Luận văn nghiên cứu công tác quản lý xuất khẩu lao động trên địa bàn tỉnh bắc ninh

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O

TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I

NGUY N MINH TU N

NGHIÊN C U CÔNG TÁC QU N LÝ XU T KH U
LAO ð NG TRÊN ð A BÀN T NH B C NINH

LU N VĂN TH C SĨ KINH T

Chuyên ngành: Kinh t nông nghi p
Mã s : 60.31.10

Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. MAI THANH CÚC

HÀ N I - 2011


L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan r ng, n i dung, s li u và k t qu nghiên c u trong lu n
văn là trung th c và chưa ñư c s d ng ñ b o v m t h c v nào.
Tôi cũng xin cam k t ch c ch n r ng, m i s giúp ñ cho vi c th c
hi n lu n văn đã đư c c m ơn, các thơng tin trích d n trong lu n văn đ u
đư c ch rõ ngu n g c, b n lu n văn này là n l c, k t qu làm vi c c a
cá nhân tơi (ngồi ph n đã trích d n).

Tác gi lu n văn

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

i


L I C M ƠN
ð hoàn thành lu n văn này, tôi xin g i l i c m ơn chân thành t i Ban
Giám hi u trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i, Vi n ñào t o Sau ñ i h c, khoa
Kinh t và Phát tri n nông thôn, B môn Phát tri n nông thôn; c m ơn các Th y,
Cô giáo đã truy n đ t cho tơi nh ng ki n th c quý báu trong su t quá trình h c
t p và nghiên c u.
Nhân d p này, tôi xin g i l i c m ơn chân thành nh t t i PGS.TS Mai
Thanh Cúc - ngư i ñã dành nhi u th i gian, t o ñi u ki n thu n l i, hư ng d n
v phương pháp khoa h c và cách th c th c hi n các n i dung c a đ tài.
Tơi xin chân thành c m ơn T nh u - UBND t nh, Ban ch ñ o xu t kh u
lao ñ ng, Lãnh ñ o S Lao ñ ng - TB và XH t nh cùng các ban ngành, các t
ch c đồn th các c p đã giúp đ tơi hồn thành lu n văn c a mình đúng theo k
ho ch c a Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i.
Cu i cùng, tôi xin g i l i c m ơn t i gia đình, ngư i thân, b n bè và
các anh ch em h c viên l p Kinh t nơng nghi p - K18F đã chia s , đ ng
viên, khích l và giúp đ tơi trong su t q trình nghiên c u và hồn thi n
lu n văn này.
Trong q trình làm nghiên c u, m c dù đã có nhi u c g ng đ hồn
thành lu n văn, đã tham kh o nhi u tài li u và ñã trao ñ i, ti p thu ý ki n c a
Th y Cơ và b n bè. Song, do đi u ki n v th i gian và trình đ nghiên c u c a
b n thân còn nhi u h n ch nên nghiên c u khó tránh kh i nh ng thi u sót. Vì
v y, tơi r t mong nh n đư c s quan tâm đóng góp ý ki n c a Th y Cô và các
b n ñ lu n văn ñư c hoàn thi n hơn.
M t l n n a tôi xin chân thành c m ơn!
Hà N i, ngày tháng

năm 2011

Tác gi
Nguy n Minh Tu n
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

ii


M CL C

L i cam ñoan

i

L i c m ơn

ii

M cl c

iii

Danh m c các ch vi t t t

v

Danh m c b ng bi u

vi

Danh m c các sơ, bi u đ , h p

vii

1.

M ð U

1

1.1

Tính c p thi t c a ñ tài

1

1.2

M c tiêu nghiên c u

2

1.2.1

M c tiêu chung

2

1.2.2

M c tiêu c th

2

1.3

ð i tư ng và ph m vi nghiên c u

3

1.3.1

ð i tư ng nghiên c u

3

1.3.2

Ph m vi nghiên c u

3

2.

T NG QUAN TÀI LI U NGHIÊN C U

4

2.1

Cơ s lý lu n

4

2.1.1

Lý lu n v xu t kh u lao ñ ng

4

2.1.2

Lý lu n v qu n lý xu t kh u lao ñ ng

18

2.2

Th c ti n v qu n lý xu t kh u lao ñ ng

33

2.2.1

Kinh nghi m qu n lý xu t kh u lao ñ ng c a m t s nư c

33

2.2.3

Bài h c kinh nghi m qu c t chung có th v n d ng cho Vi t
Nam

3.

56

ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN C U

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

60
iii


3.1

ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u

60

3.1.1

ð c ñi m ñi u ki n t nhiên

60

3.1.2

ð c ñi m kinh t - xã h i

61

3.2

Phương pháp nghiên c u

71

3.2.1

Phương pháp ch n ñi m nghiên c u

71

3.2.2

Phương pháp thu th p tài li u, s li u

72

3.2.3

Phương pháp x lý và phân tích s li u

73

3.2.4

H th ng các ch tiêu nghiên c u

73

4.

K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

74

4.1

Th c tr ng qu n lý xu t kh u lao ñ ng trên ñ a bàn t nh B c
Ninh

4.1.2

Th c tr ng công tác qu n lý xu t kh u lao ñ ng trên ñ a bàn t nh
B c Ninh

4.2

82

Gi i pháp ch y u nh m nâng cao cơng tác qu n lý xu t kh u lao
đ ng trên ñ a bàn t nh B c Ninh

4.2.1

74

111

Gi i pháp t phía các cơ quan qu n lý nhà nư c v công tác xu t
kh u lao ñ ng

111

4.2.2

Gi i pháp qu n lý xu t kh u lao đ ng t phía doanh nghi p

114

4.2.3

Gi i pháp qu n lý xu t kh u lao ñ ng t phía ngư i lao đ ng

117

5.

