Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học: Buổi 2 - ThS. Lý Thục Hiền

BUỔI 2: ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

Báo cáo viên: Lý Thục Hiền
Khoa Quản Trị Kinh Doanh
Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh

Thành cơng khơng chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th1c Hi n
Tang


Mục tiêu – Buổi 2: ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU
% Quy trình nghiên cứu.
% Thảo luận các khái niệm nghiên cứu
% Marketing Research Brief (Yêu cầu nghiên cứu)
% Đề cương nghiên cứu (Đề nghị nghiên cứu)

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th2c Hi n


Market Research Brief
% Khách hàng có mong muốn được thực hiện nghiên cứu
thị trường thường chuẩn bị một nghiên cứu thị trường
tóm lược để gửi đến các cơng ty dịch vụ.
% Bảng tóm lược này nhằm đề ra những nhu cầu nghiên
cứu nhu cầu thị trường và đòi hỏi của công ty. (trên cơ

sở nhận dạng được mục tiêu, nghiên cứu được rõ ràng ,
chặt chẽ, chứa thông tin hữu ích hỗ trợ q trình nghiên
cứu..)

Thành cơng khơng chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th3c Hi n


Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th4c Hi n


Mơ hình trong nghiên cứu
Xác định vấn đề
Mục tiêu nghiên cứu
(giới hạn nghiên cứu)

Câu hỏi nghiên cứu
Câu hỏi nghiên cứu

Đề
cương
nghiên
cứu
(proposal)

Thiết kế nghiên cứu
Lý thuyết, Mơ hình, Biến số, giả thuyết,
chọn mẫu, phương pháp thu thập dữ liệu

Thu thập & phân tích dữ liệu

Báo cáo
Thành cơng khơng chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th5c Hi n


Đề cương nghiên cứu cần chứng minh
% Nghiên cứu xứng đáng được thực hiện
% Nhà nghiên cứu có đủ khả năng để thực hiện nghiên
cứu.
% Nghiên cứu được hoạch định rõ ràng và chặt chẽ .

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th6c Hi n


Nội dung chính của đề cương nghiên cứu
% Giới thiệu
• Lý do thực hiện đề tài, tính cấp thiết của đề tài
• Thảo luận về vấn đề nghiên cứu, mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu
• Ý nghĩa và giới hạn của nghiên cứu

% Thảo luận sơ bộ về cơ sở lý thuyết (literature review)
% Thiết kế nghiên cứu

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th7c Hi n


Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th8c Hi n


Vấn đề thực (real problems) & Triệu chứng (problem symptoms)

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th9c Hi n


Vấn đề nghiên cứu, mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu
% Vấn đề nghiên cứu (Research Problem): Là vấn đề mà
ta quan tâm hay buộc ta phải nghiên cứu.
% Mục tiêu nghiên cứu: Là xác định những kết quả cần đạt
để trả lời cho câu hỏi nghiên cứu.
% Câu hỏi nghiên cứu: Cụ thể hơn mục tiêu nghiên cứu/ có

thể phát biểu dưới các hình thức câu hỏi.

Thành cơng khơng chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th10
c Hi n


Mối quan hệ
Loại
Nghiên cứu mơ tả
nghiên cứu
Câu
hỏi
nghiên cứu
Thiết
kế
nghiên cứu

Cái gì xảy ra?
Điều đó xảy ra như thế nào?
Tại sao điều đó xảy ra?
Mơ tả đơn giản
Mơ tả so sánh
Tương quan

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Nghiên cứu thực nghiệm
Điều đó có là nguyên nhân
của một kết quả không?
Nghiên cứu thực nghiệm
Nghiên cứu bán thực nghiệm

Lý Th11
c Hi n


Các thuật ngữ dùng trong nghiên cứu
Concepts
Khái niệm

Models
Mơ hình

Theory
Lý thuyết

Constructs
Khái niệm dùng
trong nghiên cứu

Thuật ngữ
dùng trong
nghiên cứu

Conceptual
Schemes

Hệ thống khái niệm

Operational
Definitions
Định nghĩa chi tiết

Variables
Biến số
Propositions/
Hypotheses

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th12
c Hi n


Định nghĩa chi tiết

How can we define the variable “class level of students”?
Freshman
• < 30 credit hours
Sophomore
• 30%50 credit hours
Junior
• 60%89 credit hours
Senior
• > 90 credit hours
Chúng ta định nghĩa khách hàng trung thành với Cocacola như thế

nào?

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th13
c Hi n


Lịng trung thành
1.
2.
3.
4.

Tiếp tục mua
Khơng nghĩ đến những thứ khác
Khơng có ý định mua thử những thứ khác
Nói tốt về sản phẩm/dịch vụ/thương hiệu của người
khác
5. Giới thiệu sp/dịch vụ/thương hiệu với người khác.

