Tải bản đầy đủ (.doc) (9 trang)

Top 6 bài phân tích nhân vật Bê li cốp trong Người trong bao siêu hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (224.13 KB, 9 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>1. Dàn ý phân tích nhân vật Bê-li-cốp</b>


<b>I. Mở bài</b>: giới thiệu đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp


<b>II. Thân bài:</b> phân tích đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp
1. Chân dung Bê-li-cốp:


Ngoại hình: thu mình trong vỏ bọc, luôn tạo một thứ bao bọc, bảo vệ mình
Lối sống thu mình trong bao


Biểu tượng cho sự hèn nhát, quái đản
Lối sống thu mình


Lối sống trong bao, thu mình, hèn nhát
2. Ảnh hưởng của Bê-li-cốp:


Lối sống đã đầu độc, làm ô nhiễm, khiến con người sợ hãi suốt 15 năm
Mọi người sợ sệt và xa lánh


3. Cái chết của Bê-li-cốp:


Bị đồng nghiệp trêu chọc, phản đối thô bạo
Chứng kiến đồng nghiệp khơng sợ cấp trên
Bị cười nhạo vì ngã


Sợ ông hiệu trưởng


<b>III. Kết bài</b>: nêu cảm nhận của em về đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp


<b>2. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp - Mẫu 1</b>



Sê-Khốp được biết đến là một nhà văn nổi tiếng của nước Nga, dòng văn mà ơng theo đuổi
và thành cơng đó chính là văn hiện thực. Ơng là một người có cơng cách tân truyện ngắn và
kịch nói. Sáng tác của ơng ln là chiếc gương phản chiếu lên án những hiện thực ở nước
Nga. Trong những tác phẩm của ông tiêu biểu có tác phẩm Người trong bao. Mà qua chân
dung và tính cách của nhân vật Bê-li-cốp ta thấy được những cái nhà văn muốn lên án xã hội
con người Nga. Cụ thể ở đây chính là phê phán lối sống tầm thường dung tục của tiểu tư sản
Nga.


Nhan đề của tác phẩm cũng thật đặc biệt khi ta thấy được rằng chính cái tên ấy đã nói lên
phần nào nhân vật Bê li cốp. Nhân vật ấy đại diện cho tầng lớp tiểu tư sản với lối sống dung
tục, nhút nhát, giáo điều. Đối với bê li cốp “nếu không có chỉ thị nào cho phép thì ta khơng
được làm”. Và cuối cùng thì anh ta cũng phải nằm trong bao mà đi chầu Diêm Vương. Nhan
đề ấy thể hiện được cái sự hèn nhát của những người tri thức Nga. Và kết cục của những con
người như thế thì không tốt. Lối sống nhút nhát, dung tục ấy sẽ có hại cho người dân Nga, nó
gây đầu độc cuộc sống, gây hậu quả nghiêm trọng về sau. Ngoài ra cái bao kia cũng mang
hàm ý đó là cái bao bọc bó hẹp, cuộc sống tù túng, đen tối của người tri thức Nga mà sống
khơng thốt ra được chết đi cũng thế.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

che mặt. Không những thế tai hắn cịn nhét bơng mà người ta thầm nghĩ rằng là nhét “trong
bao”. Vậy đấy chân dung của Bê li cốp hiện lên với những vật dụng có từ ngày xưa và những
lập dị của hắn. Không những thế tất cả mọi thứ từ con người cho đến những vật dụng của anh
ta đều được để gọn gàng dấu kín trong bao. Chính vì thế mà ta có thấy cảm nhận thấy được
rằng chính Bê li cốp đang cố tạo cho mình một cái bao ngăn cách với những người xung
quanh, để tránh ảnh hưởng đến bản thân mình. Phải chăng đó chính là sự ích kẻ hèn nhát của
những con người trí thức trong xã hội Nga thời bấy giờ? Nói chúng qua chân dung của Bê li
Cốp ta thấy được rằng đại đa số trí thức Nga lúc bấy giờ có lối sống dung tục hèn nhát như
thế, mọi thứ trở nên lập di với xã hội và chính những điều ấy gây ảnh hưởng rất lớn đến cuộc
sống của con người Nga.


