Luận văn ảnh hưởng của việc xuất khẩu lao động đến tình hình sản xuất và đời sống của hộ dân huyện phú xuyên, hà nội

Bộ giáo dục và đào tạo
Trờng đại học nông nghiệp hà nội
-------------***-------------

Nguyễn phơng anh

ảnh hởng của xuất khẩu lao động đến
tình hình sản xuất và đời sống của hộ dân
huyện phú xuyên, hà nội

luận văn thạc sĩ kinh tế

Chuyờn ngnh

: kinh tÕ n«ng nghiƯp

Mã s

: 60.31.10

Ngư i hư ng d n khoa h c : ts. Ngun mËu dịng

hµ néi - 2011


L I CAM ðOAN
Lu n văn t t nghi p ñ i h c“ nh hư ng c a xu t kh u lao đ ng đ n
tình hình s n xu t và ñ i s ng c a h dân huy n Phú Xuyên, Hà N i” là k t
qu nghiên c u trong th i gian th c t p t t nghi p c a tôi.
Tôi xin cam ñoan r ng các s li u và k t qu nghiên c u trong lu n
văn này là trung th c và chưa ñư c s d ng trong lu n văn nào.

Tơi xin cam đoan r ng, m i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn này
ñã ñư c c m ơn và các thơng tin trích d n trong lu n văn ñ u ñư c ch rõ
ngu n g c.

Tác gi lu n văn

Nguy n Phương Anh

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

i


L I C M ƠN
Trong quá trình th c t p t t nghi p v a qua, v i ñ tài nghiên c u
“ nh hư ng c a xu t kh u lao đ ng đ n tình hình s n xu t và đ i s ng c a
h dân huy n Phú Xuyên, Hà N i” tơi đã nh n đư c s

ng h , giúp ñ nhi t

tình c a các cá nhân, t p th đã giúp tơi hồn thành lu n văn t t nghi p này.
Tôi xin trân tr ng c m ơn ban Giám hi u nhà trư ng, Vi n ñào t o sau
ñ i h c, Khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn, B môn Kinh t

tài ngun

mơi trư ng đã t o đi u ki n cho tơi trong q trình h c t p và th c hi n đ
tài này.
Tơi xin trân tr ng c m ơn s hư ng d n. giúp ñ t n tình c a th y giáo
TS Nguy n M u Dũng, ngư i ñã tr c ti p ch b o đ tơi hồn thành lu n văn

t t nghi p này.
Tôi xin trân tr ng c m ơn s t o ñi u ki n v m i m t c a lãnh ñ o các
ban ngành và ngư i dân huy n Phú Xuyên, Hà N i trong th i gian tôi v
th c t nghiên c u ñ tài t t nghi p t i ñ a phương.
Cu i cùng xin g i lòng bi t ơn sâu s c nh t t i gia ñình và b n bè ñã
ñ ng viên, ng h tơi trong su t q trình h c t p và th c hi n ñ tài.

Hà N i, ngày 28 tháng 08 năm 2011
Tác gi lu n văn

Nguy n Phương Anh

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

ii


M CL C
L I CAM ðOAN ........................................................................................... i
L I C M ƠN ................................................................................................ii
M C L C ....................................................................................................iii
DANH M C CÁC CH

VI T T T ............................................................. v

DANH M C CÁC B NG ............................................................................ vi
PH N I ð T V N ð ............................................................................... 1
1.1 Tính c p thi t c a v n ñ nghiên c u........................................................ 1
1.2 M c tiêu nghiên c u................................................................................. 2
1.3 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u............................................................. 3

1.3.1 ð i tư ng nghiên c u ............................................................................ 3
1.3.2 Ph m vi nghiên c u ............................................................................... 3
PH N II CƠ S

LÝ LU N VÀ TH C TI N C A V N ð

NGHIÊN C U.....................................................................................4
2.1 Cơ s lý lu n c a v n ñ nghiên c u ........................................................ 4
2.1.1 Khái quát chung v ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng................................. 4
2.1.2 Các hình th c xu t kh u lao ñ ng.......................................................... 7
2.1.3 ð c ñi m c a xu t kh u lao đ ng. ........................................................ 8
2.1.4 Vai trị c a xu t kh u lao ñ ng ............................................................ 12
2.1.5 Các nhân t

nh hư ng ñ n xu t kh u lao ñ ng................................... 14

2.1.6 nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n tình hình s n xu t và đ i s ng16
2.2 Cơ s th c ti n c a v n ñ nghiên c u: .................................................. 21
2.2.1 Kinh nghi m c a các nư c .................................................................. 21
2.3 Tình hình xu t kh u lao ñ ng

Vi t Nam .............................................. 24

2.3.1 S c n thi t c a ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng t i Vi t Nam ............... 24
2.3.2 Tình hình xu t kh u lao ñ ng

Vi t Nam ........................................... 26

2.3.3 nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n tình hình s n xu t và ñ i s ng
c a ngư i dân

m t s ñ a phương.............................................................. 32

PH N III ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U................................... 35

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

iii


3.1 ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u ................................................................. 35
3.1.1. ð c ñi m t nhiên .............................................................................. 35
3.1.2. ði u ki n kinh t - xã h i ................................................................... 36
3.2 Phương pháp nghiên c u ........................................................................ 45
3.2.1 Ch n ñi m nghiên c u......................................................................... 45
3.2.2 Thu th p s li u ................................................................................... 46
3.2.2 Phương pháp phân tích s li u............................................................. 47
3.3 H th ng các ch tiêu .............................................................................. 47
PH N IV K T QU NGHIÊN C U ....................................................... 49
4.1 Th c tr ng xu t kh u lao ñ ng

huy n Phú Xuyên ............................... 49

4.1.1 S lư ng ngư i ñi xu t kh u lao ñ ng ................................................. 49
4.1.2 Các qu c gia nh p kh u lao ñ ng ........................................................ 51
4.2 nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n s n xu t và ñ i s ng c a ngư i
dân trong huy n............................................................................................ 53
4.2.1 Khái quát nh hư ng c a XKLð ñ n s n xu t và ñ i s ng c a ngư i
dân toàn huy n ............................................................................................. 53
4.2.2 nh hư ng c a XKLð đ n tình hình s n xu t và ñ i s ng c a các h

ñi u tra ......................................................................................................... 56
4.2.3 nh hư ng c a XKLð ñ n tình hình s n xu t c a h ……………...…76
4.2.4 nh hư ng ñ n ñ i s ng c a h ……………………………………….93
4.2.5 K t lu n chung v

nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ..............……..104

4.3 Gi i pháp h n ch nh ng nh hư ng tiêu c c, phát huy nh hư ng tích
c c c a XKLð ........................................................................................... 111
PH N V: K T LU N VÀ KHUY N NGH .......................................... 118
5.1 K t lu n................................................................................................ 118
5.2 Khuy n ngh ......................................................................................... 120
5.2.1 ð i v i chính quy n đ a phương........................................................ 120
5.2.2. ð i v i h gia đình có lao đ ng tham gia XKLð ............................. 121
TÀI LI U THAM KH O........................................................................ 122

