Tiet 22Bai 21 Nam cham vinh cuu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (708.53 KB, 35 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Biên soạn: Nguyễn Văn

Tõm

Phòng GD&ĐT

Huyn Tánh Linh

Tr êng THCS

Đức Phú

S

N

TiÕt 22

–

Bµi 21:

Nam châm vĩnh cửu

B1.P

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Năm 1820 nhà bác học

ơ

-xtét ng

ời Đan Mạch phát kiến về sự liên

hệ giữa

điện và từ

, (mà hàng nghìn

năm về tr ớc con ng êi vÉn coi lµ

hai hiện t ợng tách biệt, không liên

hệ gì với nhau).

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

ã

Trong điều kiện nào thì xuất hiện

dòng điện cảm ứng?

ã

Mỏy phỏt in xoay chiu có cấu

tạo và hoạt động nh th no?

ã

Vì sao ở hai đầu mỗi đ ờng dây tải

ch ¬ng II: §iƯn tõ häc

Trong chương này ta tìm

hiểu một số nội dung chính

sau:

• Nam châm điện có đặc điểm gì

giống và khác nam châm vĩnh cửu?

• Từ tr ờng tồn tại ở đâu? Làm thế nào để

nhËn biÕt tõ tr êng? BiĨu diƠn tõ tr êng

b»ng h×nh vÏ nh thÕ nào?

ã

Lực điện từ do từ tr ờng tác dụng lên

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

TiÕt 22:

Nam ch©m vÜnh cưu

Tổ Xung Chi là nhà phát

minh của Trung Quốc thế kỉ

V. Ông đã chế ra xe chỉ nam.

Đặc điểm của xe này là dù xe

có chuyển động theo h ớng

nào thì hình nhân trên xe

cịng chØ tay vỊ

h íng Nam

.

Bí quyết nào đã làm cho

hình nhân trên xe của

Tổ Xung Chi luôn luôn

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. ThÝ nghiÖm

C

1

: Nhớ lại kiến thức

về từ tính của nam

châm ở lớp 5 và lớp

7, em hãy đề xuất

một ph ơng án thí

nghiệm để phát hiện

xem mt thanh kim

Trả lời câu C1:SGK



§ a thanh kim

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. ThÝ nghiƯm

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

C2: Đặt kim nam châm

trên giá thẳng đứng nh

hình 21.1

+ Khi đã đứng cân bằng,

kim nam chõm nm dc

Bắc

Nam

Trả lời C2:

SGK

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

C2:

+Xoay cho kim nam

châm lệch khỏi h ớng

vừa xác định, buông

tay. Khi đã đứng cân

bằng trở lại, kim nam

châm còn chỉ h ớng nh

lúc đầu nữa khơng?

Làm lại thí nghiệm hai

lần và cho nhận xét?



+

Khi đã đứng cân

b»ng trë lại, nam châm

Nam

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m

1. ThÝ nghiƯm

2. Kết luận

:



Bình th ờng, kim (hoặc thanh) nam

châm tự do, khi đã đứng cân bằng ln chỉ h ớng

Nam-B¾c.

Mét cùc cđa nam ch©m( còn gọi là từ

cực) luôn chỉ h ớng

Bắc

(đ ợc gọi là cực

Bắc

), còn

cực kia luôn chỉ h ớng

Nam

(đ ợc gọi là cực

Nam

).

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Chúng ta hÃy quan sát một số thanh nam châm

Nam châm chữ U

Nam châm thẳng

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Cách sơn mầu, ký hiệu cực từ

S (South): cùc Nam

N S

N (North): cùc B¾c

Hút sắt, thép, niken,

coban, gaụlini

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Nam châm còn hút đ îc

S N



Không hút đ ợc nhôm đồng và

KL kh«ng thc vËt liƯu tõ

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

TiÕt 23: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. Thí nghiệm

2. Kết luận:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C3: Đ a từ cực của hai nam châm lại gần 
nhau (Hình 21.3 ). Quan sát hiện t 
ợng và cho nhận xét.

Trả lời câu C3:

SGK

Các cực khác tên thì hút nhau.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tính của nam châm
1. Thí nghiệm

2. Kết luận:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C3: Đ a từ cực của hai nam châm lại gần 
nhau (Hình 21.3 ). Quan sát hiện t 
ơng và cho nhận xét.

Trả lời câu C3:

SGK

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Bài 21-

Tit 22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. Thí nghiệm

2. Kết luận:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C3: Đ a từ cực của hai nam châm lại gần 
nhau (Hình 21.3 ). Quan sát hiện t 
ơng và cho nhận xét.

Trả lời câu C3:

SGK

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. ThÝ nghiƯm

2. KÕt ln:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C3: Đ a hai từ cực kh

ác tên

của hai nam 
châm lại gần nhau (Hình 21.3 ).

Quan sát hiện t ơng và cho nhận xét.

Trả lời câu C3:

SGK

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. ThÝ nghiƯm

2. KÕt ln:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C4: Đổi đầu của một trong hai nam

châm rồi đ a lại gần nhau. Có hiện t 
ợng gì xảy ra với các nam châm?

