Sở giáo dục và đào tạo Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10THPT
Thanh hoá Năm học 2010 2011
Đề A Môn thi : Ngữ văn
Thời gian làm bài : 120phút
Câu 1(2,0 điểm)
a. Từ đầu trong câu thơ dới đây đợc dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?
Hôm qua tát nớc đầu đình
Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen
b. Tìm khởi ngữ trong các câu sau:
Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
(Chiếc lợc ngà - Nguyễn Quang Sáng)
c. Xác định thành phần biệt lập trong câu sau và gọi tên thành phần biệt lập ấy?
Vũ Thị Thiết, ngời con gái quê ở Nam Xơng, tính đã thuỳ mị nết na, lại thêm t
dung tốt đẹp.
(Chuyện ngời con gái Nam Xơng Nguyễn Dữ)
Câu 2 (2.0 điểm)
Viết đoạn văn khoảng 20 dòng bàn về câu tục ngữ Thơng ngời nh thể thơng thân
Câu 3(1,0 điểm): Bằng một đoạn văn (khoảng 10 dòng), hãy thể hiệ cảm nhận của
em về vẻ đẹp của những dòng thơ sau:
Con là mây và mẹ sẽ là trăng.
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta là bầu trời xanh thẳm.
( Mây và sóng- R.Ta- Go, Ngữ văn 9, Tập 2, NXB Giáo dục, 2009).
Câu 4 (5,0 điểm)
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long đã khắc hoạ thành
công hình ảnh những con ngời lao động bình thờng mà cao đẹp
Phân tích vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích đã học để làm sáng tỏ
nhận định trên.
.................................Hết......................................
Hớng dẫn chấm
Đề A
A. Hớng dẫn chung
- Giám khảo chấm kĩ để đánh giá một cách đầy đủ và chính xác kiến thức và kĩ năng
trong bài làm của học sinh, tránh đếm ý cho điểm.
- Giám khảo cần vận dụng Hớng dẫn chấm linh hoạt, sử dụng nhiều mức điểm một
cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có ý tởng sáng tạo.
- Những bài viết mắc quá nhiều các lỗi dùng từ, chính tả, đặc biệt là hành văn tối
nghĩa thì không cho quá nửa số điểm của mỗi câu tơng ứng.
B. Hớng dẫn cụ thể.
Câu 1(2,0 điểm)
a. Từ đầu đợc dùng theo nghĩa chuyển (0,5 điểm)
b. Thành phần khởi ngữ: Còn anh (0,5 điểm)
c. Thành phần biệt lập: ngời con gái ở Nam Xơng. (0,5 điểm)
Đợc gọi tên: thành phần phụ chú
Câu 2(2,0 điểm)
- HS viết đợc một đoạn văn đúng về mặt hình thức, nội dung phù hợp với yêu cầu của
đề. (0,5 điểm)
- Hiểu đúng nội dung của câu TN: Giáo dục tình yêu thơng con ngời. Đòi hỏi mỗi
ngời sống phải biết thơng ngời đến mức nh thơng mình. (0,5 điểm)
- Khẳng định đó là truyền thống đạo lí của dân tộc và là thớc đo phẩm giá của mỗi
con ngời. (0,5 điểm)
- Liên hệ với bản thân, thế hệ trẻ hiện nay... (0,5 điểm)
Câu 3(1,0điểm): HS viết đợc một đoạn văn:
- Phát hiện đợc các hình ảnh thơ : mây, trăng, bầu trời xanh thẳm.(0,25 điểm)
- Cảm thụ bình giá đợc đây là những hình ảnh so sánh đầy bất ngờ, thú vị, đẹp lung
linh, huyền ảo, phù hợp với tâm hồn ngây thơ trong sáng của tuổi thơ, thể hiện tình
mẫu tử thiêng liêng, cao cả và trí tởng tợng phong phú của nhà thơ.(0,75 điểm)
Câu 4(5,0 điểm)
1. Yêu cầu về hình thức: 1,0 điểm
- Bài văn là một văn bản, đúng yêu cầu thể loại của đề, có bố cục rõ ràng, lập luận
chặt chẽ, lí lẽ và dẫn chứng hợp lí (0,5 điểm)
- Diễn đạt mạch lạc không mắc các lỗi cơ bản về ngữ pháp, đúng từ và chính tả (0,5
điểm)
II. Yêu cầu về nội dung (4,0 điểm)
1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, nêu nhận định và giới thiệu nhân vật (0,5 điểm)
