta có:ABF=1v;ABC=1v
(góc nội tiếp chắn nửa đường trịn). ABC+ABF=2vC;B;F thẳng hàng.
2/C/mCDEF nội tiếp:Ta có AEF=ADC=1vE;D cùng làm với hai đầu đoạn CF…
đpcm
3/C/m: DA.FE=DC.EA. Hai vuoâng DAC và EAF có DAC=EAF(đ đ)
DAC ∽ø EAFđpcm.
4/C/m A là tâm đường tròn ngoại tiếp BDE.Ta phải c/m A là giao điểm 3 đường phân giác của DBE.
<b>(Xem cách c/m bài 35 câu 3)</b>
5/Để DE là tiếp tuyến chung của 2 đường tròn cần điều kiện là:
ODO’=OEO’D và E cùng làm với hai đầu đoạn thẳngOO’ những góc bằng nhauODEO’ nt
ODE+EO’O=2v.Vì DE là tt của (O) và (O’)ODE=O’ED=1vEO’O=1vODEO’ là hình chữ nhật
DA=AO’=OA=AE(t/c hcn) hay OA=O’A.
Vậy để DE là tt chung của hai đường tròn thì hai đường trịn có bán kính bằng nhau.(hai đường trịn bằng
nhau)
Cho (O;R).Một cát tuyến xy cắt (O) ở E và F.Trên xy lấy điểm A nằm ngoài đoạn EF,vẽ 2 tiếp
tuyến AB và AC với (O).Gọi H là trung điểm EF.
<b>1.</b> Chứng tỏ 5 điểm:A;B;C;O;H cùng nằm trên một đường tròn.
<b>2.</b> Đường thẳng BC cắt OA ở I và cắt đường thẳng OH ở K.C/m: OI.OA=OH.OK=R2<sub>.</sub>
<b>3.</b> Khi A di động trên xy thì I di động trên đường nào?
<b>4.</b> C/m KE và KF là hai tiếp tyuến của (O)
1/ C/m:A;B;C;H;O cùng nằm trên một đường trịn:
Ta có ABO=ACO(tính chất tiếp tuyến).
Vì H l là trung điểm dây FE nên OHFE
(đường kính đi qua trung điểm 1 dây) hay kính AO.
OHA=1v5 điểm A;B;O;C;H cùng nằm trên đường trịn đường kính AO.
2/C/m: OI.OA=OH.OK=R2
Do ABO vng ở B có BI là đường cao.
Aùp dung hệ thức lượng trong tam giác vuông ta có:OB2<sub>=OI.OA ;</sub>
mà OB=R.OI.OA=R2.(1)
Xét hai vuông OHA và OIK có IOH chung.AHO∽KIO OA<sub>OK</sub>=OH<sub>OI</sub>
OI.OA=OH.OK (2).
Từ (1) và (2)đpcm.
4/C/m KE và KF là hai tt của đuờng tịn (O).
-Xét hai EKO và EHO.Do OH.OK=R2=OE2 OH<sub>OE</sub> =OE<sub>OK</sub> vaø EOH chung
EOK∽HOE(cgc)OEK=OHE maø OHE=1vOEK=1v hay OEEK tại điểm E nằm trên (O)EK là
tt của (O)
Cho ABC (AB<AC) có hai đường phân giác CM,BN cắt nhau ở D.Qua A kẻ AE và AF lần lượt
vng góc với BN và CM.Các đường thẳng AE và AF cắt BC ở I;K.
1. C/m AFDE nội tiếp.
2. C/m: AB.NC=BN.AB
3. C/m FE//BC
4. Chứng tỏ ADIC nội tiếp.
Chú ý bài toán vẫn đúng khi AB>AC
1/C/m AFDE nội tiếp.(Hs tự c/m)
2/c/m: AB.NC=BN.AB
Do D là giao điểm các đường phân giác BN và CM củaABN
BD
DN=
AB
AN (1)
Do CD là phân giác của CBN BD<sub>DN</sub>=<sub>CN</sub>BC (2)
Từ (1) và (2) BC<sub>CN</sub>=AB<sub>AN</sub> đpcm
Do BE là phân giác của ABI và BEAIBE là đường trung trực của AI.Tương tự CF là phân giác của
ACK và CFAKCF là đường trung trực của AK E là F lần lượt là trung điểm của AI và AK FE là
đường trung bình của AKIFE//KI hay EF//BC.
