Giáo án Hình 10 cơ bản đủ cả năm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chöông I:VECTÔ §1: CAÙC ÑÒNH NGHÓA Tieát 1 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: nắm vững các khái niệm vectơ , độ dài vectơ, vectơ không, phương hướng vectơ, hai vectơ bằng nhau.  Về kỹ năng: dựng được một vectơ bằng một vectơ cho trước, chứng minh hai vectơ bằng nhau, xác định phương hướng vectơ.  Về tư duy: biết tư duy linh hoạt trong việc hình thành khái niệm mới, giải caùc ví duï.  Về thái độ: rèn luyện tính cẩn thận, tích cực hoạt động của học sinh, liên hệ được kiến thức vào trong thực tế. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, bảng phụ,thướt.  Hoïc sinh: xem bài trước, bảng phụ theo nhóm. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, nêu vấn đề,diễn giải, xen các hoạt động nhóm. V/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Bài mới: HÑGV HÑHS NOÄI DUNG HÑ1: Hình thaønh I. Khaùi nieäm: Quan saùt hình 1.1 hình dung khaùi nieämvectô vectô: hướng chuyển động của vật. Cho hoïc sinh quan ÑN:vectô laø moät saùt H1.1 đoạn thẳng có Nói: từ hình vẽ ta hướng  thaáy chieàu muõi teân KH: AB (A ñieåm laø chieàu chuyeån đầu, B điểm Học sinh trả lời động của các vật. cuoái)     Vectơ là đoạn thẳng có hướng Vaäy neáu ñaët ñieåm Hay a , b ,…, x , y ,… đầu là A , cuối là B B thì đoạn AB có A  hướng A  B .Cách a chọn như vậy cho ta Học sinh trả lời Veõ hai vectô. moät vectô AB. Hoûi: theá naøo laø moät vectô ? GV chính xaùc cho hoïc sinh ghi. Noùi:veõ moät vectô ta veõ Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> đoạn thẳng cho dấu muõi teân vaøo moät đầu mút, đặt tên là  AB :A (đầu), B(cuoái). Hỏi: với hai điểm A,B phaân bieät ta veõ ñöôc bao nhieâu vectô? Nhaán maïnh: veõ hai vectô qua A,B HÑ2: Khaùi nieäm vectô cuøng phöông ,cùng hướng. Cho hoïc sinh quan saùt H 1.3 gv veõ saün. Hoûi: xeùt vò trí töông đối các giá của    vectô AB vaø CD ; PQ    vaø RS ; EF vaø PQ .   Noùi: AB vaø CD cuøng phöông.   PQ vaø RS cuøng phöông. vaäy theá naøo laø 2 vectô cuøng phöông? Yeâu caàu: xaùc ñònh hướng của cặp vectơ     AB vaø CD ; PQ vaø RS . Nhaán maïnh: hai vectô cuøng phöông thì mới xét đến cùng hướng hay ngược hướng Hoûi:cho 3 ñieåm A,B,C phaân bieät.  thaúng haøng thì AB ,  AC coù goïi laø cuøng phöông khoâng? Ngược lại A,B,C. Hoïc sinh quan saùt hình veõ vaø trả lời .   AB vaø CD cuøng giaù   PQ vaø RS giaù song son   EF vaø PQ giaù caét nhau.. Hai vectô coù giaù song song hoặc trùng nhau thìcùng phöông.   AB và CD cùng hướng   PQ và RS ngược hướng A,B,C thaúng haøng thì   AB vaø AC cuøng phöông vaø ngược lại. Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm roài đại diện nhóm trình bày giải thích.. II .Vectô cuøng phöông cuøng hướng: ĐN:hai vectơ được goïi laø cuøng phöông neáu giaù cuûa chuùng song song hoặc truøng nhau. Hai vectô cuøng phöông thì coù theå cùng hướng hoặc ngược hướng. Nhaän xeùt:ba ñieåm A,B,C phaân bieät thaúng haøng KVCK   AB vaø AC cuøng phöông.. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> khoâng thaúng haøng thì sao? Cho hoïc sinh ruùt ra nhaän xeùt. Hoûi: neáu A,B,C  thaúng haøng thì AB  vaø BC cuøng hướng(đ hay s)? Cho hoïc sinh thaûo luaân nhoùm. GV giaûi thích theâm HĐ3: giới thiệu ví duï: Hoûi : khi naøo thì  vectô OA cuøng  phương với vectơ a ? Noùi : vaäy ñieåm A nằm trên đường thaúng d qua O vaø coù giá song song hoặc trùng với giá của  vectô a  Hoûi : khi naøo thì OA ngược hướng với  vectô a ? Noùi : vaäy ñieåm A nằm trên nửa đường  thaúng d sao cho OA ngược hướng với  vectô a. TL: khi A nằm trên đường thẳng song song hoặc trùng với giá vectơ  a. học sinh ghi vào vở TL:khi A nằm trên nửa đường  thẳng d sao cho OA ngược  hướng với vectơ a Học sinh ghi vào vở. Ví duï: Cho ñieåm O vaø 2   vectô a  0 Tìm ñieåm A sao cho :  a/ OA cuøng phöông  với vectơ a  b/ OA ngược hướng  với vectơ a GIAÛI a/ Ñieåm A naèm treân đường thaúng d qua O vaø coù giá song song hoặc trùng với giá của  vectô a b/ Ñieåm A naèm treân nửa đường thẳng d  sao cho OA ngược  hướng với vectơ a. 3. Cuõng coá: Cho 5 ñieåm phaân bieät A,B,C,D,E , coù bao nhieâu vectô khaùc khoângcoù điểm đầu và cuối là các điểm đó Cho hoïc sinh laøm theo nhoùm. 