Sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lai Châu (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

ĐỒNG THỊ NINH

SỬ DỤNG CƠNG CHỨC TẠI SỞ KẾ HOẠCH VÀ
ĐẦU TƢ TỈNH LAI CHÂU

Chuyên ngành Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Ngô Thành Can

HÀ NỘI- 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các thông
tin, số liệu đƣợc trình bày trong Luận văn là trung thực và có nguồn gốc xuất
xứ rõ ràng.
Các kết quả nghiên cứu của Luận văn chƣa đƣợc cơng bố trong bất kì
cơng trình khoa học nào.
Hà Nội, ngày

tháng

Tác giả luận văn

Đồng Thị Ninh

năm 2018


LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn về đề tài “Sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch
và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu”, trƣớc hết tôi xin đặc biệt cảm ơn Thầy hƣớng dẫn
PGS.TS. Ngô Thành Can đã quan tâm chỉ bảo, hƣớng dẫn và giúp đỡ tận tình
về nội dung và phƣơng pháp nghiên cứu khoa học trong suốt quá trình thực
hiện Luận văn này.
Tác giả Luận văn xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, Khoa Sau đại
học, Q thầy, cơ trong Học viện Hành chính Quốc gia, đã tạo những điều
kiện tốt nhất, giúp đỡ Tác giả trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài
luận văn.
Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tƣ
tỉnh Lai Châu - nơi tác giả công tác- đã tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tác
giả trong quá trình làm việc, học tập và hoàn thành luận văn.
Xin đƣợc bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp đã luôn hỗ trợ, động viên, chia sẻ và tạo điều kiện thuận lợi giúp Tác
giả vƣợt qua những khó khăn để hoàn thành Luận văn này.
Do những điều kiện chủ quan, khách quan, chắc chắn kết quả nghiên
cứu của Luận văn cịn những điều thiếu sót. Tác giả rất mong tiếp tục nhận
đƣợc những ý kiến đóng góp để hoàn thiện, nâng cao chất lƣợng vấn đề đƣợc
lựa chọn nghiên cứu.
Hà Nội, ngày tháng

năm 2018

Tác giả Luận văn

Đồng Thị Ninh


DANH MỤC BIỂU ĐỒ

TÊN BIỂU ĐỒ

STT

TRANG

Biểu đồ 2.1: Cơ cấu công chức Sở Kế hoạch và Đầu tƣ
1

tỉnh Lai Châu theo độ tuổi (tính đến thời điểm đầu năm

50

2017)
Biểu đồ 2.2: Cơ cấu công chức Sở Kế hoạch và Đầu tƣ
2

tỉnh Lai Châu chia theo trình độ chun mơn

51

Biểu đồ 2.3: Số lƣợng công chức Sở Kế hoạch và Đầu tƣ
3

tỉnh Lai Châu đƣợc luân chuyển, điều động giai đoạn

54

2013- 2016
Biểu đồ 2.4: Số lƣợng công chức Sở Kế hoạch Đầu tƣ tỉnh
4

Lai Châu đƣợc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại chức vụ lãnh đạo,

56

quản lý (giai đoạn 2013- nay)
Biểu đồ 2.5: Kết quả khảo sát về việc thực hiện quy trình
thuyên chuyển, luân chuyển, điều động, bổ nhiệm, thi đua
5

khen thƣởng,... công chức tại Sở Kế hoạch Đầu tƣ tỉnh

57

Lai Châu
Biểu đồ 2.6: Kết quả khảo sát về mức độ hài lịng về cơng
6

việc và chức vụ hiện tại của công chức thuộc Sở Kế hoạch

58

và Đầu tƣ Lai Châu (năm 2017)
Biểu đồ 3.1: Kết quả khảo sát đánh giá mức độ cần thiết
của giải pháp đổi mới hoạt động đánh giá công chức
7

nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng công chức tại Sở Kế
hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu trong thời gian tới.

82


DANH MỤC CÁC BẢNG

TÊN CÁC BẢNG

STT

TRANG

Bảng 2.1: Kết quả khảo sát chất lƣợng hoạt động bố trí,
1

phân cơng cơng việc đối với công chức thuộc Sở Kế hoạch

53

và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
Bảng 2.2: Kết quả khảo sát về việc đảm bảo tính khách
quan, cơng khai, minh bạch trong bố trí, phân cơng cơng
2

việc cho cơng chức của Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai
Châu

