TIẾNG HÀN TRUNG CẤP-3

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (549.03 KB, 27 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Hoành Sơn một dải nghìn trùng.

Tới Đèo Ngang gặp buổi nắng hắt ngang

Cả trời bể nh khảm vàng suối l ợt.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Qua ốo Ngang

- Lê Thánh

Tụng-Bói thm, ngn xa, cnh vng teo

ốo Ngang lợi bể n ớc trong veo

Thà là cúi xuống cây ũi st

Xô xát trông lên sóng muốn trèo

Lảnh chảnh đầu mầm chim vững tổ

Lanh đanh cuối vụng cá ngong triều

Cuộc cờ kim cổ chừng bao nả

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Bài 8 -- TiÕt 29.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

I

/ Tìm hiểu chung

1) Tác giả, tác phẩm

*

Tên thật: Nguyễn Thị Hinh.

-

Sống ở đầu thế kỉ XIX. Ng ời làng Nghi Tàm, Hà Nội.

-

Tên bà là Hinh (H ơng thơm).

-

Bà là ng ời thông minh, lịch lÃm, có tài thơ văn.

-

Chồng bà là L u Nguyễn Ôn, làm tri huyện Thanh Quan ở

Thái Thụy (Thái Bình). Cách gọi tên bà: Bà Hun Thanh

Quan lµ gäi theo chøc danh cđa chồng.

*

Sự nghiệp sáng tác: 6 bài thơ Đ ờng luật:

-

Chiều hôm nhớ nhà.

-

Thng Long thành hồi cổ.

-

Chơi khán đài xn.

=> Th¬: mang nặng niềm hoài cổ.

- Tức cảnh chiều thu.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5></div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2) §äc – cảm nhận văn bản

Cỏch c:

ging chm, bun, trm lng.

Cách ngắt nhịp trong mỗi câu thơ:

B c ti ốo Ngang, bóng xế tà.

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Nhí n ớc đau lòng, con quốc quốc,

Th ơng nhà mỏi miệng cái gia gia.

Riêng câu 7: 2/2/1/1/1:

Dng chõn ng li tri non n ớc.

4/3

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

t t b b t t b
b b t t t b b
b b t t b b t

t t b b t t b
t t b b b t t
b b t t t b b
b b t t b b t

t t b b t t b

vần

i 
nhau

2 cõu

i 
nhau

2 câu thực

2 câu luận

2 câu kÕt

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Qua §Ìo Ngang

(Bµ Hun Thanh Quan)

B ớc tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Lom khom d ới núi, tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ n ớc đau lòng, con quốc quốc,
Th ơng nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, n ớc,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.

2. Tác phẩm:
a) Đọc

b) Thể thơ

- "Qua Đèo Ngang" sáng tác theo thể thất ngôn bát cú Đ 
ờng luật.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

- Số câu: một bài thơ có 8 câu, mỗi câu 7 chữ.

- Vần: gieo ở chữ cuối các câu 1, 2, 4, 6, 8 (chỉ có vần bằng).
 - Đối: c©u 3- 4

c©u 5 - 6

- LuËt: b»ng
 trắc

- Căn cứ vào chữ thứ 2 cđa c©u 1.
- Thanh b»ng - Lt b»ng

Thanh trắc - Luật trắc
- Kết cấu: 4 cặp c©u.

+ 2 câu đề : mở đề và bắt đầu m ý.

+ 2 câu thực : miêu tả cụ thể t×nh. 
 c¶nh.
 sự vật.
+ 2 câu luận : bàn luận và nhận xét.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Qua Đèo Ngang

(Bµ Hun Thanh Quan)

B ớc tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ.

c. Hoàn cảnh ra đời:

-

Hoàn cảnh lịch sử: thời kỳ suy tàn của

chế độ phong kiến

-

Hoàn cảnh của cá nhân nhà thơ: phải

xa gia đình, xa quê h ơng vào kinh đô

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

3. Đại ý: Bài thơ tả cảnh Đèo Ngang và qua đó nói lên tâm 
trạng của tác giả

4. Bè cơc:

Th¶o ln nhãm:

Em đồng ý với bố cục nào trong 3 cách chia sau đây. Tại 
sao?

C¸ch 1

- 4 câu đầu: tả cảnh
- 4 câu sau: tâm

trạng của tác giả

Cách 2

- Cảnh Đèo Ngang
- Tâm trạng của

tác giả

Cách 3
2 câu Đề
 2 c©u Thùc

2 c©u LuËn

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

III. Phân tích:

1. Cảnh Đèo Ngang:

- Thi gian: bóng xế tà (hồng hơn)
đó là thời gian gợi nỗi buồn

Cảnh đèo Ngang đ ợc tái hiện trong thời điểm nào? Thời điểm ấy làm 
gợi lên điều gì trong lòng ng ời đọc?

Cảnh đèo Ngang đ ợc tái hiện qua những nét phác họa nào? Nhận xét 
về bức tranh cảnh vật ấy.

