Giáo án Đại số cơ bản 10 tiết 10: Hàm số (tiết 2)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 04/10/2006 Tieát: 10. §1 . HAØM SOÁ (Tieát 2). I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Học sinh nắm vững khái niệm hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến. Nắm vững khái niệm hàm số chẵn và hàm số lẻ, tính chất về đồ thị của hàm số chẵn, hàm số lẻ. 2. Kỹ năng: - Có kĩ năng xét sự biến thiên của hàm số, xét tính chẵn lẻ của hàm số. 3. Tư duy, giáo dục: Giáo dục HS có ý thức trong học tập, giáo dục tính cẩn thận, cần cù. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Nêu vấn đề, gợi mở vấn đáp, phiếu học tập. III. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: Chuẩn bị của thầy : Sách giáo khoa, thước thẳng, bảng phụ vẽ sẵn hình 15 và 16 SGK. Chuẩn bị của trò: Ôn lại khái niệm hàm số đồng biến và hàm số nghịch biến đã học ở lớp 9. IV. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định tổ chức. (1’) 2. Các hoạt động dạy học cơ bản: TL. 6’. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ GV neâu caâu hoûi kieåm tra: 1 HS leân baûng kieåm tra: - Neâu ñònh nghóa taäp xaùc ñònh - Neâu ñònh nghóa taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá. cuûa haøm soá. - Tìm taäp xaùc ñònh cuûa haøm - Giaûi baøi taäp: Haøm soá xaùc soá sau: x  2 x  2  0  x2  x  2  2 y= 2 ñònh khi  x  4  0  x  2 x 4 . Noäi dung ghi baûng - Tìm taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá sau: x2 y= 2 x 4. x2 Vaäy taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá - GV nhaän xeùt cho ñieåm. treân laø D=(2; +  ). -HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. Hoạt động 2: Sự biến thiên của hàm số. Hoạt động 1.1: Ôn tập dẫn II. Sự biến thiên của hàm đến định nghĩa. soá: GV duøng baûng phuï ñöa hình HS quan saùt hình 15 treân baûng 1. OÂn taäp: 15 SGK leân baûng. phuï. HS: Trả lời. Hỏi:Với x1, x2  (-  ; 0), f (x1) > f (x2) x1<x2 So saùnh f (x1) vaø f (x2)? GV: Vaäy khi x taêng thì giaù trò cuûa haøm soá giaûm. Ta noùi haøm soá y=x2 nghòch bieán treân khoảng (-  ; 0) HS: Trả lời. Hỏi:Với x1,x2  (0;+  ), Đồ thị hàm số y=x2 f (x1) < f (x2) x1<x2. So saùnh f (x1) vaø f * Chuù yù: (SGK). (x2)?  Ñònh nghóa: - GV: Khi x taêng thì giaù trò - Haøm soá y = f (x) goïi laø cuûa haøm soá taêng. Ta noùi haøm đồng biến (tăng) trên số y=x2 đồng biến trên khoảng (a; b) nếu  x1, x2 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> khoảng (0; +  ). Hỏi: Dựa vào kết quả trên em naøo neâu khaùi nieäm haøm số đồng biến và hàm số nghịch biến trên khoảng (a; b)? -GV choát laïi ñònh nghóa . GV toång quaùt: Moät haøm soá đồng biến trên K thì trên đó, đồ thị của nó đi lên. Một hàm soá nghòch bieán treân K thì treân 16’ đó đồ thị của nó đi xuống. - GV hướng dẫn HS cách xét tính đồng biến, nghịch biến của một hàm số ngoài dựa vaøo ñònh nghóa coøn coù theå dựa vào xét dấu tỉ số f ( x2 )  f ( x1 ) x2  x1 -GV yêu cầu HS đọc chú ý SGK. BT: Khảo sát sự biến thiên cuûa haøm soá y=x2+2x-2 treân khoảng (-  ;-1) . -Gợi ý: Xét hiệu f (x2) - f (x1) .. - GV kieåm tra baøi cuûa HS, nhaän xeùt, boå sung.. HS neâu ñònh nghóa.. -2 HS nhaéc laïi ñònh nghóa.. -HS xem hướng dẫn của GV..  (a; b): x1<x2  f (x1) < f (x2). - Haøm soá y = f (x) goïi laø nghòch bieán (giaûm) treân khoảng (a; b) nếu  x1, x2  (a; b): x1<x2  f (x1) > f (x2).  