Dạy con kiểu nhật giai đoạn 2 tuổi

·�

•

0

THl=lt-4i-IBOOlPl'lun9 s.t df d�n 4' u


?

TU6I LA GIAI DOAN
BV6'c NGOAT TRONG
GIAODUCTRE
2

•

•

•

Thc'ri ki can suy ngh1 nghiem tlic ve tuong lai cua tre
TOi nghl r�ng nhfrng ba m� doc cuon sach nay deu mong muon con cai minh se c6 m(>t
CUQC song tot d�p hon. Giai doq.n 2 tu6i chinh la digm xuat phat dg tht;rc hi�n cac bi�n phap
gifo dQC can thiet gilip tre tnremg thftnh va ciing la thc'ri ki cha m� can suy nghl nghiem tlic
ve tuong lai cua tre.
Suy nghl nghiem tlic ve tuong lai cua tre nhrmg cha m� khong phai la nguc'ri quyet dinh
con du(mg ciing nhu nghe nghi�p sau nay cho tre. Di'eu toi muon n6i & day la cha m� higu
duqc d�c tinh cua tre, biet tre kem cai gi, gi6i cai gi dg tiep nMn va dinh hu&ng con du(mg

di phll hQ'P cho tre. Day c1ing la thc'ri ki cha m� tim higu va chu�n bi con du(mg di cho tre
lt;ra ch9n.
Giai doq.n 2 tu6i chinh la Ilic tre thanh thq.o cac chfrc nang hoq.t d(>ng w ban nhu di,
dfrng, SIT dQng tay... Tre biet thg hi�n cam xlic cua minh qua ngon ngfr, ph6ng doan cam xlic
cua ngum khac va dan dan hinh thanh tinh xa hQi dg xay dt;rng moi quan M v&i ngum xung
quanh.
Tre tnr&ng thanh khong thg thieu S\f giao dQC cua cha m�
Day ciing la giai doq.n tre bu&c vao thc'ri ki mftn cam nhat v&i nhfrng kich thich ve giac
quan. Thc'ri ki nay, tre tiep nMn, higu va phan frng lq.i cac loq.i kich thich ve giac quan.
Neu b6 l& thc'ri ki nay, kha nang higu duqc nhfrng kich thich giac quan cua tre se yeu di,
tre se phan frng ch�m ho�c khong higu y nghfa cua nhfrng kich thich d6. Vi the', bq.n hay cM
y dg tre s&m giao tiep v&i moi nguc'ri.
Cac tuygn thU nhu Suzuki Ichiro1 hay Ishikawa Ryo2 neu Ilic dau khong duqc tiep c�n
v&i bong chay va golf thi chac khong thg thanh cong nhu ngay Mm nay. Cha m� chinh la
nguc'ri phat hi�n va boi du&ng nhfrng tiem nang cua con cai minh. Vi the', ngay tu giai doq.n
nay, cha m� hay Mt tay vao vi�c giao dQC con cai Mng mQt mong muon chay b6ng la mang
lq.i nhfrng dieu tot d�p nhat cho con.


Bc;in hay d�n con di choi va dc;iy cho con biet ve niem vui trong cuoc song, nhfrng dieu
tot d�p tM tj nen kham pha.
Tir rat nhieu kinh nghi�m d6, tre se biet ve cuoc song va c6 dm;rc kha nang giao tiep, roi
dan dan se tim du-qc du(mg di cho chinh minh. Nang h,rc tri nao cua tre c6 thg phat huy
dm;rc hay khong chinh la nher S\f CO gang Cua cha m� trong giai doc;tn nay.
NMn biet va phat huy ca tinh cua tre
Khi bat dau phat trign tinh xa hQi ding la hie tre d� mac cac b�nh ve nao nhU' t\}' k:i hay
hQi ch{mg Asperger3. Ngay ca & nhfrng gia dinh tri thfrc, con cai hQ doi khi vfin khong d�
dang tiep xuc v&i nguCri khac ho�c khong thg hoc;it dong theo t�p thg.
Neu con cua bc;in c6 nhfrng bigu hi�n khong binh thu0ng, hay d�n tre den bac s'i chuyen
mon ve than kinh nhi khoa dg nam duqc tinh trc;ing cua tre, tiep nMn n6 va ban bc;ic them