4.Daën doø: -Hoïc baøi -Laøm baøi taäp 1,2 .SGK T7. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> §1: CAÙC ÑÒNH NGHÓA (TT) Tieát : 2 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: nắm vững các khái niệm vectơ , độ dài vectơ, vectơ không, phương hướng vectơ, hai vectơ bằng nhau.  Về kỹ năng: dựng được một vectơ bằng một vectơ cho trước, chứng minh hai vectơ bằng nhau, xác định phương hướng vectơ. học sinh giải được các bài toán từ cơ bản đến nâng cao, lập luận 1 cách logíc trong chứng minh hình hoïc.  Về tư duy: biết tư duy linh hoạt trong việc hình thành khái niệm mới, giải caùc ví duï.  Về thái độ: rèn luyện tính cẩn thận, tích cực hoạt động của học sinh, liên hệ được kiến thức vào trong thực tế. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, bảng phụ,thướt.  Hoïc sinh: xem bài trước, bảng phụ theo nhóm. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, nêu vấn đề, diễn giải, xen các hoạt động nhóm. V/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû: Caâu hoûi: Theá naøo laø hai vectô cuøng phöông ? cho 4 ñieåm A,B,C,D coù taát caû bao nhiêu vectơ khác không có điểm đầu và cuối là các điểm đó?kể ra 3/ Bài mới: HÑGV HÑHS NOÄI DUNG HÑ1:Hình thaønh khaùi III Hai vectô baèng nieäm hai vectô baèng nhau:   nhau. ÑN:hai vectô a vaø b Học sinh trả lời . Giới thiệu độ dài ñöôc goïi laø baèng nhau   Khi độ dài bằng nhau vectô. nếu a và b cùng hướng và cùng hướng. Hỏi: hai đoạn thẳng và cùng độ dài.   Học sinh trả lời baèng nhau khi naøo? KH: a = b  Laø sai. Suy ra khaùi nieäm hai Chú ý:với a và điểm o vectô baèng nhau. cho trước tồn tại duy   Hỏi: AB = BA đúng nhaát 1 ñieåm A sao cho   hay sai? OA = a Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GV chính xaùc khaùi nieäm hai vectô baèng nhau cho hoïc sinh ghi. . HÑ2:Hình thaønh khaùi nieäm hai vectô baèng nhau. Hoûi: cho 1 vectô coù điểm đầu và cuối trùng nhau thì có độ daøi bao nhieâu?  Noùi: AA goïi laø vectô khoâng Yeâu caàu: xñ giaù vectô không từ đó rút ra kl gì về phương ,hướng vectô khoâng. GV nhaán maïnh cho hoïc sinh ghi. HĐ3: giới thiệu ví dụ: Gv veõ hình leân baûng A D F E B C Hoûi: khi naøo thì hai vectô baèng nhau ?   Vaäy khi DE  AF caàn coù ñk gì? Dựa vào đâu ta có DE = AF ? GV goïi 1 hoïc sinh leân bảng trình bày lời giải Gv nhận xét sữa sai. Học sinh trả lời Có độ dài bằng 0 . Vectô o coù phöông hướng tuỳ ý.. Học sinh vẽ vào vở. IV,Vectô - khoâng: ÑN: laø vectô coù ñieåm đầu và cuối trùng nhau  KH: o QU:+moïi vectô khoâng đều bằng nhau. +vectô khoâng cuøng phương cùng hướng với moïi vectô.. Ví duï : Cho tam giaùc ABC coù D,E,F lần lượt là trung ñieåm cuûa AB,BC,CD   Cmr : DE  AF Giaûi Ta có DE là đường TB cuûa tam giaùc ABC. TL: khi chuùng cuøng 1 hướng , cùng độ dài neân DE = AC=AF 2 TL: caàn coù DE = AF vaø   DE  AF DE , AF cùng hướng   Vaäy DE  AF TL: dựa vào đường trung bình tam giaùc Học sinh lên thực hiện. HĐGV HĐHS HÑ1: baøi taäp 1 Gọi 1 học sinh làm bài tập Học sinh thực hiện bài 1) minh hoạ bằng hình vẽ. tập 1) Gv nhận xét sữa sai và cho ñieåm. HÑ2: baøi taäp 2. Löu baûng 1) a. đúng b. đúng. 2) Cuøng phöông Hình hoïc 10 – cô baûn. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Yêu cầu học sinh sữa nhanh baøi taäp 2 chứa biến.. HÑ3: baøi taäp 3 Hoûi: Chæ ra gt & kl cuûa baøi toán? Để chứng minh tứ giaùc laø hình bình haønh ta chứng minh điều gì?   Khi cho AB  CD laø cho ta bieát ñieàu gì? Vậy từ đó có kl ABCD là hình bình hành được chưa? Yeâu caàu: 1 hoïc sinh leân bảng trình bày lời giải Gv sữa sai HÑ4: baøi taäp 4 Yeâu caàu: Hoïc sinh veõ hình lục giác đều. 1 học sinh thực hiện câu a) 1 học sinh thực hiện câu b) Gv nhận xét sữa sai và cho ñieåm. HÑ5: Cho baøi taäp boå sung Gv hướng dẫn cho học sinh veà laøm. Học sinh thực hiện bài taäp 2). . . Trả lời: gt: AB  CD Kl: ABCD laø hình bình haønh * Có 1 cặp cạnh đối song song vaø baèng nhau.   * AB  CD tức là  AB  CD   AB // CD. Kết luận đựơc. Học sinh thực hiện bài taäp 3).         a & b, x & y & z & w, u & v. Cùng hướng      a &b , x& y & z Ngược hướng     u&v, z &w   3) GT: AB  CD KL: ABCD laø hình bình haønh.   Giaûi: Ta coù: AB  CD  AB  CD      AB, CD cùng hướng  AB // CD vaø AB=CD. Vậy tứ giác ABCD là hình bình haønh.. 4) a. Cùng phương với     OA laø AO, OD, DO, Học sinh thực hiện bài taäp 3). Hoïc sinh cheùp baøi taäp veà nhaø laøm..       AD, DA, BC , CB, EF , FE   b. Baèng AB laø ED. BTBS:Cho tứ giác ABCD, M, N, P, Q laàn lượt là trung điểm của AB, BC, CD, DA.   CM: NP  MQ vaø   PQ  NM. 4. Cũng cố:Bài toán:cho hình vuông ABCD .Tìm tất cả các cặp vectơ bằng nhau có điểm đầu và cuối là các đỉnh hình vuông. Cho hoïc sinh laøm theo nhoùm. 5.Daën doø: -Hoïc baøi -Laøm baøi taäp3,4 SGK T7. - Xem tieáp baøi “toång vaø hieäu”. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> §2: TOÅNG VAØ HIEÄU CUÛA HAI VECTÔ Tieát tppct : 3 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: Học sinh nắm được khái niệm vectơ tổng, vectơ hiệu, các tính chất, nắm được quy tắc ba điểm và quy tắc hình bình hành.  Về kỹ năng: Học sinh xác định được vectơ tổng và vectơ hiệu vận dụng được quy tắc hình bình hành, quy tắc ba điểm vào giải toán.  Về tư duy: biết tư duy linh hoạt trong việc hình thành khái niệm mới, trong việc tìm hướng để chứng minh một đẳng thức vectơ.  Về thái độ: rèn luyện tính cẩn thận, chính xác, linh hoạt trong các hoạt động, liên hệ kiến thức đã học vào trong thực tế. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, bảng phụ, thước.  Học sinh: xem bài trước, thước. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, nêu vấn đề,diễn giải, xen các hoạt động nhóm. V/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû: Caâu hoûi: Hai vectô baèng nhau khi naøo? Cho hình vuoâng ABCD, coù taát caû bao nhieâu caëp vectô baèng nhau?    Cho ; ABC so sánh AB  BC với AC 3/ Bài mới: HÑGV HÑ1: hình thaønh khaùi nieäm toång hai vectô GV giới thiệu hình vẽ 1.5 cho hoïc sinh hình thaønh vectô toång.   GV veõ hai vectô a, b baát kì leân baûng.   Noùi: Veõ vectô toång a  b baèng caùch choïn A baát kỳ, từ A vẽ:     AB  a, BC  b ta được    vectô toång AC  a  b Hỏi: Nếu chọn A ở vị trí khác thì biểu thức trên đúng không?. HÑHS. Hoïc sinh quan saùt hình veõ 1.5. Hoïc sinh theo doõi. Trả lời: Biểu thức trên vẫn đúng. Học sinh thực hiện theo nhoùm.. NOÄI DUNG I. Toång cuûa hai vectô : Ñònh nghóa: Cho hai vectô   a vaø b . Laáy moät ñieåm A     tuyø yù veõ AB  a, BC  b .  Vectơ AC được gọi làtổng   cuûa hai vectô a vaø b   KH: a  b    Vaäy AC  a  b Phép toán trên gọi là phép coäng vectô.  a B  a.  b. A.  b. C. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Yeâu caàu: Hoïc sinh veõ trong trường hợp vị trí A thay đổi. Hoïc sinh laøm theo nhoùm 1 phuùt Goïi 1 hoïc sinh leân baûng thực hiện. GV nhaán maïnh ñònh nghóa cho hoïc sinh ghi. HĐ2: Giới thiệu quy tắc hình bình haønh. Cho hoïc sinh quan saùt hình 1.7  Yeâu caàu: Tìm xem AC là tổng của những cặp vectô naøo?    Noùi: AC  AB  AD laø qui taéc hình bình haønh. GV cho hoïc sinh ghi vaøo vỡ. HĐ3: Giới thiệu tính chaát cuûa pheùp coäng caùc vectô.    GV veõ 3 vectô a, b, c leân baûng. Yêu cầu : Học sinh thực hieän nhoùm theo phaân coâng cuûa GV.   1 nhoùm: veõ a  b   1 nhoùm: veõ b  a    1 nhoùm: veõ (a  b)  c    1 nhoùm: veõ a  (b  c)     1 nhoùm: veõ a  0 vaø 0  a Gọi đại diện nhóm lên veõ. Yeâu caàu : Hoïc sinh nhaän xeùt caêp vectô     * a  b vaø b  a       * (a  b)  c vaø a  (b  c)     * a  0 vaø 0  a GV chính xaùc vaø cho hoïc. Moät hoïc sinh leân bảng thực hiện.. Hoïc sinh quan saùt hình veõ.    