Trường Tiểu Học An Dân Số 1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP MINH HOẠ TRỰC QUAN
GIÚP HỌC SINH THỰC HÀNH TỐT BÀI VẼ MĨ THUẬT
. Người thực hiện: Cao Văn Minh
. Tổ: 5
----------oooOooo---------
A. MỞ ĐẦU
I/. Lí do chọn đề tài
- Mó thuật là môn học thuộc lónh vực năng khiếu, mà tất cả các em
học sinh không phải em nào cũng có năng khiếu về mó thuật. Như chúng
ta đã biết dạy Mó thuật không nhằm đào tạo các em trở thành hoạ só, mà
nhằm Giáo Dục Thẩm Mó cho các em là chủ yếu, tạo điều kiện cho các
em tiếp xúc, làm quen và thưởng thức cái đẹp, tập tạo ra cái đẹp và biết
vận dung cái đẹp vào sinh hoạt học tập hàng ngày và những công việc cụ
thể mai sau.
- Môn Mó Thuật góp phần nâng cao hơn năng lực quan sát, khả
năng tư duy hình tượng và tính sáng tạo của các em với một phương pháp
làm việc khoa học, nhằm hình thành ở các em phẩm chất của con người
lao động mới, đáp ứng được đòi hỏi của một xã hội phát triển ngày càng
cao.
- Minh hoạ trực quan là một phương pháp giúp học sinh được thấy
tận mắt cách làm việc, cách phác hoạ, cách vẽ để các em đònh hướng
được bài vẽ của mình.
- Minh hoạ trực quan còn giúp các em làm việc có đònh hướng, gợi
mở thông qua suy nghỉ và óc sáng tạo của mình.
- Giáo viên dần dần hướng các em vào bài học một cách hoàn thiện
hơn.
- Để đáp ứng và thực hiện tốt mục tiêu nói trên, bản thân Tôi là
một
giáo viên giảng dạy bộ môn Mó Thuật ở bậc tiểu học, tôi luôn tìm hiểu
những khó khăn, thuận lợi trong việc học mó thuật của các em nhằm tìm
ra những phương pháp tốt nhất để giúp các em học tập tốt hơn đối với bộ
môn năng khiếu này. Đó là lí do tôi chọn và thực hiện sáng kiến kinh
nghiệm này.
Cao Văn Minh Sáng Kiến Kinh Nghiệm
Trường Tiểu Học An Dân Số 1
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu đề tài này giúp tôi tìm hiểu những hạn chế của học sinh khi
học môn mó thuật .Qua đó giúp tôi có thêm kinh nghiệm tiếp cận học sinh
đồng thời có những biện pháp thích ứng với điều kiện giáo dục hiện nay
III.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu
- Học sinh lớp 5 trường tiểu học An Dân số 1
2. Phạm vi nghiên cứu
- Hình thành kó năng sử dụng phương pháp minh hoạ trực quan để thực
hành tốt bài vẽ mó thuật
- Học sinh lớp 5 trường tiểu học An Dân số 1
IV.NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
- Tìm hiểu thực trạng các thể loại bài vẽ của học sinh trường tiểu học An
Dân số 1.
- Tìm hiểu những nguyên nhân gây nên thực trạng trên.
- Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng và nguyên nhân đó,bước đầu đề
xuất một số ý kiến khắc phục những thiếu sót tồn tại nhằm nâng cao chất
lượng bài vẽ của học sinh
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Tôi sử dụng các phương pháp sau:
-Phương pháp quan sát
- Phương pháp luyện tập
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm
- Phương pháp phỏng vấn: giáo viên có kinh nghiệm trong nghề
B. NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lí luận
1. Việc sử dụng phương pháp Minh hoạ trực quan giúp học sinh thực
hành tốt bài vẽ mó thuật.
Nghề dạy học là một trong những nghề khó, bởi sản phẩm của nó
là con người đặc biệt hơn nữa Mó thuật là một trong những môn nghệ
thuật. Nếu dạy học khó, thì dạy nghệ thuật càng khó hơn, cần phải mang
tính nghệ thuật cao hơn. Song, khó không có nghóa là không dạy được vì
học mó thuật đem lại niềm vui cho mọi người, làm cho mọi người nhìn ra
cái đẹp, thấy cái đẹp có ở trong mình và xung quanh trở nên gần gũi và
đáng yêu. Đồng thời, mó thuật giúp mọi người tự tạo ra cái đẹp theo ý
Cao Văn Minh Sáng Kiến Kinh Nghiệm
Trường Tiểu Học An Dân Số 1
mình và thưởng thức nó ngay trong sinh hoạt thường ngày của mình, làm
cho cuộc sống thêm hài hoà, hạnh phúc.
2. Trực quan là phương pháp cơ bản của môn mó thuật:
- Mó thuật là môn học trực quan. Đối tượng của môn mó thuật
thường là những gì ta có thể nhìn thấy, sờ được - có hình, có khối, có đậm
nhạt, có màu sắc ở xung quanh ta, gần gũi và quen thuộc.
- Dạy mó thuật thường dạy trên đồ dùng dạy học. Do vậy, đồ dùng
dạy học của môn mó thuật là nội dung, là kiến thức của bài học, dạy bằng
trực quan bao giờ cũng mang lại hiệu quả cao.