Về phần tính cách của nhân vật này cũng rất kì lạ. Thu mình trong vỏ bọc là thế nhưng Bê li


cốp lại có những ước mơ khát vọng khó hiểu lập dị. Đó là khát vọng ngăn cách với cuộc sống
con người, chỉ biết sống cho mình, mình được an tồn và tránh xa mọi điều làm tổn hại đến
sự an tồn ấy. Tính cách của bê li cốp đó là sợ hãi hiện tại và tơn sùng những gì là của q
khứ. Anh ta say mê tiếng Hi Lạp cổ vì thế mà anh ta hạnh phúc nhất khi thốt lên câu. Có lẽ
đó là khoảnh khắc duy nhất để anh ta chui ra khỏi cái bao bọc của mình. Tính tình anh ta
giống như một kẻ tâm thần chỉ biết “lo âu”, “sợ hãi”, “nhút nhát”. Không những thế Bê li cốp
chỉ thích sống theo thơng tư chỉ thị. Một khi chưa có thơng tư chỉ thị thì khơng thể làm được.
Làm theo thơng tư là tốt nhưng có những chuyện đợi thơng tư đến thì sẽ muộn mất thì hắn
vẫn khơng dám giải quyết. Điều đó thể hiện lối sống cứng nhắc q mức. Chính bởi thế mà
anh ta khơng thể nào thốt khỏi cái vỏ bọc của bản thân mình. Sống trong sợ hãi thì cịn sống
làm gì nữa. Đồng thời anh ta ln bằng lịng với lối sống cổ hủ lạc hậu và không chịu được
cách sống thức thời của chị em nhà Va ren ca.


Có thể nói nhân vật hiện lên như một thảm họa của tạo hóa, một con người cơ độc lạc lõng, kì
qi, khủng khiếp và khơng hiểu cuộc sống đương thời.


Chính vì cái kì quái ấy mà khiến cho biết bao nhiêu ngươi sợ hắn. Các giáo viên trong trường
hay đến hiệu trưởng cũng sợ hắn. Bình thường hắn đến thăm nhà giáo viên mà hắn cho rằng
cơng việc ấy nhằm duy trì tình bạn tốt đẹp. thế nhưng khi đến thì hắn chẳng nói chẳng rằng,
chỉ ngồi phổng ra đó và rồi đưa mắt nhìn xung quanh khiến cho người ta phải sợ. Rồi một lát
thì cáo từ về. Đến chơi mà khơng nói gì thì đến để làm gì?. Các bà diễn kịch cũng không dám
gặp mặt hắn, phải dấu. Các nhà tu thì khơng dám ăn thịt và đánh bài khi có mặt hắn. Quả thật
Bê li cốp giống như một con ma đáng sợ khiến cho cả thành phố con người Nga phải khiếp sợ
hắn. Cuộc sống như thế có khác nào địa ngục mà hắn cứ chui cái thân thể và cả tâm hồn mình
trong cái vỏ bọc. Có thể nói chính cái lối sống của hắn đã ảnh hưởng đến cuộc sống và con
người Nga hiện tại và tương lai. Nhân vật ấy giống như nền phong kiến tối tăm của Nga lúc
bấy giờ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

lối sống trong bao của Bê li cốp nói riêng và người tri thức Nga nói chúng. Và sau một tháng
thì Bê li cốp chết, anh ta được nằm trong cái bao vĩnh viễn.



Qua đây ta thấy được nhà văn Sê-Khốp đã lên án cái lối sống của những con người tri thức cổ
hủ lạc hậu, lo sợ chỉ biết sống cho chính bản thân mình. Cách sống ấy đã ảnh hưởng rất nhiều
đến cuộc sống của con người Nga hiện tại và con người tương lai. Chính vì thế lên án để mà
khơng sống như vậy nữa.


<b>3. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp - Mẫu 2</b>


Một tác phẩm truyện ngắn hay và chân chính trước hết có lẽ hấp dẫn người đọc bởi hình
tượng nghệ thuật độc đáo, điển hình. Bởi đó là tài năng và tâm huyết của người nghệ sĩ lăn
lộn trong hành trình cuộc đời để góp nhặt nên những tính cách và số phận để qua đó gửi gắm
thông điệp nhân văn. Với Sê-khốp, con linh điểu của buổi tịch dương trên đồng cỏ dại nước
Nga xưa, với hình tượng Bê-li-cốp trong truyện ngắn “Người trong bao” đã cho thấy số phận
bi kịch của người dân Nga lúc bấy giờ.


