Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 5- 6 TUỔI YÊU
THÍCH DÂN CA TẠI LỚP LÁ 2 TRƯỜNG MN KRÔNG ANA
I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết dân ca là một loại hình nghệ thuật có
từ lâu đời, với những câu nói hay, những làn điệu hấp dẫn được nhân dân sưu
tập và gìn giữ lưu truyền theo thời gian. Mỗi một miền q đều có những câu hị,
điệu hát rất chung mà lại rất riêng, những làn điệu ấy đã tạo thành dòng dân ca
Việt Nam rất đa dạng và phong phú.
Có thể nói dân ca là tấm gương bức xạ hiện thực khách quan của mỗi dân
tộc với lối sống, phong tục tập quán của từng vùng miền là khác nhau. Nhưng nó
lại chứa đựng tâm tư nguyện vọng của con người được tái hiện rất rõ là những
hình ảnh về quê hương, đất nước, cuộc sống lao động vất vả của người nông
dân…, những lời hát ru ngọt ngào đó hịa cùng với tâm hồn mỗi chúng ta và đã
trở thành nhu cầu không thể thiếu của người dân Việt Nam.
Những làn điệu dân ca ấy thường mộc mạc, giản dị nó miêu tả
nội dung hết sức đời thường như: Bản làng, thơn xóm, núi rừng, sơng
suối, về tình u trong sáng của đơi nam nữ, tình đồn kết cộng đồng, nguyện
vọng được sống n vui, ấm no hạnh phúc… Thật giản đơn, nhưng lại thấm đậm
tình yêu quê hương, yêu đất nước, yêu con người và tinh thần cao cả của dân tộc
Việt Nam.
Chất trí tuệ, giàu tư tưởng tình cảm trong dân ca là những nguồn nhựa sống
bổ sung cho văn hóa dân gian thêm phong phú và đậm đà bản sắc dân tộc nó giúp
chúng ta phát triển khả năng thẩm mỹ, các phẩm chất tư duy, trí tuệ, thể chất,
1
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
1
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
những tình cảm đạo đức tốt đẹp. Ở trẻ cũng vậy, ngay từ khi lọt lòng trẻ đã được
nghe những câu hát ru ầu ơ từ bà, từ mẹ… Những câu hát mộc mạc, gần gũi đã
tiếp thêm nguồn dự trữ lớn lao về lòng yêu quê hương, đất nước, chắp cánh nuôi
lớn tâm hồn trong sáng ngây thơ của trẻ. Khi đến tuổi mẫu giáo khả năng cảm thụ
âm nhạc nói chung và dân ca nói riêng của trẻ đang dần được hình thành mạnh mẽ,
trẻ khơng những được nghe mà cịn được hát, được hóa thân khi biểu diễn các làn
diệu dân ca, trẻ cần phải được tiếp cận nhiều hơn nữa với dân ca ngay từ bây giờ
để hình thành trong trẻ những đức tính tốt đẹp mà làn điệu dân ca đã mang đến.
Nếu trẻ tiếp xúc dân ca quá muộn hoặc không được nghe dân ca thì khi
trưởng thành trẻ trở nên thờ ơ với làn điệu dân ca, nếu có ưa thích thì cũng chỉ là
những âm nhạc tầm thường, cũng có nghĩa thờ ơ với mọi vật, mọi việc diễn ra
xung quanh.
Dân ca giúp trẻ tiếp thu giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam
một cách tích cực và có hiệu quả nhất. Đồng thời lời của những bài hát dân ca cho
trẻ nhận thấy đời sống sinh hoạt của ông cha ta ngày xưa mà trong những tác phẩm
âm nhạc hiện nay hiếm có.
Hiện nay trẻ em Việt Nam đang được sự quan tâm và được
hưởng một nền giáo dục rất tốt, thế nhưng một số lối sống quá tân tiến, hiện
đại cũng đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến q trình phát triển tâm lý cũng như
tính cách, hành vi của trẻ ngày nay, đặc biệt là trẻ em. “Bạn nghĩ sao khi nghe
chính học sinh của mình hát các bài hát được chế bởi những lời có thể nói là xa
sỉ” thật đắng lịng… Chính vì vậy mà tôi đã trăn trở rất nhiều và cần trang bị tri
thức âm nhạc cho bản thân để có thể truyền tải đến trẻ một cách đúng đắn và có
hiệu quả nhất, đó là đưa dân ca đến gần hơn với trẻ để cải thiện và nâng cao tình
yêu của trẻ đối với dân ca, qua đó sẽ hình thành ở trẻ tình yêu con người, yêu quê
hương đất nước sâu đậm. Hãy biến dân ca là món ăn tinh thần khơng thể thiếu đối
với trẻ, bởi nó giúp trẻ thấy thoải mái, học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển,
2
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
2
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
trí tưởng tượng ngày càng phong phú, giúp phát triển đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ…
Đặc biệt là các cô giáo mầm non cần quan tâm đến việc giáo dục âm nhạc cho trẻ
càng sớm càng tốt. Chính vì vậy trong chương trình giảng dạy của mình tơi cố
gắng lựa chọn và mang một số bài dân ca phù hợp đến với trẻ. Tôi hi vọng rằng
dân ca sẽ đưa đến cho trẻ niềm say mê hứng thú. Đó là lý do tôi chọn đề tài: “Một
số biện pháp giúp trẻ yêu thích dân ca”để nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn
trong giáo dục trẻ.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
- Mục tiêu:
Mục đích chính của đề tài này là nghiên cứu sưu tầm và tổ chức dạy trẻ múa
hát, phân tích một số bài dân ca để tìm ra biệp pháp dạy trẻ thể hiện, làm phong
phú thêm chương trình mẫu giáo.
Bản thân tơi là người giáo viên mầm non, là người mẹ thứ hai luôn sát cánh
bên trẻ, tơi khơng thể đứng nhìn những đứa con xinh xắn, ngây thơ của mình phải
chịu nhiều thiệt thòi như vậy, giờ đây chúng ta hãy cùng nhau tạo mọi điều kiện
để những làn điệu dân ca luôn ln có và hiện hữu trong đời sống của trẻ. Bởi bản
thân những bài hát dân ca đã chứa đựng nhiều cung bậc thể hiện đặc trưng tình
cảm của người Việt Nam với những nội dung sâu đậm về tình u thương, lịng
hiếu thảo sẽ góp phần quan trọng trong sự phát triển và hình thành nhân cách cho
trẻ thơ sau này.
