U XƯƠNG LÀNH TÍNH (CHẨN đoán HÌNH ẢNH SLIDE)

U XƯƠNG LÀNH TÍNH


Phân loại theo nguồn gốc


Tạo cốt bào  (xương)

• U xương dạng xương
• U nguyên bào xương
• U xương



Nguyên bào sụn (sụn)

• U sụn xương 
• U sụn
• U sụn parostal
• U nguyên bào sụn  


Phân loại theo nguồn gốc


Nguyên bào sụn và nguyên bào xơ (sụn và
xơ)

• U xơ sụn nhầy


Nguyên bào xơ (xơ)

• U xơ khơng vơi hố
• U xơ vơi hố
• U xơ cân cơ (Fibrome desmoplastique)

Phân loại theo nguồn gốc


Tế bào mỡ (Adipeux)

• Lipome  



Tế bào ngoại bì (Cellule endothéliale - mạch
máu)

• Angiome



Tế bào ngoại bì (Cellule périthéliale - Vasculaire
spécialisé)

• Tumeur glomique
• Hémangiopéricytome

Phân loại theo nguồn gốc


Tế bào cơ trơn  (cơ trơn)

• Léiomyome



Tương bào (tế bào tạo máu)

• Mastocytose



Tế bào lưới (tổ chức bào)

• Granulome éosinophile


Phân loại theo nguồn gốc


Tế bào thượng bì (Cellule épithéliale - Epithélium)

 

• Kyste épidermọde  


Tế bào thần kinh (thần kinh)

• Neurofibrome  
• Neurilemmome  



Synoviocyte  (Synovial)

• Synovite villo-nodulaire hémo-pigmentée


Phân loại theo nguồn gốc


Khơng rõ  

• Kén đơn thuần
• Kén phình mạch



Ngoại lệ

• Huỷ cốt bào : U tế bào khổng lồ  


Đặc điểm chung
Khối khu trú, có nguồn gốc từ các cấu trúc
của xương,
 Bờ đều rõ, liên tục, không rạn vỡ,

 Cấu trúc đồng nhất, có vách, vơi hố,
 Tiến triển chậm,
 Phát triển trong lúc xương tăng trưởng,
ngừng phát triển khi trưởng thành,
 Dự hậu phụ thuộc vào vị trí của u (ở nền sọ,
cột sống thường khơng xâm lấn)



Đặc điểm chung
Không xâm lấn mô mềm, không di căn
 Các ngoại lệ: U tế bào khổng lồ (di căn «lành

tính»)
U phần mềm cạnh xương xâm lấn
xương:


• Kén ngoại bì (Kyste épidermọde)
• Synovite villo-nodulaire
• U cuộn cảnh (Tumeur glomique)


Đặc điểm chung
 Chuyển

dạng ác tính:

• Ostéochondrome (ostéosarcome)
• Chondrome (chondrosarcome)
• Chondroblastome (chondrosarcome)
• FNO (fibrosarcome)


Tần suất


Trẻ em (thường gặp gấp 2-3 lần so với người
lớn)

• U sụn xương (30%)
• Kén xương đơn thuần (25%)
• FNO (15%)
• U xương dạng xương (10%)
• Kén phình mạch (5%)
• U sụn (5%)


Tần suất



Người lớn

• U sụn xương (30%)
• U tế bào khổng lồ (20%)
• U sụn (15%)
• U xương dạng xương (10%)


Vị trí


Đầu các xương dài:
- nơi các tế bào hoạt động mạnh (gối và vai)
- biến thể mô học - vị trí thường gặp
- nơi các tế bào chiếm số lượng lớn


Vị trí


Điểm đầu xương:

• U ngun bào sụn
• U tế bào khổng lồ



Đầu xương:

• Đa số các u lành



Đầu xương-thân xương:

• U xơ sụn nhầy (Fibromes chondromyxọdes)
•



U xơ khơng vơi hố (FNO)

Thân xương (vỏ):

• U xương dạng xương

Kén xương đơn thuần
U lành thường gặp ở trẻ em
 70% ca ở độ tuổi 4 và 10
 Đầu gần xương cánh tay
 Nguyên nhân :
• Di trú bẩm sinh của bao hoạt dịch di qua
vỏ xương trong thời kỳ phơi ?
• Tắc tĩnh mạch dẫn lưu tạo nên ổ tụ dịch
trong tổ chức kẽ ?


Kyste osseux solitaire typique


Vị trí


Đầu các xương dài (90 à 95%)

• Đầu trên xương cánh tay (50%)
• Đầu dưới xương đùi (18%)
• Đầu trên hoặc dưới xương chày (11%)

Phát triển theo hướng thân xương
 Hiếm khi lên phía điểm đầu xương



Vị trí


Người lớn

•

•


Xương sên
Cánh chậu

Hiếm

•
•
•
•

•
•
•
•

Ngồi mu
Ngồi háng
Xương sườn
Xương chày
Bả vai
Địn
Cột sống

Hàm dưới


X quang
Thể điển hình (70%)
 Tiêu xương bờ rõ, ở trung tâm, hình trịn
hoặc bầu dục, trục song song với trục thân
xương
 Gần sụn tiếp đầu xương dài
 Gặm mòn ở bờ
 Không phản ứng màng xương (trừ khi gãy)


X quang
Đường viền đặc xương ở hai cực, phía thân
xương rõ hơn (vỏ trứng)
 Thường đơn độc
 Đa ổ nếu ở ngoại vi (bờ)
 Phát triển theo hướng thân xương
 Gãy bệnh lý (2/3 ca)
 Mảnh vỡ ở đáy kén
 Trở thành đa ổ sau gãy


Kyste solitaire typique



Kyste osseux multiloculaire