AC  AB  BC    TL: AC  AD  DC    AC  AB  AD. Học sinh thực hiện theo nhoùm. II. Quy taéc hình bình haønh: B C A D Neáu ABCD laø hình bình    haønh thì AB  AD  AC. III. Tính chaát cuûa pheùp coäng vectô :    Với ba vectơ a, b, c tuỳ ý ta coù:     ab = ba       (a  b)  c = a  (b  c)     a0 = 0a. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> sinh ghi 4/ Cuõng coá: Naém caùch veõ vectô toång Nắm được qui tắc hình bình hành. 5/ Daën doø: Hoïc baøi Xem tieáp baøi: “Toång Vaø Hieäu Cuûa Hai Vectô”.. §2: TOÅNG VAØ HIEÄU CUÛA HAI VECTÔ (tt) Tieát tppct : 4 Ngày soạn : Ngaøy daïy:  Về kiến thức: Học sinh nắm được khái niệm vectơ tổng, vectơ hiệu, các tính chất, nắm được quy tắc ba điểm và quy tắc hình bình hành.  Về kỹ năng: Học sinh xác định được vectơ tổng và vectơ hiệu vận dụng được quy tắc hình bình hành, quy tắc ba điểm vào giải toán.  Về tư duy: biết tư duy linh hoạt trong việc hình thành khái niệm mới, trong việc tìm hướng để chứng minh một đẳng thức vectơ.  Về thái độ: rèn luyện tính cẩn thận, chính xác, linh hoạt trong các hoạt động, liên hệ kiến thức đã học vào trong thực tế. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, bảng phụ, thước.  Học sinh: xem bài trước, thước. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, nêu vấn đề,diễn giải, xen các hoạt động nhóm. IV/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû: Câu hỏi: Với 3 điểm M, N, P vẽ 3 vectơ trong đó có 1 vectơ là tổng của 2 vectô coøn laïi. Tìm Q sao cho tứ giác MNPQ là hình bình hành. 3/ Bài mới: HÑGV HÑHS NOÄI DUNG HÑ1: hình thaønh khaùi IV. Hieäu cuûa hai vectô : niệm vectơ đối. 1. Vectơ đối:  GV veõ hình bình haønh Ñònh nghóa: Cho a , vectô ABCD leân baûng. có cùng độ dài và ngược    Trả lời: AB và CD Yeâu caàu : Hoïc sinh tìm hướng với a được gọi là Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> ra các cặp vectơ ngược hướng nhau trên hình bình haønh ABCD Hoûi: Coù nhaän xeùt gì veà độ dài các cặp vectơ   AB vaø CD ?   Noùi: AB vaø CD laø hai vectơ đối nhau. Vậy thế nào là hai vectơ đối nhau? GV chính xaùc vaø cho hoïc sinh ghi ñònh nghóa. Yeâu caàu: Hoïc sinh quan saùt hình 1.9 tìm caëp vectơ đối có trên hình. GV chính xaùc cho hoïc sinh ghi. Giới thiệu HĐ3 ở SGK.   Hỏi: Để chứng tỏ AB, BC đối nhau cần chứng minh ñieàu gì?    Có AB  BC  0 tức là  vectô naøo baèng 0 ? Suy ra ñieàu gì? Yeâu caàu : 1 hoïc sinh leân trình bày lời giải. Nhaá n maïnh: Vaäy .   BC vaø DA. . . Trả lời: AB  CD Trả lời: hai vectơ đối nhau là hai vectơ có cùng độ dài và ngược hướng.. Học sinh thực hiện.. . vectơ đối của a .  KH:  a Đặc biệt: vectơ đối của   vectô 0 laø 0 VD1: Từ hình vẽ 1.9   EF   DC   Ta coù: BD   EF   EA   EC. . . . Keát luaän: a  (a)  0. Trả lời: chứng minh   AB, BC cùng độ dài và ngược hướng. Tức là   AC  0  A  C   Suy ra AB, BC cuøng. độ dài và ngược hướng.. a  (a)  0. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> HĐ2: Giới thiệu định nghóa hieäu hai vectô. Yeâu caàu: Neâu quy taéc trừ hai số nguyên học ở lớp 6? Nói: Quy tắc đó được áp dụng vào phép trừ hai vectô.   Hoûi: a  b  ? GV cho hoïc sinh ghi ñònh nghóa. Hỏi: Vậy với 3 điểm A,. Trả lời: Trừ hai số nguyeân ta laáy soá bò trừ cộng số đối của số trừ. Traû lời:   .  a  b  a  (b).   AB  BC  ? B, C cho ta:   AB  AC  ?. 2. Ñònh nghóa hieäu hai vectô :   Cho a vaø b . Hieäu hai   a , b la ømoät vectô vectô   a  (b)   KH: a  b     Vaäy a  b  a  (b). Phép toán trên gọi là phép trừ vectơ. Quy tắc ba điểm: Với A, B, C baát kyø. Ta coù: * Pheùp coäng:    AB  BC  AC. *Phép trừ:  . . GV chính xaùc cho hoïc AB  AC  CB Xem ví dụ 2 ở SGK. VD2: (xem SGK) sinh ghi. Học sinh thực hiện GV giới thiệu VD2 ở Caùch khaùc:      theo nhoùm caùch giaûi AB  CD  AC  CB  CD  SGK.      