Bê-li-cốp là một sản phẩm quái thai mà xã hội chuyên chế Nga hoàng nặng nề đã sản sinh ra.
Hắn là người trong bao. Trang phục của hắn trông thật kì dị: chân đi giày cao su, tay cầm ô,
thân thể mặc áo măng tô cốt bông. Ô hắn để trong bao, chiếc đồng hồ quả quýt cũng để trong
bao bằng da hươu, cả bộ mặt hắn dường như lúc nào cũng để trong bao nốt. Điều ấy chứng
tỏ, hắn sợ nắng gió, hắn sợ mưa tuyết của thiên nhiên cũng như cuộc đời. Vật dụng của hắn
từ cái dao cắt giấy hắn cũng để trong bao nốt, qua đó thấy được rằng hắn sợ mất đồ, sợ bị thất
lạc. Hắn sợ cả những điều tưởng như khơng có gì để đáng sợ. Nhân dạng hắn thì hắn dấu mặt
trong chiếc áo bành tô, tai nhét bông chứng tỏ hắn sợ nghe, sợ nhìn sợ phải đối mặt với mọi
điều xung quanh. Nghề nghiệp của hắn là dạy tiếng Hy Lạp một thứ ngơn ngữ cổ và khó hiểu,
trong khi cả thế giới đang không ngừng hướng đến những điều mới mẻ thì hắn đi ngược lại
với thế giới, với thực tại.


Với mọi người xung quanh, hắn đến nhà và khơng nói chuyện chỉ ngồi im một chỗ khoảng
chừng 15 phút rồi ra về. Hắn cho đó là cách để giao tiếp với mọi người xung quanh. Điều ấy
chứng minh rằng, hắn cũng sợ cô độc, sợ mất mối quan hệ nhưng lại luôn giấu giếm và sợ sệt


tất cả mọi thứ, tức là hắn sợ chịu trách nhiệm với lời nói của mình. Đến cả trong tình u,
dường như hắn cũng muốn nhốt nó vào bao nốt. Hắn muốn cầm tù tình u của mình, cái bao
đấy chính là không được tiếp xúc với cái mới. Như vậy hắn sợ cái mới, mô lệ vào cái cũ, cầm
tù chính mình và hắn chết ngay cả khi cịn đang sống, từng giờ, từng phút, từng giây hắn
đang chết trong chiếc báo sợ hãi mà chính hắn tạo ra. Qua đó phản ánh chân thực số phận của
những người dân Nga dưới chế độ Nga Hoàng nặng nề chuyên chế đã sản sinh ra những con
người tự do về thân thể nhưng lại bị cầm tù về tâm hồn, chết ngay cả khi đang sống. thật đáng
sợ biết bao, qua đó bày tỏ niềm cảm thương cho số phận những người dân nước Nga xưa của
Sê-khốp.


Bằng tài năng xây dựng những hình tượng điển hình hấp dẫn và lơi cuốn người đọc Sê-khốp
đã giúp người đọc nhìn thấy sâu sắc và chân thật xã hội Nga lúc bấy giờ, bày tỏ niềm cảm
thương sâu sắc cho những thân phận bi kịch ấy.


<b>4. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp - Mẫu 3</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Bê-li-cốp hiện dần qua từng lời kể của Bùi-kin, một đồng nghiệp của Bê-li-cốp ở trường
trung học. Bắt đầu từ việc miêu tả ngoại hình và những thói quen. Bất kỳ lúc nào, dù ngày
mưa gió hay cả những ngày đẹp trời Bê-li-cốp (người kể chuyện gọi là "hắn") đều "đi giày
cao su, cầm ô và nhất thiết là mặc bành tô cốt bông". Một con người bảo thủ điển hình. Hắn
bao bọc mình bởi những lớp quần áo giày và mũ, kín mít. Cứ như thể hắn sợ có một hạt bụi
nào dính vào thân thể hắn vậy. Sự cổ hủ, bảo thủ ấy khiến hắn mắc một chứng bệnh: ln sợ
hãi. Cũng vì sợ hãi mà hắn cố nhét mình vào trong một cái bao. "Ơ hắn để trong bao, chiếc
đồng hồ quả quýt cũng để trong bao bằng da hươu và khi rút chiếc dao nhỏ để gọt bút chì thì
chiếc dao ấy cũng đặt trong bao". Tệ hại hơn, "cả bộ mặt hắn dường như cũng ở trong bao".
Và cái con người ấy lúc nào cũng có "khát vọng mãnh liệt thu mình vào trong một cái vỏ, tạo
cho mình một cái bao có thể ngăn cách, bảo vệ hắn khỏi những ảnh hưởng bên ngoài’.


Từ sự bảo thủ chuyên chế dẫn đến sự thu mình trong bao, càng thu mình bao nhiêu càng thể
hiện sự bảo thủ bấy nhiêu. Quả là một cái vịng luẩn quẩn trong chính cái bao do hắn tạo ra.


Hình ảnh "cái bao" là một "phát hiện nghệ thuật" 'của nhà văn và nó mang ý nghĩa điển hình.
"Bao" thường dùng để bọc đồ, đựng đồ. Nhưng trong truyện ngắn của Sê-khốp, "cái bao" ấy
dùng để bọc con người, và rộng hơn là để bọc cả một xã hội. Khơng nhìn thấy, khơng nghe
thấy hay là khơng muốn nhìn sự đổi thay của cuộc sống, không muốn nghe những âm thanh
mới đang rộn vang?