- Nhiệm vụ:
Nghiên cứu một số phương pháp, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục âm nhạc đặc biệt là thể loại dân ca trong trường mầm non, nhằm tìm ra một
vài kinh nghiệm tốt nhất:
3
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
3
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
+ Vừa phát huy tính sáng tạo của giáo viên qua việc cải biên lời mới theo làn
điệu dân ca.
+ Giúp cho giáo viên có thói quen sưu tầm ngun vật liệu mở và ln có ý
tưởng mới trong việc làm đồ dùng, dụng cụ âm nhạc như trống, đàn, trang phục...
từ nguyên vật liệu đã thu gom.
Qua đề tài nhằm giúp cho giáo viên có kiến thức sâu hơn bộ môn giáo dục âm
nhạc và biết tầm quan trọng của việc đưa dân ca vào đời sống của trẻ. Để từ đó
giáo viên giúp trẻ thêm u thích các làn điệu dân ca, hiểu thêm được những cái
hay cái đẹp từ dân ca.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Đưa ra một số biện pháp để giúp trẻ 5-6 tuổi u thích dân ca trường Mầm non
Krơng Ana
4. Giới hạn của đề tài
Hoạt động có chủ đích và hoạt động ở mọi lúc mọi nơi của học sinh lớp lá 2 và
khối lá trường Mầm Non Krong Ana. (Đặc biệt chú trọng trong môn học: Giáo dục
âm nhạc, chú trọng hoạt động chơi góc ở góc nghệ thuật, các buổi biểu diễn văn
nghệ ở trường…) giáo dục trẻ như thực trạng những năm học qua và những năm
học tiếp theo
5. Phương pháp nghiên cứu:
Căn cứ vào mục đích và nhiệm vụ đề tài nghiên cứu, tôi sử dụng các phương
pháp nghiên cứu sau:
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Nhóm phương pháp này nhằm thu
thập các thơng tin lý luận để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài như:
4
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
4
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
- Sử dụng phương pháp quan sát, tìm tịi học hỏi qua các trang web để tìm tài liệu.
Các phần mềm violet, activprive, powerpoint,... kinh nghiệm, sách báo,…
- Phương pháp sử dụng lời nói để trị chuyện với trẻ, khơi gợi những gì trẻ muốn
tìm hiểu, trẻ cần gì và thích điều gì?
- Phương pháp trực quan sinh động.
- Phương pháp thực hành khi cho trẻ hát múa các bài dân ca phù hợp với độ tuổi,
…
- Phương pháp thực hành, luyện tập, trị chơi.
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập.
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Nhóm phương pháp này nhằm thu
thập các thơng tin thực tiễn để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài như:
- Phương pháp đánh giá kết quả.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: Qua thao giảng, dự giờ, tham gia các hội thi
và qua tập huấn, trao đổi học hỏi bạn đồng nghiệp.
- Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.
c) Phương pháp thống kê tốn học.
Vào đầu năm học, tơi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê về mơn âm nhạc
giúp trẻ u thích dân ca ở lớp lá 2 để nắm bắt khả năng nhận thức, yêu thích dân
ca của từng cá nhân trẻ.
STT
1
2
3
4
Nội dung tiêu chí khảo sát
SL
Mặt ngôn ngữ
Khả năng cảm thụ âm nhạc
Khả năng thẩm mỹ
Trí nhớ
5
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
20
15
18
20
Đạt
Tỷ lệ %
59
44
53
59
Chưa đạt
SL
Tỷ lệ %
14
15
16
14
41
56
47
41
5
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
5
6
Trí tưởng tượng
Tình cảm, tình u q hương
đất nước con người.
13
38
18
62
18
53
16
47
II. Phần nội dung:
1. Cơ sở lý luận:
Ở mẫu giáo trẻ phát triển rất nhanh về cả vốn từ lẫn nhận thức, trẻ chỉ cần
nhìn thấy người lớn làm việc gì đó mà trẻ có thể bắt chước một cách nhanh chóng,
trẻ rất nhạy cảm trẻ nhìn thế giới xung quanh bằng cặp mắt trong sáng, dễ xúc cảm
với những vẻ đẹp xung quanh mình và biết cảm thụ cái đẹp, trẻ thích học hát và
hát rất nhanh bằng cách bắt chước. Cho nên ở tuổi mẫu giáo nếu khơng dạy múa
hát sau này sẽ khó phát triển.
Khi tiếp xúc với dân ca, trẻ thường được sắm các vai như trong bài “Bà
còng đi chợ trời mưa”, trẻ được trang bị bộ quần áo bà già, gậy, nón, trẻ làm điệu
bộ khơng ngượng ngùng đây chính là cơ sở để giáo dục ở trẻ cội nguồn dân tộc.
Trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo hoạt động chủ đạo là vui chơi, mà trị chơi đóng vai trị
theo chủ đề là trung tâm. Chính vì đặc điểm này mà việc đưa các bài hát dân ca
đến với trẻ mẫu giáo rất phù hợp.
Tuổi mẫu giáo có sự ra đời một chức năng mới, chức năng kí hiệu tượng trưng
là sự nhận thức thơng qua một hệ thống kí hiệu trong đó có kí hiệu âm nhạc. Trẻ
mẫu giáo chỉ biết bắt chước một cách vô thức. Đến tuổi mẫu giáo lớn tình cảm đạo
®ức bên trong: Ví dụ trẻ hát và đóng vai “Bà Cịng, cái tơm, cái tép” trả tiền bà
và đưa bà về nhà, tỏ thái độ ngoan ngoãn lễ phép, trung thực. Tính hình tượng phát
triển mạnh kết hợp với tư duy trực quan hành động và nhu cầu ham hoạt động của
trẻ dẫn lối giáo dục truyền thống trong âm nhạc rất phong phú, đa dạng tổng hợp
các loại hình nghệ thuật như: Ca, hát, múa, diễn kịch, đọc thơ. . .
6
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
6
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
Vì thế dân ca với trẻ là rất quan trọng, góp phần phát triển tính cách, giúp
trẻ có ý thức hơn về cuộc sống xung quanh, trẻ biết được cơng lao to lớn của ơng
cha ta đã có cơng dựng nước hay tình cảm cao quý mà cha mẹ đã dành cho trẻ,
hơn hết cả là phát triển tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước, yêu con người trong trẻ
được chuỗi dậy. Là người giáo viên mầm non hàng ngày được tiếp cận với trẻ,
giáo dục trẻ, vẽ nên những con đường đầu tiên cho thế hệ tương lai của đất nước.