2. Bám sát vào văn bản trong SGK để phân tích nvật anh TN, làm sáng tỏ nhận định.
a. Hoàn cảnh, ĐK sống và cviệc của nv anh TN: là công tác khí tợng kiêm vật lí địa
cầu, sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m,quanh năm lạnh lẽo chỉ có cỏ cây
và mây núi. (0,5 điểm)
b. Con ngời bình thờng mà cao đẹp
- Là một anh TN trẻ tuổi (27 tuổi), vóc dáng hơi nhỏ bé dờng nh không có gì đặc
biệt, gặp ngời lạ cũng luống cuống, đỏ mặt... (0,5 điểm)
- Yêu công việc, có trách nhiệm cao với công việc, ý thức đợc giá trị lao động, thầm
lặng cống hiến sức mình cho đất nớc... (0,5 điểm)
- Chân thành, cởi mở, yêu thơng, quan tâm khao khát đợc gặp gỡ, trò chuyện, chia sẻ
với mọi ngời... (0,5 điểm)
- Khiêm nhờng, bình dị, sống lành mạnh, trong sáng, lạc quan, yêu đời, giàu nghị
lực, biết tổ chức cuộc sống khoa học, thích trồng hoa, nuôi gà, đọc sách... (0,5 điểm)
- Có quan niệm sống sâu sắc, đúng đắn về cviệc, về cngời và cuộc sống. (0,5 điểm)
3. Đánh giá khái quát đợc: Anh TN là nhân vật điển hình cho những con ngời lao
động mới, bình thờng mà cao đẹp. Để lại những tình cảm tốt đẹp trong lòng ngời
đọc, khơi gợi những suy nghĩ cao đẹp về con ngời và cuộc sống. Là tấm gơng sáng
cho thế hệ trẻ noi theo. (0,5 điểm)
Sở giáo dục và đào tạo Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10THPT
Thanh hoá Năm học 2010 2011
Đề B Môn thi : Ngữ văn
Thời gian làm bài : 120phút
Câu 1(2,0 điểm)
a. Từ đầu trong câu thơ dới đây đợc dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?
Nghi ngút đầu ghềnh toả khói hơng
Miếu ai nh miếu vợ chàng Trơng.
(Lại bài viếng Vũ Thị Lê Thánh Tông)
b. Tìm khởi ngữ trong các câu sau:
Với Truyện Kiều , ngôn ngữ văn học dân tộcvà thể thơ lục bát đã đạt
tới đỉnh cao rực rỡ.
(Ngữ văn 9, Tập 1, trang 80)
c. Xác định thành phần biệt lập trong câu sau và gọi tên thành phần biệt lập ấy?
Ôi kì lạ và thiêng liêng bếp lửa!
(Bếp lửa Bằng Việt)
Câu 2 (2.0 điểm)
Viết đoạn văn khoảng 20 dòng bàn về câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách.
Câu 3(1,0 điểm): Bằng một đoạn văn (khoảng 10 dòng), hãy thể hiệ cảm nhận của
em về vẻ đẹp của những dòng thơ sau:
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cời vang vỡ tan vào lòng mẹ.
( Mây và sóng- R.Ta- Go, Ngữ văn 9, Tập 2, NXB Giáo dục, 2009).
Câu 4 (5,0 điểm)
Sức hấp đãn của nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa
của Nguyễn Thành Long (đoạn trích, Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục, 2009)
.................................Hết......................................
