Thiet ke phan mem day hoc

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Thiết kế phần mềm dạy học</b>

bài ớc chung lớn nhất Môn Toán - Lớp 6

<b>Nguyễn Vũ Quốc Hng</b>

<b>Trờng THCS Hơng Vân, huyện Hơng Trà, Thừa Thiên Huế</b>

Phn mềm hỗ trợ dạy học đảm bảo đợc các trình độ của học sinh (khá, giỏi, Trung bình,
yếu, kém). Đối với học sinh khá giỏi phần mềm cho phép các em có thể bỏ qua một hay vài
Mơ đun. Đối với học sinh yếu kém có thể thực hiện thêm một vài Mô đun để giúp các em
lĩnh hội đợc các tri thức một cách dễ dàng hơn.

Việc xây dựng phần mềm hỗ trợ học tập giúp cho từng học sinh có thể tự học, tự kiểm tra
trớc máy, ngời này không phụ thuộc vào ngời kia. Mọi đối tợng học sinh đều đợc hoạt động
nhng ở các mức độ khác nhau.

<b>I. Sơ đồ thực hiện mô đun bài Ước chung lớn nhất</b>

<b>II. ThiÕt kÕ giao diÖn cho toàn bộ các mô đun </b>

<i>1. Màu nền : Màu xanh ®Ëm.</i>

<i>2. Màu chữ : Màu trắng là màu chủ đạo.</i>

<i>3. Hình ảnh : Tồn bộ các mơ đun của chơng trình đợc chia thành 3 phần :</i>
- Phần tiêu đề là dịng chữ : “Ước chung lớn nhất”.

- PhÇn néi dung : ThĨ hiƯn c¸c néi dung cđa tõng mô đun.
- Phần cuối: Ghi tên ngời thực hiện chơng tr×nh.

<i>4. Hoạt hình: dịng chữ “Ước chung lớn nhất” xuất hiện từng ký tự từ trái qua phải. Hình</i>

ảnh hai em bé bay ngợc chiều nhau từ trái qua phải và từ phải qua trái của phần tiêu đề.

<i>5. Nót bấm : Dòng chữ in đậm, font = .VnTimeH cỡ 14. chữ có màu hồng nhạt. Khi</i>
rê chuột qua, xuất hiện khung chữ nhật có hình ảnh 3D và màu chữ chuyển sang màu vàng
đậm.

<b>III. Trình bày chi tiết từng mô đun</b>
<b>Mô đun 1 : Kiểm tra bài cũ</b>

<i>1. Hỡnh ảnh : Dòng chữ “</i>Kiểm tra bài cũ” ở góc trái trên cùng của phần nội
dung, tiếp theo là dòng chữ “Hãy lựa chọn phơng án đúng của bài tốn sau:”. Có 4 phơng án
xuất hiện để học sinh lựa chọn, 4 phơng án này phải thỏa mãn yêu cu sau:

- Nội dung là tìm ớc chung của hai số tự nhiên.

- Hai số tự nhiên phải là hai số ngẫu nhiên bất kỳ có 3 chữ số, và phải là các số chẵn.

Mô đun 1 Mô đun 2 Mô đun 3

Kiểm tra

bài cũ Luyện tập

Xây dựng khái niƯm íc
chung lín nhÊt

Häc bµi míi

Bµi tËp rÌn

luyện kỹ năng Bài tập phát triển
Quy tắc tìm íc chung

lín nhÊt

Phần tiêu đề

PhÇn néi dung

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Bốn phơng án đa ra chỉ có một phơng án đúng. Các phơng án cịn lại có nội dung
sau:

+ Có đủ các ớc chung của hai số, nhng thêm vào đó là số 0.

+ Có đủ các ớc chung của hai số, nhng thêm vào đó là số 0 và cả hai số cần tìm
ớc chung.

+ Lµ béi chung của hai số cần tìm ớc chung (Liệt kê khoảng 4 sè).

