Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
Mức độ 3: Vận dụng
Câu 1: Giả sử một hệ sinh thái đồng ruộng, cào cào sử dụng thực vật làm thức ăn, cào
cào là thức ăn của cá rơ, cá lóc sử dụng cá rơ làm thức ăn. Cá lóc tích lũy được
1620kcal, tương đương với 9% năng lượng tích lũy của bậc dinh dưỡng liền kề nó. Cá
rơ tích lũy được một năng lượng tương đương với 10% năng lượng ở cào cào. Thực
vật tích lũy được 1500000kcal. Hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 2 với bậc
dinh dưỡng cấp 1 là:
A. 14%
B. 10%
C. 12%
D. 9%
Câu 2: Trong một quần xã có các lồi: A,B,C,D,E,F,H,K và I. trong đó A là sinh vật
sản xuất, B và E cùng sử dụng A làm thức ăn nếu B bị tiêu diệt thì C và D sẽ chết, nếu
tiêu diệt E thì F và I sẽ chết, H ăn D còn K ăn cả H và F. Dự đoán nào sau đây đúng về
lưới thức ăn này ?
A. Có 5 lồi thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3
B. Nếu D bị tiêu diệt thì H sẽ tăng
C. Các lồi C,F,I và E không thuộc cùng 1 bậc dinh dưỡng
D. Khi E giảm thì D và F sẽ cạnh tranh với nhau
Câu 3: Lưới thức ăn của mọt quần xã sinh vật trên cạn được mô tả như sau: Các loài
cây là thức ăn của sâu đục thân, sâu hại quả, chim ăn hạt, côn trùng cánh cứng ăn vỏ
cây và một sơ lồi động vật ăn rễ cây. Chim sâu ăn côn trùng cánh cứng, sâu đục thân
và sâu hại quả. Chim sâu và chim ăn hạt đều là thức ăn của chim ăn thịt cỡ lớn. Động
vật ăn rễ cây là thức ăn của rắn, thú ăn thịt và chim ăn thịt cỡ lớn. Phân tích lưới thức
ăn trên cho thấy:
A. Nếu số lượng động vật ăn rễ cây bị giảm mạnh thì sự cạnh tranh giữa chim ăn thịt
cỡ lớn và rắn gay gắt hơn so với sự cạnh tranh giữa rắn và thú ăn thịt.
B. Chuỗi thức ăn dài nhất trong lưới thức ăn này có tối đa 4 mắt xích.
C. Các lồi sâu đục thân, sâu hại quả, động vật ăn rễ cây và côn trùng cánh cứng có ổ
sinh thái trùng nhau hồn tồn.
D. Chim ăn thịt cỡ lớn có thể là bậc dinh dưỡng cấp 2, cũng có thể là bậc dinh dưỡng
cấp 3.
Câu 4: Giả sử lưới thức ăn trong hệ sinh thái được mơ tả bằng sơ đồ ở hình bên:
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
Phân tích lưới thức ăn này, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Chim ăn thịt có thể là sinh vật tiêu thụ bậc 2, cũng có thể là sinh vật bậc 3.
II. Chim sâu, rắn và thú ăn thịt khác bậc dinh dưỡng.
III. Chuỗi thức ăn dài nhất trong lưới thức ăn này có tối đa 4 mắt xích.
IV. Nếu số lượng động vật ăn rễ cây bị giảm mạnh thì sự cạnh tranh giữa chim ăn thịt
và thú ăn thịt gay gắt hơn so với sự cạnh tranh giữa rắn và thú ăn thịt.
A. 2
B. 3
C. 4
D. 1
Câu 5: Khi nó về diễn thế sinh thái, có bao nhiêu phát biểu sau đây là đúng?
I. Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, tương
ứng với sự biến đổi của môi trường.
II. Diễn thế sinh thái xảy ra do sự thay đổi các điều kiện tự nhiên, khi hậu, sự cạnh
tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã, hoặc do chính hoạt động khái thác tài
nguyên của con người.
III. Diễn thế thứ sinh là diễn thế xuất hện ở mơi trường đã có một quần xã sinh vật
phát triển rồi hình thành nên quần xã tương đối ổn định.
IV. Diễn thế nguyên sinh là diễn thế khởi đầu từ mơi trường chưa có sinh vật và kết
quả hình thành quần xã tương đối ổn định.