60


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Giải thích

1

CBCC

Cán bộ cơng chức

2

CBCCVC

Cán bộ, cơng chức, viên chức

3

HĐND

Hội đồng nhân dân

4

HCNN

Hành chính nhà nƣớc

5

KH&ĐT

Kế hoạch và Đầu tƣ

6

KT-XH

Kinh tế- xã hội

7

UBND

Ủy ban nhân dân

STT


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ............................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ....................................................................... 5
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ..................................................... 6
5. Phƣơng pháp lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn ............................ 7
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ............................................................... 8
7. Kết cấu của luận văn ............................................................................................... 9
Chƣơng 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ SỬ DỤNG CÔNG CHỨC ............................. 10
1.1. Khái niệm công chức, công chức hành chính nhà nƣớc .................................... 10
1.2. Những vấn đề chung về sử dụng công chức ...................................................... 12
1.2.1. Khái niệm sử dụng công chức ........................................................................... 12
1.2.2. Tầm quan trọng của sử dụng công chức ........................................................... 14
1.2.3. Chủ thể, đối tƣợng sử dụng công chức ............................................................. 16
1.2.4. Nội dung sử dụng công chức ............................................................................. 16
1.2.5. Nguyên tắc sử dụng công chức .......................................................................... 24
1.2.6. Những yếu tố ảnh hƣởng đến sử dụng công chức ............................................ 30
1.3. Kinh nghiệm về sử dụng công chức của một số địa phƣơng và bài học cho Sở
Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu ............................................................................ 33
1.3.1. Kinh nghiệm của tỉnh Lạng Sơn ........................................................................ 33
1.3.2. Kinh nghiệm của tỉnh Bà Rịa –Vũng Tàu ......................................................... 34
1.3.3. Kinh nghiệm của thành phố Hồ Chí Minh ........................................................ 37
1.3.4. Bài học cho Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.......................................... 38
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1............................................................................................ 40
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG CÔNG CHỨC TẠI SỞ KẾ HOẠCH VÀ
ĐẦU TƢ TỈNH LAI CHÂU ..................................................................................... 41
2.1. Giới thiệu chung về Sở Kế hoạch và đầu tƣ tỉnh Lai Châu .............................. 41


2.1.1. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn ...................................................................... 41
2.1.2. Cơ cấu tổ chức .................................................................................................... 48

2.2. Thực trạng đội ngũ công chức của Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu ....... 49
2.2.1. Thực trạng về số lƣợng, cơ cấu công chức ....................................................... 49
2.2.2. Thực trạng về chất lƣợng ................................................................................... 50
2.2.3. Đánh giá chung về đội ngũ công chức của Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai
Châu ............................................................................................................................... 51
2.3. Tình hình sử dụng cơng chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu ...... 52
2.3.1. Bố trí, phân công công việc ............................................................................... 52
2.3.2. Thuyên chuyên, luân chuyển, điều động, biệt phái công chức ............................ 54
2.3.3. Đề bạt, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức, miễn nhiệm công chức ................... 56
2.3.4. Khen thƣởng và kỉ luật công chức..................................................................... 58
2.3.5. Thôi việc, nghỉ hƣu ........................................................................................... 59
2.4. Đánh giá chung về hiệu quả sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh
Lai Châu .................................................................................................................... 59
2.3.1. Những mặt đạt đƣợc ........................................................................................... 59
2.3.2. Những mặt hạn chế............................................................................................. 61
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế....................................................................... 62
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2............................................................................................ 64
Chƣơng 3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG
CÔNG CHỨC TẠI SỞ KẾ HOẠCH VÀ ĐÂU TƢ TỈNH LAI CHÂU ......................
GIAI ĐOẠN 2016-2020 ........................................................................................... 65
3.1. Quan điểm chung về sử dụng cán bộ, công chức .............................................. 65
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ
tỉnh Lai Châu giai đoạn 2016-2020........................................................................... 67
3.2.1. Tăng cƣờng sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, nâng cao nhận thức về hoạt
động sử dụng cơng chức ............................................................................................... 67
3.2.2. Hồn thiện hệ thống các cơ chế, chính sách, pháp luật về sử dụng cơng chức69


3.2.3. Nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức, trong đó có đội ngũ cơng chức làm
cơng tác quản lý nhân sự Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu .................................. 71

3.2.4. Thực hiện tập trung, dân chủ, bảo đảm công khai, minh bạch trong sử dụng
công chức....................................................................................................................... 73
3.2.5. Đổi mới cơ chế, phƣơng thức quản lý công chức............................................. 76
3.2.6. Đổi mới các khâu cịn lại trong quy trình quản lý công chức, gắn kết với sử
dụng công chức ............................................................................................................. 79
3.2.7. Đảm bảo chế độ đãi ngộ thỏa đáng cho đội ngũ công chức ............................ 83
3.2.8. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động sử dụng công chức 85
3.3.

Một số kiến nghị ............................................................................................. 86

3.3.1. Với Chính phủ .................................................................................................... 86
3.3.3. Với Uỷ ban nhân dân tỉnh Lai Châu.................................................................. 87
3.3.4. Với Sở Nội vụ tỉnh Lai Châu ............................................................................. 87
3.3.5. Với Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu ....................................................... 88
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3............................................................................................ 89
KẾT LUẬN ............................................................................................................... 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 91
PHỤ LỤC .................................................................................................................. 95
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Con ngƣời ln đƣợc khẳng định là yếu tố quan trọng bậc nhất quyết
định sự thành bại của quản lý. Hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà
nƣớc nói chung, bộ máy hành chính nói riêng do đó cũng đƣợc quyết định bởi
năng lực và phẩm chất của đội ngũ công chức.
Sinh thời, trong rất nhiều công việc trọng đại của quốc gia, Chủ tịch Hồ