Hớng dẫn chấm
Đề b
A. Hớng dẫn chung
- Giám khảo chấm kĩ để đánh giá một cách đầy đủ và chính xác kiến thức và kĩ năng
trong bài làm của học sinh, tránh đếm ý cho điểm.
- Giám khảo cần vận dụng Hớng dẫn chấm linh hoạt, sử dụng nhiều mức điểm một
cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có ý tởng sáng tạo.
- Những bài viết mắc quá nhiều các lỗi dùng từ, chính tả, đặc biệt là hành văn tối
nghĩa thì không cho quá nửa số điểm của mỗi câu tơng ứng.
B. Hớng dẫn cụ thể.
Câu 1(2,0 điểm)
a. Từ đầu đợc dùng theo nghĩa chuyển (0,5 điểm)
b. Thành phần khởi ngữ: Với Truyện Kiều (0,5 điểm)
c. Thành phần biệt lập: Ôi. (0,5 điểm)
Đợc gọi tên: thành phần cảm thán
Câu 2(2,0 điểm)
- HS viết đợc một đoạn văn đúng về mặt hình thức, nội dung phù hợp với yêu cầu của
đề. (0,5 điểm)
- Hiểu đúng nội dung của câu TN: Con ngời sống biết thơng yêu, chia sẻ, đùm bọc
lẫn nhau. (0,5 điểm)
- Khẳng định đó là truyền thống đạo lí của dân tộc và là thớc đo phẩm giá của mỗi
con ngời. (0,5 điểm)
- Liên hệ với bản thân, thế hệ trẻ hiện nay... (0,5 điểm)
Câu 3(1,0điểm): HS viết đợc một đoạn văn:
- Phát hiện đợc các hình ảnh thơ : sóng, bến bờ kì lạ.(0,25 điểm)
- Cảm thụ bình giá đợc đây là những hình ảnh so sánh đầy bất ngờ, thú vị, đẹp lung
linh, huyền ảo, phù hợp với tâm hồn ngây thơ trong sáng của tuổi thơ, thể hiện tình
mẫu tử thiêng liêng, cao cả. Đặc biệt là các hình ảnh sóng ...lăn, lăn, lăn mãi rồi vỡ
tanvào lòng mẹ, thể hiện niềm vui trẻ thơ đợc ôm ấp, chở che. Tất cả đều biểu hiện
sức sáng tạo kì diệu của Ta-go .(0,75 điểm)
Câu 4(5,0 điểm)
1. Yêu cầu về hình thức: 1,0 điểm
- Bài văn là một văn bản, đúng yêu cầu thể loại của đề, có bố cục rõ ràng, lập luận
chặt chẽ, lí lẽ và dẫn chứng hợp lí (0,5 điểm)
- Diễn đạt mạch lạc không mắc các lỗi cơ bản về ngữ pháp, đúng từ và chính tả (0,5
điểm)
II. Yêu cầu về nội dung (4,0 điểm)
1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, nêu nhận định và giới thiệu nhân vật(0,75 điểm)
2. Bám sát vào văn bản trong SGK để làm rõ sức hấp dẫn của nvật anh TN (2,5
điểm).
- Là ngời giàu ý chí, nghị lực, biết vợt lên trên hoàn cảnh sống khó khăn để hoàn
thành công việc ở bất cứ hoàn cảnh nào. (0,5 điểm)
- Yêu nghề , có trách nhiệm cao với công việc, ý thức đợc giá trị lao động, thầm lặng
cống hiến sức mình cho đất nớc... (0,5 điểm)
- Chân thành, cởi mở, yêu thơng, quan tâm khao khát đợc gặp gỡ, trò chuyện, chia sẻ
với mọi ngời... (0,5 điểm)
- Khiêm nhờng, bình dị, sống lành mạnh, trong sáng, lạc quan, yêu đời, giàu nghị
lực, biết tổ chức cuộc sống khoa học, thích trồng hoa, nuôi gà, đọc sách... (0,5 điểm)