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

iv


DANH M C CÁC CH

VI T T T

NN

Nông nghi p

SXKD

S n xu t kinh doanh

BQ

Bình quân

SL

S lư ng

CC

Cơ c u

CNH, HðH

Cơng nghi p hố, hi n đ i hố

DN

Doanh nghi p

Lð

Lao đ ng

CP

Chính Ph

NQ

Ngh Quy t

TTCN

Ti u th cơng nghi p

DV

D ch v

XK

Xu t kh u

XKLð

Xu t kh u lao ñ ng

THCS

Trung h c cơ s

THPT

Trung h c ph thông

UBND

U ban nhân dân

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

v


DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1: S lư ng lao ñ ng Vi t Nam ra nư c ngồi làm vi c ................... 28
B ng 3.1. Tình hình v dân s , lao ñ ng, ñ t ñai c a huy n 2000-2010........ 38
B ng 3.2. M t s ch tiêu kinh t cơ b n c a huy n Phú Xuyên giai ño n 2000
- 2010 ........................................................................................................... 41
B ng 4.1 T c ñ phát tri n XKLð

huy n giai ño n 2006 – 2010 ........... 50

B ng 4.2 Các qu c gia nh p kh u lao ñ ng huy n Phú Xuyên ..................... 51
B ng 4.5 Tình hình cơ b n c a các h đi u tra ............................................. 57
B ng 4.6 Trình đ lao đ ng trong các h ñi u tra ......................................... 59
B ng 4.7 ð tu i, gi i tính c a lao ñ ng xu t kh u ...................................... 61
B ng 4.8 Trình đ h c v n c a lao đ ng trư c khi ñi xu t kh u ................... 62
B ng 4.9 Lý do ñi xu t kh u c a lao ñ ng.................................................... 64
B ng 4.10 Th trư ng ñ n c a lao ñ ng xu t kh u....................................... 66
B ng 4.11: Chi phí cho lao đ ng ñi XKLð

các h ñi u tra........................ 69

B ng 4.12: Lo i hình lao đ ng xu t kh u ..................................................... 71
B ng 4.13: Thu nh p c a lao ñ ng xu t kh u theo ngành ngh và theo nư c

nh p kh u lao ñ ng ...................................................................................... 73
B ng 4.14 Th i gian lao ñ ng ñi xu t kh u .................................................. 74
B ng 4.15 S thay ñ i trong ngu n l c ñ t ñai............................................. 78
B ng 4.16 S thay ñ i trong m c ñ u tư tài chính- KHKT........................... 80
B ng 4.17 S thay ñ i phương hư ng s n xu t ............................................ 82
B ng 4.18 S

nh hư ng ñ n cơ c u ngành ngh c a lao ñ ng..................... 85

B ng 4.19 S thay ñ i trong tài s n ph c v s n xu t................................... 88
B ng 4.20 S thay ñ i trong thu nh p c a h ............................................... 90
B ng 4.21 S thay ñ i trong ngành ngh c a lao ñ ng ................................. 91
B ng 4.22 S thay đ i trong thu nh p bình quân c a h ............................... 93
B ng 4.25 Chi tiêu c a các h ñi u tra ......................................................... 98
B ng 4.26 M i quan h gi a các thành viên trong gia đình ....................... 100

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

vi


PH N I ð T V N ð
1.1 Tính c p thi t c a v n ñ nghiên c u
Theo s li u t các cu c ñi u tra v dân s và lao ñ ng trong nh ng năm
g n ñây cho th y ngu n nhân l c

Vi t Nam có quy mơ l n và ngày m t gia

tăng, ñi u này ñã ñang và s t o ra ngu n cung v nhân l c r t l n ñ phát
tri n kinh t ñ t nư c. Hàng năm s lư ng ngư i c n có vi c làm tăng thêm

hơn 1,5 tri u ngư i. Tuy nhiên, ch t lư ng ngu n lao ñ ng chưa cao, ña s
ngư i lao ñ ng ñ u chưa qua ñào t o, chưa có tay ngh , h u h t ch là lao
đ ng gi n đơn. Trong khi đó, v i trình đ phát tri n kinh t và cơ c u kinh t
như hi n nay, c u v nhân l c trong các ngành còn r t khiêm t n so v i cung
lao ñ ng, hơn n a, c u lao ñ ng h u h t l i t p trung vào nh ng b ph n lao
đ ng có trình đ cao. Chính s b t cân ñ i này ñã ñ t ra v n ñ là ph i gi i
quy t vi c làm cho ngư i lao ñ ng, ñ c bi t là lao đ ng trình đ ph thơng.
Khi th trư ng trong nư c khơng đ đáp ng vi c làm cho ngư i lao
đ ng thì xu t kh u lao ñ ng ñư c coi là m t trong các bi n pháp hi u qu
nh t. Th c ti n cho th y xu t kh u lao ñ ng xu t hi n

Vi t Nam t năm 90

và cho ñ n nay ñã và ñang thu ñư c nh ng k t qu quan tr ng: M i năm gi i
quy t vi c làm cho hàng ch c v n lao ñ ng, thu v hàng t USD, ñ i s ng c a
gia đình có ngư i lao đ ng xu t kh u ñư c c i thi n ñáng k , góp ph n xóa
đói gi m nghèo, b n thân ngư i lao ñ ng sau khi lao ñ ng

nư c ngồi v l i

có đư c m t ngh m i, cơ c u lao đ ng nói chung và cơ c u lao đ ng nơng
thơn

nh ng đ a phương có nhi u ngư i đi xu t kh u lao đ ng nói riêng có

s chuy n ñ i rõ r t.
Huy n Phú Xuyên, Hà N i là m t trong nh ng ñ a phương có t l
ngư i đi xu t kh u lao ñ ng khá l n. Nhìn m t cách t ng quát, xu t kh u lao
ñ ng