Chí Minh ln nhận thức sâu sắc và giành sự quan tâm lớn cho công tác cán
bộ. Ngƣời nhấn mạnh “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ
tốt hay kém” [25; t5, tr.273].
Với tƣ tƣởng “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc, là dây chuyền của
bộ máy... [25; t5, tr.273], để có “cái gốc” đó vững vàng, Chủ tịch Hồ Chí
Minh nhấn mạnh vai trị của cơng tác sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức.
Trong quy hoạch, sử dụng cán bộ, Ngƣời chỉ dẫn, phải hiểu và đánh giá đúng
cán bộ; phải xem xét cán bộ với quan điểm khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ
thể và phát triển. Đồng thời, phải khéo sử dụng cán bộ, dùng ngƣời nhƣ thợ
mộc dùng gỗ, thợ rèn dùng sắt; phải có lịng độ lƣợng, không thành kiến, gần
gũi mọi ngƣời, chân thành giúp đỡ đồng chí mình tiến bộ; sáng suốt, tỉnh táo,
phải cất nhắc và đề bạt cán bộ đúng, vì cơng tác, vì tài năng. Ngƣời căn dặn:
“Nếu người có tài mà dùng không đúng tài của họ cũng không được việc”.
Trong bối cảnh hội nhập và phát triển nhƣ hiện nay, đất nƣớc ta đang
đứng trƣớc những những thời cơ cũng nhƣ phải đối mặt với những vấn đề cả
từ bên trong và bên ngồi. Chính vì thế, nền hành chính đã và đang phải nỗ
lực đổi mới, cải cách mạnh mẽ để tạo động lực cho sự phát triển kinh tế xã
hội. Trong đó, đội ngũ cơng chức hành chính cần phải đủ năng lực, trình độ,
tính chun nghiệp, để có thể đáp ứng đƣợc đầy đủ yêu cầu nhiệm vụ của thời
kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc.

1


Thực tiễn cải cách hành chính và cơng tác sử dụng cơng chức thời gian
qua cho thấy đã có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt là từ khi Luật Cán bộ
công chức 2008 ra đời. Không chỉ thẩm quyền, phƣơng thức trong sử dụng
công chức đƣợc quy định rõ, mà từng nội dung của sử dụng công chức cũng
đƣợc đổi mới. Tuy nhiên, mặc dù đã có nhiều thay đổi tích cực trong cơng tác
sử dụng cơng chức nhƣng nhìn chung vẫn chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu và

mục tiêu đặt ra, cịn có nơi, có lúc gây bức xúc trong dƣ luận. Thực tế cho
thấy sử dụng công chức cịn thiếu tính hiệu quả, vẫn chƣa thực sự đảm bảo sự
công bằng; chƣa tạo ra đƣợc sự cam kết và trách nhiệm của công chức với
công việc; chƣa khuyến khích họ hăng say làm việc.
Chính vì vậy, vấn đề sử dụng công chức là một vấn đề cần đƣợc quan
tâm, giải quyết một cách thiết thực, nhằm góp phần xây dựng một đội ngũ
công chức “vừa hồng, vừa chuyên” trong nền hành chính hiện đại hiện nay.
Là một cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Lai Châu, Sở Kế hoạch
và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu thực hiện chức năng tham mƣu, giúp UBND tỉnh
quản lý nhà nƣớc về quy hoạch, kế hoạch và đầu tƣ thuộc phạm vi quản lý
nhà nƣớc của Sở theo quy định của pháp luật. Trong những năm qua, Sở Kế
hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu rất chú trọng phát triển đội ngũ cơng chức có
đủ năng lực, phẩm chất đạo đức để thực thi công vụ. Một trong những mục
tiêu trong quản lý nhân sự mà Sở Kế hoạch và Đầu tƣ đã đặt ra là phát huy sử
dụng hiệu quả hơn nữa đội ngũ nhân sự của cơ quan cho tƣơng xứng với tiềm
năng sẵn có và yêu cầu đang ngày càng nâng cao của thực tiễn công việc.
Với những lý do trên, tôi lựa chọn hƣớng nghiên cứu: “Sử dụng công
chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lai Châu” làm đề tài luận văn cao
học chuyên ngành Quản lý cơng với mong muốn tìm ra những giải pháp
nâng cao hiệu quả trong việc sử dụng đội ngũ công chức của Sở Kế hoạch và
Đầu tƣ tỉnh Lai Châu, đáp ứng yêu cầu thực thi công việc của cơ quan nói

2


riêng cũng nhƣ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Lai Châu
nói chung.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Sử dụng công chức là nội dung đã đƣợc nhiều nhà khoa học quan tâm,
với nhiều cơng trình nghiên cứu có thể đƣợc kể đến nhƣ sau:

Tác giả Nguyễn Thị Châm (1999), với luận văn thạc sĩ Quản lý Hành chính
cơng “Hồn thiện công tác sử dụng công chức trong các cơ quan hành chính
nhà nước ở địa phương (cấp tỉnh) trên cơ sở thực tiễn tỉnh Hưng Yên”[5] đã đem
đến bức tranh tồn cảnh về hoạt động sử dụng cơng chức trong các cơ quan hành
chính nhà nƣớc cấp tỉnh ở Hƣng Yên. Với nội dung tiếp cận theo quy định tại
Pháp lệnh cán bộ công chức năm 1998, Luận văn cũng đã đề xuất một số giải
pháp có giá trị nhằm hồn thiện cơng tác này trong giai đoạn tiếp theo.
Tác giả Võ Cao Sơn (2006) có nghiên cứu “Một số giải pháp nâng cao
chất lượng tuyển chọn, bố trí và sử dụng cán bộ, công chức cấp quận (từ thực
tiễn Quận 2, thành phố Hồ Chí Minh” (Luận văn thạc sĩ Quản lý hành chính
cơng) [32] đã tiếp cận nội dung sử dụng công chức ở phạm vi cấp quận.
Nghiên cứu này cũng đã đánh giá đƣợc những mặt tích cực trong việc sử dụng
cơng chức nhƣng cũng chỉ ra những mặt hạn chế về hiệu quả sử dụng công
chức là rất phổ biến. Việc tác giả gắn kết nhiều khâu của quy trình quản lý
cơng chức, từ tuyển chọn, đến bố trí, sử dụng cơng chức cho thấy để nâng cao
chất lƣợng của sử dụng công chức, không thể tách rời khâu này với các khâu
còn lại trong quy trình quản lý cơng chức.
Tác giả Lê Cẩm Hà (2008), trong đề tài luận văn thạc sĩ Quản lý Hành
chính cơng “Các yếu tố ảnh hưởng đến chức nghiệp của công chức” [13]
cũng đã khẳng định sử dụng công chức là một yếu tố quan trọng ảnh hƣởng
đến phát triển chức nghiệp của cơng chức hành chính. Cơng chức hành chính
nếu đƣợc sử dụng hiệu quả, điều đó sẽ góp phần vào việc phát triển con

3


đƣờng chức nghiệp của họ, cũng nhƣ góp phần nâng cao chất lƣợng đội ngũ
cơng chức hành chính.
Tác giả Nguyễn Thị Vân Hƣơng (2013) với bài viết “Luân chuyển cán
bộ- một giải pháp hiệu quả làm thay đổi cá nhân và tổ chức (số 3, Tạp chí

Quản lý nhà nước 2013) cũng lựa chọn một nội dung trong sử dụng cơng
chức là ln chuyển để nghiên cứu, tìm ra giải pháp phát huy vai trị của nó
đối với tổ chức.
Tác giả Nguyễn Văn Viên (2012) nghiên cứu về “Sử dụng hiệu quả cơng
chức trong hệ thống Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh” (luận văn
thạc sĩ quản lý hành chính cơng) [38]. Với đối tƣợng cơng chức đƣợc nghiên
cứu trong đề tài này là công chức trong đơn vị hành chính sự nghiệp (ngƣời
đứng đầu các đơn vị hành chính sự nghiệp là cơng chức, theo quy định của
Luật Cán bộ công chức 2008), việc sử dụng hiệu quả công chức cũng mang
một số điểm đặc thù. Tác giả chỉ ra những yếu tố ảnh hƣởng đến sử dụng
công chức nhƣ yếu tố pháp lý, chế độ đãi ngộ, cơ chế làm việc, nề nếp kỉ
cƣơng, kỉ luật cơ quan, ý thức công chức, động lực làm việc,... Đồng thời,
nghiên cứu cũng chỉ ra những vấn đề cần đặt ra trong sử dụng cơng chức, đó
là chƣa thu hút, giữ chân đƣợc ngƣời tài và tính chuyên nghiệp của công chức
chƣa cao.
Tác giả Mai Đức Ngọc (2016) với bài viết “Đào tạo, bồi dưỡng và sử
dụng cán bộ cơng chức trong thời kỳ mới” (Tạp chí Tun giáo-số
3/2016)[23] nhận định hạn chế nổi cộm trong công tác quản lý, sử dụng cán
bộ, công chức là thƣớc đo, căn cứ đánh giá kết quả, hiệu quả hoàn thành chức
trách, nhiệm vụ và sự đóng góp thực tế của cán bộ thiếu chặt chẽ, khoa học.
Tác giả cũng đã đề xuất nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác đào
tạo, bồi dƣỡng và sử dụng cán bộ, trong đó có giải pháp tăng cƣờng sự lãnh
đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác quy hoạch, sử dụng cán bộ,

4


công chức và coi trọng công tác đánh giá, tuyển chọn làm cơ sở cho việc quy
hoạch, sử dụng đúng, hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức là những giải pháp
rất có ý nghĩa hiện nay.

Tác giả Nguyễn Thế Trung (2015) trong bài viết “Tiếp tục nâng cao chất
lượng đánh giá và sử dụng cán bộ trong tình hình hiện nay” [37] khẳng định
trong công tác cán bộ, việc đánh giá và sử dụng cán bộ là các khâu cực kỳ
quan trọng và cần phải đƣợc xem xét, thực hiện thống nhất trên nền tảng
những quan điểm và phƣơng pháp đúng đắn, khoa học tăng cƣờng trách
nhiệm đánh giá và sử dụng cán bộ của cấp có thẩm quyền và ngƣời đứng đầu
các cấp, các ngành, các đơn vị. Tác giả cũng đã đề xuất nhiều giải pháp để
nâng cao chất lƣợng đánh giá và sử dụng cán bộ, trong đó có việc tăng cƣờng
trách nhiệm đánh giá và sử dụng cán bộ của cấp có thẩm quyền và ngƣời
đứng đầu các cấp, các ngành, các đơn vị.
Ngoài ra, cịn có rất nhiều nghiên cứu đề cập tới riêng nội dung đánh giá
công chức của các tác giả nhƣ, Vũ Thanh Hải (2011) “Đánh giá cơng chức
hành chính thành phố Hà Nội” [16], Nguyễn Thị Bích Phƣơng (2016) “Đánh
giá công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Thường Tín,
Thành phố Hà Nội”[27],...
* Từ tổng quan tình hình nghiên cứu trên, có thể thấy:
Vấn đề sử dụng cơng chức là vấn đề đƣợc nghiên cứu trong nhiều cơng
trình, đề tài nghiên cứu. Tuy nhiên, hiện chƣa có nghiên cứu nào nghiên cứu
trực tiếp vấn đề sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
- Mục đích:
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận chung về sử dụng cơng chức, phân tích
đánh giá hoạt động sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai

5


Châu, Luận văn đƣa ra các giải pháp để nâng cao hiệu quả của hoạt động này
tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
- Nhiệm vụ:

Đề tài Luận văn có một số nhiệm vụ nghiên cứu sau:
+ Khái quát và làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn về sử dụng cơng chức
+ Phân tích và đánh giá thực trạng sử dụng công chức của Sở Kế hoạch
và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu. Chỉ ra những mặt đạt đƣợc, những hạn chế và
nguyên nhân của những hạn chế trong sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và
Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
+ Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng công chức tại Sở
Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tếxã hội của địa phƣơng.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
- Đối tƣợng nghiên cứu là hoạt động sử dụng công chức của Sở Kế
hoạch và đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Phạm vi về nội dung: hoạt động sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và
Đầu tƣ tỉnh Lai Châu theo các nội dung đƣợc quy định tại Nghị định
24/2010/NĐ-CP ngày 15/3/2010 quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý
công chức. Đối tƣợng công chức trong phạm vi nghiên cứu của Luận văn là
cơng chức hành chính nhà nƣớc.
+ Phạm vi về thời gian: Giai đoạn 2013 -2016.
+ Phạm vi về không gian: Tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu
(Việt Nam).

6


5. Phƣơng pháp lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Phương pháp luận
Đề tài đƣợc nghiên cứu trên cơ sở phƣơng pháp luận của Chủ nghĩa Mác
Lê nin; tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chính sách của Đảng Cộng
sản Việt Nam, Nhà nƣớc Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về sử dụng
cơng chức.

5.2. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài Luận văn, tác giả sử dụng
một số phƣơng pháp cơ bản sau:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu: nghiên cứu, tìm hiểu những tài liệu đã
có về sử dụng cơng chức nhằm cung cấp những luận cứ khoa học cho việc
nghiên cứu hoạt động sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai
Châu giai đoạn 2016- 2020, đánh giá các quan điểm của các tác giả, những
điểm hợp lý và chƣa hợp lý, đồng thời đƣa ra ý kiến của mình. Phƣơng pháp
này đƣợc áp dụng nhằm giải quyết những vấn đề về lý luận và thực tiễn của sử
dụng công chức.
+ Phương pháp điều tra xã hội học:
* Thông qua khảo sát bằng bảng hỏi, tác giả thu thập các tài liệu về thực
trạng sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu, tìm hiểu
các quan điểm, ý kiến của đội ngũ công chức về công tác sử dụng công chức
cũng nhƣ các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động này. Đồng thời, tác
giả cũng khảo sát tính cần thiết của các giải pháp đƣa ra nhằm tăng độ tin cậy
cho những đề xuất giải pháp quản lý nhà nƣớc ở Chƣơng 3.
Tác giả tiến hành khảo sát tại sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu vào
thời điểm năm 2017. Số phiếu phát ra là 60. Số phiếu thu về là 57. Đối tƣợng
khảo sát là đội ngũ công chức hiện tại đang làm việc tại Sở.

7


Tác giả tiến hành khảo sát đối với một số cán bộ, công chức của Tỉnh ủy
Lai Châu và Sở Nội vụ tỉnh Lai Châu về hoạt động sử dụng công chức của Sở
Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu để tăng thêm tính khách quan cho số liệu
nghiên cứu. Số phiếu phát ra là 30. Số phiếu thu về là 28.
- Các phương pháp nghiên cứu bổ trợ khác:
*Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp: Trên cơ sở các dữ liệu, tài liệu thu

thập đƣợc, tác giả đã tiến hành phân tích, đánh giá và tổng hợp lại để tìm ra
những luận điểm, kết luận có giá trị khoa học, hữu ích với đề tài luận văn.
* Phƣơng pháp so sánh: Tác giả sử dụng phƣơng pháp này để so sánh,
đối chiếu những quan niệm, tƣ duy, những kinh nghiệm của các cơ quan, địa
phƣơng trong sử dụng công chức. Từ đó, rút ra những bài học kinh nghiệm
phù hợp cho Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu nói riêng, cho nền hành
chính Việt Nam nói chung.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn nghiên cứu toàn diện hệ thống lý luận và thực tiễn hoạt động sử
dụng công chức tỉnh Lai Châu. Kết quả nghiên cứu của Luận văn có ý nghĩa lý
luận và thực tiễn nhƣ sau:
6.1. Về lý luận
Luận văn đã hệ thống hóa, làm sáng tỏ cơ sở lý luận về hoạt động sử
dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
6.2. Về thực tiễn
(1) Luận văn đã cung cấp những luận cứ khoa học và thực tiễn để đƣa ra
những kiến nghị nâng cao hiệu quả hoạt động sử dụng công chức tại Sở Kế
hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.
(2) Luận văn đã đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sử
dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu.