A. 4
B. 2
C. 1
D. 3
Câu 6: Một lồi sâu có nhiệt độ ngưỡng của sự phát triển là 5 oC, thời gian một vịng
đời ở 30oC là 20 ngày. Một vùng có nhiệt độ trung bình 25 oC thì thời gian một vịng
đời của lồi này tính theo lý thuyết sẽ là
A. 15 ngày
B. 30 ngày
C. 25 ngày
D. 20 ngày
Câu 7: Khi nghiên cứu ở 4 loài sinh vật thuộc 1 chuỗi thức ăn trong một quần xã,
người ta thu được số liệu dưới đây:
Lồi
Số cá
Khối lượng trung bình mỗi
Bình qn năng lượng trên một đơn vị
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
thể
cá thể (g)
khối lượng (calo)
1
50 000
0,2
1
2
25
20
2
3
2500
0,004
2
4
25
600 000
0,5
Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng ?
I. Lồi 4 là thuộc dinh dưỡng cấp cao nhất.
II. Chuỗi thức ăn trên có 4 bậc dinh dưỡng.
III. Lồi 1 thuộc bậc dinh dưỡng cấp 2.
IV. Loài 2 thuộc sinh vật tiêu thụ bậc 3.
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Câu 8: Trong một quần xã rừng tự nhiên ở vùng Đông Nam Á, các lồi động vật ăn có
cỡ lớn như bị rừng mỗi khi di chuyển thường đánh động và làm các lồi cơn trùng bay
khỏi tổ. Lúc này, các lồi chim như diệc bạc sẽ bắt các con trùng bay khỏi tổ làm thức
ăn. Việc côn trùng bay khỏi tổ cũng như việc chim điệc bạc bắt côn trùng không ảnh
hưởng gì đến đời sống bị rừng. Chim gõ bị có thể bắt ve bét trên da bị rừng làm thức
ăn. Trong các nhận xét dưới đây, có bao nhận xét đúng khi nói về mối quan hệ của các
lồi sinh vật trên
(1) Quan hệ giữa ve bét và chim gõ bò là quan hệ sinh vật này ăn sinh vật khác.
(2) Quan hệ giữa chim gõ bò và bò rừng là mối quan hệ hợp tác.
(3) Quan hệ giữa bị rừng và các lồi cơn trùng là mối quan hệ ức chế - cảm nhiễm.
(4) Quan hệ giữa chim diệc bạc và côn trùng là mối quan hệ cạnh tranh.
(5) Quan hệ giữa bò rừng và chim diệc bạc là mối quan hệ hợp tác.
(6) Quan hệ ve bét và bị rừng là mối quan hệ kí sinh – vật chủ.
A. 4
B. 5
C. 2
D. 3
Câu 9: Hai quần thể A và B khác loài sống trong cùng một khu vực địa lí và có các
nhu cầu sống giống nhau, xu hướng biến động cả thể khi xảy ra cạnh tranh là:
(1) Nếu quần thể A và B cùng bậc phân loại thì lồi có tiềm năng sinh học cao hơn sẽ
thắng thế, số lượng cá thể tăng. Lồi cịn lại giảm dần số lượng và có thể diệt vong.
(2) Cạnh tranh gay gắt làm một lồi sống sót, 1 loài diệt vong.
(3) Nếu 2 loài khác bậc phân loại thì lồi nào tiến hóa hơn sẽ thắng thế, tăng số lượng
cá thể.
(4) Hai loài vẫn tồn tại nhưng phân hóa thành các ổ sinh thái khác nhau.
(5) Lồi nào có số lượng nhiều hơn sẽ thắng thế, tăng số lượng. Lồi cịn lại bị diệt
vong.
Tổ hợp đúng là:
A. (1), (2), (5).
B. (1), (3), (4).
C. (1),(2),(3),(4),(5) D. (2),(4),(5)
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
Câu 10: Giả sử lưới thức ăn trong hệ sinh thái được mô tả bằng sơ đồ dưới đây:
Phân tích lưới thức ăn này, có bao nhiêu phát biểu sau đây sai?
I. Có 3 chuỗi thức ăn gồm ba bậc dinh dưỡng.
II. Nếu loại bỏ động vật ăn rễ cây ra khỏi quần xã thì chỉ có rắn và thú ăn thịt mất đi.
III. Có 2 lồi vừa thuộc bậc dinh dưỡng cấp ba vừa thuộc bậc dinh dưỡng cấp bốn.
IV. Thú ăn thịt và rắn không trùng lặp về ổ sinh thái dinh dưỡng.
A. 4
B. 3
C. 2
D. 1
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
ĐÁP ÁN
1. C
2. C
3. B
4. A
5. D
6. C
7. B
8. A
9. B
10. B
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Câu 1. Chọn C.
Giải chi tiết:
Phương pháp: sử dụng cơng thức tính hiệu suất sinh thái H =
Qn
Qn −1
Năng lượng tích lũy ở mỗi bậc dinh dưỡng là :
- Cá lóc : 1620kcal
- Cá rô :
1620
= 18000 KCal
9%
- Cào cào :
18000
= 18000 kcal
10%
- Thực vật tích lũy 1500000kcal
Hiệu suất sinh thái giữa
bậc
dinh
180000
× 100% = 12%
1500000
Đáp án C
Câu 2. Chọn C.
Giải chi tiết:
Ta có lưới thức ăn:
là : H =
Xét các phương án :
A sai, chỉ có C và F thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3
B sai, nếu D bị tiêu diệt thì H sẽ chết
C đúng
D sai, E không phải là nguồn thức ăn của D
Chọn C
Câu 3. Chọn B.
Giải chi tiết:
Lưới thức ăn:
dưỡng
cấp
2
và
cấp
1
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
A sai nếu động vật ăn rễ cây cây giảm mạnh thì cạnh tranh giữa thú và rắn gay gắt hơn
giữa rắn và chim ăn thịt cỡ lớn vì thú và rẳn chỉ ăn động vật ăn rễ cây
B đúng
C sai, tuy là đều ăn cây nhưng ăn các bộ phận khác nhau của cây
D sai, chim ăn thịt cỡ lớn có thể là bậc dinh dưỡng cấp 3, cũng có thể là bậc dinh
dưỡng cấp 4
Chọn B
Câu 4. Chọn A.
Giải chi tiết:
Các phát biểu đúng là: I, III
Ý II sai vì chim ăn sâu, rắn, thú ăn thịt đều thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3
Ý IV sai vì khi lượng động vật ăn rễ cây bị giảm mạnh thì sự cạnh tranh giữa rắn và
thú ăn thịt gay gắt hơn giữa chim ăn thịt và thú ăn thịt vì chim ăn thịt cịn ăn cả chim
ăn hạt trong khi đó rắn và thú ăn thịt chỉ ăn động vật ăn rễ cây
Chọn A
Câu 5. Chọn D.
Giải chi tiết:
Các ý đúng là :I, II,IV
Ý III sai vì diễn thế thứ sinh là diễn thế xuất hện ở môi trường đã có một quần xã sinh
vật phát triển rồi hình thành nên quần xã suy thoái
Chọn D
Câu 6. Chọn C.
Giải chi tiết:
Phương pháp:
Áp dụng công thức tổng nhiệt hữu hiệu: S = (T-C) × D; Trong đó,
S: tổng nhiệt hữu hiệu (to/ngày),
T: nhiệt độ môi trường (OC),
C: nhiệt độ ngưỡng của sự phát triển là nhiệt độ mà ở đó cá thể động vật bắt đầu
ngừng phát triển (OC),
D: thời gian của một giai đoạn phát triển hay cả vòng đời của động vật (ngày).
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
Cách giải:
Vì tổng nhiệt hữu hiệu của 1 lồi là khơng đổi nên ta có phương trình
(30 – 5)×20 = (25 -5)×D2 → D2 = 25 ngày
Chọn C
Câu 7. Chọn B.
Giải chi tiết:
Loài Số cá thể Khối lượng trung bình Bình qn năng lượng Tổng năng lượng
1
50 000
0,2
1
10000
2
25
20
2
1000
3
2500
0,004
2
20
4
25
600 000
0,5
75.105
Dịng năng lượng: 4 → 1 → 2 →3
Xét các phát biểu
I sai, loài 4 thuộc bậc dinh dưỡng cấp 1
II đúng
III đúng
IV sai, loài 2 là vật tiêu thụ bậc 2
Chọn B
Câu 8. Chọn A.
Giải chi tiết:
Xét các phát biểu
(1) đúng
(2) đúng, vì 2 lồi đều được lợi mà khơng bắt buộc phải có nhau
(3) đúng, vì bị rừng vơ tình gây hại cho các lồi cơn trùng
(4) sai, đây là mối quan hệ sinh vật này ăn sinh vật khác
(5) sai, chỉ có chim diệc bạc được lợi, bị rừng chỉ vơ tình đuổi cơn trùng ra khỏi tổ
(6) đúng
Chọn A
Câu 9. Chọn B.
Giải chi tiết:
Hai loài này trùng nhau về ổ sinh thái → cạnh tranh. Xu hướng có thể xảy ra là: (1),
(3),(4)
Chọn B
Câu 10. Chọn B.
Giải chi tiết:
I sai, Có 4 chuỗi thức ăn gồm ba bậc dinh dưỡng: thực vật →ĐV ăn rễ cây → (thú ăn
thịt; rắn, chim ăn thịt); thực vật → chim ăn hạt → chim ăn thịt
Sinh thái học quần xã - hệ sinh thái - sinh quyển
II đúng
III sai, chim ăn thịt vừa thuộc bậc dinh dưỡng cấp ba vừa thuộc bậc dinh dưỡng cấp
bốn;
IV sai, thú ăn thịt và rắn trùng lặp ổ sinh thái dinh dưỡng.
Chọn B