K T LU N VÀ KI N NGH

119

5.1

K t lu n

119

5.2

Ki n ngh

121

TÀI LI U THAM KH O

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

123

iv


DANH M C CÁC CH

VI T T T

XKLð

: Xu t kh u lao ñ ng

LðTB&XH

: Lao ñ ng - Thương binh và Xã h i

UBND

: y ban nhân dân

BQ

: Bình quân

CC

: Cơ c u

CN

: Công nghi p

DV

: D ch v

Lð

: Lao đ ng

NN- PTNT

: Nơng nghi p và Phát tri n nơng thơn

BCð

: Ban ch đ o

XNK

: Xu t nh p kh u

HTðT

: H p tác ñ u tư

DN

: Doanh nghi p

TX

: Th xã

TP

: Thành ph

TN

: Thu nh p

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

v

DANH M C B NG BI U
STT
2.1

Tên b ng

Trang

Thu nh p c a lao đ ng Inđơnêsia chuy n v nư c t khu v c
chính th c (1996 đ n 1998)

45

2.2

K t qu xu t kh u lao ñ ng c a Vi t Nam giai ño n 2006-2010

52

2.3

T ng h p lao ñ ng và ngành ngh

54

3.1

Di n tích, dân s , m t đ dân s và s đơn v hành chính năm 2010

60

3.2

M t s ch tiêu v s lư ng lao ñ ng, vi c làm năm 2008-2010

61

3.3

Cơ c u lao ñ ng t nh B c Ninh theo khu v c.

62

3.4

Cơ c u lao ñ ng theo nhóm ngành kinh t năm 2010.

63

3.6

Cơ c u lao ñ ng theo ñ tu i t nh B c Ninh năm 2010

63

3.5

Cơ c u lao ñ ng theo gi i tính t nh B c Ninh năm 2006

64

3.8

Trình đ chun mơn k thu t c a l c lư ng lao ñ ng t nh B c
Ninh tham gia ho t ñ ng kinh t năm 2010

3.9

65

M t s ch tiêu v tình tr ng th t nghi p khu v c thành th

t nh

B c Ninh t năm 2006 - 2010
3.10

65

K t qu gi i quy t vi c làm c a t nh B c Ninh qua các năm
66

2006-2010
3.11

T c ñ tăng trư ng kinh t c a t nh (GDP) bình quân th i kỳ
1997-2010

3.12

68

T c ñ tăng trư ng giá tr s n xu t cơng nghi p c a t nh bình
qn th i kỳ 1997-2010

69

3.13

Cơ c u GDP c a t nh phân theo khu v c kinh t th i kỳ 1996-2010

70

3.14

Cơ c u GDP c a t nh phân theo thành ph n kinh t

th i kỳ

1996-2010
4.1

71

M t s ch tiêu v xu t kh u lao ñ ng t nh B c Ninh giai ño n
2006-2010

4.2

74

S lư ng xu t kh u lao ñ ng c a B c Ninh so v i c nư c

75

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

vi


4.3

Cơ c u lao ñ ng xu t kh u theo ñ tu i giai ño n 2006 - 2010

4.4

Cơ c u lao ñ ng xu t kh u theo gi i tính c a t nh B c Ninh và
c nư c giai ño n 2006 - 2010

4.5

78

Cơ c u lao ñ ng xu t kh u theo ngành ngh c a t nh B c Ninh
80

và c nư c
4.6

B ng t ng h p xây d ng k ho ch s lư ng lao ñ ng ñi XKLð

giai ño n 2006 - 2010 c a các huy n/TX/TP

4.7

85

Danh sách các ñơn v ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng trên ñ a bàn
t nh B c Ninh

4.8

90

S lao ñ ng là ngư i B c Ninh ñi xu t kh u lao ñ ng t i Hàn
Qu c t năm 2006-2010

4.9

95

B ng t ng h p tình hình lao đ ng đăng ký h p ñ ng cá nhân ñi
làm vi c t i ðài Loan t năm 2006 - 2010

4.10

97

B ng t ng h p tình hình thanh lý h p đ ng t i các doanh nghi p
98

ñưa lao ñ ng ñi làm vi c có th i h n t i nư c ngoài
4.11

B ng t ng h p n i dung ñào t o và phân ph i th i gian c a các
doanh nghi p ho t ñ ng ñưa lao ñ ng ñi làm vi c

4.12

nư c ngoài

100

B ng t ng h p m c thu ti n mơi gi i c a Cơng ty đ i v i ngư i
lao ñ ng, áp d ng tháng 12/2010

4.13

76

103

B ng t ng h p m c thu ti n d ch v c a Cơng ty đ i v i ngư i
lao ñ ng, áp d ng tháng 12/2010

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

103

vii

DANH M C CÁC SƠ, BI U ð , H P
STT

Tên sơ ñ

Trang

2.1

Các lo i lao ñ ng c a các nư c xu t kh u và nh p kh u lao ñ ng

6

2.2

Nguyên nhân d n ñ n xu t kh u lao ñ ng

7

2.3

H th ng qu n lý lao đ ng

2.4

Quy trình qu n lý xu t kh u lao ñ ng c a Hàn Qu c

2.5

Lao đ ng Inđơnêsia đi làm vi c

nư c ngồi c a Hàn Qu c

34
36

nư c ngoài b ng con ñư ng

h p pháp
STT

Tên bi u ñ

4.1

Trang

Th ph n lao ñ ng xu t kh u c a Vi t Nam trên th gi i

4.2

43

51

T tr ng s lư ng lao ñ ng xu t kh u c a B c Ninh so v i c
nư c giai ño n 2006 -2010

76

4.3

Cơ c u lao ñ ng xu t kh u theo tu i t nh B c Ninh

77

4.4

Cơ c u lao đ ng theo gi i tính c a t nh B c Ninh giai ño n 2006
- 2010

78

4.5

Xu t kh u lao ñ ng t nh B c Ninh chia theo các nư c

79

4.6

Cơ c u lao ñ ng xu t kh u theo ngành ngh c a t nh B c Ninh và
c nư c

STT

80

Tên h p

Trang

1

Nhu c u th trư ng XKLð chia theo các huy n/th xã/thành ph

2

S l n t ch c t p hu n các chính sách v XKLð và s doanh
nghi p ho t ñ ng XKLð ñang tuy n lao ñ ng trên ñ a bàn