Phú Xuyên là ñã gi i quy t ñư c m c tiêu trư c m t là t o vi c làm

cho ngư i dân trên ñ a bàn huy n. Tuy nhiên, xu t kh u lao ñ ng cũng ñã gây

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

1


ra m t s

nh hư ng khơng nh đ n ñ i s ng và s n xu t c a ngư i dân ñ a

phương. Th i gian ngư i lao đ ng

nư c ngồi là bao lâu? Sau khi tr v

nư c h ki m s ng b ng nh ng ngh gì? S thay đ i trong ñ i s ng c a
ngư i dân như th nào? Kinh t c a h cũng như c a huy n có nh ng thay đ i
gì khi có xu t kh u lao ñ ng? Xu t kh u lao đ ng có đư c coi là phát tri n
b n v ng, là hư ng ñi ñúng ñ n hay không? ðây là nh ng câu h i ñang ñư c
ñư c ñ t ra cho Huy n Phú Xun đ có hư ng phát tri n ngu n nhân l c
ñúng ñ n trong th i gian t i. Xu t phát t th c t đó tơi đi nghiên c u đ tài:
“ nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n tình hình s n xu t và ñ i s ng
c a h dân huy n Phú Xuyên, Hà N i”.
1.2 M c tiêu nghiên c u
M c tiêu chung c a ñ tài là:
ðánh giá nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n ñ i s ng và tình hình
s n xu t kinh doanh c a ngư i dân ñ t đó đưa ra gi i pháp nh m h n ch
nh ng nh hư ng tiêu c c, phát huy nh ng nh hư ng tích c c c a xu t kh u

lao ñ ng nh m nâng cao hi u qu s n xu t và ch t lư ng ñ i s ng c a ngư i
dân nơi ñây.
M c tiêu c th c a ñ tài bao g m:
- Góp ph n h th ng hóa cơ s lý lu n và cơ s th c ti n v

nh hư ng

c a xu t kh u lao đ ng.
- Tìm hi u th c tr ng xu t kh u lao ñ ng

huy n Phú Xuyên.

- Phân tích nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n ho t ñ ng s n xu t
kinh doanh và ñ i s ng c a ngư i dân huy n Phú Xuyên.
- ð ra nh ng hư ng gi i pháp ñ h n ch nh ng nh hư ng tiêu c c,
phát huy nh ng nh hư ng tích c c c a xu t kh u lao ñ ng nh m nâng cao
ch t lư ng cu c s ng cho ngư i dân.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

2


1.3 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.3.1 ð i tư ng nghiên c u
Các h dân có và h khơng có ngư i đi ngư i ñi xu t kh u lao ñ ng.
1.3.2 Ph m vi nghiên c u
- Ph m vi không gian: Huy n Phú Xuyên, Hà N i.
- Ph m vi th i gian: T năm 2000 ñ n 2011.
- Ph m vi n i dung: Nh ng nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n ñ i s ng

h dân trư c và sau khi đi xu t kh u, các h gia đình có ngư i đi và các h
khơng có ngư i ñi xu t kh u.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

3


PH N II
CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N C A V N ð NGHIÊN C U
2.1 Cơ s lý lu n c a v n ñ nghiên c u
2.1.1 Khái quát chung v ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng
* Lao ñ ng, S c lao ñ ng
- Lao ñ ng:
Theo T ñi n Ti ng Vi t, lao ñ ng là ho t đ ng có m c đích c a con
ngư i, nh m t o ra nh ng c a c i v t ch t, tinh th n cho xã h i.
Theo giáo trình kinh t chính tr Mác – Lênin, lao ñ ng là ho t ñ ng có
m c đích, có ý th c c a con ngư i nh m thay ñ i v t th t nhiên cho phù
h p v i nhu c u c a con ngư i.
Như v y, lao ñ ng là ho t đ ng có m c đích, có ý th c c a con ngư i
nh m thay ñ i nh ng v t th t nhiên, ñ phù h p v i l i ích c a mình. Lao
đ ng là s v n đ ng c a s c lao đ ng, là q trình k t h p gi a s c lao ñ ng
và tư li u s n xu t t o ra c a c i v t ch t cho xã h i.
Thành qu do con ngư i t o ra trong q trình lao đ ng đ ni s ng
b n thân h , gia đình h và đ m b o s t n t i c a xã h i. Lao đ ng có năng
su t, đem l i hi u qu cao là nhân t quy t ñ nh s phát tri n c a ñ t nư c. Vì
v y lao đ ng có m t v trí vơ cùng quan tr ng và khơng th thi u ñư c trong
b t kỳ m t ch ñ xã h i nào, m t qu c gia nào. M i con ngư i ñ n ñ tu i
lao đ ng, có kh năng lao đ ng ñ u mong mu n và có quy n ñư c lao đ ng
đ ni s ng b n thân, giúp đ gia đình và làm giàu cho xã h i.

- S c lao ñ ng : Là t ng h p th l c và trí l c c a con ngư i trong quá
trình t o ra c a c i xã h i, ph n ánh kh năng lao ñ ng c a con ngư i, là ñi u
ki n ñ u tiên c n thi t trong q trình lao đ ng xã h i.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

4


Trên th trư ng lao ñ ng, s c lao ñ ng ñư c coi là hàng hóa - ðó là
lo i hàng hóa đ c bi t vì con ngư i có tư duy, t làm ch b n thân mình hay
nói cách khác con ngư i là ch th lao đ ng. Thơng qua th trư ng lao ñ ng,
s c lao ñ ng ñư c xác ñ nh giá c , hàng hóa s c lao đ ng cũng tuân theo quy
lu t c a th trư ng.
- Ngu n lao ñ ng : Là m t b ph n c a dân cư bao g m nh ng ngư i
trong ñ tu i lao ñ ng, không k s ngư i m t kh năng lao ñ ng và nh ng
ngư i ngoài ñ tu i lao ñ ng (trên ho c dư i tu i lao đ ng) nhưng th c t có
tham gia lao ñ ng. (Nư c ta ñ tu i lao ñ ng quy ñ nh t 15-55 ñ i v i n và
15-60 ñ i v i nam).
- Th trư ng lao ñ ng: Th trư ng là m t ph m trù riêng c a kinh t
hàng hoá. Th trư ng là nơi di n ra trao ñ i hàng hoá d ch v . N i dung c a
th trư ng ñư c bi u hi n qua hai nhân t có quan h m t thi t v i nhau: cung
và c u hàng hoá.
Th trư ng lao ñ ng là m t lĩnh v c c a n n kinh t mà
q trình mua bán, trao đ i, thuê mư n s c lao ñ ng.
d ng lao đ ng và có ngu n cung c p lao đ ng thì

đó di n ra

nơi nào có nhu c u s

đó s hình thành nên th

trư ng lao ñ ng. ð i tư ng tham gia th trư ng lao ñ ng g m nh ng ngư i
lao ñ ng và ngư i s d ng lao ñ ng. Giá c s c lao ñ ng chinh là ti n cơng
mà ngư i s d ng lao đ ng tr cho ngư i lao ñ ng.
Khi cung và c u lao ñ ng g p nhau và ho t ñ ng mua bán, trao ñ i hay
thuê mư n s c lao ñ ng di n ra trong ph m vi biên gi i m t qu c gia thì ta có
th trư ng lao đ ng n i đ a, khi di n ra ngồi biên gi i qu c gia m t nư c thì
ta có th trư ng lao ñ ng qu c t .
* Xu t kh u lao đ ng
Có r t nhi u khái ni m khác nhau v XKLð, dư i ñây là m t s khái ni m
cơ b n v XKLð:

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

5


- Trong ch th s 41-CT/TW ngày 29/9/1998 c a B Chính tr : “Xu t
kh u lao đ ng và chuyên gia là m t ho t ñ ng kinh t - xã h i góp ph n phát
tri n ngu n nhân l c, gi i quy t vi c làm, t o thu nh p và nâng cao trình đ
tay ngh cho ngư i lao đ ng, tăng thu ngo i t cho ñ t nư c và tăng cư ng
quan h h p tác qu c t gi a nư c ta và các nư c”.
- Xu t kh u s c lao ñ ng là ho t ñ ng trao ñ i, mua bán hay th mư n
hàng hố s c lao đ ng gi a chính ph m t qu c gia hay t ch c, cá nhân cung
ng s c lao ñ ng c a nư c đó v i chính ph , t ch c, cá nhân s d ng s c
lao ñ ng nư c ngoài trên cơ s hi p ñ nh hay h p ñ ng cung ng lao ñ ng.
- Xu t kh u lao ñ ng ñư c hi u là vi c ñưa lao ñ ng và chun gia Vi t
Nam đi làm vi c có th i h n

nư c ngoài. ðây là m t ho t ñ ng kinh t – xã

h i c a Nhà nư c nh m góp ph n phát tri n ngu n nhân l c, gi i quy t vi c
làm, tăng thu nh p và nâng cao trình đ tay ngh cho ngư i lao đ ng, tăng
ngu n thu nh p ngo i t cho ñ t nư c, ñ ng th i tăng cư ng m i quan h h p
tác gi a nư c ta v i các nư c trên th gi i.
Như v y, khi ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng ñư c th c hi n s có s di
chuy n lao đ ng có th i h n và có k ho ch t m t nư c sang m t nư c khác.
Trong hành vi trao ñ i này, nư c ñưa lao ñ ng ñi ñư c coi là nư c xu t kh u
lao ñ ng, nư c ti p nh n s c lao ñ ng ñư c coi là nư c nh p kh u lao ñ ng.
Trên th c t có trư ng h p xu t hi n vai trò c a nư c th ba làm nhi m v
trung gian, môi gi i ho c kinh doanh.
Nhà nư c ta cũng th hi n s quan tâm ñ i v i ho t ñ ng này thông
qua vi c khuy n khích các doanh nghi p, cơ quan, t ch c, cá nhân tìm ki m
và m r ng th trư ng lao ñ ng nh m t o vi c làm

nư c ngoài cho ngư i

lao ñ ng Vi t Nam theo quy ñ nh c a pháp lu t Vi t Nam, phù h p v i pháp
lu t nư c s t i và ñi u ư c qu c t mà Vi t Nam kí k t ho c gia nh p. ð ng
th i ð ng và Nhà nư c còn th hi n s quan tâm c th trong vi c ch ñ o,
thu hút ñư c s quan tâm c a các ngành, các c p và các đồn th cũng như
gia đình và b n thân ngư i lao ñ ng trong ho t ñ ng XKLð.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

6


2.1.2 Các hình th c xu t kh u lao ñ ng.

Hình th c xu t kh u lao ñ ng: là cách th c th c hi n vi c ñưa ngư i lao
ñ ng ñi làm vi c có th i h n

nư c ngồi do nhà nư c quy đ nh.

Vi t Nam

tính đ n th i ñi m hi n t i ñã t n t i m t s hình th c sau:
* Cung ng lao ñ ng theo các h p ñ ng cung ng lao ñ ng ñã ký k t v i
ñ i tác nư c ngoài.
N i dung: Các doanh nghi p xu t kh u lao ñ ng s tuy n lao ñ ng Vi t Nam
ñi làm vi c

nư c ngồi theo các h p đ ng cung ng lao đ ng.

+ Các doanh nghi p t mình đ m nhi m t t c các khâu t tuy n ch n ñ n
ñào t o ñ n ñưa ñi và qu n lý ngư i lao ñ ng

nư c ngoài.

+ Các yêu c u v t ch c lao đ ng do phía nư c ti p nh n ñ t ra.
+ Quan h lao ñ ng ñư c ñi u ch nh b i pháp lu t c a nư c ti p nh n.
+ Quá trình làm vi c là

nư c ngồi, ngư i lao đ ng ch u s qu n lý tr c ti p

c a ngư i s d ng lao ñ ng nư c ngoài.
+ Quy n và nghĩa v c a ngư i lao đ ng do phía nư c ngồi b o ñ m.
* ðưa ngư i lao ñ ng đi làm vi c
khốn cơng trình

nư c ngồi theo h p đ ng nh n th u,

nư c ngồi, đ u tư ra nư c ngoài.

N i dung: Các doanh nghi p Vi t Nam trúng th u, nh n khốn cơng trình
nư c ngồi ho c đ u tư dư i hình th c liên doanh liên k t chia s n ph m ho c
các hình th c ñ u tư khác. Hình th c này chưa ph bi n nhưng s phát tri n
trong tương lai cùng v i quá trình h i nh p kinh t qu c t và khu v c.
ð c ñi m c a hình th c này:
Các doanh nghi p xu t kh u lao ñ ng Vi t Nam s tuy n ch n lao
ñ ng Vi t Nam nh m th c hi n các h p ñ ng kinh t , h p ñ ng liên doanh liên k t gi a Vi t Nam và nư c ngồi.
Các u c u v t ch c lao đ ng, ñi u ki n lao ñ ng do doanh nghi p
xu t kh u lao ñ ng Vi t Nam đ t ra.

Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

7


Các doanh nghi p xu t kh u lao ñ ng Vi t Nam có th tr c ti p tuy n
d ng lao đ ng ho c thơng qua các t ch c cung ng lao ñ ng trong nư c.
Doanh nghi p xu t kh u lao ñ ng Vi t Nam tr c ti p ñưa lao ñ ng ñi
nư c ngoài, qu n lý lao ñ ng
c a ngư i lao đ ng

nư c ngồi cũng như ñ m b o các quy n l i

nư c ngồi. Vì v y quan h lao đ ng tương ñ i n ñ nh.