<i>2. Âm thanh: “Trớc khi học bài mới, em hãy giải bài toán sau”. Nếu chọn phơng án đúng</i>
phát ra tiếng vỗ tay, nếu chọn phơng án sai phát ra ting chuụng bớnh bong.

<i>3. Màu chữ: Dòng Kiểm tra bài cũ có màu vàng nhạt, còn lại là màu tr¾ng.</i>

<i>4. Hoạt hình: Dịng chữ “Kiểm tra bài cũ” và “Hãy lựa chọn phơng án đúng của bài toán</i>
sau : ” xuất hiện từng ký tự từ trái qua phải. 4 phơng án sẽ lần lợt xuất hiện nh sau:

- Phơng án 1 và 3 xuất hiện từ dới lên trên.
- Phơng án 2 và 4 xuất hiện từ phải sang trái.

Nếu học sinh chọn phơng án sai, xuất hiện dòng chữ Em chọn sai rồi. HÃy chọn lại
xem nào .

Nếu chọn phơng án đúng ngay từ lần đầu tiên, xuất hiện dòng chữ “Đúng rồi, em giỏi
lắm! Em đã đạt 10 điểm trong phần kiểm tra này, chúc mừng em !” lúc này, xuất hiện một
chú mèo đứng vỗ tay ở góc dới bên trái của phần nội dung.

Ngợc lại, tức là từ lần thứ hai trở đi mới chọn đợc phơng án đúng. Trên màn hình sẽ xuất
hiện dòng chữ “Đúng rồi, Điểm trong phần kiểm tra này của em là ... điểm”. (Số điểm phụ
thuộc vào số lần chọn sai của học sinh, mỗi lần chọn sai sẽ bị trừ đi 3 điểm). Lúc này xuất
hiện hình ảnh chú gấu đang mút tay ở góc phía dới bên trái của phần nội dung.

Cuối cùng, nút “Tiếp tục” xuất hiện từ dới lên trên và đợc đặt ở góc dới bên phải của
phần nội dung.

<b>M« đun 2 : Học bài mới</b>

<b>Mô đun 2.1 : Xây dựng khái niệm ớc chung lớn nhất</b>

<i>1. Hình ảnh: Dòng chữ </i>1. khái niệm ớc chung lớn nhất ở góc trái trên
cùng của phần nội dung, tiếp theo là dòng chữ :

"Cho tập hợp ƯC(12, 30) = { 1 ; 2 ; 3 ; 6 . Theo em íc chung lín nhÊt cđa 12 vµ 30 lµ sè
nµo :

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>2. Âm thanh: “Em hãy lựa chọn phơng án đúng”. Nếu chọn phơng án đúng phát ra tiếng vỗ</i>
tay, nếu chọn phơng án sai phát ra tiếng chuông “bính bong”.

<i>3. Màu chữ: Dịng “1. khái niệm ớc chung lớn nhất” có màu vàng nhạt, nội dung của định</i>
nghĩa có màu vàng đậm, cịn lại là màu trắng.

<i>4. Ho¹t hình: Dòng chữ 1. khái niệm ớc chung lớn nhất và Cho tập hợp ƯC(12, 30) =</i>
{ 1 ; 2 ; 3 ; 6 . Theo em íc chung lín nhÊt cđa 12 vµ 30 lµ sè nµo :” xt hiện từng ký tự từ
trái qua phải. 4 phơng án sẽ lần lợt xuất hiện nh sau:

- Phơng án 1 và 3 chạy từ phải sang trái.
- Phơng án 2 và 4 chạy từ dới lên trên.

Nếu học sinh chọn phơng án sai, và xuất hiện dòng chữ Em chọn sai rồi. HÃy chọn
lại xem nào .

Nu hc sinh chọn phơng án đúng, xuất hiện nội dung của phần nh ngha c chung
ln nht. Bao gm:

- Dòng chữ: "Đúng rồi. Em giỏi lắm! Số lớn nhất trong tập hợp các ớc chung của 12
và 30 là 6. Ta nói 6 là ớc chung lớn nhất (ƯCLN) của 12 và 30. Ký hiệu là: ƯCLN(12, 30) =
6." xuất hiện từng ký tự từ trái qua phải.