Tôi nhận ra một điều rất quan trọng của người giáo viên là cần phải giáo dục trẻ
ngay từ lứa tuổi mầm non, những mầm xanh tương lai của đất nước. Do đó tơi
mạnh dạn chọn đề tài này với mong muốn trẻ được phát triển một cách hoàn thiện
và đúng đắn nhất.
2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu:( Phân tích, đánh giá các nội dung, vấn đề
về thực trạng mà đề tài đã đặt ra, cần có số liệu minh họa cụ thể)
- Ưu điểm:
Điều đặc biệt hơn nữa là đa số trẻ ở gần và được tiếp cận với nét đẹp của
dân tộc ê đê họ luôn lưu trữ nét đẹp truyền thống của dân tộc mình đó cũng là một
thuận lợi rất lớn để trẻ được tận mắt nhìn thấy và được nghe
những giai điệu dân ca qua một số ngày lễ hội của dân tộc nơi đây.
Với thể loại hát múa dân ca ở bậc học mầm non luôn được nhà trường quan
tâm và tạo điều kiện cho giáo viên và trẻ tiếp cận với thể loại qua chương trình
giáo dục, ngày hội, ngày lễ, hội thi... được sưu tầm nghiên cứu qua mạng internet,
băng, đĩa….
Giáo viên trẻ có sự nhiệt tình, năng động, sáng tạo, ham học hỏi, có khả năng
sử dụng vi tính và thiết kế giáo án điện tử phục vụ cho hoạt động học của trẻ.
Luôn tham gia đầy đủ các buổi học chuyên môn, dự giờ lên tiết mẫu do
trường tổ chức.
Ln có sự sát sao chỉ đạo của ban giám hiệu trong kế hoạch, lịch trình khi
thực hiện chương trình.
7
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
7
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
- Nhược điểm:
Kiến thức về dân ca của một số giáo viên còn hạn chế nên phần xuất xứ của
bài hát cũng như một số đặc điểm về các dân tộc còn giới thiệu sơ sài qua loa.
Giáo viên chưa khơi dậy hết được khả năng tư duy và tính sáng tạo ở trẻ, một
số trẻ chưa mạnh dạn tự tin.
Giáo viên chưa chủ động linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động văn nghệ
cho trẻ, nếu có thì chủ yếu là trong tiết học, cịn trong các giờ chơi, các buổi sinh
hoạt ngồi giờ vẫn cịn hạn chế.
Hầu hết khi biểu diễn các tác phẩm dân ca còn thiếu các yếu tố phụ trợ như:
Âm thanh, cảnh trí, trang phục… làm cho hoạt động hát múa, biểu diễn không thu
hút được sự chú ý của trẻ.
Đứng trước thực trạng trên bằng vốn hiểu biết của mình tơi ln tự học hỏi
kinh nghiệm để tìm ra những sáng kiến hay, nhằm khắc phục tồn tại đó cho lớp lá
1 của tơi nói riêng và khối lá nói chung. Trong q trình thực hiện tơi cịn gặp một
số thuận lợi, khó khăn sau:
Đề tài thực nghiệm tại trường Mầm Non Krông Ana, Thị Trấn Buôn Trấp
của huyện Krông Ana, tuy ở vùng trung tâm Thị Trấn đã được sự quan tâm của các
cấp chính quyền Thị Trấn cũng như huyện nên cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học
tương đối đầy đủ, giáo viên và học sinh có điều kiện tiếp cận với nội dung chương
trình hát múa dân ca.
Bên cạnh đó có các yếu tố chưa tốt ảnh hưởng đến quá trình sử dụng và áp
dụng đề tài như: Khả năng nhận thức của trẻ chưa đồng đều. Sự phối hợp giữa cha
mẹ học sinh với giáo viên cịn lỏng lẻo.
Trong lớp cịn có một số trẻ cá biệt, cháu chưa chú ý, mặt năng khiếu của
cháu hạn chế hơn nhiều so với các bạn khác.
Trong lớp có một số cháu dân tộc cịn nhút nhát, khả năng vốn từ của trẻ còn
hạn chế.
Còn thiếu trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học.
8
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
8
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
Khả năng ca hát của giáo viên cịn hạn chế, một số phụ huynh chưa thật sự
quan tâm đến trẻ.
Kết quả khảo sát đầu năm:
Để phát huy được những thuận lợi, khắc phục những khó khăn và nhằm giúp
trẻ u thích dân ca cho trẻ lớp tơi ngay từ đầu năm tôi đã tiến hành khảo sát trẻ
trong các giờ hoạt động. Bước đầu khảo sát kết quả trên 34 trẻ lớp lá 2 cho thấy:
STT
Nội dung tiêu chí khảo sát
1
2
3
4
5
Mặt ngôn ngữ
Khả năng cảm thụ âm nhạc
Khả năng thẩm mỹ
Trí nhớ
Trí tưởng tượng
Tình cảm, tình u q hương
đất nước con người.
6
SL
Đạt
Tỷ lệ %
Chưa đạt
SL
Tỷ lệ %
20
15
18
20
13
59
44
53
59
38
14
15
16
14
18
41
56
47
41
62
18
53
16
47
Qua cuộc khảo sát tơi nhận thấy rằng âm nhạc nói chung và dân ca nói
riêng ở trẻ lớp tơi cịn chưa cao. Chính vì vậy việc giúp trẻ u thích và hứng thú
với làn điệu dân ca hết sức cần thiết để giúp trẻ phát triển toàn diện. Từ những kết
quả khảo sát đầu năm tơi nghĩ rằng mình cần phải có những biện pháp cụ thể hơn
để giúp trẻ được bồi dưỡng thêm tình yêu dân ca.
3.Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp:
-
Muốn trẻ hát lại được các bài hát dân ca của các miền thì giáo viên phải lựa
chọn những bài dân ca phù hợp.