- Trực quan là phương pháp dạy sao cho học sinh thấy ngay, thấy
một cách rõ ràng, cụ thể để các em hiểu nhanh, nhớ lâu, dù là những khái
niệm trừu tượng như cân đối, hài hoà, hay những gì ẩn chứa trong bố cục,
nét vẽ, màu sắc,…
3. Quan sát là một phương pháp tốt nhất để giúp học tốt môn mó thuật:
- Quan sát để nắm được, hiểu được đối tượng về hình dáng chung,
về cấu trúc, về đậm nhạt và tỉ lệ của nó. Giúp người vẽ có ý đònh sắp xếp
cho bài vẽ của mình, sao cho hình vẽ hợp tỉ lệ với trang giấy và làm cho
bài vẽ đẹp hơn.
- Quan sát để thu nhận được nhiều thông tin.
- Quan sát từ bao quát đến chi tiết.
- Quan sát để đối chiếu, so sánh, rút ra nhận xét đúng, chuẩn xác và
khách quan.
4. Minh hoạ trực quan là giúp học sinh thấy và hiểu cụ thể hơn vấn đề
qua cách minh hoạ bảng (vẽ bảng) của giáo viên:
- Minh hoạ về hình mảng.
- Minh hoạ về bố cục.
- Minh hoạ về hình vẽ.
- Minh hoạ về nét vẽ.
- Minh hoạ về màu sắc.
- Minh hoạ về đậm nhạt (sắc độ),…
Qua thời gian trực tiếp giảng dạy bản thân tôi nhận thấy minh hoạ
trực quan giúp học sinh thực hành có hiệu quả rất cao trong bài vẽ của
mình. Nhưng cần đảm bảo các điều kiện như:
Đối với học sinh:
Cao Văn Minh Sáng Kiến Kinh Nghiệm
Trường Tiểu Học An Dân Số 1
- Đọc và tham khảo trước bài học để nắm bắt thông tin.
- Sưu tầm tranh, ảnh, bài viết liên quan đến bài học.
- Thường xuyên quan sát sự vật, sự việc diễn ra hàng ngày xung
quanh ta.
- Chuẩn bò tốt dụng cụ phục vụ môn học.
Đối với giáo viên:
- Cần chuẩn bò tốt đồ dùng dạy học như:
• Mẫu vẽ (vẽ theo mẫu).
• Tranh, ảnh, phiên bản, hình minh hoạ liên quan đến bài học (vẽ
trang trí).
• Tài liệu liên quan đến bài học (sưu tầm).
- Kết hợp nhiều phương pháp trong giảng dạy.
- Đặc biệt là vẽ bảng (minh hoạ trực quan) gợi ý giúp học sinh thực
hành bài vẽ.
- Chú ý hướng dẫn học sinh quan sát thực tế xung quanh.
. Chương 2 : Thực trạng đề tài
a) Thuận lợi.
Đối với giáo viên:
- Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng , Nhà
nước và của ngành. Đội ngũ giáo viên giảng dạy bộ môn Mó thuật được
đào tạo chuẩn hoá hơn về chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng được yêu cầu
tốt hơn trong giảng dạy Mó thuật.
- Ban giám hiệu luôn quan tâm tạo điều kiện tốt để giáo viên hoàn
thành tốt nhiệm vụ giảng dạy của mình.
- Cơ sở vật chất được trang bò tương đối đầy đủ hơn phục vụ tốt cho
môn học.
Đối với học sinh:
- Đa số các em nhà gần các điểm trường nên thuận lợi trong việc
tới trường.
- Gia đình cũng thường xuyên quan tâm đến việc học hành của con
em mình.
- Đa số các em yêu thích các môn học năng khiếu.
b) Khó khăn.
Đối với giáo viên:
Cao Văn Minh Sáng Kiến Kinh Nghiệm
Trường Tiểu Học An Dân Số 1
Bên cạnh những thuận lợi trên đối với việc giảng dạy môn Mó
Thuật cũng còn gặp không ít khó khăn như:
- Cơ sở vật chất còn thiếu thốn như chưa có phòng chức năng, chưa
có mẫu vẽ cho các bài vẽ theo mẫu, tranh ảnh còn hạn hẹp.
- Không có nhiều tài liệu tham khảo để phục vụ việc giảng dạy.
Đối với học sinh:
- Nhiều đối tượng học sinh chưa thật sự quan tâm đến môn học nên
còn chưa chuẩn bò tốt dụng cụ phục vụ môn học làm ảnh hưởng rất nhiều
đến việc học tập.
- Đa số các em chưa tích cực, chủ động trong học tập, chưa phát huy
được tính sáng tạo trong thực hành bài vẽ của mình.(các em thích sao
chép hơn).
- Chưa có sự tác động mạnh mẽ từ phía gia đình đến việc học tập của
các em.
Trong phạm vi nghiên cứu đề tài , tôi xin được thống kê số liệu Khảo
sát chất chất lượng HS trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: (Chỉ
khảo sát ở HS khối lớp 5
Chương III Biện Pháp Thực Hiện
Dưới đây là một số biện pháp cụ thể được minh chứng bằng các ví
dụ :
VÍ DỤ 1: Phân môn vẽ tranh – Bài 8: VẼ CHÂN DUNG (Mó
thuật 3).
* Hoạt động I- Quan sát, nhận xét: phần này giáo viên dùng tranh, ảnh
trực quan giúp học sinh tìm hiểu về:
+ Sự khác nhau giữa ảnh chân dung và tranh chân dung;
+ Về các đặc điểm của các nét mặt;
Cao Văn Minh Sáng Kiến Kinh Nghiệm
Số
T
T
Lớ
p
TS
HS
XẾP LOẠI - TỈ LỆ
A+ % A % B %
01 5A 28 4 18 6
02 5B 28 3 19 6
03 5C 27 2 19 7