v&i bac sI chuyen mon ve phuong phap tri li�u sau nay.
Einstein bi mac hQi ch{mg Asperger,
ong kem trong kha nang giao tiep, nhrmg c6
mot ph'an d�c bi�t trong nao cua ong hoc;it
dong rat tot, vi the Ong CO dU'Q'C rat nhieu
phat minh d� dCri.
T6m lc;ii, trong m6i giai doc;in tm&ng
thanh Cua con nguCri, S\f phftt tri�n Cua nao
ciing khac nhau. Digm khac bi�t v&i nguCri
khac chinh la ca tinh, neu c6 th� phat huy
Ca tinh nay thi CUOC song Sau nay Se hc;tnh
phUc. Do d6, di'eu quan tr9ng la phai quan
sat kY tre, nMn biet va tiep nMn nhfrng
trc;ing thai cua tre roi phat huy digm mc;inh &
tre.


TAI SAO CAN GIAO
DUCTRE2 TU6I?
•

?

•

Den 2 tuchU, doi khi con lam cha m� lo Jang. V�y doi v6i giao d1,1c tre 2 tula can thiet nhilt?

MUCDICHCOA
GIAO DUC 2 TU6I
•

?

•

La "d<;i.y tre thanh ngm'ri" nh(y vao viec phil.n Cong giao d1,1C
Day la giai do1,1n tre blit dau hinh thanh tinh each
PhITong phap Kubota thi.rc hien giao d1,lc nMm lam tang cac kh&p than
kinh, Mt noi m1,1ch than kinh cho tre tt'r giai do;;in 0-2 tu6i, dJ tre dil dang
thi.rc hien nhieu lo;;ii ho;;it di)ng. M1,1C dich cua phll'ong phap nay la luyen t�p
kich thich dJ thlic d�y S\f tmang thanh CUa tre, giup tre SOm tr& thanh mi)t
ca thJ d9c l�p.

(J giai do;;in nay, chling ta se tie'n hanh "d;;iy tre thanh ngm'ri". Vi the',
chung ta khong chi luyen t�p dJ tre c6 thJ di b9 hay err d9ng tay ma con d:;ty
tre thich nghi v&i xa hQi, bie't each sinh ho;;it t�p thJ.
Dieu quan tr9ng nhat trong giao d1,1C giai do;;tn nay la d;;ty cho tre tinh xa
hQi. Tinh xa hQi la viec tre hOa dong, thil.n thien v&i mQi ngm'ri xung quanh.
DJ lam dU'Q'C nhll' v�y, tre can phai dU'Q'C ti.r do ho;;it d9ng, c6 thJ n6i chuyen
v&i bil.'t ki ai, higu dU'Q'C ngll'&i khac va bie't tuil.n thU cac quy tac xa h9i. M1,1C
dich Cua giao d1,1C tre 2 tu6i chinh la t;;t.O CO' Sa dJ tre CO thJ lam dU'Q'C tat ca
nhfrng dieu d6. Do v�y, tt'r 2 tu6i, chling ta khong chi luyen t�p cho tre &
nha ma con can d�n tre de'n nhfrng noi c6 nhieu tre con cung l{ra tu6i nhU'
cong vien dJ giup tre hoa nMp.
Giao d1,1C tre 2 tu6i rat can c6 SI! tham gia cua bo
Giai do;;in nay can cho tre di choi nhieu noi dg m& mang tam nhin.
NgIT&i bo nen dam nhiem nhiem V\l nay. Bo can c6 trach nhiem d:;ty cho tre

bie't xa hQi la noi nhll' the' nao va tre can song ra sao. Chling ta nen phil.n
cong m� chju trach nhiem d;;ty con Ve nhfrng dieu trong CUQC song hang


ngay bao gom ca each giao tiep, con bo se chju trach nhi�m cho con biet ve
xa hQi. V&i each phan Cong giao dlJ.C nhll' the, tre Se dU'Q'C h9c t�p da d<;tng.

