SKKN GIÁO DỤC HỌC SINH CÁ BIỆT

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (175.81 KB, 15 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

1. Phần mở đầu:

1.1. Lý do chọn sáng kiến:

Có lẽ trong đời người giáo viên khơng một ai, khơng biết đến câu nói của
của Bác Hồ “vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người” ,
câu nói như lời dạy đã thấm nhuần vào Đường lối của Đảng và Chủ trương của
Nhà nước ta. Ngày nay, trong thời buổi cơng nghiệp hố hiện đại hoá đất nước
Đảng và Nhà Nước ta coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Vì vậy, trong q
trình giáo dục tồn diện mỗi người giáo viên phải có nhận thức đúng đắn về vai
trị của người thầy, người cô trong lớp học. Người giáo viên không chỉ dạy các
em về kiến thức văn hố mà cịn dạy các em về nề nếp, cách sống, cách làm
người và ý thức làm chủ tương lai của đất nước. Đặc biệt để làm được điều đó,
hơn ai hết bản thân người giáo viên chủ nhiệm đóng vai trị quan trọng bởi họ:
“Vừa là thầy dạy học, vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là người
bạn tốt nhất của các em”. Bản thân tôi là giáo viên đã giảng dạy 7 năm và được
làm chủ nhiệm 5 năm, tôi nhận thấy làm thế nào để giáo dục tốt đạo đức của học
sinh nhất là đối tượng học sinh cá biệt, phòng trách tốt bạo lực học đường - một
vấn nạn ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Bạo lực học đường trở thành
mối lo ngại của ngành giáo dục, cha mẹ học sinh và toàn xã hội. Là một giáo
viên trực tiếp giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm nhiều năm, hơn ai hết tôi
hiểu rõ những hậu quả và hệ lụy mà bạo lực học đường mang lại. Nó tác động
trực tiếp đến tinh thần, thái độ học tập của học sinh và việc giảng dạy của các
thầy giáo, cô giáo. Giáo dục là khoa học nhưng cũng là nghệ thuật. Trước
những vụ bạo lực học đường liên tiếp xảy ra gần đây đặt giáo viên và các nhà
quản lý giáo dục trước thực tế: làm thế nào để cảm hóa và giáo dục học sinh cá
biệt có hiệu quả là một vấn đề khá nan giải, phức tạp và hết sức nhạy cảm. Công
việc này đã và đang trở thành một thách thức lớn với tồn xã hội nói chung và
đặc biệt là ngành giáo dục nói riêng, trong đó chủ yếu là nhiệm vụ của các nhà
trường. Vì “Trẻ em như búp trên cành” nên chúng ta cần chung tay phối kết
hợp, có biện pháp giáo dục mềm dẻo, hợp lý, hợp tình đúng với lứa tuổi của các

em, nhằm hướng cho các em đi đến một tương lai hoàn thiện hơn, tốt đẹp hơn.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1.2. Phạm vi áp dụng, điểm mới của sáng kiến:

Phạm vi nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm “ giáo dục học sinh cá biệt,
nói khơng với bạo lực học đường là giải pháp tốt nhất giảm nguy cơ bỏ học,
nâng cao hiệu quả giáo dục ”, tôi đã áp dụng thực hiện các lớp tôi chủ nhiệm,
bắt đầu từ năm học 2015 - 2016 cho đến năm học 2016 - 2017.

Thực trạng hiện nay, nhìn tổng thể từ thành thị đến nơng thơn thì thấy
cuộc sống của người dân ngày càng được cải thiện hơn, nhà cửa xây cất khang
trang, tiện nghi sinh hoạt tương đối đầy đủ, con cái cặp sách đến trường đều
đặn. Thực tế, chúng ta nhìn ở một khía cạnh nào đó thì hiện nay ở hầu hết các
trường THCS đều xuất hiện một bộ phận học sinh không chấp hành tốt nội qui
nhà trường, học tập không nghiêm túc làm ảnh hưởng không nhỏ đến nền nếp
chung của nhà trường và chất lượng học tập giảm sút, có thể thấy đạo đức của
học sinh đang trên đà đi xuống, tình trạng bạo lực học đường vẫn diễn ra thường
xuyên, học sinh bỏ học nữa chừng vẫn nhiều. Số học sinh đó thường được gọi là
học sinh cá biệt có xu hướng phát triển. Nhà trường, giáo viên cũng đã có nhiều
biện pháp uốn nắn, giáo dục nhưng chưa có hiệu quả.

Vậy tại sao cuộc sống người dân được ổn định phát triển nhưng thế hệ
học sinh thì lại vậy? Đây là bài tốn cực kỳ hóc búa, hiện nay chưa trường nào
tìm ra giải pháp khắc phục triệt để. Vì vậy bản thân tơi mạnh dạn thực hiện đề
tài “ giáo dục học sinh cá biệt, nói khơng với bạo lực học đường là giải pháp
tốt nhất giảm nguy cơ bỏ học, nâng cao hiệu quả giáo dục ”với mong muốn có
thể áp dụng được trong tất cả trường học. Bởi sáng kiến của tôi ln bám sát với
tình hình thực tế của từng đối tượng học sinh, đi sâu vào phân tích hồn cảnh
của từng học sinh cá biệt, để từ đó đề ra biện pháp giải quyết phù hợp.

