Giáo án Ngữ văn 11 kì II

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt PPCT: 73 , ngµy so¹n:. Lưu biệt khi xuất dương. (Xuất dương lưu biệt) Phan Béi Ch©u. A. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh thÊy ®­îc chÝ lín, khÝ ph¸ch anh hïng, tinh thÇn quyÕt liÖt cña nh©n vËt trữ tình trong bài thơ. Cảm nhận được nét đặc sắc về phương diện nghệ thuật của bài thơ thể hiện qua giọng điệu, lối dùng từ ngữ, mạch liên tưởng. B. Phương tiện thực hiện +S¸ch GK, s¸ch GV +Th¬ v¨n Phan Béi Ch©u +Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh đọc, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp 1.KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh. 2.Giíi thiÖu bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I.T×m hiÓu chung 1.TiÓu dÉn T¸c gi¶ +Phan Béi Ch©u (1867-1940).Thuë nhá cã tªn lµ Phan  Hs lµm viÖc víi Sgk Nªu néi dung chÝnh cña phÇn V¨n San. HiÖu lµ Sµo Nam. +Ông sinh trưởng trong một gia đình nhà Nho, tại tiÓu dÉn? lµng §an NhiÖm, Nam Hoµ, Nam §µn, NghÖ An. +Ông nổi tiếng thần đồng: 13 tuổi đỗ đầu huyện, 16 tuổi đỗ đầu xứ, 33 tuổi (1900) đỗ Giải nguyên trường NghÖ An . +Phan Béi Ch©u lµ nhµ Nho ViÖt Nam ®Çu tiªn nu«i ý tưởng tìm đường cứu nước. Năm 1904, ông lập Hội Duy T©n-tæ chøc c¸ch m¹ng theo ®­êng lèi d©n chñ t­ s¶n. +Năm 1905, theo chủ trương của Hội Duy Tân, Phan Bội Châu lãnh đạo phong trào Đông Du và xuất dương sang NhËt. +N¨m 1912, «ng thµnh lËp ViÖt Nam Quang phôc héi. Cũng năm này ông bị Nam triều (đứng sau là thực dân Ph¸p) kÕt ¸n tö h×nh v¾ng mÆt. N¨m 1925, «ng bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t cãc ë Trung Quốc, chúng định đem ông về nước để thủ tiêu bí mật. ViÖc b¹i lé, thùc d©n Ph¸p ph¶i ®em «ng ra xÐt xö công khai, trước sự đấu tranh mạnh mẽ của nhân dân, chóng ph¶i xo¸ ¸n khæ sai chung th©n vµ ®­a «ng vÒ qu¶n thóc (giam láng) t¹i HuÕ. «ng mÊt ë ®©y n¨m 1940. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt  Phan Bội Châu là người khởi xướng, là ngọn cờ đầu Suy nghÜ cña em vÒ sù của phong trào yêu nước và cách mạng Việt Nam, nghiÖp c¸ch m¹ng cña Phan trong kho¶ng 20 n¨m ®Çu cña thÕ kØ XX. Béi Ch©u? Sự nghiệp cứu nước của ông tuy không thành, nhưng đã khơi dậy tinh thần yêu nước mạnh mẽ trong mọi tÇng líp nh©n d©n. KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm trong -N¨m 17 tuæi, viÕt : B×nh T©y thu B¾c, d¸n ë c¸c cæng sự nghiệp văn chương của trong làng, để kêu gọi mọi người hưởng ứng phong Phan Béi Ch©u? trào Cần Vương. -Trong quá trình hoạt động cách mạng, Phan Bội Châu đã sáng tác nhiều tác phẩm, thuộc nhiều thể loại kh¸c nhau, b»ng ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m. +B¸i th¹ch vi huynh phó (1987) +ViÖt Nam vong quèc sö (1905) +H¶i ngo¹i huyÕt th­ (1914) +Ngôc trung th­ (1906) +Trïng quang t©m sö (1921-1925) +V¨n tÕ Phan Ch©u Trinh (1926) +Phan Béi Ch©u niªn biÓu (1929) +Phan Béi Ch©u v¨n tËp vµ Phan Sµo Nam tiªn sinh quèc v¨n thi tËp (hai tËp v¨n th¬ nµy lµm trong thêi gian cô Phan bÞ thùc d©n Ph¸p giam láng t¹i HuÕ) Néi dung chÝnh th¬ v¨n Phan -Th¬ v¨n Phan Béi Ch©u s«i sôc, nãng báng tinh thÇn Béi Ch©u ? yêu nước; Thơ văn ông đã thành công trong việc tuyên truyền, cổ vũ tinh thần, ý chí dân tộc và hành động cứu nước. Thơ văn ông giàu nhiệt huyết, có ảnh hưởng s©u réng trong nh©n d©n. «ng ®­îc coi lµ c©y bót xuÊt s¾c nhÊt trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ XX. T¸c phÈm: Nêu hoàn cảnh ra đời bài thơ -Duy Tân hội được thành lập năm 1905, khi phong trào Cần Vương đã cho thấy sự bế tắc của con đường cứu nước theo tư tưởng phong kiến do các sĩ phu yêu nước lãnh đạo. Phan Sào Nam, lúc này còn rất trẻ đã biểu hiện quyết tâm vượt qua giáo lí đã lỗi thời của đạo Nho để đón nhận luồng tư tưởng mới, tìm hướng míi kh«i phôc giang s¬n. Phong trµo §«ng Du ®­îc nhóm lên, đặt cơ sở, tạo cốt cán cho phong trào cách mạng trong nước và chủ trương cầu Nhật giúp Việt Nam đánh Pháp. -Lưu biệt khi xuất dương được viết trong bữa cơm ngày tết cụ Phan tổ chức ở nhà mình, để chia tay với bạn đồng chí trước lúc lên đường. 