- Dũng ch: "nh nghĩa: Ước chung lớn nhất của hai hay nhiều số là số lớn nhất
trong tập hợp các ớc chung của các số đó." xuất hiện từ phải sang trái.

- Dòng chữ: "Nhận xét: Tất cả các ớc chung của 12 và 30 đều là ớc của ƯCLN(12, 30)."
Xuất hiện từ dới lên trên.

- Dòng chữ: "Chú ý: Số 1 chỉ có một ớc là 1. Do đó với mọi số tự nhiên a và b, ta có:
ƯCLN(a, 1) = 1 ; ƯCLN(a, b, 1) = 1." xuất hiện từ phải sang trái.

- Cuèi cùng, nút Tiếp tục (nút liên kết với mô đun 2.2) xuất hiện từ dới lên trên và
dừng lại ở góc dới bên phải của phần nội dung.

<b>Mô đun 2.2 : Quy tắc tìm Ước chung lớn nhất</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i>2. Âm thanh: “Em hãy đọc kỹ nội dung sau :</i>

<i>3. Màu chữ: Dòng chữ 2. Tìm ớc chung lớn nhất bằng cách phân tích các số ra thừa số</i>
nguyên tố có màu vàng nhạt, các dòng chữ: "<b>Quy t¾c : " "</b><b>VÝ dơ : " "</b><b>Chó ý : " có màu</b>
da cam đậm. Các chữ còn lại có màu trắng.

<i>4. Hoạt hình: Dòng chữ 2. Tìm ớc chung lớn nhất bằng cách phân tích các số ra thừa số</i>
nguyên tố xuất hiện từng ký tự từ trái qua phải. Tiếp theo các nội dung sau lần lợt xuất
hiện:

Dòng chữ "<b>Quy tắc : " Xuất hiện từ phải sang trái.</b>

Các dòng chữ " Muốn tìm ƯCLN của hai hay nhiều số lớn hơn 1, ta thùc hiƯn ba
b-íc sau:

Bíc 1: Ph©n tÝch mỗi số ra thừa số nguyên tố.
Bớc 2: Chọn ra các thừa số nguyên tố chung.

Bc 3: Lp tớch cỏc thừa số nguyên tố đã chọn, mỗi thừa số lấy với số mũ nhỏ nhất của
nó. Tích đó là ƯCLN phải tìm."

xt hiƯn tõng ký tù tõ tr¸i qua phải.
Các dòng chữ

<b>Ví dụ :</b> Tìm ƯCLN(36, 84, 168)

Ta cã: 36 = 22_{. 3}

84 = 22_{. 3 . 7}

168 = 23_{. 3 . 7}

VËy : ¦CLN(36, 84, 168) = 22_{. 3 = 12}_”

xt hiƯn tõ díi lªn trªn. Các dòng chữ
<b>Chú ý: </b>

a) Nu cỏc s đã cho khơng có thừa số ngun tố chung thì ƯCLN của chúng bằng 1. Hai
hay nhiều số có ƯCLN bằng 1 gọi là các số nguyên tố cùng nhau.

VÝ dơ : ¦CLN(8, 9) ; ¦CLN(8, 12, 15).

b) Trong các số đã cho, nếu số nhỏ nhất là ớc của các số cịn lại thì ƯCLN của các số đã cho
chính là số nhỏ nhất ấy.

VÝ dơ : ¦CLN(24, 16, 8)

c) Để tìm ớc chung của hai hay nhiều số, ta có thể tìm các ớc của ƯCLN của các số đó.

VÝ dơ: ¦CLN(12, 30) = 6. Nên: ƯC(12, 30) = Ư(6) = { 1 ; 2 ; 3 ; 6 }. ”

xuÊt hiÖn từ phải sang trái.

- Nỳt xem li phn trc (nỳt liên kết đến mô đun 2.1) xuất hiện từ trái qua phải.