Tôi tin chắc rằng với những biện pháp mà sáng kiến đưa ra sẽ có tác
dụng hữu ích trong cơng cuộc giáo dục tồn diện đặc biệt là học sinh cá biệt, từ
đó giảm vấn nạn bạo lực học đường và nguy cơ bỏ học. Bởi mục tiêu giáo dục
của bậc trung học cơ sở là “tiếp tục phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẫm mỹ và các kỹ năng cơ bản của nhân cách con người Việt Nam Xã hội
chủ nghĩa có trình độ học vấn trung học cơ sở và những hiểu biết ban đầu về
kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học phổ thông trung học, trung học chuyên
nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống ”. Chăm lo cho sự phát triển đạo đức và
đời sống tinh thần lành mạnh của cộng đồng xã hội là chăm lo tới tiềm lực phát
triển lâu bền của cả một dân tộc.

2 . Phần nội dung

2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu:
2.1.1.Về phía giáo viên :

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

sinh tích cực”. Người giáo viên chủ nhiệm lớp cũng như người chỉ huy ngoài
chiến trường, muốn giành chiến thắng thì người đó phải biết tổ chức, bao qt,
xử lí tốt mọi tình huống. Đối với người giáo viên không chỉ dạy các em về kiến
thức, văn hố mà cịn dạy các em về nề nếp, cách sống, cách làm người và ý
thức làm chủ tương lai của đất nước. Nhưng thực trạng hiện nay công tác chủ
nhiệm chưa đạt được hiệu quả cao về nề nếp, công tác tổ chức lớp học và các
hoạt động khác, nhất là vấn đề “giáo dục học sinh cá biệt”, ngăn ngừa “bạo lực
học đường” và “duy trì số lượng”.

Để làm tốt công tác chủ nhiệm, cũng như bất kì nhiệm vụ nào khác trong
nhà trường địi hỏi người giáo viên phải có tâm với nghề – có trách nhiệm với
tương lai của học sinh. Mọi hoạt động giáo dục học sinh trong nhà trường chỉ
tiến hành có hiệu quả khi các lớp xây dựng được là những tập thể có nề nếp, có
kỉ luật, đoàn kết, thương yêu giúp đỡ, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau đặc

biệt đối với những học sinh có hồn cảnh đặc biệt, thường xun quậy phá hư
hỏng, có nguy cơ bỏ học.

Là giáo viên chúng ta cần giúp học sinh hiểu: Tại sao các em cần phải đi
học? Tại sao các em không nên vi phạm nội quy, kỷ luật, đánh đập bạn ? Câu
hỏi này chắc chắn có nhiều quan điểm và ý kiến khác nhau. Thực tiễn cuộc sống
chứng minh, có nhiều con đường đi đến thành cơng, làm giàu chính đáng cho
bản thân, gia đình, xã hội và phụng sự tổ quốc nhưng đa số là những con người
có tri thức cao. Bên cạnh những người nổi tiếng, cịn có những người thành đạt,
đa số là họ là những con người được đào tạo bài bản, có trình độ học vấn cao,
đạo đức tốt và họ là những con người hữu ích, đóng góp rất nhiều cơng sức cho
xã hội, cho đất nước. Vì vậy việc học và rèn luyện đạo đức của các em hôm
nay là thước đo về việc thành đạt của các em ngày sau. Vì việc học của các em
hôm nay, không những ngày sau giúp cho các em có cơ hội tốt để đổi đời, mà
có cơ hội để các em góp cơng sức của mình vào xây dựng đất nước, quê hương
mình ngày càng giàu đẹp .“Mục tiêu của giáo dục không phải là dạy cách kiếm
sống hay cung cấp công cụ để đạt được sự giàu có, mà đó phải là con đường
dẫn lối tâm hồn con người vươn đến cái Chân và thực hành cái Thiện”. “Có hai
kiểu giáo dục. Một kiểu dạy chúng ta làm thế nào để sống, và kiểu còn lại dạy
chúng ta phải sống như thế nào.” Đây là lý do thôi thúc tôi viết sáng kiến kinh
nghiệm “ giáo dục học sinh cá biệt, nói khơng với bạo lực học đường là giải
pháp tốt nhất giảm nguy cơ bỏ học, nâng cao hiệu quả giáo dục”.

2.1.2. Về phía học sinh:
a.Tình hình chung:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

cộng đồng, thiếu niềm tin trong cuộc sống, ý chí kém phát triển, khơng có tính
tự chủ dễ bị lơi cuốn vào những việc xấu.

Học sinh cá biệt là thuật ngữ thường dùng của nhà trường, thầy cô giáo chỉ

những học sinh hoang nghịch: thường gây gỗ đánh nhau, bỏ giờ, trốn học,
không chấp hành nội qui nhà trường … thêm vào đó là sự lơi kéo của bạn bè về
phía mình nhằm thỏa mản cá tính hoặc thỏa mản nhu cầu giải tỏa tâm lý bị ức
chế về hồn cảnh của bản thân mình. Đối tượng học sinh này, ở lớp 6,7 chưa
bộc phát, nhưng đến lớp 8,9 học sinh có biểu hiện những thái độ thiếu nghiêm
túc trong học tập, sinh hoạt nếu không kịp thời giáo dục sẽ sớm trở thành học
sinh cá biệt. Căn cứ những biểu hiện ở nhiều khía cạnh, trạng thái khác nhau,
tạm chia làm 4 nhóm:

- Nhóm thứ 1 : Học sinh thường có thể lực phát triển, phát sinh tâm lý đua
đòi, làm “anh hùng” ở tuổi mới lớn, thường xuất hiện ở lớp 8,9; tuổi dễ bị kích
động, lơi kéo thành băng nhóm, thích gây gỗ đánh nhau … giữa học sinh trong
lớp, trong trường và ngoài nhà trường, dẫn đến nguy cơ bảo lực học đường.
Trong các vụ bạo lực học đường hiện nay, con người khơng cịn nhân tính.
Nhiều vụ xảy ra rất thương tâm, đau lòng. Rõ ràng nhận thấy rằng bạo lực học
đường là các hành vi phi đạo đức giữa người với người, trái với các chuẩn mực
đạo đức xã hội cần phải được lên án và có biện pháp ngăn chặn, chấm dứt nó.
Gần đây, có nhiều vụ rất “kinh khủng” diễn ra trong cả giới nữ, vốn được mệnh
danh là phái “liễu yếu đào tơ” nhưng các hành vi kiểu côn đồ diễn ra đã làm
nhiều người sửng sốt, lo ngại.