a nhieu gia dinh, cac ong bo qua t�p trung vao cong vi�c nen so lll'Q'Ilg

tre kem hi@u biet ve van h6a, xa hQi dang tang Jen. M�c du cha m� da co

gang giao dlJ.c con tir s&rn nMm t<;to cho tre mi)t bi) nao thOng minh nhrmg
neu tre khong dU'Q'C giao d1J.C ve tinh xa hi)i thi ding nhll' ng9c khong dll'Q'C
mai gilia. Doi v&i tre, day la giai do<;tn quan tr9ng. Do v�y, ngm'ri bo ttr
tm&c den gi(y it tham gia vao vi�c giao dlJ.C con thi chinh ttr giai do<;tn nay
can phai din tre di choi nhi'eu noi nhll' vi�n bao tang hay cong vien... giup
tre phat tri@n th@ chilt m9t each toan di�n.
H� thong than kinh phan chieu chinh la b9 ph�n nao b9 lam vi�c d@ t<;to
cho tre c6 tinh xa hQi. Tre phai hi@u dU'Q'C tam tr<;tng cua doi phll'ong thi khi
nhin dOi phITong m&i biet dU'Q'C h9 dang djnh lam gi. Tre se nhin dieu doi
phll'OTig dang lam d@ bat chU'&c. Hon nfra, tre cling can phai biet dng c6
luc ban than minh c6 cam nMn giong doi phll'ong nhrmg cling c6 luc c6
cam nMn ngll'Q'C l<;ti v&i h9.



?

B6 NAO TRE 2 TU6I
•

TrQng hrQ'llg b{i nao con ngu-Oi dU'Q'C quye't djnh trong giai
do�n2tu6i
M?t d9 kh&p than kinh cua tre d?t dinh di@m khi 3 tu6i
B9 nao ngtrm truyen d?t dtrQ'C thong tin nh<'Y vao dong dien nh6 ch?y
qua cac mdtrQ'c hinh thanh ti'r ba nhiin to la than te bao mang nhiin, phan duOi gai keo
dai ra ti'r than tebao va sQ'i tn,ic. Phan gifr vai tro ke't noi dau sQ'i tn,ic nay
v&i duOi gai cua tebao than kinh khac chinh la kh&p than kinh.
Tebao than kinh Mt dau dtrQ'c t?o ra ti'r giai do?n thai nhi 6 thang tu6i,
nen den khi sinh ra, tre hau nhtr da c6 du so ltrQ'Ilg te bao than kinh cua ca
CUQC dm. Khi tre chao dm, kh&p than kinh Mt dau tang Jen do nao b9 tre
lam viec va d?t dinh di@m trong khoang 8 thang tu6i den 3 tu6i.
So ltrQ'Ilg kh&p than kinh tang Jen se t?O dtrQ'C ke't noi gifra cac tebao
than kinh hinh thanh cac ffinhtr hanh d9ng. Tuy nhien, chi Mng each tang so ltrQ'Ilg kh&p than kinh thi
chtra du, neu chUng ta khOng gay kich thich Jen nao bQ, Mt cac b9 pMn CO'
th@ tre ho?t d9ng thi ffichUng ta khong t?O cho tre nhfrng kich thich phU hQ'P {y giai dokh&p than kinh Se khong hinh thanh, nhfrng tebao than kinh khong dtrQ'C
SIT dl,lng se chet di.
Kh&p than kinh se giam di neu khong c6 kich thich Jen nao b9
Tre kh6ng dtrQ'C thvc hien giao dl,lC trong giai dokinh ding nhtr kh&p than kinh it hO'Il, vi the nao b9 se nh6 hO'Il nhfrng tre
dtrQ'C giao dl,lC. ve di@m nay thl giao dl,lC ti'r s&m ra't quan tr9ng. N6i each
khac, neu thvc hien giao dl,lC ti'r s&m c6 th@ SIT dl,lng toi da cac nhan to cua
nao bQ ma tre CO dtrQ'C ttr khi sinh ra.


So v&i nhfrng d(ra tre dmyc giao due s&m tir o tu6i th1 nhfrng d(ra tre

kh6ng nMn dm;rc nhieu kich thich c6 so lm;rng tebito than kinh vii kh&p
than kinh it hOTI. Nhfrng tebito than kinh da chil't se kh6ng hoi phuc l?i

du'C)'C, nhm1gb�ng each ket noi kh&p than kinh v61 nhfrng tebito than kinh
con l?i, cac ITT?Ch than kinh vftn dm;rc ctmg CO. Do d6, dQj v&i tnrirng hQ'Jl
bay giir m&i Mt dau giao due tre thi can SIT dung cac tebito than kinh hi�n
c6 m9t each hi�u qua M dan dan nang cao kha nang cua tre.