Muốn hát một bài hát dân ca giáo viên cần phải rèn luyện nhiều ,để hát được lời
hát của cô phải rõ ràng, đồng thời cô phải khéo léo vận dụng các bước sao cho linh
hoạt, nhẹ nhàng, thoải mái mới thu hút được đối tượng nghe
-
Người hát phải thể hiện được những tâm tư, những tình cảm của tác giả thơng
qua bài hát để giúp trẻ hình dung được những điều trẻ được nghe , hình ảnh trong
9
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
9
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
trí tưởng tượng của trẻ nổi lên chân thật, sinh động để khi đập vào mắt gợi lên
những cảm xúc, tình cảm nhất định.
- Giúp trẻ hiểu được nội dung, ngôn ngữ riêng của từng bài dân ca làm thêm phong
phú vốn từ cho trẻ.
Từ những vận dụng trên tôi đã mạnh dạn đưa ra một số biện pháp, giải pháp
cho trẻ u thích dân ca. Tơi đã vận dụng những giải pháp , biện pháp đó trên lớp
mình và đạt được những hiệu quả, chất lượng cao.
b. Nội dung và cách thực hiện các giải pháp:
Biện pháp 1: Tạo môi trường học tập rèn luyện cho trẻ
Môi trường học tập cũng ảnh hưởng khơng nhỏ đến q trình hoạt động của
trẻ, muốn trẻ phát huy hết khả năng của mình thì người giáo viên phải ln chú ý
đến khâu bố trí, sắp xếp phịng học một cách khoa học và hợp lý. Vì vậy tơi ln
cố gắng tận dụng diện tích phịng học, chú ý sắp xếp đội hình, đồ dùng, đồ chơi để
tạo mơi trường học tốt và thoải mái cho trẻ. Khi thực hiện hoạt động giáo dục âm
nhạc hay hoạt động góc cũng như những thời gian tập văn nghệ cho trẻ mà thể
loại là dân ca thì phải chuẩn bị và trưng bày các dụng cụ như khung sân khấu, sắp
đặt các dụng cụ âm nhac, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn. Và trước khi tổ
chức hoạt động phải tự luyện giọng hát, để giúp trẻ cảm nhận một cách tốt nhất.
Biện pháp 2: Sưu tầm các bài dân ca dễ học, dễ nhớ và phù hợp với chủ đề trong
chương trình giáo dục mầm non.
Cấu trúc của những làn điệu dân ca thường có những âm đệm vào giữa hoặc
cuối câu, dân ca Việt đa dạng phong phú, giúp trẻ dễ thuộc, dễ hát, giúp tăng vốn
từ cho trẻ, giúp trẻ hiểu thêm phong tục tập quán từng vùng miền qua các giai
điệu qua động tác múa, qua lời bài hát đây cũng là một lợi thế rất lớn để người
giáo viên dễ dàng sưu tầm bài dân ca phù hợp với trẻ, bởi ở lứa tuổi này trẻ rất
hiếu động, trẻ chóng nhớ, mau quên.
10
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
10
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
Vì dân ca mang nét đặc trưng của từng vùng miền nên tôi lựa chọn những
bài hát không những phù hợp với trẻ mà còn gần gũi với vùng miền nơi trẻ đang
sống trẻ sẽ dễ hiểu hơn về câu từ như các bài dân ca Nam Bộ: Bé phi ngựa, Lý
cây khế, Lý cây bông… Hay những bài dân ca của dân tộc Tày để trẻ thấy rõ được
nét đẹp truyền thống của người dân tộc Tày nơi trẻ đang sinh sống. Sau đó tơi sẽ
cho trẻ tiếp cận dần với dân ca các vùng miền khác để trẻ thấy được phong tục,
nét đẹp văn hóa tùng vùng miền, khơng những thế tơi cịn đưa những bài đồng
dao, ca dao được phổ thành nhạc trẻ cũng sẽ thuộc một cách nhanh chóng.
Ví dụ: Gánh gánh gồng gồng, Rềnh rềnh ràng ràng, Tập tầm vông…
Không những sưu
tầm bài hát cho trẻ hát,
múa mà tơi cịn sưu tầm
những bài hát cho trẻ
nghe: Cây trúc xinh, Inh
lả ơi, Hoa thơm bướm
lượn, Cây đa quán dốc,
Đi cấy, Gà gáy le te…
Các bài dân ca ở các
vùng miền
Trẻ đang hát và vận động với bài rềnh rềnh ràng ràng
khác nhau để mang đến cho trẻ những trải nghiệm khác nhau. Qua đó trẻ sẽ càng
yêu thêm quê hương, đất nước, con người Việt Nam.
Điều quan trọng mà người giáo viên cần làm ở đây là lựa chọn những bài
dân ca nào phù hợp để đưa vào các chủ đề trong chương trình giáo dục mầm non.
Ví dụ: Với chủ đề “Trường mầm non” tơi có thể lựa chọn bài “Đố
bạn, bé vâng lời” giáo dục trẻ tính đồn kết trong trường mầm non, dạy bé biết
vâng lời cô giáo và người lớn lễ phép, hình thành cho trẻ cách cư xử đúng mực.
11
11
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
Với chủ đề “Bản thân” tôi lựa chọn bài “Lý dĩa bánh bị, úp lá khoai…” tơi
có thể giới thiệu đến trẻ các bộ phận trên cơ thể, giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh và
biết dùng đơi bàn tay của mình làm việc giúp đỡ mọi người và chào hỏi lễ phép…
Với chủ đề “Thực vật” tôi chọn bài “Lý cây bơng, Bầu và bí, Luống
đậu, Trồng bơng” để giới thiệu trẻ một số loại hoa, loại rau quen thuộc. Qua đó,
giáo viên có thể giáo dục trẻ chăm sóc, bảo vệ cây.
Với chủ để “Động vật”: Tơi chọn bài “Lý con khỉ, Chim sáo, Bé phi ngựa”,
giới thiệu trẻ một số loài động vật trong rừng, ở nhà… cho trẻ biết về tiếng hót của
chim sáo, chim cất tiếng hót vang trong rừng cho thấy khung cảnh thanh bình và
yên ả. Trẻ biết về khỉ, về vùng đất gọi là đảo khỉ nơi mà khỉ và con người sống
chung, bé phi ngựa làm cho bé nhớ đến Thánh Gióng tượng trưng cho vị anh hùng
Việt.
Khi giáo viên sử dụng biện pháp này sẽ có tác dụng đến trẻ rất cao, bởi tính
dễ nhớ, dễ hiểu của bài dân ca mà giáo viên đã lựa chọn thật kỹ và phù hợp với trẻ.