- Nhóm thứ 2 : Một bộ phận học sinh vì điều kiện học tập thiếu, tiếp thu
chậm dẫn đến năng lực học tập hạn chế, thường không thuộc bài, sợ bị kiểm tra
ở những môn học khó, hoặc thầy cơ khó, nên bỏ giờ dần thành thói quen hay bỏ
giờ trốn học và từ đó lực học sa sút và có khả năng bỏ học giữa chừng hoặc do
bạn bè lơi cuốn vào những trị chơi vơ bổ mà bỏ giờ trốn học .

- Nhóm thứ 3: Học sinh do đặc điểm tâm sinh lý phát triển khơng bình
thường, khơng tập trung nghe giảng, tiếp thu hạn chế, không hiểu bài dẫn đến ý
thức học tập kém, thường xuyên quậy phá, không tập trung cho việc học tập,

biểu hiện: xé sách vở của bạn,“phá” bạn và những trò chơi ngớ ngẩn khác trong
giờ học. Những học sinh này dần dần lực học giảm sút, dẫn đến bỏ giờ trốn học
và bỏ học .

- Nhóm thứ 4 : Một số ít học sinh biểu hiện tính ươn ngạnh, bướng bỉnh,
không chấp hành những qui định của lớp, khi được lưu ý nhắc nhở, có vẻ ăn năn
sửa sai nhưng rồi vẫn “chứng nào tật ấy ” rồi thường xuyên vi phạm bất chấp sự
góp ý của bạn bè, sự giáo dục của thầy cô giáo, kể cả những hình phạt cho
những vi phạm vẫn khơng chấp hành: chẳng hạn như tác phong không nghiêm
túc: áo không bỏ vào trong quần, tay áo xắn lên, ống quần gấp cao, in hình qi
dị lên tay, tóc nhuộm màu, bấm lỗ tai, nói tục với bạn bè, khơng tham gia sinh
hoạt lớp, tách rời tập thể.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

thành nhân cách và năng lực học tập của học sinh, nếu chúng ta không kịp thời
uốn nắn, giáo dục các em thì dễ dẫn đến các em từ những vi phạm nhỏ đến việc
làm khơng có ý thức khác, rồi bỏ học và có nguy cơ trở thành tội phạm .

b.Nguyên nhân:

Từ những học sinh bình thường các em trở thành những những học sinh
cá biệt, rồi từ học sinh cá biệt đến bạo lực học đường, chán học, bỏ học đều có
nguyên nhân của nó. Do học sinh chưa được giáo dục đầy đủ, kém phát triển về
phẩm chất đạo đức, nhân cách. Trong những tình huống nảy sinh, những học
sinh này đã không đủ sức phân biệt được điều hay, lẽ phải và đó là nguyên cớ
dẫn đến những hành vi lệch lạc.

-Từ gia đình: Từ những khó khăn về đời sống kinh tế, cha mẹ phải lao động vất
vả, không quan tâm đến việc học tập của con em, phó mặc cho nhà trường, có
gia đình buộc con cái phải lao động, làm cho các em không có thời gian học tập
ở nhà như soạn bài, học bài cũ, do đó khi đến lớp việc tiếp thu bài mới rất khó

khăn, khơng làm được bài kiểm tra, lo lắng sợ sệt khi thầy cô giáo kiểm tra bài
cũ .. từ đó thua sút bạn bè và phát sinh tâm lí chán học dẫn đến bỏ giờ trốn học,
bỏ học. Nhiều gia đình vì kế sinh nhai, cả vợ chồng đều đi làm ăn xa, phó mặc
con cái cho ơng bà hoặc chị em chăm sóc lẫn nhau, một số học sinh chưa tự giác
và thiếu sự quản lí chặt chẽ của người lớn nên nảy sinh những tư tưởng khơng
lành mạnh, từ đó ham chơi mà trốn học, bỏ học. Có gia đình tuy khơng khó
khăn về kinh tế nhưng có tham vọng làm giàu, bỏ mặc con cái, không quan tâm
đến việc học tập của con cái kể cả những thói hư tật xấu của con cái, cha mẹ
cũng khơng biết để răn dạy, do đó từ những vi phạm nhỏ dần dần đến việc lớn.
Lứa tuổi các em rất nhạy cảm, những cuộc cải vả của cha mẹ, sự to tiếng quát
nạt, bạo lực của người cha làm cho các em dần dần bị ảnh hưởng, từ đó nẩy sinh
những việc làm khơng lành mạnh thích đánh lộn để giải tỏa tâm lý, bị ức chế, bỏ
nhà đi chơi khơng thíêt tha đến việc học, từ đó lực học giảm sút dẫn đến chán
học, bỏ học.