281

•
Thant bao


I

Nhan

E>u6i gai

5oi true

Trang tui kh&p th'an kinh c6 chat dfin truyen th'an kinh. Neu thong tin
th'an kinh duQ'c truyen den, tui kh&p th'an kinh se di chuy�n, chat dfin
truyen than kinh duQ'c phat ra va bQ pMn nh�n cam (receptor) se tiep
nMn.
Kh&p than kinh va d9 tu6i


6 Khap th 'n klnh/1 mm3

5
4
3
2
Thang
-·

ThaJnhl
28 tu ntu6t

•

Slnh

ra

Nam

•

•

•

•

•

2

4

6

8

10 12

Op

�

M6i quan h� g· a ma �

•

•

•

•

•

1

2

5

10 20 30 40 50 60 70

inh vang tt11 g·

c

M nh�

•

�

•

•

dQ tu6· P.R. Hu

•

•

•

nlochef (1990)

M�t do kh&p than kinh cua vling thi giac (vling so 17) dc;it dinh digm &
giai doc;tn tre 8 thang tu6i. Cr giai doc;tn nay, chtrc nang lam viec CO' ban Cua
thi giac tre da hoan thien. Chung ta phcli biet rang cac vling khac ding
trrang tl,f nhtr v�y.

Tr9ng lrr911g nao ho va do tu6i
1 00 (%)

Nob�

80
60
40
20
OQtuOI
0

1

5

15

10

20

Den 5 tu6i, nao cua tre da dc;it dtrqc kich thtr&c gan nhtr ngmn trrr&ng
thanh. Nao ho to Jen c6 nghla Ia gifra cac te bao than kinh c6 S\f lien ket nher
vao cac kh&p than kinh thg hien rang nao ho lam viec tot.
Do l&n cua vling so

10

14.000
12.000

DO Ian (mm2) cua vung s6 1 o cvcmg tniac tran)

1,4
1,2

10.000

1,0

8.000

0,8

6.000

0,6

4.000

0,4

2.000

0,2

0

0,0

Day la S O' do so sanh d9 16n cua vling so 10 trong nao b9. Vung so 10 la
vling mang chfrc nang d�c bi�t, chi c6 & con ngrrOi.


q yt c
nth� quyt

0
E>e sau nay tre c6 the tuan thu tot
cac quy tk ngoai xa hQi, tnfoc tien trong
gia dinh, b9n can t9o l�p cac quy tAc roi y�u
du tre tuiin thU nhClng quy t c d6. Cham�
chfnh la tam glJO'ng cho tre, vl the trong
m9i tn.terng hqp b�n phai tuan thu dung
quy tac da d�t ra.

Bot
c 'i

Tre luon nguang m¢ bo mlnh
ve sue m�nh cd the. Sl,I tin c�y mang
tfnh tuy�t d6i nay chinh la nhiin to
quan trQng de giao dye cho tre tfnh xa
hQi. Ngubi bo hay tiep xuc vai tre va
d�y cho chung nhieu c'Jieu.

B�n hay t{lo cho tre th�t nhieu
kkh thkh chat luc;mg t6t. Tuy nhien, du

la kkh thfch chat ILIQ'ng t6t den dau chc\ng
nlfa, neu chi lam9t chieu c(ing khong c6 y
nghia gl ca. �n can giup tre c6 hung thu
v6'i nhCmg kich thfch d6.

Chotr

chcri

vaib nb"

Neu ban cho tre choi v6'i
cac b�m c� ng ll'.ra tuoi se rat tot.
Trong t�p the d6, tre se hQC dLIQ'C rat
nhl�u di�U nhll Slj cam thong voi d6i
phl1C1ng hay sv nh�n n�i.

B�n hay quan sat ky xem tre
thich cai gi, t�p trung vao vi�c gi de
biet tre gi6i va kem vi�c gi, sau d6 Cung
chai d� giup tre niing cao diem m9nh
cua minh.


?