- Cuối cùng, nút “bài tập áp dụng” (liên kết đến phần bài tập của mô đun 3.1) xuất
hiện từ dới lên trên và đợc đặt ở góc dới bên phải của phần nội dung.

<b>Mô đun 3 : Luyện tập</b>

<b>Mô đun 3.1 : Bài tập rèn luyện kỹ năng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

tr lờn), có một ơ để học sinh nhập kết quả của ớc chung lớn nhất của hai số. Tơng tự với bài
tập 2, khác là ở chỗ bài tập 2 yêu cầu tìm ớc chung lớn nhất của ba số tự nhiên ngẫu nhiên
bất kỳ (yêu cầu cũng là 3 số chẵn có ít nhất hai chữ số trở lên).

<i>2. Âm thanh: “Em hãy thực hiện giải bài tập sau đây :”. Nếu điền kết quả đúng, có</i>
tiếng vỗ tay, nu sai cú ting chuụng bớng bong.

<i>3. Màu chữ : Dòng chữ </i>bài tập áp dụng có màu vàng nhạt, còn lại chữ màu
trắng.

<i>4. Hoạt hình: Dòng chữ </i>bài tập ¸p dơng” , “Em h·y thùc hiƯn t×m íc chung lớn
nhất ra nháp rồi điền kết quả vào ô (điền xong nhấn phím Enter) : , dòng chữ Bài tập 1 : (5
điểm) cùng nội dung của bài tập 1 : ƯCLN(a, b) = (a, b là hai số ngẫu nhiên) xuất hiện
từng chữ từ trái qua phải, tiếp theo là sự xuất hiện của ô nhập kết quả.

Nỳt nhn vào đây để xem lại lý thuyết” (nút liên kết tới toàn bộ nội
dung của phần lý thuyết) bay từ phải sang. Nút này đợc sử dụng khi học sinh làm bài tập
không nhớ lý thuyết.

Nếu học sinh điền đúng ngay từ lần đầu tiên hoặc ít nhất là điền đúng lần thứ hai, xuất
hiện dòng chữ “Đúng rồi. Xin chúc mừng, em đã đạt đợc d điểm trong bài tập này” (nếu
đúng ngay từ lần đầu tiên d = 5 , lần thứ hai d = 4. Mỗi lần điền sai trừ đi một điểm). Lúc
này, xuất hiện một chú mèo đứng vỗ tay ở góc dới bên trái của phần nội dung.

Nếu học sinh điền đúng ở lần thứ 3 trở đi, xuất hiện dòng chữ “Bây giờ thì đúng rồi.
Bài tập này em đợc d điểm.” (Lu ý rằng nếu quá 5 lần học sinh mới điền đúng thì d = 0). Lúc

này, xuất hiện chú gấu đang mút tay.

Sau khi hoµn thµnh xong bµi tËp 1. Nội dung của bài tập 2 xuất hiện tơng tù nh bµi tËp
1.

Nếu học sinh điền đúng ngay từ lần đầu tiên hoặc ít nhất là điền đúng lần thứ hai,
xuất hiện dòng chữ “Đúng rồi. Xin chúc mừng, em đã đạt đợc d điểm trong bài tập này”
(Cách tính điểm giống bài tập 1).

Nếu học sinh điền đúng ở lần thứ 3 trở đi, xuất hiện dòng chữ “Bây giờ thì đúng rồi.
Bài tập này em đợc d điểm.”

Sau khi hoàn thành xong bài tập 2. Nếu tổng số điểm ở hai bài tập lơn hơn 6 xuất hiện
dòng chữ "Xin chúc mừng. Tổng số điểm của em ở hai bài tập trên là : đ”. Xuất hiện một
chú mèo đứng vỗ tay ở góc dới bên trái ca phn ni dung.

Ngợc lại, xuất hiện dòng chữ "Tổng số điểm của em ở hai bài tập trên là : đ". Lúc này,
xuất hiện chú gấu đang mút tay ở góc dới bên trái của phần nội dung.