Ngồi ra, gặp hồn cảnh gia đình có người cha nát rượu, ba mẹ li thân, li dị
cũng ảnh hưởng rất lớn đến học sinh làm các em trở thành học sinh cá biệt. Với
môi trường giáo dục của gia đình như vậy, khi biết con mắc các khuyết điểm về
đạo đức, nhân cách đã chỉ biết xử phạt mà khơng biết chỉ bảo một cách tâm tình
để con nhận ra điều hay, lẽ phải và tự sửa. Có gia đình, bố mẹ lục đục, cãi cọ
nhau, anh chị em mâu thuẫn đánh chửi nhau, con cái vì thế ít nhiều đã bị ảnh
hưởng, mang cái không khí “bạo lực” của chính gia đình mình vào lớp học.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

một trong những nguyên nhân gợi ý các em có những hành vi thiếu chuẩn mực.
Những năm gần đây chúng ta buông lỏng giáo dục đạo đức cho người dân nói
chung, cho con trẻ nói riêng. Phim ảnh bạo lực được trình, chiếu tràn lan. Đồ
chơi bạo lực được bầy bán công khai ở nhiều nơi. Kỷ cương xã hội thì lỏng lẻo,
cái tốt khơng được ủng hộ khuyếch trương kịp thời. Mặt đạo đức sai trái đã tiêm
nhiễm vào đứa trẻ, đó cũng là một trong những nguyên nhân căn bản làm cho
học sinh ngày nay suy thoái về đạo đức.

- Từ nhà trường: Nhà trường và giao viên chưa có biện pháp phù hợp trong
việc quản lí giáo dục học sinh; chưa quan tâm đúng mức tới những học sinh có
hồn cảnh đặc biệt (những em quá đầy đủ về vật chất, được chiều chuộng;
ngược lại những em quá khó khăn thiếu thốn về vật chất hoặc những em có
hồn cảnh éo le, những em có cá tính khác thường…); chưa tạo ra môi trường
thân thiện thức sự khi các em đến trường, làm cho các em thấy nhàm chán khi
đến trường, có nhu cầu muốn tự thay đổi và làm mới môi trương sống; từng
giáo viên chưa trở tành chỗ dựa về tinh thần cho các em mỗi lúc gặp khó khăn,
giáo viên cịn ngại khó, ngại khổ, ngại va chạm, sợ bị súc phạm khi đối diện với
HS hư, thiếu tâm huyết với nghề, chưa quan tâm phát hiện và ngăn chặn kịp
thời những hành vi lệch lạc của học sinh…

-Từ bản thân học sinh: Giai đoạn tâm sinh lý có nhiều biến đổi nhất là học
sinh lớp 8,9.Từ tuổi thiếu niên chuyển sang tuổi thanh niên, học sinh muốn
khẳng định mình bằng sự hiểu biết chưa hồn thiện của mình. Thậm chí các em
cịn nghĩ làm như vậy là khơng sai! Khi đạo đức yếu kém thì học lực cũng tỉ lệ
thuận với nó. Điều này sẽ dẫn đến hệ quả, các em kiến thức bị hổng dẫn đến mất
căn bản; điểm kiểm tra thấp so với các bạn cùng lớp làm các em mặc cảm đưa
đến hiện tượng sợ bị kiểm tra, tiếp theo là chán học, gây gỗ đánh bạn và cuối
cùng nảy sinh bỏ học.

2.2. Các giải pháp:

Như chúng ta đã biết, giáo dục học sinh cá biệt là một nhiệm vụ vô cùng
khó khăn, phức tạp và rất khó thành cơng trong một thời gian ngắn, đặc biệt là
quá trình ngăn ngừa các em để không xảy ra những vụ bạo lực học đường nguy
hiểm. Để làm được điều đó địi hỏi một q trình dài lâu, có sự gắn kết, thật sự
trách nhiệm của các giáo viên chủ nhiệm từ cấp dưới đến cấp trên, cùng sự quan
tâm chia sẻ thường xun từ phía phụ huynh, gia đình. Đặc biệt năm nay bản

thân tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 9A, là lớp cuối cấp nhưng
cũng là một trong những lớp cá biệt của trường. Vì vậy vấn đề đảm bảo góa dục
tồn diện và duy trì 100% về số lượng là vô cùng quan trọng, bởi mục tiêu cuối
cùng mà sáng kiến cần đạt được là:

- Đảm bảo sĩ số lớp đầu năm, cũng như cuối năm.

- Giáo dục các em có ý thức trách nhiệm trong học tập và các hoạt động giáo
dục khác trong nhà trường, nói khơng với bạo lực học đường, sau này các em
trở thành người công dân tốt trong xã hội.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

- Góp phần giữ vững danh hiệu Trường THCS nơi tơi giảng dạy là tập thể xuất
sắc. Vì vậy sáng kiến kinh nghiệm “ giáo dục học sinh cá biệt, nói khơng với
bạo lực học đường là giải pháp tốt nhất giảm nguy cơ bỏ học, nâng cao hiệu
quả giáo dục ” của tôi yêu cầu GVCN cần phải thực hiện các giải pháp cơ bản
sau đây:

2.2.1. Với giáo viên chủ nhiệm:

Bản thân tôi, khi làm công tác chủ nhiệm không ngừng nâng cao về
chuyên môn nghiệp vụ, rèn luyện nhân cách, học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp và thật sự tâm huyết với nghề.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

sẻ với các em và coi trọng giáo dục đạo đức, củng cố niềm tin giúp các em có
đủ nghị lực vượt qua hồn cảnh. Để làm được điều đó sự kết hợp giữa nhà
trường và gia đình, giữa giáo viên và học sinh là vô cùng quan trọng. Trong đó,
Giáo viên chủ nhiệm giữ vai trị như là chiếc cầu nối. Chủ động phối hợp với
các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để vừa nắm vững học sinh,
vừa tổ chức các hoạt động giáo dục và kịp thời ngăn ngừa các hành vi xấu xảy
ra . Biết sự kiềm chế, bình tĩnh trong mọi tình huống, kiên định thực hiện thiên

chức người kỹ sư tâm hồn. Người giáo viên chủ nhiệm phải có tinh thần trách
nhiệm cao yêu nghề,yêu thương học sinh và luôn luôn xác định phương châm
“Vì sự nghiệp trăm năm trồng người” và “Tất cả vì học sinh thân yêu”.

