SKKN một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG
TRƯỜNG MẦM NON ĐAN PHƯỢNG

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC “LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM”
TRONG TRƯỜNG MẦM NON

Lĩnh vực
: Giáo dục mẫu giáo
Cấp học
: Mầm non
Tên tác giả
: Nguyễn Hương Ly
Đơn vị công tác: Trường mầm non Đan Phượng
Chức vụ
: Giáo viên

NĂM HỌC: 2019-2020


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lý luận:
Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói “Cái mầm có xanh thì cây mới
vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được ni dưỡng
giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”. Trong bối cảnh toàn ngành
Giáo dục và đào tạo đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát
huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong hoạt động học tập thì phương
pháp dạy học chính là cách thức hoạt động của giáo viên trong việc tổ chức hoạt

động học tập, nhằm giúp học sinh chủ động đạt các mục tiêu dạy học.
Ngày nay việc nâng cao chất lượng giáo dục là một trong những vấn đề
được quan tâm hàng đầu trong xã hội. “Lấy trẻ làm trung tâm” là một quan điểm
giáo dục tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trị của giáo viên. Theo Benjamin S
Bloom, trước 4 tuổi trẻ có năng lực học tập đạt 50%, 4 đến 8 tuổi phát triển thêm
30% và 20% hoàn thành trong những giai đoạn sau đó. Trước 6 tuổi trẻ có khả
năng tích lũy được 33% vốn từ vựng tiếng mẹ đẻ, 6 đến 13 tuổi tích lũy thêm
42% và 25% khi trịn 18 tuổi. Trẻ tiếp thu kiến thức không phải chỉ thơng qua
kênh nghe, kênh nhìn mà cịn phải được tham gia thực hành ngay trên lớp hoặc
được vận dụng, trao đổi thể hiện suy nghĩ, chính kiến của mình. Vì vậy, quan
điểm giáo dục Lấy trẻ làm trung tâm là một quan điểm giáo dục phù hợp với
việc đổi mới giáo dục hiện nay.
Dạy học lấy trẻ làm trung tâm là đặt trẻ vào vị trí trung tâm của hoạt động
dạy - học , trong quá trình giáo dục, trẻ vừa là đối tượng của họat động vừa là
chủ thể của họat động. Do đó, họat động giáo dục có hiệu quả cao nhất khi trẻ
được tham gia trải nghiệm, giao tiếp, chia sẻ với bạn.
Với quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, trẻ được tôn trọng: lợi ích,
nhu cầu, khả năng của mỗi trẻ đều được hiểu, quan tâm và đáp ứng. Trẻ có cơ
hội tham gia vào các họat động giáo dục bằng nhiều cách; khuyến khích sự
khám phá, quan sát, bắt chước, sáng tạo, tưởng tượng...đặc biệt là trong họat
động chơi. Trẻ được học bằng nhiều cách khác nhau bao gồm trải nghiệm, thực
hành, thử nghiệm, giao tiếp, chơi, giải quyết nhiệm vụ, học có hướng dẫn... đặc
biệt học bằng chơi. Trẻ được tham gia họat động cùng cả lớp, nhóm nhỏ hoặc tự
mình họat động. Trẻ được tự đề xướng và tự lựa chọn họat động, được khuyến
khích nói lên và chia sẻ ý tưởng của mình.
2. Cơ sở thực tiễn:
Thực tế cho ta thấy rằng: Trong những năm qua cùng với sự phát triển của
các bậc học khác, bậc học mầm non là một bậc học đã có nhiều đóng góp to lớn,
2/30

SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

có trách nhiệm gieo những hạt giống tốt, mầm non tốt tạo tiền đề vững chắc cho
nhiệm vụ giáo dục đào tạo cho thế hệ trẻ mai sau. Giáo dục mầm non có một ý
nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học, tập cho trẻ mạnh
dạn, tự tin tham gia các họat động và học tập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo.
Việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ trong một nhà trường phụ thuộc
vào nhiều yếu tố: trường lớp, trang thiết bị, trình độ giáo viên, trình độ quản lý
của cán bộ, cơng tác xã hội hoá, nhận thức của người dân v.v… nhưng tính đến
kết quả giáo dục tồn diện trên mỗi đứa trẻ mầm non thì yếu tố phương pháp
dạy học cho trẻ mầm non là yếu tố quan trọng nhất. Cách tiếp cận tốt nhất để
giáo dục trẻ mầm non đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp
dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy độc
lập và giải quyết vấn đề cho trẻ.
Nhận thức tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng và hiệu quả đào
tạo lớp công dân tý hon đáp ứng với yêu cầu và xu thế hội nhập của toàn ngành
giáo dục hiện nay. Thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp giảng dạy trong
tồn ngành Giáo dục nói chung và bậc học mầm non nói riêng. Là một giáo viên
trực tiếp giảng dạy, tơi ln trăn trở để tìm ra hướng đi, giải pháp phù hợp với
đặc điểm của đơn vị.
Để việc đổi mới phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm khơng chỉ là
phong trào mà cịn được nhân rộng ở các nhà trường, ở từng lớp học và phương
pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm trở thành thói quen của mỗi cơ giáo.
Chính vì vậy mà tơi chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong trường mầm non” để làm sáng kiến kinh nghiệm đồng thời
áp dụng để nâng cao chất lượng giáo dục cho đơn vị mình.
để nghiên cứu trong năm học 2019-2020.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Đề xuất một số kinh nghiệm dạy học nhằm tăng cường hiệu quả giáo dục lấy

trẻ làm trung tâm.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Một số biện pháp tăng cường hiệu quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM
- Trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi
V.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu và thu thập các tài liệu có liên quan đến quan
điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
- Nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp trực quan.
3/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

+ Phương pháp đàm thoại.
+ Phương pháp điều tra, khảo sát.
+ Phương pháp thống kê, tổng hợp phân tích và đánh giá.
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu 38 trẻ lứa tuổi mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi tại lớp tôi đang giảng dạy
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2019 đến hết tháng 3/2020
+Tháng 8/ 2019: Nghiên cứu và chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm.
+ Tháng 9,10/ 2019: Khảo sát trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi tại lớp mẫu giáo B4.
+ Tháng 11/ 2019: Xây dựng đề cương sáng kiến kinh nghiệm.
+ Tháng 12/2019- 3/2020: Đưa các biện pháp vào thực hiện và hoàn thiện sáng
kiến kinh nghiệm.
+ Tháng 4/2020: Tổng hợp kết quả. Hoàn thiện và nộp sáng kiến kinh nghiệm.
B. BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. Tình trạng khi chưa thực hiện:

Năm học 2019-2020 tôi được phân công dạy lớp 4 tuổi B4. Trong q trình cơng
tác tơi thấy những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của Phòng Giáo dục đào tạo Đan Phượng cùng với sự quan
tâm của Ban giám hiệu nhà trường đã thường xuyên quan tâm bồi dưỡng và
nâng cao, chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên.
- Bản thân giáo viên nắm vững phương pháp, có trình độ trên chuẩn, sớm được
tiếp cận với các hoạt động giáo dục mầm non mới, được tham gia vào các lớp
học bồi dưỡng chuyên môn của huyện, của nhà trường.
- Cơ sở vật chất của nhà trường trong năm qua được bổ sung và cải thiện rõ rệt:
nhiều dãy nhà được xây mới đảm bảo diện tích và cơng năng cho trẻ sử dụng
động. Đồ dùng đồ chơi được bổ sung và thay mới thường xun ln đảm bảo
tính giáo dục và thẩm mĩ. Mơi trường, cảnh quan sư phạm trong và ngồi trường
được cải tạo để tăng tính thẩm mĩ và có thêm không gian hoạt động cho trẻ.
- Trẻ đi học chuyên cần, trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các
hoạt động của lớp.
- Được sự quan tâm và hỗ trợ của phụ huynh học sinh về các phế phẩm, tạp chí,
lịch cũ, dụng cụ học tập…giúp tơi có điều kiện làm một số đồ dùng, đồ chơi
phục vụ cho chun đề.
b. Khó khăn:
- Nhận thức của trẻ khơng đồng đều, một số trẻ hiếu động, không tập trung chú
ý.
4/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

- Lớp có nhiều học sinh mới, chưa được theo học các lớp học ở lứa tuổi trước đó
nên nhiều trẻ chưa có nề nếp và cịn nhút nhát. Tỉ lệ chun cần khơng cao.
Nhiều trẻ sức khỏe yếu hoặc gia đình khơng cho con đi học đều.

- Đồ dùng, đồ chơi chưa thật sự phong phú về chủng loại, chưa có nhiều đồ chơi
phát triển trí tuệ.
- Một số trẻ là con gia đình bố mẹ làm nghề tự do nên nhận thức về chăm sóc
giáo dục trẻ của phụ huynh cịn chưa cao.
2. Số liệu điều tra trước khi khảo sát.
Để có biện pháp giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm” đạt hiệu quả cao. Tôi đã
tiến hành khảo sát 38/38 trẻ ở lớp tơi vào đầu năm học qua những tiêu chí
( Bảng minh chứng kèm theo)
Từ tình hình và số liệu đó cho thấy các mức độ thể hiện các tiêu chí trên ở
trẻ vẫn cịn thấp. Vì vậy mà tơi đã tích cực tìm tịi, nghiên cứu để tăng cường
hiệu quả giáo dục cho trẻ thông qua đề tài “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm trong trường mầm non”.
II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Biện pháp 1: Tìm hiểu, nghiên cứu phương pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm để cải tiến nội dung phương pháp giảng dạy.
Giáo viên cần giỏi về chuyên môn, đồng thời lại phải tốt về nhân cách
mới thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “Kỹ sư tâm hồn”. Do
vậy, việc bồi dưỡng về chuyên môn của bản thân mỗi giáo viên là một việc làm
vô cùng cần thiết giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn, trang bị cho giáo viên
những hiểu biết, các kiến thức chuyên môn cần thiết giúp giáo viên chủ động, tự
tin trong q trình tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
Nhận thức được ý nghĩa của việc tự học tự bồi dưỡng, nên bản thân tơi
ln tự tìm kiếm những tài liệu, sách vở về đổi mới phương pháp giảng dạy.
Nghiên cứu thật kĩ chương trình khung sau đó xây dựng mục tiêu giáo dục, ngân
hàng nội dung từ đó thiết kế các hoạt động dạy trong từng tháng, từng tuần. Tôi
cũng thường xuyên cập nhật những phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt
động cho trẻ mà các giáo viên nước ngoài thực hiện để chắt lọc, học hỏi và vận
dụng vào các bài dạy của mình sao cho phong phú và mới lạ.
Kiến thức sách vở hay trên mạng xã hội là rất hữu ích nhưng cũng không
thể bỏ qua việc bồi đắp thêm kinh nghiệm từ chính những người đồng nghiệp

xung quanh mình. “ Học thầy không tày học bạn” quả không sai, qua các buổi
họp khối, họp tổ chun mơn định kì mà trường tổ chức bản thân tôi luôn lắng
nghe và ghi chép một cách nghiêm túc, mạnh dạn trao đổi với giảng viên, cán bộ
quản lý những vấn đề còn chưa rõ, chưa hiểu, những vấn đề mà tôi quan tâm về
5/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

đổi mới phương pháp giảng dạy từ đó rút ra được rất nhiều kinh nghiệm q báu
từ những tiết dạy, những tình huống sư phạm mà đồng nghiệp gặp phải. (Ảnh
họp chuyên môn của nhà trường được đính kèm trong phần minh chứng sau nội
dung chính)
Việc lên tiết thường xuyên hay những buổi dự giờ trên lớp cũng giúp tôi
tự bồi dưỡng được rất nhiều kiến thức.
Ví dụ: Trong tháng 1 nhà trường xây dựng tiết chuyên đề cho trường với
hoạt động Âm nhạc, tôi cũng rất may mắn được chọn là giáo viên lên tiết cho
nhà trường. Sau giờ dạy của mình, được ban giám hiệu, đồng nghiệp phân tích
cụ thể tiết dạy đó là: tiết dạy đã đổi mới chưa? đổi mới ở chỗ nào? đã lấy trẻ làm
trung tâm chưa, có gì khác so với cách dạy khác và tiết dạy đó thực sự mang lại
hiệu quả chưa?... Từ đó rút ra được những kinh nghiệm cho bản thân trong việc
đổi mới phương pháp giảng dạy và việc vận dụng lấy trẻ làm trung tâm vào quá
trình giảng dạy. (Ảnh giờ HĐ âm nhạc in trong minh chứng sau nội dung chính)
Kết quả cho thấy, khi đã trau dồi được những kiến thức vững vàng về
chuyên môn và áp dụng vào việc giảng dạy của mình thì tơi tự tin hơn rất nhiều
trong việc giảng dạy và trẻ tỏ ra vô cùng hào hứng với họat động. Bởi lẽ, trẻ
được thể hiện mình, được hướng dẫn đúng hướng và được là trung tâm của họat
động. Nhờ vậy, giúp cho việc giảng dạy và tổ chức họat động trên lớp được tốt
hơn.
2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm trung

tâm
Việc xây dựng kế hoạch giáo dục giúp cho giáo viên thực hiện mục tiêu
giáo dục đầy đủ, có hệ thống, giúp giáo viên dự kiến trước nội dung, thời gian
để tổ chức các hoạt động một cách hiệu quả.
Kế hoạch giáo dục tôi căn cứ vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm
sống của trẻ để xác định mục tiêu, nội dung cụ thể. Tổ chức hoạt động luôn đặt
trẻ vào trung tâm của quá trình giáo dục, tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia
vào các hoạt động: Trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi. Giáo viên chỉ là
người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ được chiếm lĩnh kiến thức.
Khi xây dựng kế hoạch lấy trẻ làm trung tâm tơi đặt ra các câu hỏi và tìm
lời giải đáp để có một kế hoạch hồn chỉnh phù hợp với trẻ.
- Hiện tại trình độ của trẻ như thế nào? Khảo sát, tìm hiểu trẻ.
- Trẻ cần học gì tiếp theo ? Chọn mục tiêu.
- Trẻ cần làm gì để đạt những mục tiêu, yêu cầu này ? Dự kiến các công
việc / hoạt động cụ thể của trẻ cho trẻ trải nghiệm nhằm vào các mục tiêu đã đặt ra.