Trả lời câu C4:

SGK

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam châm
1. Thí nghiệm

2. Kết luận:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C4: Đổi đầu cđa mét tr«ng hai nam 
châm rồi đ a lại gần nhau. Có hiện t 
ợng gì xảy ra với các nam châm?

Trả lời câu C4:

SGK

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

TiÐt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

I. Tõ tÝnh cđa nam ch©m
1. ThÝ nghiƯm

2. KÕt ln:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C4: Đổi đầu của một trông hai nam

châm rồi đ a lại gần nhau. Có hiện t 
ợng gì xảy ra với các nam châm?

Trả lời câu C4:

SGK

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Tiêt

22

: Nam châm vĩnh cửu

I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm

2. Kết luận:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C4: Đổi đầu của một trông hai nam

châm rồi đ a lại gần nhau. Có hiện t 
ợng gì xảy ra với các nam châm?

Trả lời câu C4:

SGK

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

I. Từ tính của nam châm
1. Thí nghiệm

2. Kết luận:

II. T ơng tác giữa hai nam châm
1. Thí nghiệm:

C4: Đổi đầu của một trông hai nam 
châm rồi đ a lại gần nhau. Có hiện t 
ợng gì xảy ra với các nam châm?

Trả lời câu C4:

SGK

Các cực cùng tªn cđa hai nam

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

Qua phần II em lại có thêm cách nào để nhận biết nam châm?

SGK



Trả lời: Có thể dùng đặc tính hút đẩy của hai nam châm để

nh n biÕt nam ch©m.

ậ

Và qua đây em có mấy cách để nhận biết các cực của nam châm?

+Căn cứ vào màu sơn.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

TiÕt

22

: Nam ch©m vÜnh cưu

Bài này các em cần nắm một số vấn đề chính sau:

I .Tõ tÝnh cđa nam ch©m

1. ThÝ nghiƯm : V nh xem l i SGKề à ạ

2. Kết luận:

Bình th ờng, kim (hoặc thanh) nam châm tự do, khi đã ng

cân bằng luôn chỉ h ớng

Nam-Bắc.

Một cực của nam châm( còn

gọi là từ cực) luôn chỉ h ớng

Bắc

(đ ợc gọi là cực

Bắc

), còn cực kia

luôn chỉ h ớng

Nam

(đ ợc gọi là cực

Nam

).

II. T ơng tác giữa hai nam ch©m

1. ThÝ nghiƯm: Về nhà xem lại SGK

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

TiÕt

22

I. Tõ tÝnh cđa nam châm

II. T ơng tác giữa hai nam châm

III. Vận dơng

C5: Theo em, cã thĨ giải thích thế nào hiện t ợng

hình nhân trên xe của Tổ Xung Chi lu«n lu«n chØ h

íng Nam?

SGK

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

TiÕt

22

I. Tõ tÝnh cđa nam châm

II. T ơng tác giữa hai nam châm

180

270
90

III. Vận dụng

C6: Ng ời ta dùng la bàn để

xác định h ng Bc, Nam.

Tìm hiểu cấu tạo của la bàn.

H·y cho biÕt bé phËn nµo

cđa la bµn cã tác dụng chỉ h

ớng. Giải thích. Biết rằng

mặt số của la bàn có thể

Đ

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Tit 22

II. T ơng tác giữa hai nam châm

SGK

Trả lời C6: Bé phËn 
chØ h íng cđa la bµn lµ kim

nam châm. Bởi vì tại mọi vị trí 
trên Trái Đất (trừ hai cực) kim

nam châm luôn chỉ h íng 
Nam-B¾c

III. VËn dơng

180
90

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

TiÕt

22

III. VËn dơng

C7: Nhận biết một số nam châm đang có ?
HS tự trả lời

C8: Xác định tên các từ cực của thanh nam 
châm trên hình 21.5.

SGK



Trả lời câu C8: Trên hình 21.5 ( SGK,

N
S

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

TiÕt

22

III. VËn dơng

C8: Xác định tên các từ cực của thanh 
nam châm trên hình 21.5.

SGK



TR¶ lời câu C8: Trên hình 21.5 
( SGK, sát với cực có ghi chữ N (cực 
Bắc) của thanh nam chẩm treo trên 
dây là cựu Nam của thanh nam

N
S

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

TiÕt

22

III. VËn dơng

C8: Xác định tên các từ cực của thanh 
nam châm trên hình 21.5.

SGK

TRả lời câu C8: Trên hình 21.5 
( SGK, sát với cực có ghi chữ N (cực 
Bắc) của thanh nam chÈm treo trªn

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

TiÕt

22

III. VËn dông

C8: Xác định tên các từ cực của thanh 
nam chõm trờn hỡnh 21.5.

SGK

TRả lời câu C8: Trên hình 21.5 
( SGK, sát với cực có ghi chữ N (cực 
Bắc) của thanh nam chẩm treo trên 
dây lµ cùu Nam cđa thanh nam

N
S

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

TiÕt

22

III. VËn dơng

C8: Xác định tên các từ cực của thanh 
nam chõm trờn hỡnh 21.5.

