Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng CNTT vào việc tổ chức trò chơi khi dạy Lịch sử và Địa lí Lớp 4

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. Môc lôc Phần I- Đặt vấn đề 1. LÝ do vÒ tÝnh cÊp thiÕt . 2. Mục đích nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm. 3. Kết quả cần đạt được. 4. Đối tượng , phạm vi và kế hoạch nghiên cứu . PhÇn II- néi dung 1. ThÕ nµo lµ trß ch¬i häc tËp. 2. T¸c dông cña trß ch¬i häc tËp. 3. Nh÷ng ph¶n øng t©m lÝ cña häc sinh khi tham gia trß ch¬i. 4. Tæ chøc trß ch¬i häc tËp. Một số yếu tố cơ bản trong chương trình lịch sử, địa lí líp 4 1. LÞch sö: - C¸c yÕu tè vÒ thêi gian lÞch sö. - C¸c yÕu tè vÒ sù kiÖn lÞch sö. - C¸c yªu tè vÒ nh©n vËt lÞch sö. - Các yếu tố về địa danh lịch sử. 2. §Þa lÝ: - Đối tượng địa lí. - Hiện tượng tự nhiên. - Vị trí địa lí, khí hậu và con người. 3. C¸c trß ch¬i: A. Các trò chơi khi dạy địa lí: 1. Trò chơi " Ai đoán tên đúng".. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. 2. Trò chơi " Điền đúng điền nhanh'. 3. Trß ch¬i " Thi hïng biÖn". 4. Trß ch¬i " « ch÷ k× diÖu". 5. Trß ch¬i " H¸i hao d©n chñ". B. C¸c trß ch¬i khi d¹y lÞch sö: 1. Trß ch¬i "nèi nhanh tay". 2. Trß ch¬i " Buéc d©y cho bãng". 3. Trò chơi " Ai nhanh ai đúng". 4. Trß ch¬i "¤ ch÷ k× diÖu". 5. Trß ch¬i " KÕt b¹n". 6. Trß ch¬i " §è vui". 7. Trß ch¬i " Thö tµi ®o¸n nhanh". 8. Trß ch¬i " Göi th­ nhanh". 9. Trò chơi " Điền đúng điền nhanh". 10. Trß ch¬i " §o¸n tªn nh©n vËt". D¹y thùc nghiÖm: 1. Mục đích của thực nghiệm. 2. Néi dung thùc nghiÖm. 3. Hình thức- phương pháp tổ chức dạy học thực nghiệm. 4. Thời gian và địa điểm thực nghiệm. 5. KÕt qu¶ thùc nghiÖm. PhÇn kÕt luËn. Tµi liÖu tham kh¶o. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. Phần I- Đặt vấn đề 1. LÝ do vÒ tÝnh cÊp thiÕt : - Phát triển trí tuệ cho học sinh tiểu học là một trong những vấn đề được quan t©m hµng ®Çu cña hÇu hÕt c¸c quèc gia, cña nh÷ng bËc phô huynh vµ c¸c thÇy c« gi¸o. Cùng với tất cả các môn học khác trong chiến lược phát triển toàn diện, có thể nói rằng mọi người vẫn coi Toán và Tiếng Việt là một trong những môn học quan trọng cßn nh÷ng m«n häc kh¸c lµ m«n phô kh«ng quan träng. Song nh­ Chñ TÞch Hå ChÝ Minh đã từng nói: "D©n ta ph¶i biÕt sö ta Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam". Qua bé m«n lÞch sö c¸c em ®­îc hiÓu s©u hiÓu kÜ vÒ qu¸ tr×nh vµ tõng thêi k× xây dựng đấu tranh và gìn giữ đất nước. Mặt khác qua môn Địa lí các em được tìm hiểu về các địa danh, lãnh thổ của đất nước. Có thể nói rằng học Địa lí có tác dụng rất lớn khi học lịch sử hay nói cách khác học lịch sử là điểm tựa, là nền tảng cho môn địa lÝ. VÝ dô nh­ khi häc §Þa lÝ bµi Thµnh Phè Hå ChÝ Minh häc sinh biÕt ®­îc ®©y lµ thành phố lớn nhất cả nước và được lấy tên là thành phố Hồ Chí Minh năm 1975. Qua đây học sinh nhớ lại sự kiện lịch sử vô cùng quan trọng đó là sự kiện giải phóng Miền Nam vµo 30. 4. 1975. Trước đây các em thường chú trọng đến hai môn Toán và Tiếng Việt, không chú ý đến Địa lí và Lịch sử. Vì vậy muốn các em học tốt môn học thì điều trước tiên phải tạo cho các em say mê và hứng thú với môn học. Trên quan điểm đó người giáo viên cần luạ chọn những phương pháp dạy học nào cho phù hợp để phát huy tính hiệu quả nhất trong từng bài học đảm bảo theo những yêu cầu và kĩ năng cần thiết, nhằm đáp ứng được những yêu cầu đổi mới chương trình môn lịch sử và địa lí. Song phát triển trí tuệ cho học sinh thông qua hoạt động học tập, hoạt động vui. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. ch¬i lµ mét qu¸ tr×nh bÒn bØ kh«ng thÓ tÝnh b»ng tuÇn, b»ng th¸ng. H¬n n÷a cßn ph¶i xuất phát từ trình độ nhận thức và hoàn cảnh sống của trẻ em để các em luyện tập dần dần từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp nhằm phát huy ở trẻ một óc quan sát tinh nhạy, trí tưởng tượng phong phú, tư duy suy luận lôgíc... Trªn tinh thÇn " häc mµ ch¬i, ch¬i mµ häc" , "ch¬i vui häc cµng vui" nh»m tho¶ m·n ®­îc nhiÒu lo¹i nhu cÇu trong khi ch¬i. Víi ­u thÕ nh­ vËy trß ch¬i thùc sù lµ một phương tiện hữu hiệu để tạo ra sự hài hoà, thoải mái, không dập khôn, khô cứng, đảm bảo tính tự nhiên cho cuộc sống cũng như trong học tập của học sinh tiểu học mét c¸ch høng thó vµ bæ Ých, cïng víi nh÷ng kinh nghiÖm trong nh÷ng n¨m d¹y líp 4 tôi thấy lịch sử và địa lí là hai môn học có nhiều kiến thức thực tế trong đời sống, mặt kh¸c hai m«n häc nµy cã sù g¾n bã, liªn hÖ chÆt chÏ, liªn quan mËt thiÕt víi nhau, hç trî cho nhau vÒ mÆt kiÕn thøc vµ më réng hiÓu biÕt. Ngµy nay do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ c«ng nghÖ th«ng tin. Khi sö dông trß chơi bằng hình thức thủ công mang tính truyền thống tôi thấy học sinh đã rất hứng thó. Song ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin ®­a c¸c trß ch¬i lªn thiÕt kÕ víi d¹ng bµi gi¸o án điện tử học sinh thực sự bị thu hút và lôi cuốn bởi hình thức trực quan đẹp, hữu hiệu, có nội dung và hình thức phong phú gây sự tò mò, ham học hỏi đối với học sinh. MÆt kh¸c trß ch¬i khi x©y dùng b»ng gi¸o ¸n ®iÖn tö cã nhiÒu ­u ®iÓm: + Trong cïng mét kho¶ng thêi gian nh­ nhau nÕu tæ chøc trß ch¬i b»ng hình thức thủ công sẽ tốn nhiều công, nhiều kinh phí cho việc chuẩn bị đồ dùng, nh­ng nÕu thiÕt kÕ b»ng gi¸o ¸n ®iÖn tö sÏ tèn Ýt thêi gian, truyÒn t¶i ®­îc nhiÒu néi dung cïng mét lóc. + Trß ch¬i b»ng gi¸o ¸n ®iÖn tö cã thÓ mét lóc kiÓm tra ®­îc nhiÒu häc sinh, nhiều đối tượng học sinh tham gia cùng một lúc. + Khi kiÓm tra c©u tr¶ lêi, sù ph¶n håi cña häc sinh, gi¸o viªn dÔ dµng bật máy và bấm nút để kiểm tra. Tiện lợi nhất là câu trả lời trắc nghiệm đúng/ sai.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. + Giáo án điện tử thực sự có những hình ảnh đẹp, mới lạ, sống động nhiều trường hợp có cả âm thanh. Nên kiến thức trở nên gần gũi, học sinh dễ hiểu và thùc tÕ h¬n. + Tiết kiệm được đồ dùng. Trên cơ sở đó tôi mạnh dạn chọn viết về đề tài" Sử dụng công nghệ thông tin vào viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4". II. Mục đích nghiên cứu: Gióp trÎ häc LÞch sö vµ §Þa lÝ th«ng qua c¸c trß ch¬i häc tËp lµ mét trong nh÷ng hướng đổi mới phương pháp ở Tiểu học. Nhằm ứng dụng các kiến thức, kĩ năng về môn Lịch sử, Địa lí vào giải quyết những tình huống thực tế trong đời sống hàng ngày. Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy học Lịch sử và Địa lí ở học sinh lớp 4 bao gồm các trò chơi có mục đích học tập rõ rệt. Nó là dấu ấn của những cuộc chơi làm lắng đọng mãi trong tâm hồn trẻ và làm nên nguồn sức mạnh thôi thúc trẻ sống tốt hơn, học tốt hơn và phát triển tốt hơn. Đồng thời những hoạt động trò chơi học tập là những phương tiện dạy học và giáo dục phù hợp với đối tượng phong phú và hình thức nhằm tránh lối học vẹt, tư duy thụ động, máy móc, dập khuôn...... III. NhiÖm vô nghiªn cøu: 1. Nghiên cứu đề tài: - Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến Lịch sử và Địa lí. - Nghiên cứu sách giáo khoa và sách giáo viên để tìm hiểu nội dung, phương pháp dạy Lịch sử và Địa lí. Trên cơ sở đó lựa chọn những trò chơi phù hợp. 2. D¹y thùc nghiÖm. IV. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu các tài liệu về môn Lịch sử và Địa lí. - Phương pháp điều tra thực trạng. Phương pháp thực nghiệm.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. PhÇn II- néi dung 1. ThÕ nµo lµ trß ch¬i häc tËp? Trong nhà trường Tiểu học trò chơi học tập là trò chơi có luật, trong đó có nội dung tri thøc g¾n liÒn víi néi dung bµi häc, gióp häc sinh khai th¸c vèn kinh nghiÖm của bản thân để chơi, thông qua chơi, học sinh được củng cố vận dụng các kiến thức, nội dung đã học vào các tình huống của trò chơi và do đó trẻ được học. Trò chơi học tập có tác dụng cả về mặt rèn luyện trí tuệ lẫn thể chất và phẩm chất đạo đức. Mét trß ch¬i nãi chung, trß ch¬i häc tËp nãi riªng chØ trë thµnh trß ch¬i thùc sù khi những người chơi thực hiện hành động chơi. Do đó nếu hành động chơi đòi hỏi những kiến thức, kĩ năng học sinh chưa có thì trò chơi đó không có tác dụng đối với c¸c em. Trò chơi Lịch sử và Địa lí là trò chơi trong đó có chứa đựng một trong các yếu tè vÒ LÞch sö hay §Þa lÝ. Trò chơi có thể phân loại theo số người chơi: Trò chơi tập thể, trò chơi cá nhân. Trò chơi có thể là trò chơi vận động, có thể là trò chơi trí tuệ cũng có thể kết hợp vận động và trí tuệ. Vì là một trò chơi, trò chơi khi dạy Lịch sử và Địa lí cũng mang đầy đủ các đặc ®iÓm cña trß ch¬i, nh­ng trß ch¬i nµy kh¸c h¼n víi nh÷ng trß ch¬i kh¸c ë chç Ýt nhiều phải chứa đựng trong đó một yếu tố lịch sử hay địa lí nào đó. Đối với các lớp duới, trò chơi còn nặng về vận động, song môn học này chỉ có ở lớp 4, 5 nên càng mang tÝnh trÝ tuÖ h¬n. Trong nhà trường trò chơi có thể tổ chức như một hoạt động học tập. Cơ sở tâm lí và sinh lí khẳng định hoạt động dạy học Lịch sử và Địa lí dưới dạng trò chơi rất phù hîp víi løa tuæi tiÓu häc. Thùc tÕ cho thÊy h×nh thøc tæ chøc cña trß ch¬i Sö- §Þa rÊt dể được học sinh hưởng ứng và tham gia. - Xét về mục đích phục vụ dạy học nói chung, trò chơi Sử- Địa nói riêng có thể là: + Trß ch¬i nh»m dÉn d¾t h×nh thµnh tri thøc míi.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. + Trß ch¬i nh»m cñng cè kiÕn thøc, luyÖn tËp kÜ n¨ng. + Trß ch¬i nh»m «n tËp, rÌn luyÖn t­ duy trong ngo¹i kho¸. - NÕu ph©n lo¹i theo c¸c m¹ch kiÕn thøc cña LÞch sö ta cã thÓ nãi tíi, ch¼ng h¹n: + Trß ch¬i vÒ trÝ nhí thêi gian lÞch sö. + Trß ch¬i vÒ trÝ nhí sù kiÖn lÞch sö. + Trß ch¬i vÒ trÝ nhí thêi gian lÞch sö. + Trò chơi về trí nhớ địa danh lịch sử. - NÕu ph©n lo¹i theo c¸c m¹ch kiÕn thøc cña §Þa lÝ ta cã thÓ nãi tíi, ch¼ng h¹n: + Vùng đồng bằng. + Vïng trung du. + Vïng nói. 2. T¸c dông cña trß ch¬i häc tËp b»ng gi¸o ¸n ®iÖn tö: Làm thay đổi hình thức hoạt động học tập. Học sinh tiếp thu kiến thức tự giác và tích cực hơn trong những hoạt động đa dạng, hứng thú. Học sinh thấy vui hơn, cởi më h¬n, th­ th¸i dÔ chÞu vµ khoÎ m¹nh h¬n. Giúp học sinh rèn luyện củng cố tiếp thu tri thức đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm mà các em đã được tích luỹ thông qua hoạt động chơi. Rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo thúc đẩy hoạt động trí tuệ. Nhờ sử dụng trò chơi học tập mà quá trình dạy và học trở thành một hoạt động vui và hấp dẫn hơn, các cơ hội häc tËp ®a d¹ng h¬n. Đối với học sinh không có phương tiện nào giúp các em phát triển một cách tự nhiªn, cã hiÖu qu¶, rÌn luyÖn tÝnh tù chñ b»ng trß ch¬i häc tËp. Qua chơi, các em biết tự kiềm chế, được tham gia hoạt động tích cực. Trò chơi không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo dục. Tãm l¹i, trß ch¬i nãi chung, trß ch¬i häc tËp nãi riªng gióp cho häc sinh ph¸t triển toàn diện các năng lực một cách tự nhiên, giúp cho các em trao đổi kinh nghiệm, tương tác lẫn nhau, từ đó các em tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. 3. Nh÷ng ph¶n øng t©m lÝ cña häc sinh khi tham gia trß ch¬i: a. Ph¶n øng tÝch cùc: - H¨ng say ch¬i hÕt m×nh. - ý thøc tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n cao. - Dễ bỏ qua sai phạm nhỏ của người khác. - T«n träng tÝnh kØ luËt. - Giúp đỡ và nâng đỡ đồng đội. - Gắn bó với đồng đội trong nhóm mình. - Tích cực hoạt động và sẵn sàng hy sinh vì danh dự đội. b. Ph¶n øng tiªu cùc: - Người mạnh lấn át người ít hay người được hoạt động nhiều, người được hoạt động Ýt. - Sẵn sàng trừng phạt người thua. - Chơi gian lận không thành thật để được thắng. - Dễ ganh tỵ dẫn đến ghét nhau. - Chia bÌ, chia nhãm. - Phôc tïng "thñ lÜnh". Nh­ vËy khi gi¸o viªn tæ chøc ch¬i ph¶i l­u ý tr¸nh cho häc sinh nh÷ng ph¶n øng không tích cực và nếu có xảy ra thì kịp thời sửa chữa, cố gắng khuyến khích, động viên khen thưởng để học sinh có những phản ứng tích cực. 4. Tæ chøc trß ch¬i häc tËp LÞch sö- §Þa lÝ: a. ThiÕt kÕ trß ch¬i: - Mỗi trò chơi nói chung đều nhằm mục đích củng cố kiến thức, kĩ năng cụ thể, hoặc có những tri thức tổng hợp như điền từ vào chỗ trống phải phối hợp nhiều tri thức đã học, hay hoàn thành sơ đồ... - Mỗi trò chơi phải có luật chơi, hành động chơi, trò chơi phải có tính thi đua giữa những người chơi, tức là có thắng thua.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. - Căn cứ để thiết kế trò chơi học tập môn Sử- Địa chính là sự kết hợp giữa các yếu tố cấu thành một trò chơi phổ biến trong sinh hoạt đời sống của học sinh với nội dung kiến thức. Học sinh sẽ được học trong từng bài, từng chương của môn Lịch sử và Địa lí trong chương trình Tiểu học. - Mét trß ch¬i ®­îc viÕt theo cÊu tróc sau ®©y: + Mục đích của trò chơi. + Luật chơi: chỉ rõ các quy định đối với người chơi, quy định thắng thua trong trò ch¬i. + Đồ dùng, đồ chơi: Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong khi chơi. + Số người tham gia chơi: chỉ rõ số người tham gia chơi, những trò chơi có thể tổ chức một cách linh hoạt tạo nhiều trò chơi phù hợp với đối tượng học sinh, phù hợp với khả n¨ng vµ néi dung kiÕn thøc cñng cè «n tËp. + Xác định tác dụng của trò chơi. b. C¸ch tæ chøc trß ch¬i: Các trò chơi được tổ chức theo nhóm ngay ở trong lớp học với thời gian từ 5 đến 10 phót. Việc chuẩn bị các trò chơi đơn giản, dễ làm, dễ tìm( quy trình, bìa giấy cũ được dán, mÉu d©y thÐp, sîi