Cuối thế kỷ XIX, thế giới đã có những bước chuyển mình vĩ đại, nước Nga cũng khơng nằm
ngồi quỹ đạo ấy. Sự biến đổi ấy hẳn sẽ gây nên những rối loạn trong đời sống xã hội. Đối
với những con người cịn mang trong mình tư tưởng cũ như Bê-li-cốp, tàn dư của chế độ Nga
hồng chun chế thì điều đó là khó có thể chấp nhận. Bê-li- cốp lúc nào cũng ngợi ca quá
khứ, q khứ là huy hồng và là cái ơ che chở giúp hắn trốn tránh cuộc sống thực tại. Đó là
sự bảo thủ đến cố chấp! Quá khứ là lịch sử. Giữ gìn và bảo vệ quá khứ là tốt, song bảo vệ
không đồng nghĩa với bảo thủ. Ở xã hội Việt Nam sau này, vào những năm 30 - 45 khi làn
gió Âu hố tràn vào cũng đã gây nhiều biến động. Một số người tiếp thu nó và một số người
chống lại. Mặc dù vậy khơng có nghĩa là bảo thủ, đóng kín hồn tồn và tiếp nhận tất cả. Cần
bảo vệ cái gọi là bản sắc và tiếp thu những tinh hoa, những giá trị mới để phù hợp với quy
luật phát triển của xã hội. Trong bối cảnh xã hội Nga ngạt thở bởi bầu không khí chun chế
những năm cuối thế kỷ XIX thì những con người như Bê-li-cốp xuất hiện cũng khơng có gì là
lạ. Hay nói khác đi, Bêlicốp là một trong những sản phẩm của xã hội Nga cuối thế kỷ XIX
-một nhân vật điển hình. Nói như Bi-ê-lin-xki thì đó là "người lạ mà quen biết", kiểu như Chí
Phèo của văn học hiện thực Việt Nam đầu thế kỷ XX.


Thu mình trong bao khơng dám ngó nhìn những ánh nắng đẹp của bình minh. Cũng chẳng
khác gì những con ốc sên cứ cố giấu mình trong lớp vỏ cứng rồi tự cho mình là an tồn, mạnh
mẽ. Nhưng chính điều đó khiến con ốc chậm chạp, sợ hãi và trở nên yếu đuối, bạc nhược.
Những con người sống trong bao như Bê-li-cốp cũng vậy, cũng mắc chứng bệnh sợ hãi và
bạc nhược của loài ốc sên. Cuộc sống làm hắn khó chịu, sợ hãi, buộc hắn phải thường xuyên
lo âu và có lẽ như để bào chữa cho thái độ nhút nhát, ghê tởm đối với hiện tại”. Sống giữa
hiện tại mà lại sợ hiện tại, sống với cuộc sống mà lại sợ cuộc sống khác nào người phụ nữ
muốn có con mà lại ghê tởm, lại sợ người đàn ông. Cái nghịch lý ấy đã tạo ra một con người


kì quặc như Bê-li-cốp. Phải chăng đó cũng chính là triết lí sâu sắc của tác phẩm?


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

sát tinh tường và nhạy cảm của các giác quan, nhà văn đã tái hiện lại căn buồng chật như
chiếc hộp của Bê-li-cốp với đủ thứ âm thanh nghe rùng rợn.


Sự ngột ngạt của căn buồng phải chăng cũng là sự ngột ngạt của cả xã hội Nga lúc bấy giờ?
Và căn buồng đóng kín của Bê-li-cốp vơ hình dung cũng là một điển hình của xã hội ấy?
Trong xã hội ấy, với những con người điển hình như Bê-li-cốp, mọi người cũng chịu ảnh
hưởng của họ. Hay nói cho đúng hơn họ không dám chống lại hoặc không thể chống lại sự
ảnh hưởng đó. Vì sao? Một câu hỏi quả là khó trả lời trong thời điểm ấy. "Dưới ảnh hưởng
của những kẻ như Bê-li-cốp, dân chúng trong thành phố đâm ra sợ tất cả: sợ nói to, sợ gửi
thư, sợ làm quen, sợ đọc sách, sự giúp đỡ người nghèo. Thậm chí thầy hiệu trưởng cũng phải
sợ hắn. Một thực tế thật đáng buồn và cũng thật nực cười.