Chú ý: Trong thực hành ta coù theå xeùt daáu tæ soá f ( x2 )  f ( x1 ) x2  x1 f ( x2 )  f ( x1 ) - Neáu > 0 thì x2  x1 f(x) là hàm số đồng biến trên khoảng (a; b). f ( x2 )  f ( x1 ) - Neáu < 0 thì x2  x1. - HS đọc chú ý SGK. - HS laøm baøi.  x1, x2  (-  ;-1), x1<x2 ta coù f (x2) - f (x1) = =x22-x12 + 2(x2 – x1) =(x2 – x1)(x1 + x2 + 2). Vì x1<x2 neân x2 – x1 >0 vaø x1 <-1, x2 <-1 neân x1 + x2 <-2. Suy ra x1 + x2 + 2 <0. Do đó ta có f (x2) - f (x1) <0 hay f (x2) < f (x1) . Vaäy haøm soá y=x2 + 2x – 2 nghòch bieán treân khoảng (-  ;-1).. f(x) laø haøm soá nghòch bieán trên khoảng (a; b).. 2. Baûng bieán thieân : Ví duï : Baûng bieán thieân cuûa haøm soá y = x2. x - 0 + y + + 0. Hoạt động 1.2: Bảng biến -HS nghe GV giới thiệu thieân. GV: Xeùt chieàu bieán thieân cuûa moät haøm soá laø tìm caùc khoảng đồng biến và nghịch bieán cuûa noù. Keát quaû xeùt chiều biến thiên được tổng - HS xem ví duï 5 SGK vaø xem keát trong moät baûng goïi laø hướng dẫn của GV baûng bieán thieân. -GV yeâu caàu HS xem ví duï 5 SGK và hướng dẫn HS lập baûng bieán thieân cuûa haøm soá y=x2 Hoạt động 3: Tính chẵn lẻ của hàm số GV ñöa hình 16 SGK leân - HS quan saùt hình 16 treân III. Tính chaün leû cuûa haøm bảng phụ đã vẽ sẵn đồ thị baûng phuï. soá: Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> cuûa hai haøm soá f (x)=x2 vaø g(x)=x Hỏi: Nhận xét đồ thị của hai haøm soá treân? - GV nhaän xeùt. Hỏi: So sánh f (x) với f (-x) và g(x) với g(-x)? - GV nhaän xeùt. GV: Haøm soá y=x2 goïi laø haøm soá chaün, haøm soá y=x goïi laø haøm soá leû. -Vaäy theá naøo laø haøm soá chaün, haøm soá leû? -GV nhaän xeùt vaø choát ñònh nghóa. BT: Xeùt tính chaün leû cuûa caùc 13’ haøm soá sau: a) y=3x2-2 1 b) y= ; c) y = x x - GV yêu cầu HS hoạt động nhoùm. - GV nhaän xeùt.. 7’. -HS trả lời.. HS tính vaø so saùnh.. - HS nghe GV giới thiệu.. 1. Haøm soá chaün, haøm soá leû.  Ñònh nghóa: - Hàm số y= f (x) với tập xaùc ñònh D goïi laø haøm soá chaün neáu x  D thì -x  D vaø f (-x) = f (x). - Hàm số y= f (x) với tập. xaùc ñònh D goïi laø haøm soá leû neáu x  D thì -x  D vaø f (-x) = - f (x). HS trả lời.  Ví duï: Xeùt tính chaün leû cuûa haøm soá sau: - 2 HS nhaéc laïi ñònh nghóa. y=3x2-2 Giaûi: Taä p xaù c ñònh laø R. HS chia lớp thành 6 nhóm giải x  R   x  R vaø baøi taäp 2 - Đại diện các nhóm trình bày. y(-x)=3(-x) -2=y(x) Vaäy haøm soá y=3x2-2 a) x  R   x  R vaø laø haøm soá chaün. y(-x)=3(-x)2-2=y(x) Vaäy haøm soá laø haøm soá chaün. b) Haøm soá leû c) Haøm soá khoâng chaün khoâng leû. -HS nhoùm khaùc nhaän xeùt. HS xem chuù yù SGK.. GV giới thiệu chú ý (SGK). Hỏi: Nhận xét về đồ thị của - HS neâu nhaän xeùt nhö SGK.. haøm soá chaün, haøm soá leû? -GV choát laïi. -GV dựa vào nhận xét hướng dẫn HS cách cách vẽ đồ thị hàm số chẵn và đồ thị hàm số leû. Hoạt động 4: Củng cố – luyện tập - Nhaéc laïi ñònh nghóa haøm soá - HS nhaéc laïi. đồng biến, hàm số nghịch bieán, haøm soá chaün, haøm soá leû - Cách vẽ đồ thị hàm số chẵn - HS nhắc lại cách vẽ đồ thị và đồ thị hàm số lẻ. haøm soá chaün, haøm soá leû. BT: Xeùt tính chaün leû cuûa caùc - 2 HS leân baûng giaûi baøi taäp. a) Haøm soá chaün. haøm soá sau: 3 b) Haøm soá leû a) y= x ; b) y=-2x +x ; - HS nhaän xeùt. - GV yeâu caàu 2 HS leân baûng. 2. Đồ thị của hàm số chẵn, haøm soá leû: - Đồ thị của một hàm số chaün nhaän truïc tung laø truïc đối xứng. - Đồ thị của một hàm số lẻ nhận gốc tọa độ làm tâm đối xứng.. giaûi. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà. (2’) - Nắm vững định nghĩa hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến, hàm số chẵn , hàm số lẻ, đồ thị cuûa haøm soá chaün , haøm soá leû.? - Baøi taäp veà nhaø:  Baøi taäp 4 SGK trang 39. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> V. RUÙT KINH NGHIEÄM: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>