4/C/m ADIC nt:
Do AEDF ntDAE=DFE(cùng chắn cung DE)
Do FE//BCEFD=DCI(so le)
<b>Bài 43:</b>
Cho ABC(A=1v);AB=15;AC=20(cùng đơn vị đo độ dài).Dựng đường trịn tâm O đường kính AB và
(O’) đường kính AC.Hai đường trịn (O) và (O’) cắt nhau tại điểm thứ hai D.
<b>1.</b>Chứng tỏ D nằm trên BC.
<b>2.</b>Gọi M là điểm chính giữa cung nhỏ DC.AM cắt DC ở E và cắt (O) ở N. C/m DE.AC=AE.MC
<b>3.</b>C/m AN=NE và O;N;O’ thẳng hàng.
<b>4.</b>Gọi I là trung điểm MN.C/m góc OIO’=90o<sub>.</sub>
<b>5.</b>Tính diện tích tam giác AMC.
1/Chứng tỏ:D nằm trên đường thẳng BC:Do ADB=1v;
ADC=1v(góc nt chắn nửa đường trịn)
ADB+ADC=2vD;B;C thẳng hàng.
-Tính DB: Theo PiTaGo trong vng ABC có: BC=
2/C/m: DE.AC=AE.MC.Xét hai tam giác ADE và AMC.Có ADE=1v(cmt) và AMC=1v (góc nt chắn nửa
đường trịn).Do cung MC=DB(gt)DAE=MAC(2 góc nt chắn 2 cung bằng nhau) DAE∽MAC
DA
MA=
DE
MC=
AE
AC (1)Ñpcm.
3/C/m:AN=NE:
Do BAAO’(ABC Vuông ở A)BA là tt của (O’)sđBAE= 1<sub>2</sub> sđ AM
SđAED=sđ 1<sub>2</sub> (MC+AD) mà cung MC=DMcung MC+AD=AM
AED =BAC BAE cân ở B mà BMAENA=NE.
C/m O;N;O’ thẳng hàng:ON là đường TB của ABEON//BE và OO’//BE
O;N;O’ thẳng hàng.
4/Do OO’//BC và cung MC=MD O’MBCO’MOO’NO’M vuông ở O’ có O’I là trung tuyến
5/ Tính diện tích AMC.Ta có SAMC= 1<sub>2</sub> AM.MC .Ta có BD= AB
2
BC =9 DC=16
Ta lại có DA2<sub>=CD.BD=16.9</sub>
AD=12;BE=AB=15DE=15-9=6AE=
Từ(1) tính AM;MC rồi tính S.
<b>Bài 44:</b>
Trên (O;R),ta lần lượt đặt theo một chiều,kể từ điểm A một cung AB=60o<sub>, rồi cung BC=90</sub>o<sub> và cung </sub>
CD=120o<sub>.</sub>
<b>1.</b> C/m ABCD là hình thang cân.
<b>2.</b> Chứng tỏ ACDB.
<b>3.</b> Tính các cạnh và các đường chéo của ABCD.
<b>4.</b> Gọi M;N là trung điểm các cạnh DC và AB.Trên DA kéo dài về phía A lấy điểm P;PN cắt DB
tại Q.C/m MN là phân giác của góc PMQ.
1/C/m:ABCD là hình thang cân:Do cung BC=90o
BAC=45o
AD=90o
ACD=45o BAC=ACD=45o.AB//CD.
Vì cung DAB=150o<sub>.Cung ABC =150</sub>o<sub>.</sub>
BCD=CDA. ABCD là thang cân.
2/C/mACDB:
Gọi I là giao điểm của AC và BD.sđAID= 1<sub>2</sub> sđ cung(AD+BC)=180o<sub>=90</sub>o<sub>.</sub>
ACDB.
3/Do cung AB=60o
AOB=60oAOB là tam giác đềuAB=R.
Do cung BC=90o
BOC=90oBOC vuông cân ở OBC=AD=R
2 . CD=2DM=R
-Tính AC:Do AIB vng cân ở I2IC2=AB2IA=AB
2 =
<i>R</i>
2 Tương tự IC=
<i>R</i>
2 ; AC =
DB=IA+IC =
3
1+√¿
¿
<i>R</i>
¿
<i>R</i>
2 +
<i>R</i>
2 =¿
4/PN cắt CD tại E;MQ cắt AB tại K;PM cắt AB tại J.
