Chương trình Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa Báo cáo kết quả sơ bộ nghiên cứu về phát sinh chất thải tại Việt Nam và Lộ trình hành động đa đối tác

Chương trình Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa
Báo cáo kết quả sơ bộ nghiên cứu về phát sinh chất thải tại Việt Nam
và Lộ trình hành động đa đối tác.
Trình bày bởi ơng TÂM NGUYỄN
Quản lý vận hành, GA Circular (Đơn vị tư vấn được uỷ nhiệm bởi Diễn đàn Kinh tế thế giới)

1


GIỚI THIỆU VỀ GA CIRCULAR

Về GA Circular
GA CIRCULAR
Được thành lập năm 2012, chúng tôi chuyên thực hiện các
nghiên cứu kinh tế và chính sách về quản lý chất thải và
tái chế.
Nhiệm vụ
Tạo lập một thế giới khơng có rác thải bằng việc hỗ trợ
chuyển giao hướng đến kinh tế tuần hồn.
DỊCH VỤ
NGHIÊN CỨU & PHÂN TÍCH DỮ LIỆU
Phát triển chiến lược kinh doanh và khung chính sách can thiệp cho
chính phủ, kế hoạch giảm thiểu rủi ro
TƯ VẤN CHIẾN LƯỢC & CHÍNH SÁCH
Phân tích chuỗi giá trị, luồng ngun vật liệu cấp quốc gia, sơ đồ
các bên liên quan, mô hình chất thải cấp quốc gia và thành phố.
TƯ VẤN CHUN MƠN CƠNG NGHỆ
Phân tích tính khả thi đầu vào ngun liệu, phát triển mơ hình kinh
doanh và tài chính cho các cơ sở tái chế và khôi phục năng lượng.
TƯ VẤN TỔ CHỨC TÁI CHẾ BAO BÌ
Nghiên cứu cơ sở cho việc tái chế bao bì, phát triển kế hoạch và lộ

trình kinh doanh, thực hiện các dự án thử nghiệm

2


DÒNG THỜI GIAN NPAP VIỆT NAM NGHIÊN CỨU ĐỂ XÂY DỰNG CƠ
SỞ
Nghiên cứu, Thu thập dữ liệu & phỏng vấn hơn 60+ các bên có liên quan

Phân tích dữ liệu &
xây dựng cơ sở và
kịch bản BAU

11/ 2019

1-2/20201
12/2019

Xây dựng Kịch bản
Thay đổi Hệ thống

4/2020
3/2020

9/2020
6-8/2020

Hội thảo tham vấn
các bên lần thứ nhất

Hoàn thiện Báo cáo
NPAP và Kế hoạch
hành động

10-12/2020

Hội thảo tham vấn
các bên lần thứ 2 và
lần thứ 3


Phương pháp luận và cách tiếp cận của
các phân tích trong NPAP được áp dụng
theo báo cáo Breaking the Plastic Wave
được phát triển bởi The Pew Charitable
Trusts và SYSTEMIQ
●
●
●
●

4

Source :The Pew Charitable Trusts and SYSTEMIQ, “Breaking the Plastic Wave” 2020

Đánh giá dựa trên bằng chứng và lộ trình hướng đến
việc Ngăn ngừa ơ nhiễm nhựa đại dương
Mơ hình đầu tiên của loại hình này trong hệ thống
nhựa tồn cầu
Được phát triển bởi 17 chuyên gia thế giới cùng nhau

giải quyết vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa
Đăng tải trên tạp chí Science


KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG QUỐC GIA VỀ
QUẢN LÝ RÁC THẢI NHỰA ĐẠI DƯƠNG
Trong khn khổ mục đích của mơ hình
NPAP, dự án tuân theo Kế hoạch quốc gia
tầm nhìn đến năm 2030, đề xuất Kịch bản
thay đổi hệ thống để hướng đến mục tiêu
giảm 75% chất thải nhựa đại dương.

5

Source : National Action Plan for Management of Marine Plastic Litter by 2030


VIỆT NAM ĐÃ THỰC HIỆN CÁC CAM KẾT CỘNG ĐỒNG MẠNH MẼ ĐỂ GIẢM TIÊU THỤ NHỰA
VÀ NGĂN CHẶN RỪNG NHỰA RÒ RỈ NHỰA

Loại bỏ nhựa sử dụng một lần
vào năm 2025

Nguồn ảnh: VnExpress/Nghe Nguyen.

Vào tháng 6 năm ngoái (2019) tại Hà Nội, Thủ tướng
Nguyễn Xuân Phúc đã công bố các mục tiêu để Việt
Nam trở thành quốc gia tiên phong không sử dụng
nhựa dùng một lần vào năm 2025, bao gồm việc các
siêu thị ngừng bán sản phẩm nhựa dùng một lần

trong năm 2021.1

9

Nguồn : (1) CCI France Vietnam, (2) VN Express, (3) Vietnam News

Điều chỉnh luật liên quan nhập
khẩu phế liệu nhựa vào năm
2025

Nguồn ảnh: Reuters/Kham.

Năm 2019, Chính phủ Việt Nam nhắc lại kế hoạch loại
bỏ dần nhập khẩu phế liệu nhựa làm nguyên liệu
trong hoạt động tái chế. Từ năm 2025, các doanh
nghiệp nhập khẩu nhựa phế liệu có thể chỉ được nhập
khẩu nhựa phục vụ cho mục đích sản xuất ra sản
phẩm nhựa. 2

Cơ quan Chính phủ đi tiên phong
trong phong trào chống nhựa sử
dụng một lần .

Nguồn ảnh: namtramy.gov.vn.

