ngày soạn 24 ngày soạn 24 08 2008 ngày dạy 30 080613 09 2008 tuần 1 2 3 nội dung chất thép trong thơ hồ chí minh i mục tiêu cần đạt giúp hs nắm được một cách đầy đủ nhất “chất thép” trong thơ hồ c

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 24.08.2008.

Ngày dạy: 30.08,06,13.09.2008

Tuần 1, 2, 3: NỘI DUNG CHẤT THÉP TRONG THƠ HỒ CHÍ MINH.
<b>I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS </b>

- Nắm được một cách đầy đủ nhất “chất thép” trong thơ Hồ Chí Minh và đặc biệt là trong
tập thơ “Nhật kí trong tù”.

- Biết cách phân tích “chất thép” trong một bài thơ của Hồ Chí Minh.
<b>II. Phương tiện thực hiện: SGV, SGK, STK, Thiết kế bài dạy học.</b>
<b>III. Phương pháp tiến hành: Vấn đáp, thuyết giảng, thảo luận nhóm…</b>
<b>IV. Tiến trình tổ chức dạy học:</b>

<b> 1. Ổn định lớp:</b>
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:

<b>Hoạt động của Giáo Viên Hoạt động của HS</b> <b>Nội dung cần đạt</b>
<b>HĐ 1: Hướng dẫn HS</b>

<b>tìm hiểu chất thép trong</b>
<b>thơ Hồ Chí Minh.</b>

- Thép là gì?

- Chất thép trong thơ có
những nội dung nào?

HS trả lời.

HS thảo luận nhóm, cử
đại diện trình bày.

<b>I. Khái niệm chất thép:</b>

1. Khái niệm chất thép: là một hình ảnh
ẩn dụ, được Bác dùng chỉ tính chiến
đấu, chỉ tinh thần, tình cảm cách mạng,
tinh thần chiến sĩ. Đó là nghị lực kiên
cường vượt qua mọi khó khăn thử
thách, là phong thái ung dung tự chủ,
lạc, quan tin tưởng hướng về tương
lai....

2. Thơ văn có chất thép là gì?

- Đề cập đến nội dung chiến đấu, cách
mạng và hình tượng người chiến sĩ.
- Có giọng điệu hừng hực khí thế chiến
đấu, phải cất cao những lời kêu gọi, cổ
vũ, động viên, khích lệ. Đương nhiên
thứ thơ văn ấy bao giờ cũng được coi
như một thứ vũ khí đấu tranh. Nhà văn,
nhà thơ phải là những chiến sĩ trên mặt
trận văn nghệ.

<b>HĐ 2: Hướng dẫn HS</b>
<b>tìm hiểu chất thép thể</b>
<b>hiện trong tập “Nhật kí</b>

<b>trong tù”.</b>

- GV thuyết giảng: “Nhật
kí trong tù” được sáng tác
trong một hoàn cảnh đặc
biệt: nhà thơ là một chiến
sĩ cộng sản bị quân thù
giam hãm trong chốn ngục

HS lắng nghe.

<b>II. Chất thép được thể hiện rất đa</b>
<b>dạng trong tập thơ “Nhật kí trong</b>
<b>tù”:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

tù, bị đày đoạ cả thể xác
lẫn tinh thần. Tuy vậy, Bác
vẫn viết được những vần
thơ tuyệt diệu, đạt tới đỉnh
cao nghệ thuật.

- Chất thép được thể hiện
trong “Nhật kí trong tù”
như thế nào? Ví dụ minh
hoạ?

HS thảo luận nhóm, cử
đại diện trình bày.

thường của người chiến sĩ cộng sản

trong chốn ngục tù (Bốn tháng rồi,
Khơng ngủ được, Nghe tiếng giã gạo,
Tự khun mình...).

- Thể hiện gián tiếp qua những cảm xúc
trữ tình trước cảnh đẹp thiên nhiên
(Cảnh chiều hôm, Giải đi sớm, Ngắm
trăng...).

- Toát ra từ nụ cười hóm hỉnh nhẹ
nhàng của Bác trong cảnh tù đày, lao lí
(Nói cho vui, Đi Nam Ninh, ghẻ,...).
=> Chất thép trong “Nhật kí trong tù” là
chất thép trong tinh thần, tình cảm của
người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh
được thể hiện qua những vần thơ.

<b>HĐ 3: Hướng dẫn HS</b>
<b>phân tích chất thép trong</b>
<b>một bài thơ bất kì.</b>

- GV cho 4 bài thơ trong
“Nhật kí trong tù”, yêu cầu
HS phân tích chất thép.

Các nhóm thảo luận
theo yêu cầu, cử đại
diện trình bày.

Nhóm 1: Bài “Ngắm

trăng”.

Nhóm 2: Bài “Cảnh
chiều hơm”.

Nhóm 3: Bài “Nghe
tiếng giã gạo”.

Nhóm 4: Bài “Mới ra
tù tập leo núi”

<b>III. Phân tích chất thép trong một bài</b>
<b>thơ trích trong tập “Nhật kí trong tù:</b>
“Ngắm trăng”

- Hồn cảnh ngắm trăng rất đặc biệt.
- “Trong tù không rượu cũng không
hoa”-> tả thực cảnh sống của người tù,
ngay cả cơm ăn, nước uống cịn thiếu,
làm gì có nổi rượu và hoa?

- “Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ”->
Thấy trăng đẹp mà bối rối cả tâm trí
nhà thơ như tự hỏi mình vừa giải bày
hồn cảnh với khách q. Trong ba yếu
tố thưởng nguyệt thì ở đây thiếu tới hai
yếu tố (Rượu và hoa).

- “ Người ngắm ... ngắm nhà thơ”->
Cả hai nhân vật trữ tình đều vượt lên

trên hồn cảnh để đến được với nhau.
- Chất thép còn được nhận ra từ vẻ đẹp
của chủ thể trữ tình trong việc hướng về
ánh sáng, hướng về vẻ đẹp của thiên
nhiên trong tư thế của một thi nhân
hoàn toàn tự do về tâm hồn.

4. Củng cố: Theo mục tiêu cần đạt.

</div>

<!--links-->