2.V¨n b¶n Em h·y nªu bè côc bµi th¬? Th¬ N«m §­êng luËt còng nh­ th¬ §­êng LuËt thường có bố cục 4 cặp câu (Đề, thực, luận, kết) hay 4 câu trên, 4 câu dưới. Cã thÓ chia bµi th¬ lµm hai phÇn: *Bèn c©u trªn: Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt Quan niÖm míi vÒ chÝ lµm trai, cïng ý thøc cña c¸i t«i ®Çy tr¸ch nhiÖm. *Bèn c©u cßn l¹i: ý thức được nỗi nhục mất nước, sự lỗi thời của nền học vấn cũ, đồng thời thể hiện khát vọng hăm hở, dấn thân trên hành trình cứu nước. II. §äc-hiÓu v¨n b¶n 1. Bèn c©u ®Çu Hs đọc bốn câu đầu Làm trai phải lạ ở trên đời C©u th¬ ®Çu nãi vÒ ®iÒu g×? Sinh ra lµm th©n nam nhi, ph¶i lµm ®­îc nh÷ng viÖc Có phải cụ Phan là người đầu lớn lao kì lạ, trọng đại cho đời. tiªn nãi vÒ chÝ lµm trai? Các bậc tiền nhân trước như: Nguyễn Trãi, Phạm Ngũ Lão, Nguyễn Công Trứ đã từng nói nhiều về chí làm trai.... C¸i l¹ Êy theo em lµ g×? -Câu thơ thứ hai: Há để càn khôn tự chuyển dời Lời nhắc nhở: làm trai phải xoay trời chuyển đất, phải chủ động, không nên trông chờ. (lẽ nào cuộc sống muốn đến đâu thì đến, mình là kẻ đứng ngoài vô can. “Trừ độc, trừ tham, trừ bạo ngược ChÝ lµm trai cña cô Phan cã Cã nh©n, cã chÝ, cã anh hïng” (NguyÔn Tr·i- B¶o kÝnh c¶nh giíi sè 5) ®iÒu g× kh¸c so víi c¸c bËc tiÒn nh©n? “Công danh nam tử còn vương nợ Luèng thÑn tai nghe chuyÖn Vò HÇu” (Ph¹m Ngò l·o- Tá lßng) “Làm trai sống ở trong trời đất Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng” (NguyÔn C«ng Trø- ChÝ lµm trai) Chí làm trai mà các bậc tiền nhân nhắc đến gắn với lí tưởng phong kiến, gắn với nhân nghĩa, chí khí, với c«ng danh sù nghiÖp. ChÝ lµm trai theo quan niÖm míi mÎ cña cô Phan: Phải xoay trời chuyển đất, phải chủ động, phải làm những việc phi thường, phải gắn liền với sự nghiệp cứu nước. ý tưởng lớn lao, mới mẻ này đã giúp Phan Béi Ch©u thÓ hiÖn c¸i t«i ®Çy tr¸ch nhiÖm cña m×nh, trong nh÷ng c©u th¬ tiÕp theo. Suy nghÜ cña em vÒ hai c©u Trong kho¶ng tr¨m n¨m cÇn cã tí Khẳng định đầy tự hào, đầy trách nhiệm: dành trọn th¬ tiÕp theo? cuộc đời mình cho sự nghiệp cứu nước. Tù nhËn g¸nh v¸c viÖc giang s¬n mét c¸ch tù gi¸c, Nãi b»ng c¶ t©m huyÕt, b»ng tÊm lßng sôc s«i cña mình. Phá vỡ tính quy phạm của văn học trung đại (TÝnh phi ng·). Gv: nghệ thuật tuyên truyền chỉ đạt được hiệu quả, khi t¸c phÈm ®­îc viÕt b»ng c¶ tÊm lßng, t©m huyÕt, niÒm tin ch©n thËt! Sau nµy mu«n thuë h¸ kh«ng ai? Cụ Phan không hề khẳng định mình và phủ nhận mai Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt sau, mµ muèn nãi lÞch sö lµ mét dßng ch¶y liªn tôc, cã sù gãp mÆt vµ tham gia g¸nh v¸c c«ng viÖc cña nhiÒu thÕ hÖ! cã niÒm tin víi m×nh nh­ thÕ nµo, víi mai sau nh­ thÕ nµo míi viÕt ®­îc nh÷ng c©u th¬ nh­ thÕ. 2.Bèn c©u cuèi Thái độ của tác giả trước tình -Non sông đã chết....Hiền thánh còn đâu?... cảnh đất nước trong hiện tại? Nhục....hoài! ViÖc häc hµnh thi cö cò, kh«ng cßn phï hîp víi t×nh hình đất nước hiện tại. (Cụ không hề phủ nhận Nho gi¸o, cô chØ muèn kªu gäi sù thøc thêi, tinh thÇn hµnh động vì sự nghiệp giải phóng dân tộc! Con người tràn đầy nhiệt huyết, cá tính mạnh mẽ ưa hành động đã dùng những từ phủ định đầy ấn tượng: “Tö hÜ” (chÕt råi); “§å nhuÕ” (nh¬ nhuèc); “Si” (ngu) C¸c tõ trong b¶n dÞch: nhôc, hoµi; ch­a thÓ hiÖn ®­îc c¸c tõ “§å nhuÕ”, “Si” trong nguyªn t¸c. -Khát vọng hành động, tư thế của nhân vật trữ tình Hs đọc hai câu thơ cuối được thể hiện qua các từ chỉ không gian: “Trường phong đông hải” “Thiên trùng bạch lãng” vừa kì vĩ, vừa rộng lớn gây ấn tượng sâu sắc về con người của vũ trụ. (Con người trong thơ xưa chưa phải là con người các nhân, cá thể mà là con người vũ trụ) H×nh ¶nh mang tÝnh vò trô Êy cã t¸c dông t« ®Ëm phẩm chất của nhân vật trữ tình, đó là khát vọng là tư thế hăm hở lên đường cứu nước. -Con người như muốn lao ngay vào môi trường hoạt động mới mẻ sôi động, bay lên cùng cơn gió lớn làm quẫy sóng đại dương. Mạnh mẽ hơn nữa: cùng một lóc bay lªn víi mu«n trïng sãng b¹c. §äc l¹i toµn bµi th¬ Thø nhÊt: Theo em? yếu tố nghệ thuật Giọng điệu thơ đầy tâm huyết, khẳng định, tạo nên nào đã tạo nên sức lôi cuốn søc l«i cuèn m¹nh mÏ: m¹nh mÏ cña bµi th¬? Hai c©u ®Çu ý th¬ më ra cã tÝnh chÊt m¹nh mÏ (hướng ngoại). Những câu tiếp: khẳng định ý thức tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n mét c¸ch tù tin, giäng th¬ l¾ng xuống khi nhìn vào thực trạng đất nước. Hai c©u cuèi: tø th¬ l¹i trµo lªn m¹nh mÏ, h¨m hë, víi kh¸t väng lªn ®­êng. Nh©n vËt tr÷ t×nh ®­îc thÓ hiÖn râ qua giäng ®iÖu bµi thơ:đó là con người tự tin, dám khẳng định mình; ý thức rõ về nỗi vinh nhục ở đời, có khát vọng lớn lao, trên hành trình đi tìm đường cứu nước, giải phóng dân téc. Thø hai: C¸ch sö dông tõ ng÷: Cµn kh«n, non s«ng, kho¶ng tr¨m n¨m (những từ ngữ chỉ đại lượng không gian, thời gian Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động của GV và HS. ấn tượng của em về hình tượng nhân vật trữ tình trong bµi th¬?  