U thận ác tính - Chẩn đoán hình ảnh

U ¸c tÝnh thËn ë ng­êi lín
BS NguyÔn Kh«i ViÖt
Khoa C§HA B¹ch Mai


U ¸c tÝnh ë thËn
A. Carcinoma tÕ bµo thËn (RCC=renal

cell carcinoma)
B. Carcinoma tÕ bµo chuyÓn
tiÕp(TCC=transitional cell carcinoma)
C. Lymphom
D. Di c¨n


A. RCC
Chiếm khoảng 3% các loại UT người lớn
86% u nguyên phát nhu mô thận
Nam:nữ=2/1
Yếu tố liên quan:







Yếu tố gia đình: tuổi trẻ, đa ổ, hai thận
Bệnh von Hippel-Lindau
Bệnh xơ cứng não củ
Suy thận mạn được lọc thận nhân tạo

A. RCC


Lâm sàng: tam chứng kinh điển
đau hông lưng
đáI máu đại thể
Sờ thấy khối vùng thận



Triệu chứng toàn thân: chán ăn, sụt cân


A. RCC
 Siªu ©m: c¸c lo¹i tæn th­¬ng

– D¹ng ®Æc: chiÕm ®a sè
– D¹ng nhó: th­êng ph¸t triÓn chËm
(5-15%)
– D¹ng nang: 5-7%


A. RCC


Dạng đặc:
vị trí: không ưu thế ở phần nào của thận
Mật độ âm: RCC đồng âm đa số (86%), thiểu

số giảm âm (10%), tăng âm (4%).
Kích thước: u nhỏ (<3cm) khuynh hướng âm
cao hơn mô thậnPB: AML
Viền giảm âm xung quanh biểu hiện bao giả
thấy ở RCC không thấy ở AML.
Cấu trúc dạng nang bên trong u


A. RCC



Dạng nhú: khuynh hướng giảm và đồng âm,
thường phát triển chậm
Dạng nang: có bốn hình tháI tăng trưởng mô
học
Đa ngăn: khối dạng nang với nhiều vách, vách có
thể dày, nốt, vôI +/ Đơn ngăn: chứa nhiều lắng cặn, thành dày không
ều, vôI +/ Hoại tử dạng nang
U phát sinh trong một nang đơn giản


A. RCC
 V«i ho¸ trong RCC

– ChiÕm 8-18% tr­êng hîp
– C¸c d¹ng: ®èm v«i d¹ng chÊm,
dÊu phÈy, lan to¶(hiÕm)
– VÞ trÝ: trung t©m (87%), ngo¹i biªn
– §ãng v«i lan to¶CT

U nhỏ tăng âm, phát hiện
tình cờ, đẩy lồi bờ thận

U nhỏ tăng âm có viền
giảm âm ở ngoại vi


U lín ®ång ©m ®Èy låi bê
thËn

U th©m nhiÔm lan to¶ nh­ng vÉn gi÷
nguyªn h×nh d¹ng cña thËn


Carcinoma hoại tử dạng nang với thành
phần đặc

U dạng nang nhiều ngăn vớ i các đốm nhỏ đậm âm
dạng chấm ở trung tâm (vôi)


U x©m lÊn víi huyÕt khèi
tÜnh m¹ch thËn


A. RCC


Doppler:
– 90% RCC t¨ng sinh m¹ch
– NhiÒu m¹ch m¸u trong vµ xung quanh u víi
TS Doppler>2,5 KHz
– Shunt §-TM trong vµ xung quanh u
– Sù lan trµn cña RCC:
 T¾c TM thËnTMCDbuång tim ph¶I
 B¶n chÊt u x©m lÊn cña huyÕt khèi: cã phæ §M
bªn trong côc HK


RCC t¨ng sinh m¹ch


HK u trong TMCD : c¾t däc vµ ngang, HK lí n x©m lÊn
réng lan lªn c¶ trªn vßm hoµnh


HK u trong TMCD vµ TM
thËn


B. TCC




Xuất độ: TCC ở thận gấp 2-3 lần NQ, tuy nhiên ở BQ
lại gấp 50 lần ở thận.
TCC phát triển đồng thời gặp 2,3% TCC BQ, 39% NQ

và 24% thận
BN có yếu tố nguy cơ:








Trào ngược BQ-NQ
TCC BQ tái phát đa ổ
U BQ độ ác tính cao
Lạm dụng thuốc giảm đau, nghiện thuốc lá, tiếp xúc với tác
nhân gây UT, điều trị cyclôphosphamid

LS: đái máu, đau hông lưng hoặc tình cờ
Có hai dạng: nhú và không nhú. Nhú dạng polyp có
cuống dính vào nm (ít ác tính). Không nhú dạng nốt
hoặc phẳng với dày nm (ác tính, thâm nhiễm)


B. TCC


SA TCC ở thận:
Với u nhỏ, gđ sớm:SA bình thườngUIV
U đủ lớn, dạng nhú: khối đặc, giảm âm, tách
xoang thận, kèm giãn nở đàI thận
PB: khối nấm, máu cụcSA lại

U dạng thâm nhiễm lan toả toàn bộ xoang
thận
U dạng dẹt phẳng khó thấy cho dù SA có thể
thấy giãn nở đài bể thận


Các hình thái tcc ở thận

Khối nhỏ ở trung tâm giảm
âm, không gây tắc

U đài thận trên, bành trướng, dạng đặc,
xâm lấn nhu mô thận


U đặc trung tâm gây ứ nư
ớc thận
U thâm nhiễm nhu mô, lớn, đặc và đa
thuỳ, không gây giãn đài thận


C. LYMPHOMA
Dạng nguyên phát ở thận rất hiếm do
thận không chứa mô lympho. Đa phần
thứ phát trong bối cảnh u lympho non
Hodgkin hơn là Hodgkin.
SA: bốn dạng

Tổn thương nhu mô khu trú
Thâm nhiễm lan toả
Xâm lấn từ u sau phúc mạc
Tổn thương quanh thận


Tæn th­¬ng nhu
m« khu tró:
biÓu hiÖn d­íi
d¹ng mét hoÆc
nhiÒu nèt. Khèi
®ång nhÊt,
gi¶m ©m,
kh«ng cã hiÖn
t­îng t¨ng c­
êng ©m hay
gi¶m ©m phÝa
sau


U thâm nhiễm lan toả và phá huỷ nhu mô. Thận giảm âm
toàn diện tuy nhiên hình thể vẫn giữ nguyên


Cắt dọc

Cắt ngang
Tổn thương quanh thận: lớp vỏ mô giảm âm bao quanh
thận và tạo dấu ấn lên đường bờ của thận

PB: Khối máu tụ, u tạo máu ngoài tuỷ


D. DI Căn
U thường di căn đến thận: phổi, vú, RCC
đối bên. NgoàI ra: đại tràng, dạ dày,
CTC, BT, tuỵ, TLT
LS: thầm lặng, có thể đáI máu, đau lưng
Các hình thái:


Một khối đơn độc
Nhiều khối
Thâm nhiễm lan toả