Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (135.35 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<i>Ngày soạn: 22/11/2009</i>
<b>Tiết 27 §5. HỆ SỐ GÓC CỦA ĐƯỜNG THẲNG y = ax + b (a</b>
I. <b>MỤC TIÊU.</b>
Kiến thức: HS nắm vững khái niệm góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và
trục Ox, khái niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b và hiểu được rằng
hệ số góc của đường thẳng liện quan mật thiết với góc tạo bởi đường thẳng
đó và trục Ox
Kỹ năng: HS biết tính góc <sub> hợp bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox </sub>
trong trường hợp hệ số
a > 0 thuộc đồ thị theo công thức a = tg<sub>. Trường hợp a < 0 có thể tính góc</sub>
<sub>một cách gián tiếp</sub>
Thái độ: Tính cẩn thận trong xác định điểm và vẽ đồ thị , xác định hệ số góc
của đường thẳng
II. <b>CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRỊ</b>.
Thầy: + Bảng phụ có kẽ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị
+ Bảng phụ đã vẽ sẵn hình 10 và hình 11
+ Máy tính bỏ túi, thước thẳng, ê ke, phấn màu.
Trị: + Ơn tập cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b
+ Bảng phụ nhóm, bút dạ, máy tính bỏ túi (hoặc bảng số)
III.<b>TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY</b>.
1. Ổn định tổ chức:(1’)
2. Kiểm tra bài cũ:(5ph)
HS1: GV đưa ra một bảng phụ có kẽ sẵn ơ vng
và nêu yêu cầu kiểm tra
Vẽ trên cùng một mặt phẳng tọa độ, đồ thị
hai hàm số y = 0,5x + 2 và y = 0,5x - 1
Nêu nhận xét về hai đường thẳng này
Nhận xét: hai đường thẳng trên song song với nhau vì
a = a’ (0,5 = 0,5) và bb '(21)
HS nhận xét bài làm của bạn
y
x
2
2
-1
O
-4
<i>3.</i> <i><b>Bài mới </b></i>
Giới thiệu vào bài (1ph)
GV nêu vấn đề: Khi vẽ đường thẳng y = ax + b (a0) trên mặt phẳng tọa độ
Oxy, gọi giao điểm của đường thẳng này với trục Ox là A, thì đường thẳng tạo với
trục Ox bốn góc phân biệt có đỉnh chung là A.
Vậy góc tạo bởi đường thẳng
y = ax + b (a0) và trục Ox là góc nào? Và góc đó có phụ thuộc vào các hệ số của
hàm số khơng? Được tìm hiểu qua bài học hôm nay.
Các hoạt động dạy
<b>HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN</b> <b>HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH</b>
<i><b>Hoạt động 1. KHÁI NIỆM HỆ SỐ GÓC CỦA ĐƯỜNG THẲNG y = ax + b (</b></i>
a0<i><b>) (15’</b></i>)
a<i>) Góc tạo bởi đường thẳng</i>
y = ax + b (a0) và trục Ox
GV đưa ra hình 10(a) SGK rồi nêu
khái niệm về góc tạo bởi đường
thẳng y=ax + b và trục Ox như SGK
GV hỏi: a > 0 thì góc<sub>có độ lớn </sub>
như thế nào?
GV đưa tiếp hình 10(b) SGK và yêu
cầu HS lên xác định góc<sub>trên hình </sub>
và nêu nhận xét về độ lớn của góc
khi a < 0.
<i>b) Hệ số góc</i>
GV đưa bảng phụ có đồ thị hàm số
y = 0,5x + 2 và y = 0,5x – 1
(HS đã vẽ khi kiểm tra), cho HS lên
xác định các góc của
GV yêu cầu HS: nhận xét về các
góc<sub>này?</sub>
HS: a > 0 thì<sub>là góc nhọn</sub>
y
a > 0
O x
y
a < 0
O x
Một HS lên xác định góc<sub> trên màn hình </sub>
10(b)
SGK và nêu nhận xét
y = ax + b
3
2
<sub>1</sub>
y
x
4
1 2
O
GV: Vậy các đường thẳng có cùng
hệ số a thì tạo với trục Ox các góc
bằng nhau.
aa ' '
GV đưa hình 11(a)đã vẽ sẵn đồ thị
ba hàm số:
y = 0,5x + 2; y = x + 2; y = 2x + 2
Yêu cầu HS xác định các hệ số a
của các hàm số, xác định các góc
rồi so sánh mối quan hệ giữa các hệ
số a với các góc
GV chốt lại:
Khi hệ số a > 0 thì<sub> nhọn a tăng thì</sub>
GV đưa tiếp hình 11(b)đã vẽ sẵn đồ
thị ba hàm số
y = 0,5x + 2; y = -x + 2; y = -2x + 2
cũng nêu yêu cầu tương tự như trên
Gọi góc tạo bởi các đường thẳng
y = ax + b (a0)với trục Ox lần
lượt là 1, 2, 3
Hãy xác định các hệ số a của các
hàm số rồi so sánh mối quan hệ giữa
các hệ số a với các góc
GV cho HS đọc nhận xét tr57 SGK
rồi rút ra kết luận: Vì có sự liên
quan giữa hệ số a với góc tạo bởi
đường thẳng y = ax + b và trục Ox
nên người ta gọi a là hệ số của
đường thẳng y = ax + b.