- Cảnh vật: cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
 lom khom d ới núi vài chú tiều.
 lác đác bên sơng mấy ngơi nhà

C¶nh vËt hoang sơ, th p thoang, bóng dáng sự sống con ng êi.ấ

Tác giả đã sử dụng những thủ pháp nghệ thuật no khc ha bc 
tranh cnh vt?

ãNghệ thuật: điệp tõ

đảo ngữ

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

- Điệp từ "chen" khiến ta hình dung cảnh vật bề

bộn, ngổn ngang trong đá núi, tuy t ơi tốt xum xuê

xong bao trùm vẫn là cảnh sắc um tùm, hoang dã,

thiếu vắng bàn tay tỉa tót của con ng ời.

- Phép đảo ngữ và nghệ thuật đối cùng với việc sử

dụng từ láy có hiệu quả khắc hoạ cảnh thiên nhiên,

núi đèo bát ngát, thấp thống có sự sống của con ng

ời nh ng cịn hoang sơ. Đứng từ trên cao nhìn xuống,

những con ng ời đã nhỏ, ở t thế lom khom lại càng

“

”

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Th¶o ln :

Có bạn cho rằng 4 câu thơ đầu đơn thuần là tả

cảnh, có bạn lại cho rằng trong cảnh đã có tình. ý

kiến của em nh th no?

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

2. Tâm trạng nhà th¬

Qua bốn câu thơ cuối, nhà thơ đã bộc lộ tâm trạng gì? Đó là cách 
biểu cảm trực tiếp hay giỏn tip?

- Nhớ n ớc
- Th ơng nhà

- Ni cô đơn không ng ời chia sẻ.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17></div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Hai câu thơ 7,8 :

- Dng chân đứng lại trời non n ớc

Trêi – réng
Non – cao

N ớc mênh mông

Ngh thut : t ng phn 
i lập, cách ngắt nhịp 
đặc biệt.

=> Sù bao la,r ng l n ộ ớ
c a thiªn nhiªn, v ủ ũ
tr .ụ

- Một mảnh tình riêng ta với ta => Nỗi cô đơn tột độ, nỗi 
bun vụ hn.

Một bên :

vũ trụ vô cùng với thời gian sắp tàn

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

"Dừng chân đứng lại, trời, non, n ớc,
 Một mảnh tình riêng, ta với ta."

- Ngẩng đầu lên là trời, nhìn xuống là non vµ n íc.

Cụm từ "ta với ta" đối lập với "trời - non - n ớc". Một bên là 
cái bao la, bát ngát, trùng điệp của trời, non, n ớc, một bên là cái 
cơ đơn của mảnh tình riêng khơng ng ời chia sẻ. Tr ớc cái mênh “ ”
mông, vô cùng vô hạn của trời đất, tác giả cảm thấy mình vơ cùng 
bé nhỏ, bà sững lại để quay trở về với chính tâm t của mình, đối 
diện với chính mình, cơ đơn đến tuyệt đối.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Sau khi phân tích 4 câu thơ cuối, hÃy nhận xét về tâm trạng nhân vật
 ta.

- Tâm sự u hoài đ ợc gửi gắm vào bức tranh

phong cảnh bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình; bà

m ợn cảnh để nói lên nỗi nhớ nhà khắc khoải, nỗi

đau và sự xót th ơng một d vóng ó mt.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Mô hình cảm xúc

B ớc tới

Dừng

chân

Cảnh sắc

hoang vu, rậm rạp

Cuộc sống

buồn tẻ, mờ nhạt

Tâm sự

nhớ n ớc, th ơng nhà

Tâm trạng

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Tỉng kÕt:

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Víi phong cách trang nhÃ, bài thơ

Qua Đèo

Ngang

cho thấy cảnh t ợng Đèo Ngang thoáng

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

* Nhận xét của một số nhà nghiên cứu, phê bình văn học 
về Bà Huyện Thanh Quan:

1. " tt cả những bài thơ viết bằng luật Đ ờng của bà, niêm luật 
đều chặt chẽ mà khơng có cảm giác gị bó, xếp đặt, câu thơ 
trang nhã, từ ngữ chải chuốt và chọn lọc công phu. Bà là một 
trong những nhà thơ nữ nổi tiếng n ớc ta".

(Nguyễn Lộc - Từ điển Văn học)

2. "Những bài thơ Nôm của bà truyền lại có ít, phần nhiều là thơ tả 
cảnh, tả tình, nh ng bài nào cũng hay vµ tá ra bµ lµ ng êi cã tÝnh 
tình đoan chính, thanh tao, một ng ời có học thøc, th êng nghÜ tíi 
nhµ, tíi n íc. Lêi văn rất trang nhÃ, điêu luyện".

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

III. Luyện tập:

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Thăng Long thành hoài cổ

(Bà Huyện Thanh Quan)

Tạo hoá gây chi cuộc hí tr ờng.

Đến nay thấm thoắt mấy tinh s ơng.