Yêu cầu : Học sinh thực theo quy tắc theo AC  CD  CB  AD  CB quy taé c ba ñieå m . hieän VD2 (theo quy taéc Moät hoïc sinh leân ba ñieåm) theo nhoùm Gọi học sinh đại diện 1 bảng trình bày. nhoùm trình baøy. GV chính xác, sữa sai. HĐ3: Giới thiệu phần aùp duïng. V. Aùp Duïng: Học sinh thực hiện Hoïc sinh xem SGK Yeâu caàu : 1 hoïc sinh theo nhoùm caâu a). Keát luaän: chứng minh I là trung    2 hoïc sinh leân baûng a) I laø trung ñieåm AB ñieåm AB  IA  IB  0    trình baøy. 1 học sinh chứng minh  IA  IB  0    b) G laø troïng taâm ; ABC IA  IB  0  I laøtrung     ñieåm AB  GA  GB  GC  0 GV chính xaùc vaø cho hoïc sinh ruùt ra keát luaän. GV giaûi caâu b) vaø giaûi thích cho hoïc sinh hieåu. 4/ Cuõng coá: Nhaéc laïi caùc quy taéc ba ñieåm, quy taéc hình bình haønh. Nhaéc laïi tính chaát trung ñieåm, tính chaát troïng taâm. 5/ Daën doø: Hoïc baøi Làm bài tập ở SGK.. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> BAØI TAÄP Tieát tppct : 5 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: Học sinh biết cách vận dụng các quy tắc ba điểm và quy tắc hình bình hành, các tính chất về trung điểm, trọng tâmvào giải toán, chứng minh các biểu thức vectơ.  Veà kyõ naêng: reøn luyeän hoïc sinh kyõ naêng laäp luaän logic trong caùc baøi toán, chứng minh các biểu thức vectơ.  Về tư duy: biết tư duy linh hoạt trong việc tìm hướng để chứng minh một đẳng thức vectơ và giải các dạng toán khác.  Về thái độ: Học sinh tích cực chủ động giải bài tập, biết liên hệ kiến thức đã học vào trong thực tế. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, thước.  Học sinh: làm bài trước, thước. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, diễn giải, xen các hoạt động nhóm. IV/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû: Caâu hoûi: Cho 3 ñieåm baát kyø M, N, Q HS1 Nêu quy tắc ba điểm với 3 điểm trên và thực hiện bài tập 3a? HS2 Nêu quy tắc trừ với 3 điểm trên vàthực hiện bài tập 3b) 3/ Bài mới: HÑGV HÑHS NOÄI DUNG   1) * MA  MB HĐ1: Giới tiệu bài 1   Veõ BC  MA  Chia lớp thành 2      MA  MB  BC  MB  MC Veõ nhoùm, 1 nhoùm veõ vectô Hoïc sinh veõ vectô   hình. theo nhoùm. MA  MB , 1 nhoùm veõ      Đại diện 2 nhóm lên * MA  MB  BA vectô MA  MB Veõ hình. trình baøy  Gọi đại diện 2 nhóm Hoïc sinh theo doõi leân trình baøy. GV nhận xét sữa sai. 5) veõ hình HĐ2: giới thiệu bài 5     + AB  BC = AC Gv gợi ý cách tìm AB     AB  BC = AC =AC=a BC   1 hoïc sinh leân baûng + Veõ  Nói: đưa về quy tắc trừ BD  AB     bằng cách từ điểm A vẽ tìm AB  BC = BD  BC   BD  AB.   AB  BC. . = CD Hình hoïc 10 – cô baûn. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Yeâu caàu : hoïc sinh leân bảng thực hiện vẽ và tìm độ dài của     AB  BC , AB  BC. Gv nhaän xeùt, cho ñieåm, sữa sai HĐ3: Giới thiệu bài 6 Gv veõ hình bình haønh leân baûng Yêu cầu: học sinh thực hieän baøi taäp 6 baèng caùch aùp duïng caùc quy taéc Gọi từng học sinh nhận xeùt Gv cho điểm và sữa sai.  . Vẽ AB  BC theo gợi Ta có CD= AD 2  AC 2 ývà tìm độ dài = 4a 2  a 2 =a 3    vaäy AB  BC  CD  a 3.  . 4 hoïc sinh leân baûng mỗi học sinh thực hieän 1 caâu caùc hoïc sinh khaùc nhaän xeùt. Học sinh trả lời HĐ4: Giới thiệu bài 8      ra a  b  o Hoûi: a  b  0 suy ra ñieàu Suy   a và b cùng độ dài gì?    , ngược hướng Khi naøo thì a  b  o ?   a và b đối nhau vaä y Từ đó kết luận gì về . hướng và độ dài của a  vaø b HĐ5: Giới thiệu bài 10 Yeâu caàu:nhaéc laïi kieán thứcvậtlí đã học, khi nào vật đúng yên ? Gv vẽ lực. F1  F2  F3  0   TL:khiø F12 , F3 đối. ngược hướng   F3  F12 =ME. Hoûi: khi naøo thì    F12  F3  0 ? KL gì về hướng và độ lớn   Cuûa F3 , F12 ?. TL: vật đúng yên khi tổng lực bằng 0    .   F12 , F3 cùng độ dài ,. F1  F2  F3  F12  F3  0.      CO  OB  OA  OB  BA    b/ AB  BC  DB ta coù:      AB  BC  AB  AD  DB c/     DA  DB  OD  OC     DA  DB  OC     OD   (hn)   BA CD     d/ DA  DB  DC  O   VT= BA  DC      BA  AB  BB  O   8)ta coù : a  b  0    Suy ra a  b  o   a và b cùng độ dài ,. ngược hướng   vậy a và b đối nhau. 10) veõ hình. nhau. Vaä y      . . 6) a/ CO  OB  BA   Ta coù: CO  OA neân:. =2.. 100 3 =100 3 N 2. ta coù:      . F1  F2  F3  F12  F3  0   F12 , F3 cùng độ dài , ngược. hướng.   F3  F12 =ME. =2.. 