Ta tự hỏi không biết cuộc đời của những con người như Bê-li-cốp là cuộc đời gì? Hắn trở nên
gầy gị hơn và "thu mình sâu hơn trong cái bao của hắn" khi mọi người biết hắn mến
Va-ren-ca, chị gái của một đồng nghiệp cùng trường. Hắn tái mét mặt mày, bực dọc bỏ ăn, bỏ buổi
lên lớp khi thấy chị em Va-ren-ca đi xe đạp. Đối với hắn như vậy là "không hợp với tư thế
của một nhà giáo dục thiếu niên".


Nếu thầy giáo mà đi xe đạp thì học sinh chỉ còn nước đi đầu xuống đất. Nhất là đàn bà con
gái như Va-ren-ca mà đi xe đạp thì quả là chuyện kinh khủng. Với Bê-li-cốp, chỉ có những
chỉ thị, thơng tư, những bài tốn quy định cấm đoán điều này, điều nọ "mới là rõ ràng, quan
trọng”. Vì vậy nếu khơng có chỉ thị nào cho phép thầy giáo được đi xe đạp thì khơng được
làm. Sự bảo thủ bắt đầu từ trong ý nghĩ, quả đúng là như vậy. Những khn khổ, những luật
lệ đã gị bó con người và chính những con người như Bê -li - cốp cũng tự nhốt mình trong
những luật lệ ấy. Để rồi cuối cùng, khi chết đi lại cũng tự chui vào trong những luật lệ ấy.
Cũng giống như cái chết của Bê-li-cốp. Hắn chết là phải. Và khi đã nằm trong quan tài, "vẻ
mặt hắn trông hiền lành, dễ chịu, thậm chí cịn có vẻ tươi tỉnh nữa, cứ hệt như hắn mừng rằng
cuối cùng hắn đã được chui vào cái bao mà từ đó khơng bao giờ hắn phải thoát ra nữa".


Người trong bao cuối cùng cùng chui vào bao và đối với Bê-li-cốp, điều đó là hạnh phúc
nhất. Nghĩa là, hắn đã đạt được mục đích cuộc đời.


Thật đáng thương.- Cái chết của Bê-li-cốp phải chăng là sự giải thoát đối với hắn, đối với xã
hội? Mọi người đều cảm thấy nhẹ nhàng thoải mái khi thoát khỏi hắn, thoát khỏi sự ngột ngạt
của những quy ước, luật lệ. Thế nhưng chỉ là phút chốc thôi. Cuộc sống lại trở về nhịp điệu
cũ, mệt mỏi, nhàm chán, vô vị và nặng nề dù không bị chỉ thị nào cấm đốn. Vì sao? Bởi
trong thực tế xã hội ấy cịn bao nhiêu con người Bê-li-cốp. Và đó là hệ quả tất yếu của một xã
hội chuyên chế và bảo thủ. Nó cũng gần giống như xã hội Việt Nam phong kiến đã đẻ ra Chí
Phèo và những đứa con của nó. Một sự so sánh khơng mấy khập khiễng. Bởi để có thể xóa đi
những con người đó thì xã hội cần thay đổi. Khơng phải một cá nhân con người nào mà là cả
một lớp người, cả xã hội. Phải chăng đó cũng là động lực cho sự bùng nổ của cách mạng
tháng mười sau này?


Cũng giống như Chí Phèo, Bê-li-cốp là sản phẩm của một chế độ xã hội, là một nhân vật điển
hình cho nền văn học hiện thực Nga cuối thế kỷ XIX. Đúng như nhà văn Nguyễn Tuân đã
nhận xét: "Truyện Bê-li-cốp là một áng văn đả kích lên đến tuyệt đỉnh; hình thù và tên họ
nhân vật đã thành một cái sự đã thành một hình dung từ ngày nay vẫn cịn tác dụng lớn".
Nghĩa là nó cảnh tỉnh chúng ta trước những kẻ giống như "người trong bao", trước tình trạng
xã hội như Người trong bao. Phải lật tấm "bao" ấy để nhìn ra lối cho xã hội phát triển".


<b>5. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp - Mẫu 4</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

một trong những truyện ngắn nổi tiếng nhất của ông. Tác phẩm nổi bật với hình tượng
Bê-li-cốp – hình ảnh tiêu biểu cho người dân Nga lúc bấy giờ.