C ngư i s d ng lao ñ ng Vi t Nam và lao ñ ng Vi t Nam ñ u ph i
tuân th theo quy ñ nh c a pháp lu t, phong t c t p quán c a nư c ngoài.
* Lao ñ ng Vi t Nam ñi làm vi c

nư c ngồi theo h p đ ng lao đ ng

gi a cá nhân ngư i lao ñ ng v i ngư i s d ng lao đ ng nư c ngồi.
Hình th c này

Vi t Nam cịn r t ít vì nó địi h i ngư i lao đ ng ph i

có trình đ h c v n, ngo i ng t t, giao ti p r ng. Khi tham gia xu t kh u
theo hình th c này ngư i lao đ ng c n ph i tìm hi u rõ các thơng tin v đ i
tác, đi u này gây khó khăn, tr ng i l n cho ngư i lao ñ ng.
2.1.3 ð c ñi m c a xu t kh u lao đ ng.
* XKLð mang tính t t y u khách quan
XKLð di n ra ch y u là do gi a các nư c trên th gi i có s chênh
l ch v kinh t - xã h i. Nh ng nư c giàu có n n kinh t phát tri n m nh
thư ng có nhi u lao đ ng có tay ngh cao, nhi u chun gia gi i có trình đ
cao mà l i thi u nh ng lao ñ ng ph thơng, lao đ ng cho nh ng cơng vi c v t
v n ng nh c, ñ c h i ho c nh ng cơng vi c có thu nh p tương ñ i th p so
v i thu nh p chung c a xã h i. ði u ngư c l i l i di n ra t i nh ng qu c gia
nghèo ñang phát tri n, nơi mà dân s đơng nên r t d i dào v lao ñ ng song
do n n kinh t ch m phát tri n nên trình đ lao đ ng cịn th p ch y u là lao
đ ng gi n đơn th cơng là chính c ng thêm v i m c thu nh p th p, thi u vi c
làm, thi u h t nh ng chuyên gia gi i trình đ chun mơn k thu t cao. Cũng
tương t như quy t c hai bình thơng nhau trong v t lý. V y ñi u ñương nhiên

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

8


s x y ra là lao ñ ng t ch dư th a s ch y v ch thi u h t. ðó cũng chính
là ngun lý chính c a quy lu t cung – c u trong n n kinh t th trư ng.
* XKLð là m t ho t ñ ng xu t nh p kh u ñ c bi t
Trong ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng, ngư i lao ñ ng s ñem “bán” s c
lao ñ ng c a mình cho ch s d ng lao đ ng

nư c ngồi và nh n v kho n

ti n công là ti n lương đư c tr . Chính vì s c lao ñ ng là m t lo i hàng hóa ñ c
bi t nên tính ch t c a xu t kh u lao đ ng khơng ch đơn thu n như ho t ñ ng
xu t nh p kh u hàng hóa thơng thư ng, tranh ch p v hàng hóa gi a các nư c đã
là m t vi c khó gi i quy t bao nhiêu thì tranh ch p và nh ng vi ph m trong vi c
xu t kh u lao ñ ng giưã các nư c l i càng khó gi i quy t và x lý hơn r t nhi u.
B i đó mà địi h i ph i có s qu n lý và quan tâm ñ c bi t c a Nhà nư c.
* XKLð mang l i tính l i ích cao
ð i v i qu c gia ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng mang l i m t kho n thu
cho ngân sách nhà th kho n thu thu t ho t ñ ng c a công ty, doanh nghi p
xu t kh u lao ñ ng và kho n ngo i t ngư i lao ñ ng g i v nư c. Hơn n a,
ñ i v i qu c gia xu t kh u lao đ ng cịn giúp gi i quy t vi c làm, gi m thi u
th t nghi p, thơng qua xu t kh u đ y nhanh đư c ti n trình phát tri n đ t
nư c và m r ng quan h qu c t .
ð i v i các doanh nghi p công ty xu t kh u lao ñ ng: ho t ñ ng xu t
kh u lao ñ ng mang l i l i nhu n trư c h t cho các nhân viên c a doanh
nghi p nh vào các kho n thu t chi phí đuă ngư i lao đ ng đi làm vi c
nư c ngồi như phí mơi gi i, phí đào t o,… sau đó là mang l i l i ích cho ch
doanh nghi p nh kho n l i nhu n thu ñư c t ho t ñ ng c a doanh nghi p.
ð i v i các ñ i tư ng ñi xu t kh u lao ñ ng và ngư i thân: kho n l i

ích mà h nh n đư c chính là kho n ti n lương h ñư c nh n và g i v nư c
cho ngư i thân. Kho n ti n đó cịn có th tr thành kho n v n ñ u tư cho

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

9


nh ng ngư i lao ñ ng sau khi h tr v nư c, giúp h làm giàu và c i thi n
cu c s ng c a b n thân và gia đình. M t l i ích vơ hình n a mà h nh n đư c
t vi c đi xu t kh u lao đ ng đó là nâng cao trình đ tay ngh , ý th c lao
ñ ng k lu t… cho b n thân h đi u mà

trong nư c khơng th có đư c.

Khơng ch mang l i l i ích l n cho qu c gia ñưa lao ñ ng ñi xu t kh u
mà ñ i v i các nư c ti p nh n ho t ñ ng này cũng mang l i l i ích khơng
nh . Trư c tiên là nó bù đ p đư c m t kh i lư ng lao ñ ng ñang b thi u h t
nh ng nư c này. K ñ n là kho n ti n lương ph i tr cho lao đ ng nư c
ngồi là tương đ i r so v i kho n lương ph i tr cho lao đ ng trong nư c.
* XKLð mang tính xã h i cao
XKLð khơng ch đơn gi n là m t ho t ñ ng kinh t ñơn thu n mà nó
cịn mang tính xã h i cao. Vi c xu t kh u lao ñ ng giúp cho các qu c gia gi i
quy t ñư c ph n nào nh ng h n ch c a th trư ng lao ñ ng như gi i quy t vi c
làm cho nh ng lao ñ ng dư th a, gi m thi u th t nghi p

các qu c gia ñưa lao

ñ ng ñi xu t kh u và gi i quy t đư c tình tr ng thi u h t lao ñ ng nh ng nư c
ti p nh n. Ho t ñ ng xu t kh u lao đ ng khơng ch đơn gi n là ñem s c lao

ñ ng c a ngư i lao ñ ng t nư c này sang nư c kia mà nó cịn đem c m t kh i
lư ng dân cư t nư c th a lao ñ ng ñi xu t kh u t i nư c ti p nh n lao ñ ng.
Biên gi i gi a các qu c gia không ch là m c ngăn cách các qu c gia v i nhau
mà còn ngăn cách c n n văn hoá, l i s ng, tín ngư ng c a các qu c gia đó.
Chính vì l đó ho t đ ng xu t kh u lao đ ng cũng kèm theo nó là m t lo t
nh ng xáo tr n cho c xã h i t i nơi ti p nh n và nơi lao ñ ng ñư c ñưa ñi.
Xu t kh u lao đ ng cũng góp ph n c i thi n ñư c ñ i s ng c a nhân
dân thông qua kho n thu nh p mà ngư i lao đ ng g i v cho gia đình và
ngư i thân. ðây cũng là m t trong nh ng bi n pháp hi u qu ñ th c hi n
chương trình xố đói gi m nghèo cho nhân dân.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