3

85
87

Thu nh p bình quân m t tháng c a lao ñ ng ñi làm vi c t i Hàn
Qu c

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

96

viii


1. M ð U

1.1 Tính c p thi t c a ñ tài

Trong ñi u ki n qu c t hố s n xu t và đ u tư bùng n vào nh ng th p
k g n ñây, xu t kh u lao ñ ng ñã d n tr thành m t ph n không th tránh kh i
c a h th ng kinh t th gi i. ð ng và Nhà nư c ta ñã xác ñ nh xu t kh u lao
ñ ng là m t lĩnh v c ho t ñ ng kinh t quan tr ng c a qu c gia ñã và ñang ñem
l i nh ng l i ích kinh t và xã h i ñáng k .
ð i v i nư c ta, s phát tri n dân s và lao ñ ng (v i s dân kho ng 86
tri u ngư i, trong đó l c lư ng lao đ ng chi m 60%) ñã gây ra nh ng v n ñ
kinh t - xã h i ph c t p và gay g t không ch hi n nay mà cịn trong nhi u năm
t i. ð có th t o ñư c s cân b ng gi a kh năng v cơ s v t ch t có h n và
m c tăng dân s , ngu n lao ñ ng

m c chênh l ch khá cao như hi n nay thì s

ph i t o ra thêm hàng tri u công ăn vi c làm cho ngư i lao đ ng. Trư c tình
hình đó, xu t kh u lao đ ng đóng m t vai trị h t s c quan tr ng vì nó có th góp
ph n gi i quy t đư c 2 m c tiêu quan tr ng c a ñ t nư c.
Th nh t là m c tiêu v kinh t : xu t kh u lao đ ng góp ph n mang l i
ngu n thu ngo i t cho qu c gia, tăng thu nh p cho ngư i lao đ ng và gia
đình h .
Th hai là m c tiêu v xã h i: góp ph n gi i quy t ñư c vi c làm cho m t
b ph n khơng nh lao đ ng trong nư c, tăng cư ng quan h h p tác gi a Vi t
Nam v i các nư c, c ng c và phát tri n c ng ñ ng ngư i Vi t Nam
ngoài hư ng v t qu c, t o s

nư c

n đ nh cho xã h i…

Chính vì l đó mà cơng tác xu t kh u lao đ ng đã đư c c th hố b ng
Ch th 41/CT/TW c a B chính tr , Lu t ngư i lao ñ ng Vi t Nam ñi làm vi c

nư c ngồi theo h p đ ng c a Qu c h i khoá XI, kỳ h p th

10 ngày

29/11/2006 và Ngh ñ nh 126/2007/Nð-CP c a Chính ph .
B c Ninh cũng như nhi u đ a phương khác trong c nư c ñã và ñang dành
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

1


s quan tâm ñ c bi t cho v n ñ lao ñ ng, vi c làm
vi c làm cho lao ñ ng

ñ a phương. ð gi i quy t

ñ a phương, B c Ninh đã đ ra khơng ít các gi i pháp

như: phát tri n các làng ngh th công, xây d ng và m r ng khu công nghi p,
gi i quy t vi c làm cho lao ñ ng sau khi thu h i ñ t... và m t trong nh ng bi n
pháp h u hi u ñã và ñang ñư c B c Ninh ñ y m nh ñó là xu t kh u lao ñ ng.
Tuy nhiên, bên c nh nh ng l i ích do xu t kh u lao đ ng mang l i thì
cũng có khơng ít nh ng v n ñ b t c p n y sinh ñ i v i B c Ninh, m t t nh n m
trong vành ñai phát tri n kinh t c a th đơ Hà N i và tam giác kinh t c a mi n
B c (Hà N i - H i Phịng - Qu ng Ninh) đó là: chưa có s th ng nh t v m t
nh n th c và t m quan tr ng c a xu t kh u lao ñ ng trong các m c tiêu, bi n
pháp và gi i quy t vi c làm. Thi u s ph i h p ñ ng b gi a các c p, các ngành,
các ñơn v trong cơng tác xu t kh u lao đ ng. Cơ ch , chính sách thi u đ ng b ,
c th v công tác qu n lý xu t kh u lao ñ ng…vv
Nh m th c hi n có hi u qu ch trương đ y m nh xu t kh u lao ñ ng c a

ð ng và Nhà nư c. B c Ninh c n thi t ph i xây d ng m t h th ng các m c
tiêu, chi n lư c và có nh ng cơ ch , chính sách c th , phù h p v i ñi u ki n
phát tri n trư c m t và trong th i gian t i.
Xu t phát t th c tr ng đó tơi ti n hành l a ch n đ tài: “Nghiên c u
công tác qu n lý xu t kh u lao ñ ng trên ñ a bàn t nh B c Ninh” làm lu n
văn th c s kinh t cho mình.
1.2 M c tiêu nghiên c u

1.2.1 M c tiêu chung
Trên cơ s ñánh giá th c tr ng công tác qu n lý xu t kh u lao đ ng, t đó
đ xu t m t s gi i pháp ch y u nh m nâng cao hi u qu công tác qu n lý xu t
kh u lao ñ ng trên ñ a bàn t nh B c Ninh.

1.2.2 M c tiêu c th
- H th ng hóa m t s v n đ lý lu n cơ b n và th c ti n v ho t ñ ng
xu t kh u lao ñ ng, công tác qu n lý xu t kh u lao đ ng.

Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

2


- Phân tích th c tr ng cơng tác qu n lý xu t kh u lao ñ ng, xác ñ nh các
y ut

nh hư ng ñ n qu n lý xu t kh u lao ñ ng trên ñ a bàn t nh B c Ninh.
- Nghiên c u, ñ xu t m t s gi i pháp ch y u nh m nâng cao hi u qu

công tác qu n lý ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng trên ñ a bàn t nh B c Ninh.
1.3 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u

1.3.1 ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u tr c ti p là cơ quan qu n lý nhà nư c v XKLð,
các ñơn v ñư c phép ñưa lao ñ ng đi làm vi c

nư c ngồi, các h gia đình

có lao đ ng đang tham gia XKLð và các h gia đình đã có lao đ ng đi XKLð
v nư c.

