CHAT RAN KET TINH CHAT RAN VO DINH HIH

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.75 MB, 31 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

ChngVII:

Chấtưrắnưvàưchấtưlỏng.ưSựưchuyểnưthể

*Cht rn kt tinh v cht rn vơ định

hình.

•Biến dạng cơ của vật rắn.

•Các hiện tương bề mặt của chất lỏng.

•Sự chuyển thể của các chất.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

:

Ở thể rắn, các phân tử ở gần nhau ( khoảng cách giữa

các phân tử chỉ vào cỡ kích thước của chúng ). Lực

tương tác giữa các phân tử chất rắn rất mạnh nên giữ

được các phân tử này ở các vị trí xác định và làm cho

chúng chỉ có thể dao động xung quanh các vị trí cân

bằng xác định.

Có phải tất cả các chất rắn đều có cấu trúc và tính chất

giống nhau hay khơng?Ta có thể phân biệt các chất rắn

khác nhau dựa trên những dấu hiệu nào?

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Bài 34

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

Quan sát hạt muối ăn tinh khiết

và nêu nhận xét về hình dạng

của nó? Nếu đập hạt muối thành

nhiều mảnh nhỏ khác nhau thì

chúng có hình dạng như thế

nào?

- Các hạt muối ăn có dạng khối lập phương hoặc

khối hình hộp.Các mảnh nhỏ có kích thước khác

nhau cũng có dạng khối lập phương hoặc khối hình

hộp.

 Kết cấu rắn có dạng hình học xác định của muối

ăn được gọi là cấu trúc dạng tinh thể.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Cl

-Na

+

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

Tinh thể có cấu trúc như thế nào?

*Quan sát và phân tích cấu trúc tinh thể của muối ăn:

Na

Cl

-

Tinh thể Muối ăn có dạng hình lập phương

được cấu trúc bởi các ion Cl

-

và Na

+ .

Mỗi ion

luôn dao động nhiệt quanh một vị trí cân bằng

trùng với mỗi đỉnh của khối lập phương.

- Tinh thể được cấu trúc bởi các hạt

(nguyên tử, phân tử, ion) liên kết

chặt chẽ với nhau bằng những lực

tương tác và sắp xếp theo một trật

tự hình học xác định, trong đó mỗi

hạt ln dao động nhiệt quanh vị trí

cân bằng của nó.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6></div>
(7)<div class='page_container' data-page=7></div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt 
(nguyên tử, phân tử, ion) liên kết chặt 
chẽ với nhau bằng những lực tương tác 
và sắp xếp theo một trật tự hình học xác 
định, trong đó mỗi hạt ln dao động 
nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó.

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là

chất rắn kết tinh

 Các tinh thể của cùng một chất thì có chung một

dạng hình học nhưng có thể có kích thước khác nhau

phụ thuộc vào q trình hình thành tinh thể diễn biến

nhanh hay chậm, tốc độ kết tinh càng nhỏ tinh thể

càng có kích thước lớn.

Trả lời:

Tinh thể của một chất

được hình thành trong q trình

đơng đặc của chất đó.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt

(nguyên tử, phân tử, ion) liên kết chặt 
chẽ với nhau bằng những lực tương tác 
và sắp xếp theo một trật tự hình học xác 
định, trong đó mỗi hạt ln dao động 
nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó.

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là

chất rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

a) C

ác chất rắn kết tinh được

cấu tạo từ cùng một loại hạt,

nhưng cấu trúc tinh thể không

giống nhau thì những tính chẫt

vật lí của chúng cũng khác

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Kim cương

Than chì

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt

(nguyên tử, phân tử, ion) liên kết chặt chẽ
với nhau bằng những lực tương tác và sắp
xếp theo một trật tự hình học xác định,
trong đó mỗi hạt ln dao động nhiệt quanh
vị trí cân bằng của nó.

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất
rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

Quan sát và mơ tả mạng tinh thể

Kim cương

và

Than chì?

* Kim cương

C

-Mạng tinh thể kim cương: các nguyên tử C

liên kết theo mọi hướng đều giống nhau

a) C

ác chất rắn kết tinh được

cấu tạo từ cùng một loại hạt,

nhưng cấu trúc tinh thể

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất
rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

a) Các chất rắn có cấu tạo cùng

một loại hạt nhưng cấu trúc mạng

tinh thể khác nhau thì tính chất vật

lý (dẫn điện, nhiệt nóng chảy…)

của chúng cũng khác nhau.