2.2.2. Với học sinh:

Là giáo viên chủ nhiệm khi nhận lớp, việc làm đầu tiên là nắm bắt tình
hình đặc điểm từng học sinh, để từ đó phát hiện học sinh cá biệt. Tìm hiểu
nguyên nhân khiến các em trở thành học sinh cá biệt, thích gây bạo lực học
đường và bỏ học để từ đó tìm ra giải pháp để khắc phục ngun nhân đó.

Thứ nhất, xây dựng tập thể lớp đồn kết, thân thiện: Đa số học sinh trong
lớp phải hiểu và thực hiện nghiêm túc nội quy của cơ quan, không vi phạm
những điều cấm đối với học sinh. Qua đó để học sinh cá biệt thấy được những
lỗi vi phạm của mình gây ảnh hưởng đến tập thể lớp như thế nào? Để làm được
điều đó tơi sử dụng các biện pháp:

- Đầu năm học cho học sinh học và viết cam kết thực hiện nghiêm nội quy nhà
trường, không vi phạm điều cấm đối với học sinh theo điều lệ trường trung học.
Sau đó, trong buổi họp phụ huynh đầu năm để phụ huynh ký xác nhận (bản cam
kết được viết làm 2 bản, học sinh và phụ huynh giữ 01 bản, giáo viên chủ nhiệm
giữ 01 bản).

- Thường xuyên tuyên truyền, giáo dục về các nội quy nhà trường, luật an tồn
giao thơng … trong các buổi chào cờ, sinh hoạt 15 phút đầu giờ, sinh hoạt cuối
tuần, với các hình thức như: Cập nhật các học sinh vi phạm trong nhà trường chỉ
rõ lỗi vi phạm, ngun nhân vi phạm và hình thức xử lí của nhà trường đối với
các học sinh đó như thế nào? Tại sao lại xử lí như vậy? Để các em rút kinh
nghiệm hoặc đưa ra các tình huống giao cho các em thảo luận … khi đó sẽ làm
giảm bớt sự căng thẳng tạo khơng khí buổi sinh hoạt thân thiện hơn.

- Hướng dẫn để các em tổ chức buổi hoạt động tập thể như: Toạ đàm nhân ngày
Phụ nữ Việt Nam 20/10 (tổ chức văn nghệ, bốc thăm tặng quà …), hoạt động
chào mừng ngày 20/11 (các em tham gia văn nghệ do Đoàn trường tổ chức, hát
về thầy cô, mái trường… đi thăm chúc tết thầy cô giáo), qua đó để các em hiểu
hơn về truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", truyền thống " tôn sư trọng đạo "
của người Việt Nam, ngày 22/12, lễ hội ngày 26/03…Từ các buổi sinh hoạt tập
thể như vậy đã tạo sự gần gũi, thân thiện giữa các em học sinh trong lớp hơn.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

ở với ơng bà…Từ đó nắm bắt tình hình học sinh, cùng với gia đình có biện pháp
giáo dục phù hợp.

Thứ ba, phân loại được những học sinh cá biệt, xác định những lỗi mà
học sinh đó hay vi phạm, tìm hiểu các ngun nhân như: Điều kiện hồn cảnh
gia đình học sinh đó, học sinh đó thường đi học, chơi với nhóm học sinh nào,
thời gian học ở lớp, các môn khác và thời gian ở nhà các em thường làm gì…

Thứ tư, phải biết động viên kịp thời, đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng:
Thường xuyên theo dõi, nắm bắt đầy đủ chính xác tình hình học tập để tác động,
uốn nắn hoặc biểu dương học cá biệt đó ngay trong giờ sinh hoạt mọi hoạt động,
những lỗi vi phạm hay những biểu hiện tích cực của học sinh cá biệt trong từng
buổi. Tránh sự trì chiết học sinh để học sinh hiểu nhầm giáo viên trù dập mình.
Vậy dựa vào đâu để thu thập được các thông tin trên? Thông qua nhận xét trong
sổ đầu bài, qua giáo viên bộ môn, ban theo dõi nề nếp của nhà trường, ban cán
sự lớp, bạn bè thân của học sinh … Giáo viên phải biết trân trọng những gì là
tốt dù rất nhỏ của HS. Một lời động viên khích lệ kịp thời khi các em chỉ có một
việc làm tốt rất nhỏ cung đủ làm cho các em thấy tự tin hơn, thấy mình thực sự
có ích. Hãy mạnh dạn giao việc cho chúng, hướng dẫn các em để chúng làm
theo định hướng của mình nhưng vẫn phải để “Đất” cho các em thể hiện tính
sáng tạo, tuyệt đối khơng được áp đặt.

Thứ năm, phối hợp chặt chẽ các lực lượng giáo dục trong xã hội: Để làm
tốt công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường, giáo viên bộ mơn, giáo viên
chủ nhiệm đã đến thăm gia đình của học sinh cá biệt, mời phụ huynh của những
học sinh đó đến trường để trao đổi, lập kế hoạch cụ thể hình thức trao đổi thông
tin phối hợp với những phụ huynh:

- Bằng điện thoại: Giáo viên chủ nhiệm cho phụ huynh đăng ký số điện thoại
vào sổ chủ nhiệm và thông báo số điện thoại của mình cho phụ huynh học sinh
biết, ngay từ buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm. Giáo viên chủ nhiệm có thể
liên lạc trực tiếp với phụ huynh học sinh bằng số điện thoại khi cần thiết và
ngược lại phụ huynh học sinh có thể liên lạc với giáo viên chủ nhiệm để nắm
thông tin về học sinh.