1.3.2 Ph m vi nghiên c u
ð tài t p trung nghiên c u th c tr ng ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng trên
ñ a bàn t nh B c Ninh, nghiên c u gi i pháp ch y u nh m tăng cư ng cơng tác
qu n lý đ đ ra các gi i pháp thích h p.
Ph m vi khơng gian: Nghiên c u trên ñ a bàn t nh B c Ninh t các s
li u c a S Lao ñ ng - TB và XH, C c Th ng kê t nh B c Ninh. Bên c nh đó,
tham kh o s li u c a B Lao ñ ng - Thương binh và Xã h i, C c Qu n lý lao
đ ng ngồi nư c, Trung tâm Lao đ ng ngồi nư c. Ngồi ra, đ tài có tham
kh o kinh nghi m c a m t s nư c.
Ph m vi th i gian: các d li u thu th p, các ñ i tư ng kh o sát ñư c xem
xét trong gi i h n t năm 2006 ñ n 2010, các gi i pháp ñ xu t ñư c áp d ng
cho giai ño n t năm 2011 ñ n 2015.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

3


2. T NG QUAN TÀI LI U NGHIÊN C U
2.1 Cơ s lý lu n

2.1.1 Lý lu n v xu t kh u lao ñ ng
2.1.1.1 Khái ni m xu t kh u lao ñ ng
Trong giai ño n hi n nay, di dân qu c t thư ng g n li n v i quá trình di
chuy n lao ñ ng t các nư c ñang phát tri n sang các nư c phát tri n, t các
nư c ñông dân, nghèo tài nguyên ñ n các nư c giàu tài nguyên và thưa dân. S
lao ñ ng này không ch bao g m nh ng công nhân làm vi c gi n đơn mà cịn
c nh ng lao ñ ng k thu t cao, nh ng chuyên gia t o nên hi n tư ng “ch y
máu ch t xám” t các nư c ñang phát tri n sang các nư c phát tri n.
Di chuy n qu c t s c lao ñ ng là hi n tư ng ngư i lao đ ng ra nư c
ngồi nh m m c đích tìm ki m vi c làm, cho thuê s c lao ñ ng ñ ki m s ng.
Khi ra kh i m t nư c, ngư i lao ñ ng thư ng ñư c g i là ngư i xu t cư, còn
s c lao ñ ng c a ngư i ñó ñư c g i là s c lao ñ ng xu t kh u.
T nh ng ho t ñ ng di chuy n qu c t s c lao ñ ng t phát, ñơn l ñã
tr thành nh ng trào lưu di dân qu c t . Ngày nay khi di chuy n lao ñ ng qu c
t ñã tr thành m t hi n tư ng kinh t - xã h i ph bi n thì thu t ng xu t kh u
lao ñ ng ra ñ i và ñư c s d ng m t cách r ng rãi.
Xu t kh u lao ñ ng là m t ho t ñ ng thu c lĩnh v c kinh t ñ i ngo i, là
m t hình th c đ c thù c a ho t ñ ng xu t kh u nói chung, trong đó hàng hóa
đem xu t kh u là s c lao ñ ng c a ngư i lao ñ ng. Xu t kh u lao ñ ng là m t
ho t ñ ng t t y u khách quan c a quá trình di chuy n các y u t ñ u vào c a
s n xu t. Nó đư c dùng đ ch m t lĩnh v c ho t ñ ng kinh t c a m t qu c gia
do các t ch c kinh t th c hi n nhi m v cung ng lao ñ ng cho các t ch c
kinh t c a m t nư c khác có nhu c u s d ng lao ñ ng nh p kh u. Trong ñi u
ki n kinh t th trư ng, ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng ñư c th c hi n ch y u
d a trên cơ s quan h cung - c u s c lao đ ng.
Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

4

Xu t kh u lao ñ ng ñư c ñ c p ñ n trong lu n văn này là s di chuy n
lao ñ ng và chuyên gia ñ n làm vi c có th i h n

nư c ngồi (sau đây đư c

g i chung là xu t kh u lao đ ng) có t ch c, h p pháp thơng qua nh ng Hi p
đ nh Chính ph , ho c các t ch c kinh t ñư c c p gi y phép ho t ñ ng cung
ng và ti p nh n lao ñ ng, ho c thơng qua các h p đ ng nh n th u khốn
cơng trình ho c đ u tư ra nư c ngồi.
Xu t kh u lao đ ng nư c phát tri n: Các nư c này có xu hư ng g i lao
ñ ng k thu t cao sang các nư c ch m phát tri n, ñang phát tri n ñ l y thêm
ngo i t . Trư ng h p này có th hi u là đ u tư ch t xám có m c ñích, nh m
m c tiêu thu h i l i m t ph n chi phí đào t o cho ñ i ngũ chuyên gia trong
nhi u năm, m t ph n khác là phát huy năng l c ñ i ngũ chuyên gia, công nhân
k thu t b c cao đ tăng thu ngo i t , tìm ki m l i nhu n nư c ngoài.
Xu t kh u lao ñ ng

các nư c ch m phát tri n và đang phát tri n: Các

nư c này có xu hư ng g i lao đ ng ph thơng, lao ñ ng tay ngh b c trung và
b c cao sang các nư c nh p kh u lao ñ ng ñ thu ti n công, tăng thu nh p và
tích lũy ngo i t , m t khác ñ gi m s c ép v nhu c u vi c làm trong nư c.
M i quan h gi a các nư c xu t kh u và nh p kh u lao ñ ng th hi n qua
sơ ñ sau :

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

5

Các nư c xu t kh u lao ñ ng

Các nư c ñang phát tri n

Chuyên
gia
cao
c p

CNKT
lành
ngh

ð i ngũ
CNKT
theo
ngành

Các nư c phát tri n

Cán b
K
thu t
Trung
c p

Các nư c ñang phát tri n

Lao

ñ ng
k thu t

ñơn gi n

Lao
ñ ng
d ch v

Các nư c phát tri n

Các nư c nh p kh u lao ñ ng

Sơ ñ 2.1 : Các lo i lao ñ ng c a các nư c xu t kh u và nh p kh u lao ñ ng
2.1.1.2 Xu t kh u lao ñ ng là xu th t t y u khách quan
M t s nguyên nhân d n ñ n xu t kh u lao ñ ng
- S phát tri n không ñ ng ñ u v l c lư ng s n xu t và kinh t xã h i,
cũng như là s phân b khơng đ u v tài ngun thiên nhiên và dân s gi a các
qu c gia ñã d n ñ n s phát tri n không ñ ng ñ u gi a các qu c gia v các y u
t s n xu t. Trong ñi u ki n kinh t th trư ng, vi c gi i quy t tình tr ng m t
cân đ i nói trên ñư c ti n hành thông qua th trư ng qu c t , trong đó th
trư ng lao đ ng qu c t là th trư ng các y u t ñ u vào quan tr ng c a nhi u
nư c trong nhi u th p k qua. Sau ñây chúng ta hãy xem xét m t s nguyên
nhân d n ñ n xu t kh u lao ñ ng