Lối x a xe ngựa hồn thu thảo.

Nn cũ lâu đài bóng tịch d ơng.
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt.
N ớc còn cau mặt với tang th ơng.
Ngàn năm g ơng cũ soi kim cổ.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Chiều hôm nhớ nhà

(Bà Huyện Thanh Quan)

Trời chiều bảng lảng bóng hoàng hôn.
Tiếng ốc xa đ a vẳng trống dồn.

Gác mái ng «ng vỊ viƠn phè.
Gâ sõng mơc tư l¹i c« th«n.

</div>

TIẾNG HÀN TRUNG CẤP-3

Hoành Sơn một dải nghìn trùng.

Tới Đèo Ngang gặp buổi nắng hắt ngang

Cả trời bể nh khảm vàng suối l ợt.

Tụng-Bói thm, ngn xa, cnh vng teo

ốo Ngang lợi bể n ớc trong veo

Thà là cúi xuống cây ũi st

Xô xát trông lên sóng muốn trèo

Lảnh chảnh đầu mầm chim vững tổ

Lanh đanh cuối vụng cá ngong triều

Cuộc cờ kim cổ chừng bao nả

I

/ Tìm hiểu chung

<b>1) Tác giả, tác phẩm</b>

*

<b>Tên thật: Nguyễn Thị Hinh.</b>

-

<b><sub> Sống ở đầu thế kỉ XIX. Ng ời làng Nghi Tàm, Hà Nội.</sub></b>

-

<b><sub> Tên bà là Hinh (H ơng thơm).</sub></b>

-

<b><sub> Bà là ng ời thông minh, lịch lÃm, có tài thơ văn.</sub></b>

-

<b><sub> Chồng bà là L u Nguyễn Ôn, làm tri huyện Thanh Quan ở </sub></b>

<b>Thái Thụy (Thái Bình). Cách gọi tên bà: Bà Hun Thanh </b>

<b>Quan lµ gäi theo chøc danh cđa chồng.</b>

*

<b>Sự nghiệp sáng tác: 6 bài thơ Đ ờng luật:</b>

-

<b><sub> Chiều hôm nhớ nhà.</sub></b>

-

<b><sub> Thng Long thành hồi cổ.</sub></b>

-

<b><sub> Chơi khán đài xn.</sub></b>

<b>=> Th¬: mang nặng niềm hoài cổ.</b>

<b>- Tức cảnh chiều thu.</b>

<b>2) §äc – cảm nhận văn bản</b>

<b>Cỏch c:</b>

ging chm, bun, trm lng.

<b>Cách ngắt nhịp trong mỗi câu thơ:</b>

B c ti ốo Ngang, bóng xế tà.

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Nhí n ớc đau lòng, con quốc quốc,

Th ơng nhà mỏi miệng cái gia gia.

<b>Riêng câu 7: 2/2/1/1/1:</b>

Dng chõn ng li tri non n ớc.

<b>4/3</b>

Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ.

<b>c. Hoàn cảnh ra đời:</b>

-

<b><sub> Hoàn cảnh lịch sử: thời kỳ suy tàn của </sub></b>

<b>chế độ phong kiến</b>

-

<b><sub> Hoàn cảnh của cá nhân nhà thơ: phải </sub></b>

<b>xa gia đình, xa quê h ơng vào kinh đô </b>

<b>- Điệp từ "chen" khiến ta hình dung cảnh vật bề </b>

<b>bộn, ngổn ngang trong đá núi, tuy t ơi tốt xum xuê </b>

<b>xong bao trùm vẫn là cảnh sắc um tùm, hoang dã, </b>

<b>thiếu vắng bàn tay tỉa tót của con ng ời.</b>

<b>- Phép đảo ngữ và nghệ thuật đối cùng với việc sử </b>

<b>dụng từ láy có hiệu quả khắc hoạ cảnh thiên nhiên, </b>

<b>núi đèo bát ngát, thấp thống có sự sống của con ng </b>

<b>ời nh ng cịn hoang sơ. Đứng từ trên cao nhìn xuống, </b>

<b>những con ng ời đã nhỏ, ở t thế lom khom lại càng </b>

“

”

<b>Th¶o ln :</b>

<b>Có bạn cho rằng 4 câu thơ đầu đơn thuần là tả </b>

<b>cảnh, có bạn lại cho rằng trong cảnh đã có tình. ý </b>

<b> kiến của em nh th no?</b>

<b>Hai câu thơ 7,8 :</b>

<b>- Dng chân đứng lại trời non n ớc</b>

<b>Một bên : </b>

<b>vũ trụ vô cùng với thời gian sắp tàn</b>

<b>- Tâm sự u hoài đ ợc gửi gắm vào bức tranh </b>

<b>phong cảnh bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình; bà </b>

<b>m ợn cảnh để nói lên nỗi nhớ nhà khắc khoải, nỗi </b>

<b>đau và sự xót th ơng một d vóng ó mt.</b>

<b>Mô hình cảm xúc</b>

B ớc tới