Chân dung Bê-li-cốp được nhà văn lựa chọn những chi tiết tiêu biểu nhất để miêu tả. Ông ta
là một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp cổ - một thứ tiếng đã trở nên lỗi thời, rất ít người học. Hắn
là có một ngoại hình hết sức kì qi, mọi thứ đều được hắn ta cho vào trong “bao”. Trong
những ngày đẹp trời nhất hắn vẫn đi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô, chiếc áo bành tô tô


cổ luôn dựng đứng đến lấp cả gương mặt. Không chỉ vậy ra ngồi hắn ln phải đeo kính
râm, lỗ tai nhét bông và ngồi trên xe ngựa nhất định phải kéo mui. Ở nhà, một không gian
riêng tư nhưng cái “bao” của hắn vẫn khơng hề thay đổi, áo khốc vẫn mặc, cửa đóng, then
cài, ln sợ sẽ có kẻ trộm đột nhập. Giường ngủ của Bê-li-cốp được tác giả miêu tả là chật và
kín như cái hộp, nóng bức, ngột ngạt, khi ngủ ln trùm chăn kín đầu. Dường như ln có nỗi
sợ hãi bủa vây xung quanh Bê-li-cốp khiến hắn phải phòng ngừa hết sức. Những chi tiết miêu
tả rất sức cụ thể đã cho thấy những chiếc bao hữu hình đang bủa vây, quấn chặt lấy Bê-li-cốp.
Đồng thời cũng cho người đọc bước đầu thấy chân dung qi gở, kì quặc của hắn.


Nhưng đó mới chỉ là chân dung bên ngồi, để làm rõ sự kì qi của Bê-li-cốp, Sê-khốp còn đi
sâu vào những biểu hiện thế giới bên trong. Bê-li-cốp ln mang trong mình khát vọng mãnh
liệt, ở mọi lúc, mọi nơi đó là “thu mình vào trong một cái vỏ, tạo ra cho mình một cái bao có
thể bảo vệ, ngăn cách hắn khỏi những ảnh hưởng bên ngoài”. Bởi cuộc sống ngoài kia đối với
hắn quả đáng sợ hãi, hắn ghê tởm hiện tại, và hắn ln ca ngợi q khứ, cho đó là qng thời
gian huy hồng, đẹp đẽ nhất, chính bởi vậy nghề dạy tiếng Hi Lạp cổ cũng thật phù hợp với
hắn. Hắn tôn thờ những chỉ thị, thông tư, đối với hắn chỉ có những bài báo cấm đốn mới là
điều rõ ràng. Và con người đó cịn thường trực trong đầu suy nghĩ “nhỡ xảy ra chuyện gì”.
Những chi tiết mơ tả tâm lí bên trong của Bê-li-cốp đã cho ta thấy đầy đủ hơn kiểu “người
trong bao” của xã hội Nga cuối thế kỉ XIX. Hắn luôn lo lắng, sợ hãi, phải tự bao bọc bản thân
để có thể tránh sự tiếp xúc với thế giới bên ngoài. Bê-li-cốp khơng phải bỗng dưng xuất hiện,
hắn chính là con đẻ của xã hội tù túng, ngột ngạt của xã hội Nga chuyên chế lúc bấy giờ.
Trong mối quan hệ với mọi người, Bê-li-cốp cũng tỏ ra mình là kẻ hết sức kì cục. Tạo mối
quan hệ với mọi người là điều tất yếu đối với mỗi con người khi chúng ta đang sống trong
một tập thể, một cộng đồng. Bê-li-cốp ý thức rất rõ điều đó, chỉ có điều cách hắn làm chỉ
khiến người khác hoảng sợ, ghét bỏ: “Hắn có một thói quen kì quặc là đi hết nhà này đến nhà
khác” hắn “kéo ghế ngồi, chẳng nói chẳng rằng, mắt nhìn xung quanh như tìm kiếm vật gì.
Hắn cứ ngồi im như phổi thế rồi độ một giờ sau thì cáo từ. Hắn gọi đó là cách duy trì những
mối quan hệ tốt với đồng nghiệp”. Sê-khốp đã thật khéo léo khi lựa chọn chi tiết này, nó đã
giúp bổ sung tính cách “trong bao” của hắn ở cách cư xử, hành động. Hắn ta tưởng rằng làm
như vậy là đúng đắn mà không hề nhận ra mình đang quấy rầy, đang làm người khác ghê sợ.


Lối sống của hắn và những người như hắn đã khiến bầu khơng khí trở nên ngột ngạt, căng
thẳng, những nỗi sợ vơ hình cứ thế chất chồng lên những con người bình thường: “sợ nói to,
sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách,, giúp đỡ người nghèo, sợ dạy học chữ”. Những nỗi sợ
thật vơ lí nhưng lại hợp lí khi cuộc sống của những con người nơi đây bị tắm đẫm trong
những tư tưởng, lối sống trong bao của Bê-li-cốp. Một thói quen kì quặc của Bê-li-cốp nhưng
lại có thể khống chế được cả một trường học, một thành phố trong cả chục năm trời, đó quả là
một điều phi lí. Giọng kể có vẻ khách quan nhưng đằng sau đó ta vẫn thấy giọng điệu châm
biếm, phê phán của tác giả.