Ở biện pháp này giáo viên cần lưu ý với trình độ nhận thức hay sự hứng thú của
trẻ để thay đổi hình thức và có thể yêu cầu cao hơn nữa khi thấy trẻ có khả năng
phát triển hơn nhưng tránh áp đặt trẻ hãy để trẻ được hoạt động một cách thoải mái
theo khả năng của mình sẽ mang đến hiệu quả hữu ích nhất.
Biện pháp 3: Giúp trẻ hiểu được nội dung, ngôn ngữ riêng của từng bài dân ca làm
phong phú thêm vốn từ cho trẻ.
Bởi chúng ta biết rằng ngôn ngữ từ địa phương của Việt Nam phong phú
cũng được thể hiện qua các làn điệu dân ca, vì mỗi bài dân ca gắn liền với một
miền quê. Do đó người giáo viên phải giảng giải cho trẻ hiểu được nội dung câu,
từ trong bài hát, giúp trẻ hiểu được các từ đã được miêu tả trong bài hát vì ở các
vùng miền khác nhau thì cách xưng hơ, dùng từ trong bài cũng
12
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
12
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
khác nhau.
Ví dụ: Chủ đề Gia đình
Với bài “Cái Bống” cơ phải nói cho trẻ biết đây là bài dân ca Bắc bộ. Đã
miêu tả Cái Bống giúp mẹ với những việc làm rất khéo léo “Khéo sảy khéo
sàng…” và giúp mẹ gánh gồng để chạy một cơn mưa. Giáo viên phải giải thích
những từ trẻ khó hiểu có trong bài hát, “Bống” tên riêng của một cô bé người
miền Bắc, ở miền Bắc người ta hay dùng từ đẻ gọi trước tên riêng là “Cái”.
“Khéo sảy khéo sàng” là động tác sàng lúa, Bống sàng lúa giúp mẹ rất là khéo léo
để hạt lúa lép rơi ra ngoài. Bài hát ca ngợi tấm lòng hiếu thảo của Bống, tuy nhỏ
nhưng Bống đã có thể giúp mẹ làm những việc đơn giản. Qua đó giáo viên giáo
dục trẻ tình cảm gia đình, là con phải biết u thương kính trọng ơng bà, cha mẹ.
Bài “Bà Cịng đi chợ
trời mưa”, đây là bài hát
phổ từ ca dao cổ nói về một
người bà đã già lưng còng,
khi bà đi chợ, do không cẩn
thận, bà đã đánh rơi tiền.
“Cái tôm, cái tép” trong bài
hát là những bạn nhỏ khi
nhìn thấy tiền của bà rơi đã
nhặt lên trả lại cho bà. Giáo
viên
Trẻ hóa thân vào bài hát Bà Còng
giáo dục trẻ biết trung thực, thật thà, biết kính trọng, giúp đỡ người lớn tuổi như
ông bà, cha mẹ… giáo dục trẻ thái độ kính trọng người khác.
Chủ đề Q hương, đất nước tơi chọn bài “Cò lả” hoặc “Inh lả ơi”.
13
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
13
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
“Inh lả ơi” là lời mời gọi các bạn dân tộc Thái, bài hát ca ngợi cảnh núi
rừng Tây Bắc xinh đẹp, ca ngợi mùa xuân đất nước muôn hoa tươi đẹp. Qua bài
hát trẻ sẽ biết thêm về một vùng đất Tây Bắc của Việt nam, đó là nơi
muôn hoa, lá luôn khoe sắc tươi màu. Các bạn ở đó thân thiện và vui vẻ.
Bài “Cị lả” lại là một cảnh đẹp khác của đất nước Việt Nam, là một vùng
đồng bằng Bắc bộ trù phú với những cánh đồng cị bay thẳng cánh. Nơi đó có
những con người chịu thương chịu khó mà ai đi qua cũng sẽ nhớ.
Khi tiếp xúc với các bài dân ca vốn từ của trẻ tăng lên rõ rệt, trẻ biết được
thêm cả từ của các vùng miền khác nhờ sự hướng dẫn, giải thích của giáo viên,
điều đó giúp cho trẻ dễ dàng làm quen văn học, làm quen chữ viết. Vì vậy người
giáo viên khi chọn phương pháp này phải ln tìm hiểu các từ địa phương, từ khó
hiểu có trong bài dân ca muốn truyền tải để giải thích chính xác có như vậy mới
thấm nhuần sự hiểu biết ở trẻ.
Biện pháp 4: Lồng ghép dạy dân ca vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ
trong ngày.
Lồng ghép dạy dân ca vào các hoạt động học sẽ có tác dụng hữu ích đối với
trẻ, giúp trẻ ln khắc sâu những hình tượng đẹp trong lịng trẻ. Nhưng khơng phải
vì thế mà lúc nào cũng bắt trẻ hát, múa dân ca, như vậy dễ gây cảm giác nhàm
chán. Nếu không biết áp dụng đúng lúc, đúng nơi, đúng thời điểm nó sẽ phản lại
tác dụng. Do đó người giáo viên cần phải linh hoạt áp dụng vào các hoạt động
trong ngày của trẻ bằng cách lồng ghép vào các mơn học khác: Làm quen văn học,
làm quen tốn, làm quen mơi trường, tạo hình…
Ví dụ:
Giáo viên cũng có thể sử dụng dân ca trong môn khám phá khoa học ở
những chủ đề phù hợp như ở chủ đề “Thế gới động vật” cơ có thể cho trẻ hát bài
14
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
14
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
“Lí con khỉ” để dẫn dắt vào bài, cơ giới thiệu cho trẻ biết bài hát nói về con khỉ là
động vật sống ở trong rừng và hiện nay đang cần được bảo vệ.
Hay trong hoạt động phát triển ngơn ngữ: Kể “Quả bầu tiên”, cơ có thể dẫn
dắt bằng cách cho trẻ hát dân ca “Bầu và bí”. Cơ hướng trẻ đến tình đồn kết dân
tộc thương u đồng loại, tình cảm thương u với lồi vật xung quanh, giáo dục
trẻ nhân cách tốt đẹp, khi biết yêu thương giúp đỡ người khác.
Trong hoạt động ngồi trời cơ tổ chức trẻ những trị chơi dân gian tập tầm
vơng, để lồng ghép vào đó là những câu hát dân ca, các bé có thể vừa chơi vui vẻ
mà vừa thuộc được những bài dân ca hay.