GV ghi
y = ax + b (a0)
hệ số góc tung độ gốc
a < 0 thì<sub>là góc tù</sub>
HS: Các góc<sub>này bằng nhau vì đó là 2 góc </sub>
đồng vị của hai đường thẳng song song.
y = 0,5x + 2(1) có a1= 0,5 > 0;
y = x + 2 (2) có a2 = 1 > 0;
y = 2x + 2 (3) có a3 = 2 > 0
0 < a1 < a2 < a3
0
1 2 3 90
<sub>'</sub>
y
x
2
2
-1
O
-4
<sub>3</sub>
<sub>2</sub>
<sub>1</sub>
-4
y
x
O
2
y = 0,5x - 1
y = 2x + x
y = 0,5x + 2
y = 0,5x + 2
GV nêu <i>Chú ý </i>tr 57 SGK
y = - 0,5x + 2(1) có a1= - 0,5 < 0;
y = - x + 2 (2) có a2 = - 1 < 0;
y = - 2x + 2 (3) có a3 = - 2 < 0
a1< a2 < a3< 0 1 2 3 0
<i><b>Hoạt động 2. VÍ DỤ (15’)</b></i>
Ví dụ 1: cho hàm số y = 3x + 2
a) Vẽ đồ thị hàm số.
b) Tính góc tạo bởi đường thẳng y =
3x + 2 và trục Ox (làm tròn đến
phút).
GV: yêu cầu HS xác định toạ độ
giao điểm của đồ thị với hai trục toạ
độ rồi vẽ
Hãy xác định góc tạo bởi đường
thẳng
y = 3x + 2 với trục Ox?
- Xét tam giác vng OAB, ta có thể
tính được tỉ số lượng giác nào của
góc <sub>?</sub>
GV: tg<sub> = 3 chính là hệ số góc của </sub>
đường thẳng y = 3x + 2
Ví dụ 2: Cho hàm số y = -3x + 3
a) Vẽ đồ thị hàm số
b) Tính góc tạo bởi đường thẳng
y = -3x + 3 và trục Ox (làm tròn đến
phút).
HS: lập bảng và vẽ đồ thị hàm số trên bảng
A B
x 0 2
3
y 2 0
y
x
2
3
2
B
A
O
HS xác định góc <sub> trình bày cách tính</sub>
- Trong tam giác vng OAB ta có
0
tg 3 71 34 '
2
OB
3
HS: dùng máy tính để tính góc
HS: hoạt động nhóm làm bài trên bảng
nhóm
A B
x 0 1
y 3 0
GV: Gợi ý : để tính góc<sub>, trước hết </sub>
ta hãy tính <sub>ABO</sub>ˆ <sub> và mối quan hệ hai </sub>
góc kề bù để tính góc
GV nhận xét nhóm kiểm tra bài làm
của vài nhóm và chốt lại cách tính
góc
1
y
x
3
B
A
O
b) Xét tam giác vng OAB ta có
0
0 0
OA 3
tgOBA 3
OB 1
ˆ
B 71 34 '
ˆ
180 A 108 26 '
<i><b>Hoạt động 3. CỦNG CỐ (5’)</b></i>
Cho hàm số y = ax + b (a0). Vì
sao nói a là hệ số góc của đường
thẳng y = ax + b
HS: a được gọi là hệ số góc của đường
thẳng y = ax + b vì giữa a và góc <sub> có mối </sub>
liên quan mật thiết.
A > 0 thì <sub> nhọn</sub>
A < 0 thì <sub> tù.</sub>
Khi a > 0, nếu a tăng thì góc <sub> cũng tăng </sub>
nhưng nhỏ hơn 900<sub>.</sub>
Khi a < 0, nếu a tăng thì góc <sub> cũng tăng </sub>
nhưng vẫn nhỏ hơn1800<sub>.</sub>
với a > 0, tg<sub> = a</sub>
4
<b> </b><i><b>. Hướng dẫn về nhà</b><b>(3’)</b></i>
- Cần ghi nhớ mối liên quan giữa hệ số a và <sub>.</sub>
- Biết tính góc<sub> bằng máy tính hoặc bảng số </sub>
Bài tập về nhà số 27, 28, 29, SGK tr 58, 59
HD: Bài 29 Xác định hàm số bậc nhất y = ax + b (a0) ta thay các giá tri đã
biết vào hàm số để tìm các hệ số a, b của hàm số.
- Chuẩn bi tiết sau “Luyện tập”