- Bằng sổ liên lạc, để thông báo thường xuyên mỗi tuần 01 lần: Giáo viên chủ
nhiệm nhận xét về kết quả học tập, số buổi nghỉ, số lần bỏ tiết, đi học chậm và
các vi phạm khác, nhận xét về thái độ, chiều hướng tiến bộ của học sinh cá biệt
đó và đưa học sinh hoặc bạn cán sự lớp chuyển về cho phụ huynh vào ngày thứ
7, phụ huynh học sinh xem sau đó nhận xét các hoạt động của học sinh tại gia
đình và ký xác nhận rồi chuyển lại cho giáo viên chủ nhiệm vào sáng thứ 2 tuần
sau.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

thoại vào giấy xin phép … thì giáo viên chủ nhiệm trực tiếp đến gia đình học
sinh ngay trong buổi học hơm đó để xác định thơng tin, đơng thời giúp gia đình,
đặc biệt là các bậc bố, mẹ cần đặc biệt quan tâm đến giáo dục con trẻ, phải hiểu
con, hiểu được bạn bè của con, nói chuyện được với con. Làm sao trở thành bạn
của con để con thoải mái bộc bạch các tâm tư nguyện vọng của mình, qua đó bố
mẹ tìm cách lựa lời đưa đến cho con các suy nghĩ và hành động đúng.

- Với các tổ chức Đồn, Đội và giáo viên bộ mơn tăng cường chăm lo giáo dục

đạo đức cho các em thông qua các nội dung học tập và sinh hoạt hàng ngày,
hướng suy nghĩ và hành động của các em vào các hành vi mẫu mực lành mạnh,
tốt đẹp, có đạo đức, có văn hóa. Biết lồng vào các nội dung học tập ngay trên
lớp một cách tự nhiên nhằm trang bị cho các em những hành vi đạo đức cần có.
Bân giám hiệu nhà trường phải dạy các em sống có kỷ luật, biết kịp thời lên án
mạnh mẽ các hành vi vơ kỷ luật, phi đạo đức cả bằng lời nói và hành động cụ
thể chứ không phải chỉ biết đứng ngồi chứng kiến các hành vi vơ đạo đức tự do
diễn ra mà mình thì vơ can, đứng ngồi cuộc.

Thứ sáu,dùng tình cảm để cảm hóa các em: Đối với đối tượng học sinh
này không nên lúc nào củng quát mắng mà cần thường xuyên quan tâm, gần
gũi, để các em cảm thấy mình khơng bị xa lánh, ghét bỏ và các em có thể chia
sẻ những vướng mắc, từ đó có những lời khuyên đúng đắn, phù hợp tháo gỡ cho
các em.

Thứ bảy, kiên trì tạo niềm tin: Phân công các bạn học sinh trong lớp theo
dõi, giúp đỡ học sinh cá biệt: Tất cả các bạn học sinh trong lớp đều phải có
trách nhiệm giúp đỡ các bạn học sinh chậm tiến trong lớp, nhưng để theo dõi
chính xác, đầy đủ và có trách nhiệm hơn, cần phải phân công cụ thể người theo
dõi, giúp đỡ học sinh cá biệt, thành lập đôi bạn cùng tiến, đôi bạn vượt khó…
Thường lứa tuổi học sinh dễ bị ảnh hưởng những thói hư tật xấu nhưng cũng dễ
tiếp thu những điều hay lẽ phải, dễ hịa mình vào những trị chơi có tính tập thể,
tính giáo dục cao . Do đó giáo viên chủ nhiệm nên phân cơng một nhóm bạn tốt,
cùng hồn cảnh, cùng sở thích, ước mơ ... sinh hoạt, học tập với đối tượng này
dần lôi kéo các em hịa nhập vào các cuộc chơi bổ ích, từ đó xóa bỏ các mặc
cảm là học sinh hư để rồi cùng với các thành viên trong lớp xây dựng tập thể
vững mạnh .

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

nhà trường, giáo viên chủ nhiệm bằng cách tác động với phụ huynh để cha mẹ
các em quan tâm và có trách nhiệm đối với con cái của họ hơn, từ đó sẽ hạn chế

được HS hoang nghịch, giáo dục học sinh từ chỗ hay gây gỗ đánh đập, bỏ học,
trốn học đến đi học chuyên cần và học tập nghiêm túc.

Thứ tám, mặc dù vậy không phải lúc nào chúng ta củng dùng tình cảm để
cảm hóa được các em mà đơi lúc củng cần có hình thức xử lí khi học sinh vi
phạm:

- Cho học sinh vi phạm viết bản tự kiểm điểm, kiểm điểm trước lớp và tự
nhận hình thức kỉ luật.

- Tuỳ vào mức độ vi phạm có thể khiển trách trước lớp hoặc đề nghị lên
Hội đồng kỉ luật để xử lí.

- Xếp loại hạnh kiểm khơng q mức trung bình trong tháng đó.
- Thơng báo cho gia đình học sinh biết.

Thứ chín, trong một số trường hợp với các mức độ vi phạm nghiêm trọng
hoặc học sinh chậm sửa chữa, gây những hành động và hậu quả nghiêm trọng
giáo viên chủ nhiệm cần phối hợp với Liên Đội, chi Đoàn, Ban giám hiệu, gia
đình và cơng an địa phương để có biện pháp giáo dục học sinh. Hiện nay ở địa
phương đã hình thành các thơn văn hóa, đó là điều kiện tốt để các Đồn thể
cùng với nhà trường, qua đó giáo dục học sinh. Các đồn thể, chính quyền địa
phương giúp cho các thành viên xây dựng gia đình văn hóa, hạn chế tình trạng
cha mẹ bỏ mặc con cái đi làm ăn, những mối bất hịa trong gia đình dần dần
chấm dứt, từ đó cha mẹ sẽ có điều kiện chăm sóc giáo dục con cái tốt hơn.