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th14
c Hi n


Mơ hình nghiên cứu

Mơ hình nghiên cứu
Y = f(X1, X2, Xi, …) + ε
Biến độc lập

X1
X2
…
Xi

Biến phụ thuộc

b1
b2
Y
bi

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th15
c Hi n


Mơ hình nghiên cứu – Vd minh họa

Biến
ngun
nhân
(Xi)

Biến
nghiên
cứu
chính
(Yi)

Yi = f(Xi) + εi

Biến
Kết
quả
(Zi)

Zi = f(Yi) + εi

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th16
c Hi n


Thiết kế nghiên cứu
% Thiết kế nghiên cứu là kế hoạch, cấu trúc, và chiến lược
nghiên cứu nhằm trả lời những câu hỏi nghiên cứu và
kiểm soát những sự thay đổi.
% Thiết kế nghiên cứu bao gồm :
% Lựa chọn thiết kế nghiên cứu
% Lựa chọn mẫu nghiên cứu
% Thiết kế về thu thập dữ liệu

% Phân tích đánh giá số liệu
% Thiết kế về báo cáo.

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th17
c Hi n


Lựa chọn phương pháp nghiên cứu
%

%

$
&'

(

"
)ỹ

!

"

!

!

ậ
ậ

!
#
!

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th18
c Hi n


Các phương pháp nghiên cứu

•Làm rõ vấn đề cần nghiên cứu
•Xác định lại cơ sở lý thuyết
•Phát triển các biến cần khảo sát
(động cơ, lợi ích tìm kiếm, hành vi tiêu dùng, …)
•Phát triển các giả thuyết
Nghiên cứu khám phá
(định tính)

Nghiên cứu mơ tả
(Định lượng)

•Kiểm chứng và lựa chọn
giải pháp tối ứu

•Kiểm định lại các mối quan hệ,
sự khác biệt của các biến thị
trường
•Kiểm định lại các giả thuyết
Nghiên cứu nhân quả
(Định lượng)

•Mơ tả các thơng tin về nhu cầu, động cơ, hành vi
•Mơ tả các xu thế trên thị trường
•Mơ tả các mối quan hệ hay sự khác biệt giữa các biến
•Kiểm chứng lượng hóa các giả thuyết

Thành cơng không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th19
c Hi n


Nghiên cứu thị trường (nghiên cứu mô tả)
Xác định biến nghiên cứu (hành vi người tiêu dùng)
Xác định các cấu trúc thể hiện biến nghiên cứu
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Nhận thức (nhãn hiệu, quảng cáo,…)

Thói quen mua hàng
Lý do mua hàng
Nhân tố quyết định hành vi mua hàng
Hành động tương lai
…….

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th20
c Hi n


Lựa chọn thiết kế nghiên cứu
Nhìn từ góc độ khác nhau như
%
%
%

%
%
%

Làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu: giữa nghiên cứu khám phá
(exploratory) hay là nghiên cứu chính thức (formal).
Mục tiêu nghiên cứu: giữa nghiên cứu mô tả (descriptive) hay là nghiên
cứu giải thích (explanatory) hoặc nghiên cứu quan hệ nhân quả (causal).
Phương pháp: giữa các phương pháp nghiên cứu: điều tra (survey), quan
sát (observation), thực nghiệm (experiment), hay là nghiên cứu dữ liệu thứ
cấp (secondary data).

Thời gian: giữa nghiên cứu thời điểm (cross%sectional) hay nghiên cứu
thời kỳ (longitudinal)
Môi trường (hay không gian) nghiên cứu: giữa nghiên cứu hiện trường
(field study) hay nghiên cứu trong phịng thí nghiệm (laboratory research).
Phạm vi nghiên cứu: giữa nghiên cứu tình huống (case study) hay là
nghiên cứu thống kê (statistical study).

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th21
c Hi n


Lựa chọn mẫu nghiên cứu
–Ai là nguồn số liệu nghiên cứu?
–Đối tượng mục tiêu nghiên cứu có thể xác định
được khơng?
–Có cần chọn mẫu nghiên cứu khơng?
–Chọn mẫu phải chính xác đến mức độ nào?
–Có cần chọn mẫu theo xác suất khơng?
–Có cần chọn mẫu tồn quốc khơng?
–Có cần chọn mẫu với quy mô lớn không?
–Cách chọn mẫu như thế nào?

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th22
c Hi n

Thu thập số liệu
–Ai sẽ thu thập số liệu?
–Thời gian thu thập số liệu mất bao lâu?
–Sự giám sát việc thu thập số liệu cần đến mức nào?
–Những quy trình thu thập số liệu nào phải tuân
theo?

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th23
c Hi n


Phân tích xử lý dữ liệu
–Có ứng dụng quy trình biên tập và mã hố dữ liệu
theo tiêu chuẩn khơng?
–Dữ liệu được phân loại như thế nào?
–Bạn sẽ lập các bảng số liệu thế nào?
–Có bao nhiêu biến được điều tra đồng thời?
–Dựa theo những tiêu chuẩn nào để đánh giá dữ liệu?
–Sử dụng thang đo thế nào?
–Công cụ xử lý cụ thể là công cụ nào?

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th24

c Hi n


Báo cáo
–Ai sẽ đọc báo cáo nghiên cứu?
–Có cần những kiến nghị gì về quản lý khơng?
–Báo cáo u cầu trình bày bao nhiêu lần?
–Hình thức của văn bản báo cáo như thế nào?

Thành công không chỉ là điểm đến mà là suốt cả hành trình
ThS Lý Thục Hiền

Lý Th25
c Hi n