Nguyên nhân và chi phí của lạm phát (KINH tế vĩ mô SLIDE)

Chương 10

Nguyên nhân và chi
phí của lạm phát


Mục tiêu của chương


Giải thích nguyên nhân gây ra lạm phát



Trình bày các chi phí mà lạm phát gây ra đối với
nền kinh tế



Trình bày các biện pháp ngăn chặn lạm phát



Giới thiệu đường Phillips - đường phản ánh mối
quan hệ giữa lạm phát và thất nghiệp

2


Mục tiêu của chương


Giải thích nguyên nhân gây ra lạm phát



Trình bày các chi phí mà lạm phát gây ra đối với nền
kinh tế



Trình bày các biện pháp ngăn chặn lạm phát



Giới thiệu đường Phillips - đường phản ánh mối
quan hệ giữa lạm phát và thất nghiệp

3


Nguyên nhân của lạm phát


4

Nguyên nhân lạm phát:
1.

Lạm phát do cầu kéo

2.

Lạm phát do chi phí đẩy

3.

Lạm phát do sự thay đổi tỷ giá

4.

Lạm phát ỳ

5.

Lạm phát do tăng trưởng tiền tệ


Nguyên nhân của lạm phát
1.

Lạm phát do cầu kéo
(pull-demand)


P

Tổng cầu AD tăng lên sẽ

P1

gây ra sự gia tăng giá cả

Po

SAS

E1
Eo

và lạm phát xảy ra


Sản lượng tăng tới Y1



Giá tăng từ Po tới P1

AD1
ADo

Yo

5

Y1

Y


Nguyên nhân của lạm phát

1.

Lạm phát do cầu kéo


6

AD tăng có thể do


Tiêu dùng tăng cao



Đầu tư tăng cao



Chi tiêu chính phủ tăng cao



Xuất khẩu tăng cao


Nguyên nhân của lạm phát
1.

Lạm phát do cầu kéo



Hạn chế của lý thuyết này:
–

Chưa giải thích được cốt lõi nguyên nhân của sự gia tăng tổng
cầu và phân tách giữa lạm phát trong ngắn hạn và lạm phát
trong dài hạn.

7



Tại sao tiêu dùng và đầu tư lại tăng cao?



Tại sao chính phủ có thể tăng chi tiêu cao?



Tại sao xuất khẩu tăng cao?


Nguyên nhân của lạm phát
2.

Lạm phát do chi phí đẩy
(push-cost)



Tổng cung ngắn hạn
giảm và gây ra lạm phát
kèm suy thoái



8

SAS1

P

SASo

P1

E1
Eo

Po

Sản lượng giảm xuống Y1

ADo

Giá cả tăng lên Y1
Y1

Yo

Y


Nguyên nhân của lạm phát
2.

Lạm phát do chi phí đẩy


9

AS ngắn hạn giảm có thể do:


Giá dầu mỏ tăng và quốc gia này phải nhập khẩu dầu



Giá các yếu tố đầu vào khác như thép, phân bón tăng



Thời tiết bất lợi làm giảm sản lượng nông nghiệp



Tiền lương của người lao động tăng

Nguyên nhân của lạm phát
2.

Lạm phát do chi phí đẩy



Hạn chế của lý thuyết này
–

Không phân tách lạm phát trong ngắn hạn và lạm phát
trong dài hạn

10


Nguyên nhân của lạm phát
3.

Lạm phát do thay đổi tỷ giá


Trong chế độ tỷ giá cố định, chính sách phá giá đồng nội
tệ sẽ làm giá hàng xuất khẩu tính theo ngoại tệ rẻ đi và
giá hàng nhập khẩu tính theo nội tệ tăng lên

11

Nguyên nhân của lạm phát
3.

Lạm phát do thay đổi tỷ giá


Xuất khẩu tăng và AD tăng



Giá nguyên liệu nhập khẩu tính theo nội tệ tăng (cầu ít co
giãn), chi phí sản xuất tăng và AS ngắn hạn giảm

→ lạm phát xảy ra do cả hai nguyên nhân lạm phát
do cầu kéo và lạm phát do chi phí đẩy.