SGK

TRả lời câu C8: Trên hình 21.5 
( SGK, sát với cực có ghi chữ N (cực 
Bắc) của thanh nam chẩm treo trên 
dây là cựu Nam của thanh nam

N
S

I. Từ tính của nam châm

II. T ơng tác giữa hai nam châm

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

III. VËn dông

Bài tập 1. Trên hình vẽ mơ tả tính chất 
từ của Trái Đất. Các từ cực và các 
cực địa lí của Trấi Đất có trùng 
nhau khơng? Hỏi từ cực nằm gần 
cực Bắc địa lí là từ cực gì?

Cực Bắc địa lớ

Từ cực Nam

I. Từ tính của nam châm

II. T ơng tác giữa hai nam châm

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

III. Vận dụng

Bài tập 2. Thầy có một thanh nam 
châm thẳng bị gÃy tại chính giữa 
của thanh, hỏi lúc này một nửa của 
thanh nam châm sẽ nh thế nào?

a. Chỉ còn từ cực Bắc

b. ChØ cßn tõ cùc Nam

c. Cßn mét trong hai tõ cùc

d. VÉn cã hai tõ cùc Nam vµ tõ cực 
Bắc

I. Từ tính của nam châm

II. T ơng tác giữa hai nam châm

S

Đ

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Hng dn v nhà :

1/ Về nhà các em học bài và học

phần ghi chú SGK trang 60.

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

*

Cã thÓ em ch a biÕt

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Tiet 22Bai 21 Nam cham vinh cuu

Biên soạn: Nguyễn Văn

Tõm

<b>Phòng GD&ĐT </b>

<b>Huyn Tánh Linh</b>

<b>Tr êng THCS </b>

<b>Đức Phú</b>

<b>S</b>

<b>N</b>

<b>TiÕt 22 </b>

–

<b> Bµi 21: </b>

<b>Nam châm vĩnh cửu</b>

<b>B1.P</b>

Năm 1820 nhà bác học

ơ

<sub>-xtét ng </sub>

ời Đan Mạch phát kiến về sự liên

hệ giữa

điện và từ

, (mà hàng nghìn

năm về tr ớc con ng êi vÉn coi lµ

hai hiện t ợng tách biệt, không liên

hệ gì với nhau).

ã

<b><sub>Trong điều kiện nào thì xuất hiện </sub></b>

<b>dòng điện cảm ứng?</b>

ã

<b><sub>Mỏy phỏt in xoay chiu có cấu </sub></b>

<b>tạo và hoạt động nh th no?</b>

ã

<b><sub>Vì sao ở hai đầu mỗi đ ờng dây tải </sub></b>

<b>ch ¬ng II: §iƯn tõ häc</b>

<b>Trong chương này ta tìm </b>

<b>hiểu một số nội dung chính </b>

<b>sau:</b>

•

<b><sub>Nam châm điện có đặc điểm gì </sub></b>

<b>giống và khác nam châm vĩnh cửu?</b>

•

<b><sub>Từ tr ờng tồn tại ở đâu? Làm thế nào để </sub></b>

<b>nhËn biÕt tõ tr êng? BiĨu diƠn tõ tr êng </b>

<b>b»ng h×nh vÏ nh thÕ nào?</b>

ã

<b><sub>Lực điện từ do từ tr ờng tác dụng lên </sub></b>

<b>TiÕt 22: </b>

<b>Nam ch©m vÜnh cưu</b>

<b>Tổ Xung Chi là nhà phát </b>

<b>minh của Trung Quốc thế kỉ </b>

<b>V. Ông đã chế ra xe chỉ nam.</b>

<b>Đặc điểm của xe này là dù xe </b>

<b>có chuyển động theo h ớng </b>

<b>nào thì hình nhân trên xe </b>

<b>cịng chØ tay vỊ </b>

<b>h íng Nam</b>

<b>.</b>

<b>Bí quyết nào đã làm cho </b>

<b>hình nhân trên xe của </b>

<b>Tổ Xung Chi luôn luôn </b>

<b>TiÕt </b>

<b>22</b>

<b>: Nam ch©m vÜnh cưu</b>

<b>C</b>

<b>: Nhớ lại kiến thức </b>

<b>về từ tính của nam </b>

<b>châm ở lớp 5 và lớp </b>

<b>7, em hãy đề xuất </b>

<b>một ph ơng án thí </b>

<b>nghiệm để phát hiện </b>

<b>xem mt thanh kim </b>

<b>Trả lời câu C1:SGK</b>



<b>§ a thanh kim </b>

<b>TiÕt </b>

<b>22</b>

<b>: Nam ch©m vÜnh cưu</b>

<b>C2: Đặt kim nam châm </b>

<b>trên giá thẳng đứng nh </b>

<b>hình 21.1</b>

<b>+ Khi đã đứng cân bằng, </b>