Hs th¶o luËn nhãm. Yêu cầu cần đạt réng lín, mang tÇm vãc vò trô-§Æc tr­ng th¬ tá chÝ trung đại (múa giáo non sông...) đó cũng là đặc trưng trong bót ph¸p th¬ cña Phan Béi Ch©u. Những từ phủ định mạnh mẽ, đã tác động đến độc giả một cách sâu sắc (Tử hĩ, đồ nhuế, si) III.Cñng cè Hình tượng nhân vật trữ tình là hình tượng một người anh hïng, trµn ®Çy ý thøc vÒ c¸i t«i cña m×nh, c¸i t«i ý thức đầy trách nhiệm về sự tồn vong của đất nước, để từ đó thể hiện vai trò của mình với giang sơn đất nước.  LuyÖn tËp Chí làm trai của Phan Bội Châu được khẳng định Trªn mÊy c¬ së sau ®©y: +Sức vươn lên mạnh mẽ của tuổi trẻ, của cái tôi. làm trai phải xoay trời chuyển đất, xuống đông đông tĩnh , lªn ®oµi ®oµi yªn +Vai trß cña tuæi trÎ víi sù tån vong cña d©n téc, thanh niên là lực lượng cứu nước chính. Cứu nước ph¶i t×m ®­êng, ph¶i häc hái. kh«ng thÓ theo lèi mßn cò! +Nét mới: sự nhạy cảm của Phan Bội Châu trước đòi hái cña lÞch sö, døt kho¸t tõ bá kiÓu häc vÊn cò. ChÝ lµm trai g¾n liÒn víi sù tån vong cña d©n téc, chuyÖn lưu danh muôn thuở không phải là mục đích chính!  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: NghÜa cña c©u. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TiÕt PPCT: 74 , ngµy so¹n: NghÜa cña c©u A.Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh n¾m ®­îc kh¸i niÖm “nghÜa sù viÖc” “nghÜa t×nh th¸i” trong c©u. BiÕt c¸ch vËn dông hiÓu biÕt nghÜa cña c©u vµo viÖc ph©n tÝch , t¹o lËp c©u. B.Phương tiện thực hiện +S¸ch GK, s¸ch GV +Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi, luyện tập. D.TiÕn tr×nh lªn líp 1.KiÓm tra bµi cò: Đọc thuộc lòng bài Lưu biệt khi xuất dương 2.Giíi thiÖu bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I.T×m hiÓu chung 1.NghÜa cña sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i Hs lµm viÖc víi sgk -NghÜa cña sù viÖc lµ thµnh phÇn ph¶n ¸nh sù t×nh trong ThÕ nµo lµ nghÜa sù viÖc? c©u. Vd: “TiÕng trèng thu kh«ng trªn c¸i chßi canh cña phè huyÖn. Tõng tiÕng mét vang xa gäi buæi chiÒu” -Sự việc: báo an toàn không có gì xảy ra, chuẩn bị đóng cöa thµnh khi bãng chiÒu s¾p hÕt. Hs lµm viÖc víi sgk -Nghĩa tình thái là thành phần phản ánh thái độ, sự đánh Thế nào là nghĩa tình thái? giá của người nói đối với sự việc được nói đến trong c©u. 2. Mét sè lo¹i nghÜa t×nh th¸i quan träng a. Nghĩa tình thái hướng về sự việc Nªu c¸c lo¹i nghÜa t×nh +Chỉ sự việc đã xảy ra hay chưa xảy ra. thái hướng về sự việc? +ChØ kh¶ n¨ng x¶y ra cña sù viÖc +Chỉ sự việc được nhận thức như là một đạo lí b. Nghĩa tình thái hướng về người đối thoại Các từ ngữ biểu đạt ở cuối câu: à, ôi, nhỉ, nhé, đâu, đấy...hướng về phía người đối thoại. II. LuyÖn tËp Bµi sè 1 +Cam: nghĩa tình thái được nhận thức như một đạo lí Hs lµm viÖc theo nhãm +Vẫn: chỉ sự việc đã xảy ra.. Hs lµm viÖc theo nhãm. +Liền : chỉ sự việc xảy ra ngay sau đó +Kh«ng thÓ : nghÜa t×nh th¸i chØ kh¶ n¨ng x¶y ra. +C©u 5,6,7,8: nghÜa t×nh th¸i chØ kh¶ n¨ng x¶y ra. Bµi sè 2 +Trêi m­a mÊt! > pháng ®o¸n sù viÖc ch¾c ch¾n x¶y ra Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động của GV và HS. Hs lµm viÖc theo nhãm. Yêu cầu cần đạt +Trêi m­a ch¾c? > pháng ®o¸n sù viÖc cã thÓ x¶y ra hoÆc kh«ng? Tõ “ mÊt”, “ch¾c” ë cuèi c©u thuéc vÒ nghÜa t×nh th¸i hướng về người đối thoại. “Mất”: gắn liền với việc đánh giá tiêu cực, nên không thể đi với trường hợp tích cực (không thể nói “anh Êy sèng mÊt” “Ch¾c”: Kh«ng cã hµm ý tÝch cùc, hay tiªu cùc “Xong rồi nhỉ”: sắc thái thân mật, chờ đợi sự đồng tình ở phía người đối thoại. “Xong råi mµ”: s¾c th¸i nghi ng¹i Trong c©u cÇu khiÕn “¨n ®i mµ”: th× l¹i cã hµm ý n¨n nØ. Bµi sè 3 +Bác ấy đã thưởng cho em tôi ba cuốn sách +Bác ấy chưa thưởng cho em tôi ba cuốn sách +Chắc chắn bác ấy thưởng cho em tôi ba cuốn sách +Bác ấy rất quan tâm thưởng cho em tôi ba cuốn sách +Bác ấy thưởng cho em tôi những ba cuốn sách. +Bác ấy chỉ thưởng cho em tôi ba cuốn sách.  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Bµi viÕt sè n¨m (nghÞ luËn v¨n häc). Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TiÕt PPCT: 75 , ngµy so¹n:. Bµi viÕt sè 5 (nghÞ luËn v¨n häc). A.Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh biết viết bài nghị luận văn học phân tích một vấn đề về của tác phẩm văn xuôi. Rèn kĩ năng phân tích đề, kĩ năng viết bài văn nghị luận phân tích một vấn đề cña t¸c phÈm v¨n xu«i. Học sinh biết trình bày và diễn đạt nội dung bài viết một cách rõ ràng, mạch lạc, đúng quy cách. Hạn chế được những sai sót ở các bài viết trước. B.Ph­ng tiÖn thùc hiÖn +S¸ch GK, s¸ch GV +Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh Giáo viên nhắc nhở học sinh trung thực tự giác, nghiêm túc thực hiện đúng quy chế kiểm tra thi cử, trên tinh thần của cuộc vận động “Hai không” giáo viên kiểm tra ý thức học sinh trong giê lµm bµi t¹i líp. D.TiÕn tr×nh lªn líp 1.Gi¸o viªn nh¾c nhë chung. Chép đề lên bảng: Tác dụng của nghệ thuật miêu tả tương phản trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ” (Thạch Lam) 2. Häc sinh lµm bµi. Gi¸o viªn theo dâi qu¸ tr×nh lµm bµi cña häc sinh trong giê kiÓm tra. Gi¸o viªn thu bµi, dÆn dß khi hÕt giê. §¸p ¸n chÊm MB: +Häc sinh giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ t¸c phÈm, t¸c gi¶. +Nêu khái quát nghệ thuật miêu tả tương phản của Thạch Lam trong tác phẩm. TB: +Giới thiệu nghệ thuật miêu tả tương phản, thủ pháp nghệ thuật mà chủ nghĩa lãng mạn thường sử dụng trong việc tái hiện đời sống và làm nổi bật tư tưởng chủ đề của tác phẩm. +Chỉ ra những biểu hiện cụ thể của nghệ thuật miêu tả tương phản trong tác phẩm: Bóng tối / ánh sáng; Bầu trời / mặt đất... +Phân tích vai trò và tác dụng của nghệ thuật miêu tả tương phản: ánh sáng chỉ làm tô đậm thêm bóng đêm; Bầu trời đẹp “hàng ngàn ngôi sao ganh nhau lấp lánh” tô đậm thêm cảnh nghèo dưới mặt đất “Trên đất chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía...Mấy đứa trẻ con nhà nghèo ở ven chợ cúi lom khom trên mặt đất ®i l¹i t×m tßi...” Thủ pháp nghệ thuật miêu tả tương phản còn làm tăng thêm chất thơ, tô đậm màu sắc lãng mạn, phù hợp với âm hưởng bao trùm của thiên truyện: tâm tình ,thủ thỉ... Thể hiện niềm cảm thương lặng lẽ, chân thành của Thạch Lam với cuộc sông chìm khuất, mòn mỏi, tù túng, quẩn quanh của những con người nhỏ nhoi nơi phố huyện bình lặng, tèi t¨m.... KB: Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> +Kh¸i qu¸t l¹i c¸c ý cña bµi viÕt +Suy nghÜ riªng cña c¸ nh©n BiÓu §iÓm Điểm 9 >10: Bài có kết cấu mạch lạc, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc, đáp ứng đủ những yªu cÇu trªn.Ch÷ viÕt cÈn thËn. Điểm 7>8: Căn bản đáp ứng những yêu cầu trên, kết cấu bài gọn, diễn đạt tương đối tốt, cã thÓ cßn cã mét vµi sai sãt nhá vÒ lçi chÝnh t¶. Điểm 5>6: Diễn đạt hợp lí, nắm được sơ lược những yêu cầu trên, còn mắc từ 5 đến 6 lỗi chÝnh t¶. Điểm 3>4 : Hiểu đề một cách sơ lược, diễn đạt lúng túng, sai nhiều lỗi chính tả, ngữ ph¸p. Điểm 1>2 : Không đạt các yêu cầu trên. Phân tích chung chung toàn truyện. Điểm 0 : Lạc đề, để giấy trắng, hoặc viết linh tinh không phù hợp yêu cầu đề Thu bµi  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: HÇu trêi (T¶n §µ) -----------------------. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TiÕt PPCT: 76,77 , ngµy so¹n: HÇu trêi. T¶n §µ. A.Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh hiÓu ®­îc ý thøc c¸ nh©n, ý thøc nghÖ sÜ cña T¶n §µ, ®­îc thÓ hiÖn qua c¸ch nhµ th¬ h­ cÊu c©u chuyÖn HÇu trêi ®Çy k× thó. ThÊy ®­îc nh÷ng c¸ch t©n nghÖ thuËt trong bµi th¬ vµ quan niÖm míi vÒ nghÒ v¨n cña «ng. B.Phương tiện thực hiện +S¸ch GK, s¸ch GV +Th¬ v¨n T¶n §µ NguyÔn Kh¾c HiÕu. +Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh đọc, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp 1.KiÓm tra bµi cò: Đọc thuộc lòng bài thơ “Lưu biệt khi xuất dương”, nét mới trong quan niệm về chí làm trai cña Phan Béi Ch©u. 2.Giíi thiÖu bµi míi: Hoạt động của GV và HS.  Hs lµm viÖc víi Sgk Nªu néi dung chÝnh cña phÇn tiÓu dÉn?. Yêu cầu cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. TiÓu dÉn T¸c gi¶ : T¶n §µ (1889-1939) Tªn khai sinh lµ NguyÔn Kh¾c HiÕu Quê làng Khê Thượng, huyện Bất Bạt, tỉnh Sơn Tây ; nay lµ huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y. quª «ng n»m ë bê s«ng §µ, gÇn nói T¶n Viªn, v× thÕ «ng lÊy bót danh T¶n §µ. +Ông sinh ra trong một gia đình có truyền thống Khoa b¶ng. Theo con ®­êng cö nghiÖp, nh­ng hai lÇn thi Hương ông đều không đỗ. Ông chuyển sang viết báo, viết văn và là người đầu tiên ở nước ta sống bằng nghÒ viÕt v¨n xuÊt b¶n. +Ông có ý tưởng cải cách xã hội theo con đường hợp pháp, dùng báo chí làm phương tiện. +¤ng sèng phãng tóng, tõng ®eo “tói th¬” ®i kh¾p ba kì Bắc, Trung, Nam. Từng nếm đủ mùi cay đắng, vinh h¹nh, tuy nhiªn «ng vÉn gi÷ ®­îc cèt c¸ch nhµ Nho vµ phÈm chÊt trong s¹ch. Sự nghiệp văn chương: +Th¬: Khèi t×nh con I (1916) Khèi t×nh con II (1918) Khèi t×nh con III (1932) Cßn ch¬i (1921) Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. Th¬ T¶n §µ (1925) +V¨n xu«i: GiÊc méng lín (1928) GiÊc méng con I (1916) GiÊc méng con II (1932) T¶n §µ v¨n tËp (1932) +Chó gi¶i: TruyÖn KiÒu +DÞch: Kinh thi, th¬ §­êng, Liªu Trai chÝ dÞ +So¹n: T©y Thi (tuång), Thiªn Thai (tuång) ông đạt thành tựu trên nhiều lĩnh vực, nhưng thực sự Nêu đặc điểm văn chương næi bËt vÒ th¬. Th¬ «ng lµ ®iÖu t©m hån míi mÎ víi c¸i t«i l·ng m¹n T¶n §µ? bay bæng; võa hµi hoµ, phãng kho¸ng, ng«ng nghªnh lại vừa cảm thương ưu ái. “Thơ ông là gạch nối của hai thời đại thi ca” Ông là “người dạo bản đàn mở đầu cho cuộc hoà nhạc t©n k× ®­¬ng s¾p söa” (Hoµi Thanh). Ông là “người báo tin xuân” cho phong trào Thơ mới 1932-1945. XuÊt xø: HÇu trêi in trong tËp cßn ch¬i (1921) 2.V¨n b¶n Bè côc: bèn ®o¹n Nªu bè côc bµi th¬? §o¹n I: Từ đầu đến câu 20 “Trời đã sai gọi thời phải lên” (Lí do và thời điểm được lên đọc thơ hầu trời) §o¹n II: Tiếp đó ...đến câu 68 “Sông Đà núi Tản nước Nam Việt” (Cuộc đọc thơ cho trời và chư tiên giữa chốn thiên môn đế khuyết) §o¹n III: Tiếp đó đến ...câu 98 “Lòng thông chớ ngại chi sương tuyết” T©m t×nh víi trêi vÒ t×nh c¶nh khèn khã cña nghÒ viÕt văn và thực hành thiên lương ở hạ giới. §o¹n IV: cßn l¹i Phút chia li đầy xúc động giữa nhà thơ với trời và chư tiªn. +Bè côc m¹ch l¹c, râ rµng. NhËn xÐt vÒ bè côc bµi th¬? +M¹ch chÝnh lµ kÓ chuyÖn theo tr×nh tù thêi gian, gióp người đọc dễ theo dõi. Xen vào kể chuyện là những chi tiết được hư cấu, tưởng tượng kích thích trí tò mò của người đọc. +¢m ®iÖu bµi th¬ còng cã sù chuyÓn biÕn linh ho¹t; ©m ®iÖu g¾n liÒn víi m¹ch truyÖn. §o¹n I vµ II, vui, s«i næi, hµo høng. §o¹n III: nh©n vËt tr÷ t×nh thÓ hiÖn sù xãt xa, cã xen vµo sù an ñi vç vÒ cña trêi. §o¹n cßn l¹i: ©m ®iÖu th¬ cã vÎ ngËm ngïi.  Chủ đề: Nêu chủ đề của bài thơ? Miêu tả lí do và thời điểm lên đọc thơ hầu trời để bộc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt lé c¸i t«i thËt tµi hoa, phãng tóng vµ khao kh¸t ®­îc khẳng định giữa cuộc đời. Đồng thời trần tình tình c¶nh khèn khæ cña nghÒ viÕt v¨n vµ thùc hµnh “Thiªn lương” ở hạ giới, phút lưu luyến tiễn biệt khi trở về. II. §äc-hiÓu v¨n b¶n 1. T¸c gi¶ lªn hÇu trêi Hs đọc Sgk-Tác giả kể lại lí -Trăng sáng, canh ba (rất khuya) do, thêi ®iÓm lªn hÇu trêi -Nhà thơ không ngủ được, thức bên ngọn đèn xanh, nh­ thÕ nµo? v¾t ch©n ch÷ ngò...T©m tr¹ng buån, ngåi dËy ®un nước, ngâm ngợi thơ văn, ngắm trăng trên sân nhà. -Hai cô tiên xuất hiện, cùng cười, nói: trời đang mắng vì người đọc thơ mất giấc ngủ của trời, trời sai lên đọc th¬ cho trêi nghe! -Trời đã sai gọi buộc phải lên! C©u chuyÖn lªn tiªn ®­îc kÓ “§ªm qua ch¼ng biÕt cã hay kh«ng víi giäng ®iÖu nh­ thÕ nµo? Ch¼ng ph¶i ho¶ng hèt, kh«ng m¬ mµng ThËt hån! ThËt ph¸ch! ThËt th©n thÓ! Thật được lên tiên - sướng lạ lùng. C¸ch kÓ tù nhiªn, nh©n vËt tr÷ t×nh nh­ gi·i bµy, kÓ l¹i mét c©u chuyÖn cã thËt! (mét sù tho¶ thuËn ngÇm víi người đọc). Cách đọc thơ: “TiÕng ng©m vang c¶ s«ng Ng©n Hµ” Giọng đọc vừa có âm vực (cao), vừa có trường độ (dµi), väng lªn c¶ s«ng Ng©n Hµ trªn trêi. Em cã nhËn xÐt g× vÒ hai “¦íc m·i b©y giê míi gÆp tiªn Người tiên nghe tiếng lại như quen” c©u th¬ sau? Câu thứ nhất nội dung bình thường, nhưng đến câu thứ hai, thËt l¹: quen c¶ víi tiªn! nhµ th¬ còng lµ vÞ “trÝch tiên” - tiên bị đày xuống hạ giới. Việc lên đọc thơ hầu trời cũng là việc bất đăc dĩ: “Trời đã sai gọi thời phải lªn” Có chút gì đó ngông nghênh, kiêu bạc! tự nâng mình lªn trªn thiªn h¹, trêi còng ph¶i nÓ, ph¶i sai gäi lªn đọc thơ hầu trời! 2. Tác giả đọc thơ hầu trời Hs đọc đoạn hai -Theo lêi kÓ cña nh©n vËt tr÷ t×nh, kh«ng gian, c¶nh Tác giả kể chuyện mình đọc tiên như hiện ra: th¬ cho trêi vµ c¸c vÞ ch­ “§­êng m©y” réng më “Cửa son đỏ chói” -> tạo vẻ rực rỡ tiªn nh­ thÕ nµo? “Thiên môn đế khuyết” -> nơi ở của vua, vẻ sang träng. “GhÕ bµnh nh­ tuyÕt v©n nh­ m©y” -> t¹o vÎ quý ph¸i. Kh«ng gian bao la, sang träng, quý ph¸i cña trêi. nhưng không phải ai cũng được lên đọc thơ cho trời nghe. C¸ch miªu t¶ lµm næi bËt c¸i ng«ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Văn sĩ hạ giới – người đọc + “Vừa trông thấy trời sụp xuống lạy”-vào nơi thiên th¬ ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ môn đế khuyết phải như thế! Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hoạt động của GV và HS nµo?. Yêu cầu cần đạt +Được mời ngồi: “truyền cho văn sĩ ngồi chơi đấy”, đọc thơ say sưa “đắc ý đọc đã thích” (có cảm hứng, càng đọc càng hay) “Chè trời nhấp giọng càng tốt hơi” (hài hước), “văn dài hơi tốt ran cung mây”. Trời, chư tiên nghe đọc thơ +Trời khen: “trời nghe, trời cũng lấy làm hay”. Trời nh­ thÕ nµo? tán thưởng “Trời nghe trời cũng bật buồn cười”. Trời khẳng định cái tài của người đọc thơ: “ Trêi l¹i phª cho v¨n thËt tuyÖt V¨n trÇn nh­ thÕ ch¾c cã Ýt” +C¸c ch­ tiªn: “ Tâm như nở dạ, cơ lè lưỡi Hằng Nga, Chúc nữ trau đôi mày Song Thành, Tiểu Ngọc lắng tai đứng §äc xong mét bµi cïng vç tay” Em thấy thái độ của các vị Në d¹: më mang nhËn thøc ®­îc nhiÒu c¸i hay. chư tiên có điều gì đặc biệt? Lè lưỡi: văn hay làm người nghe đến bất ngờ! “Chau đôi mày” văn hay làm người nghe phải suy nghĩ tưởng tượng. “Lắng tai đứng” đứng ngây ra để nghe. Tác giả viÕt tiÕp hai c©u th¬: “Ch­ tiªn ao ­íc tranh nhau dÆn Anh g¸nh lªn ®©y b¸n chî trêi” Nh÷ng ph¶n øng vÒ mÆt t©m lÝ cña trêi vµ c¸c vÞ ch­ tiên đan xen vào nhau làm cho cảnh đọc thơ diễn ra thËt s«i næi, hµo høng, linh ho¹t... Người đọc thơ hay mà tâm lí người nghe thơ cũng thấy hay! khiến người đọc bài thơ này cũng như bị cuốn hút vào câu chuyện đọc thơ ấy, cũng cảm thấy “đắc ý” “sướng lạ lùng”! TiÕt hai Giáo viên: Tạo tâm thế cho học sinh bước vào giờ hai của bài Hoạt động của GV và HS Qua việc đọc thơ hầu trời tác giả muốn bày tỏ thái độ cña m×nh vÒ ®iÒu g×?. Yêu cầu cần đạt 3.Thái độ của tác giả qua việc đọc thơ hầu trời +ThÓ hiÖn quan niÖm vÒ tµi n¨ng (tµi th¬) Nhµ th¬ nãi ®­îc nhiÒu tµi n¨ng cña m×nh mét c¸ch tù nhiên, qua câu chuyện tưởng tượng Hầu trời đọc thơ: +“V¨n dµi h¬i tèt ran cung m©y Trêi nghe, trêi còng lÊy lµm hay” + “Văn đã giàu thay, lại lắm lối” + “Trêi l¹i phª cho v¨n thËt tuyÖt V¨n trÇn nh­ thÕ ch¾c cã Ýt Nhời văn chuốt đẹp như sao băng KhÝ v¨n hïng m¹nh nh­ m©y chuyÓn Êm như gió thoảng, tinh như sương §Çm nh­ m­a sa, l¹nh nh­ tuyÕt” ***Các nhà Nho tài tử thường khoe tài (thị tài), tài Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt năng mà họ nói đến là tài Kinh bang tế thế! T¶n §µ khoe tµi th¬, nãi th¼ng ra “hay” “thËt tuyÖt” mµ l¹i nãi víi trêi. Tù khen m×nh (v× x­a nay ai thÊy trêi nãi ®©u?!), tù ph« diÔn tµi n¨ng cña m×nh. Trời khen: là sự khẳng định có sức nặng, không thể phủ định tài năng của tác giả - lối khẳng định rất ng«ng cña v¨n sÜ h¹ giíi, vÞ trÝch tiªn - nhµ th¬. *Bµi th¬ thÓ hiÖn ý thøc c¸ nh©n cña T¶n §µ vÒ c¸i t«i tµi n¨ng cña m×nh! Tuy T¶n §µ kh«ng nãi trùc +Quan niÖm cña T¶n §µ vÒ nghÒ v¨n: tiếp, nhưng em có thể nhận Văn chương là một nghề, nghề kiếm sống. Có kẻ bán, biết quan niệm của Tản Đà người mua, có chuyện thuê, mượn; đắt rẻ... về văn chương như thế nào? vốn, lãi... Quả là bao nhiêu chuyện hành nghề văn chương! một quan niệm mới mẻ lúc bấy giờ. +“Nhê trêi v¨n con cßn b¸n ®­îc” + “Anh g¸nh lªn ®©y b¸n chî trêi” + “Vốn liếng còn một bụng văn đó” + “Giấy người, mực người, thuê người in Mướn cửa hàng người bán phường phố Văn chương hạ giới rẻ như bèo Kiếm được đồng lãi thực là khó” Kh¸t väng ý thøc s¸ng t¹o, trong nghÒ v¨n: Người viết văn phải có nhận thức phong phú, phải viết ®­îc nhiÒu thÓ lo¹i: th¬, truyÖn, v¨n, triÕt lÝ, dÞch thuËt (®a d¹ng vÒ thÓ lo¹i). ý thøc c¸ nh©n cña T¶n §µ TÊu tr×nh víi trêi vÒ nguån gèc cña m×nh: “Con tªn Kh¾c HiÕu hä lµ NguyÔn qua lêi tù nãi vÒ m×nh nh­ Quê ở á Châu về địa cầu thÕ nµo? Sông Đà núi Tản nước Nam Việt” So víi c¸c danh sÜ kh¸c: “ BÊt tri tam b¸ch d­ niªn hËu Thiªn H¹ hµ nh©n khÊp Tè Nh­” (NguyÔn Du - §äc TiÓu Thanh kÝ) HoÆc: “Ông Hi Văn tài bộ đã vào lồng” (Nguyễn Công Trứ – Bài ca ngất ngưởng) Hay: “Qu¶ cau nho nhá miÕng trÇu h«i Này của Xuân Hương mới quệt rồi” (Hồ Xuân Hương – Mời trầu) T¶n §µ giíi thiÖu vÒ m×nh, víi nÐt riªng: +T¸ch tªn, hä. +Nãi râ quª qu¸n, ch©u lôc, hµnh tinh. Nói rõ để trời hiểu Nguyễn Khắc Hiếu (ý cái tôi cá nh©n) vµ thÓ hiÖn lßng tù t«n , tù hµo vÒ d©n téc m×nh “sông Đà núi Tản nước Nam Việt” ... TiÓu kÕt: C¸i t«i c¸ nh©n biÓu hiÖn trong bµi th¬: Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Hoạt động của GV và HS. Những nét đáng chú ý về nghÖ thuËt cña bµi th¬?. Nh÷ng biÓu hiÖn cña nÐt “ng«ng” riªng cña T¶n §µ. NÐt míi trong néi dung cña bµi th¬? Những nét đặc sắc về nghệ thuËt cña bµi th¬?. Yêu cầu cần đạt +Hư cấu chuyện hầu trời để giãi bày cảm xúc cá phóng khoáng của con người cá nhân. +Nhµ th¬ nãi ®­îc nhiÒu vÒ tµi n¨ng cña m×nh. +ThÓ hiÖn quan niÖm vÒ nghÒ v¨n +C¸ch tÊu tr×nh víi trêi vÒ nguån gèc cña m×nh. **C¶m høng l·ng m¹n vµ hiÖn thùc ®an xen nhau, trong bµi th¬. (hiÖn thùc: ®o¹n nhµ th¬ kÓ vÒ cuéc sống của chính mình), khẳng định vị trí thơ Tản Đà là “gạch nối của hai thời đại thi ca” NghÖ thuËt: *Lèi kÓ d©n gi·, giäng ®iÖu kh«i hµi Có nhiều câu chuyện về người trần gặp tiên, nhưng Hầu trời vẫn có cái mới, cái lạ cuốn hút người đọc, c©u chuyÖn trêi nghe th¬! +Nh©n vËt tr÷ t×nh víi trêi vµ c¸c ch­ tiªn, cã quan hÖ suång s·, th©n