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

6

Di dân qu c t
Xu t cư

Nh p cư
L c lư ng lao ñ ng

Di dân qu c t t do

Di dân qu c t có t ch c

Các t ch c
Chính ph

Các t ch c
phi Chính ph

Di dân qu c t và XKLð có t ch c

Kinh
t

Mơi
trư ng

Chính
tr

Chi n
tranh

Khác

Sơ ñ 2.2: Nguyên nhân d n ñ n xu t kh u lao ñ ng
- Nh ng bi n ñ ng v nhu c u s c lao ñ ng
Nh ng bi n ñ ng v nhu c u s c lao ñ ng là nguyên nhân khách quan
d n ñ n xu t kh u lao ñ ng. Hay nói theo m t cách khác, tính ch t khơng đ ng
đ u c a q trình tích lũy tư b n làm n y sinh s c n thi t ph i có s trao đ i
qu c t v hàng hóa s c lao đ ng.
Trên cơ s quan sát s lư ng l n các hi n tư ng di dân qu c t , nhi u lý
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

7


thuy t v di dân ñã ñư c khái quát trong đó đáng k nh t là lý thuy t “l c ñ y l c hút” c a Ravenstien (1889), là ngư i ñ u tiên ñưa ra phân tích các dịng
dân di cư ch y t Ai Len sang nư c Anh h i ñ u th k XIX, ñã cho r ng các
y u t “l c hút” quan tr ng hơn các y u t “l c đ y”. Khi đó nơng dân b tư c
đo t h t ru ng ñ t, ñ ng th i nư c Anh l i c n nhi u lao đ ng trong các nhà
máy, xí nghi p cơng nghi p, thu nh p c a công nhân l i cao hơn thu nh p c a
nông dân - ñây chính là “l c hút” và là nguyên nhân có s di cư sang Anh.
- S chênh l ch v trình đ phát tri n kinh t ngày càng tăng gi a các nư c
Phương th c s n xu t tư b n ch nghĩa ra ñ i khơng ch thúc đ y l c
lư ng s n xu t phát tri n mà cịn d n đ n s phân hóa giàu nghèo ngày càng
tăng gi a t ng l p ch s h u tư li u s n xu t và ngư i lao ñ ng trong m i
qu c gia. M t trong các quy lu t ñ c thù c a ch nghĩa tư b n là quy lu t phát
tri n không ñ ng ñ u v kinh t và xã h i. H u qu t t y u c a nó là s phân
hóa ngày càng sâu s c v trình đ phát tri n và s phân chia các nư c tư b n
thành nh ng nhóm nư c giàu và nhóm nư c nghèo.
Ngày nay, s chênh l ch trình đ phát tri n gi a hai nhóm nư c tư b n
phát tri n và tư b n ñang phát tri n ngày càng tăng. N u năm 1770, t ng s n

ph m xã h i tính theo đ u ngư i

các nư c phương Tây ch g p 1,2 m c c a

các nư c Á, Phi và M La tinh thì 200 năm sau, năm 1970 ch tiêu đó

các

nư c tư b n phát tri n tăng thêm 15,5 l n trong khi các nư c đang phát tri n
ch tăng thêm có 2 l n. Còn chênh l ch v ch tiêu thu nh p qu c dân tính theo
đ u ngư i gi a hai nhóm nư c là 1 : 2 (ñ u th k XIX), 1 : 10 (1960), 1 : 15
(1980) và 1 : 25 vào năm 2000 [20, tr.107].
Y u t quy t ñ nh ñ i v i di chuy n qu c t v s c lao đ ng khơng ph i
là s tuy t đ i v m c s ng mà là t l thu nh p qu c dân bình quân gi a các
nư c xu t cư và nh p cư. M t nghiên c u v di dân riêng l h p pháp t
Mexico t i M cho th y m t ngư i lao đ ng khi

Mexico ch có m c lương

trung bình 31 USD/tu n, trong khi đó h có th ki m đư c m c thu nh p là 278
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

8


USD/tu n ngay sau khi nh p cư và lao ñ ng t i M (tăng 9 l n). Tương t , m t
cơng nhân Inđơnêsia nh n đư c 28 cent/ngày

trong nư c nhưng s ñư c 2

USD ho c hơn n a khi làm cơng vi c đó t i Malaysia. Rõ ràng ngư i lao ñ ng
s có đư c nh ng l i ích kinh t to l n khi h di cư ñ n các nư c có n n kinh t
phát tri n hơn.
M t trong nh ng phương pháp ñánh giá hi u qu c a vi c di chuy n lao
ñ ng vì m c đích kinh t , thơng thư ng ngư i ta hay s d ng mơ hình chi phí hay
mơ hình l i ích (cost or benefit model) c a Stouffer (1944) và Locosy (1966) :

M ij = K

Mij

U i Wi Li L j
x
x
U j W j Dij

(1.1)

: S lư ng ngư i di chuy n t i ñ n j;

Ui,Uj : T l th t nghi p t i i và j;
Wi, Wj : Thu nh p theo lương bình quân t i i và j;
Li,Lj

: S ngư i trong l c lư ng lao ñ ng phi nông nghi p t i i và j
(ch y u tính cho khu v c thành th và các khu công nghi p);

Dij

: Là kho ng cách t i ñ n j;

K

: Là h ng s ;

i

: Nơi lao ñ ng xu t cư;

j

: Nơi lao ñ ng ñ n nh p cư.