-

Mạng tinh thể than chì: mỗi nguyên tử C nằm ở

đỉnh của một hình lục giâc đều. Các hình này sắp

xếp nối nhau tạo thành mạng phẳng. Các mạng

phẳng sắp xếp song song cách đều nhau.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất
rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

a) Các chất rắn có cấu tạo cùng một loại
hạt nhưng cấu trúc mạng tinh thể khác
nhau thì tính chất vật lý (dẫn điện, nhiệt
nóng chảy..) của chúng cũng khác nhau.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Rất mềm, dẫn điện

Rất cứng, không dẫn điện

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Than chì

Kim cương

C

Tại sao Kim cương và than

chì đều được cấu tạo từ các

nguyên tử các-bon mà lại

có tính chất vật lý khác

nhau?

Rất cứng, khơng dẫn điện

Rất mềm, dẫn điện

Tính chất vật lý khác nhau

là do cấu trúc mạng tinh

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

Ví dụ : - ở p =1atm nước đá nóng chảy ở 0

0

C

- Thiếc nóng chảy ở 232

0

C

…

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là

chất rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

b) Mỗi chất rắn kết tinh nóng chảy (hoặc 
đông đặc) ở một nhiệt độ xác định

không đổi ở áp suất cho trước

a)

Các chất rắn kết tinh được cấu tạo từ 
cùng một loại hạt, nhưng cấu trúc tinh 
thể khơng giống nhau thì những tính 
chẫt vật lí của chúng cũng khác nhau

t = 1452

C

Niken

t = 960

C

B¹c

t = 659

C

Nh«m

t = 1063

C

Vµng

t = 232

C

ThiÕc

t = 0

C

N ớc đá

Nhiệt độ nóng chảy của

một số tinh thể (

t

C)

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là

chất rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

b) Mỗi chất rắn kết tinh nóng chảy (hoặc 
đông đặc) ở một nhiệt độ xác định

không đổi ở áp suất cho trước

c) Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn

tinh thể hoặc đa tinh thể.

 Chất đơn tinh thể là chất được cấu tạo chỉ

từ một tinh thể duy nhất, tức là tất cả các hạt

được sắp xếp trong cùng một mạng tinh thể

( ví dụ: muối, thạch anh, kim cương )  chất

đơn tinh thể có tính dị hướng.

 Chất đa tinh thể là chất được cấu tạo từ vô

số tinh thể rất nhỏ liên kết hỗn độn với

nhau( ví dụ như các kim loại sắt đồng… ). 

chất đa tinh thể có tính đẳng hướng.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất
rắn kết tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

C2:

Tại sao chất rắn đơn tinh thể có tính dị hướng,

cịn chất rắn đa tinh thể lại có tính đẳng hướng?

- chất rắn đa tinh thể được cấu tạo bỡi vô số các tinh

thể nhỏ sắp xếp hỗn độn nên tính dị hướng của mỗi

tinh thể nhỏ được bù trừ trong tồn khối chất ,vì thế

chất rắn đa tinh thể khơng có tính dị hướng như chất

rắn đơn tinh thể.

3. Ứng dụng của các chất rắn kết

tinh.( SGK)

Nêu một số ứng dụng của chất rắn đơn tinh thể

và đa tinh thể?

-Các mạng tinh thể có nhiều chỗ hỏng do bị biến

dạng hay pha pha tạp chất … thay đổi các tính

chất vật lý. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong

kĩ thuật, đặc biệt chế tạo linh kiện bán dẫn

*Các chất đơn tinh thể: Silic, Gemani…làm linh

kiện bán dẫn. Kim cương rất cúng nên được

dùng làm mũi khoang, đá mài…

* Các kim loại và hợp kim được dùng phổ biến trong

công nghệ chế tạo máy, xây dựng …

b) Mỗi chất rắn kết tinh nóng chảy (hoặc

đông đặc) ở một nhiệt độ xác định

không đổi ở áp suất cho trước

c) Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn 
tinh thể hoặc đa tinh thể.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Tinh thể được cấu trúc bỡi các hạt (nguyên tử,
phân tử, ion) liên kết chặt chẽ với nhau bằng
những lực tương tác và sắp xếp theo một trật tự
hình học xác định, trong đó mỗi hạt ln dao động
nhiệt quanh vị trí cân bằng của nó.