10


* XKLð cũng có tính c nh tranh
Cũng gi ng như m i ho t ñ ng kinh t khác, ho t ñ ng xu t kh u lao
ñ ng cũng đư c đ t trong m t mơi trư ng c nh tranh gay g t. S c nh tranh
trư c h t là t phía nh ng ngư i lao ñ ng v i nhau. B i s lư ng lao ñ ng
ñư c ch n ñi XKLð sang các nư c là có h n mà dân s đơng, ngu n lao đ ng
dư th a l n nên h ph i c nh tranh nhau trên con đư ng đi đ n vi c có đư c
m t xu t ñi lao ñ ng nư c ngồi.
S c nh tranh khơng ch di n ra gi a nh ng ngư i lao đ ng mà cịn gi a
các doanh nghi p xu t kh u lao ñ ng. H ph i c nh tranh khi cùng xu t kh u
vào m t th trư ng, khi cùng ho t ñ ng trên m t ñ a bàn…
S canh tranh cũng không ch di n ra trên lãnh th c a m t qu c gia mà
còn vư t ra trên toàn th gi i khi mà có r t nhi u qu c gia cùng c g ng thúc
ñ y ho t ñ ng xu t kh u lao đ ng đó là nh ng qu c gia cịn đang g p khó
khăn và cùng s d ng bi n pháp xu t kh u lao ñ ng làm bàn ñ p cho s phát

tri n n n kinh t . Ta có th đơn c ngay trong khu v c ðơng Nam Á, khơng
ch có Vi t Nam mà cịn có nhi u nư c cũng ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng
như Inñônêsia, Philippin…
* XKLð là ho t ñ ng có tính r ng răi trên tồn th gi i
Nghe nói đ n xu t kh u lao đ ng có th ngư i ta ch nghĩ r ng vi c làm đó
ch dành cho các qu c gia đang và kém phát tri n, nơi mà ngu n lao ñ ng d i
dào d n ñ n dư th a, còn các qu c gia phát tri n s ch là nư c ti p nh n lao
ñ ng. Song th c t không ph i v y, ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng l i di n ra
trên h u h t các nư c k c các nư c phát tri n. ð i v i các nư c có n n kinh
t phát tri n h xu t kh u lao ñ ng c a minh sang các nư c phát tri n khác ñ
làm vi c ho c t i các qu c gia ñang và kém phát tri n thông qua các chương

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

11


trình, d án đ u tư. ð c đi m n i b t c a ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng

các

nư c phát tri n là lao ñ ng xu t kh u c a h là lao đ ng ch t xám có ch t
lư ng cao, trình đ và tay ngh cao, cịn các nư c đang và kém phát tri n thì
h u h t là lao đ ng gi n ñơn, không lành ngh .
* XKLð ph thu c nhi u vào chính sách c a các qu c gia
Xu t kh u lao ñ ng là m t ho t đ ng có liên quan đ n m i quan h h p tác
gi a các qu c gia v i nhau, b i th chính sách c a m i qu c gia có liên quan
m t thi t ñ n ho t ñ ng xu t kh u lao đ ng. Chính sách, pháp lu t c a qu c
gia ñưa lao ñ ng ñi xu t kh u có nh hư ng đ n ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng
c a các nư c đó là đi u đương nhiên vì nó quy t đ nh đ n s khuy n khích

hay h n ch xu t kh u c a ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng nhưng chính sách,
pháp lu t c a qu c gia ti p nh n lao đ ng cũng có nh hư ng r t l n ñ n ho t
đ ng xu t kh u lao đ ng, ví d m t qu c gia đưa ra chính sách h n ch lư ng
ngư i nư c ngoài nh p cư thì ngay l p t c s h n ch ho t ñ ng xu t kh u
c a các qu c gia có lao đ ng đi làm vi c t i nư c đó và ngư c l i.
2.1.4 Vai trò c a xu t kh u lao ñ ng
Xu t kh u lao ñ ng đóng m t vai trị h t s c quan tr ng trong ti n trình
phát tri n c a m i qu c gia, ñ c bi t là nh ng nư c có n n kinh t ch m và
ñang phát tri n như Vi t Nam.
Trư c h t, XKLð có m t vai trị đ c bi t trong vi c gi i quy t vi c làm
và n ñ nh th trư ng lao ñ ng. ð i v i các qu c gia có n n kinh t chưa phát
tri n kh i lư ng vi c làm t o ra trong xã h i là r t h n ch so v i kh i lư ng
lao ñ ng trong ñ tu i r t d i dào c a h . B i v y, th t nghi p và gi i quy t
vi c làm ln là v n đ đau ñ u c a các nhà lãnh ñ o qu c gia.
Vi t Nam, hi n nay có kho ng 400.000 lao ñ ng và chuyên gia làm
vi c t i trên 40 qu c gia và vùng lãnh th v i hơn 30 nhóm ngành ngh , m i

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

12


năm tăng them trên dư i 70.000 ngư i, riêng năm 2006 Vi t Nam ñã ñưa
ñư c 78.655 lao ñ ng ñi làm vi c
ñư c 62760 lao ñ ng làm vi c
V i nh ng con s

nư c ngồi, chín tháng đ u năm 2007 đưa

nư c ngồi.

n tư ng trên chúng ta có th nh n th y r ng xu t

kh u lao ñ ng ñã gi i quy t ñư c vi c làm cho m t kh i lư ng l n lao ñ ng,
t l lao ñ ng xu t kh u lao ñ ng trong t ng s lao ñ ng ñư c gi i quy t vi c
làm giai ño n 2001 – 2005 kho ng 3,42%.
Tuy chưa ph i là m t con s cao song con s đó cũng cho th y r ng
xu t kh u lao ñ ng đã góp m t ph n đáng k vào vi c gi i quy t vi c làm cho
nư c ta trong th i gian qua. Cịn đ i v i các qu c gia nh p kh u lao đ ng thì
vi c nh n thêm lao đ ng s giúp h gi i quy t ñư c tình tr ng thi u h t lao
đ ng trong nh ng ngành ngh mà lao ñ ng trong nư c khơng mu n làm như
lương th p, đ c h i, v t v n ng nh c ho c nh ng cơng vi c c n lao đ ng th
cơng hay thi u h t lao đ ng do ngu n lao đ ng trong nư c ít.
Khơng ch đơn thu n mang tính ch t gi i quy t vi c làm cho s lao
ñ ng dư th a mà xu t kh u lao ñ ng cịn góp ph n r t l n vào cơng cu c xố
đói gi m nghèo c a đ t nư c nh có kho n thu nh p cao hơn r t nhi u so v i
m c lương

trong nư c đi n hình như thu nh p bình quân c a lao ñ ng t i

Malaysia là 3 – 5 tri u ñ ng/tháng, t i ðài Loan là 300 – 500USD/tháng, t i
Hàn Qu c là 900 – 1000 USD/tháng.
V i con s ngo i t g i v nư c m i năm lên ñ n 1,5 t USD xu t kh u
lao ñ ng