15
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
15
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
Trong hoạt động
góc ở góc âm nhạc giáo
viên có thể xen kẽ các
bài hát múa có trong chủ
đề với làn điệu dân ca để
thay đổi hình thức giúp
trẻ tham gia hào hứng,
sơi nổi hơn.
Hình ảnh Chơi Tập Tầm Vơng
Với tiết tốn về số lượng ta có thể lồng ghép bài hát: “Rềnh rềnh ràng
ràng, Lý cây bông, Hoa trong vườn” vào các trò chơi động để củng cố cho trẻ về
số lượng như vậy trẻ vừa hát rất hào hứng lại vừa đếm, thêm bớt số lượng trong
phạm vi mà trẻ đang học rất tốt, trong trị chơi thì giáo viên cũng nên linh hoạt,
sáng tạo để tạo cho trẻ một khơng gian học thoải mái khơng bị gị bó mà lại mang
lại được hiệu quả cao khi kết hợp dân ca vào bài dạy.
Đặc biệt trong giờ tập thể dục buổi sáng cơ có thể mở cho trẻ nghe các bài
hát dân ca như “Gà gáy le te” (Dân ca Cống Khao) hay “ Hị ba lí” ( Dân ca
Quảng Nam) tạo cho trẻ khơng khí vui tươi của một ngày mới. Như vậy dân ca sẽ
đến gần hơn với trẻ mỗi ngày một cách rất nhẹ nhàng.
Lồng ghép mọi lúc mọi nơi như vậy cũng tạo hứng thú cho trẻ mà cũng là
một cơ hội để trẻ hiểu và yêu thích hơn những làn điệu dân ca. Áp dụng biện pháp
này một thời gian tôi thấy số lượng trẻ yêu thích và hát tốt những bài hát dân ca đã
được tăng lên dần rõ rệt.
Biện pháp 5: Khuyến khích trẻ chuẩn bị trang phục, đạo cụ cùng cô giáo.
Bạn thử tưởng tượng nếu một bài dân ca bạn dạy cho trẻ mà thiếu trang
phục hay đạo cụ thì nó sẽ diễn ra như thế nào? Một bài dân ca quá đơn điệu khi
16
16
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
khơng có sự hỗ trợ của trang phục cũng như đạo cụ sẽ làm cho trẻ mất hứng thú,
không cịn sự tị mị muốn khám phá ở trẻ chính vì vậy giáo viên dạy hát dân ca
hay cho trẻ nghe dân ca thì vẫn chưa đủ, điều quan trọng hơn là cần cho trẻ trải
nghiệm hóa thân vào những nhân vật trong các bài dân ca. Vì thế trang phục, đạo
cụ đóng vai trị thiết yếu, nếu nó được trang bị đầy đủ thì trẻ tham gia hứng thú sơi
nổi hơn đồng thời giúp trẻ khắc sâu những hình tượng, con người của từng vùng
miền qua các bài dân ca.
Ví dụ: Với bài “Cái Bống” cơ chuẩn bị những cái thúng hoặc sòng. Với bài
“Bà Còng đi chợ” chuẩn bị gậy, mũ tôm tép. Với bài “Trống cơm” cô chuẩn bị
phách tre, trống, trẻ trai có thể chuẩn bị áo dài khăn đóng, trẻ gái áo yếm đào để
cho trẻ được hóa thân như nhân vật thật trong bài hát có như vậy trẻ mới thấm
nhuần mà nội dung bài hát muốn truyền tải.
Còn khi trẻ múa, hát các bài dân ca Nam bộ, trẻ cần phải có áo bà ba, quần
đen, khăn rằn. Trang phục, đạo cụ, nhạc cụ là một phần không thể thiếu khi “Đưa
dân ca đến gần với trẻ ”. Những tiết tấu, giai điệu, nhịp điệu đem âm thanh đến
cho trẻ thì trang phục sẽ mang đến cho trẻ những hình ảnh đẹp để qua đó trẻ thêm
yêu dân ca, trẻ say mê và thích thú với dân ca.
Để kích thích sự hứng thú với dân ca giáo viên cần động viên khuyến khích
trẻ cùng cô giáo làm đồ dùng từ các nguyên vật liệu mở sẵn có tại địa
phương như: Trang phục
dân ca vùng miền, dụng cụ
âm nhạc… Khi trẻ được
làm những trang phục hay
dụng cụ âm nhạc dân ca
của các vùng miền sẽ dễ
dàng giúp trẻ nhớ hay đoán
17
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
17
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
được đó là trang phục của
vùng miền nào khi
nhìn thấy hình ảnh dân ca
qua tivi, mạng, sách báo… hay các hội thi dân ca ở trường.
Ví dụ: Với bài “Trống cơm” cơ có thể cho trẻ cùng nhau tham gia làm những
trang phục đạo cụ vào hoạt động chơi buổi chiều: Cùng thu gom hộp sữa, hộp
bánh, kẹo để trang trí cái trống cơm, trẻ giúp cơ cắt và dán hoa văn trên chiếc
trống, làm những chiếc khăn đội đầu
sẽcùng
cảmCơ
thấy hứng thú hơn
Trẻbằng
tham lá
giacây…
làm đồtrẻ
dùng
với dân ca bởi có cơng sức lao động của chính mình, khơng những thế cịn hình
thành ở trẻ tính tiết kiệm và bảo vệ được môi trường sạch
đẹp.
Biện pháp 6: Kết hợp với phụ huynh tổ chức các hoạt động “Lễ hội” ở trường.(làm
rõ hơn, chi tiết hơn)
Giáo viên cần tuyên truyền cho phụ huynh biết tầm quan trọng của dân ca
đối với trẻ em hiện nay. Để từ đó phụ huynh có thể phối hợp cùng giáo viên tác
động dân ca đến với trẻ bằng cách có thể hát dân ca cho trẻ nghe vào mỗi tối, phụ
huynh có thể mua băng đĩa có các bài dân ca cho trẻ xem. Với những bài dân ca
mà trẻ đã được nghe, được xem thì khi đến trường cô dạy hát hoặc hát cho trẻ
nghe sẽ gây cho trẻ sự hứng thú khác trẻ sẽ hát hay hơn, múa đẹp hơn.