6/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

- Những học liệu nào được dùng để thực hiện kế hoạch này? Chọn học liệu,
chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi cho trẻ và cô.
Sơ đồ các loại kế hoạch:

* Xác định mục tiêu giáo dục: tôi căn cứ vào đặc điểm của trẻ, khả năng
tiếp thu kiến thức, nhu cầu học tập khám phá, sở thích của từng trẻ trong lớp tơi
phụ trách, để có được những kết quả trên tơi đã lựa chọn từ việc theo dõi, quan
sát trẻ hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng… và căn cứ vào nội dung giáo dục cho
từng độ tuổi. Ngồi ra, tơi căn cứ vào khả năng, hứng thú của trẻ; điều kiện lớp;

nhu cầu, mong muốn của cha mẹ trẻ muốn trẻ có những kiến thức, kỹ năng nào
để phù hợp với điều kiện sống của trẻ trong cộng đồng để xác định mục tiêu phù
hợp.
Ví dụ: Trong lĩnh vực PTTC: Trẻ biết thực hiện các kĩ năng vận động cơ
bản và các tố chất vận động như kiểm soát vận động (đi/ chạy thay đổi hướng
theo hiệu lệnh hoặc vật chuẩn), thể hiện sự nhanh, mạnh khéo trong khi thực
hiện các bài tập tổng hợp, sử dụng phối hợp các kĩ năng vận động tinh với tai
mắt (tết tóc, lắp ráp và xây dựng 10-12 khối,…)
Trong mọi lĩnh vực tôi đặt ra cho trẻ những mục tiêu cụ thể và mang tính
bổ sung nâng cao cho trẻ.
Ví dụ: trong khám phá khoa học trẻ đã được “khám phá về nam châm”: tôi
không chỉ đưa ra mục tiêu cơ bản như “phối hợp các giác quan để tìm đặc tính
của nam châm” mà tơi cũng mạnh dạn đưa ra những mục tiêu nâng cao cho trẻ
như “biết thiết kế sa bàn rối bằng việc sử dụng nam châm” như vậy trẻ sẽ sẽ là
chủ thể trong hoạt động, biết sáng tạo và ứng dụng nam châm trong cách vận
hành rối
* Lựa chọn nội dung ngân hàng giáo dục: Sau khi xác định được mục tiêu
giáo dục, tôi tiếp tục lựa chọn nội dung giáo dục của từng lĩnh vực cho từng độ
tuổi quy định trong chương trình. Mục tiêu và nội dung liên quan với nhau do đó
có mục tiêu thì phải có nội dung. Một mục tiêu có thể có 2-3 nội dung.
7/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

Ví dụ: Trong lĩnh vực phát triển thể chất – Mục tiêu: Phối hợp tay- mắt
trong vận động tôi lựa chọn nội dung: Tung bắt bóng với người đối diện (cơ /
bạn): bắt được 3 lần liền khơng rơi bóng (khoảng cách 3m); Ném trúng đích
đứng (xa 1,5m x cao 1,2 m); Tự đập bắt bóng được 4-5 lần liên tiếp.
Những nội dung giáo dục trong kế hoạch là những nội dung cụ thể, trẻ

muốn biết, gẫn gũi với trẻ, phù hợp với vùng, miền.
Ví dụ: Trong lĩnh vực phát triển nhận thức – mục tiêu: nhận biết một số
nghề phổ biến và nghề truyền thống ở địa phương, tôi lựa chọn nội dung: kể tên, cơng
việc, cơng cụ, sản phẩm/ ích lợi… của một số nghề…
* Lựa chọn họat động giáo dục: Các hoạt động giáo dục gồm: Hoạt động vui
chơi, hoạt động học, hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh cá nhân, hoạt động lao động.
Người giáo viên là người hướng dẫn, khuyến khích, gợi mở, hỗ trợ và tạo cơ hội
nhiều nhất cho trẻ được hoạt động, được trao đổi chia sẻ trình bày ý kiến của
mình, tơi quan sát để đáp ứng nhu cầu ham hiểu biết, tìm tịi, khám phá qua
những câu hỏi thắc mắc của trẻ. Chú trọng cho trẻ được trải nghiệm, giao tiếp và
trình bày ý kiến, ln quan tâm đến hệ thống câu hỏi, sử dụng hai dạng câu hỏi
chính: câu hỏi đóng và câu hỏi mở. Để có được câu hỏi tốt bản thân tơi đã làm
như sau:
Chú ý đến mục đích của câu hỏi: hỏi để làm gì? hỏi cái gì? Câu hỏi phù
hợp hay khơng?Câu hỏi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Phân bổ câu hỏi
cho tất cả các đối tượng trẻ: trẻ nhút nhát đến trẻ tích cực.
+ Số lượng câu hỏi vừa phải, câu hỏi phải khiến trẻ suy nghĩ, không hỏi
tràn lan.
+ Dành thời gian để trẻ suy nghĩ trả lời.
+ Không vội đánh giá mà động viên để nhận được câu trả lời tốt từ trẻ.
+ Tơi khuyến khích trẻ đặt câu hỏi. Trân trọng câu hỏi và câu trả lời của trẻ.
Ví dụ: Một số câu hỏi tơi thường dùng:
+ Vì sao con biết? Nếu là con thì con sẽ làm thế nào?
+ Tại sao con lại nghĩ như vậy?
+ Nếu…thì sao?..
3. Biện pháp 3: Tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Trong giáo dục trẻ, đồ chơi là người bạn không thể thiếu trong các trò chơi
của trẻ và là nguồn vui của trẻ thơ. Việc tạo môi trường hoạt động cho trẻ cũng
vô cùng quan trọng. Bằng bàn tay cùng sự sáng tạo của mình, cũng như học hỏi
từ chị em đồng nghiệp, tôi đã cùng chị em sáng tạo ra nhiều loại đồ dùng đồ

chơi tự tạo cho trẻ.
Tiêu chí tạo ra đồ dùng đồ chơi như sau:
+ Đồ chơi đẹp mắt để hấp dẫn, kích thích trẻ
8/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