TU6I LA GIAI
DOAN NHV THE
NAO?
2

,

•

La "giai do�n tO-i h�n", min cam vO-i cac kich thich cam giac
Chung ta can kich thich nhi'eu & "giai do�n t&i h�n"?
Cac te bao than kinh bat dau drrgc hinh thanh tl:r khi thai nhi 6 thang
tu6i va trong giai do�n tl:r 8 thang tu6i sau sinh den 3 tu6i, cac kh&p than
kinh drrgc t�o ra m(>t each m�nh me. NgrrCri ta gQi day la "giai do�n VITQ't
b�c ve hinh thanh kh&p than kinh".
Nao b(> cua tre Ilic 2 tu6i brr&c vao "giai do�n t&i h�n". NgrrCri ta thrremg
n6i "giai do�n t&i h�n" la giai do�n tl:r 2 tu6i den khoang 3 tu6i rrr&i., giai
do�n nay tre c6 phan frng rat tot v&i nhfrng kich thich ve cam giac. Neu &
"giai do�n t&i h�n" nay chung ta khong t�o cho tre nhfrng kich thich cam
giac phu hgp thi sau d6, du c6 kich thich the nao di nfra, phan frng cua tre
v�n rat ch�m, khong th@ tiep nh�n kich thich m(>t each nh�y hen drrgc. 2
tu6i la giai do�n rat quan tr9ng doi v&i tre vi la "giai do�n VU'Q't b�c ve hinh
thanh kh&p than kinh" va "giai do�n t&i h�n". Do d6, chung ta can y thfrc
van de nay d@ t�o cho tre nhfrng kich thich ve cam giac giup tre hi@u va thtyc
hi�n phan frng.
Cac kich thich v&i v�t th�t va chat lrrgng tot se rat hi�u qua v&i tre
Nhfrng kich thich chung ta mang l�i cho tre & "giai do�n t&i h�n" nay c6
th@ se anh hrr&ng den ca CUQC dCri tre sau nay. Chung ta hay mang cho tre
nhfrng v�t th�t va chat lrrgng tot d@ tre c6 drrgc kha nang cam tht.i phong
phu. Doi v&i thinh giac, ta nen cho tre nghe nhfrng am thanh tot, ban nh�c


hay. Doi v&i thi giac, ta nen cho tre nhin nhfrng bfrc tranh v&i mau sac n.rc
r& hay cac d9ng v�t dang di chuygn. Doi v&i khfru giac va vi giac, ta cho tre

nglri mui boa thom, mui cay co hay cac vi theo mua. B�n hay cho tre nhi'eu
lo�i kich thich nhtr m�nh nh� hay m�n nh�t dg tre y thfrc dtrqc va ghi nh& &
nao b9. Neu b�n t�o cho tre hai kich thich cling m9t luc, nhtr sau khi cho tre
nhin do an Se cho tre an luon, hay Sau khi cho tre nhin nh�c C\l Se cho tre
choi thrr. . . tre se ghi nh& rat sau ve do v�t d6.
Trong so cac kich thich ve cam giac, tre d@ quen cac kich thich ve xuc
giac nhrmg tht.rc ra day l�i la kich thich rat quan tr9ng. Binh thtremg, b�n
v�n thtremg om hay xoa ngtrCri tre m9t each VO thfrc nhrmg bat dau tl:r giai
do�n nay, hay om tre, xoa ngtrCri tre, tiep xuc v&i tre m9t each c6 y thfrc.
Neu tre biet khi lam dfeu gi d6 se dtrqc m� xoa se xay ra tr�ng thcii "Cam
giac thoai mai". Luc nay h� thong VTA lam vi�c a nhan lien ke se sinh ra
cam giac thoai mai gQi la "thich qua", thuc d�y S\f phat trign CUa thuy tran.

D� nuoi du&ng nao hQ tre 2 tu6i tot ho-n ...


E>e sau nay tre c6 the tuan thu tot
cac quy t�c ngoai xa hQi, tnJ6'c tien trong
gia <1inh, b<)n c�n t<}o l�p cac quy t c rdi y�u
c.iu tre tuan thu nhllng quy t c d6. Cha m�
chinh la tam gt.Ieng cho tre, vl the trong
m9i tn.temg hqp b�n phai tuan thu dung
quy t�c da d�t ra.

Tre luon nguong m(> bo mlnh
ve st1cm�nh ca the. sv tin c�y mang
tfnh tuy�t dc5i nay chfnh la nhlin t6
quan tr9ng de giao d1,1c cho tre tfnh xa
hQi. Nguoi b6 hay tiep xuc v6i tre va
d�y cho chung nhi"'u cfteu.

