Tài liệu Ngữ văn 8 KII 2010-2011- CKTKN+KNS

Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
Tuần : 20 Ngày soạn: …./
….201..
Tiết : 73, 74 Ngày dạy:…../…..201..
Số tiết : 2
NHỚ RỪNG
(Thế Lữ)
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT (Tiết 1)
1. Kiến thức
- Sơ giản về phong trào Thơ mới.
- Chiều sâu tư tưởng u nước thầm kín của lớp hệ trí thức Tây học chán ghét thực
tại, vươn tới cuộc sống tự do.
- Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng
2. Kĩ năng
- Nhận biết tác phẩm thơ lãng mạn
- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn.
- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.
3. Th¸i ®é
- Gi¸o dơc lßng yªu níc qua bµi th¬ ''Nhí rõng'', yªu tù do. Q träng cc sèng,
sèng cã ý nghÜa.
II/ CHUẨN BỊ
- Giáo viên : SGK,SGV.
- Học sinh : SGK, Vở bài soạn.
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1/ Ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ
3/ Vào bài mới
Giíi thiƯu bµi : S¬ lỵc vỊ th¬ míi vµ phong trµo th¬ míi; ThÕ L÷ lµ nhµ th¬ cã c«ng
®Çu ®em l¹i chiÕn th¾ng cho th¬ míi lóc ra qu©n ; “ Nhí rõng ” lµ lêi con hỉ trong vên b¸ch
thó - t¸c gi¶ mỵn lêi con hỉ, bµi th¬ cã ®ỵc sù ®ång c¶m réng lín, cã tiÕng vang lín.
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS

Néi dung
Bổ
sung
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS Tìm hiểu
chung
GV : H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vỊ t¸c gi¶.
G V : Em hiểu như thế nào về phong
trào Thơ mới ?
GV : Nªu nh÷ng hiĨu biÕt cđa m×nh vỊ
t¸c phÈm.
GV híng dÉn HS t×m hiĨu nh÷ng từ khó
I/ T×m hiĨu chung
1/ T¸c gi¶ :
Thế Lữ (1907-1989) là một trong
những lớp đầu tiên trong phong trào
trào Thơ mới.- Lµ nhµ th¬ tiªu biĨu
nhÊt cđa phong trµo Th¬ míi bi ®Çu
(1932-1935)
* Thơ mới : một phong trào thơ có
tính chất lãng mạn của tầng lớp trí
GV : Nguyễn Ngọc Nát
1
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
chú thÝch SGK.
GV : Bµi th¬ ®ỵc t¸c gi¶ ng¾t thµnh 5
®o¹n, h·y cho biÕt néi dung mçi ®o¹n?
HS : Bè cơc : 5 ®o¹n
- §o¹n 1 : T©m tr¹ng khi bÞ nhèt
- §o¹n 2 : Nhí l¹i c¶nh s¬n l©m
- §o¹n 3 : Ni tiÕc.

Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS Đọc – tìm
hiểu văn bản
GV : Hai c©u ®Çu nãi lªn ®iỊu g× vỊ hoµn
c¶nh ®Ỉc biƯt vµ t©m tr¹ng cđa con hỉ?
HS :bÞ giam cÇm trong còi s¾t, c¨m hên,
t hËn
Hổ cảm nhận những nổi khổ nào trong
khi bò nhốt trong cũi sắt ở vườn bách thú
?
HS : - Nỗi khổ không được hoạt động ,
trong một không gian tù hãm thời gian
kéo dài ( ta nằm dài … dần qua)
- Nỗi nhục bò biến thành trò chơi cho
thiên hạ tầm thường
- Nỗi bất bình vì bò ở chung cùng với
bọn thấp kém
GV : Em cã nhËn xÐt g× vỊ tõ ng÷ trong
hai c©u th¬ nµy?
HS : Tõ gỵi t¶, diƠn t¶ t©m tr¹ng c¨m hên,
t øc ©m Ø, lu«n thêng trùc trong t©m
hån.
(§äc l¹i ®o¹n 4)
GV : C¶nh vên b¸ch thó ®ỵc miªu t¶ ntn?
HS : §¬n ®iƯu, nhµn tỴ, ®Ịu chØ lµ nh©n
t¹o do bµn tay con ngêi sưa sang, tØa tãt
nªn tÇm thêng, gi¶ dèi, kh«ng ph¶i lµ TG
cđa tù nhiªn to lín, m¹nh mÏ.
GV : C¶nh tỵng Êy khiÕn t©m tr¹ng cđa
hỉ như thế nào?
HS : C¨m giËn, t øc dån nÐn trong lßng

thức trẻ từ năm 1932-1945. Ngay ở
giai đoạn đầu, Thơ mới đóng góp cho
văn học nghệ thuật nùc nhà. Nhớ
rừng là bài thơ viết theo kiểu 8 chữ
hiện đại. Sự ra đời
2/ T¸c phÈm
- Thơ mới : một phong trào thơ có
tính chất lãng mạn của tầng lớp trí
thức trẻ từ năm 1932-1945. Ngay ở
giai đoạn đầu, Thơ mới đóng góp cho
văn học nghệ thuật nùc nhà.
- Nhớ rừng là bài thơ viết theo kiểu 8
chữ hiện đại. Sự ra đời đã góp phần
mở đøng cho sự nghiệp thắng lơi
của phong trào Thơ mói.
- Lµ bµi th¬ tiªu biĨu nhÊt cđa ThÕ L÷
3/ Đọc - giải thích từ khó (SGK)
II/ Đọc - tìm hiểu văn bản
1/ Nội dung
a/ Tâm trạng con hổ trong vườn
bách thú :
- Biến thành trò chơi cho thiên hạ
tầm thường
- Sống cùng bọn thấp kém
Hổ vô cùng căm uất , ngao ngán
- Từ ngữ liệt kê, ngắt nhòp dồn dập,
giọng điệu giễu nhại , chán chường ,
khinh miệt. Hỉ dån nÐn t hËn cao ®é
(tõ gỵi t¶ : gỈm khèi c¨m hên)
- Tất cả chỉ là giả dối, đơn điệu , tỉa