+ Đồ dùng đồ chơi có độ bền tương đối
+ Đồ chơi an tồn với trẻ
+ Đồ dùng đồ chơi gần gũi với trẻ, dễ sử dụng
+ Đồ chơi phù hợp với lứa tuổi và nhận thức của trẻ
(Ảnh ĐD-ĐC tự tạo tại các góc chơi của trẻ trong minh chứng sau ND chính)
Đặc biệt, nhiều đồ dùng, đồ chơi do chính tay cơ và trẻ cùng tạo ra, những
sản phẩm này gây cho trẻ niềm vui, sự hào hứng cao với thành quả của chính
bản thân trẻ. Đồng thời, trẻ tỏ ra trân trọng và giữ gìn những đồ chơi do mình tự
tạo ra từ đó mà sử dụng chúng một cách cẩn thận và có hiệu quả cao.
Mơi trường trong lớp học tại góc chơi của trẻ, tơi tận dụng nhiều loại hộp
carton và bìa cũ từ sự ủng hộ của phụ huynh để làm những chiếc hộp đựng đồ
dùng cho trẻ. Việc sử dụng những chiếc hộp này cũng rèn cho trẻ đức tính gọn
gàng, cẩn thận. (ảnh hộp đồ dùng được tận dụng từ thùng carton cũ.Trên mỗi
hộp có dán nhãn tên in trong minh chứng sau ND chính)
Đối với cấp học giáo dục mầm non, việc xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm vô cùng quan trọng, mơi trường chính là phương tiện, là điều
kiện cho trẻ hoạt động vui chơi học tập, khám phá giúp trẻ phát triển toàn diện
nhân cách ở lứa tuổi mầm non. Trước hết tôi làm đẹp môi trường lớp học từ
cách bố trí, sắp xếp trong lớp, trưng bày đồ dùng, đồ chơi sao cho hấp dẫn đẹp
mắt mà vẫn gọn gàng ngăn nắp. Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong
lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được
nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu và

khám phá cái mới, hoạt động với đồ vật và rèn luyện kỹ năng.
- Trong lớp đã bố trí các góc như sau:
+ Góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào
Ví dụ: Sắp xếp góc sách truyện và góc học tập cách xa góc xây dựng và
góc phân vai. Góc sách truyện được bố trí tại nơi có nhiều ánh sáng…
+ Các góc có khoảng rộng, cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn và vận động
của trẻ.
+ Tạo ranh giới giữa các góc hoạt động.
Ví dụ: Sử dụng giá dựng đồ chơi quay lại tạo thành ranh giới cho góc chơi.
Ranh giới ở các góc khơng che tầm nhìn của trẻ và khơng cản việc quan sát của
giáo viên.
+ Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ đề
đang thực hiện, tên góc rõ ràng để tích hợp lồng ghép chữ cái.
+ Thay đổi vị trí các góc sau mỗi tháng và sự kiện để tạo cảm giác mới lạ, kích
thích hứng thú của trẻ.
9/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

Tôi đã tận dụng triệt để những sản phẩm của trẻ để trang trí cũng như làm
đồ chơi cho trẻ ở các góc. Trẻ đã họat động rất tích cực và hiệu quả tại các góc
chơi của mình, thiết kế các góc chơi đều mang tính mở, có nhiều đồ dùng đồ
chơi để trẻ sử dụng, có nhiều vật liệu mở để trẻ phát huy tối đa tính sáng tạo của
mình trong q trình học và chơi. Đồng thời, tích cực trị chuyện với trẻ để kích
thích trẻ tư duy và nêu ý tưởng sáng tạo. ( ảnh bổ sung nhiều đồ dùng đồ chơi
tại các góc cho trẻ thỏa sức họat động in tại minh chứng sau ND chính)
Mơi trường ngồi lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục tồn diện trẻ. Trường tơi đang cơng tác
có thuận lợi đó là có khơng gian ngồi trời vơ cùng gần gũi với trẻ. Có khu vực

thư viện cộng đồng và vận động có trải thảm cỏ, có mái vịm và cây cối xanh
mát. Tủ sách với nhiều loại sách hấp dẫn. Có khu sáng tạo với nhiều nguyên vật
liệu mở, đồng thời có khu vui chơi với nhiều đồ chơi hấp dẫn phong phú. Điều
này đã hỗ trợ cho tôi rất nhiều trong việc chăm sóc giáo dục trẻ lớp tơi, đặc biệt
là trong việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Tại trường mầm non nơi tơi cơng tác, tơi tích cực cùng các chị em bổ sung
nhiều loại đồ dùng đồ chơi ngồi trời, cùng trẻ trồng nhiều cây xanh…
Ví dụ: Tơi cùng trẻ sơn lốp xe ô tô làm thành bàn đọc sách ở góc thư viện.
Trẻ được cùng cơ chăm sóc cây cối bồn hoa trong khn viên trường… Tơi luôn
quan sát trẻ học và chơi đúng nội dung, đảm bảo an toàn và hiệu quả ( Ảnh “Bàn
học” được cơ và trị làm bằng chiếc lốp ơ tơ cũ ở góc thư viện cộng đồng)
Ngồi mơi trường bên trong và ngồi lớp học, tơi ln chú trọng tạo mơi
trường xã hội lấy trẻ làm trung tâm, từ việc cô giáo ăn mặc gọn gàng lịch sự khi
tới trường để làm gương cho trẻ, có hành vi, lời nói cử chỉ chuẩn mực. Luôn
quan tâm giáo dục lễ giáo cho trẻ. Đối xử công bằng với trẻ, quan tâm và giải
đáp mọi thắc mắc của trẻ.
4. Biện pháp 4: Lồng ghép giáo dục kỹ năng cho trẻ vào các họat động một
ngày tại trường mầm non
Việc giáo dục trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm không thể không kể
đến việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Các kỹ năng này sẽ hỗ trợ rất nhiều cho
công tác chăm sóc giáo dục trẻ của cơ, đồng thời là một phương tiện hữu hiệu để
trẻ tham gia vào các họat động một ngày tại trường mầm non cũng như cuộc
sống một cách tự tin, tự lập. Với trẻ, kỹ năng sống chính là thơng qua các hoạt
động giáo dục giúp trẻ có ý thức trong văn hóa giao tiếp với người lớn, bạn bè.
Cách ứng xử đúng như biết chào hỏi lễ phép với người lớn, nhường nhịn em bé.
Biết thực hiện các kỹ năng tự phục vụ bản thân Biết nhận biết nguy cơ khơng an
tồn và phịng tránh.Tự tin vào bản thân, quan tâm tới người thân trong gia đình,
10/30

SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

bạn bè, mọi người xung quanh. Biết giữ gìn vệ sinh mơi trường; bảo vệ, chăm
sóc con vật và cây cối...
Những kỹ năng cần rèn cho trẻ:
- Kỹ năng tự nhận thức: Trẻ ý thức được về bản thân mình, có khả năng hiểu biết
đánh giá được bản thân mình về tính cách, sở thích, thói quen, nhận thức được
về mặt mạnh, mặt yếu của mình trong và ngồi nhà trường. Nhận thức được tình
cảm, ý tưởng và giá trị của mình, tự chấp nhận bản thân, cảm nhận sự chấp nhận
của người khác và sự chấp nhận của trẻ đối với mọi người
Ví dụ: Trẻ có năng khiếu vẽ và thích được vẽ. Ngồi việc cho trẻ học năng
khiếu vẽ thì cơ giáo hãy chỉ cho trẻ cách lưu giữ các bức tranh để tạo thành một
bộ sưu tập tranh vẽ của chính trẻ. ( Ảnh trẻ thể hiện khả năng tạo hình in trong
minh chứng sau nội dung chính)
- Kỹ năng quan hệ xã hội: trẻ học cách làm chủ ngôn ngữ, học cách nhận biết và
đối phó với cảm xúc của mình cũng như của người khác. Trẻ cần được dạy cách
ứng xử theo cách xã hội chấp nhận, biết hợp tác với người khác khi làm việc
nhóm, cách chia sẻ luân phiên và học cách ứng xử đúng, tôn trọng người khác
bằng cách lắng nghe quan điểm của người khác, chấp nhận sự khác biệt và quyết
định một cách công bằng. Trẻ cần học cách kết bạn, duy trì sự tương tác và mối
quan hệ tích cực với bạn cùng lứa. Trẻ biết cách làm thế nào để giải quyết xung
đột với bạn mình.
Ví dụ: Qua các hoạt động, giờ chơi, giờ hoạt động góc, các trị chơi…trẻ
được chơi cùng bạn, được trao đổi ý kiến hay chia sẻ đồ chơi với bạn. (ảnh trẻ
đóng vai tại góc phân vai được in trong minh chứng sau nội dung chính)
- Sự tự tin: Giáo viên chú ý phát triển sự tự tin ở trẻ, trẻ cần được yêu thương và
tôn trọng. Qua đó, giúp trẻ biết mạnh dạn, khơng sợ nói trước đơng người, trẻ
cảm thấy tự tin trong mọi tình huống, dám làm điều mình nghĩ và biết bày tỏ
cảm xúc của mình với người khác mà khơng e ngại.
Ví dụ: Trẻ múa hát, biểu diễn văn nghệ trước cả lớp

- Sự tự lập: Giáo viên cần giúp trẻ biết tự lập càng sớm càng tốt, không để trẻ
quá phụ thuộc vào người lớn hoặc bạn bè. Trẻ biết làm mọi việc theo khả năng
riêng của mình, có thể cân nhắc những lựa chọn và tự mình quyết định mọi việc.
Ví dụ: Trẻ tự xúc ăn hết xuất, tự bê ghế của mình về tổ, trẻ tự mặc áo, kéo
phéc mơ tuya…
- Kỹ năng hợp tác: Bằng các trò chơi, câu chuyện, bài hát giáo viên giúp trẻ học
cách cùng làm việc với bạn. Tạo những tình huống giúp trẻ tơn trọng những
quyền lợi của trẻ khác qua việc chia sẻ. Khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm
thông và cùng làm việc với các bạn.
11/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

5. Biện pháp 5: Tạo cơ hội để trẻ đựơc trải nghiệm và thể hiện khả năng của
bản thân
Đối với trẻ, những hoạt động trải nghiệm thú vị, bổ ích ln giúp các con
hình thành và phát triển các giá trị và kỹ năng sống phù hợp. Trải nghiệm là cơ
hội để các con ý thức được tầm quan trọng của việc học tập và quyết tâm nỗ lực
cố gắng hơn nữa trong hoạt động của bản thân.
Ví dụ: Cơ cho trẻ được trải nghiệm làm đèn lồng trong dịp Tết Trung Thu
hay làm bánh Chưng trong ngày Tết nguyên đán, trẻ được hiểu về cội nguồn với
sự tích Bánh chưng bánh dày, hiểu hơn về ngày Tết cổ truyền của dân tộc cũng
như trẻ có cái nhìn rộng mở hơn về những người đã đem tuổi thanh xuân bảo vệ
và giữ gìn đất nước, để trẻ có cuộc sống bình n hơm nay và đón tết thật hạnh
phúc vui vẻ… ( Ảnh trẻ ở lớp hào hứng tự mình làm bánh và khoe sản phẩm
của mình vừa làm)
Ngồi ra, tơi cịn tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm biểu hiện cảm xúc,
muốn trẻ biểu hiện cảm xúc phù hợp, cho trẻ tham gia vào các mối quan hệ giữa
các vai chơi, nghĩa là ln phiên vai chơi trong trị chơi đóng vai. Chẳng hạn,

luân phiên vai chơi bác sĩ với bệnh nhân, người bán hàng với người mua hàng,
vai mẹ với vai con hay cho trẻ liên kết các nhóm chơi bằng cách tạo ra tình
huống gia đình có khách đột xuất phải sang cửa hàng bách hóa mua đồ… Thơng
qua việc ln phiên vai chơi và tình huống chơi, trẻ học được cách gọi tên cảm
xúc, biết biểu hiện cảm xúc tích cực, đồng thời hạn chế những cảm xúc tiêu cực.
Ví dụ: ở nhóm chơi “Gia đình”, trẻ chỉ đóng vai mẹ, bố, con; bố mẹ thì nấu
cho con ăn, ru con ngủ. Lúc này, tạo tình huống theo diễn biến cuộc chơi, có
“kịch tính” để trẻ bắt buộc phải có sự liên kết, hỗ trợ của các nhóm mới hồn
thành nhiệm vụ của mình. Ví dụ, khi con ốm phải đưa đi “bệnh viện”, hay thức
ăn trong tủ lạnh đã hết nên phải đi sang nhóm “bán hàng” để mua hàng, hoặc tạo
ra tình huống tổ chức bữa tiệc “sinh nhật” cho con, sau đó mời bạn bè (nhóm
chơi khác) đến để trẻ cảm thấy tự tin khi tặng quà cho bạn và trẻ đóng vai sinh
nhật cũng cảm thấy được các bạn quan tâm, yêu thương và trở nên vui vẻ hơn.
Tơi đóng vai là “người bạn lớn” cùng chơi với trẻ. Khi trẻ có những
vướng mắc, xung đột trong q trình chơi hay có những biểu hiện tiêu cực khi
chơi, sẽ tạo ra một tình huống phù hợp để giải quyết những vướng mắc và xung
đột đó.
Ví dụ: trong nhóm “bán hàng” xảy ra tình huống chen lấn, xơ đẩy nhau
khi mua hàng, lúc này với vai trị cố vấn cho người “bán hàng”, giáo viên có thể
điều chỉnh bằng cách yêu cầu trẻ trong vai “người bán hàng” hãy cho các “bác
mua hàng xếp hàng theo thứ tự”, ưu tiên cho người có cháu nhỏ, cụ già để giải
12/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