Vi t Nam ñã tr thành m t trong nh ng ngành ngh mang l i

ngu n thu ngo i t cao cho qu c gia. Khơng d ng l i

đó, xu t kh u lao

đ ng cịn góp ph n làm tăng thu ngân sách nhà nư c nh có nh ng kho n
thu thu t ho t ñ ng c a các doanh nghi p xu t kh u lao ñ ng và t kho n
ngo i t lao ñ ng g i v nư c. Như v y, xu t kh u lao ñ ng v a tr c ti p l n
gián ti p góp ph n thúc ñ y s phát tri n và n ñ nh xã h i.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

13


Xu t kh u lao đ ng cịn là m t trong nh ng công c h u hi u cho vi c chuy n
giao công ngh tiên ti n hi n đ i c a nư c ngồi thơng qua q trình đào t o
và làm vi c

nư c ngồi c a ngư i lao đ ng. Thơng qua ñó qu c gia có lao

ñ ng ñi xu t kh u s có đư c m t đ i ngũ lao đ ng có tay ngh trình đ cao,
có tác phong công nghi p và ý th c k lu t cao.
Ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng cũng là c u n i ñ các qu c gia tăng
cư ng quan h h p tác v m i m t, giúp cho s giao lưu gi a các n n văn hố
trên th giói ngày càng đư c m r ng.
Nói tóm l i cơng tác xu t kh u lao đ ng có m t vai trị r t l n đ i v i m i
qu c gia. B i v y ð ng và Nhà nư c ta ln xác đ nh đây là m t trong nh ng
cơng tác tr ng đi m mang tính chi n lư c cho qu c gia trong th i gian t i.
2.1.5 Các nhân t

nh hư ng ñ n xu t kh u lao đ ng.

a) Nhóm nhân t khách quan.

* ði u ki n kinh t chính tr , tình hình dân s ngu n lao ñ ng c a nư c
ti p nh n lao ñ ng.
Các nư c ti p nh n lao ñ ng thư ng là các nư c có n n kinh t phát
tri n ho c tương đ i phát tri n nhưng trong q trình phát tri n kinh t c a
mình h l i thi u h t nghiêm tr ng l c lư ng lao ñ ng cho m t ho c m t vài
lĩnh v c nào đó. Vì th h có nhu c u ti p nh n thêm lao ñ ng t nư c khác.
S thi u h t lao ñ ng càng l n trong khi máy móc chưa th thay th h t đư c
con ngư i thì nhu c u thuê thêm lao ñ ng nư c ngồi là đi u t t y u.
Ngồi ra, xu t kh u lao đ ng cịn ch u nhi u tác ñ ng t s phát tri n
kinh t có n đ nh hay khơng c a nư c ti p nh n. N u n n kinh t có nh ng
bi n đ ng x u b t ng x y ra thì ho t đ ng xu t kh u lao ñ ng cũng s g p r t
nhi u khó khăn. Chính tr cũng nh hư ng t i xu t kh u lao ñ ng. N u nư c
ti p nh n có tình hình chính tr khơng n đình thì h có th cũng khơng có
nhu c u ti p nh n thêm lao ñ ng và nư c xu t kh u lao ñ ng cũng không
mu n ñưa ngư i lao ñ ng c a mình t i đó.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

14


* S c nh tranh c a các nư c xu t kh u lao ñ ng khác
S c nh tranh nhau gi a các qu c gia xu t kh u lao ñ ng mang tác
ñ ng hai chi u. Chi u tích c c: s c nh tranh gi a các nư c làm t o ñi u ki n
đ các nư c khơng ng ng t nâng cao ch t lư ng hàng hoá là s c lao đ ng đ
tăng tính c nh tranh trên th trư ng, t o ra s phát tri n m i cho ho t ñ ng
xu t kh u lao ñ ng, ch t lư ng lao ñ ng c a các qu c gia theo đó s khơng
ng ng ñư c nâng cao. Chi u tiêu c c: c nh tranh không lành m nh gi a các
qu c gia. Qu c gia nào có n n t ng cao hơn s ngày càng xu t kh u ñư c
nhi u lao ñ ng, trong khi các qu c gia có trình đ th p hơn s g p khó khăn

trong vi c ti p c n th trư ng. M c ñ c nh tranh cao s d n ñ n s ñào th i
nhau gi a các qu c gia xu t kh u lao ñ ng.
* ði u ki n giao thông v n t i, thông tin liên l c gi a qu c gia xu t kh u
lao ñ ng và qu c gia ti p nh n.
N u nh ng ñi u ki n v cơ s h t ng

các qu c gia xu t – nh p kh u

lao ñ ng ñ m b o ñư c cho ho t ñ ng xu t kh u s góp ph n làm gi m chi
phí trong ho t đ ng xu t kh u lao ñ ng cũng như thu n l i trong q trình
đưa lao đ ng đi và nh n lao ñ ng v . Khi nh ng ñi u ki n trên đư c đáp ng
s góp ph n thúc ñ y ho t ñ ng xu t kh u gi a các qu c gia di n ra thư ng
xuyên và m nh m hơn.
b. Nhóm nhân t ch quan.
* B n thân ngư i lao ñ ng: Vi c đi xu t kh u hay khơng ph thu c
ph n l n vào ý th c c a chính ngư i lao đ ng đó. Thái đ mu n hay khơng
mu n đi xu t kh u s

nh hư ng tr c ti p ñ n quy t đ nh đi hay khơng đi c a

ngư i lao ñ ng.
* H th ng các quan ñi m, chính sách và ch trương c a nhà nư c v
ho t đơng xu t kh u lao đ ng. N u coi tr ng xu t kh u lao đ ng, xác đ nh
đúng v trí c a nó trong phát tri n kinh t xã h i s t o ñi u ki n thu n l i cho
ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng và ngư c l i. ð ng th i v i q trình này thì
cơng tác t ch c th c hi n, ki m tra, giám sát vi c th c hi n cũng nh hư ng
không nh ñ n hi u qu c a ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