mËt. (Ch­ tiªn gäi nhµ th¬ b»ng anh!) +Người trời biểu hiện cảm xúc như con người: lè lưỡi, chau đôi mày, lắng tai đứng, vỗ tay, bật buồn cười, tranh nhau dÆn... *C¸ch dïng tõ cã nhiÒu thó vÞ: Tõ dïng n«m na nh­ v¨n nãi, phï hîp víi sù h­ cÊu của nhà thơ. “Văn dài hơi tốt ran cung mây” “văn đã giµu thay, l¹i l¾m lêi” “Trêi nghe trêi còng bËt buån cười” “Kiếm được thời ít, tiêu thì nhiều” “lo ¨n lo mÆc hÕt ngµy th¸ng” *Nh©n vËt tr÷ t×nh béc lé ý thøc c¸ nh©n, t¹o nªn c¸i “ng«ng” riªng cña T¶n §µ: +Tự cho mình văn hay đến mức trời cũng phải tán thưởng. +Tự ý thức, không có ai đáng là kẻ tri âm với mình ngoµi trêi vµ c¸c ch­ tiªn! Nh÷ng ¸ng v¨n cña m×nh chØ cã trêi míi hiÓu vµ phª b×nh ®­îc. +Tự xem mình là một “Trích tiên” bị đày xuống hạ giíi v× téi ng«ng! +Nhận mình là người nhà trời, trời sai xuống để thực hành “thiên lương” [Theo Tản Đà, con người phải có “thiên lương” gồm: “lương tri” (khả năng nhận thức cuộc sống); “lương năng” (khả năng làm việc tốt); “lương tâm” (đạo đức tốt)] III. Cñng cè -C¸i “ng«ng” ThÓ hiÖn ý thøc cao vÒ tµi n¨ng cña b¶n th©n, nhÊt lµ tài năng về văn chương. Cái “ngông” này góp phần lµm nªn c¸i míi, c¸i hay cña bµi th¬. -TÝnh chÊt “giao thêi” trong nghÖ thuËt th¬ T¶n §µ: tÝnh chÊt b×nh d©n trong lèi kÓ chuyÖn; giäng ®iÖu khôi hài; cách dùng từ để làm nổi bật cái tôi tài hoa Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hoạt động của GV và HS  Hs th¶o luËn nhãm:. Yêu cầu cần đạt những nét mới về thi pháp so với thơ ca trung đại.  LuyÖn tËp Thái độ “Ngất ngưởng” của Nguyễn Công Trứ và cái “ng«ng” cña T¶n §µ NÐt gièng nhau: Cả hai tác giả đều ý thức rất cao về tài năng bản thân, coi mình vượt lên trên thiên hạ. Phô bày toàn bộ con người mình trước mặt thiên hạ, như muốn “giỡn mặt: thiên hạ. “đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng” -Nguyễn Công Trứ; “Thiên tiên ở lại, trÝch tiªn xuèng”- T¶n §µ Coi trời, tiên, bụt, như con người, nên có cách nói giao tiếp như con người. Kh¸c nhau: +C¸i “ng«ng”cña T¶n §µ tù do, phãng tóng h¬n, không vướng bận về “ nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung” nh­ NguyÔn C«ng Trø. +Tản Đà khẳng định cái tài thuộc lĩnh vực văn chương; Nguyễn Công Trứ muốn “ngất ngưởng” vượt lªn trªn thiªn h¹, muèn hoµ m×nh vµo triÕt lÝ v« vi trong cách sống coi thường danh lợi, được, mất, khen, chê trong cuộc đời.  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: NghÜa cña c©u (tiÕp). Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TiÕt PPCT: 78 , ngµy so¹n: NghÜa cña c©u (TiÕp) A. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh biÕt vËn dông hiÓu biÕt vÒ nghÜa cña c©u vµo viÖc ph©n tÝch, t¹o lËp c©u. Thùc hµnh lµm bµi tËp. B.Phương tiện thực hiện +S¸ch GK, s¸ch GV +Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh trao đổi thảo luận, thực hành làm bài tập. D.TiÕn tr×nh lªn líp 1.KiÓm tra bµi cò: C¸i t«i c¸ nh©n T¶n §µ trong bµi th¬ hÇu trêi? 2. giíi thØÖu bµi míi: Hoạt động của GV và HS  Hs lµm viÖc theo nhãm.  Hs lµm viÖc theo nhãm. Yêu cầu cần đạt I. Thùc hµnh 1. C©u 1 1.Bằng chấp nê gánh vác...Nghĩa tình thái hướng về sự việc nhất định xảy ra. 2.Ơ gien móc túi và thấy không còn đồng nào...Nghĩa tình thái hướng về sự việc đang xảy ra. 3. Dễ họ không phải đi gọi đâu. Nghĩa tình thái hướng vÒ sù viÖc cã thÓ x¶y ra, hoÆc kh«ng x¶y ra 4.Chuyến tàu đêm nay...nghĩa tình thái hướng về sự viÖc cã kh¶ n¨ng x¶y ra. 5.Th«i ®i.. 6. Mét duyªn hai nî... 7. Hái thêi ta ph¶i nãi ra... 8. Nỡ nào lấy đôi mươi năm làm một kiếp. (câu 5,6,7,8 =>nghĩa tình thái hướng về đạo lí) 9. Đúng là Gia-ve đã ... Nghĩa tình thái hướng về sự viÖc ch¾c ch¾n x¶y ra. 10. Tôi đã suýt kêu lên...Nghĩa tình thái hướng về sự viÖc s¾p x¶y ra. 11. H¾n võa gÆp ®­îc mét ®o¹n hay l¾m... NghÜa t×nh thái hướng về sự việc có quan hệ với nhau về nguyên nh©n. 12. Mong các chú lượng tình cho cái sự lạc hậu. Nghĩa tình thái hướng về sự việc mong đợi 13. Bây giờ mình ước...Nghĩa tình thái hướng về sự việc mong đợi. 14. õ, nÕu m¾t nµng lªn thay cho sao...NghÜa t×nh th¸i hướng về sự việc có khả năng xảy ra. C©u 2 1a. Anh bÌn dïng bóa...ChÊp nhËn ®­îc, miªu t¶ sù viÖc x¶y ra. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hoạt động của GV và HS.  Hs lµm viÖc theo nhãm.  