Cuối cùng, nút Tiếp tục xuất hiện ở góc dới bên phải của phần nội dung.

<b>Mô đun 3.2 : Bài tập phát triển</b>

<i>1. Hình ảnh: Bao gồm 3 bài tập có néi dung nh sau</i> :

<b>Bài tập 3 :</b> (2 điểm)Tìm số tự nhiên x biết rằng 112  x, 140  x và 10 < x < 20.
Em hãy điền giá trị tìm đợc của x vào ơ sau :

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Bài tập 4 :</b> (2 điểm)Tìm số tự nhiên a lớn nhất, biết rằng 480  a và 600  a. Em hãy
điền giá trị tìm đợc của a vào ơ sau :

<b>Bµi tËp 5 :</b> (6 điểm)Trong các số sau, hai số nào là hai số nguyên tố cùng nhau :

<i>2. Âm thanh: “Em hãy thực hiện giải 3 bài tập sau”. Nếu tổng số điểm của ba bài tập đạt từ</i>
khá trở lên (từ điểm 7 đến điểm 10) xuất hiện tiếng vỗ tay, ngợc lại sẽ là tiếng chuụng bớnh
bong.

<i>3. Màu chữ: Các chữ Bài tập 3 :</i> (2 điểm) , <b>Bài tập 4 :</b> (2 điểm) , <b>Bài tập 5 :</b> (6
điểm) có màu da cam đậm, các chữ của nội dung còn lại là màu trắng.

<i>4. Hoạt hình: </i>

Ni dung ca bi tp 3 xut hin đầu tiên đợc xuất hiện từ bên phải qua bên trái. Tiếp theo
lần lợt là :

- Néi dung bµi tËp 4 xt hiƯn tõ díi lªn trªn.

- Néi dung bài tập 5 xuất hiện từ bên phải qua bên trái.
- Các câu trắc nghiệm của bài tập 5 lần lợt xuất hiện.

Tiếp theo, nút Kết quả xuất hiện từ phải qua trái và nút Thoát xuất hiện từ dới
lên và dừng lại ở góc dới bên phải cđa phÇn néi dung.

Sau khi thực hiện hồn thành u cầu của 3 bài tập, học sinh nhấn vào nút “Kết
quả”. Khi đó sẽ xảy ra các tình huống sau:

- Nếu tổng số điểm đạt từ 8 trở lên, xuất hiện dòng chữ "Em giỏi lắm. Tổng số điểm đạt

đợc trong 3 bài tập là : d”. Lúc này, xuất hiện một chú mèo đứng vỗ tay ở góc d ới bên trái
của phần nội dung. Số điểm d phụ thuộc vào việc thực hiện giải bài tập của học sinh.

- Nếu tổng số điểm là 7, xuất hiện dòng chữ "Em học khá đấy. Tổng số điểm đạt đợc
trong 3 bài tập là : d". Lúc này, xuất hiện một chú mèo đứng vỗ tay ở góc dới bên trái của
phần nội dung.

- Nếu tổng số điểm đạt là 5 hoặc 6 xuất hiện dòng chữ "Em chỉ đạt điểm TB thôi, cần cố
gắng. Tổng số điểm của em là : d". Lúc này, xuất hiện chú gấu đang mút tay ở góc d ới bên
trái của phn ni dung.

- Trờng hợp tổng số điểm nhỏ hơn 5, xuất hiện dòng chữ "Em học Yếu quá, cần cố gắng
nhiều. Tổng số điểm của em là : d" . Lúc này, xuất hiện chú gấu đang mút tay ở góc d ới bên
trái của phần nội dung.

Số điểm d phụ thuộc vào việc giải bài tập của học sinh.

Sau khi hoàn thành phần kết quả 3 bài tập, nút làm lại tất cả các bài tập (nếu
học sinh muốn làm lại tất cả 5 bài tập vừa thùc hiƯn cã thĨ nhÊn vµo nót nµy) xt hiƯn từ
bên phải qua bên trái và dừng lại ở góc trái trên cùng của phần nội dung.

</div>

<!--links-->