tót của con người chứ không phải là
thế giới của tự nhiên to lớn, bí hiểm
 Chán ghét thực tại tù túng, tầm
thường, giả dối .Khao khát được sống
tự do
GV : Nguyễn Ngọc Nát
2
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
kÐo dµi.
GV : Trong đó , nỗi khổ nào có sức biến
thành khối căm hờn ? Vì sao ?
HS : Vì hổ là chúa tể của muôn loài ,
đang tung hoành chốn nước non hùng
vó , nay lại bò nhốt trong cũi sắt
Hoạt động 3 : Hướng dẫn tự học (nối
tiếp tiết 1)
GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu và thực
hiện các vấn đề sau :
- Đọc kĩ, tìm hiểu sâu hơn một vài chi tiết
biểu cảm trong bài thơ.
- Học thuộc lòng bài thơ.
4.Củng cố:
Phân tích hình ảnh con hổ trong vườn bách thú.
5. Dặn dò:
- Häc thc ®o¹n 2 – 3
- Chuẩn bò tiết 2 cđa bµi th¬ Nhớ rừng.
IV/ RÚT KINH NGHIỆM
Tuần : 20 Ngày soạn: …./
….201..
Tiết : 73, 74 Ngày dạy:…../…..201..

Sè tiÕt : 2
NHỚ RỪNG
(Thế Lữ)
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT (Tiết 2)
(Nối tiếp tiết 1)
II/ CHUẨN BỊ
- Giáo viên: SGK,SGV.
- Học sinh: SGK, Vở bài soạn.
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1/ Ổn định tổ chức
GV : Nguyễn Ngọc Nát
3
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
2/ Kiểm tra bài cũ
3/ Vào bài mới .
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
Néi dung
Bổ sung
Hoạt động 2 : Tiếp tục Hướng dẫn
HS Đọc – tìm hiểu văn bản.
GV : C¶nh s¬n l©m ®ỵc gỵi t¶ qua
nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo?
HS : Bãng c¶, c©y giµ, tiÕng giã gµo
ngµn, giäng ngn…
GV : Nh÷ng tõ ng÷ ®ã khiÕn em h×nh
dung ra c¶nh như thế nào ?
HS : Nói rõng ®¹i ngµn, c¸i g× còng
lín lao, phi thêng, còng hoang vu, bÝ
mËt – giang s¬n cđa hỉ xa kia
GV : Trong khung c¶nh đó h×nh ¶nh

con hỉ hiƯn ra víi vỴ ®Đp như thế
nào ? (oai phong lÉm liƯt)
GV : Cã g× ®Ỉc s¾c trong c¸c tõ ng÷
miªu t¶ chóa tĨ cđa mu«n loµi? (tõ gỵi
t¶)
GV : §o¹n th¬ thø ba cã thĨ coi lµ bé
tranh tø b×nh ®Đp léng lÉy. Em h·y chØ
ra vỴ ®Đp cđa bé tranh tø b×nh Êy ?
(gåm c¶nh g×? Nghệ thuật t¶ cã g× ®Ỉc
s¾c? §iƯp ng÷, nh©n ho¸, c©u hái tu tõ,
liƯt kª, giäng ®iƯu nhanh). T¸c dơng
cđa nghệ thuật ®ã ?
HS : lµm nỉi bËt vỴ ®Đp hïng vÜ, th¬
méng cđa nói rõng, t thÕ lÉm liƯt, kiªu
h·nh cđa chóa s¬n l©m ®Çy qun uy
vµ nçi nhí tiÕc kh«ng ngu«i.
* GV : Em cã nhËn xÐt g× cc sèng
con hỉ nơi núi non rừng thẩm?
HS : Cc sèng tù do, tự tại trÞ v× mét
câi. Mang d¸ng vÊp cđa ®Õ v¬ng nơi
rõng thÈm bao la hïng vÜ ; nơi nói
rõng ®¹i ngµn lín lao, phi thêng :
Bóng cả, cây già, gió ngàn, nguồn
hét núi….
GV : Qua sù ®èi lËp s©u s¾c gi÷a hai
c¶nh nªu trªn, t©m sù con hỉ ë vên
b¸ch thó ®ỵc biĨu hiƯn như thế nào ?
II/ Đọc - tìm hiểu văn bản
1/ Nội dung:
a/

b/ Con hỉ trong chèn giang s¬n
hïng vÜ :
- C¶nh nói rõng ®¹i ngµn lín lao, phi
thêng : Bóng cả, cây già, gió ngàn,
nguồn hét núi, thét khúc trường ca
dữ dội
- Con hổ hiện ra với vẻ đẹp oai
phong lẫm liệt, dũng mãnh vừa
mềm mại vừa uyển chuyển
- Thể hiện khí phách ngang tàng,
mang dáng dấp một đế vương
- Diễn tả thấm thía nỗi nhí tiếc
khôn nguôi của con hổ đối với
những cảnh không bao giờ còn thấy
được nữa
 Làm nổi bật sự tương phả, đối
lập gay gắt hai cảnh tượng, hai thế
giới, nhà thơ thể hiện nỗi bất hoà
đối với thực tại và niềm khát khao
tự do mạnh liệt
GV : Nguyễn Ngọc Nát
4
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
T©m sù Êy cã g× gÇn gòi víi t©m sù
ngêi d©n Việt Nam ®¬ng thêi?
(T©m tr¹ng chung cđa ngêi d©n Việt
Nam mÊt níc khi ®ã)
HS : M¹ch c¶m xóc s«i nỉi, tu«n trµo
→ ®Ỉc ®iĨm tiªu biĨu cđa bót ph¸p
l·ng m¹n. Con hỉ cã vỴ ®Đp oai hïng,