Thứ mười, biết chấp nhận và yêu thương: Để nâng cao hiệu quả giáo dục
toàn diện, đặc biệt là học sinh cá biệt giáo viên chủ nhiệm nên tránh những điều
sau:

- Không cô lập học sinh cá biệt đối với tập thể.

- Không xúc phạm và làm tổn thương danh dự của học sinh trước tập thể.
Một lời nói cũng cần phải thận trọng.

- Không quá khắc khe xử lý mạnh tay bằng những hình thức kỷ luật nặng
nề, đe dọa, thành kiến không dùng lời lẽ nặng nề dao to búa lớn.

- Một điều tôi nghĩ là tối kỵ đối với học sinh cá biệt, đó là khơng được
đánh học sinh – dù chỉ là một cái tát tay.

- Không bỏ mặc và phủ nhận những chuyển biến của học sinh cá biệt.
Những thay đổi theo chiều hướng tích cực của học sinh – dù nhỏ cũng đáng trân
trọng và phải ghi nhận.

Thứ mười một, khi lớp có học sinh cá biệt ngoài những điều cần tránh
giáo viên chủ nhiệm nên làm:

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

- Có điều kiện tâm tình, gặp gỡ, trao đổi với các em, với gia đình, người
thân của các em ...

- Nhẹ nhàng phân tích những mặt ưu, khuyết, đúng sai trong nhận thức,
suy nghĩ của các em ... Giúp các em nhận biết những ưu điểm của mình và biết
phát huy nó.

Với những biện pháp trên khi làm công tác chủ nhiệm lớp, sẽ đem lại
hiệu quả tương đối tốt, cụ thể tôi thành công trong“ giáo dục học sinh cá biệt,
nói khơng với bạo lực học đường là giải pháp tốt nhất giảm nguy cơ bỏ học,
nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện ” :

Năm học: 2015 - 2016, tôi chủ nhiệm lớp 9A, tôi và tập thể lớp chủ
nhiệm, đã giáo dục cảm hóa được em Phạm Ngọc Duy, hoàn cảnh của em thật
tội nghiệm ba em bỏ mẹ em khi em vừa mới chào đời, em bắt đầu thay đổi khi
mẹ đi lấy chồng khác, từ học sinh ngoan học tốt trở thành học sinh cá biệt hay
bỏ học trốn theo bạn xấu đi chơi bị da, điện tử. Ngồi ra cịn có em Biền Ngọc
Long em trở nên hư hỏng, hay tụ tập gây gỗ đánh nhau, lôi kéo các bạn trong
lớp, trong trường tham gia đánh nhau với các bạn trường khac… từ khi ba me
em li thân. Em Phan Quốc Bảo và Nguyễn Nhật Bảo Linh, Phạm Đình Quốc là
hai học sinh học yếu, thường xuyên bỏ học, tụ tập quán sá chơi bời…Bằng sự
nổ lực của bản thân, được sự giúp đở của Ban giám hiệu, Đoàn, Đội và sự kết
hợp có hiệu quả với gia đình, chính quyền địa phương các em hiện tại ra trường
Bảo và Quốc tiếp tục học trung học phổ thơng, cịm Long, Bảo Linh và Duy
mặc dù không học cấp ba nữa nhưng hiện tại các em đang vừa đi làm vừa tham
gia học nghề ở Đà Lạt. Năm học 2016 -2017, là năm học có thể nói hơi vất vả
và khó khăn, bởi tôi được nhà trường phân chủ nhiệm lớp 8A, lớp tơi có nhiều
học sinh khá giỏi nhưng cũng là lớp có số học sinh yếu kém lớn (4 em Hạnh,
Tài, Xuân Dũng, Minh Tuấn) , thêm vào đó số học sinh cá biệt chiếm tỉ lệ cao
( Hai em có mẹ khơng có ba, hai em ba mẹ li thân ở với ông bà, một em mồ cơi
cha…), đặc biệt có em Khải là em có hạnh kiểm yếu từ lúc lớp 6. Nhưng với
kinh nghiệm và từ những bài học của năm học trước tôi đã vận dụng thành
công, số học sinh cá biệt của lớp tơi tiến bộ rõ rệt, có em cịn đạt thành tích học
tập vượt bậc như em Nhàn, em Minh Tuấn…tình trạc gây gỗ đánh nhau như đầu
năm khơng cịn. Hãy tôn trọng nhân cách của các em, đem đến cho các em hơi
ấm của tình người, các em cần được đối xử tử tế, cần được yêu thương và tôn
trọng. Khơng ai được ngược đãi các em vì các em học chậm. Các em có quyền
được đặt câu hỏi và u cầu thầy cơ giáo giải thích cho em hiểu. Chính vì vậy
mới cần có trường học. Và đó là lý do tại sao cần có thầy cơ giáo...”

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

sau học sinh gặp mình cịn biết gật đầu chào, biết nói một lời thăm hỏi, biết
nhắc lại những sai phạm xưa kia như những gì nơng nổi của một thời tuổi trẻ.

Tôi nghĩ niềm vui thật sự của người GVCN là lúc đó. Khi người học sinh chưa
ngoan của mình biết nhận lỗi một cách thành khẩn thì có nghĩa là biện pháp
giáo dục của mình phần nào đó đã thành cơng. Tóm lại góp phần hình thành
nhân cách học sinh – đặc biệt là học sinh cá biệt, tránh bạo lực học đường giảm
nguy cơ bỏ học – là nhiệm vụ quan trọng của người GVCN đó khơng chỉ là
nhiệm vụ trong một năm học, một cấp học mà là thiên chức đối với một đời
người – một thế hệ.

