Quy trình làm một bài văn nghị luận về một tư tưởng, đạo lí - Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (863.44 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 1
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

QUY TRÌNH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG , ĐẠO LÍ

A. CÁC BƯỚC THỰC HIỆN 
1. Mở bài:

 Nêu được vấn đề đưa ra nghị luận ( nếu có ý kiến nhận xét gì thì phải đưa vào phần mở bài =>
bắt buộc)

 Nếu đề bài là một câu chuyện thì nên dẫn một câu chuyện có ý nghĩa tương tự để làm mở bài
sau đó khái qt nội dung chính của câu chuyện đó.

2. Thân bài:

 Giải thích được các từ khóa ( tức là các từ quan trọng trong có trong văn bản đưa ra): đây là
phần bắt buộc phải có.

 Sau khi giả thích xong các từ khóa cần khái quát lên nội dung chính của vấn đề nghị luận đặt
ra từ văn bản ( ví dụ như nội dung của một ý kiến, một nhận định hay một câu chuyện nào đó)
 Bàn luận, mở rộng vấn đề:

 Bàn luận: Nghị luận bằng cách đặt câu hỏi ngược, nêu những biểu hiện cụ thể của từng vấn đề
được đặt ra qua câu hỏi ngược đó và sau đó lấy dẫn chứng để chứng minh. Phần này nếu dẫn
được một số ý kiến hoặc câu chuyện có ý nghĩa tương tự thì càng tốt, bài viết sẽ càng thêm sâu
sắc.

 Mở rộng, nâng cao: Tức là phát triển vấn đề đó lên một tầng cao hơn có ý nghĩa khái quát hơn.
 Bài học nhận thức và hành động

 Phải đánh giá được vấn đề nghị luận đặt ra đúng hay sai, tốt hay xấu, hay hay dở, tích cực hay
tiêu cực,…

 Cần phê phán đối với những tư tưởng trái ngược hay lệch lạc so với vấn đề được đưa ra nghị
luận ( hoặc biểu dương, ngợi ca tư tưởng nhân văn đối lập với phản nhân văn được đưa ra
nghị luận)

Liên hệ bản thân

 Từ vấn đề nghị luận đa nêu, bản thân rút ra được bài học gì
3. Kết bài

 Nêu khái quát đánh giá ý nghĩa tư tưởng đạo lí đã nghị luận.

 Nếu kết thúc bài viết bằng một ý kiến, nhận định tương tự thì càng tốt.
B. VÍ DỤ MINH HOẠ

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 2
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Suy nghĩ của anh (chị) về nhận định trên.
Gợi ý làm bài 
 Yêu cầu về kĩ năng

Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội: Bố cục và hệ thống ý sáng rõ. Biết vận dụng phối
hợp nhiều thao tác nghị luận. Hành văn trôi chảy. Lập luận chặt chẽ. Dẫn chứng chọn lọc,
thuyết phục. Không mắc các lỗi diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp, chính tả.

Yêu cầu về kiến thức

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo những ý cơ bản sau:
 Giải thích ý nghĩa của lời nhận định

 Hoa sen: ủ mầm trong bùn đất, tối khuất, nhơ bẩn nhưng mạnh mẽ vươn lên. Hoa sen là biểu
tượng cho phẩm cách thanh sạch, biết vươn lên trong cuộc sống của con người.

 Mặt trời: Đó là ánh sáng vĩnh cửu đem lại sự sống cho vạn vật. Mặt trời tượng trưng cho sức
sống mạnh mẽ, sự huy hồng.

 Nụ búp: cái mới nhơ ra, nhú lên của cây, còn non yếu. Nụ búp ẩn dụ cho cái non nớt, nhút nhát,
e sợ của con người.

 Sương lạnh vĩnh cửu: là môi trường lạnh giá, khắc nghiệt, ở đó vạn vật phải ẩn mình, thu
mình, khơng thể sinh sơi phát triển. Vì thế nó tượng trưng cho những khó khăn, thử thách
trong cuộc sống.

=> Ý kiến của Ta- go là một triết lí sống mạnh mẽ, tích cực và tiến bộ. Trong cuộc sống có rất
nhiều khó khăn thử thách, nhưng nếu biết sống và cống hiến hết mình ta sẽ nhận được thành
quả xứng đáng. Nếu sống nhút nhát, thụ động thì cuộc đời thật nhạt nhẽo, vô nghĩa.

Bàn luận, mở rộng vấn đề

Tại sao nên chọn cách sống như “bông hoa sen”?

 Cuộc sống rất quý giá nhưng lại ngắn ngủi, và chỉ đến duy nhất một lần. Ta phải sống thế nào
cho xứng đáng, phải sống sao cho khỏi xót xa, ân hận vì những tháng năm đã sống hồi, sống
phí. Ta cần có một trái tim đầy nhiệt huyết để sống hết mình, để cảm nhận từng hơi thở trong
khoảnh khắc của đời mình.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 3
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

 Khi ta chọn làm “bông hoa sen nở trong ánh mặt trời” đó là lúc ta sống hết mình và cống hiến
hết mình. Ta sẽ có cơ hội được toả sáng, được khẳng định, lưu lại dấu chân trên con đường đã
đi và tận hưởng những điều tuyệt diệu mà cuộc sống mang lại. Đó cũng chính là cách khiến
cuộc sống của ta thêm ý nghĩa và trở nên có ích. Đó mới là cuộc sống đích thực của con người.
 Tại sao không nên chọn cách sống như “nụ búp”?

 Nếu ta khơng dám đối mặt trước những khó khăn, thử thách của cuộc sống vì ta sợ sai lầm, sợ
sẽ thất bại, sợ bị cười chê… để rồi mãi mãi ta sống trong vỏ bọc hèn nhát của mình. Đó là lối
sống mịn, sống thừa, sống vơ ích mà không được ai biết đến. Một “cuộc sống đang mòn ra,
đang rỉ đi, đang nổi váng.”

 Cuộc sống khơng mục tiêu, ước mơ, hồi bão thật vơ vị. Sống như thế thực chất chỉ là tồn sự
tại mà thôi, là chết ngay cả khi đang sống.

Nâng cao

 Liệu có phải lúc nào ta cũng sống hết mình? Nếu cứ hết mình như thế sẽ có lúc ta kiệt sức. Vậy
ta cần phải biết lượng sức mình, khơng phải lúc nào cũng nên lao về phía trước. Để đối mặt
với mọi thử thách trên đường đời trước tiên ta phải trân trọng chính bản thân ta. Đừng nơn
nóng theo đuổi mục đích mà qn mất bản thân mình.

 Có những phút giây ta nên thu mình lại khi đã cảm thấy mỏi mệt. Khi ấy không phải ta đang
hèn nhát, chỉ là ta đang tìm kiếm chút bình n cho tâm hồn, tìm được lại ý chí, lịng quyết tâm
để tiếp tục tiến lên phía trước.

Bài học nhận thức và hành động

 Phê phán lối sống yếu mền, thụ động, chỉ biết ngồi chờ vận may và sự thuận lợi.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 4
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các 
trường chuyên danh tiếng.

I.Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên
khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
II.Khoá Học Nâng Cao và HSG

- Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS

THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành

cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS.

Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi 
HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.

III.Kênh học tập miễn phí

- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả

các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi 
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng
Anh.