lµ chóa s¬n l©m, ®Çy qun uy bÞ tï
h·m trong còi s¾t → biĨu tỵng vỊ ngêi
anh hïng. C¶nh s¬n l©m hïng vÜ, vỴ
®Đp cđa vÞ chóa tĨ. C¸ch ng¾t nhÞp linh
ho¹t.
Gọi hs đọc khổ thơ cuối
GV : Giấc mộng ngàn của con hổ
hướng về một không gian như thế
nào?
HS : Oai linh, hình vó, thênh thang.
Nhưng đó là không gian trong mộng
GV : Câu thơ cảm thán mở đầu có ý
nghóa gì ?
HS : Bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nhớ
cuộc sống tự do
GV : Từ đó giậc mộng ngàn của con
hổ là giậc mộng như thế nào ?
HS : Mãnh liệt, to lớn, nhưng đau
xót, bất lực
GV : Nỗi đau từ giấc mộng ngàn to
lớn ấy phản ánh khát vọng mãnh liệt
nào của con hổ ở vườn bách thú
cũng là của con người ?
GV : tâm sự nhớ rừng của con hổ ở
vườn bách thú, em hiểu những điểm
sâu sắc nào trong tâm sự của con
người ?
GV : H·y nªu vµi nÐt ®Ỉy s¾c nghƯ
tht cđa bµi th¬.
GV : Qua t©m tr¹ng con hỉ t¸c gi¶

mn gưi g¾m ®iỊu g× ?
Hoạt động 3 : Hướng dẫn tự học
c/ Khao khát giấc mộng ngàn
- Khao khát cuộc sống chân thực
Cc sèng tù do cuộc sống của
chính mình, trong xứ sở của chính
mình.
- Đó là khát khao giải phóng , khát
vọng tự do
* T©m sù con hỉ – T©m sù con ngêi
- BÊt hoµ víi thùc t¹i
- Khao kh¸t tù do m·nh liƯt
2/ Nh÷ng nÐt ®Ỉc s¾c vỊ nghƯ tht :
- Sư dơng bót ph¸p l·ng m¹n, víi
nhiỊu biƯn ph¸p nghƯ tht nh nh©n
ho¸, ®èi lËp, phãng ®¹i, sư dơng tõ
ng÷ gỵi h×nh, giÇu søc biĨu c¶m.
- X©y dùnh h×nh tỵng nghƯ tht cã
nhiỊu tÇng ý nghÜa
- Cã ©m ®iƯu th¬ biÕn ho¸ qua mçi
®o¹n th¬ nhng thèng nhÊt ë giäng
®iƯu gi÷ déi, bi tr¸ng trong toµn bé
t¸c phÈm.
3/ Ý nghĩa: Mượn lời con hổ trong
vườn bách thú, tác giả kín đáo bộc lộ
tình cảm u nước, niềm khát khao
thốt khỏi kiếp đời nơ lệ .
GV : Nguyễn Ngọc Nát
5
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2

GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu và
thực hiện các vấn đề sau :
- Đọc kĩ, tìm hiểu sâu hơn một vài chi
tiết biểu cảm trong bài thơ.
- Học thuộc lòng bài thơ.
4. Củng cố : Nhắc lại nội dung bài học, phân tích nghệ thuật của bài thơ, nªu ý nghĩa văn
bản .
5.Dặn dò :
- Học thuộc bài thơ.
- Chuẩn bò bài : C©u nghi vÊn
IV/ RÚT KINH NGHIỆM
Tuần : 20 Ngày soạn: …./
….201..
Tiết : 75 Ngày dạy:…../…..201..
Số tiết : 1
CÂU NGHI VẤN
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
GV : Nguyễn Ngọc Nát
6
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
1. Kiến thức
- Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn
- Chức năng chính của câu nghi vấn
2. Kĩ năng
- Nhận biết và hiểu tác dụng câu nghi vấn trong văn bản cụ thể.
- Phân biệt câu nghi vấn với một số câu dễ lẫn.
II/ CHUẨN BỊ
- Giáo viên : SGK,SGV.
- Học sinh : SGK, Vở bài soạn.
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG

1/ Ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ : KiĨm tra sù chn bÞ bµi cđa HS.
3/ Vào bài mới
Giíi thiƯu bµi : Trong tiÕng viƯt còng nh nhiỊu ng«n ng÷ kh¸c trªn thÕ giíi, mçi kiĨu c©u cã
mét sè ®Ỉc ®iĨm, h×nh thøc nhÊt ®Þnh. Nh÷ng ®Ỉc ®iĨm h×nh thøc t¬ng øng víi mét chøc
n¨ng kh¸c. H«m nay chóng ta cïng nhau t×m hiĨu vỊ c©u nghi vÊn.
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
Néi dung
Bổ sung
Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn HS t×m hiĨu
§Ỉc ®iĨm vµ chøc n¨ng chÝnh cđa c©u
nghi vÊn.
HS ®äc c©u hái : VD vµ c©u hái (SGK)
GV : Em h·y nªu ®Ỉc ®iĨm h×nh thøc vµ
chøc n¨ng chÝnh cđa c©u nghi vÊn trong
vÝ dơ võa t×m hiĨu?
GV : H·y rót ra chøc n¨ng chÝnh vµ ®Ỉt
®iĨm h×nh thøc c©u nghi vÊn.
I. §Ỉc ®iĨm h×nh thøc vµ chøc
n¨ng chÝnh
1.VÝ dơ : tr 11 / SGK
* C©u nghi vÊn :
- S¸ng nay ngêi ta ®Êm u cã ®au l¾m
kh«ng?
- ThÕ lµm sao u cø khãc m·i mµ
kh«ng ¨n khoai?
- Hay u th¬ng chóng con ®ãi qu¸?
* DÊu hiƯu nhËn biÕt :
+ DÊu chÊm hái ci c©u
+ C©u cã nh÷ng tõ nghi vÊn : cã…