d©y, b«ng hoa giÊy, thÎ ch÷...hoÆc qua m¹ng Internet, gi¸o viªn x©y dùng trªn m¸y tÝnh cã thÓ sö dông ®­îc nhiÒu lÇn, nhiÒu n¨m. Giáo viên phải hướng dẫn cụ thể cách chơi rồi sau đó các nhóm tự đánh giá, giám sát lẫn nhau. Ngoài ra, giáo viên phải có nhận xét, khích lệ, cũng không nên để thời gian quá dài ảnh hưởng đến giờ học. Một chương trình học tập thường tiến hành. + Giới thiệu chương trình: - Nêu tên chương trình. - Hướng dẫn cách chơi, vừa mô tả vừa thực hành. - Ph©n nhãm ch¬i.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. - Ch¬i thö( mét sè tr­ßng hîp cã thÓ bá qua). - Nhấn mạnh luật chơi nhất là những lỗi lầm thường gặp ở phần chơi thử. - Chơi thật, xử " phạt" những người vi phạm luật chơi. * Người chủ trò: người tổ chức trò chơi được gọi là chủ trò hoặc người đầu trò. Trò chơi học tập thường do giáo viên làm chủ trò, khi học sinh đã chơi qua thì có thể giao cho häc sinh. * Người tổ chức hướng dẫn chương trình cần: - Hăng hái, gây hứng thú cho mọi người. - Cã kh¶ n¨ng l«i kÐo, thu hót. - Kiªn nhÉn nãi râ rµng, vui vÎ. *Thưởng- phạt: - Thưởng phạt phải công minh, đúng luật sao cho người chơi chấp nhận thoải mái và tự gi¸c, lµm cho trß ch¬i thªm hÊp dÉn, kÝch thÝch høng thó häc tËp cña häc sinh. - Thưởng những học sinh, nhóm học sinh tham gia nhiệt tình, đúng luật và " thắng" trong cuéc ch¬i. - Phạt những học sinh vi phạm luật chơi bằng hình thức đơn giản: chào các bạn thắng cuéc, h¸t mét bµi, kÓ chuyÖn vui, móa, nh¶y lß cß..... c. Để trò chơi học tập đạt kết quả cao: - Trò chơi phải có mục đích học tập gì cho học sinh: củng cố, bổ sung kiến thức gì.... - Trß ch¬i ph¶i ®­îc chuÈn bÞ tèt. Chuẩn bị tốt có nghĩa là nắm vững yêu cầu, mục đích giáo dục của trò chơi để hướng mọi người hoạt động phục vụ cho mục đích yêu cầu ấy. Phải chẩn bị tốt các phương tiÖn: dông cô, vËt liÖu, c©u hái ...phôc vô cho trß ch¬i. Phôc vô cho trß ch¬i ph¶i cã kÕ ho¹ch ®­îc thÓ hiÖn ë bµi so¹n. - Trß ch¬i ph¶i thu hót ®­îc häc sinh tham gia. - Mäi häc sinh tham gia trß ch¬i häc tËp cÇn cã: + NhiÖt t×nh, hµo høng, tÝch cùc... Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. + Nghiªm chØnh chÊp hµnh luËt ch¬i. + Cố gắng vươn lên để thắng. + Lu«n gi÷ v÷ng tÝnh ®oµn kÕt th©n ¸i dï th¾ng hay thua. + NÕu thÊy häc sinh thê ¬, kh«ng tham gia trß ch¬i, gi¸o viªn cÇn xem l¹i c¸ch tæ chøc hoÆc néi dung trß ch¬i kh«ng hÊp dÉn. - ở đây, ưu thế của trò chơi chính là trẻ tập trung hoạt động mọi sức lực của mình một cách hào hứng tự nguyện nên không tạo ra áp lực tâm lí, mà người chơi cảm thấy rất tự do, khám phá và làm nảy sinh nhiều sáng kiến. Bên cạnh đó tiến hành các hoạt động chơi là nắm lấy các phương thức hành động chung, điển hình khái quát của những hành động thân thể hay tâm lí cụ thể. Những phương thức đó vừa là công cụ, phương tiện giúp trẻ chinh phục thế giới xung quanh, vừa là cơ sở để trẻ học được cách điều khiển hành vi, cách bắt hành vi tuân theo một nhiệm vụ nhất định. Tức là rèn luyện để có tính chủ định, một trong những cấu tạo tâm lí. Nhờ vậy, được phát huy và phát triển hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. H¬n thÕ n÷a khi say x­a vµ sèng hÕt m×nh cho trß ch¬i, trÎ sÏ tìm thấy niềm vui sướng thực sự và được sống trong thế giói của cảm giác dào dạt dấu Ên cña trß ch¬i.. Vì vậy lắng đọng mãi trong tâm trí trẻ và làm nên nguồn sức mạnh thôi thúc trẻ sèng tèt h¬n, häc tèt h¬n vµ ph¸t triÓn tèt h¬n. Víi søc m¹nh nh­ vËy trß ch¬i lu«n lµ một phương tiện dạy học, con đường cung cấp tri thức và giáo dục phù hợp nhất với đặc điểm mong muốn của học sinh tiểu học.