100 3 =100 3 N 2. . Yeâu caàu: hoïc sinh tìm F3. 4/ Cuõng coá:Hoïc sinh naém caùch tính vectô toång , hieäu Nắm cách xác định hướng, độ dài của vectơ 5/ Dặn dò: xem bài tiếp theo “tích của vectơ với 1 số” Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> §3: TÍCH CỦA VECTƠ VỚI MỘT SỐ Tieát tppct : 6 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: Học sinh hiểu được định nghĩa tích của vectơ với một số và các tính chất của nó biết điều kiện cần và đủ để hai vectơ cùng phương, tính chaát cuûa trung ñieåm, troïng taâm.  Veà kyõ naêng: Hoïc sinh bieát bieåu dieãn ba ñieåm thaúng haøng, tính chaát trung điểm, trọng tâm. Hai điểm trùng nhau bằng biểu thức vectơ và vận dụng thành thạo các biểu thức đó vào giải toán.  Về tư duy: Học sinh nhớ chính xác lý thuyết, vận dụng một cách linh hoạt lý thuyết đó vào trong thực hành giải toán.  Về thái độ: Cẩn thận, chính xác, tư duy logic khi giải toán vectơ, giải được các bài toán tương tự. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, bảng phụ, thước.  Hoïc sinh: xem bài trước, baûng phuï cho nhoùm. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, nêu vấn đề, xen các hoạt động nhóm. V/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû:     Câu hỏi: Cho bốn điểm A, B, C, D. Chứng minh: AB  CD  AC  BD . 3/ Bài mới: HÑGV HÑHS NOÄI DUNG HÑ1: hình thaønh ñònh nghóa. I. Ñònh nghóa :   Cho soá k  0 vaø a  0 Nói: Với số nguyên a  0 ta  Tích của vectơ a với k có: a+a=2a. Còn với        Trả lời: a a laø moät vectô.KH: k a a 0aa ?  cùng hướng với a nếu Yeâu caàu: Hoïc sinh tìm vectô     aa k > 0 và ngược hướng a  a . Goïi 1 hoïc sinh leân    a  a laø 1 vectô với a nếu k < 0 và có baûng   cùng hướng a có độ dài bằng k . a GV Nhận xét sữa sai. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> . . Nhấn mạnh: a  a là 1 vectơ độ dài bằng 2 lần   vectô a . có độ dài bằng 2 a , cùng . hướng a . Yeâu caàu: hoïc sinh ruùt ra ñònh  nghóa tích cuûa a với k. GV chính xaùc cho hoïc sinh ghi. Yeâu caàu: Hoïc sinh xem hình 1.13 ở bảng phụ tìm:   GA  ? GD   AD  ? GD   DE  ? AB. Gọi học sinh đứng lên trả lời vaø giaûi thích. HĐ2: Giới thiệu tính chất. Noùi: Tính chaát pheùp nhaân vectơ với 1 số gần giống với tính chaát pheùp nhaân soá nguyeân.   Hoûi: k (a  b)  ? (t/c gì ?)  (h  k )a  ? (t/c gì ?)  h(k .a )  ? (t/c gì ?)  1.a  ? (t/c gì ?)  (1).a  ? (t/c gì ?) GV chính xaùc cho hoïc sinh ghi.  Hỏi: Vectơ đối của a là?  Suy ra vectơ đối của k a và   3a  4b laø? Gọi học sinh trả lời. GV nhận xét sữa sai. HĐ3: Giới thiệu trung điểm đoạn thẳng và trọng tâm tam giaùc. Yeâu caàu : Hoïc sinh nhaéc laïi tính chaát trung ñieåm cuûa đoạn thẳng ở bài trước. Yeâu caàu : Hoïc sinh aùp duïng quy tắc trừ với M bất kỳ.. Hoïc sinh ruùt ra ñònh nghóa. Hoïc sinh xem hình veõ 1.13 Trả lời:   GA  2GD   AD  3GD  1  DE  ( ) AB 2. Học sinh nhớ lại tính chaát pheùp nhaân soá nguyeân Học sinh trả lời lần lượt từng câu Trả lời:vectơ đối   cuûa a laø a  Vectơ đối của k a  laø- k a Vectơ đối của     3a  4b laø 4b  3a.   0.a  0 * Quy ước:   k .0  0. VD: hình 1.13 (baûng phuï)   GA  2GD   AD  3GD  1  DE  ( ) AB 2. II. Tính chaát:   Với2 vectơ a và b bất kì.Với mọi số h, k ta coù:    k (a  b)  k .a  k .b    (h  k )a  h.a  k .b   h(k .a )  (h.k )a   1.a  a   (1).a   a. III. Trung ñieåm cuûa đoạn thẳng và trọng taâm tam giaùc : Học sinh thực hiện: a) Với M bất kỳ, I là      MA  MI  MB  MI  0 trung điểm của đoạn    thaúng AB, thì:  MA  MB  2 MI    Trả lời: MA  MB  2 MI     b) G laø troïng taâm ; ABC GA  GB  GC  0    Trả lời: IA  IB  0. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> GV chính xaùc cho hoïc sinh ghi. Yeâu caàu: Hoïc sinh nhaéc laïi tính chaát troïng taâm G cuûa ; ABC và áp dụng quy tắc trừ đối với M bất kỳ. GV chính xaùc vaø cho hoïc sinh ghi HĐ4: Nêu điều kiện để 2 vectô cuøng phöông.   