Mơ hình trên đã đ c p t i các bi n s vi c làm, lao ñ ng và thu nh p (t
lương) c a ngư i lao đ ng, mơ hình cịn cho th y quy mơ di chuy n lao đ ng
t i m t nơi nào đó ph thu c vào c u trúc c a dân s và ngu n lao ñ ng c a
nư c s t i nhi u hơn là s khác bi t c a m c ñ kinh t thu n túy và các khác
bi t liên quan khác.

ñây s chênh l ch c a bi n s Wi/Wj, t c là s chênh

l ch v thu nh p c a ngư i lao đ ng chính là ñ ng cơ thúc ñ y di chuy n lao
đ ng vì m c đích kinh t . Mơ hình 1.1 cho th y s chênh l ch r t l n v m c
lương c a công nhân có cùng m t trình đ k năng gi a các khu v c trên th
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

9


gi i, ñ c bi t gi a các nư c ñang phát tri n và các nư c phát tri n, cũng là m t

nhân t thu hút nh p cư vào các nư c phát tri n Tây Âu, B c M hay Nh t B n.
Không ch có s chênh l ch v trình đ phát tri n kinh t gi a các nư c,
các khu v c trên th gi i mà c s khác bi t v phân b dân cư và s tăng
trư ng v dân s cũng t o ra s c ép

các m c ñ khác nhau v vi c làm d n

đ n tình tr ng xu t cư đ tìm ki m vi c làm.
- S chênh l ch v m c tăng dân s t nhiên
S chênh l ch v t c ñ gia tăng dân s c ng v i kho ng cách ngày càng
gia tăng v trình ñ phát tri n kinh t là m t trong nh ng nguyên nhân cơ b n
gây ra hi n tư ng xu t cư t nh ng nư c có t c đ tăng dân s cao hơn và trình
đ phát tri n kinh t th p đ n các nư c có trình đ phát tri n kinh t cao hơn
nhưng t c ñ tăng dân s th p.
là 1%, cịn

nhóm nư c tư b n phát tri n t l tăng dân s

các nư c ñang phát tri n t l này là 2,3%. M i năm có kho ng 83

tri u ngư i đư c b sung vào dân s th gi i, trong đó có 82 tri u ngư i s ng
các nư c ñang phát tri n. T l ngư i ñang làm vi c trên ngư i v hưu

Nh t

B n và Liên minh Châu Âu s gi m t 5/1 vào th i đi m hi n nay xu ng cịn
3/1 vào năm 2015 n u như khơng có s di dân v i quy mô l n [8, tr.16].
- S k t h p c ba nguyên nhân trên
Di dân qu c t v cơ b n là k t qu c a ba nguyên nhân nói trên. Ba
nguyên nhân này có nh ng q trình phát tri n và gi a chúng có m i quan h

nhân qu , quy ñ nh và tương h l n nhau. Khi t c ñ tăng dân s

m c cao

nhưng n n kinh t phát tri n ch m ch p s d n ñ n n n th t nghi p nghiêm tr ng.
Trong trư ng h p đó m t m t c n ph i ñ y nhanh t c ñ phát tri n kinh t , ñ c
bi t

nh ng ngành s d ng nhi u s c lao ñ ng ñ thu hút l c lư ng lao ñ ng;

m t khác có th xu t cư m t ph n lao ñ ng dư th a sang nh ng nư c khác.
Mexico là m t ví d ñi n hình. Do t c ñ tăng dân s cao, nên hàng năm có
kho ng 800.000 ngư i Mexico c n vi c làm, và có kho ng 200.000 lao ñ ng
Mexico ph i xu t cư ra nư c ngoài, ch y u là nư c láng gi ng M ñ ki m s ng.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

10


Cơng vi c c a ngư i lao đ ng Mexico trên ñ t M ñã làm gi m áp l c trên th
trư ng lao ñ ng và ñem l i m t lư ng ki u h i ñáng k chuy n v trong nư c.
- S tăng thu ngo i t , tăng thu ngân sách, thu nh p và nâng cao trình đ
chun mơn cho ngư i đi làm vi c nư c ngồi
Ngồi nh ng ngun nhân k trên thì đây cũng là m t trong nh ng
nguyên nhân làm cho di dân t do và xu t kh u lao ñ ng ngày càng tr nên h p
d n v i nhi u nư c trên th gi i, th m chí nhi u nư c ñã xây d ng thành chi n
lư c phát tri n xu t kh u lao ñ ng. ðó là trư ng h p c a các nư c Philippin,
Thái Lan, Trung Qu c, n ð , ... Ngân hàng Th gi i (WB) cho bi t m i năm
t ng s ti n lao ñ ng làm vi c

nư c ngồi chuy n v q hương đ t trên 80

t USD, chi m 1,3% GDP c a toàn th gi i. Theo Ngân hàng Phát tri n qu c t
M thì ch riêng s ti n các lao ñ ng làm vi c

M g i v các nư c Nam M

đã đ t 32 t USD. Cịn Ngân hàng Châu Á thì cho bi t năm 2002, lao đ ng
các nư c Châu Á - Thái Bình Dương g i v nư c hơn 27 t USD.
Lao ñ ng M ñ ng ñ u th gi i trong vi c chuy n thu nh p t vi c làm
nư c ngoài v i kho n ti n lên ñ n 30 t USD hàng năm. Lao ñ ng
út ñ ng th hai v i 15 t USD, ti p ñ n là lao ñ ng

r p Xê

n ð v i 10 t USD.

