Bài giảng: Hồn Trương Ba, Da hàng thịt - Ngữ văn 12

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
AN GIANG

<b>GIẢNG DẠY KIẾN THỨC </b>

<b>HỌC KỲ 2 </b>

<b>MÔN NGỮ VĂN 12 </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>HỒN TRƯƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(Trích) </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>I. Tìm hiểu chung </b>

1.Tác giả
2.Tác phẩm

<b>II.Đọc hiểu </b>

1.Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng
thịt

2.Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và người thân
3.Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và Đế Thích

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>I.Tìm hiểu chung </b>

<b>1. Tác giả</b>

<b>-Cuộc đời</b>

Lưu Quang Vũ (1948-1988)
Quê gốc: Đà Nẵng, sinh ở
Phú Thọ, sống và làm việc ở
Hà Nội.

Cha là nhà viết kịch Lưu
Quang Thuận.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>I.Tìm hiểu chung </b>

<b>1. Tác giả</b>

<b>-Sự nghiệp </b>

<b>sáng tác </b>

Là nhà thơ, nhà soạn kịch nổi tiếng

Bút lực dồi dào, gia tài sáng tác đồ sộ

Phong cách sáng tác:

Kịch thường chạm tới những vấn đề có tính
thời sự, bộc lộ thế giới quan, nhân sinh quan
đậm tính nhân văn…

Lối viết sắc sảo, dữ dội, giàu tính triết lý và

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>I.Tìm hiểu chung </b>

<b>2.Tác phẩm</b>

<b>Vở kịch </b>

Một trong những vở kịch đặc sắc
nhất của Lưu Quang Vũ.

Viết 1981, ra mắt công chúng 1984

Dựa trên cốt truyện dân gian
Phát triển, sáng tạo thêm

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Trương Ba hiền lành, chơi cờ
giỏi, bị bắt chết oan

Được bạn cờ là Đế Thích cho
sống lại trong thể xác của anh
hàng thịt

Kết thúc có hậu:

<i>Ở hiền gặp lành </i>

Hồn Trương Ba sống lại
trong thể xác hàng thịt

Vợ hàng thịt địi chồng, lí
trưởng sách nhiễu, gia đình
Trương Ba tan nát, Trương Ba
bị thể xác hàng thịt chi phối
trở nên thay đổi…

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>I.Tìm hiểu chung </b>

<b>2.Tác phẩm</b>

<b>Đoạn trích </b>

Vị trí: từ cảnh VII và đoạn kết

_{của vở kịch.}

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Lớp 1: </b>Cuộc đối thoại giữa
hồn Trương Ba và xác

hàng thịt

<b>Lớp 2: </b>Cuộc đối thoại giữa
hồn Trương Ba và những
người thân

<b>Lớp</b> <b>3</b>: Cuộc đối thoại giữa
hồn Trương Ba với Đế

Thích

<b>Kết: </b>

Trương Ba lựa chọn cái
chết, nhường lại sự sống và
sự bình yên cho mọi người

Bố cục

Xung đột

gay gắt

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>II. Đọc hiểu văn bản </b>

<b>1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xác </b>

<b>hàng thịt </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>II. Đọc hiểu văn bản </b>

<b>1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xác </b>

<b>hàng thịt </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Hồn Trương Ba

:

<i>A, mày cũng biết nói kia à? Vơ </i>

<i>lí, mày khơng thể biết nói! Mày khơng có tiếng </i>

<i>nói, mà chỉ là xác thịt âm u đui mù</i>

…

<b>Xác hàng thịt: </b>

<i>Có đấy! Xác thịt có tiếng nói đấy! </i>

<i>Ơng đã biết tiếng nói của tôi rồi, đã luôn ln bị </i>

<i>tiếng nói ấy sai khiến. Chính vì âm u, đui mù mà </i>

<i>tơi có sức mạnh ghê gớm, lắm khi át cả cái linh </i>

<i>hồn cao khiết của ông đấy! </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Hồn Trương Ba

:

<i>Khơng! Ta vẫn có một đời sống </i>

<i>riêng ngun vẹn, trong sạch, thẳng thắn… </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Xác hàng thịt: </b>

<i>Nhưng tôi là cái hoàn cảnh mà </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>II. Đọc hiểu văn bản </b>

<b>1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xác </b>

<b>hàng thịt </b>

b. Diễn biến cuộc đối thoại

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Hồn Trương Ba

Xác hàng thịt

Xác thịt âm u, đui mù. Linh
hồn vẫn có đời sống riêng,
nguyên vẹn trong sạch.

