Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (401.79 KB, 18 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU + LUYỆN TẬP
Giải phương trình:
+) Chuyển các biểu thức chứa ẩn sang một vế:
+) Thu gọn vế trái, ta được x = 1
x =1 khơng là nghiệm của phương trình
vì tại x = 1 giá trị phân thức không xác định.
Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của phương trình khơng?
Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của phương trình khơng?
1
1
1
1
1
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
1
1
1
1
1
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
1
1
<b>Điều kiện xác định của một phương trình là gì?</b>
<b>Điều kiện xác định của một phương trình là gì?</b>
Điều kiện xác định của một phương trình là điều kiện
của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0.
(Viết tắt là ĐKXĐ)
Điều kiện xác định của một phương trình là điều kiện
của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0.
(Viết tắt là ĐKXĐ)
<b>?</b>
<b>?</b>
<b>Cách 1:</b>
- <sub> Cho tất cả các mẫu thức của phương trình khác 0.</sub>
- <sub> Giải điều kiện trên để tìm x.</sub>
<b>Cách 1:</b>
- <sub> Cho tất cả các mẫu thức của phương trình khác 0.</sub>
- <sub> Giải điều kiện trên để tìm x.</sub>
Ví dụ : Tìm điều kiện xác định của phương trình sau :
ĐKXĐ: x - 1 # 0
x + 2 # 0
x # 1
x # -2
2 1
1
1 2
<b>Cách 2:</b>
- <sub> Cho tất cả các mẫu thức của phương trình bằng 0, tìm x</sub>
- <sub> ĐKXĐ của phương trình là các giá trị của x khác các </sub>
giá trị vừa tìm được của x ở bước 1.
<b>Cách 2:</b>
- <sub> Cho tất cả các mẫu thức của phương trình bằng 0, tìm x</sub>
- <sub> ĐKXĐ của phương trình là các giá trị của x khác các </sub>
giá trị vừa tìm được của x ở bước 1.
x # -2
Ví dụ : Tìm điều kiện xác định của phương trình sau :
2 1
1
1 2
VD: Giải phương trình
<i><b>Giải </b></i>
- ĐKXĐ của phương trình là : x ≠ 0 và x ≠ 2
<b>=></b> 2(x + 2)(x – 2) = x(2x + 3) (1a)
<=> 2(x2<sub> - 4) = 2x</sub>2<sub> + 3x</sub>
<=> 2x2<sub> - 8 = 2x</sub>2<sub> + 3x</sub>
<=> - 8 = 2x2 + 3x – 2x2
<=> 3x = - 8
<=> x = (thỏa mãn ĐKXĐ)
Vậy tập nghiệm của phương trình (1) là S ={ }
Bước 3: Giải phương trình vừa
nhận được.
Bước 4(Kết luận): Trong các giá trị
cña ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị
<i><b>thỏa mãn ĐKXĐ </b></i>chính là các nghiệm
của phương trình đã cho.
Bước 2: Quy đồng mẫu hai vế của
phương trình rồi khử mẫu.
<b>Cách giải phương trình có mẫu </b>
<b>nhưng khơng chứa ẩn ở mẫu:</b>
<i>Bước 1</i>: Quy đồng mẫu 2 vế của
phương trình rồi khử mẫu.
<i>Bước 2</i>: Thu gọn và giải phương
trình vừa nhận được.
<i>Bước 3</i>: Kết luận
<b>Cách giải phương trình chứa ẩn ở </b>
<b>mẫu:</b>
<i>Bước 1</i>: Tìm ĐKXĐ của phương trình.
<i>Bước 2</i>: Quy đồng mẫu 2 vế của
phương trình rồi khử mẫu.
<i>Bước 3</i>: Giải phương trình vừa nhận
được.
ĐKXĐ: x ≠ 1 và x ≠ - 1
<b>( thỏa mãn ĐKXĐ )</b>
<b>Giải:</b>
Vậy tập nghiệm của phương trình <b>(a) </b>
là S = { 2 }
<b>Giải:</b>
ĐKXĐ: x ≠ 2
<b> Giải các phương trình </b>
<b>?3</b>
HS TỰ GIẢI
x x 4
a)
x 1 x 1 (a)
3 2x 1
b) x
x 2 x 2 ( b )
x x 1 x 4 x 1
x x 1 x 4 x 1
x 1 x 1
(
x
)
1 x
a
1
x2 x x2 3x 4
2x 4
x 2
Bài 29(sgk.22)
Bạn Sơn giải phương trình <sub>như sau:</sub>
(1) <sub>x</sub>2 – 5x = 5(x – 5)
x2 – 5x = 5x – 25
x2 – 10x + 25 = 0
( x – 5)2 = 0
x = 5
Bạn Hà cho rằng Sơn giải sai
vì đã nhân hai vế với biểu thức
x – 5 có chứa ẩn. Hà giải bằng
cách rút gọn vế trái như sau:
x = 5
Hãy cho biết ý kiến của em về hai lời giải trên.
(1)
(1)
Nhận xét:<i> Cả hai lời giải</i>
- <i><sub>ĐKXĐ là x 5 nên x=5 </sub></i>
<i>bị loại. Vậy pt đã cho </i>
<i>vô nghiệm.</i>
- <i><sub>Sử dụng dấu “ ”</sub> </i>
<i>Khơng chính xác.</i>
ĐKXĐ: x <sub>5</sub>
(loại)
(loại).
. Vậy pt vơ nghiệm.
Vậy pt vô nghiệm.
2
Giải các phương trình sau:
Bài 28b(sgk.22)
(1)
ĐKXĐ: x - 1
(1)
5x.
2(x+1) +
1.
2(x+1) =
- 6.
2(x+1)
1 2(x+1) 2
5x + 2(x+1) = -12
5x + 2x + 2 = -12
7x = -12 - 2
7x = -14
x = -2 (thoả ĐKXĐ)
Vậy S = {- 2 }
Các khẳng định sau đây đúng hay sai?
a) Phương trình có nghiệm x = 2
b) Pt có tập nghiệm S={-2; 1}
c) Pt có nghiệm x = - 1
d) Pt có tập nghiệm S= {0; 3}
Trả lời
Đ
S
S
Đ
3
2
2
2
<b>Giải phương trình:</b>
<b>=></b>
<b>x = 2 khơng thỏa mãn ĐKXĐ.</b>
<b>Vậy phương trình vơ nghiệm. </b>S =
<b>Giải phương trình:</b>
<b>x = 1 khơng thỏa mãn ĐKXĐ.</b>
<b>Vậy phương trình vơ nghiệm. </b>S =
<b>Quy đồng và khử mẫu ta có:</b>
<b>(</b> <b>2</b> <b>2</b>
<b>(</b> <b>2</b> <b>2</b>
Giải phương trình:
x = 1 không thỏa mãn ĐKXĐ.
Vậy S = {- <b>}</b>
Quy đồng và khử mẫu ta có:
<b>Giải phương trình:</b>
<b>Theo ĐKXĐ: x </b><b> 0 nên ta có: 1+2x = 0 x= </b>
.
<b>Kết luận: Giá trị x = 0 bị loại do không thoả mãn ĐKXĐ.</b>
<b> Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = </b>
<b>)</b>
<b>1</b>
<b>x</b>
<b>(</b>
<b>2</b>
<b>x</b>
<b>1</b>
<b>2</b>
<b>x</b>
<b>1</b> <b><sub>2</sub></b>