Noùi: Neáu ta ñaët a  kb Yeâu caàu:Hoïc sinh coù nhaän   xét gì về hướng của a và b dựa vào đ/n. Hỏi: khi nào ta mới xác định   được a và b cùng hay ngược hướng? Nhaán maïnh: Trong moãi   trường hợp của k thì a và b laø 2 vectô cuøng phöông.Do vaäy ta coù ñieàu kieän caàn vaø   đủ để a , b là:   a  kb.     MA  MG  MB  MG thì:         MC  MG  0 MA  MB  MC  3MG     MA  MB  MC  3MG. . . Trả lời: a và b cùng hướng khi k > 0.   a và b ngược hướng khi k < 0.   Trả lời: a , b cùng phöông. IV. Điều kiện để hai vectô cuøng phöông : Điều kiện cần và đủ để     hai vectô a vaø b ( b  0 ) cuøng phöông laø coù moät   số k để a  kb . Nhaän xeùt:ba ñieåm A, B, C phaân bieät thaúng hàng  k  0 để   AB  k AC. Trả lời:.   AB  k AC. Yeâu caàu: Suy ra A, B, C thẳng hàng thì có biểu thức vectô naøo? 4/ Cũng cố: Nắm định nghĩa, tính chất của phép nhân vectơ với một số. Nắm các biểu thức vectơ của trung điểm đoạn thẳng và troïng taâm tam giaùc. Nắm điều kiện để hai vectơ cùng phương. 5/ Daën doø: Hoïc baøi Laøm baøi taäp SGK. §3: TÍCH CỦA VECTƠ VỚI MỘT SỐ Tieát tppct : 7 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: Học sinh hiểu được định nghĩa tích của vectơ với một số và các tính chất của nó biết điều kiện cần và đủ để hai vectơ cùng phương, tính chaát cuûa trung ñieåm, troïng taâm.. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>  Veà kyõ naêng: Hoïc sinh bieát bieåu dieãn ba ñieåm thaúng haøng, tính chaát trung điểm, trọng tâm. Hai điểm trùng nhau bằng biểu thức vectơ và vận dụng thành thạo các biểu thức đó vào giải toán.  Về tư duy: Học sinh nhớ chính xác lý thuyết, vận dụng một cách linh hoạt lý thuyết đó vào trong thực hành giải toán.  Về thái độ: Cẩn thận, chính xác, tư duy logic khi giải toán vectơ, giải được các bài toán tương tự. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, bảng phụ, thước.  Hoïc sinh: xem bài trước, baûng phuï cho nhoùm. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Vấn đáp gợi mở, nêu vấn đề, xen các hoạt động nhóm. V/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû:     Câu hỏi: Cho bốn điểm A, B, C, D. Chứng minh: AB  CD  AC  BD . 3/ Bài mới:. HÑGV HĐ5: Hướng dẫn phân tích 1 vectô theo 2 vectô khoâng cuøng phöông. GV hướng dẫn cách phân tích   1 vectơ theo a , b như SGK từ đó hình thành định lí cho học sinh ghi. GV giới thiệu bài toán vẽ hình leân baûng. Hoûi: theo tính chaát troïng taâm   AI  ? AD .Vaäy  1  1   AI  AD  (CD  CA) 3 3    1  1  1 1  ( CB  CA)  b  a 3 2 6 3. HÑHS. Hoïc sinh chuù yù theo doõi. Học sinh đọc bài toán vẽ hình vào vỡ. Trả lời:  1  AI  AD 3. NOÄI DUNG V. Phaân tích moät vectô theo hai vectô khoâng cuøng phöông: Ñònh lyù: Cho hai vectô   a , b khoâng cuøng phương. Khi đó mọi  vectơ x đều phân tích được một cách duy nhất   theo a vaø b , nghóa laø: !h, k sao cho    x  h.a  k .b. Bài toán: (SGK) Học sinh thực hiện caùc vectô coøn laïi..  6  Yêu cầu: Tương tự thực hiện CK  CI 5 caùc vectô coøn laïi theo nhoùm.   C, I, K thaúng haøng Hoûi: CK  ? CI Từ đó ta kết luận gì? 4/ Cũng cố: Nắm định nghĩa, tính chất của phép nhân vectơ với một số.. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Nắm các biểu thức vectơ của trung điểm đoạn thẳng và HÑGV HĐ1: Giới tiệu bài 2 Noùi: Ta bieåu dieãn 1 vectô theo 2 vectô khoâng cuøng     phöông u  AK , v  BM bằng cách biến đổi vectơ   veà daïng ku  lv GV veõ hình leân baûng. Yeâu caàu: 3 hoïc sinh leân bảng thực hiện mỗi em 1 caâu. Gọi học sinh nhận xét sữa sai. GV nhaän xeùt cho ñieåm.. HÑHS. Học sinh nhớ lại bài toán áp dụng đã học ở bài học.. Hoïc sinh leân baûng bieå u dieãn caùc vectô    AB, BC , CA. Hoïc sinh khaùc nhaän xét,sữasai.. NOÄI DUNG Baøi 2: A M G B. K. C.    2  2  AB  AG  GB  AK  MB 3 3     2 2 2  u  v  (u  v)  3  3 3  BC  2 BK  2( BA  AK ) 2    4  2   2  (v  u )  u   v  u 3 3  3      CA  CB  BA   AB  BC 22 4 2  v u v u 3 3 3 3 4 2  u v 3 3. HĐ2: Giới thiệu bài 4 Baøi 4: a/     Gv veõ hình leân baûng.   Hỏi: để c/m hai biểu thức TL:để c/m biểu thức 2 DA  DB  DC  2 DA  2 DM  2( DA  DM )     a,b ta aùp duïng t/c hay quy a,b ta aùp duïng t/c = 2( DA  DM )=2. 