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

không đủ minh mẫn để nhận thấy sự kì quặc về chính mình, ln sống trong ngộ nhận. Ý đồ
giảng giải không được thực hiện, hắn bị Cô-va-len-cô đánh ngã dúi trên bậc thang, cùng với
tiếng cười giòn tan khi Va-ren-ca đi về đã làm hắn nhục nhã, xấu hổ trở về nhà nằm một
tháng sau rồi chết. Hắn chết nhưng không đau buồn, tiếc thương, bởi hắn đã được ở trong
chiếc bao vĩ đại, chắc chắn nhất mà hắn không bao giờ phải chui ra nữa, đó cũng chính là
mục đích cuộc đời hắn, vẻ mặt Bê-li-cốp trở nên hiền lành, dễ chịu, thậm chí cịn có cả phần
tươi tỉnh. Và cái chết đó cũng làm cho những người xung quanh như thốt được khỏi một
gánh nắng “Từ nghĩa địa trở về, lòng chúng tôi đều cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái”. Nhưng
sự thoải mái ấy cũng chỉ diễn ra chỉ trong một tuần, một tuần sau cái chết của Bê-li-cốp mọi
thứ lại trở về như cũ. Vậy vấn đề ở đây không phải chỉ bởi cá nhân Bê-li-cốp mà rộng hơn là
cái bao ngột ngạt của xã hội chuyên chế Nga hoàng lúc bấy giờ đã kìm kẹp, giam hãm con
người. Hồn cảnh ấy đòi hỏi con người phải thức tỉnh, đứng lên đấu tranh. Cái chết của
Bê-li-cốp cũng như một lời dự báo về cuộc cách mạng sau này.


Xây dựng nhân vật Bê-li-cốp, tác giả đã lựa chọn những chi tiết điển hình nhất. Trong truyện
ngắn này hay bất cứ truyện ngắn nào mọi chi tiết ông xây dựng đều vừa vặn, khéo léo, khơng
có bất cứ chi tiết thừa. Những chi tiết nhỏ nhặt cũng góp phần khắc họa tính cách nhân vật và
làm nổi bật chủ đề tác phẩm. Nhân vật Bê-li-cốp là nhân vật điển hình của kiểu người trong
bao của xã hội. Nghệ thuật kể truyện đặc sắc, giúp có cái nhìn chân thực, khách quan nhất về
nhân vật. Giọng điệu biến đổi linh hoạt, thể hiện quan điểm của người viết về đối tượng.
Bằng con mắt quan sát tinh tường, Sê-khốp đã phát hiện ra “cái tầm thường dung tục” tưởng


là rất đỗi bình thường trong nhân vật Sê-khốp. Hình tượng người trong bao Sê-khốp khơng
chỉ là vấn đề của một thời mà nó là vấn đề xã hội muôn đời. Trong mỗi chúng ta ai cũng tồn
tài một Bê-li-cốp, việc của chúng ta là phải phá bỏ mọi rào cản, để không trở thành những
“cái bao” quái giở của xã hội. Tác phẩm và hình tượng của Sê-khốp có ý nghĩa, giá trị mn
đời.


<b>6. Phân tích hình tượng Bê-li-cốp trong tác phẩm Người trong bao</b>


Nhân vật trong tác phẩm văn học có chức năng tái hiện cuộc sống và thể hiện quan niệm của
nhà văn về cuộc đời. Cũng như bao nhân vật khác trong trang văn, Bê-li-cốp là hình tượng
nhân vật được tác giả Sê-khốp khắc họa thật tài tình dưới ngịi bút châm biếm, đả kích con
người sống trong chế độ xã hội tù túng, ngột ngạt. Bê-li-cốp là nhân vật mang ý nghĩa nhân
bản sâu sắc và đặt ra nhiều vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn mà nhà văn gửi gắm khi thực hiện
nhiệm vụ là “thư kí trung thành của thời đại”.