12


Nguyên nhân của lạm phát
3.

Lạm phát do thay đổi tỷ giá



Hạn chế của lý thuyết này


Không phân tách được nguyên nhân lạm phát trong ngắn

hạn và lạm phát trong dài hạn

13


Nguyên nhân của lạm phát
P
SAS1

E2
P2

SASo

P1

E1
Eo

Po

AD1
ADo

14

Yo

Y1

Y


Nguyên nhân của lạm phát
4.

Lạm phát ỳ (inertia inflation)


Lạm phát hiện tại chịu ảnh hưởng của lạm phát trong quá
khứ



Lạm phát năm 2004 cao khiến mọi người kỳ vọng lạm
phát năm 2005 tiếp tục cao


15

kỳ vọng mô phỏng (adaptive expectation)


Nguyên nhân của lạm phát
4.

Lạm phát ỳ



Lạm phát kỳ vọng cao khiến giá trong các hợp
đồng cung ứng tăng cao




16

Đặc biệt là giá các đầu vào cung ứng

Tổng cung ngắn hạn giảm và lạm phát xảy ra


Nguyên nhân của lạm phát
4.

Lạm phát ỳ



Hạn chế của lý thuyết này
–

Không phân tách được nguyên nhân lạm phát trong ngắn
hạn và lạm phát trong dài hạn

17


Nguyên nhân của lạm phát

5.

Lạm phát do tăng trưởng tiền tệ


Chúng ta sẽ bàn lại các nguyên nhân lạm phát nói trên
trong dài hạn

18


Nguyên nhân của lạm phát
1.

Lạm phát do cầu kéo



Tổng cầu không thể tăng cao mãi được nếu
như lượng tiền trong túi mọi người không thay
đổi

→ Tổng cầu tăng không phải là nguyên nhân dài
hạn của lạm phát

19


Nguyên nhân của lạm phát
2.

Lạm phát do chi phí đẩy



Giá dầu mỏ và đầu vào khác chỉ tăng trong một
khoảng thời gian và trong một ngưỡng nhất
định (ít ra điều này vẫn cịn đúng cho tới giờ)

→ khơng phải là nguyên nhân của lạm phát trong
dài hạn

20


Nguyên nhân của lạm phát
2.

Lạm phát do chi phí đẩy



Thời tiết bất lợi hay nạn dịch gia cầm chỉ diễn
ra trong một khoảng thời gian

→ không phải là nguyên nhân gây ra lạm phát
trong dài hạn.

21

Nguyên nhân của lạm phát
2.

Lạm phát do chi phí đẩy



Tiền lương công nhân không thể tăng mãi nếu
không tăng cung tiền

→ Tiền lương tăng không phải do tăng cung tiền
cũng không phải là nguyên nhân dài hạn của
lạm phát

22


Nguyên nhân của lạm phát
3.

Lạm phát do thay đổi tỷ giá



Phá giá đồng nội tệ sẽ làm tăng lượng nội tệ cơ sở (MB) và tăng
cung tiền.



Nếu chỉ phá giá một lần thì giá cả trong nước tăng lên → tỷ giá
thực tế trở lại mức ban đầu → xuất khẩu và nhập khẩu sẽ trở lại
như cũ.

→ Thay đổi tỷ giá một lần không phải là nguyên nhân dài hạn của
lạm phát.

23


Nguyên nhân của lạm phát
4.

Lạm phát ỳ



Lạm phát kỳ vọng tăng
làm giảm tổng cung ngắn
hạn



Nếu cung tiền khơng tăng

LAS

SAS1

P

SASo

P1

E1
Eo

Po

thì nền kinh tế sẽ suy
ADo

thoái và thất nghiệp tăng.

24

Y1

Yo

Y


Nguyên nhân của lạm phát


LAS

Thất nghiệp tăng gây

áp lực giảm tiền

P

lương danh nghĩa và

P1

giảm giá các nhân tố

Po

SAS1
SASo

E1
Eo

đầu vào khác
ADo

25

Y1

Yo

Y