Các dịp lễ hội mà nhà trường tổ chức là cơ hội để trẻ được biểu diễn, được
thể hiện cho các bạn xem. Khi dàn dựng chương trình các giáo viên cố
gắng lựa chọn các bài dân ca
gần gũi nhưng không kém
phần sinh động hấp dẫn và
18
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
18
Trường Mầm non Krông Ana
Bé dự thi hội thi Dân ca cấp trường
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
bài hát phải có ý nghĩa đối
với trẻ. Giáo viên cùng phụ
huynh chuẩn bị trang phục,
đạo cụ cho trẻ. Đây cũng là
dịp để gia đình và nhà trường
thể hiện sự quan tâm đối với
trẻ, mang đến cho trẻ tuổi thơ
hồn nhiên, trong sáng đầy ắp tiếng cười.
c.Mối quan hệ giữa các biện pháp giải pháp:
- Để đảm bảo cho các tiết học đạt kết quả và chất lượng cao, các biện pháp và
giải pháp trên được tôi kết hợp hài hòa trong các tiết dạy giáo dục âm nhạc. Chẳng
hạn như: để phát triển vốn từ và rèn cách phát âm chuẩn trong khi hát tôi đã kết
hợp cho trẻ hát, thể hiện hịa mình vào bài hát đồng thời thông qua đồ dùng đồ
chơi được thể hiện trong các góc chơi đặc biệt là góc phân vai để phát triển khả
năng giao tiếp của trẻ.
- Không chỉ dừng lại ở đó mà thơng qua các bài hát tơi ln lồng ghép giáo
dục để trao dồi trong trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu cỏ cây hoa lá, yêu thương con
người, biết đồn kết giúp đỡ lẫn nhau, biết kính trên nhường dưới… đảm bảo cho
trẻ phát triển tốt về mọi mặt cả thể chất lẫn tâm hồn măng non của trẻ.
- Đối với trẻ mầm non cháu rất dễ nhớ nhanh quên, nếu không được tập luyện
thường xuyên cháu sẽ quên ngay sau ngững ngày nghĩ vì thế việc phối hợp với
phụ huynh là điều kiện không thể thiếu trong kế hoạch chăm sóc và giáo dục trẻ,
giúp trẻ có những hiểu biết thêm về cuộc sống thực tiễn, về thiên nhiên – xã hội và
môi trường nơi trẻ đang sống. Chính vì thế mà qua các tiết dạy ở trên trường tơi
cịn động viên phụ huynh phụ đạo thêm cho các cháu ở nhà, đồng thời mua thêm
nhưng cuốn sách có bài hát dân ca hay để luyện hát thêm cho trẻ ở mọi lúc mọi
nơi…
19
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
19
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
d. Kết quả khảo nghiệm,giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu phạm vi và hiệu
quả ứng dụng:
Qua các biện pháp trên tôi đã nghiên cứu áp dụng đối với trẻ lớp lá 2 do tôi
đang thực dạy, tôi đã nhận thấy được kết quả giờ học âm nhạc trở nên sinh động,
thoải mái, trẻ học hứng thú và tích cực hơn. Cơ và trẻ gần gũi nhau hơn, trẻ mạnh
dạn, linh hoạt và nhanh nhẹn hơn.
Trẻ còn biết gom những nguyên vật liệu phế thải đưa đến ủng hộ cho cô giáo
để làm đồ dùng phục vụ cho hoạt động âm nhạc.
Thật bất ngờ hơn nữa cũng khơng ít phụ huynh đã trao đổi với cơ giáo là về
nhà cháu đã hát các bài hát nhiều hơn đặc biệt là các làn điệu dân ca, trong đó có
cả những trẻ nhút nhát mà ở lớp cơ giáo gọi lên thì rất ít hát. Như vậy đó cũng là
điều tôi rất mừng, tuy trẻ không dám thể hiện cho cơ giáo thấy nhưng điều đó
chứng tỏ trẻ cũng đã tiếp thu được, hiểu hơn và nhớ đến các bài dân ca mà cô đã
truyền tải.
Sau khi sử dụng các biện pháp trên để “Giúp trẻ yêu thích dân ca” tơi
nhận thấy rằng trẻ đặc biệt thích thú và say mê hát các bài dân ca đơn giản, trẻ biết
lắng nghe giai điệu các bài dân ca phức tạp.
Từ các biện pháp đã xây dựng đưa vào thực tế dạy trẻ tôi
thấy rất phù hợp với tâm sinh lý của trẻ, giúp trẻ hoạt động tích
cực, tư duy, trí nhớ, chú ý tưởng tượng, phát triển. Đặc biệt ngôn
ngữ phát triển tăng vốn hiểu biết cho trẻ phù hợp với yêu cầu đổi
mới của ngành học mầm non.
Trẻ tích cực hoạt động nhiều chiều giữa cô và trẻ, giữa trẻ
với trẻ. Thông qua các làn điệu dân ca giúp trẻ phát triển óc sáng tạo,
trí nhớ tư duy và các giác quan, nhanh nhẹn, tạo cho trẻ tinh thần
thoải mái tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng.
20
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
20
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
Đồ dùng trực quan đẹp hấp dẫn đa dạng phong phú trẻ rất hứng thú học tập
không bị nhàm chán và ghi nhớ tái tạo phát triển, giúp trẻ hoạt động sáng tạo.
Mặt khác, tôi nhận thấy trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát hơn trong các môn học
khác. Trẻ nhận biết được đất nước Việt Nam có nhiều vùng miền, nhiều dân tộc,
nhiều phong tục.
Sau đây là bảng khảo sát tỉ lệ sau nhiều tháng tôi thực hiện đề tài:
STT
Nội dung tiêu chí khảo sát
1
Đạt
Chưa đạt
SL
Tỷ lệ %
SL
Tỷ lệ %
Mặt ngơn ngữ
30
88,2
4
11,8
2
Khả năng cảm thụ âm nhạc
29
85,3
5
14,7
3
Khả năng thẩm mỹ
30
88,2
4
11,8
4
Trí nhớ
25
74
9
26
5
Trí tưởng tượng
29
85,3
5
14,7
6
Tình cảm, tình u q hương đất
nước con người.
29
85,3
2
14,7
Nhìn chung đa phần các trẻ phát triển tích cực. Tuy nhiên 1 - 2 trẻ do tình
hình sức khỏe yếu, phụ huynh không thường xuyên đưa trẻ đến trường nên trẻ
không theo kịp bạn.