0 = 0    TĐ của đoạn thẳng b/ 2OA  OB  OC = taéc naøo?   Gv nhaán maïnh aùp duïng t/c = 2OA  2OM    Hai hoïc sinh leân trung ñieåm =2( OA  OM )=2.2 OD thực hiện Yeâu caàu:2 hoïc sinh leân =  Hoïc sinh nhaän xeùt bảng thực hiện = 4OD Goïi vaøi hoïc sinh khaùc nhaän xeùt Gv cho điểm và sữa sai troïng taâm tam giaùc. Nắm điều kiện để hai vectơ cùng phương. 5/ Daën doø: Hoïc baøi Laøm baøi taäp SGK.. Hình hoïc 10 – cô baûn Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> BAØI TAÄP Tieát tppct : 8 Ngày soạn : Ngaøy daïy: I/ Muïc tieâu:  Về kiến thức: Học sinh nắm các dạng toán như: Biểu diễn một vectơ theo hai vectơ không cùng phương, nắm các dạng chứng minh một biểu thức vectô.  Veà kyõ naêng: Hoïc sinh bieát caùch bieåu dieãn moät vectô theo hai vectô khoâng cuøng phöông, aùp duïng thaønh thaïo caùc tính chaát trung ñieåm, troïng tâm,các quy tắc vào chứng minh biểu thức vectơ.  Về tư duy: Học sinh linh hoạt trong việc vận dụng giả thiết, lựa chọn các tính chất một cách họp lívào giải toán.  Về thái độ: Cẩn thận, lập luận logic hoàn chỉnh hơn khi chứng minh một bài toán vectơ. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø:  Giáo viên: giáo án, phấn màu, thước.  Hoïc sinh: hoïc baøi, laøm bài trước. III/ Phöông phaùp daïy hoïc: Nêu vấn đề, vấn đáp, diễn giải, xen các hoạt động nhóm. V/ Tieán trình cuûa baøi hoïc : 1/ Ổn định lớp : ( 1 phút ) 2/ Kieåm tra baøi cuû: Caâu hoûi: Nêu tính chất trung điểm của đoạn thẳng ? Thực hiện BT 5 trang 17 3/ Bài mới: 4/ Cuõng coá: Neâu laïi t/c trung ñieåm ,troïng taâm ,caùc quy taéc Caùch bieåu dieãn 1 vectô theo 2 vectô khoâng cuøng phöông Nêu đk để 2 A,B,C thẳng hàng , để 2 vectơ bằng nhau 5/ Dặn dò: Học bài 1,bai2, bài 3,làm bài tập còn lại,xem bài đã làm roài Làm bài kiểm vào tiết tới. HÑGV HÑHS NOÄI DUNG 4/ Cũng cố: Nắm định nghĩa, tính chất của phép nhân vectơ với một số. HÑGV HĐ1: Giới tiệu bài 2 Noùi: Ta bieåu dieãn 1 vectô theo 2 vectô khoâng cuøng. HÑHS. Học sinh nhớ lại bài. NOÄI DUNG Baøi 2: A M G Hình hoïc 10 – cô baûn. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> .  . . phöông u  AK , v  BM bằng cách biến đổi vectơ   veà daïng ku  lv GV veõ hình leân baûng. Yeâu caàu: 3 hoïc sinh leân bảng thực hiện mỗi em 1 caâu. Gọi học sinh nhận xét sữa sai. GV nhaän xeùt cho ñieåm.. HĐ2: Giới thiệu bài 4 Gv veõ hình leân baûng. Hỏi: để c/m hai biểu thức a,b ta aùp duïng t/c hay quy taéc naøo? Gv nhaán maïnh aùp duïng t/c trung ñieåm Yeâu caàu:2 hoïc sinh leân bảng thực hiện Goïi vaøi hoïc sinh khaùc nhaän xeùt Gv cho điểm và sữa sai HĐ3: Giới thiệu bài 6 Hỏi: nhìn vào biểu thức sau:    3KA  2 KB  O ta coù theå noùi 3 ñieåm A,B,K thaúng haøngkhoâng? Hoûi :coù nhaän xeùt gì veà hướng và độ dài của  KA, KB ?  Hỏi: KA, KB ngược hướng ta nói K nằm giữa hay ngoài AB? Yeâu caàu: hoïc sinh veõ AB ,lấy K nằm giữa sao cho. toán áp dụng đã học B K C       ở bài học. 2 2  AB  AG  GB . Hoïc sinh leân baûng bieå u dieãn caùc vectô    AB, BC , CA. Hoïc sinh khaùc nhaän xét,sữasai.. AK  MB 3 3     2 2 2  u  v  (u  v)  3  3 3  BC  2 BK  2( BA  AK ) 2    4  2   2  (v  u )  u   v  u 3 3  3      CA  CB  BA   AB  BC 22 4 2  v u v u 3 3 3 3 4 2  u v 3 3. Baøi 4: a/  . . . TL :A,B,K thaúng. Baøi 6:    Ta coù : 3KA  2 KB  O. haøng vì KA   KB. Suy ra : KA   KB. (theo nhaän xeùt)  TL: KA, KB ngược hướng ,ta nói k nằm giữa AB Hoïc sinh veõ hình minh hoïa.  KA, KB ngược hướng 2 vaø KA= KB 3. . 2  3. . A. K. 2  3. B. 2 3. KA= KB HĐ4: Giới thiệu bài 7.  . TL:để c/m biểu thức 2 DA  DB  DC  2 DA  2 DM  2( DA  DM )     a,b ta aùp duïng t/c = 2( DA  DM )=2. 0 = 0    TĐ của đoạn thẳng b/ 2OA  OB  OC =   = 2OA  2OM    Hai hoïc sinh leân =2( OA  OM )=2.2 OD thực hiện =  Hoïc sinh nhaän xeùt = 4OD. Học sinh trả lời. Baøi 7: goïi I laø TÑ cuûa Hình hoïc 10 – cô baûn. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>