kh«ng, lµm (sao), hay (lµ)
* §Ỉc ®iĨm h×nh thøc và chức năng
:
- H×nh thøc : cã chøa tõ ng÷ nghi
vÊn, kết thúc câu là dấu chấm hỏi.
- Chøc n¨ng : Dïng ®Ĩ hái
2/ KÕt ln :
- H×nh thøc : cã chøa tõ ng÷ nghi
vÊn: ai, g×, nµo, t¹i sao, ®©u, bao giê,
bao nhiªu, µ, , h¶, chø, (cã)…kh«ng,
(®·)… cha,…) hc cã tõ hay (nèi
c¸c vÕ cã quan hƯ lùa chän. Khi viÕt,
kÕt thóc b»ng dÊu chÊm hái
- Chøc n¨ng chÝnh : Dïng ®Ĩ hái
GV : Nguyễn Ngọc Nát
7
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
Ho¹t ®éng 2 : Híng dÉn HS Lun
tËp
Bµi tËp 1 : X¸c ®Þnh c©u nghi vÊn và
nªu ®Ỉc ®iĨm h×nh thøc
Bµi tËp 2 : Xét các câu và trả lời câu
hỏi.
Bµi tËp 3 : Có thể đặt dấu chấm hỏi ở
những câu sau đïc không ? Vì sao ?
Bµi tËp 4 : Ph©n biƯt h×nh thøc vµ ý
nghÜa cđa hai c©u?
Bµi tËp 6
X¸c ®Þnh c©u ®óng? Sai? Gi¶i thÝch?
Hoạt động 3 : Hướng dẫn tự học

GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu và
thực hiện các vấn đề sau :
- Tìm các văn bản chứa câu nghi vấn,
phân tích tác dụng.
- liên hệ thực tế trong giao tiếp hằng
ngày.
II/ Lun tËp
Bµi tËp 1/ tr 11
a. ChÞ khÊt tiỊn su ®Õn chiỊu mai
ph¶i kh«ng ?
b. Tại sao con người lại phải
nghiêm tốn như thế ?
c. Văn là gì ? ; Chng là gì ?
d. Chó m×nh mn cïng tí ®ïa vui
kh«ng ?
+ Trß ®ïa g× ?
+ C¸i g× thÕ ?
+ ChÞ cèi bÐo xï ®øng tríc cưa nhµ ta
®Êy h¶ ?
Bµi tËp 2 / tr 12
a. C¨n cø vµo tõ ng÷ - dÊu c©u
b. Kh«ng thĨ thay, nÕu thay tõ hay
trong c©u nghi vÊn b»ng tõ hc th×
c©u trë nªn sai ng÷ ph¸p hc biÕn
thµnh c©u thc kiĨu c©u trÇn tht
vµ cã ý nghÜa kh¸c h¼n.
Bµi tËp 3 / tr 13
a, b : Kh«ng v× ®ã kh«ng ph¶i lµ c©u
nghi vÊn.
Bµi tËp 4 / tr 13

- C©u 2 : Cã gi¶ ®Þnh – ngêi ®ỵc hái
tríc cã vÊn ®Ị vỊ søc kh
- C©u 1 : Kh«ng cã nh vËy
Bµi tËp 6 / tr 13
- C©u 1 : §óng
- C©u 2 : Sai
4/ Cđng cè.
GV : Nguyễn Ngọc Nát
8
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
- Em h·y nªu ®Ỉc ®iĨm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh cđa c©u nghi vÊn.
- Lưu ý lại cho HS nắm bắt kĩ hơn nội dung của bµi tập 4 vµ 6.
5/ Dặn dò.
- Häc thc bµi ®· häc.
- Lµm bµi tËp cßn l¹i.
- Chn bÞ bµi : ViÕt ®o¹n trong v¨n b¶n thut minh
IV/ RÚT KINH NGHIỆM
Tuần : 20 Ngày soạn: …./….201..
Tiết : 76 Ngày dạy:…../
…..201..
Số tiết : 1
TiÕt 76 : VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
- Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh.
- u cầu viết đoạn văn thuyết minh.
2. Kĩ năng
- Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh.
- Diễn đạt rõ ràng, chính xác.
- Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ.

II/ CHUẨN BỊ
- Giáo viên : SGK,SGV.
- Học sinh : SGK, Vở bài soạn.
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1/ Ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ
3/ Vào bài mới
Giíi thiƯu bµi : §Ĩ hoµn thµnh mét v¨n b¶n thut minh, ®o¹n v¨n ®ãng mét vai trß quan
träng. ViÕt tèt ®o¹n v¨n lµ ®iỊu kiƯn ®Ĩ lµm tèt bµi v¨n.
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
Néi dung
Bổ sung
Ho¹t ®éng 1 : Híng dÉn HS t×m hiĨu
phÇn ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thut
minh
HS ®äc vµ t×m hiĨu ®o¹n v¨n a vµ t×m
hiĨu theo c©u hái SGK.
HS : nhËn xÐt vµ sưa l¹i ®o¹n a
HS : ®äc ®o¹n v¨n
GV : §o¹n v¨n thut minh vÊn ®Ị g×?
I/ §o¹n v¨n trong v¨n b¶n thut minh
1/ NhËn diƯn ®o¹n v¨n thut minh
- §o¹n a : c©u chđ ®Ị c©u1, tõ ng÷ chđ
®Ị : níc gop
+ C¸c c©u sau : c©u 2 cung cÊp th«ng tin l-
ỵng níc ngät Ýt ái – c©u 3 lỵng níc Êy bÞ
« nhiƠm – c©u 4 sù cÇn thiÕt níc ë c¸c n-
íc thÕ giíi thø 3 – c©u 5 dù b¸o ®Õn n¨m
2005 th× 2/3 d©n sè thÕ giíi thiÕu níc
+ C¸c c©u sau bỉ sung th«ng tin lµm râ