8


(3) Kết quả nghiên cứu của Luận văn có giá trị làm tài liệu tham khảo
trong học tập, nghiên cứu, giảng dạy và công tác thực tiễn tại Sở Kế hoạch và
Đầu tƣ tỉnh Lai Châu, cũng nhƣ các cơ quan hành chính nhà nƣớc khác..
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục, Danh mục tài liệu tham khảo,
luận văn gồm 3 chƣơng.

Chƣơng I: Cơ sở khoa học về sử dụng công chức
Chƣơng II: Thực trạng sử dụng công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tƣ
tỉnh Lai Châu
Chƣơng III: Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng công chức tại Sở Kế
hoạch và Đầu tƣ tỉnh Lai Châu giai đoạn 2016-2020.

9


Chƣơng 1
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ SỬ DỤNG CÔNG CHỨC
1.1. Khái niệm cơng chức, cơng chức hành chính nhà nƣớc
Mặc dù chế độ công vụ đã tồn tại và phát triển đã trên 3 thế kỷ tính từ
thời điểm xuất hiện thuật ngữ công chức vào năm 1859 ở Anh nhƣng cho đến
nay vẫn chƣa có một quan niệm thống nhất về công chức cho tất cả các quốc
gia trên thế giới. Khái niệm công chức rất đa dạng và phong phú và đang
đƣợc tiếp tục bổ sung, hoàn thiện cho phù hợp với xu thế phát triển. Mỗi quốc
gia có một cách nhìn nhận riêng, một cách tiếp cận riêng về phạm vi, đặc
trƣng của công chức. Phạm vi cơng chức ở mỗi quốc gia khơng giống nhau.
Ví dụ, có những quốc gia coi cơng chức là những ngƣời làm việc trong bộ
máy nhà nƣớc (bao gồm cả các cơ quan quản lý nhà nƣớc, đơn vị sự nghiệp
hay các lực lƣợng vũ trang, cơng an). Trong khi đó có những nƣớc lại chỉ giới
hạn cơng chức là những ngƣời làm việc trong các cơ quan quản lý nhà nƣớc
hay hẹp hơn nữa là trong các cơ quan quản lý hành chính nhà nƣớc.
Việc xác định ai là cơng chức thƣờng do các yếu tố sau quyết định:
- Hệ thống thể chế chính trị.
- Tổ chức bộ máy nhà nƣớc.
- Sự phát triển kinh tế - xã hội.
- Tính truyền thống và các yếu tố văn hóa, lịch sử.
Tuy nhiên, ở nhiều quốc gia, công chức là khái niệm chung để chỉ những

công dân đƣợc tuyển dụng vào làm việc thƣờng xuyên trong cơ quan nhà
nƣớc, công chức thƣờng có một số đặc điểm chung là:
- Là cơng dân của nƣớc đó.
- Đƣợc tuyển dụng qua thi tuyển hoặc xét tuyển.
- Đƣợc bổ nhiệm vào một ngạch, một chức danh hoặc gắn với một vị trí
việc làm.

10


- Đƣợc hƣởng lƣơng từ ngân sách nhà nƣớc.
Ở Việt Nam, qua rất nhiều giai đoạn phát triển của lịch sử, với nhiều văn
bản ra đời nói về đội ngũ công chức. Luật Cán bộ, công chức năm 2008 đã
quy định rõ ràng, cụ thể hơn cho từng khái niệm “công chức” là: “Công chức
là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức
danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính
trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc
Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chun nghiệp,
cơng nhân quốc phịng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà
không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo,
quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà
nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công
lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công
chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương
được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của
pháp luật” [28].
Điều 2 Nghị định số 06/2010/NĐ-CP quy định những ngƣời là công
chức xác định: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm
vào ngạch, chức vụ, chức danh, trong biên chế, hưởng lương từ ngân sách
nhà nước hoặc được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập

theo quy định của pháp luật, làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị quy
định tại Nghị định này” [6].
Nhƣ vậy, theo tác giả, công chức là công dân Việt Nam, được tuyển
dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh, trong biên chế, hưởng lương
từ ngân sách nhà nước hoặc được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp
công lập theo quy định của pháp luật, làm việc trong các cơ quan, tổ chức,

11


đơn vị của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, bộ máy lãnh đạo, quản
lý của đơn vị sự nghiệp cơng lập.
1.1.2. Cơng chức hành chính nhà nước
Trong Luận văn này, tác giả chỉ nghiên cứu đối tƣợng cơng chức hành
chính nhà nƣớc. Theo quy định của pháp luật hiện hành, tiêu chí để xác định
cơng chức gắn với cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức
danh. Cơng chức có mặt ở nhiều cơ quan khác nhau trong hệ thống chính trị
Việt Nam, từ các cơ quan, đơn vị của Đảng, Nhà nƣớc, tổ chức chính trị - xã
hội đến bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó đa
số ở trong bộ máy hành chính nhà nƣớc. Đây cũng là điểm riêng trong quan
niệm về công chức của Việt Nam, và đang cần đổi mới cho phù hợp với quan
niệm chung của thế giới. Công chức hành chính nhà nƣớc, theo tác giả, là
cơng chức làm việc trong các cơ quan hành chính nhà nƣớc. Đối tƣợng cơng
chức hành chính nhà nƣớc, do đó, có một số điểm đặc thù so với công chức ở
các cơ quan khác.
1.2. Những vấn đề chung về sử dụng công chức
1.2.1. Khái niệm sử dụng công chức
Sử dụng nhân sự hay “dùng ngƣời” là nội dung quan trọng trong quản
lý nhân sự. Là một dạng nhân sự đặc biệt, công chức có những điểm đặc trƣng
riêng. Sử dụng cơng chức vì thế cũng có những đặc thù.