Do JN//ME JN<sub>ME</sub>=PN<sub>PE</sub>
Do AN//DE AN<sub>DE</sub> =PN<sub>PE</sub>
NI=NJ.Mà MNAB(tc thang cân)JMI cân ởp MMN là phân giác…
<b>Bài45:</b>
Cho đều ABC có cạnh bằng a.Gọi D là giao điểm hai đường phân giác góc A và góc B của tam
giấcBC.Từ D dựng tia Dx vng góc với DB.Trên Dx lấy điểm E sao cho ED=DB(D và E nằm hai phía
của đường thẳng AB).Từ E kẻ EFBC. Gọi O là trung điểm EB.
<b>1.</b> C/m AEBC và EDFB nội tiếp,xác định tâm và bán kính của các đường trịn ngoại tiếp các tứ
giác trên theo a.
<b>2.</b> Kéo dài FE về phía F,cắt (D) tại M.EC cắt (O) ở N.C/m EBMC là thang cân.Tính diện tích.
<b>3.</b> c/m EC là phân giác của góc DAC.
<b>4.</b> C/m FD là đường trung trực của MB.
<b>5.</b> Chứng tỏ A;D;N thẳng hàng.
<b>6.</b> Tính diện tích phần mặt trăng được tạo bởi cung nhỏ EB của hai đường tròn.
E A
N
O
D
AN
DE =
JN
ME <sub>Vì NB=NA</sub>
JN<sub>ME</sub>=NI
ME
NI
ME=
B F C
M
1/Do ABC là tam giác đều có D là giao điểm 2 đường phân giác góc A và BBD=DA=DC mà
DB=DEA;B;E;C cách đều DAEBC nt trong (D).
Tính DB.p dụng cơng thức tính bán kính của đường trịn ngoại tiếp đa giác đều ta có: DB=
AB
2 Sin180
<i>o</i>
<i>n</i>
=AB
2sin 60<i>o</i>=¿ <i>a</i>
3
Do góc EDB=EFB=1vEDFB nội tiếp trong đường trịn tâm O đường kính EB.Theo Pi Ta Go trong tam
giác vng EDB có:EB2<sub>=2ED</sub>2<sub>=2.( </sub> <i>a</i>
3 )
2<sub>.</sub>
EB= <i>a</i>
3 OE=
<i>a</i>
2/C/m EBMC là thang cân:
Góc EDB=90o<sub> là góc ở tâm (D) chắn cung EB</sub>
Cung EB=90ogóc ECN=45o.EFC vng cân ở
FFEC=45oMBC=45o(=MEC=45o) EFC=CBM=45oBM//EC.Ta có FBM vng cân ở FBC=EM
EBMC là thang cân.
Do EBMC là thang cân có hai đường chéo vng gócSEBMC= 1<sub>2</sub> BC.EM (BC=EM=a)SEBMC= 1<sub>2</sub> a2.
3/C/m EC là phân giác của góc DCA:
Ta có ACB=60o<sub>;ECB=45</sub>o
ACE=15o.
Do BD;DC là phân giác của đều ABC DCB=ACD=30o và ECA=15o ECD=15o ECA=ECDEC là
phân giác của góc ECA.
4/C/m FD là đường trung trực của MB:
Do BED=BEF+FED=45o<sub> vaø FEC=FED+DEC=45</sub>o
BEF=DEC và DEC=DCE=15o.Mà BE F=BDF(cùng
chắn cung BF) và NED=NBD(cùng chắn cung ND)NBD=BDFBN//DF mà BNEC(góc nt chắn nửa
đuờng trịn (O) DF EC.Do DC//BM(vì BMCE là hình thang cân)DFBM nhưmg BFM vng cân
ở FFD là đường trung trực của MB.
5/C/m:A;N;D thẳng hàng: Ta có BND=BED=45o<sub> (cùng chắn cung DB) và ENB=90</sub>o<sub>(cmt);ENA là góc </sub>
ngồi ANCENA=NAC+CAN=45o
ENA+ENB+BND=180oA;N;D thẳng hàng.
6/Gọi diện tích mặt trăng cần tính là:<b>S</b>.