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất rắn kết
tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

- Mỗi chất rắn kết tinh nóng chảy (hoặc đông đặc) ở
một nhiệt độ xác định không đổi ở áp suất cho trước
- Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn tinh

thể hoặc đa tinh thể.

- Các chất rắn có cấu tạo cùng một loại hạt nhưng cấu
trúc mạng tinh thể khác nhau thì tính chất vật lý (dẫn
điện, nhiệt nóng chảy…) của chúng cũng khác nhau.

3. Ứng dụng của các chất rắn kết tinh.

II.CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

Thế nào là chất rắn vơ định hình? Cho ví

dụ?

-Chất rắn vơ định hình là những chất rắn khơng
có cấu trúc tinh thể.

Ví dụ: thủy tinh, nhựa đường, polime…

C3:

Chất vơ định hình có tính dị hướng

khơng? Có nhiệt độ nóng chảy xác định

khơng? Tại sao?

-Chất rắn vơ định hình khơng có tính dị hướng vì
khơng có cấu trúc tinh thể.

- Chất rắn vơ định hình khơng có nhiệt độ nóng
chảy xác định.



Chất rắn kết tinh khi nóng chảy thì biến

đổi trạng thái một cách đột ngột từ rắn

sang lỏng ở nhiệt độ xác định, cịn chất rắn

vơ định hình khi bị nung nóng chúng mềm

dần và chuyển sang thể lỏng.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi là chất rắn kết
tinh

2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh

- Mỗi chất rắn kết tinh nóng chảy (hoặc đơng đặc) ở
một nhiệt độ xác định không đổi ở áp suất cho trước
- Chất rắn kết tinh có thể là chất đơn tinh

thể hoặc đa tinh thể.

3. Ứng dụng của các chất rắn kết tinh.

II.CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

-Chất rắn vơ định hình là những chất rắn khơng
có cấu trúc tinh thể.

-Chất rắn vơ định hình khơng có tính dị hướng vì
khơng có cấu trúc tinh thể.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Thđy tinh

Nhùa

® êng

Nhùa th«ng

ưII.chấtưrắnưvơưđịnhưhình

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22></div>
(23)<div class='page_container' data-page=23></div>
(24)<div class='page_container' data-page=24></div>
(25)<div class='page_container' data-page=25></div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Bài 34:

CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH

Củng cố kiến thức

Câu1

.Phân loại chất rắn theo cách nào dưới đây là đúng.

A. chất rắn đơn tinh thể và chất rắn vô định hình

B. chất rắn kết tinh và chất rắn vơ định hình

C. chất rắn đa tinh thể và chất rắn vơ định hình

D. chất rắn đa tinh thể và chất rắn đơn tinh thể

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

1. Cấu trúc tinh thể

2. Các đặc tính của chất rắn

kết tinh

3. Ứng dụng của các chất rắn

kết tinh.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Chất rắn vơ định hình

Chất rắn kết tinh

Chất rắn đơn

tinh thể

Có tính dị hướng

•Có nhiệt độ nóng chảy xác

định

•Có cấu trúc tinh thể

Chất rắn đa tinh thể

Có tính đẳng hướng

•Khơng có nhiệt độ nóng

chảy xác định

•Khơng có cấu trúc tinh thể

Chất rắn

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28></div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

NhiƯmvơvỊnhµ

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Câu 1: Phân loại chất rắn theo cách nào dưới đây là

đúng

?

A. Chất rắn tinh thể và chất rắn vơ định hình

B. Chất rắn kết tinh và chất rắn vơ định hình

C. Chất rắn đa tinh thể và chất rắn vơ định hình

D. Chất rắn đơn tinh thể và chất rắn đa tinh thể

Câu 2:

Đặc điểm

và

tính chất

nào d ới đây

khơng

liên quan đến

chÊt r¾n kÕt tinh?

A. Có dạng hình học xác định

B. Có cấu trúc tinh thể

C. Có nhiệt độ nóng chảy khơng xác định

D. Có nhiệt độ nóng chảy xác định

Câu 3

:

Đặc điểm

và

tính chất

nào d ới đây

liên quan

đến chất rắn

vô định hình?

A. Có dạng hình học xác định

B. Có cấu trúc tinh thể

C. Cã tÝnh dÞ h íng

D. Khơng có nhiệt độ nóng chảy xác định

Câu 4: Chất nào d ới đây là chất rắn vơ định hình?