Cán bộ làm việc trong các cơ quan Chính phủ đã được
khuyến khích ngừng sử dụng đồ nhựa dùng một lần
thông qua việc thay thế các chai nhựa tại các hội nghị
bằng chai có thể tái sử dụng như chai thuỷ tinh. Ngoài
ra, chất thải trong các cơ quan Chính phủ phải được

phân loại với chất thải tái chế và không trộn lẫn với
chất thải hữu cơ.3


BAO GỒM BẰNG SỰ KIỆN RA MẮT SỰ KIỆN HÔM NAY, CHÍNH PHỦ VIỆT NAM ĐÃ ĐƯA RA
CAM KẾT XUẤT HIỆN VÀ NỖ LỰC TRONG NHỮNG NĂM QUA ĐỂ CHỐNG Ô NHIỄM NHỰA
ĐẠI DƯƠNG.

VIỆC RA MẮT NPAP VÀ LỘ TRÌNH HÀNH
ĐỘNG LÀ ĐỂ HỖ TRỢ CHÍNH PHỦ
TĂNG GẤP ĐƠI HIỆU QUẢ CỦA
NHỮNG NỖ LỰC HIỆN NAY ...
... VÀ TIẾP TỤC THÚC ĐẨY NHỮNG NƠI
CẦN CÓ NHỮNG CAN THIỆP MỚI ĐỂ
HỖ TRỢ CÁC MỤC TIÊU GIẢM THIỂU
NHỰA ĐẠI DƯƠNG.

7


ĐIỂM ĐẾN CỦA CHẤT THẢI NHỰA TẠI VIỆT NAM NĂM 2018

8%
Remains in
Dumpsite

0.76
kg/đầu
người/ngày Tỷ lệ
phát sinh chất

thải quốc gia

5%
Rò rỉ ra môi
trường nước

7%
Vứt lại
trên mặt
đất

35%
Ở lại tại
bãi rác kỹ
thuật

11%
Thu gom và tái chế

14%

28%

CTRSH là nhựa

Đốt lộ thiên

2%
Xả rác bừa bãi

3%
Ở lại nhà
máy
compost

9%
Nhà máy đổt
rác

6

Source : GA Circular Analysis


NẾU THEO KỊCH BẢN THƠNG THƯỜNG - DUY TRÌ, CHÚNG TA SẼ ĐẠT ĐƯỢC ĐIỀU GÌ NĂM
2030?

Lượng rác thải nhựa rị rỉ
ra mơi trường nước sẽ gấp
đơi:
2018: 182 ngàn tấn/ năm
2030: 373 ngàn tấn/ năm

9

Source : GA Circular Analysis


HAI KỊCH BẢN THAY ĐỔI HỆ THỐNG ĐƯỢC ĐỀ XUẤT SẼ ĐẠT ĐƯỢC LƯỢNG GIẢM THIỂU CHẤT
THẢI NHỰA RÒ RỈ LẦN LƯỢT LÀ 43% VÀ 75% VÀO NĂM 2030 SO VỚI NĂM 2018

Kịch bản Thơng thường - Duy trì

Kịch bản duy trì này sẽ dẫn đến tăng 106%
lượng chất thải nhựa rò rỉ

Kịch bản thay đổi hệ thống - Thực tế
Kịch bản này có thể giảm thiểu 43% lượng
chất thải nhựa rò rỉ

Kịch bản thay đổi hệ thống - Tham
vọng

Kịch bản này sẽ giúp đạt được mục tiêu của
chính phủ là giảm thiểu 75% chất thải nhựa
rò rỉ năm 20301

10

Source : GA Circular Analysis, (1) Royal Norwegian Embassy, UNDP Vietnam and VASI, “National Action Plan for Management of Marine Plastic Litter by 2030” (2020).


LỘ TRÌNH HÀNH ĐỘNG PHÍA TRƯỚC ĐA ĐỐI TÁC ĐANG ĐƯỢC PHÁT TRIỂN NHẰM HỖ TRỢ
CHÍNH PHỦ VÀ CHƯƠNG TRÌNH NPAP VIỆT NAM


1.

GIẢM THIỂU, THAY THẾ TIÊU THỤ VÀ SẢN
XUẤT NHỰA GIÚP GIẢM ĐƯỢC 35% LƯỢNG

NHỰA NHỰA NĂM 2030, TƯƠNG ĐƯƠNG
VỚI 2.61 TRIỆU TẤN NHỰA


2.

THAY ĐỔI THIẾT KẾ SẢN PHẨM/ BAO BÌ NHỰA
&
THÚC ĐẨY KHÂU TÁI CHẾ ĐẠT ĐƯỢC GIÁ TRỊ
KINH TẾ THÔNG QUA CÁC CƠNG CỤ EPR (VD:
PHÍ ĐƯỢC SỬA ĐỔI, MỤC TIÊU HÀM LƯỢNG
TÁI CHẾ)


3.

TĂNG LƯỢNG BAO PHỦ THU GOM CHẤT
THẢI RẮN SINH HOẠT LÊN 100% TẠI KHU
VỰC THÀNH THỊ VÀ 90% TẠI KHU VỰC
NÔNG THÔN VÀO NĂM 2030


4.

TĂNG GẤP ĐÔI NĂNG LỰC TÁI CHẾ LÊN ĐẾN
1.8 TRIỆU TẤN NĂM 2030


5.

TĂNG THÊM 170 TRIỆU TẤN NĂNG LỰC XỬ LÝ
CỦA CÁC BÃI RÁC KỸ THUẬT
&
LOẠI BỎ DẦN VIỆC RÒ RỈ CHẤT THẢI NHỰA TỪ
BÃI RÁC KỸ THUẬT VÀO NĂM 2023 VÀ DỪNG
VIỆC XỬ LÝ CHẤT THẢI BẰNG BÃI RÁC LỘ
THIÊN NĂM 2028.


XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN

17