quyết kịp thời, đồng thời nếu thấy cháu nào có biểu hiện vui vẻ nhường chỗ cho
bạn mua trước thì khen ngợi, động viên ngay để trẻ khác noi gương làm theo.
Trong các họat động tại lớp, tôi cũng tạo nhiều cơ hội để trẻ được thể hiện
bản thân mình, tự tin giao tiếp và thể hiện trước đám đông. Như vậy, trẻ sẽ mạnh

dạn hơn.
Ví dụ: Trước ngày Tết Ngun Đán 2020 tơi và giáo viên ở lớp có tổ chức
cho trẻ làm lì xì, trang trí các bức thư pháp để bán và gây quĩ từ thiện cho những
người có hồn cảnh khó khan trong huyện. Trẻ được trực tiếp đóng vai trị là
người bán hàng, trao đổi và đưa ra giá của sản phẩm. Hoạt động này là một hoạt
dộng thực tiễn giúp trẻ được đời thường hóa các vai của mình trong các hoạt
động góc giúp trẻ tự tin hơn(ảnh trẻ hồn nhiên thể hiện bản thân trước mọi
người)
Nhờ được trải nghiệm, trẻ được hình thành những phẩm chất cần thiết như
tinh thần tập thể, làm việc theo nhóm - những kỹ năng xã hội cần thiết cho cuộc
sống của trẻ sau này. Từ đó giúp trẻ trở nên mạnh mẽ, năng động, tự chủ và tích
cực hơn.
6. Biện pháp 6: Thiết kế bài giảng tương tác E - learning và ứng dụng công
nghệ thông tin vào giảng dạy
E-Learning là một phương thức dạy học mới dựa trên công nghệ thông tin
và truyền thơng. Phương thức học tập này mang tính tương tác cao, sẽ hỗ trợ bổ
sung cho các phương thức đào tạo truyền thống góp phần nâng cao chất lượng
giảng dạy.
E-Learning có nhiều ưu điểm hơn so với phương pháp dạy học truyền
thống, tạo ra được một môi trường rất tốt phục vụ cho phương pháp dạy học
tương tác, cá nhân hóa người học. Với bài giảng điện tử E-Learning, trẻ mầm
non sẽ được học những bài giảng bằng trực quan sinh động, từ đó trẻ khơng bị
gị bó khi tiếp nhận kiến thức từ cô giáo. Nhận thấy vai trị quan trọng này, tơi đã
mạnh dạn thiết kế, sưu tầm nhiều bài giảng E learning hay và hấp dẫn để trẻ
tương tác, tự mình học tập. ( Hình ảnh bài giảng E learning)
Một số phần mềm mà tôi sử dụng để thiết kế bài giảng E – learning như:
Adobe presenter, Violet, Ispring Suite…cùng các phần mềm hỗ trợ âm thanh
hình ảnh như Camtasia studio, Movie Maker…Các phần mềm tạo bài giảng Elearning giúp chuyển đổi các bài trình chiếu powerpoint sang dạng tương tác
multimedia, có lời thuyết minh (narration), có câu hỏi tương tác (quizze) và
khảo sát (surveys), tạo hoạt động điều khiển dẫn dắt chương trình (animation),

có thể tạo bài giảng để trẻ tự học, có thể ghi lại lời giảng, hình ảnh của giáo viên,

13/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

chèn các câu hỏi tương tác, chèn các bản flash, chèn các hoạt động ghi lại từ bất
cứ phần mềm nào khác qua flash, có thể đưa bài giảng lên giảng trực tuyến …
Ví dụ: để thiết kế bài giảng E – learning truyện “Hai chú gấu tham ăn” tôi đã sử
dụng phần mềm Ispring suite 8. Đầu tiên là soạn giáo án, tạo hệ thống câu hỏi,
thực hiện xây dựng bài giảng điện tử Powerpoint và bắt đầu dùng phần mềm
Ispring để tạo các Quiz và sách 3D, giúp trẻ hứng thú và tương tác tốt hơn.
(Ảnh bài giảng E – learning truyện Hai chú gấu tham ăn)
Nhờ việc thiết kế và sử dụng bài giảng E – learning, trẻ tỏ ra tự tin, hứng
thú với họat động hơn rất nhiều.Trẻ thực sự trở thành chủ thể của họat động và
chính trẻ tự tương tác để học tập và lĩnh hội tri thức.
7. Biện pháp 7: Tuyên truyền, phối hợp giữa nhà trường và cha mẹ để nâng
cao hiệu quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Biện pháp phối kết hợp với phụ huynh là một việc làm rất quan trọng và
cần thiết bởi vì khơng những người giáo viên quan tâm giáo dục cho trẻ của
mình mà cịn tun truyền cho các bậc phụ huynh khác cùng phối hợp chăm sóc
giáo dục trẻ và nhiệt tình ủng hộ các phong trào của lớp.
Tuyên truyền với phụ huynh về việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm bằng
cách:
+ Thông qua cuộc họp đầu năm học, trao đổi và làm rõ cho phụ huynh hiểu
thế nào là giáo dục trẻ làm trung tâm, thế nào là quan tâm và giáo dục trẻ đúng
cách. Bởi lẽ, phụ huynh ở lớp đa số đều làm nông nghiệp, thời gian và tri thức
về giáo dục con em còn hạn hẹp. Từ việc hiểu ra cách thức giáo dục con em
đúng đắn, phụ huynh đã cùng tôi đề xuất nhiều giải pháp chăm sóc, giáo dục phù

hợp với điều kiện của lớp và đặc điểm của trẻ.
+ Trao đổi vào giờ đón và trả trẻ: Trao đổi với phụ huynh về tình hình của
trẻ ở lớp và tìm hiểu nguyên nhân từ gia đình trẻ để hiểu trẻ hơn và kịp thời có
biện pháp hỗ trợ, giáo dục trẻ. Khuyến khích phụ huynh rèn nề nếp, thói quen tốt
cho trẻ ở nhà như nhắc trẻ gấp quần áo để vào tủ của mình, cùng bố mẹ tham gia
chăm sóc bảo vệ cây cối, giữ gìn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, cho con đi vệ sinh
đúng nơi quy định, ... Khuyến khích phụ huynh cho con được trải nghiệm và học
cùng con mọi lúc mọi nơi.
+ Làm nổi bật góc tuyên truyền với phụ huynh về một số việc làm tốt của
các bậc phụ huynh đối với lớp, hình ảnh các bài tuyên truyền để phụ huynh tham
khảo, góc tun truyền được thể hiện ngay phía ngồi cửa lớp, khu vực đón – trả
trẻ nên phụ huynh dễ dàng đọc và quan sát…
+ Vận động phụ huynh đóng góp sách báo truyện để bổ sung ở góc sách
truyện, các nguyên vật liệu cũ đã qua sử dụng như hột hạt, hộp nhựa, bìa,
14/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

giấy...để giáo viên cùng trẻ có thể sử dụng làm tài liệu cho hoạt động giáo dục
của các con tại lớp được phong phú và đạt hiệu quả cao.
(Ảnh phụ huynh đóng góp các loại sách báo, truyện, lõi giấy, bìa carton)
III- KẾT QUẢ THỰC HIỆN:
1. Về phía trẻ: (Bảng minh chứng kèm theo)
Như vậy, kết quả thực nghiệm của tơi đã có hiệu quả rõ rệt và tạo được
thêm động lực cho tôi tiếp tục nghiên cứu và đề xuất thêm nhiều kinh nghiệm
mới nhằm phục vụ tốt hơn cho việc chăm sóc và giáo dục trẻ của mình.
Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động một cách hào hứng, tự nguyện.
Trẻ yêu thích hứng thú mong muốn được làm những cơng việc phù hợp với khả
năng của mình.