<b>Mắng chửi: </b>Lí lẽ của anh
thật ti tiện

<b>TUYỆT ĐỐI HÓA VAI </b>

<b>TRÕ CỦA LINH HỒN </b>

Phần xác bên ngoài cũng
đáng được quý trọng, đó là
cái bình đựng linh hồn…

<b>-> đƣa ra dẫn chứng </b>

<b>Phê phán: </b>các ông hay vin
vào cớ…bỏ bê thể xác..

ĐỀ CAO QUÁ MỨC VAI
TRÒ CỦA THỂ XÁC

Xác thịt có tiếng nói, có sức
mạnh ghê gớm, lấn át cả linh
hồn-> <b>đƣa ra dẫn chứng </b>

Xác thịt chỉ là cái vỏ bên
ngồi, khơng có ý nghĩa…
chỉ là thứ thấp kém…

<b>Xung đột </b>

<b>gay gắt, </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>II.Đọc hiểu văn bản </b>

<b>1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xác </b>

<b>hàng thịt </b>

c. Kết quả cuộc đối thoại

<b>Xác hàng thịt</b>: Đưa ra

lời dụ dỗ, thỏa hiệp

<b>Hồn Trƣơng Ba: </b>

Tuyệt vọng, bần thần
nhập vào xác hàng thịt

<b>Xác hàng thịt tạm </b>

thời thắng thế

<b>Hồn Trƣơng Ba </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT </b>

<b>(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ- </b>

<b>II. Đọc hiểu văn bản </b>

<b>1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xác </b>

<b>hàng thịt </b>

<b>*Nhận xét </b>

Nghệ thuật xây dựng đoạn đối thoại

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>Nghệ thuật</b>

Xây dựng tình huống mâu thuẫn,

tạo xung đột kịch gay gắt

Sử dụng chi tiết kì ảo hợp lí, hấp

dẫn

Ngơn ngữ kịch đặc sắc: phù hợp

với tính cách của từng nhân vật

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>Ý nghĩa </b>

Bi kịch tha hóa của nhân vật Trương Ba.

 Trương Ba dằn vặt, đấu tranh

Cuộc đối đầu giữa <i>hồn</i> và <i>xác</i>/ giữa phần

<i>người</i> và phần <i>con</i>/ <i>đạo đức </i>và <i>tội lỗi</i>…

Đặt ra vấn đề có tính triết lí: mối

quan hệ biện chứng giữa <i>linh hồn</i> và

<i>thể xác</i>, sự hài hịa, thống nhất

(tồn vẹn) giữa <i>bên trong </i>và <i>bên </i>
<i>ngoài </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>Đọc đoạn văn sau đây và thực hiện các yêu cầu:</b>

<i>[…] Xác hàng thịt: Có đấy! Xác thịt có tiếng nói đấy! </i>
<i>…. </i>

<i>Hồn Trương Ba: im đi! Đấy là mày chứ, chân tay mày, </i>
<i>hơi thở của mày…[…] </i>

(Trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Lưu Quang Vũ,
SGK Ngữ văn 12, tập 2, trang 144)

1. Xác định phong cách ngôn ngữ văn bản.

2. Hai nhân vật xác hàng thịt và hồn Trương Ba trong
đoạn trích đã bày tỏ quan điểm về vai trò của linh hồn
và thể xác như thế nào?

3. Xét về mục đích nói, các câu sau đây thuộc kiểu câu
gì: “Có đấy!” “Nói láo!” “ Im đi!”

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22></div>

<!--links-->