B�n hay t�o cho tre th�t nhieu
kich thkh chat IUQ'ng t6t. Tuy nhien, du
la kfch thich chat IU'gng t6t d�n dau cMng
nlla, neu chi la m¢t chieu cung khong c6 y
nghia gi ca. B�n can giup tre co hung thu
v6'i nhCmg kich thfch d6.

B�n hay quan sat ky xem tre
thich cai gl, t�p trung vao vi�c gl de
biet tre gi6i va k�m vl�c gi, sau d6 cung
chai d� giup tre nang cao diem m<)nh
cuaminh.

Neu b�n cho tre chai v6'i
cac b�n cung llt'a tuoi se rat tot.
Trong t�p the d6, tre se hQC dtJCJC rat
nhit!u di�U nhl.I Slj cam thong VOi d6i
phllang hay SI/ nh�n n�i.

V�n dong khong c6 "giai do�n t&i h�n" nen neu tre s6m nh& duqc each


v�n d<)ng thi se s6m thanh th�o. Tir giai do�n nay, chung ta nen t�p cho tre
t\f d9n do choi, cam coc, m�c quan ao, XO dep . . .


CON NGV O'I VA
V0NG V6 NAO
TRV6'c TRAN

Ren luy�n "vitng so 10" vitng chi co 0- con ngu-0-i
-

M6i tj tri nao b9 c6 chfrc nang khac nhau
Tl:r dau den gier chung ta m&i chi toan n6i ve cac phan trong nao b9 nhrr
te bao than kinh hay kh&p than kinh, bay gier chung ta se n6i ve t6ng thg
nao bQ. M6i tj tri nao b9 khac nhau c6 chfrc nang lam vi�c khac nhau.
Brodmann da chia d�i nao thanh 52 vling d\fa vao S\f khac nhau ve cau true
than kinh va danh so trrong frng nhrr hinh ve trong "Ban do VO nao
Brodmann" & trang hen phai.
D�i nao drrqc chia thanh nam thuy d6 la: thuy tran, thuy dinh, thuy
ch�m, thuy thai drrong va thuy dao. Thuy tran drrqc chia thanh hai phan la:
vling VO nao trrr&c tran va VO nao v�n d9ng. Vung VO nao trrr&c tran nay v�n
dlfQ'C COi la "vling suy nghi" nhrmg theo nghien Clru gan day, tat Ca V�n
dQng t\f chu (th\fC hi�n V�n dQng do y chi Cua ban than) deu bat dau tlr
vling VO nao trrr&c tran. Vung so 44 lam vi�c khi ta nhin bigu cam cua doi
phrrong dg higu xem hQ dang nghi gi roi d\f doan, vling so 46 la vling lrm
trfr tri nh& lam vi�c va ding la vling drra ra quyet dinh.
Vung VO nao trrr&c tran th\fC hi�n hanh d9ng cua con ngrrCri
Vung so 10 (vling trrr&c tran) nam & gifra tran la vling chi c6 & con
ngrrCri, th\fC hi�n tat ca nhfrng Cong vi�c thUQC "hanh dQng Cua con ngrr(ri"
nhrr sang che ra do v�t, suy nghl, n6i chuy�n v&i ngrrCri khac, srr dvng tay . . .
C 6 hQc gia ve khoa hQc nao b 9 n6i rang, vling s o 10 bat dau phat trign tl:r


khi tre khoang 5 tu6i nhrmg bang each ket noi m�ch than kinh, chung ta da
c6 th@ giup cho vling nay lam vi�c ngay tl:r khi tre 2 tu6i.
14.000
12.000
10.000

8.000
6.000
4.000
2.000
0

So sanh vung s6 1 o (vi.mg tn.f6c tran)/ Semendeferi (2001)

Day la S O' do so sanh d9 16n cua vling so 10 trong nao b9. Vung so 10 la
vling mang chfrc nang d�c bi�t, chi c6 & con ngrrOi.

(YUNG V�N f>c)NG 86 SUNG)
Vungnay ti p nh�n quy�t (f!nh
cu vung so 46 r6i ruy n d.
tMng tin chi huy v�n �ng"
nca c co kh i n con nguO'i elf
dongtaych�n.