Quảng Cáo


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

quanh như tìm kiếm vật gì. Ngồi im như phỗng rồi độ một giờ sau thì cáo từ”. Ngay cả cái
buồng ngủ cũng chật như một cái hộp, khi ngủ thường kéo chăn trùm đầu kín mít, nằm trong
chăn nhưng “hắn vẫn cảm thấy rợn rợn. Hắn sợ nhỡ lại có chuyện gì, sợ kẻ trộm chui vào
nhà”. Sê-khốp đã phát hiện ra ở nhân vật có một khao khát mãnh liệt là được thu mình trong
vỏ bọc, hắn tự tạo ra những “cái bao”để chui vào trong đó cho an tồn. Nhưng vẫn chẳng thể
an tâm và chính nỗi sợ hãi cũng là một cái bao để hắn chui vào. Bên cạnh những cái bao hữu
hình ngồi đời thực cịn có những cái bao vơ hình như ngợi ca q khứ, ngợi ca những cái
khơng có thật, ngợi ca thứ tiếng Hi Lạp cổ, che giấu suy nghĩ là những cái bao mà hắn tự tạo
ra để bao bọc bản thân khỏi bị tác động bởi ngoại cảnh bên ngoài.


Bê-li-cốp cịn là một con người có tư tưởng bảo thủ và ln tơn thờ chính quyền thậm chí là
sợ hãi cấp trên vô cùng. Khi hắn thấy hai chị em Cơ-va-len-cơ đạp xe ngồi đường thì trong
thâm tâm hắn dù có thích Va-ren-ca rất nhiều thì cũng khơng thể chấp nhận nổi hành động đó


của một người con gái, một giáo viên đứng lớp nên đã kịch liệt phản đối và đến nhà họ để
cho lời khuyên, nhưng khi nghe lời đe dọa của Cơ-va-len-cơ “Kẻ nào thị mũi vào chuyện
riêng nhà ta, ta cho chầu Diêm Vương tất” phản ứng của hắn trở nên gay gắt vô cùng: “Tôi
yêu cầu anh khi có mặt tơi, đừng bao giờ nói như thế về cấp trên. Anh cần phải có thái độ
kính trọng đối với chính quyền”. Người ta có thể tơn thờ, ủng hộ cho chính quyền tốt đẹp cịn
hắn sợ động đến cấp trên (hiệu trưởng và thanh tra) không thể phân biệt nổi đâu là tốt là xấu.
Hắn chỉ muốn che đậy đi tâm lí run sợ của mình trước quyền lực tối cao. Đặc biệt câu nói
cuối cùng khi hắn đe dọa Cô-va-len-cô: “tôi chỉ muốn báo trước cho anh rằng…Tơi sẽ phải
làm việc đó” đã lí giải cho nguyên nhân vì sao hắn lại trở nên lo lắng, hèn nhát, bạc nhược
khi nói đến chính quyền bởi lúc nào hắn cũng sợ bị người khác nghe thấy, sợ bị xun tạc, vu
cáo. Chính câu nói đã khắc họa sâu thêm tính cách, lối suy nghĩ của nhân vật. Dường như
trong mắt hắn cuộc sống này luôn đầy rẫy những thứ xấu xa, đê hèn và hoàn cảnh xung
quanh hắn đã tạo nên cái vỏ bọc hoàn hảo.


Khơng chỉ vậy hắn cịn ln sợ bị “thành trị cười cho thiên hạ” khi bị đánh ngã từ trên cầu
thang xuống, việc làm đầu tiên của Bê-li-cốp là “sờ lên mũi xem kính có cịn ngun vẹn
khơng”đối với hắn sĩ diện quan trọng hơn tính mạng con người, hắn sợ chuyện này sẽ đến tai
hiệu trưởng, thanh tra rồi họ sẽ ép mình về hưu non. Tiếng cười “haha” của Va-ren-ca đã
chấm dứt chuyện cưới xin và chấm dứt cả cuộc đời Bê-li-cốp. Cái chết của hắn thật bất ngờ
mà cũng không bất ngờ chút nào. Bất ngờ là bởi mọi người trong thành phố khá ngạc nhiên
và có phần vui mừng bởi lối sống lập dị của anh ta đã khống chế trường học trong suốt mười
lăm năm và cả thành phố nữa “Các bà cô tối thứ bảy không dám tổ chức diễn kịch tại nhà
nữa, sợ rằng hắn biết thì lại phiền, giới tu hành khi có mặt hắn khơng dám ăn thịt và đánh
bài”. Khơng bất ngời bởi đây là dụng ý nghệ thuật của nhà văn dùng cái chết để càng đậm tơ
tính cách nhân vật bởi khi nằm trong quan tài, vẻ mặt hắn trơng hiền lành, dễ chịu thậm chí
có vẻ tươi tỉnh như hắn đang mừng rỡ, mãn nguyện khi được nằm trong “cái bao” tốt nhất,
bền vững nhất.


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9></div>

<!--links-->

Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh trong đoạn thơ: Mã Giám Sinh mua Kiều ( bài 2).
  • 2
  • 464
  • 0
  • ×