Theo th ng kê chính th c c a WB, 7 tri u lao ñ ng Philippin

nư c ngoài g i

v nư c kho n ti n 6,4 tri u USD/năm (chi m 8,9% GDP), cịn s ti n lao
đ ng Tơnga g i v nư c chi m t i 37,7% GDP hàng năm c a nư c này. Các
chuyên gia v xu t kh u lao ñ ng kh ng ñ nh trên th c t s ti n g i v nư c
còn cao hơn nhi u so v i con s th ng kê chính th c, vì nhi u kho n ti n đư c
chuy n khơng qua các h th ng các ngân hàng [18].
2.1.1.3 Các nhân t

nh hư ng ñ n ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng

XKLð là m t lĩnh v c kinh doanh ñ c thù b tác ñ ng b i các n n kinh
t và các chính sách phát tri n c a các nư c, ñ ng th i nó cũng có tác đ ng tr
l i đ i v i n n kinh t và xã h i c a c nư c xu t cư và nh p cư. Quá trình
XKLð c a m i qu c gia trong ñi u ki n kinh t th trư ng ch u nh hư ng c a
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

11


m t s nhân t cơ b n là :
a) Y u t c nh tranh
XKLð ñư c th c hi n trong s c nh tranh gay g t gi a các qu c gia
xu t kh u lao ñ ng. Ngày càng có nhi u nư c tham gia vào lĩnh v c XKLð,
trong hi n th i và trư c m t các nư c nh p kh u lao ñ ng ch mu n ti p nh n
lao đ ng có k năng cao, thích ng v i cơng ngh m i, đ c bi t là cơng ngh
thơng tin, xi t ch t chính sách nh p cư và có xu hư ng qu n lý lao đ ng nh p
cư thơng qua các h p ñ ng lao ñ ng t m th i và các chính sách qu n lý lao
đ ng nh p cư. ð ng th i các nư c cũng thơng qua T ch c Lao đ ng Qu c t
(ILO) và T ch c Di dân Qu c t (IOM) ñ gi i quy t v n ñ di dân và nh p cư
lao ñ ng m t cách tồn di n, ph c v l i ích c a các qu c gia, ngư i lao ñ ng
và toàn xã h i.
b) Quan h cung - c u v lao ñ ng trên th trư ng th gi i và khu v c
Các nư c kinh t phát tri n có t c đ tăng trư ng GDP cao, nhưng t c
ñ tăng dân s th p, d n ñ n thi u h t v ngu n nhân l c, có nhu c u v nh p
kh u lao ñ ng, trong khi các nư c ch m phát tri n ho c ñang phát tri n c n ñ u
tư m r ng s n xu t, t o thêm vi c làm, gi i quy t n n th t nghi p, b sung
ngu n thu ngân sách và thu nh p cho ngư i lao ñ ng, r t c n ñưa lao ñ ng ra
nư c ngoài làm vi c. Cung - c u lao ñ ng c a th trư ng ph thu c nhi u vào
s phát tri n và các chính sách kinh t c a các nư c như: thu nh p, ñ u tư,
thu , lãi su t ... c a n n kinh t khu v c và th gi i. Khi cung - c u lao ñ ng

m t cân ñ i nghiêm tr ng do nhu c u tìm vi c làm trong nư c quá l n nhưng
kh năng xâm nh p, khai thác th trư ng lao đ ng qu c t cịn h n ch , c nh
tranh gay g t s ñ y chi phí khai thác th trư ng lên quá cao, nh hư ng tr c
ti p ñ n quy n l i ngư i lao ñ ng.
c) Y u t pháp lu t
XKLð ch u tác ñ ng m nh m c a mơi trư ng chính tr và pháp lu t c a
nư c xu t, nh p kh u lao ñ ng và lu t pháp qu c t .
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

12


ð i tư ng tham gia XKLð là ngư i lao ñ ng và các t ch c kinh doanh
ho t ñ ng này. Xu t kh u lao ñ ng khơng cịn là vi c làm c a m t cá nhân, mà
liên quan ñ n nhi u ngư i, nhi u t ch c cung ng lao ñ ng, ñ n các nư c xu t
lao ñ ng, nư c nh p lao ñ ng, IOM và ILO ... Vì v y, qu n lý XKLð ngồi
vi c ph i tuân th nh ng quy ñ nh, nh ng chính sách, nh ng hình th c, quy
lu t c a qu n lý kinh t , còn ph i tuân th nh ng quy ñ nh v qu n lý nhân s
c a c nư c xu t cư và nh p cư. H th ng pháp lu t và chính sách h tr cho
XKLð liên t c địi h i b sung và hồn thi n.
d) Ch t lư ng ngu n lao ñ ng
Các nư c nh p kh u lao ñ ng truy n th ng ñang ñ i m i ñ u tư và hi n đ i
hóa cơng ngh s n xu t, chuy n d ch ñ u tư tư b n sang nư c có giá nhân cơng và
d ch v th p, có nhu c u ti p nh n lao đ ng nư c ngồi có trình đ chun môn, k
thu t cao, tăng d n t tr ng lao ñ ng ch t xám cao trong t ng s lao ñ ng nh p cư.
Theo th ng kê c a ILO, tính đ n năm 2001, có kho ng hơn 60 nư c có
di cư và đi lao ñ ng nư c ngoài, v i t ng s g n 120 tri u ngư i, trong đó các
nư c Châu Á chi m hơn 50%. H u h t các nư c trên th gi i ñ u có lao đ ng
nư c ngồi làm vi c, ILO ư c tính kho ng trên 200 nư c trên th gi i ti p
nh n lao ñ ng nư c ngoài, nhưng ch y u t p trung

kho ng 1/3

châu Âu, 20%

B c M , 15%

các nư c phát tri n,

châu Phi, 12%

các nư c

r p, t t c khu v c ðông B c Á, ðông và Nam Á, Trung và Nam M chi m
chưa ñ n 10% [14].
V i tính ch t ph c t p, nh y c m và tính ch t qu c t cao c a XKLð, s
can thi p c a Nhà nư c vào ho t ñ ng này v i tư cách h tr , qu n lý, giám sát
và ñ nh hư ng cho công tác XKLð là c n thi t, ng v i m i giai ño n phát
tri n kinh t c a m i nư c, ph i có phương th c t ch c và qu n lý XKLð
riêng, trong đó qu n lý XKLð là m t khâu quan tr ng ñ ñ t ñư c hi u qu
kinh t - xã h i.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