E>Ay la vi.mg I m vi
kh i c6 l�p di
l� p 1. i cung m¢t h nh d¢ng nhU' i
bo hay chay ... Nhllng hanh d<>ng
ng lien h nh m(>t c ch vO hltc
la do vi.mgn y I m viec.

Vung r n �n �ng nay tam vi. c
giupchung ta c6 th ho�t d�n
taych n m6t each linh ho�t.

f) y I ranh n�m gilla thUy tran
va thuy c1lnh. Phia tnJClc ranhc6
vung v.n d¢ng (vung s6 4), tro n
buc tl/Crng cua ran hnayc6 cho
I m cu d¢ng cac ng6n tay.

f) y I vung dlla ra •quy t dinh�
vi th n6 s Jam vi c tn/6'c ti n
khi xay ra m{>t h nh d¢ng na o
do. £>aycung la vung h.n..a tr(l•tri
nh6' lam vi .c�
.

(VUNG TRU'OC TRAN)
f)"y I vung ra q u n trQng d
th'fc hi. n cac Ah nh d¢ng cua
conn U'�� l�m vi c khi c6 suy
nghi Sl/V�t. Sl/Vi c mc;>t dch
phuc h'1J) hay ki m soat tlnh
cam,c m xuc.

E> ·y I vung lam v·.c khi c6 sll
dl)ng nh. th6n th n kinh phan
chi u"nhllnh n v 0 bi u cam
cua doi phuong, hi u dlfac doi
phuang ang nghi g1, b tchu6'c
hanh ¢ng cua doi phlfang.

f) y I vung ang lw tru ky uc
kich thfchcam gik N�u c n

thi t, a d�y se truy n dat thong
tin d"n vung v6na o tn.J6'c tran,
d phong tranhnguy hi m v
giup h nh d()ng di n r su6n s

.


,

,

"B6 LA S6 1" CHfNH
LA Bf QUYET GIAO
DUC
,

ã

NgirôYi bolam tang tinh quan trQng
Vi�c tre ghi nh& rang "Bo= Sep" chinh la each d@ tre hi@u ve xa hoi
Tl:r khocing 1 tu6i rIT61, tre bat dau bIT&c vao giai do�n bIT&ng binh, chi
thich lam theo y minh khien khong it cac ba m� dau dau. Chinh trong Ilic
nay, can c6 ngITCri bo ra m�t. Mot ngITCri bo VU'Qt troi ca ve tU' each l�n th@
chat mang con mot each nghiem khac CO th@ d�y cho tre "SQ'= khong dU'Q'C
1,am " .
D@ vi�c "mang" nay phat huy tac dvng, trU'&C tien trong gia dinh can
d�y cho con biet rang "Bo la so 1". M6i gia dinh se c6 each d�y khac nhau
nhrmg r6 rang nen c6 mot ngU'Cri "lam sep" thi mQi chuy�n m&i tien tri@n
thu�n lQ'i va ding CO th@ mang l�i cho tre ca cam giac SQ' l�n yen tam.

C6 m9t ngU'Cri sep trong gia dinh khong chi khien tre biet SQ' ma con yen
tam
Khi con toi con nho, du toi c6 di lam ve muon den dau, Kayoko, VQ' toi
v�n co gang danh thfrc con d@ con chao toi "Bo da ve �!". Bang each nay, toi
tr& thanh "sep" trong gia dinh, ngay ca nhfrng Ilic khong c6 toi & nha, VQ' toi
chi can n6i "M� se mach bo day" la c6 th@ giao dvc con. Chung ta nen phan
cong r6 ngU'Cri m� se khuyen nhu con bang nhfrng loo nh� nhang con ngU'Cri
bo se mang con mot each nghiem khac.
Khi cho tre thay rang "Bo la nhat", con trai se h9c dU'Q'C tinh than trach


nhi�m va mong muon sau nay "minh ding se nhu the"' con con gai se
hu6ng den mQt gia dinh 6n djnh va hQC dU'Q'C S\f quan tam, cham SOC Cua
m� tir nhfrng dfeu binh thu0ng trong CUQC song hang ngay. H on nfra, khi
da djnh hinh duqc cho tre tu tu6ng nay roi thi chi can v&i tir kh6a "bo", tre
Se biet SQ' va chung ta d� dang d�y bao tre hon.
Ngoai vai tro giup giao dvc tre thi S\f c6 m�t cua ngum bo tir giai do�n
tre 2 tu6i rat quan tr9ng. Nhan giai do�n tre dang bu&ng binh nay, ngum
bo can suy nghi l�i ve trach nhi�m cu a minh trong gia dinh va ngum m�
ding can xem l�i each CU' Xlr hang ngay d@ t�O mQt moi tru0ng gia dinh
khien tre yen tam.