c©u chđ ®Ị.
- §oan b tõ ng÷ chđ ®Ị: Ph¹m V¨n
GV : Nguyễn Ngọc Nát
9
Giỏo ỏn Ng Vn 8 kỡ 2
Đoạn văn mắc những lỗi gì ?
+ Nếu giới thiệu cây bút bi thì nên giới
thiệu nh thế nào?
+ Đoạn văn nên tách đoạn và mỗi đoạn
nê viết nh thế nào?
HS : nhận xét đoạn b
GV : Khi làm bài văn thuyết minh
chúng ta cần làm gì ?
GV yêu cầu HS nêu nhợc điểm trong
đoạn văn
GV : Cách sửa viết lại- giới thiệu đèn
bàn bằng phơng pháp nào? Nên tách
thành mấy đoạn?
- H/s tập làm dàn ý vàp vở bài tập
- Hãy cho biết cách viết đoạn văn
trong văn thuyết minh ?
HS suy nghĩ trả lời
GV : Khi viết đoạn văn các ý đợc sắp
xếp theo trình tự nh thế nào ?.
Cho HS về nhà viết lại các đoạn văn
thuyết minh cha chuẩn.
GV : Khi viết đoạn văn thuyết minh
chúng ta cần làm gì ?
Hoạt động 2 : Hớng dẫn HS Luyện
tập

Bài tập 1: h/s đọc bài
-Làm việc cá nhân
-Viết đoạn giới thiệu trờng em
-Mở bài, kết bài khoảng 1 đến 2 câu
Bài tập 2: Chủ đề Hồ Chí Minh
Đồng các câu tiếp cung cấp thông
tin về Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê
các hoạt động đã làm.
* Xác định các ý lớn mỗi ý viết thành 1
đoạn văn.
2/ Sửa các đoạn văn thuyết minh cha
chuẩn
- Vấn đề thuyết minh: cây bút bi
- Đoạn văn mắc lỗi: không làm rõ chủ
đề, cha có ý công dụng, các ý còn sắp
xếp lộn xộn thiếu mạch lạc
- Giới thiệu cây bút bi: cấu tạo công
dụng, cách sử dụng
- Tách làm 3 đoạn: theo 3 ý : cấu tạo,
công dụng, sử dụng.
- Nhợc điểm: đoạn văn viết về đèn bàn
nhng ý lộn xộ, rắc rối, phức tạp. Câu 1
vả câu sau gắn kết gựơng
- Phơng pháp: đinh nghĩa so sánh phân
loại
- Ba đoạn câu tạo, công dụng, sử dụng.
* Trình bày rõ ý của chủ đề của đoạn,
tránh lẫn ý của của đoạn văn khác.
* Các ý sắp xếp theo thứ tự : cấu tạo,
nhân thức, diến biến, chính phụ: Các ý

trong đoạn văn nên sắp xếp theo thứ tự cấu
tạo của sự vật, thứ tự nhận thức (tự tổng
thể đến bộ phận, từ ngoài vào trong, từ xa
đến gần) thứ tự diễn biến sự việc trong thời
gian trớc sau hay theo thứ tự chính phụ
(chính trớc, phụ sau).
II/ Luyện tập
1/ Bài tập 1 / tr 15
- Mở bài: mời bạn đén thăm trờng tôi.
Đó là một ngôi trờng nhỏ đẹp nằm
vạnh đờng Nguyễn Văn Cừ
- Kết bài : Trờng tôi nh thế đó: giản dị,
khiêm nhờng và siết bao gắn bó.
Chúng tôi yêu quý ngôi trờng nh ngôi
nhà của mình. Chắc chắn những kỉ
niệm về mái tròng sẽ đi cùng chúng tôi
GV : Nguyn Ngc Nỏt
10
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
Bíc 1: T×m ý
Bíc 2: viÕt ®o¹n
Hoạt động 3 : Hướng dẫn tự học
GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu và
thực hiện các vấn đề sau :
- Sưu tầm một số đoạn văn thuộc các
phương thức biểu đạt khác nhau để so
sánh, đối chiếu, làm mẫu tự phân tích,
nhận diện.
- Viết đoạn văn thuyết minh theo chủ đề
tự chọn.

trong st cc ®êi
Bµi tËp 2 / tr 15
- T×m ý:
+ N¨m sinh, n¨m mÊt, quª qu¸n, gia ®×nh
+ §«i nÐt vỊ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ sù
nghiƯp c¸ch m¹ng
+Vai trß vµ cèng hiÕn to lín ®èi víi d©n
téc vµ thêi ®¹i
4/ Cđng cè
Nhắc lại c¸ch viết đoạn văn thuyết minh.
5/ DỈn dß
- Lµm bµi tËp cßn l¹i SGK
- Chuẩn bò bµi : Quª h¬ng
IV/ RÚT KINH NGHIỆM
Tuần : 21 Ngày soạn: …./
….201..
Tiết : 77 Ngày dạy:…../
…..201.
Số tiết : 1
Q HƯƠNG
TÕ Hanh
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
- Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này là :tình u q
hương đằm thắm.
- Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt la động ; lời thơ
bình dị, gợi c¶m xúc trong sáng, tha thiết.
2. Kĩ năng
- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.
- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ

- Phân tích những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ.
3. Th¸i ®é
BiÕt t«n träng, b¶o vƯ thiªn nhiªn vµ cã tr¸ch nhiƯm ®èi víi quª h¬ng, ®Êt níc.
II/ CHUẨN BỊ
- Giáo viên : SGK,SGV.
- Học sinh : SGK, Vở bài soạn.
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
GV : Nguyễn Ngọc Nát
11
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
1/ Ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ
- §äc thc bµi th¬ “ Nhí rõng”. Nªu néi dung chÝnh cđa bµi th¬.
- Nªu ®Ỉc s¾c nghƯ tht vµ ý nghÜa cđa bµi th¬.
3/ Vào bài mới
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung
Bổ sung
Hoạt động 1 : Hướng dẫn HS Tìm hiểu
chung
GV : Giíi thiƯu nÐt chÝnh vỊ t¸c gi¶?
GV : Nêu xuất sứ tác phẩm ?
GV : Không giống các phần lớn các tác
phẩm đương thời, đây là một trong số ít
bài thơ lãng mạn ngân lên những giai
điệu thât là tha thiết đối với cuộc sống
cần lao.
Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS Đọc – tìm
hiểu văn bản
GV : Lµng quª cđa t¸c gi¶ ®ỵc giíi thiƯu ë
hai c©u më ®Çu cã g× ®Ỉc biƯt?

HS : B×nh dÞ, tù nhiªn, giíi thiƯu chung vỊ
lµng quª cđa m×nh.
GV : §oµn thun ra kh¬i trong khung
c¶nh như thếâ nào?
HS : BÇu trêi cao réng, trong trỴo, nhm
n¾ng hång b×nh minh → phï hỵp víi t©m
tr¹ng phÊn chÊn.
GV: H×nh ¶nh chiÕc thun ®ỵc miªu t¶
b»ng BPNT (biện pháp nghệ thuật) g×?
T¸c dơng cđa BPNT ®ã?
GV : Em cã nhËn xÐt g× vỊ tõ ng÷ ®ỵc sư
dơng?
GV : Chi tiÕt nµo ®Ỉc t¶ con thun? (c¸nh
bm). Cã g× ®éc ®¸o trong chi tiÕt nµy?
(so s¸nh Èn dơ)
→ h×nh ¶nh giµu ý nghÜa vµ ®Đp → bót
ph¸p l·ng m¹n.
I/ T×m hiĨu chung
1/ T¸c gi¶ : Tế Hanh (1921-2009)
đến với Thơ mới khi phong trào này
đã có rất nhiều thành tựu. Tình yêu
quê hng tha thiết là điểm nổi bật
trong thơ Tế Hanh.
2/ T¸c phÈm : In trong tËp “ NghĐn
ngµo ” (1939), sau in l¹i trong tËp
Hoa niªn (1945)
- Không giống các phần lớn các tác
phẩm đương thời, đây là một trong
số ít bài thơ lãng mạn ngân lên
những giai điệu thât là tha thiết đối

với cuộc sống cần lao.
II/ Đọc – tìm hiểu văn bản
1/ Néi dung
a/ C¶nh ra kh¬i
- Hai câu thơ đầu tác giả giới thiệu
về nghề nghiệp và vị trí của làng .
- H×nh ¶nh so s¸nh, ®éng tõ m¹nh →
diƠn t¶ khÝ thÕ dòng m·nh cđa con
thun to¸t lªn søc sèng m¹nh mÏ, vỴ
®Đp hïng tr¸ng.
- H×nh ¶nh c¸nh bm trë nªn lín
lao, thiªng liªng vµ th¬ méng. §ã
chÝnh lµ biĨu tỵng cđa lµng chµi.
b/ C¶nh thun vỊ bÕn
- C¶nh sèng lao ®éng n¸o nhiƯt ®Çy
niỊm vui.
- H×nh ¶nh ngêi d©n chµi võa ch©n
thùc võa l·ng m¹n, cã tÇm vãc phi th-
êng.
GV : Nguyễn Ngọc Nát
12
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
GV : C¶nh d©n chµi ®ãn thun trë vỊ ®ỵc
miªu t¶ ntn?
GV : Ngêi d©n chµi ®ỵc miªu t¶ ntn? C¶m
nhËn cđa em vỊ ngêi d©n chµi qua nh÷ng
chi tiÕt ®ã?
GV : Khi miªu t¶ chiÕc thun, t¸c gi¶ sư
dơng BPNT g×? T¸c dơng cđa BPNT ®ã? Tõ
®ã em c¶m nhËn ®ỵc vỴ ®Đp nµo trong t©m

hån t¸c gi¶?
HS : Sù nh¹y c¶m, tÊm lßng g¾n bã s©u
nỈng víi quª h¬ng.
GV : Trong xa c¸ch, lßng t¸c gi¶ nhí tíi
nh÷ng ®iỊu g× n¬i quª nhµ?
- Giäng th¬ ë khỉ kÕt nh thÕ nµo?
HS : Gi¶n dÞ, tù nhiªn nhng kh«ng kÐm
phÇn tha thiÕt.
GV Qua bµi th¬, em c¶m nhËn ®ỵc ®iỊu g×
vỊ cc sèng ngêi d©n lµng chµi vµ nhµ
th¬?
HS : Cc sèng cđa hä g¾n liỊn víi nghỊ
®¸nh b¾t, kh«ng khÝ n¬i lµng chµi vui t¬i
nhén nhÞp, h©n hoan mçi khi thun c¸
®¸nh b¾t trë vỊ.
GV : Bµi th¬ cã nh÷ng nÐt ®Ỉc s¾c NT g×
nỉi bËt?
GV : H·y nhËn xÐt vỊ t×nh c¶m cđa t¸c gi¶
qua bài thơ ?