Trẻ đã tự ý thức về hành vi của mình: Tự rửa tay trước khi ăn cơm, lau
miệng khi ăn xong…đã biết nhắc nhở bạn khơng vứt rác bừa bãi…
Trẻ có thái độ gần gũi với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, yêu
quý và bảo vệ bạn, hợp tác với bạn và họat động tích cực cùng nhau, biết q
trọng giữ gìn đồ dùng đồ chơi, biết lau chùi đồ dùng đồ chơi bị bụi bẩn, thích
tham gia vào việc trồng cây cùng các cơ giáo trong trường.
Trẻ có những thói quen hành vi văn minh lịch sự trong giao tiếp, ứng xử,
có ý thức vệ sinh cá nhân cũng như ở nơi công cộng.
Trẻ đã biết động viên bố mẹ cùng tham gia như: nhắc bố mẹ thu gom phế
liệu, tranh ảnh, biết nêu ý tưởng để tạo ra các sản phẩm có tính sáng tạo… Tự
phát triển ngơn ngữ mạch lạc, rõ ràng lưu loát đủ câu trong khi giao tiếp, khi
đàm thoại.Trẻ đã có thể diễn đạt được ý kiến và suy nghĩ của bản thân và chia sẻ
với người khác.
b. Về phía phụ huynh học sinh:
Phụ huynh rất phấn khởi yên tâm khi thấy con em mình được học tập, vui
chơi trong một mơi trường lớp học an tồn, hấp dẫn với các điều kiện phù hợp
với đặc điểm lứa tuổi và khả năng của trẻ. Trẻ tự tin hơn, vui vẻ mỗi khi đến lớp
và muốn đi học. Bản thân các bậc phụ huynh cũng ý thức cao và trách nhiệm
cao hơn về việc phối hợp với nhà trường chăm sóc và giáo dục con em mình.
c. Về phía giáo viên:
- Qua việc nghiên cứu, tự học hỏi của bản thân, tôi nắm chắc hơn các kiến thức
cũng như kĩ năng xây dựng mục tiêu cho trẻ sao cho phù hợp theo hướng phát
triển trẻ
- Chủ động trong việc xây dựng các bài giảng và tổ chức các hoạt động “ lấy trẻ
làm trung tâm”
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
15/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

1. KẾT LUẬN:
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước. Việc
giáo viên tổ chức các hoạt động “ Lấy trẻ làm trung tâm” giống như ta chắt lọc
nguồn nước tinh khiết từ mạch nguồn yêu thương tưới cho những chồi non mới
nhú- những em bé với tâm hồn trong sáng, thánh thiện.Việc làm này đòi hỏi giáo
viên phải tận tâm tận lực. Với mong muốn trẻ được phát triển tồn diện, bản
thân tơi ln trăn trở tìm ra những vấn đề cịn hạn chế trong q trình chăm sóc
giáo dục trẻ từ đó nghiên cứu những giải pháp tháo gỡ những vấn đề đó.
Trên đây là một số kinh nghiệm tôi đã áp dụng thành công để nâng cao hiệu
quả của phương pháp giáo dục “ Lấy trẻ làm trung tâm”. Bên cạnh việc đạt được
mục tiêu giáo dục đề ra tơi cịn tích lũy thêm được nhiều kỹ năng mới, nhận được
nhiều niềm vui và tình cảm yêu quý, tin tưởng từ phía phụ huynh, học sinh, chị
em đồng nghiệp. Sáng kiến này bước đầu đã được phổ biến ở một sô lớp mẫu
giáo trong trường.
2. KHUYẾN NGHỊ:
* Đối với nhà trường:
- Tích cực nâng cấp trang thiết bị cơ sở vật chất hướng đến giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm
- Tăng cường cung cấp tài liệu cho đội ngũ giáo viên, tăng cường công tác bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
* Đối với các cấp quản lý giáo dục:
- Tạo ra các trang thiết bị có nội dung giáo dục lấy trẻ làm trung tâm như: băng
đĩa, băng hình, tập san...
- Mở các lớp tập huấn, chuyên đề cho giáo viên bồi dưỡng nâng cao nghiệp
chuyên môn nghiệp vụ.
- Tạo điều kiện cho cán bộ giáo viên đi thăm quan các trường trọng điểm để giáo
viên học hỏi kinh nghiệm góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
- Phát động phong trào xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm sâu
rộng hơn nữa..

Cuối cùng tôi xin cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường và các chị em đồng
nghiệp trong nhà trường đã tạo điều kiện hỗ trợ tơi hồn thành bản sáng kiến
kinh nghiệm này. Tôi rất mong được các ban ngành, các bạn đồng nghiệp góp ý
kiến thêm cho bản sáng kiến kinh nghiệm của tơi được hồn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà nội, ngày ... tháng ... năm 2020
Người viết
16/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

MỤC LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ………………………………………………………………1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI………………………………………………………1
17/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

1. Cơ sở lý luận…………………………………………………………………1
2. Cơ sở thực tiễn……………………………………………………………….1
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU………………………………………………...2
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU………………………………………………2
IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM……………………………...2
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU……………………………………………2
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU………………………………..3
B. BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ………………………..3
I. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU……………………………………3
1. Tình trạng khi chưa thực hiện…………………………………………………3

a. Thuận lợi………………………………………………………………………3
b. Khó khăn……………………………………………………………………...3
2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện…………………………………………...4
II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN……………………………………………..4
1. Biện pháp 1: Tìm hiểu, nghiên cứu phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm để cải tiến nội dung phương pháp giảng dạy..................................................4
2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm trung
tâm.........................................................................................................................5
3. Biện pháp 3: Tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm………………...7
4. Biện pháp 4: Lồng ghép giáo dục kỹ năng cho trẻ vào các họat động một ngày
tại trường mầm non…………………………………………………………….9
5. Biện pháp 5: Tạo cơ hội để trẻ đựơc trải nghiệm và thể hiện khả năng của bản
thân......................................................................................................................11
6. Biện pháp 6: Thiết kế bài giảng tương tác E - learning và ứng dụng công nghệ
thông tin vào giảng dạy………………………………………………………...12
7. Biện pháp 7: Tuyên truyền, phối hợp giữa nhà trường và cha mẹ để nâng cao
hiệu quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm………………………………………..13
III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN…………………………………………………...14
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ………………………………………….15
I. KẾT LUẬN…………………………………………………………………..15
II. KHUYẾN NGHỊ…………………………………………………………….15

