tâm hồn cao thượng tâm hồn cao thượng nguyên tác les grands coeurs tác giả edmond de amicis hà mai anh dịch tâm hồn cao thượng nguyên tác les grands coeurs của văn hào italia edmond de amicis đã

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

TÂM HỒN CAO THƯỢNG

Nguyên tác: Les grands coeurs
Tác giả: Edmond de Amicis
Hà Mai Anh dịch

"TÂM HỒN CAO THƯỢNG", (nguyên tác Les grands coeurs) của văn hào Italia EDMOND DE
AMICIS đã từng là cuốn sách gần như kim chỉ nam của nhiều thế hệ bạn đọc Việt Nam. Thời gian
trơi đi, nhưng những gì tác giả gửi gắm qua từng bài học của thuở đầu đời về cơng ơn cha mẹ; về
lịng u nước, thương người; về tình thầy trị, bè bạn, v.v... vẫn khơng bao giờ cũ, không bao giờ
thừa! Những trang sách – những bài học này – khơng chỉ hữu ích cho những cơng dân tốt tương lai
mà cịn hết sức q báu đối với đơng đảo bạn đọc các giới, các ngành. "TÂM HỒN CAO

THƯỢNG" là cuốn sách của các bạn trẻ, của mọi gia đình. Là món quà tặng ý nghĩa và hữu ích của
các bậc cha mẹ và các bạn trẻ.

THÁNG MƯỜI
* Ngày khai trường

Tại thành Torino (1), thứ hai, ngày 17

---Hôm nay là ngày khai trường. Mấy tháng hè đã thoáng qua như giấc mộng. Sáng nay, mẹ tôi đưa
tôi vào trường Baretti để ghi tên lên lớp ba. Đi đường, óc tôi cứ vơ vẩn đến chốn thôn quê, lấy sự đi
học làm ngại. Phố nào cũng thấy nhan nhản học trị. Hai hiệu sách lớn chật ních những phụ huynh
vào mua sách vở, giấy, bút cặp da. Cửa trường đông nghịt những người, cảnh binh và người gác
cổng phải khó nhọc mới mở được một lối vào.

Vừa bước qua cổng trường thấy một bàn tay vỗ vào vai, tơi giật mình ngoảnh lại thì ra thầy giáo
lớp hai tơi học năm ngối, mái tóc đỏ hoe vẫn để rối, nét mặt vẫn tươi, thầy bảo tơi:

– Enricơ ơi! Thầy trị ta từ nay chia tay nhau nhỉ?

Điều ấy, tôi đã nghĩ đến, nay thầy tơi lại nhắc, khiến tơi thêm chạnh lịng. Mẹ tôi và tôi phải chen
chúc mãi mới vào được trong trường. Các ông, các bà sang trọng, các bà thường dân, thợ thuyền, sĩ
quan, các cụ già, những đầy tớ, ai nấy đều một tay dắt trẻ, một tay cắp gói, đứng chặt phịng trú chân
và ở trên thang gác. Cảnh tượng rất là náo nhiệt.

Hôm nay, lại được trơng thấy 7 phịng học ở từng dưới là nơi rịng rã ba năm trường, ngày nào
tơi cũng lui tới, lịng tơi sung sướng vơ cùng! Trên thềm, các cô giáo đi lại tới tấp. Cô giáo lớp một
đứng ở cửa lớp, thấy tôi liền bảo:

– Enricô ơi! Năm nay em học trên gác. Ít ra ta lại được nhìn em qua lại!
Mẹ tơi đỡ lời:

– Thưa cô, cháu sẽ đến thăm cô luôn.
Chúng tơi chào cơ rồi đi.

Ơng Hiệu trưởng, râu tóc bạc hơn năm ngối, có vẻ bận rộn vội vàng, đang bị vây trong đám các
bà, một số người thất vọng vì khơng cịn chỗ cho con. Bạn tơi đi học đông đủ. Nhiều người coi lớn
vọt lên. Ở từng dưới, việc chia lớp đã xong. Mấy trò em mới đến trường là lần thứ nhất, không chịu
vào lớp, giật lùi như những con ngựa bất kham; người ta phải dùng sức lơi vào. Có em đã ngồi vào
ghế rồi lại trốn ra, có em thấy cha mẹ thì tru lên khóc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Đúng 10 giờ thì học trị lớp tơi đều vào cả; 54 người trong bọn, tôi nhận mãi mới thấy 15 hay 16
bạn lớp cũ. Trông thấy tôi, anh Đêrôtxi, người học trò bao giờ cũng chiếm phần thưởng thứ nhất,
liền ra hiệu mừng rỡ.

So với rừng rậm và non xanh là những nơi tôi đã qua chơi mấy tuần lễ trước thì trường học coi
bé nhỏ và buồn tênh!

Hết nhớ cảnh lại nhớ người. Tôi nhớ thầy cũ tôi ở lớp hai, một ông thầy khoan từ và vui vẻ, bao
giờ trông thấy tôi cũng mỉm cười. Tôi rất tiếc không được thấy thầy ở đây với bộ tóc hoe đỏ rối bù.
Thầy giáo chúng tơi bây giờ, người to lớn, khơng có râu, tiếng nói sang sảng. Đứng trên bục cao,
thầy nhìn xuống chịng chọc hết người này đến người khác hình như muốn coi thấu tâm tình chúng
tơi. Thầy nghiêm q, ít khi thấy nở một nụ cười.

Tơi nghĩ bụng: "Hơm nay mới là ngày đầu, cịn mười tháng nữa mới đến nghỉ hè. Trong mười
tháng ấy sẽ có biết bao nhiêu là việc làm, bao nhiêu là bài làm và bao nhiêu là sự khó nhọc đang chờ
ta!", nên lúc ra về tơi có vẻ chán nản. Mẹ tôi khuyên rằng:

– Enricô ơi! Hãy can đảm lên, con ạ! Mẹ sẽ cùng học bài với con...

Tơi n tâm theo mẹ tơi về nhà, nhưng lịng vẫn nhớ tiếc một ơng thầy vui tính và hiền từ, vẫn
thấy trường học kém vui, không bằng năm ngối.

__________________

(1) Tơrinơ: một thành phố ở khu tây bắc nước Italia, trên sông Pô

Thầy giáo mới
Thứ ba, ngày 18

---Tưởng thế, chứ thầy giáo mới chúng tôi đã khéo làm xứng ý mọi người ngay sáng hôm nay.
Giờ vào học, sau khi thầy đã ngồi vào bàn, chốc chốc lại thấy một người học trò cũ qua cửa cúi
chào. Cũng có người vào bắt tay thầy và thăm hỏi một cách rất cung kính. Đủ biết học trò cũ cũng
quyến luyến thầy biết dường nào và như muốn cịn được ở gần thầy. Nhưng chào thì chào, bắt tay
thì bắt, thầy khơng nhìn thẳng mắt ai, cứ lảng trông ra cửa sổ. Những dấu thân ái và biết ơn ấy tưởng
đã làm cho thầy thoả ý nhưng trái lại đã khiến thầy mủi lòng.

</div>

<!--links-->