Hoạt động 3 : Hướng dẫn tự học
GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu và thực
hiện các vấn đề sau :
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Viết đoạn văn phân tích một vài chi tiết
nghệ thuạt tiêu biểu trong bài thơ.
- Con thun g¾n bã mËt thiÕt víi sù
sèng con ngêi → t©m hån tinh tÕ cđa
t¸c gi¶.
c/ Nçi nhí quª h¬ng của tác giả

- Nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt, kh«n
ngu«i của người con khi xa q
hương .
- Qua đó cho ta thấy hình ảnh q
hương ln sống trong tâm trí nhà
thơ với sức ám ảnh mảnh liệt .
2/ Nghệ thuật
- Sáng tạo những hình ảnh của cuộc
sống lao động thơ mộng.
- Tạo liên tưởng, so sánh độc đáo, lời
thơ bay bổng, đầy cảm xúc.
- Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại có
những sáng tạo mới mẻ, phóng
khống.
3/ Ý nghĩa văn bản
- Bài thơ là bày tỏ của tác giả vể một
tình u tha thiết đối với q hương
làng biển.
4/ Củng cố:
-Gọi HS đọc diễn cảm bµi thơ.
-Gọi HS nh¾c l¹i nghƯ tht, ý nghÜa cđa bµi th¬.
5/ Dặn dò :
- Häc thc long bµi th¬.
- TËp ph©n tÝch c¸c h×nh ¶nh ®Ỉc s¾c;
- Chn bÞ bµi : Khi con tu hó
GV : Nguyễn Ngọc Nát
13
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
IV/ RÚT KINH NGHIỆM

Tuần 21; Ngày soạn:
Tiết 78
Số tiết :1 Ngày dạy:
KHI CON TU HÚ
Tè H÷u
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
- Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu.
- Nghệ thuật khắc họa hình ảnh ( Thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do ).
- Niềm khát khao cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả.
2. Kĩ năng
- Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam
giữ trong ngục tù.
- Nhận ra và phân tích được sự nhất qn về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ ; thấy
được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống cảu tác giả ở bài thơ này.
3. Th¸i ®é
BiÕt t«n träng, b¶o vƯ thiªn nhiªn vµ cã tr¸ch nhiƯm ®èi víi quª h¬ng, ®Êt níc.
II/ CHUẨN BỊ
- Giáo viên : SGK,SGV.
- Học sinh : SGK, Vở bài soạn.
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1/ Ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ
Đọc thuộc lòng – diễn cảm bài thơ Quê hương của Tế Hanh . Đây là bài thơ tả cảnh
hay tả tình ? Vì sao ?
- Hình ảnh nào trong bài thơ gây cho em ấn tượng và xúc động nhất ? Vì sao ?
3/ Vào bài mới
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
Néi dung
Bổ sung

GV : Nguyễn Ngọc Nát
14
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS Tìm hiểu
chung
- Gọi hs đọc phần chú thích dấu sao
(?) Em hãy nêu vài nét về thân thế sự
nghiệp của tác giả ?
(sgk)
GV : Khi con tu hú được viết trong hoàn
cảnh đặc biệt nào ?
HS : Được viết trong nhà lao thừa phủ
( Huế ) khi tác giả đang hoạt động cách
mạng.
Gv cùng hs đọc ( yêu cầu Chú ý thay đổi
giọng đọc . Đoạn đầu với gòong vui , náo
nức , phấn chấn , đoạn sau với giọng bực
bội và các từ ng÷ cảm thán ..)
Yêu cầu HS giải thích từ khó
GV : Nên hiêu nhan đề của bài thơ ntn?
Hãy viết một đoạn văn có bốn chữ đầu là “
Khi con tu hú” để tóm tắt nội dung bài thơ ?
HS : Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè
đến , người tù cách mạng ( nhân vật trữ
tình ) càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng
giam chật chội , càng thèm khát cháy bỏng
cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài . Tên
bài thơ đã gợi mở cảm xúc của toàn bài
GV : Bài thơ này được viết theo thể thơ gì ?
Hình thức thơ ấy có diễn tả cảm xúc ntn?

HS : Thể thơ lục bát . Diễn tả cảm xúc tha
thiết , nồng hậu của tâm hồn
Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS Đọc – tìm hiểu
văn bản
Gọi hs đọc đoạn 1
GV : Thời gian mùa hè được gợi tả bằng
những âm thanh nào ?
HS : Tiếng tu hú / tiếng ve sâu
I/ Tìm hiểu chung :

1. T¸c gi¶ : Tố Hữu (1920-2002)
quê ở Thừa Thiên – Huế. Đïc
giác ngô trong phong trào học
sinh, sinh viên. Với nguồn cảm
hứng lớn là lí tûng cách mạng,
thơ Tố Hữu là lá cờ đầu của thơ
ca cách mạng Việt Nam..
2 . T¸c phÈm
Khi con tu hú ra đời khi tavs giả bò
băt giam trong nhµ lao Thõa Phđ,
được in trong tập Từ ấy – tập thơ
đầu tiên của Tố Hữu.
3. Đọc – gi¶i thÝch tõ khã
sgk
II/ Đọc – tìm hiểu văn bản
1/ Néi dung
a, Bức tranh mùa hè
+ Âm thanh : Tiếng tu hú / tiếng
ve sầu
GV : Nguyễn Ngọc Nát