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Bµi tËp:

</div>

CHAT RAN KET TINH CHAT RAN VO DINH HIH

<b>ChngVII:</b>

<b>Chấtưrắnưvàưchấtưlỏng.ưSựưchuyểnưthể</b>

<b>*Cht rn kt tinh v cht rn vơ định </b>

<b>hình.</b>

<b>•Biến dạng cơ của vật rắn.</b>

<b>•Các hiện tương bề mặt của chất lỏng.</b>

<b>•Sự chuyển thể của các chất.</b>

:

<b>Ở thể rắn, các phân tử ở gần nhau ( khoảng cách giữa </b>

<b>các phân tử chỉ vào cỡ kích thước của chúng ). Lực </b>

<b>tương tác giữa các phân tử chất rắn rất mạnh nên giữ </b>

<b>được các phân tử này ở các vị trí xác định và làm cho </b>

<b>chúng chỉ có thể dao động xung quanh các vị trí cân </b>

<b>bằng xác định. </b>

<i><b>Có phải tất cả các chất rắn đều có cấu trúc và tính chất </b></i>

<i><b>giống nhau hay khơng?Ta có thể phân biệt các chất rắn</b></i>

<i><b> khác nhau dựa trên những dấu hiệu nào?</b></i>

<i><b>Bài 34</b></i>

<b>CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH</b>

<b>I.CHẤT RẮN KẾT TINH</b>

<b>1. Cấu trúc tinh thể</b>

<b>Quan sát hạt muối ăn tinh khiết </b>

<b>và nêu nhận xét về hình dạng </b>

<b>của nó? Nếu đập hạt muối thành </b>

<b>nhiều mảnh nhỏ khác nhau thì </b>

<b>chúng có hình dạng như thế </b>

<b>nào? </b>

<b> - Các hạt muối ăn có dạng khối lập phương hoặc </b>

<b>khối hình hộp.Các mảnh nhỏ có kích thước khác </b>

<b>nhau cũng có dạng khối lập phương hoặc khối hình </b>

<b>hộp.</b>

<i><b> Kết cấu rắn có dạng hình học xác định của muối </b></i>

<i><b>ăn được gọi là cấu trúc dạng tinh thể. </b></i>

Cl

-Na

<i><b>Bài 34:</b></i>

<b>CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VƠ ĐỊNH HÌNH</b>

<b>I.CHẤT RẮN KẾT TINH</b>

<b>1. Cấu trúc tinh thể</b>

<i><b>Tinh thể có cấu trúc như thế nào?</b></i>

<b>*Quan sát và phân tích cấu trúc tinh thể của muối ăn:</b>

Na

Cl

-

<b>Tinh thể Muối ăn có dạng hình lập phương </b>

<b>được cấu trúc bởi các ion Cl</b>

<b><sub> và Na</sub></b>

<b><sub> Mỗi ion </sub></b>

<b>luôn dao động nhiệt quanh một vị trí cân bằng </b>

<b>trùng với mỗi đỉnh của khối lập phương.</b>

<b>- Tinh thể được cấu trúc bởi các hạt </b>

<b>(nguyên tử, phân tử, ion) liên kết </b>

<b>chặt chẽ với nhau bằng những lực </b>

<b>tương tác và sắp xếp theo một trật </b>

<b>tự hình học xác định, trong đó mỗi </b>

<b>hạt ln dao động nhiệt quanh vị trí </b>

<b>cân bằng của nó.</b>

<i><b>Bài 34:</b></i>

<b>CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH</b>

<b>I.CHẤT RẮN KẾT TINH</b>

<b>1. Cấu trúc tinh thể</b>

 Các tinh thể của cùng một chất thì có chung một

<b>dạng hình học nhưng có thể có kích thước khác nhau </b>

<b>phụ thuộc vào q trình hình thành tinh thể diễn biến </b>

<b>nhanh hay chậm, tốc độ kết tinh càng nhỏ tinh thể </b>

<b>càng có kích thước lớn.</b>

<b>Trả lời: </b>

<i><b>Tinh thể của một chất </b></i>

<i><b>được hình thành trong q trình </b></i>

<i><b>đơng đặc của chất đó.</b></i>

<i><b>Bài 34:</b></i>

<b>CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH</b>

I.CHẤT RẮN KẾT TINH

<b>1. Cấu trúc tinh thể</b>

<b>2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh</b>

<b>a) C</b>

<b>ác chất rắn kết tinh được </b>

<b>cấu tạo từ cùng một loại hạt, </b>

<b>nhưng cấu trúc tinh thể không </b>