15


2.1.6 nh hư ng c a xu t kh u lao đ ng đ n tình hình s n xu t và ñ i s ng
2.1.6.1 nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n tình hình s n xu t
a, nh hư ng đ n ngu n l c s n xu t c a h
Ngu n l c ñ t ñai
ð t ñai là y u t quan tr ng trong s n xu t nơng nghi p, nó cũng là y u
t ph n ánh s quan tâm ñ u tư cho ho t đ ng s n xu t nơng nghi p c a
ngư i dân. Y u t di n tích đ t đai, m c đ đ u tư thâm canh ph n nào ph n
ánh t m quan tr ng c a s n xu t nông nghi p trong s phát tri n c a kinh t
h . Xu hư ng hi n nay là h gia đình sau khi có m t lư ng v n nh t đ nh
thư ng tìm ki m m t cơng vi c khác, thốt ly kh i s n xu t nơng nghi p nên
di n tích đ t h dùng đ s n xu t nơng nghi p gi m so v i trư c ñây
Ngu n l c lao ñ ng
Lao ñ ng sau khi ñi xu t kh u v nư c thư ng có thêm nh ng ki n
th c m i v công vi c, v giao ti p xã h i… ðây là m t trong nh ng ñi u
ki m thu n lo i đ lao đ ng có th d dàng t tìm cho mình m t cơng vi c
m i sau khi ñã ñi xu t kh u lao ñ ng v nư c. Bên c nh đó, lao đ ng sau khi
đi xu t kh u có m t s v n nh t đ nh có xu hư ng tìm ki m m t cơng vi c n
đ nh và b t v t v hơn, h thư ng xin vào làm vi c t i các cơ quan, xí nghi p
trên đ a bàn ho c m xư ng t s n xu t, kinh doanh… Nhìn chung, lao ñ ng
sau khi ñi xu t kh u năng đ ng hơn trư c. Bên c nh đó v n có nh ng lao
đ ng l i vào s ti n ki m đư c

nư c ngồi khơng chú tâm làm ăn sau khi

v nư c, h rơi vào tâm lý thích ngh ngơi, hư ng th . ði u này gây ra nh
hư ng x u ñ n gia đình cũng như con cái c a h .
Ngu n l c tài chính

M c đ đ u tư trang thi t b và máy móc cũng đư c chú tr ng hơn
trư c khi chưa có xu t kh u lao ñ ng. M c v n tích lũy đư c trong kho ng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

16


th i gian lao ñ ng t i nư c ngồi thư ng đư c các h s d ng vào các m c
đích khác nhau như: xây s a l i nhà c a, mua s m trang thi t b ph c v s n
xu t, ñ u tư cho nhà xư ng... S ñ u tư này ñã t ng bư c làm thay ñ i thói
quen s n xu t theo ki u thô sơ, l c h u như trư c kia, ngư i dân ñã d n có ý
th c hơn trong vi c ñ u tư trang thi t b ñ ph c v t t hơn cho ho t ñ ng s n
xu t c a gia đình.
b, nh hư ng đ n quá trình s n xu t kinh doanh
Phương hư ng s n xu t kinh doanh
L i ích v kinh t mà XKLð mang l i là r t l n đ i v i các h có
ngư i ñi XKLð. C th vê l i ích kinh t c a XKLð có th th y như: gi i
quy t công ăn vi c làm cho m t b ph n ngư i lao đ ng, góp ph n n ñ nh và
c i thi n cu c s ng cho ngư i dân, nâng cao phúc l i xã h i, b o đ m an ninh
chính tr ...Bên c nh đó v i s ti n tích lũy ñư c c ng thêm kinh nghi m s n
xu t và tác phong cơng nghi p đã h c ñư c ngư i lao ñ ng ñi làm vi c
nư c ngoài sau khi tr v nư c có th t t o vi c làm cho b n thân mình và
cho ngư i khác. M t đi u d th y là thu nh p c a ngư i lao ñ ng ñi làm vi c
nư c ngồi tăng lên, góp ph n c i thi n, n ñ nh ñ i s ng cho ngư i lao
đ ng và gia đình h . ð i s ng nhân dân đư c n đ nh đó cũng là n n t ng cho
s

n ñ nh c a xã h i, gi m b t t n n xã h i.

Tình hình đ u tư cho s n xu t
Xu t kh u lao ñ ng là cách ñ các lao ñ ng tích lũy m t s v n căn b n
ñ sau khi h t th i gian lao đ ng

nư c ngồi có th t t o m t vi c làm m i

cho mình b ng nhi u cách khác nhau như: dùng s v n đã có đ u tư vào ho t
đ ng s n xu t nông nghi p hay s d ng m xư ng s n xu t, m c a hàng
kinh doanh…ðây là cơ s ñ phát tri n s n xu t, là n n t ng cho vi c nâng
cao thu nh p cho b n thân và gia đình sau khi k t thúc th i gian lao ñ ng.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

17


nh hư ng ñ n k t qu -hi u qu s n xu t
Ngu n l i v kinh t c a công tác xu t kh u là r t l n t o ra nh ng
chuy n bi n cơ b n làm thay ñ i b m t nông thôn, nâng cao m c s ng cho
nhi u gia đình nơng dân. M t nghiên c u t i Thái Bình do t ch c Health
Berdge Canada và Trung Tâm Nghiên C u Ph N th c hi n m i ñây cho
th y, 73% gia đình có ngư i đi làm vi c t i nư c ngồi c i thi n đáng k đ i
s ng kinh t , nhà , ti n nghi sinh ho t, ch t lư ng cu c s ng ñư c nâng lên.
Th c t , trư c khi ñi XKLð, thu nh p c a các h gia đình r t th p, ch y u
trong kho ng 5 - 10 tri u ñ ng/năm, khá hơn m t chút là ñ n dư i 15 tri u
đ ng/năm. R t ít h có thu nh p m t năm 30 tri u đ ng, cịn trên 50 tri u
đ ng thì h u như khơng có. Khi ñi XKLð, thu nh p c a ngư i lao ñ ng ñã
tăng lên ñáng k , kho ng t 6 - 10 l n so v i thu nh p cũ. Có t i g n n a s
h ñi XKLð thu nh p t 50 - 100 tri u ñ ng/năm và trên 100 tri u ñ ng/năm.
Cùng v i m c thu nh p cao, các h gia đình có thêm ngu n v n đ u tư s n

xu t kinh doanh buôn bán, phát tri n ti u th công nghi p khôi ph c ngh
truy n th ng t o thêm nhi u vi c làm m i gi i quy t công ăn vi c làm cho lao
đ ng gia đình và ñ a phương
2.1.6.2 nh hư ng c a xu t kh u lao ñ ng ñ n ñ i s ng
a, ð u tư cho xây d ng nhà c a, mua s m ñ dùng sinh ho t, thay ñ i b m t
nông thôn
Xu t kh u lao ñ ng không ch t o ngu n thu l n cho qu c gia ñưa lao
ñ ng ñi xu t kh u mà còn t o thu nh p n đ nh cho khơng ít h gia đình có
ngư i ñi xu t kh u. Lao ñ ng ñi xu t kh u ña s ñ u g i v cho gia đình m t
kho n ti n nh t ñ nh. Vi c s d ng ñ ng v n này vào vi c ki n thi t xây d ng
nhà c a, ñ u tư vào s n xu t hay trang tr i cho các chi phí c a gia đình ph
thu c vào hồn c nh và cách ng x c a các h gia đình nhưng nhìn chung nó
ln góp ph n vào vi c c i thi n b m t nông thôn hi n nay.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t .........................................

18