15
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
GV : Trong bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt
cũng có tiếng chim tu hú : Tu hú ơi chẳng
đến ở cùng bà Kêu chi hoài trên những
cảnh đồng xa. Theo em , có gì giống nhau
và khác nhau trong cảm nhận tiếng chim tu
hú ở hai nhà thơ Tâố Hữu và Bằng Việt ?
HS : Giống nhau : Tiếng tu hú đều gợi
không gian đồng quê gần giũ , thân thuộc .
Đều là âm thanh được đón nhận bởi tình
thương mến
- Khách nhau :
+ Trong thơ BV , tiếng tu hú gợi nhớ về
những kỉ niệm thân thương của tình bà cháu
nơi quê nhà
+ Trong thơ TH , tiếng chim tu hú là âm
thanh báo hiệu mùa hè sôi động được cảm
nhận từ tâm hồn yêu sống , khát khao tự do
của người chiến só cách mạng trong cảnh
ngộ tù đày
GV : Mùa hè còn được gợi tả qua dấu hiệu
điển hình nào của không gian . Không gian
ấy nhuốm những màu sắc nào ?
HS : + Vàng ( Bắp rây vàng hạt )
+ Hồng ( đầy sân nắng đào)
+ Xanh ( TrờiXanh càng rộng càng sao )
GV : Những sản vật điển hình nào của mùa
hè được gợi nhắc ?
HS :

+ Lúa chim đang chín
+ Trái cây ngọt dần
+ Bắp dây vàng hạt
GV : Một sự sống như thế nào được gợi lên
từ những âm thanh , màu sắc , sản vật đó?
HS : Một sự sống tưng bừng rộn rã , thanh
bình , Tràn trề nhựa sống
GV Bầu trời hạ cao xanh , nơi những tiếng
sáo diều vạng trong lời thơ : “Trời xanh
càng rộng càng cao – Đôi con diều sáo lộn
+ Màu sắc :
- Vàng ( Bắp rây vàng hạt )
- Hồng ( đầy sân nắng đào)
- Xanh ( Trời Xanh càng rộng
càng cao)
+ Sản vật :
- Lúa chiêm đang chín
- Trái cây ngọt dần
- Bắp dây vàng hạt
 Một sự sống tưng bừng, rộn rã,
thanh bình, Tràn trề nhựa sống.
Qua đó ta thấy được một thế giới
tự do, phóng khoáng.
b, Tâm trạng của ngøi tù
- Cảm giác bực bội, u uất trong
nhà giam chật chội thiếu sinh khí
- Bộc lộ thẳng thắn ,trực tiếp cảm
xúc của lòng mình
- Dùng câu cảm thán liên tiếp,
dùng một loạt động từ , cách ngắt

nhòp đổi khác thường cho thấy
trạng thái căng thẳng cao độ đang
diễn ra trong tâm hồn người tù
mất tự do
GV : Nguyễn Ngọc Nát
16
Giáo án Ngữ Văn 8 kì 2
nhào từng không “ gợi lên một không gian
như thế nào ? ( phong khoáng , tự do )
GV Tác giả đã cảm nhận rõ nát cảnh tượng
đó của mùa hè từ trong nhà tù . Điều đó cho
thấy năng lực tâm hồn nào của nhà thơ ntn?
HS
+ Nồng nàn tình yêu cuộc sống
+ Tha thiết với cuộc sống tự do
+ Nhạy cảm với mọi biến cố của cuộc
đời
GV Năng lực yêu q tự do còn được Tố
Hữu thể hiện trong những vần thơ nào khác
mà em biết ?
HS Cô đơn thay là cảnh thân tù
Tai mở rộng và , lòng nghe rạo rực
Tôi lắng nghe tiếng đời lăn náo nức
Ở ngoài kia vui sướng biết bao nhiêu
Gọi hs đọc đoạn cuối
GV Khi nhà thơ viết : Ta nghe hè dậy bên
lòng , em hiểu nhà thơ đã đón nhận cảnh
tươi đẹp của mùa hè bằng thính giác hay
bằng sức mạnh của tâm hồn ?
HS Bằng sức mạnh tâm hồn , bằng tấm

lòng
GV Từ đó có thể hình dung trạng thái tâm
hồn tác giả ntn?
HS : Nồng nhiệt với tình yêu cuộc sống
tự do
GV : Con người muốn đạp tan phòng giam
hãm khi nghe hè dậy bên lòng còn vì lí do
gì khác ?
HS : Cảm giác bực bội, u uất trong nhà
giam chật chội thiếu sinh khí
GV : Nhận xét về cách diễn đạt lời thơ này ,
Ý nghóa của cách diễn đạt này ?
HS
- Bộc lộ thẳng thắn ,trực tiếp cảm xúc của
lòng mình
* Sù kh¸c nhau cđa tiÕng tu hó kªu:
- Lóc ®Çu: t©m tr¹ng hoµ hỵp víi
søc sèng mïa hÌ, thĨ hiƯn lßng say
mª cc sèng.
- Lóc ci: t©m tr¹ng u t, kh¾c
kho¶i cđa ngêi bÞ mÊt tù do, bÞ t¸ch
rêi cc sèng.
- LÝ do: t©m tr¹ng ®ỵc kh¬i dËy tõ
hai kh«ng gian hoµn toµn kh¸c
nhau vµ tiÕng chim tu hó ®Ịu lµ
tiÕng gäi tha thiÕt cđa thÕ giíi tù
do.
 Thèm khát cao độ cuộc sống tự
do .Tâm hồn đang cháy lên khát
vọng yêu sống, yêu tự do, u

cách mạng muốn sớm trở về với
đồng bào, đồng chí.
GV : Nguyễn Ngọc Nát
17