SO' DUNG TAY VA
CAC NG6N TAY
•

St_r sang t�o eua tre

dtr�e hinh thanh tir doi

tay va eae ngon
tay. Neu tre ti eh eve sir dl}.ng tay va eae ngon tay, nao b{> etia tre
se dtr�e ren luy�n.


GI0P T RE D 0NG
BAN T AY VA cAc
NG6N T AY DE SANG
TAO VAT DUNG
?

�

•

•

•

Cang ren luy�n ban tay va cac ng6n tay, tre cang kheo leo
Giao dvc 2 tu6i giup tre CIT d(mg drrqc tiing ng6n tay va biet each dung
tay va cac ng6n tay trong CUQC song hang ngay. D6 ding la each dg tre choi
trong t�p thg. Den giai do�n nay, tre dan dan biet choi v&i cac tre khac. Neu
tre c6 thg SIT dvng tay m(>t each linh ho�t thi tre se choi vui ve va d@ dang
hon. Ngoai ra, tro choi t�p thg ding giup tre nang cao kha nang SIT dvng
tay.
Them nfra, doi tay giup tre sang t�o v�t dvng. Dg tre c6 thg ve ra drrqc
dieu minh muon, tre can phcli biet each SIT dvng dung ban tay va cac ng6n
tay. Neu trong giai do�n nay, tre biet each SIT dvng dung va thich thu v&i

nhi'eu lo�i cong vi�c, S\f sang t�o cua tre se cang phat trign. B�n hay dg tre
tl,l' quyet dinh minh muon lam gi va trr6ng trrQ'llg dg vling VO nao trrr&c tran
cua tre lam vi�c, dong nghfa v&i nao b(> cua tre se ho�t d(>ng.

a giai do�n nay, b�n khong nen cho tre choi qua nhieu m(>t tro choi ma
nen cho tre choi nhi'eu tro choi khac nhau. Khi choi nhi'eu tro choi, tre se
biet each SIT dvng ban tay va cac ng6n tay m(>t each linh ho�t. Trong h�
thong lam phat sinh ra v�n d(>ng va hanh d(>ng khong c6 "giai do�n t&i h�n"
nhrr & h� thong cam giac. Do d6, neu luy�n t�p di luy�n t�p l�i nhi'eu Ian,
tre se thanh th�o.


Vimg so 4 (Vung v�n c19ng}

Ranh trung tam

Day lavCmg lamvi�c khi c6 cv d¢ng

Khi sv dt,mg cac dau ng6n tay,

tayva chan, d� truyen d�t thong tin

bU'c tu'ong phfa tru'oc ranh trung

den ca b�p nai sinh rav�n d¢ng tr�n

tam se lam vi�c. N�u dau cac
ng6n tay da c6 th� ca d¢ng m¢t

thvc te.

each linh ho�t thl ranh nay se
sau xu6ngva to ra.

Vung so 1 O (Vung truac ran}
Vung so 46

N eu tre tien hanh ddng thO'i haivi�c
nao d6 nhuvva lamvaa suy nghi thl

Khi tre dt! tfnh san pham mlnh

vung truoc tran se lam vi�c.

se t�o ra r6i dua ra quyet dinh
"se lam nhu'the nay"thlvung so

46 se lam vi�c de vCmg v6 nao
truoc tran ghi nho t
LUU Y KHI D�Y TRE SU Dl)NG NGON TAY

Q d.P
M ca n lam m u d tr

bh!t each lam

dung. M� ne n ngoi ben qnh d�y ch o
tr

each sa d�ng ban tay va cac ng6n

tay dung (de tre b�t chllcl'c).

B�n hay quy

j nh vai tr

v

no i cat d6

chai. Neu tre luon c6 th6i quen fl! mlnh

I y

6 choi ra choi v c�t l�i ch6 co sau

khi choi xong t hi tri nho l am vir:c se duqc
r n luy�n.