III. Phần kết luận , kiến nghị:
1. Kết luận:
Qua một thời gian nghiên cứu và áp dụng đề tài vào các hoạt động đối với trẻ
5-6 tuổi trên chính trẻ của mình, khi nhìn thấy các cháu say mê, hứng thú với các
làn điệu dân ca bản thân tôi rất vui mừng và hạnh phúc t khi chính bản thân mình
đã áp dụng giải pháp trên và thấy được kết quả như mong đợi tôi mong rằng dân
ca mãi mãi hiện hữu trong lòng trẻ.
21
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
21
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
Khi được nghiên cứu đề tài đã giúp cho bản thân tơi có thói quen rèn luyện bài
hát trước khi dạy cho trẻ, biết thu gom những nguyên vật liệu phế thải để sử dụng
làm đồ dùng phục vụ cho tiết dạy.
Nếu giáo viên cố gắng phát huy được các biện pháp trên tôi tin chắc rằng sẽ
đạt hiệu quả rất cao, bởi các biện pháp trên không những có tính giáo dục cao mà
cịn kích thích, khơi gợi được sự hứng thú, sáng tạo ở trẻ. (VD: Khi sáng tác lời
theo các làn điệu dân ca với những lời gần gũi, thực tế giúp trẻ dễ nhớ, khắc sâu
các giai điệu qua đó cịn áp dụng để giảng dạy vào các chủ đề phù hợp).
Qua quá trình học tập và giảng dạy, nghiên cứu của đề tài tôi nhận thấy giáo
viên đóng vai trị rất quan trọng trong việc giúp trẻ cảm nhận được làn điệu dân ca
làm tăng thêm vốn từ, vốn hiểu biết của trẻ về nét đẹp truyền thống của người dân
Việt Nam.
Với năng khiếu âm nhạc bản thân tơi vẫn cịn hạn chế bởi giọng hát. Nhưng tôi
tin chắc rằng với sự cố gắng, nỗ lực và có tâm huyết của mình, tơi sẽ đóng góp
một phần nào đó giúp cho trẻ hiểu thêm về quê hương, đất nước, con người Việt
Nam qua các giai điệu, làn điệu dân ca.
Trong quá trình áp dụng những sáng kiến trên, bản thân tôi đã rút ra được
những bài học kinh nghiệm. Để “ Giúp trẻ yêu thích dân ca” khơng có cách nào
tốt hơn là người giáo viên phải khuyến khích trẻ đều tham gia vào các hoạt động
và sự phấn khởi u thích mơn âm nhạc. Nhưng vấn đề trọng tâm là phải nâng cao
vai trò của học sinh, đưa các cháu lên làm nhân vật trung tâm của mỗi tiết dạy.
Người giáo viên phải thực hiện được “lấy trẻ làm trung tâm” . Có như vậy mới
phát huy được tính tích cực sáng tạo, tự tin , mạnh dạn của trẻ với các làn điệu dân
ca.
Để có chất lượng và hiệu quả giảng dạy tốt nhất thì người giáo viên, trước hết
phải có tấm lịng u nghề, mến trẻ thực sự. Khơng ngừng tự học, tự rèn luyện, tìm
tịi, sáng tạo nâng cao trình độ chuyên môn.
22
22
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
Thường xuyên sưu tầm các bài hát dân ca, trò chơi dân gian, ca dao, đồng
dao….để đưa vào tiết dạy cho phù hợp với tâm sinh lý của trẻ.
Tham dự các chuyên đề, các tiết dạy mẫu để rút kinh nghiệm.
Đầu tư làm đồ dùng, đồ chơi và thay đổi nhiều phương pháp mới trong phần
giới thiệu và kết thúc để thu hút trẻ.
Tăng cường, lồng ghép dân ca vào các môn học để giúp trẻ tiếp thu một cách
tốt hơn.
Làm tốt công tác tuyên truyền đến các bậc phụ huynh để cùng phối kết hợp
trong việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Tích lũy và rút ra những ưu khuyết điểm sau mỗi tiết học để bổ sung thêm
vào các tiết học sau.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà trong thời gian qua tơi đã thực hiện. Tuy
cịn nhiều thiếu sót cần bổ sung nhưng đây cũng là kết quả tìm tịi học hỏi để bồi
đắp cho trẻ các kiến thức về âm nhạc đặc biệt là dân ca, từ đó góp phần phát triển
cho trẻ tồn diện về mọi mặt. Rất mong đươc sự đóng góp ý kiến của các cấp để
tôi rút ra được những kinh nghiệm cao hơn nữa cho bản thân, góp phần đưa ngành
giáo dục mầm non huyện nhà ngày càng phát triển.
2. Kiến nghị:
+ Đối với cấp trường:
Nhà trường có thể hỗ trợ thêm một số trang thiết bị vàtrang phục cho cô và
trẻ để sử dụng trong tiết giảng dạy âm nhạc.
Mỗi năm học nhà trường nên tổ chức hội thi đua hát dân ca giữa các lớp với
nhiều hình thức mới lạ hơn nữa để các bé có cơ hội thể hiện mình và để phát hiện
những trẻ có năng khiếu từ đó bồi dưỡng cho trẻ dự thi cấp trên
+ Đối với cấp huyện:
23
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
23
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krơng Ana
Có thể cứ 2 năm cấp huyện sẽ tổ chức hội thi cô và trẻ mầm non thi hát,
múa dân ca một lần để các cháu học hỏi lẫn nhau, giúp các cháu mạnh dạn tự tin
đứng trước đám đông thể hiện những điệu múa, những lời hát dân ca mà các cháu
yêu thích.
+ Địa phương: Quan tâm cơ sở vật chất đến nhà trường, có đầy đủ phịng chức
năng cho trẻ hoạt động.
Cuối cùng mong BGH nhà trường, các bạn đồng nghiệp sẽ có những đóng
góp chân thành cho đề tài này, để đề tài của tơi có thể hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
Bn Trấp, ngày 25 tháng 2 năm 2018
Người viết sáng kiến
Trần Thị Kim Hạnh
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)
24
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
24
Trường Mầm non Krông Ana
Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi yêu thích dân ca tại lớp lá 2 trường MN Krông Ana
25
Người thực hiện: TrầnThị Kim Hạnh
25
Trường Mầm non Krông Ana