TÓM TẮT LÍ THUYẾT VÀ BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM KHÚC XẠ ÁNH SÁNG

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Chương VI: </b>

<b>KHÚC XẠ ÁNH SÁNG</b>

<b>I. Tóm tắt lý thuyết:</b>

1. Sự khúc xạ ánh sáng: Là hiện tượng lệch phương của các tia sáng truyền xiên góc qua
mặt phân cách giữa hai mơi trường trong suốt khác nhau.

2. Định luật khúc xạ ánh sáng:

- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới.
- Với mỗi môi trường trong suốt xác định, tỉ số giữa sin góc tới và sin góc khúc xạ

ln khơng đổi:

<i>sin i</i>

<i>sin r</i> = hằng số

- Tỉ số sini/sinr gọi là chiết suất tỉ đối giữa hai môi trường.

- Chiết suất tuyệt đối là chiết suất tỉ đối của môi trường đó so với chân khơng.
3. Hiện tượng phản xạ tồn phần:

- Phản xạ toàn phần là hiện tượng phản xạ của toàn bộ ánh sáng tới mặt phân cách
giữa hai môi trường trong suốt.

- Điều kiện xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần.

+ Ánh sáng truyền từ một mơi trường chiết quang kém ( có hướng sang mơi trường
chiết quang hơn).

+ Góc tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn phản xạ tồn phần.

<b>II. Câu hỏi và bài tập:</b>

<b>Bài 26</b>

<b>KHÚC XẠ ÁNH SÁNG</b>

1. Hiện tượng khúc xạ là hiện tượng

A. ánh sáng bị gãy khúc khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa hai mơi trường trong
suốt.

B. ánh sáng bị giảm cường độ khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
C. ánh sáng bị hắt lại môi trường cũ khi truyền tới mặt phân cách giữa hai môi trường trong
suốt.

D. ánh sáng bị thay đổi màu sắc khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
2. Khi góc tới tăng 2 lần thì góc khúc xạ

A. tăng 2 lần. B. tăng 4 lần.

C. tăng

_√

2 lần. D. chưa đủ dữ kiện để xác định.

<i><b>3. Trong các nhận định sau về hiện tượng khúc xạ, nhận định không đúng là</b></i>
A. Tia khúc xạ nằm ở môi trường thứ 2 tiếp giáp với môi trường chứa tia tới.
B. Tia khúc xạ nằm trong mặt phảng chứa tia tới và pháp tuyến.

C. Khi góc tới bằng 0, góc khúc xạ cũng bằng 0.
D. Góc khúc xạ ln bằng góc tới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

A. ln nhỏ hơn góc tới. B. ln lớn hơn góc tới.

C. ln bằng góc tới. D. có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn góc tới.

5. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường là chiết suất tỉ đối của mơi trường đó so với
A. chính nó. B. khơng khí. C. chân khơng. D. nước.

6. Khi chiếu ánh sáng đơn sắc từ một khơng khí vào một khối chất trong suốt với góc tới 600

thì góc khúc xạ là 300_{. Khi chiếu cùng ánh sáng đơn sắc đó từ khối chất đã cho ra khơng khí}

với góc tới 300_{thì góc tới}

A. nhỏ hơn 300_. _{B. lớn hơn 60}0_. _{C. bằng 60}0_. _{D. không xác định được.}

7. Chiếu một ánh sáng đơn sắc từ chân khơng vào một khối chất trong suốt với góc tới 450 _thì

góc khúc xạ bằng 300_{. Chiết suất tuyệt đối của môi trường này là}

A. ❑

√

2 . B.

√

3 C. 2 D.

√

3/

√

2 .

8. Khi chiếu một tia sáng từ chân không vào một mơi trường trong suốt thì thấy tia phản xạ
vng góc với tia tới góc khúc xạ chỉ có thể nhận giá trị

A. 400_. _{B. 50}0_. _{C. 60}0_. _{D. 70}0_.

9. Trong trường hợp sau đây, tia sáng không truyền thẳng khi

A. truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suất có cùng chiết suất.
B. tới vng góc với mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.

C. có hướng đi qua tâm của một quả cầu trong suốt.
D. truyền xiên góc từ khơng khí vào kim cương.

10. Chiếu một tia sáng từ benzen có chiết suất 1,5 với góc tới 800_{ra khơng khí. Góc khúc xạ là}

A. 410 _{B. 53}0_. _{C. 80}0_. _{D. không xác định được.}

<b>Bài 27</b>

<b>PHẢN XẠ TOÀN PHẦN</b>

1. Hiện tượng phản xạ toàn phần là hiện tượng

A. ánh sáng bị phản xạ toàn bộ trở lại khi khi chiếu tới mặt phân cách giữa hai môi trường
trong suốt.

B. ánh sáng bị phản xạ toàn bộ trở lại khi gặp bề mặt nhẵn.

C. ánh sáng bị đổi hướng đột ngột khi truyền qua mặt phân cách giữa 2 môi trường trong suốt.
D. cường độ sáng bị giảm khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
2. Hiện tượng phản xạ toàn phần xảy ra với hai điều kiện là:

A. Ánh sáng có chiều từ mơi trường chiết quang hơn sang mơi trường chiết quang kém và góc
tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn phản xạ tồn phần;

B. Ánh sáng có chiều từ mơi trường chiết quang kém sang mơi trường chiết quang hơn và góc

tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn phản xạ tồn phần;

C. Ánh sáng có chiều từ mơi trường chiết quang kém sang mơi trường chiết quang hơn và góc
tới nhỏ hơn hoặc bằng góc giới hạn phản xạ tồn phần;

D. Ánh sáng có chiều từ mơi trường chiết quang hơn sang mơi trường chiết quang kém và góc
tới nhỏ hơn góc giới hạn phản xạ tồn phần.

3. Trong các ứng dụng sau đây, ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phần là
A. gương phẳng. B. gương cầu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i><b>4. Cho chiết suất của nước bằng 4/3, của benzen bằng 1,5, của thủy tinh flin là 1,8. Không thể </b></i>
xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần khi chiếu ánh sáng từ

A. từ benzen vào nước. B. từ nước vào thủy tinh flin.

C. từ benzen vào thủy tinh flin. D. từ chân không vào thủy tinh flin.

5. Nước có chiết suất 1,33. Chiếu ánh sáng từ nước ra ngồi khơng khí, góc có thể xảy ra hiện
tượng phản xạ toàn phần là

A. 200_. _{B. 30}0_. _{C. 40}0_. _{D. 50}0_.

6. Một nguồn sáng điểm được dưới đáy một bể nước sâu 1 m. Biết chiết suất của nước là 1,33.
Vùng có ánh sáng phát từ điểm sáng ló ra trên mặt nước là

A. hình vng cạnh 1,133 m. B. hình trịn bán kính 1,133 m.
C. hình vng cạnh 1m. D. hình trịn bán kính 1 m.

<b>III. Hướng dẫn giải</b>

<b>Bài 26</b>

<b>KHÚC XẠ ÁNH SÁNG</b>

1. Đáp án A. Theo khái niệm hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
2. Đáp án D. Vì ta có sini/sinr = n21.

3. Đáp án D. Theo định luật khúc xạ ta không có điều đó.

4. Đáp án A. Theo đầu bài ta có sini/sinr > 1. Trong khoảng từ 0 đến 900_{sin đồng biến, do}

đó sini > sinr do đó i > r hay r < i.

5. Đáp án C. Theo khái niệm chiết suất tuyệt đối.

6. Đáp án C. Vận dụng nguyên lý về tính thuận nghịch của chiều truyền sáng.
7. Đáp án A. Áp dụng biểu thức của định luật khúc xạ.

8. Đáp án A. Tia phản xạ vng góc với tia tới thì góc tới bằng 450_{. Chiếu ánh sáng từ}

chân khơng ra, vì mơi trường chân không chiết suất nhỏ nhất = 1 nên môi trường chứa
tia khúc xạ lớn hơn chiết suất môi trường chứa tia tới. Vì vậy góc khúc xạ nhỏ hơn góc
tới. Chỉ có trường hợp A thỏa mãn.

9. Đáp án D. Trường hợp A: hai môi trường trong suốt cùng chiết suất nên ánh sáng
không khúc xạ. Trường hợp B và C, ánh sáng đều truyền vuông góc qua các mặt phân
cách. Trường hợp D: Ánh sáng truyền xiên góc qua kim cương lên bị khúc xạ.

10. Đáp án D. Không xác định được. Kết quả sinr > 1.

<b>Bài 27</b>

<b>PHẢN XẠ TOÀN PHẦN</b>

1. Đáp án A. Theo khái niệm hiện tượng phản xạ toàn phần.

2. Đáp án A. Theo kết quả phân tích điều kiện xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần trong
SGK.

3. Đáp án C. Cáp dẫn sáng dựa trên hiện tượng phản xạ toàn phần nhiều lần trên thành
ống trong suốt.

4. Đáp án A. Vì benzen có chiết suất lớn hơn nước.
5. Đáp án D. Vì sinigh = 1/n = 1/1,33 vậy igh = 48,570. Chỉ

có góc 500_{trong các đáp án trên lớn hơn i}
gh.

O

A B

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

6. Đáp án B. Nguốn sáng điểm chiếu lên mặt chất lỏng nên vùng sáng ló ra có dạng hình
trịn. Áp dụng cơng thức tính góc giới hạn phản xạ tồn phần ta có igh = 48,570. AB =

</div>

<!--links-->