Ta có:<b> S</b> =Snửa (O)-S viên phân EDB
S(O)=.OE2=.( <i>a</i>
6 )
2<sub>=</sub> <i>a</i>2<i>π</i>
6 S
1
2 (O)= <i>a</i>
2
<i>π</i>
12
S quạt EBD= <i>π ×</i>BD
2<sub>. 90</sub><i>o</i>
360<i>o</i> =
<i>π</i>
4<i>×</i>
<i>a</i>
6
SEBD=
1
2 DB2= <i>a</i>
2
6
Sviên phân=S quạt EBD - SEDB=
<i>a</i>2<i>π</i>
12
<i>-a</i>2
6 =
<i>a</i>2(<i>π −</i>2)
12
<b> S</b> = <i>a</i>
2
<i>π</i>
12
<i>-a</i>2<sub>(π −</sub><sub>2)</sub>
12 =
<i>a</i>2
6 .
Cho nửa đường trịn (O) đường kính BC.Gọi a là một điểm bất kỳ trên nửa đường tròn;BA kéo dài cắt
tiếp tuyến Cy ở F.Gọi D là điểm chính giữa cung AC;DB kéo dài cắt tiếp tuyến Cy tại E.
1. C/m BD là phân giác của góc ABC và OD//AB.
2. C/m ADEF nội tiếp.
3. Gọi I là giao điểm BD và AC.Chứng tỏ CI=CE và IA.IC=ID.IB.
4. C/m góc AFD=AED
F
A
F
A
B O C
Hay OD là phân giác của cân AOCODAC.
Vì BAC là góc nt chắn nửa đường trịn BAAC
2/C/m ADEF nội tiếp:
Do ADB=ACB(cuøng chắn cung AB)
Do ACB=BFC(cùng phụ với góc ABC)
Ta có:sđ DCA= 1<sub>2</sub> sđ cung AD(góc nt chắn cung AD) Sđ ECD= 1<sub>2</sub> sđ cung DC (góc giữa tt và 1 dây)
Mà cung AD=DCDCA=ECD hay CD là phân giác của ICE.Nhưng CDDB (góc nt chắn nửa đt)CD
vừa là đường cao,vừa là phân giác của ICEICE cân ở CIC=CE.
*C/m IAD∽IBC(có DAC=DBC cùng chắn cung DC)
4/Tự c/m:
<b>Bài47:</b>
Cho nửa đtrịn (O);đường kính AD.Trên nửa đường trịn lấy hai điểm B và C sao cho cung AB<AC.AC
cắt BD ở E.Kẻ EFAD tại F.
1. C/m:ABEF nt.
2. Chứng tỏ DE.DB=DF.DA.
3. C/m:I là tâm đường tròn nội tiếp CJD.
4. Gọi I là giao điểm BD với CF.C/m BI2<sub>=BF.BC-IF.IC</sub>
C
B
1/* C/mBD là phân giác của góc ABC:Do
cung AD=DC(gt)ABD=
DBC(hai góc nt chắn hai cung bằng
nhau)BD là phân giác của góc ABC.
*Do cung AD=DC góc AOD=DOC(2
cung bằng nhau thì hai góc ở tâm bằng
nhau).
D E
I
Hình 47
OD//BA
ADB=AFE
1/Sử dụng tổng hai góc đối.
2/c/m: DE.DB=DF.DA
Xét hai tam giác vuông BDA và FDE có
góc D chung.
BDA∽FDEđpcm.
E
I M
A F O D
Gọi M là trung điểm ED.
*C/m:BCMF nội tiếp: Vì FM là trung tuyến của tam giác vuông FEDFM=EM=MD= 1<sub>2</sub> EDCác tam
giác FEM;MFD cân ở MMFD=MDF và EM F=MFD+MDF=2MDF(góc ngồi MFD)
Vì CA là phân giác của góc BCF2ACF=BCF.Theo cmt thì MDF=ACF
BMF=BCFBCMF nội tiếp.
*Ta có BFM∽BIC vì FBM=CBI(BD là phân giác của FBC-cmt) và BMF=BCI(cmt) BF<sub>BI</sub> =BM<sub>BC</sub>
BF.BC=BM.BIu
* IFM∽IBC vì BIC=FIM(đđ).Do BCMF nội tiếpCFM=CBM(cùng chắn cung CM) IB<sub>FI</sub> =IC<sub>IM</sub>
IC.IF=IM.IB v
Lấy utrừv vế theo vế
BF.BC-IF.IC=BM.IB-IM.IB=IB.(BM-IM)=BI.BI=BI2.
<b>Baøi 48:</b>
Cho (O) đường kính AB;P là một điểm di động trên cung AB sao cho PA<PB. Dựng hình vng APQR
vào phía trong đường trịn.Tia PR cắt (O) tại C.