“Sử dụng cơng chức đƣợc quan niệm là nhà nƣớc thực hiện chính sách
huy động nguồn nhân lực hành chính (chủ yếu là đội ngũ cơng chức nhà nƣớc
hiện có) vào hoạt động quản lý trong thực thi công vụ” [12].
Sử dụng công chức là sử dụng lực lƣợng lao động đang có sau khi một
ngƣời đƣợc tuyển dụng, gia nhập vào hệ thống công chức.
Nhƣ vậy, nhìn chung sử dụng cơng chức là việc bố trí, sắp xếp đội ngũ
cơng chức vào những vị trí, cơng việc khác nhau trong cơ quan nhà nƣớc để

12


phát huy cao nhất những kiến thức, kỹ năng vốn có của họ vào việc hồn
thành nhiệm vụ đƣợc giao. Với việc giới hạn đối tƣợng nghiên cứu là công
chức hành chính nhà nƣớc thì sử dụng cơng chức, trong khn khổ Luận văn
này, đƣợc hiểu là q trình sắp xếp, bố trí đội ngũ cơng chức vào các vị trí
cơng việc tại các cơ quan hành chính nhà nước, khai thác và phát huy tối đa
năng lực làm việc của họ nhằm đạt hiệu quả cao của công việc, nhằm đáp
ứng yêu cầu quản lý hành chính nhà nước.
Theo cách tiếp cận đó, sử dụng nhân sự của tổ chức gồm hai nhiệm vụ
cơ bản:
- Sắp xếp công chức vào các vị trí cơng việc của cơ quan hành chính
nhà nƣớc;
- Khai thác và phát triển năng lực làm việc của đội ngũ công chức một
cách tốt nhất.
Hoạt động sử dụng cơng chức gắn liền với q trình phát triển chức
nghiệp của cá nhân mỗi công chức, nhƣng đồng thời, nó cũng nằm trong tổng
thể của việc sử dụng cả đội ngũ công chức của cơ quan, tổ chức, rộng hơn là
của ngành, địa phƣơng đó. Đội ngũ là tập hợp gồm nhiều ngƣời có cùng chức
năng hoặc nghề nghiệp, tạo thành một lực lƣợng. Khái niệm đội ngũ đƣợc sử
dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau nhƣ đội ngũ trí thức, đội ngũ giáo viên,

đội ngũ cơng chức, và những tập hợp ngƣời này mang những đặc trƣng riêng
so với những tập hợp ngƣời khác. Đội ngũ công chức, do đó, theo tác giả, là
tập hợp những cơng chức đƣợc tổ chức thành một lực lƣợng (có tổ chức) cùng
chung một chức năng, nhiệm vụ để đạt đƣợc mục tiêu của tổ chức. Họ làm
việc cùng với nhau và có sự gắn bó với nhau thơng qua lợi ích vật chất và tinh
thần theo quy định của pháp luật và nội quy của cơ quan, tổ chức đó. Họ là
một tập thể có sự gắn kết, làm việc theo tổ chức, hƣớng tới mục tiêu chung.

13


Vì thế, trong hoạt động sử dụng cơng chức, chúng ta đồng thời tiến hành
sử dụng từng cá nhân công chức riêng lẻ, và đặt trong một tổng thể sử dụng
cả một tập thể công chức ấy. Mặc dù, đội ngũ cơng chức đƣợc phân chia
thành nhiều nhóm mang những đặc thù riêng (theo vị trí, cơng việc có nhóm
cơng chức lãnh đạo, nhóm cơng chức tham mƣu, nhóm cơng chức thừa hành;
hoặc theo thâm niên cơng tác có thể có cơng chức tập sự, cơng chức có thâm
niên dƣới 5 năm, dƣới 10 năm,...) với cơ hội phát triển, bố trí, sử dụng, tiêu
chí đánh giá khác nhau. Song nhìn chung, khi nói tới sử dụng cơng chức là
nói tới việc sử dụng từng cá nhân công chức song đƣợc đặt trong tổng thể một
tập hợp thống nhất các cơng chức của tồn cơ quan, tổ chức đó.
1.2.2. Tầm quan trọng của sử dụng công chức
Trong bối cảnh hiện nay, khi nguồn lực con ngƣời là yếu tố quyết định
nhất cho hiệu quả hoạt động của cơ quan, tổ chức thì sử dụng cơng chức đóng
vai trị quan trọng hơn bao giờ hết. Bởi vì, lựa chọn đội ngũ công chức tốt
chƣa đủ, cần phải biết khéo léo bố trí, sử dụng cơng chức đúng chỗ, đúng sở
trƣờng mới phát huy tốt năng lực của công chức.
- Đối với cá nhân cơng chức
Sắp xếp, bố trí cơng chức phải vừa tầm, không quá cao hoặc quá thấp so
với khả năng của cơng chức. Nhìn chung, sử dụng cơng chức tốt, hợp lý sẽ tạo