13


2.1.1.4 Các ch tiêu ñánh giá hi u qu kinh t - xã h i c a xu t kh u lao ñ ng
Khi xem xét hi u qu XKLð, c n xem xét hai m t kinh t và xã h i
trong m i tác ñ ng qua l i l n nhau, trong s k t h p l i ích c a cá nhân và h
gia đình ngư i lao đ ng v i l i ích c a nhà nư c, trong vi c gi i quy t l i ích

gi a ngư i đi XKLð v i doanh nghi p XKLð, gi a l i ích doanh nghi p v i
l i ích nhà nư c, l i ích c a nư c xu t kh u và nư c ti p nh n lao ñ ng.
Hi u qu kinh t - xã h i c a XKLð là ch tiêu bi u hi n quan h gi a
k t qu v kinh t và xã h i c a ho t ñ ng XKLð v i các ngu n l c ñ t o ra
nó, đư c đánh giá thơng qua thư c đo th c hi n m c tiêu: phát tri n ngu n
nhân l c, gi i quy t vi c làm, t o thu nh p và nâng cao trình ñ tay ngh cho
ngư i lao ñ ng; tăng ngu n thu và d tr ngo i t ; khám phá và ti p nh n các
bí quy t cơng ngh ; tăng cư ng quan h h p tác qu c t v i các nư c.
ð ñ nh lư ng hi u qu c a XKLð, chúng ta có th d a vào các ch tiêu
ch y u sau :
- S lư ng lao ñ ng ñi làm vi c nư c ngoài hàng năm
S lư ng lao ñ ng làm vi c hàng năm
công th c :

nư c ngồi đư c xác đ nh theo

OEj = OEj-1 + OEjx - OEjim

(1)

Trong đó :
+ OEj

: S lư ng lao đ ng làm vi c nư c ngồi năm j;

+ OEj-1

: S lư ng lao ñ ng làm vi c nư c ngồi năm j-1;

+ OEjx

: S lao đ ng ñưa ñi năm j;

+ OEjim

: S lao ñ ng v nư c năm j;

+j

: là năm nghiên c u.

Ch tiêu này cho bi t: N u ho t ñ ng t o vi c làm ngồi nư c đư c duy
trì thư ng xun v i quy mơ h p lý, s có m t l c lư ng làm vi c n đ nh
nư c ngồi, Nhà nư c ti t ki m m t kho n v n t o vi c làm trong nư c.
- T tr ng lao ñ ng xu t kh u trong t ng s l c lư ng lao ñ ng xã h i hàng năm
T tr ng lao ñ ng xu t kh u trong t ng s l c lư ng lao ñ ng xã h i là
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

14


t l ph n trăm s ngư i lao ñ ng đi làm vi c

nư c ngồi so v i t ng s lao

ñ ng xã h i hàng năm.
Bi u th c xác ñ nh t tr ng lao ñ ng xu t kh u như sau :
OER(%) =

OE

OE
x100 =
x100
LF
E +U

(2)

Trong đó :
+ OER: là t l lao đ ng xu t kh u trên t ng s l c lư ng lao ñ ng xã
h i ñư c tính b ng % c a năm nghiên c u;
+ OE: là s lư ng lao ñ ng ñi làm vi c nư c ngoài trong năm.
+ LF: là l c lư ng lao ñ ng xã h i, ñư c xác ñ nh b ng t ng dân s
trong ñ tu i lao ñ ng có vi c làm (E) và dân s khơng có vi c làm (th t
nghi p : U) c a năm nghiên c u;
T tr ng lao ñ ng xu t kh u ph n ánh kh năng gi i quy t vi c làm
ngoài nư c c a xu t kh u lao ñ ng.
- T tr ng lao ñ ng xu t kh u trên t ng s lao ñ ng th t nghi p
T tr ng lao ñ ng xu t kh u trên t ng s lao ñ ng th t nghi p là t l
ph n trăm s ngư i lao đ ng đang làm vi c

nư c ngồi so v i t ng s lao

ñ ng th t nghi p c a năm nghiên c u.
Bi u th c xác ñ nh t tr ng lao ñ ng xu t kh u trên t ng s lao ñ ng th t
nghi p hàng năm như sau :
OERU (%) =

OE
x100

U

(3)

Trong đó :
+ OERU: là t l lao đ ng xu t kh u trên ngư i t ng s l c lư ng lao
ñ ng th t nghi p ñư c tính b ng % c a năm nghiên c u;
+ OE: là s lư ng lao ñ ng ñang làm vi c nư c ngoài trong năm.
+ U: dân s khơng có vi c làm (th t nghi p) trong năm;
T tr ng lao ñ ng xu t kh u trên t ng s lao ñ ng th t nghi p ph n ánh
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

15


kh năng gi i quy t vi c làm, gi m th t nghi p t xu t kh u lao ñ ng. OERU
càng cao, kh năng gi i quy t vi c làm, gi m th t nghi p c a xu t kh u lao
ñ ng càng l n và ngư c l i.
- T tr ng lao ñ ng xu t kh u ñã ñư c ñào t o ngh trong t ng s lao ñ ng xu t
kh u
T tr ng lao ñ ng xu t kh u ñã ñư c ñào t o ngh trong t ng s lao
ñ ng xu t kh u là t l ph n trăm s ngư i lao ñ ng ñã qua ñào t o ñi làm vi c
nư c ngồi so v i t ng s lao đ ng xu t kh u.
Bi u th c xác ñ nh t tr ng lao ñ ng xu t kh u ñã ñư c ñào t o ngh
trong t ng s lao ñ ng xu t kh u như sau :
OERT =

OET
x100
OE

(4)

Trong đó :
+ OERT: là t tr ng lao ñ ng xu t kh u ñã ñư c ñào t o ngh trong t ng
s lao ñ ng xu t kh u đư c tính b ng %;
+ OET: là s lư ng lao ñ ng ñi làm vi c

nư c ngồi đã qua đào t o;

+ OE: là s lư ng lao ñ ng ñi làm vi c nư c ngoài.
ðây là ch tiêu ph n ánh ch t lư ng lao ñ ng xu t kh u.
- T l lao đ ng hồn thành h p đ ng
T l lao đ ng hồn thành h p đ ng là t l ph n trăm gi a s lao đ ng
hồn thành các cam k t trong h p ñ ng trên t ng s lao ñ ng xu t kh u. Bi u
th c xác ñ nh t l lao đ ng hồn thành h p đ ng h i hương như sau :
n

∑ OE
f (%) =

fi

i =1
n

∑ OE

x100
i

i =1

(5)

Trong đó :
+ f: là t l lao ñ ng hoàn thành h p ñ ng;
+ OEfi: là s lao đ ng hồn thành h p đ ng i;
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t …………………………………

16