1. C/m ACB vuông cân.
2. Vẽ phân giác AI của góc PAB<i>(</i>I nằm trên(O);AI cắt PC tại J.C/m 4 điểm J;A;Q;B cùng nằm
trên một đường tròn.
3. Chứng tỏ: CI.QJ=CJ.QP.
4. RR
I
P
J Q
A
R
C
3/C/m: CI.QJ=CJ.QP.
Ta cần chứng minh CIJ∽QPJ vì AIC=APC(cùng chắn cung AC) và APC=JPQ=45oJIC=QPJ
Hơn nữa PCI=IAP( cùng chắn cung PI);IAP=PQJ(cmt) PQJ=ICJ
4/
<b>Baøi 49:</b>
Cho nửa (O) đường kính AB=2R.Trên nửa đường trịn lấy điểm M sao cho cung AM<MB.Tiếp tuyến
với nửa đường tròn tại M cắt tt Ax và By lần lượt ở D và C.
<b>1.</b> Chứng tỏ ADMO nội tiếp.
Hình 47
1/ C/mABC vuông cân:
Ta có ACB=1v(góc nt chắn nửa đt) Và APB=1v ;Do
APQR là hvng có PC là đường chéo PC là pg
của góc APB cung AC=CB dây AC=CB ABC
vuông cân.
2/C/m JANQ nội tiếp:
Vì APJ=JPQ=45o<sub>.(t/c hv);PJ </sub>
chung;AP=PQPAJ=QPJ
góc PAJ=PQJ mà JAB=PAJ vaø PQJ+JQB=2v
JAB+JQB=2vJQBA nt.
ÂO
B
<b>2.</b> Chứng tỏ AD.BC=R2<sub>.</sub>
<b>3.</b> Đường thẳng DC cắt đường thẳng AB tại N;MO cắt Ax ở F;MB cắt Ax ở E. Chứng
minh:AMFN là hình thang cân.
<b>4.</b> Xác định vị trí của M trên nửa đường tròn để DE=EF
F
C
E
M
N A O B
1/C/m ADMO nt:Sử dụng tổng hai góc đối.
2/C/m: AD.BC=R2<sub>.</sub>
ßC/m:DOC vng ở O: Theo tính chất hai tt cắt nhau ta có ADO=MDO MOD=DOA.Tương tự
MOC=COB.Mà : MOD+DOA+MOC+COB=2v
AOD+COB=DOM+MOC=1v hay DOC=1v.
ßp dụng hệ thức lượng trong tam giác vng DOC có OM là đường cao ta có:DM.MC=OM2<sub>.Mà </sub>
DM=AD;MC=CB(t/c hai tt cắt nhau) và OM=R đpcm.
3/Do AD=MD(t/c hai tt cắt nhau)và ADO=ODM OD là đường trung trực của AM hay DOAM. Vì
FAON;NMFO(t/c tt) và FA cắt MN tại D
D là trực tâm của FNODOFN.Vậy AM//FN.
Vì OAM cân ở OOAM=OMA.Do AM//FN FNO=MAO và AMO=NFO FNO=NFO vậy FNAM là
thang cân.
4/Do DE=FE nên EM là trung tuyến của vuông FDMED=EM.u Vì DMA=DAM và
DMA+EMD=1v;DAM+DEM=1vEDM=DEM hay EDM cân ở D hay DM=DEv.Từ uvà vEDM là
đều ODM=60oAOM=60o.Vậy M nằm ở vị trí sao cho cung AM=1/3 nửa đường trịn.
<b> </b> ÐÏ(&(ÐÏ
<b>Baøi 50:</b>
Cho hình vng ABCD,E là một điểm thuộc cạnh BC.Qua B kẻ đường thẳng vng góc với DE ,đường
này cắt các đường thẳng DE và DC theo thứ tự ở H và K.
1. Chứng minh:BHCD nt.
2. Tính góc CHK.
3. C/m KC.KD=KH.KB.
4. Khi E di động trên BC thì H di động trên đường nào?
A D
Hình 49
1/ C/m BHCD nt(Sử dụng H và C cùng làm với hai
đầu đoạn thẳng DB…)
2/Tính góc CHK:
Do BDCE nt DBC=DHK(cùng chắn cung DC) mà
DBC=45o <sub>(tính chất hình vuông)</sub>
B E C
H
K
KCB và KHD đồng dạng.
4/Do BHD=1v không đổi E di chuyển trên BC thì H di động trên đường trịn đường kính DB.
<b> </b> ÐÏ(&(ÐÏ
<b>Hết phần I</b>