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. Một số yếu tố cơ bản trong chương trình lÞch sö líp 4 Giai. Thêi. Triều đại. Néi dung c¬ b¶n cña lÞch sö.. ®o¹n. gian. trÞ v×. Nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu. lÞch sö. Tên nước- kinh đô. Buæi. Khoảng - Các Vua Hùng, nước - Hình thành đất nước với phong tục, tập. ®Çu. 700. Văn Lang, đóng đô quán riêng.. dùng. n¨m. Phong Ch©u- Phó Thä.. - Đạt được nhiều thành tựu như: đúc. nước và TCN. - An Dương Vương, đồng( trống đồng), xoay thành Cổ Loa.. gi÷. đến. nước Âu Lạc, đóng đô ở. nước. n¨m. Cæ Loa.. 179 TCN H¬n. Từ năm - Các triều đại Trung - Hơn 100 năm nhân dân ta anh dũng. 1000. 179. năm đấu TCN. Quốc thay nhau thống đấu tranh. - Cã nhiÒu nh©n vËt vµ cuéc khëi nghÜa. trị nước ta. tranh. đến. tiªu biÓu nh­: Hai Bµ Tr­ng, Bµ TriÖu.... giµnh. n¨m. - Víi chiÕn th¾ng B¹ch §»ng 938, Ng« Quyền giành lại độc lập cho đất nước ta.. lại độc 938 lËp Buæi. Từ 938 - Nhà Ngô, đóng đô ở - Sau ngày độc lập, nha nước đầu tiên đã. đầu độc đến lËp. Cæ Loa.. ®­îc x©y dùng. - Khi Ngô Quyền mất, đất nước lâm vào. 1009. thêi k× lo¹n 12 sø qu©n. §inh Bé LÜnh lµ người dẹp loạn thống nhất đất nước. - §inh Bé LÜnh mÊt, qu©n Tèng kÐo sang. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. xâm lược nước ta, Lê Hoàn lên ngôi lãnh đạo nhân dân đánh tan quân xâmlược Tèng. Nước. 1009-. - Nhà Lý, nước Đại - Xây dựng đất nước thinh vượng về. §¹i ViÖt 1226. Việt, kinh đô Thăng nhiều mặt: kinh tế, văn hoá, giáo dục,. thêi Lý. Long.. cuối triều đại vua quan ăn chơi xa xỉ nên suy vong. - Đánh tan quân xâm lược nhà Tống lầ thø hai. - Nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu: Lý Công Uẩn, Lý Thường Kiệt.... Nước. 1226-. Triều Trần, nước đại - Tiếp tục xây dựng đất nước, đặc biệt. §¹i ViÖt 1400. Việt, kinh đô Thăng chú trọng đắp đế, phát triển nông nghiệp.. thêi. Long. - Đánh bại cuộc xâm lược của giặc. TrÇn. M«ng- Nguyªn. C¸c nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu: TrÇn H­ng §¹o, TrÇn Quèc To¶n.... Nước. Thế kỉ - Nhà Hồ, nước đại ngu, - 20 năm chống giặc Minh, giải phóng. §¹i ViÖt XV. kinh đô Tây Đô.. đất nước( 1407- 1428).. buæi. - Nhà Hậu Lê, nước Đại - Tiếp tục xây dựng đất nước, đạt được. ®Çu thêi. Việt, kinh đô Thăng đỉnh cao trong mọi lĩnh vực thời Lê. HËu Lª. Long.. Thµnh T«ng. - C¸c nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu: Lª Lîi, NguyÔn Tr·i, Lª Th¸nh T«ng. Nước. ThÕ kØ - TriÒu Lª suy vong. §¹i ViÖt XVIthÕ XVI-. kØ XVIII. - C¸c thÕ lùc phong kiÕn tranh nhau quyền lợi, nhà lê suy vong, đất nước loạn. - TriÒu M¹c.. l¹c bëi néi chiÕn, kÕt qu¶ chia c¾t thµnh. - TrÞnh- NguyÔn. Đàng Trong- đàng ngoài hơn 200 năm.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. XVIII - Cuéc khai hoang ph¸t triÓn m¹nh ë đàng Trong. - Thµnh thi ph¸t triÓn. - TriÒu T©y S¬n. Nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ chính quyÒn hä NguyÔn, häc TrÞnh. - Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, lãnh đạo nhân dân đánh tan giặc Thanh. - Bước đầu xây dựng đất nước. - C¸c nh©n vËt lÞch sö tiªu biÓu: Quang Trung... Buæi. 1802-. ®Çu thêi 1858. TriÒu. NguyÔn,. nước - Họ Nguyễn thi hành nhiều chính sách. Đại Việt, kinh đô Huế.. để thâu tóm quyền lực. - X©y dùng kinh thµnh HuÕ.. NguyÔn. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. Một số yếu tố cơ bản trong chương trình §Þa lÝ líp 4 1. Thiên nhiên và hoạt động sản xuất của con người ở miền núi và trung du: - D·y Hoµng Liªn S¬n. - Mét sè d©n téc ë Hoµng Liªn S¬n. - Hoạt động sản xuất của người dân ở Hoàng Liên Sơn. - Trung du B¾c Bé. - T©y Nguyªn. - Mét sè d©n téc ë T©y Nguyªn. - Hoạt động sản xuất của người dân ở Tây Nguyên. - Thµnh phè §µ L¹t. 2. Thiên nhiên và hoạt động sản xuất của con người ở miền đồng bằng. - §ång b»ng B¾c Bé. - Người dân ở đồng bằng Bắc Bộ. - Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ. - Thủ đô Hà Nội. - Thµnh phè H¶i Phßng. - §ång b»ng Nam Bé. - Người dân ở đồng bằng NamBộ. - Hoạt động sản xuất của người dân ở Đồng bằng Nam Bộ. - Thµnh phè Hå ChÝ minh. - Thµnh phè CÇn Th¬. - Dải đồng bằng duyên hải miền Trung. 3. Người dân và hoạt động sản xuất của người dân ở ĐB duyên hải miền Trung. - Thµnh phè HuÕ. - Thµnh phè §µ N½ng. 4. Vïng biÓn ViÖt Nam - Biển, đảo và quần đảo. Khai thác khoáng sản ở vùng biển Việt Nam.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. C¸c trß ch¬i khi d¹y lÞch sö 1. Trß ch¬i thø nhÊt: " nèi nhanh tay" - Mục đích: Củng cố các cuộc khởi nghĩa của nhân ta chống lại ách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc. - Chuẩn bị: 2 tờ giấy có ghi đầy đủ các nội dung chơi, 2 bút dạ. - C¸ch tiÕn hµnh: Chọn hai đội chơi, mỗi đội có 6 học sinh. Giáo viên bật màn hình cho cả hai đội và cả lớp cùng quan sát, sau đó giáo viên phát cho hai nhóm, mỗi nhóm 1 tờ giấy có nội dung như trên màn hình, mỗi đội có 15 giây đọc các thông tin trên bảng. Sau khi giáo viên hô "1, 2, 3. Bắt đầu!" và tính giờ thì mỗi đội cử 1 em lên nối, nối xong em đó trở về đứng cuối hàng em thứ hai mới được lên. Cứ như vậy cho đến học sinh cuối cùng. Hết giờ đội nào nối đúng nhiều hơn, thời gian nhanh hơn, nối đẹp hơn đội đó là đội thắng cuộc. - Néi dung trß ch¬i" nèi nhanh tay": Nèi c¸c ý cét A víi c¸c ý ë cèt B cho phï hîp. A. B. ( Thêi gian). ( C¸c cuéc khëi nghÜa). N¨m 40. Khëi nghÜa LÝ BÝ. N¨m 248. Khëi nghÜa Mai Thóc Loan. N¨m 542. Khëi nghÜa Hai Bµ Tr­ng. N¨m 550. ChiÕn th¾ng B¹ch §»ng. N¨m 722. Khëi nghÜa Khóc Thõa Dô. N¨m 766. Khëi nghÜa TriÖu Quang Phôc. N¨m 905. Khởi nghĩa Dương Đình Nghệ. N¨m 931. Khëi nghÜa Bµ TriÖu. N¨m 938. Khëi nghÜa Phïng H­ng. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. - Tác dụng của trò chơi này: Học sinh được quan sát đáp án và nhận xét nhanh bài của các đội. 2. Trß ch¬i " buéc d©y cho bãng" - Mục đích: Củng cố kiến thức về một số tác giả, tác phẩm thời Hậu Lê - Chuẩn bị: 2 tờ bìa ghi đầy đủ nội dung chơi, 2 bút màu, đề bài và đáp án trên giáo ¸n ®iÖn tö. PhÇn trªn vÏ c¸c qu¶ bãng bay, trªn mçi qu¶ cã ghi tªn t¸c phÈm tiªu biÓu thêi HËu Lª. Phần dưới vẽ một cụm các ô vuông ghi tên tác giả tương ứng các tác phẩm bên trên. - C¸ch ch¬i: Học sinh nối bóng với ô ghi tác giả đúng ở dưới. Mỗi em trong đội chỉ được nối 1 lần. Em này nối xong mới được đưa bút cho bạn khác nối tiếp. Đội nào xong trước và đúng đội đó thắng cuộc.. §¹i viÖt sö kÝ toµn th­. NguyÔn Tr·i. Lam. D­. S¬n. địa. thùc. chÝ. §¹i thµnh to¸n ph¸p. lôc. Ng« SÜ Liªn. Lương Thế Vinh. - Tác dụng của trò chơi này: Học sinh được quan sát đáp án và nhận xét nhanh bài của các đội. 3. Trò chơi " Ai nhanh ai đúng". Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. - Mục đích: Học sinh nhớ nhanh được các sự kiện lịch sử, thời gian và đại danh lịch sử ngay sau khi học bài Nhà Trần và việc đắp đê. - Chuẩn bị: Các câu hỏi liên quan trong phạm vi bài học. Các câu hỏi và đáp án đều được chuẩn bị đủ trên giáo án điện tử. - C¸ch tiÕn hµnh: Chơi theo tổ, mỗi tổ được lựa chọn câu hỏi 3 lần, trả lời đúng 1 câu trong 10 giây được 10 điểm, nếu đội lựa chọn không trả lời được đội kia giành quyền trả lời nếu đúng ®­îc 10 ®iÓm, sai bÞ trõ 5 ®iÓm.( Trß ch¬i nµy cã thÓ ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c bµi häc khi cñng cè kiÕn thøc). 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Câu hỏi 1: Nhà Trần thay thế cho triều đại nhà nào? C©u hái 2: Nhµ TrÇn thµnh lËp n¨m nµo? Câu hỏi 3: Tên một chức quan trông coi việc đắp đê. Câu hỏi 4: Thời Trần quy định con trai từ bao nhiêu tuổi trở lên phải dành một số ngày tham gia đắp đê? C©u hái 5: NghÒ chÝnh cña nh©n d©n ta cuèi thêi TrÇn lµ nghÒ g×? Câu hỏi 6: Tên nước ta dưới triều Trần là gì? Câu hỏi 7: Kinh đô dưới thời Trần ở đâu? - T¸c dông cña trß ch¬i nµy: Häc sinh cã thÓ chän bÊt kú « ch÷ nµo, kh«ng nhÊt thiÕt máy móc chọn lần lượt các ô chữ. Trò chơi này có thể tổ chức chơi cá nhân, nhóm hoÆc còng cã thÓ ch¬i c¶ líp b»ng c¸ch häc sinh viÕt c©u tr¶ lêi vµo b¶ng con. 4. Trß ch¬i " « ch÷ k× diÖu" - Mục đích: Củng cố kiến thức về thời gian, nhân vật và sự kiện lịch sử về chiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo năm 938. - Chuẩn bị: Các ô chữ, các câu hỏi và đáp án trên giáo án điện tử( màn hình). Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4. - C¸ch tiÕn hµnh: + ¤ ch÷ gåm 8 tõ hµng ngang vµ 1 tõ hµng däc. C¸ch ch¬i nh­ sau: Cả lớp chia thành 4 đội chơi. Các đội chơi lần lượt chọn từ hàng ngang, giáo viên sẽ đọc gợi ý về các từ hàng ngang, đội chơi nhanh chóng đưa ra câu trả lời. Nếu sai hoặc sau 30 giây không có câu trả lời thì đội khác được quyền đoán. Mçi tõ hµng ngang ®­îc 10 ®iÓm, tõ hµng däc ®­îc 30 ®iÓm. Trß ch¬i kÕt thóc khi có đội tìm ra từ hàng dọc. Đội nào có điểm cao hơn thì đội đó thắng. - Néi dung « ch÷ vµ gîi ý cho tõng « ch÷: 1. Hậu quả mà quân nam Hán phải nhận khi sang xâm lược nước ta năm 938.( thất b¹i) 2. Nơi Ngô Quyền chọn làm kinh đô.( Cổ Loa) 3. Vò khÝ lµm thñng thuyÒn cña giÆc.( cäc gç) 4. Ngô Quyền đã dựa vào hiện tượng thiên nhiên này để đánh giặc.(thuỷ triều) 5. Quª cña Ng« QuyÒn.(§­êng L©m) 6. Quân nam Hán đến từ phương này.(Bắc) 7. Người lãnh đạo trận Bạch Đằng.(Ngô Quyền) 8. Tướng giặc tử trận ở Bạch Đằng.(Hoằng Tháo) - T¸c dông cña trß ch¬i nµy: ThiÕt kÕ trß ch¬i nµy trªn m¸y chiÕu sÏ kh«ng mÊt nhiÒu thời gian, cả âm thanh như tiếng vỗ tay khen khi học sinh trả lời đúng. Học sinh có thể tù lùa chän c©u hái.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Sö dông CNTT vµo viÖc tæ chøc trß ch¬i khi d¹y LÞch sö vµ §Þa lÝ líp 4.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>