PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ TIÊU CHẢY CẤP Ở TRẺ

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ TIÊU CHẢY CẤP Ở TRẺ</b>

<b>1. Tiêu chảy cấp là gì?</b>

Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng nhiều nước > 3 lần trong 24 giờ. <b>Tiêu chảy </b>
<b>cấp</b> là tiêu chảy khởi đầu cấp tính và kéo dài khơng q 14 ngày.

<b>2. Nguyên nhân thường gặp của tiêu chảy cấp là gì?</b>

 Nhiễm trùng tại ruột: Virus: Rota virut , Adenovirut, Norovirus - Vi khuẩn : Ecoli,

Shigella: lỵ trực tràng; Tả : thường gây những vụ dịch. Các vi khuẩn khác: Salmonella,
campylobacteria; Ký sinh trùng: Giardia, amip, Cryptosporidia

 Nhiễm trùng ngồi ruột: Nhiễm trùng hơ hấp, Nhiễm khuẩn đường tiểu, Viêm màng

não

 Tiêu chảy do thuốc: kháng sinh, nhuận tràng...

 Tiêu chảy do dị ứng thức ăn: sữa bò, trứng, tôm, cá...Tiêu chảy do các nguyên

nhân hiếm gặp hơn: Rối loạn q trình hấp thu, tiêu hóa, Viêm ruột do hóa trị hoặc xạ trị,

 Bệnh lý ngoại khoa: lồng ruột, <b>viêm ruột thừa cấp,</b> thiếu vitamin, uống kim loại

nặng

<b>Các yếu tố thuận lợi:</b>

 Tuổi: 80% trẻ bị tiêu chảy < 2 tuổi

 Trẻ suy giảm miễn dịch, suy dinh dưỡng, sau sởi, AIDS....

 Tập quán làm nguy cơ tiêu chảy cấp: Bú bình, khơng ni bằng sữa mẹ 4-6 tháng

đầu, Cai sữa sớm, thức ăn bị ô nhiễm, Nước uống bị ô nhiễm, không đun chin, không
rửa tay trước ăn

 Mùa hè tiêu chảy nhiễm khuẩn cao, mùa đơng thường do virut, trong đó Virut rota là

nặng nhất

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>3. Phân loại mức độ tiêu chảy</b>

<b>3.1 Phân loại tiêu chảy theo cơ chế bệnh sinh</b>

 Tiêu chảy xâm nhập: yếu tố gây bệnh, gây phản ứng viêm và phá hủy tế bào niêm

mạc ruột: E.coli, Shigella....

 Tiêu chảy thẩm thấu: yếu tố gây bệnh gây tổn thương các tế bào hấp thu ở ruột non:

Rota virus, Giardia....

 Tiêu chảy do xuất tiết: yếu tố gây bệnh tác động đến liên bào nhung mao ruột: tả, ....

<b>3.2. Phân loại theo lâm sàng</b>

 Tiêu chảy cấp phân nước
 Tiêu chảy cấp phân máu

 Tiêu chảy kéo dài: là đợt tiêu chảy từ 14 ngày trở lên
 Tiêu chảy kèm theo suy dinh dưỡng nặng

<b>3.3. Phân loại dựa vào nồng độ Natri/máu</b>

 Mất nước đẳng trương: Na/máu: 130 -150 mmol/l
 Mất nước ưu trương: Na/máu > 150 mmol/l
 Mất nước nhược trương: Na/máu < 130 mmol/l

<b>3.4. Phân loại theo mức độ mất nước</b>

 Mất dưới 5% trọng lượng cơ thể : Chưa mất nước

 Mất từ 5 -> 10% trọng lượng cơ thể : mất nước trung bình đến nặng
 Mất > 10% trọng lượng cơ thể : Suy tuần hoàn nặng.

<b>4. Phác đồ điều trị</b>

Xác định mức độ mất nước:

 Không mất nước Phác đồ A Điều trị tiêu chảy tại nhà

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>5. Điều trị tiêu chảy tại nhà: phác đồ A</b>

Có 04 nguyên tắc:

<b>1. Cho trẻ uống nhiều dịch hơn bình thường để phịng mất nước:</b>

Oresol, những dung dịch có vị mặn: nước cháo muối, nước cơm có muối, súp rau quả hoặc

súp gà súp thịt, nước dừa, nước hoa quả tươi không đường. không uống những nước
công nghiệp hoặc nước có ga.

Cách uống Oresol:

 Cho trẻ uống từng thìa cứ 2 phút đút 1 thìa, nếu nơn cho nghỉ 10 phút sau uống tiếp.
 Trẻ < 2 tuổi : uống 50 -100 ml sau mỗi lần đi ngoài

 Trẻ > 2 tuổi : 100 – 200 ml sau mỗi lần đi ngoài

<b>2. Tiếp tục cho trẻ ăn</b>

Khi trẻ bú mẹ hồn tồn vẫn tiếp tục bú mẹ bình thường, khẩu phần ăn hằng ngày vẫn tiếp
tục và tăng dần lên, không bắt buộc phải uống sữa không đường, nấu ăn phải nhừ, mềm.
Không ăn thức ăn nhiều đường và khó tiêu. Ăn thêm thức ăn có kali: chuối, hoa quả tươi.
Nếu trẻ ăn sữa ngoài thì duy trì loại sữa trẻ đang ăn, khơng pha lỗng sữa. Sau khi khỏi đi
ngồi cho ăn thêm 1 bữa ngồi những bữa bình thường.

<b>3. Cho trẻ uống bổ sung kẽm</b>

 Trẻ 1 < 6 tháng : 10mg/ngày x 10 – 14 ngày
 Trẻ ≥6 tháng : 20 mg/ngày x 10 -14 ngày

<b>4. Đưa trẻ đến khám ngay khi có 1 trong những biểu hiện sau</b>

 Đi ngồi rất nhiều lần phân lỏng, đi liên tục
 Nôn tái diễn

 Trở nên rất khát

 Ăn uống kém hoặc bỏ bú

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

 Sốt cao hơn

 Có máu trong phân.

<b>6. Các thuốc dùng trong điều trị tiêu chảy</b>

 Oresol, kẽm, Racecadotril, Smecta, Probiotic: S. boulacdi.

 Những thuốc không được dùng trong <b>điều trị tiêu chảy</b>: không dùng thuốc chống

nôn, cầm ỉa, thuốc kháng sinh. Chỉ dùng kháng sinh trong những trường hợp tiêu chảy
phân máu, tả, xét nghiệm có vi khuẩn.

<b>7. Phịng bệnh</b>

 Thực hiện tiêm chủng theo chương trình tiêm chủng quốc gia, uống phịng Rota

Virut.

 Giữ vệ sinh sạch sẽ: môi trường sống, nguồn nước, đồ ăn, vệ sinh đôi bàn tay,

nguồn thực phẩm an toàn, sạch sẽ...

 Bú mẹ đến 24 tháng.

Tác giả Dương Hồng Dung - Trường MN Hoa Hồng
Nguồn tin: Sưu tầm

</div>

<!--links-->
Gián án TIÊU CHẢY CẤP Ở TRẺ EM

• 9
• 1
• 15