3. Kết luận:

3.1.Ý nghĩa của sáng kiến:

Với sáng kiến trên bản thân tôi mong muốn sẽ giúp các GVCN đạt được
kết quả cao trong sư nghiệp trồng người. Bởi sáng với ý nghĩa tốt đẹp sau:

- Học tập của các em hôm nay là nền tảng tri thức bền vững, để sau này các em
có điều kiện về xây dựng địa phương, xã hội, đất nước phát triển về kinh tế, xã
hội và là động lực góp phần đẩy nhanh quá trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước.

- Qua nội dung các giải pháp giáo viên sẽ liệt kê được các phương pháp thu thập
thông tin về học sinh cá biệt, các phương pháp giáo dục và các phương pháp
đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh cá biệt, tránh vấn nạn bạo lực học
đường giúp cho phụ huynh an tâm hơn. Đặc biệt giáo viên có thể tích luỹ được
kinh nghiệm và có phương pháp linh hoạt trong giáo dục học sinh cá biệt.

- Mọi cố gắng của cơ trị hơm nay, sẽ góp một phần lớn giữ vững danh hiệu
Trường THCS nơi các em học tập đạt “Trường học thân thiện – học sinh tích
cực”, là tập thể xuất sắc vững mạnh trên quê hương giàu truyền thống cách
mạng anh dũng.

- Ý nghĩa quan trọng nhất phải chăng là với học sinh cá biệt, các em cần có sự
quan tâm của gia đình – nhà trường - xã hội. Vì một mơi trường học đường lành
mạnh, Học sinh “hãy nói khơng với bạo lực học đường”. Mỗi người lớn trong
gia đình, nhà trường và xã hội phải là tấm gương lớn cho con em noi theo.

3.2.Kiến nghị, đề xuất

Sáng kiến kinh nghiệm “ giáo dục học sinh cá biệt, nói khơng với bạo
lực học đường là giải pháp tốt nhất giảm nguy cơ bỏ học, nâng cao hiệu quả
giáo dục” của tôi đưa vào áp dụng khả thi, tôi xin đề xuất kiến nghị với lãnh
đạo nhà trường các yêu cầu sau:

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

thống hiếu học, giàu tình yêu quê hương và truyền thống cách mạng của ơng
cha mà tiếp nối.

- Cần có chính sách hộ trợ cho những em có hồn cảnh khó khăn. Đối với
các bộ mơn dạy bộ trợ kiến thức tốn, văn, anh (khơng thu tiền) của các em học
sinh có học lực yếu. Để động viên, khích lệ đó củng là một trong những giải
pháp tốt giúp các em học sinh cá biệt tiến bộ.

Tóm lại, nếu làm giáo viên chủ nhiệm, bạn khơng biết cách để giáo dục
đúng đắn thì học sinh đó sẽ trơ nên hư hỏng, quậy phá, gây gỗ và đánh đập các
bạn, khả năng bỏ học rất cao. Là một giáo viên cần phải có những biệt pháp
tích cực để vận động các em hiểu và khắc phục những sai trái đó, làm được điều
đó cần có sự kết hợp của nhiều tổ chức. Trong đó vai trị của người GVCN là
quan trọng nhất. Bởi chính họ là người quan tâm gần gủi nhất đối với học sinh,
và là người phải biết kết hợp với chính quyền xã và hội phụ huynh, đặc biệt là
sự hỗ trợ của Ban giám hiệu nhà trường. Từ đó giúp gia đình phụ huynh thấy
được sự quan tâm của thầy, cô và mọi người, thấy được việc học của con em là

cần thiết và quan trọng hơn cả.

Đã có khơng ít những bài viết nói về sự suy thối vấn đề
đạo đức học sinh, bạo lực học đường, cũng có khơng ít những
giải pháp được đưa ra. Nhưng theo tơi, nói thì rất dễ, làm mới
khó, đặc biệt làm thế nào để đem lại hiệu quả cao thì cịn khó
hơn rất nhiều. Vì vậy, tuỳ theo từng đối tượng và hồn cảnh của
từng học sinh cụ thể, bằng tình u thương với học sinh và tình
u với nghề, tơi tin chúng ta sẽ có những biện pháp để giáo
dục, cảm hố các em. Bản thân tơi tin tưởng rằng, là ngôi trường vững
mạnh trên mãnh đất quê hương cách mạng, với quyết tâm và tình đồn
kết, cùng với nổ lực dạy bảo tận tình của giáo viên và sự cố gắng học tập của
học sinh sẽ làm tốt lời Bác dạy trong sự nghiệp trồng người vĩ đại.

Trong phạm vi đề tài này, tôi đã thu nhận được một số kết quả nhất định
cho bản thân mình. Tuy nhiên do trình độ và thời gian có hạn nên có thể nói
rằng những kết quả này chỉ là bước đầu. Tôi mong muốn các cấp chuyên môn
cùng các đồng nghiệp đóng góp cho sáng kiến kinh nghiệm của tơi được hồn
thiện hơn nữa. Tơi xin chân thành cảm ơn.!

MỤC LỤC

Các phần Trang

1. Phần mở đầu:

1.1. Lý do chọn sáng kiến

1.2. Phạm vi áp dụng, điểm mới của
sáng kiến

01
2 . Phần nội dung

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

nghiên cứu

2.1.1.Về phía giáo viên
2.1.2. Về phía học sinh
2.2. Các giải pháp:

2.2.1. GVCN không ngừng nâng cao
về chuyên môn ghiệp vụ,

rèn luyện nhân cách và phải thật sự có
tâm huyết với nghề.

2.2.2. Tìm hiểu ngun nhân dẫn đến
các em bỏ học nửa chừng và tìm ra
giải pháp để khắc phục ngun nhân
đó.