BẢNG SỐ LIỆU ĐIỀU TRA
Bảng khảo sát đầu năm
18/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

TT

Nội dung
Tích cực, chủ động trong các hoạt
1
động

Chưa đạt

%

Đạt

%

28

73,6%

10

26,4%

2 Khả năng giao tiếp

27

71%

11

29%

3 Khả năng quan sát, chú ý

16

42,1%

22

57,9%

4 Trẻ thể hiện sự sáng tạo

25

65,7%

13

24,3%

5 Trẻ hợp tác và làm việc cùng nhau

23

60,5%

15

39,5%

6 Trẻ diễn đạt được ý kiến của bản thân

30

84,2%

8

15,8%

Bảng khảo sát cuối năm
Cuối năm
(Tháng 3/2018)

Đầu năm
TT

1
2
3
4
5
6

Chưa
đạt

Nội dung

Tích cực, chủ động
trong các họat
động
Khả năng giao tiếp
Khả năng quan sát,
chú ý
Trẻ thể hiện sự
sáng tạo
Trẻ hợp tác và làm
việc cùng nhau
Trẻ diễn đạt được ý
kiến của bản thân

%

Chưa
đạt

%

Đạt

%

26,4%

7

18,4%

31

81,6%

29%

10

26,4%

28

73,6%

16 42,1% 22

57,9%

5

13,2%

33

86,8%

25 65,7% 13

24,3%

15

39,5%

23

65,7%

23 60,5% 15

39,5%

8

21,1%

30

78,9%

30 84,2%

15,8%

11

29%

27

71%

%

Đạt

28 73,6% 10
27

71%

11

8

PHIẾU KHẢO SÁT TRẺ TRƯỚC VÀ SAU KHI ÁP DỤNG
CÁC BIỆN PHÁP GIÁO DỤC “ LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM”
Họ và tên trẻ:
Lớp: 4T- B4
Trường: Mầm non Đan Phượng

19/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

S
T NỘI DUNG
T KHẢO SÁT

BIỂU HIỆN

ĐẦU
NĂM
Đ

1

2

3

Tích cực,
chủ động
trong các
hoạt động

Khả năng
giao tiếp

Khả năng
chú ý quan
sát

1. Trẻ hào hứng với các nhiệm vụ
được giao trong hoạt động
2. Trẻ có thể độc lập trong việc tìm
tịi, khám phá và hoàn thành nhiệm
vụ được giao
3. Thể hiện mong muốn tìm hiểu sâu

những vấn đề chưa rõ.
4. Chủ động vận dụng những kiến đã
học để nhận thức vấn đề mới
Đánh giá chung:
1. Trẻ ln cởi mở, hịa đồng và sẵn
sàng tương tác bằng ngơn ngữ với
người khác.
2. Nói đầy đủ câu, thể hiện tính tơn
trọng trong ngơn từ giao tiếp
3. Biết thể hiện tính xúc cảm, ngơn
ngữ của cơ thể trong biểu đạt câu từ
khi giao tiếp.
4. Biết ứng biến ngôn từ linh hoạt
theo ngữ cảnh giao tiếp.
Đánh giá chung:
1.Trẻ vận dụng tất cả các giác quan
để khám phá về sự vật, hiện tượng
2. Trẻ thể hiện sự tập trung cao độ
khi quan sát và đánh giá về sự vật,
hiện tượng
3. Có mục đích quan sát rõ ràng, biết
loại bỏ những chi tiết, đối tượng
không liên quan.
4. Trẻ biết phân tích, đánh giá sơ bộ
về sự vật, hiện tượng, con người để
đưa ra cách ứng phó phù hợp
Đánh giá chung:
1.Trẻ có khả năng nhìn thấy vấn đề
mới, chức năng và cấu trúc mới của
đối tượng

2. Có khả năng tìm ra cách giải
quyết mới và hữu hiệu và độc đáo
20/30

CĐ

CUỐI
NĂM
Đ

CĐ


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

4

5

6

Trẻ thể hiện 3. Huy động tối đa sự liên tưởng,
sự sáng tạo tưởng tượng trong những câu hỏi
tình huống
4. Sản phẩm của trẻ mang tính độc
đáo, khác lạ có dấu ấn cá nhân của
trẻ
Đánh giá chung:
1.Biết lắng nghe ý kiến và tôn trọng
ý kiến người khác.

Trẻ hợp tác 2.Biết sắp xếp, chia và hoàn thành
và làm việc nhiệm vụ được giao.
cùng nhau
3. Biết giải quyết mâu thuẫn trong
nhóm, động viên, khích lệ tinh thần
mọi người.
Đánh giá chung:
1. Diễn đạt ý kiến, suy nghĩ với
Trẻ diễn đạt người khác một cách mạch lạc và đủ
được ý kiến câu rõ ý.
bản thân
Đánh giá chung:

BẢNG TỔNG HỢP ĐIỀU TRA

21/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

S
T
T

HỌ TÊN

Tích
cực,
chủ
động

trong
các
hoạt
động
Đ

CĐ

Khả
năng
giao
tiếp

Đ

CĐ

22/30

Khả
năng
quan
sát, chú
ý

Đ

CĐ

Trẻ

thể
hiện
sự
sáng
tạo
Đ

CĐ

Trẻ
hợp
tác và
làm
việc
cùng
nhau
Đ

CĐ

Trẻ diễn
đạt
được ý
kiến của
bản
thân

Đ

CĐ

SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27

28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38

Ng Phương Anh
Ng Phan Anh
Ng V. Nam Anh
Ng Minh Bảo
Bùi Phương Anh
Nguyễn Hữu Bảo
Nguyễn Tuấn Đạt
Lê Quang Đạt
Ng Tiên Thành
Ng Thùy Dương
NgTuấn Hưng
Nguyễn Văn Huy
Tạ Kim Anh Khoa
Bùi Tiến Đạt
Ng H. Trung Kiên
Bùi Thùy Lâm
Ng Khánh Ly A
Ng Khánh Ly B

Tạ Duy Mạnh
Lê C. Hoàng Nam
Nguyễn Bá Nam
Ng T. Thảo Ngọc
Lê Xuân Phúc
Nguyễn Bá Phúc
Ng Vân Trang
Ng Quỳnh Trang
Nguyễn Minh Trí
Ng Hữu Trường
Lê Hiền Vinh
Chu Tùng Lâm
Tạ Huyền Trang
Nguyễn Gia Hưng
Nguyễn Mai Linh
Phạm Bảo An
Trần Bảo Khanh
Ng Phương Thảo
Bùi Khánh Ngọc
Ng P.Thùy Tiên
23/30


SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non
TỔNG

MINH CHỨNG

24/30

SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non

Ảnh họp chuyên môn của nhà trường

Ảnh giờ hoạt động âm nhạc

25/30