Hs lµm viÖc theo nhãm. Hs kh¸ nh¾c l¹i néi dung các bài tập đã thực hành. Yêu cầu cần đạt C¸c c©u: 1b; 2b; 3b; 4b;5b kh«ng chÊp nhËn ®­îc C©u 6a ChÊp nhËn ®­îc, v× quyÕt cã hµm ý, sù C©u 6b viÖc cã thÓ x¶y ra hoÆc kh«ng x¶y ra. C©u 3 C¸c tõ “DÇu, tuy, dÉu, mÆc dï” đều là câu tình thái chỉ sự việc, nhưng hàm nghĩa khác nhau. “Dầu, dẫu”: đều chỉ câu tình thái hướng về sự việc có quan hệ điều kiện giả thiết, nên chỉ hành động, sự việc ch­a x¶y ra. “Tuy, mÆc dï”: xuÊt hiÖn trong c©u t×nh th¸i chØ sù việc đã xảy ra. C©u 4 a. Sự việc đã xảy ra: “Đã mấy tháng,ông Ba rất vui” b.Sù viÖc ch­a x¶y ra: “Råi ®©y, «ng Ba sÏ vui” c. Kh¶ n¨ng x¶y ra cña sù viÖc: “mÆc dï vËy, «ng Ba råi sÏ vui” d. NghÜa t×nh th¸i chØ sù viÖc ®­îc nhËn thøc nh­ mét đạo lí: “Ông Ba vui vì đã làm tròn trách nhiệm của một người cha” II.Cñng cè Gv: nhẫn mạnh thêm trường hợp khác biệt:dầu, dẫu với tuy (khả năng chỉ sự việc đã xảy ra)  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Véi vµng. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> TiÕt PPCT: 79,80 , ngµy so¹n:. Véi Vµng. Xu©n DiÖu. A. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh c¶m nhËn ®­îc lßng ham sèng bång bét, m·nh liÖt cña nhµ th¬ víi quan niÖm míi vÒ thêi gian, tuæi trÎ vµ h¹nh phóc. ThÊy ®­îc sù kÕt hîp nhuÇn nhÞ gi÷a m¹ch c¶m xóc dåi dµo vµ m¹ch triÕt luËn s©u s¾c trong bµi th¬ cïng nh÷ng s¸ng t¹o míi l¹ trong h×nh thøc thÓ hiÖn. B.Phương tiện thực hiện +S¸ch GK, s¸ch GV +Th¬ Xu©n DiÖu +Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh đọc, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp 1.KiÓm tra bµi cò: Häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp vÒ nhµ 2.Giíi thiÖu bµi míi Hoạt động của GV và HS Hs lµm viÖc víi sgk Em h·y tãm t¾t néi dung phÇn tiÓu dÉn ?. Nªu c¸c s¸ng t¸c chÝnh cña Xu©n DiÖu?. Yêu cầu cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. TiÓu dÉn. Xu©n DiÖu (1916-1985) Tªn thËt lµ: Ng« Xu©n DiÖu -«ng sinh ra vµ lín lªn ë quª ngo¹i: V¹n Gß Båi, x· Tùng Giản, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. -Quª néi: Lµng Tr¶o Nha, nay lµ x· §¹i Léc, huyÖn Can Léc, Hµ TÜnh. Quá trình trưởng thành: +Häc xong tó tµi, «ng ®i d¹y häc t­, råi lµm cho së Đoan ở Mĩ Tho, Tiền Giang. Sau đó ông ra ... Hµ Néi sèng b»ng nghÒ viÕt v¨n, cã ch©n trong nhãm “Tù lùc V¨n ®oµn” +N¨m 1943, Xu©n DiÖu bÝ mËt tham gia Héi v¨n ho¸ cứu quốc, dưới sự lãnh đạo của mặt trận Việt Minh. Trong hai cuéc kh¸ng chiÕn cña d©n téc vµ nh÷ng n¨m x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn b¾c, Xu©n DiÖu lÊy sự nghiệp văn chương của mình phục vụ Đảng, phục vô nh©n d©n. Ông được bầu là đại biểu quốc hội khoá I, 1946. ViÖn sÜ th«ng tÊn viÖn Hµn l©m nghÖ thuËt, Céng hoµ d©n chñ §øc n¨m 1983. Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996. Th¬: Th¬ Th¬ (1938) Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hoạt động của GV và HS. Nªu xuÊt xø bµi th¬?. Xác định bố cục của bài th¬?.  Hs đọc khổ thơ đầu C¸ch nh©n vËt tr÷ t×nh x­ng t«i? C¶m nhËn cña em vÒ khæ th¬ ®Çu?. Yêu cầu cần đạt Gửi hương cho gió (1945) Riªng chung (1960) Mòi Cµ Mau cÇm tay (1962) Hai đợt sóng (1967) Tôi giàu đôi mắt (1970) Thanh ca (1982) V¨n xu«i: PhÊn th«ng vµng (1939) Trường ca (1945) Những bước đường tư tưởng của tôi (1958) C¸c nhµ th¬ cæ ®iÓn ViÖt nam I, II (1981) C«ng viÖc lµm th¬ (1984) DÞch thuËt: C¸c nhµ th¬ Hung-ga-ri DÞch th¬ NguyÔn Tr·i, NguyÔn Du sangtiÕngPh¸p Xuân Diệu đem đến cho thơ ca đương thời sức sống míi, c¶m xóc míi, cïng víi c¸ch t©n nghÖ thuËt ®Çy s¸ng t¹o. ¤ng lµ nhµ th¬ cña t×nh yªu, mïa xu©n vµ tuæi trÎ. Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945, th¬ Xu©n DiÖu hướng vào thực tế đời sống, rất giàu tính thời sự. +Véi vµng in trong tËp “Th¬ Th¬” (1938) Lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ tiªu biÓu cña Xu©n DiÖu trước cách mạng tháng Tám 2. V¨n b¶n Bè côc: ba ®o¹n §o¹n mét: Từ đầu...đến “tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân” (Miªu t¶ cuéc sèng trÇn thÕ nh­ mét thiªn ®­êng trªn mặt đất và niềm cảm xúc ngây ngất Trước cuộc sống ấy. §o¹n hai: Tiếp đó...đến “mùa chưa ngả chiều hôm” (quan niÖm vÒ mïa xu©n, t×nh yªu vµ tuæi trÎ víi nhËn thức: con người chỉ có thể tận hưởng nguồn hạnh phúc khi cßn trÎ. Tuæi trÎ l¹i v« cïng ng¾n ngñi, thêi gian có thể lại cướp đi tất cả) §o¹n ba: Còn lại (chạy đua với thời gian để tận hưởng cuộc sống tươi đẹp nơi trần thế) II. §äc-hiÓu v¨n b¶n 1. §o¹n mét “Tôi” muốn bộc bạch với mọi người, với cuộc đời. (th¬ míi). T«i muèn “t¾t n¾ng” “ buéc giã”, muèn ®o¹t quyÒn của tạo hoá, thiên nhiên, đề giữ lại hương vị, màu sắc, giữ lại cái đẹp của cuộc đời. Cuộc sống trần thế: hoa đồng nội xanh rì, lá cành tơ, khóc t×nh si, ¸nh s¸ng hµng mi, ngon nh­ cÆp m«i Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>