động lực phấn đấu, giúp công chức phát triển nhanh hơn, trƣởng thành sớm
hơn. Bản thân mỗi cơng chức, đƣợc bố trí cơng việc phù hợp, đƣợc đánh giá
đúng đắn, đƣợc khuyến khích phát triển, thăng tiến đúng khả năng sẽ giúp
ngƣời cơng chức đó có cơ hội phát triển, phát huy đƣợc các kiến thức, kĩ
năng, thái độ để hoàn thiện bản thân đồng thời cũng có sự gắn bó lâu dài với
cơ quan. Bởi nhiều công chức giỏi rời bỏ nơi làm việc không phải vì tiền bạc,
có thể do mơi trƣờng làm việc, xung đột nội bộ mà họ cảm thấy mệt mỏi;

14


hoặc do phong cách lãnh đạo vì họ thấy ở nơi đó khơng có cơ hội để mình
phát triển.
- Đối với cơ quan sử dụng công chức
Một là, giúp xây dựng đội ngũ cơng chức có chất lƣợng cao. Nếu từng
cơng chức của cơ quan đƣợc bố trí, sử dụng khách quan, hợp lý, sẽ tạo nên
một đội ngũ công chức có chất lƣợng, có năng lực tốt, vững mạnh. Nhờ đƣợc
sử dụng công tâm, hiệu quả, công chức sẽ có động lực tích cực để phát triển,
qua đó tinh thần đoàn kết của tập thể đƣợc giữ vững, hƣớng tới thực hiện mục
tiêu chung của tổ chức. Với việc sử dụng hiệu quả đội ngũ cơng chức, cơ
quan có đƣợc nguồn nhân lực tốt nhất để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ
đƣợc giao, đóng góp vào việc nâng cao chất lƣợng, hiệu quả hoạt động của tổ
chức, cơ quan, đơn vị.
Trên thực tế, các cơ quan hành chính nhà nƣớc hiện nay khơng tránh
khỏi tình trạng nguồn nhân lực vừa thừa vừa thiếu, thừa ở chỗ có nhiều ngƣời
nhƣng thiếu ngƣời đáp ứng đƣợc yêu cầu công việc. Chính vì thế, sử dụng
cơng chức có vai trị quan trọng của nó, khi nó có thể bố trí và khai thác
những năng lực tốt nhất của công chức trong thực thi công vụ, là cơ sở để tinh
giản biên chế đối với lực lƣợng công chức dôi dƣ, đồng thời tạo sức hút đối
với nhân tài.

Hai là, thúc đẩy việc thực hiện thành công các mục tiêu và chiến lƣợc
phát triển của cơ quan. Thông qua việc sử dụng có hiệu quả đội ngũ cơng
chức, năng lực, sự cống hiến của công chức đƣợc phát huy để thực hiện tốt
nhất cơng việc mà họ đƣợc giao. Thơng qua đó, xét trên tổng thể, nó giúp
hƣớng đến và đạt đƣợc mục tiêu, chiến lƣợc chung của cơ quan, tổ chức.
Ba là, giúp cơ quan hành chính nhà nƣớc thu hút, giữ chân đƣợc ngƣời
tài. Thơng qua việc sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực sẽ giúp tạo cơ hội

15


phát triển cho công chức, tạo môi trƣờng làm việc thuận lợi, qua đó tăng sự
gắn kết của cơng chức với nhau và với tổ chức.
- Đối với xã hội
Có thể khẳng định việc lựa chọn, bố trí sử dụng đúng cơng chức
khơng những góp phần tạo nguồn nhân lực chất lƣợng cao cho xã hội mà
cịn sẽ góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thối về phẩm chất chính
trị, đạo đức lối sống trong đội ngũ cơng chức hiện nay. Điều này mang đến
lợi ích xã hội lớn.
1.2.3. Chủ thể, đối tượng sử dụng công chức
Về chủ thể sử dụng công chức: chủ thể sử dụng công chức là nhà nƣớc,
cụ thể là các cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi có cơng chức theo quy định tại Luật
Cán bộ công chức 2008 và Nghị định số 06/2010/NĐ-CP quy định những
ngƣời là công chức. “Cơ quan sử dụng công chức là cơ quan, tổ chức, đơn vị
được giao thẩm quyền quản lý, phân cơng, bố trí, kiểm tra việc thực hiện
nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ công chức” [06].
Về đối tƣợng sử dụng công chức: Đối tƣợng của hoạt động sử dụng cơng
chức chính là đội ngũ cơng chức trong cơ quan, tổ chức đó.
1.2.4. Nội dung sử dụng cơng chức
1.2.4.1. Bố trí, phân cơng cơng việc

Thứ nhất, bố trí cơng việc
Bố trí cơng chức là hoạt động nhằm sắp xếp cho công chức một vị trí
làm việc phù hợp. Tùy theo các trƣờng hợp cụ thể để bố trí cơng việc cho phù
hợp với cơng chức nhằm phát huy hiệu quả cơng việc.
Bố trí cơng chức đƣợc thực hiện khi nằm trong một số trƣờng hợp sau:
- Bố trí cơng việc khi cơng chức được tuyển dụng
Sau khi trải qua kì tuyển dụng, ứng viên đã khẳng định đƣợc kiến thức,
kỹ năng, kinh nghiệm, phẩm chất cần có cho vị trí tuyển dụng và đƣợc ra
16