Xây dựng hệ thống thông tin quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên tại trường đại học hải dương (tt)

TÓM TẮT LUẬN VĂN
Chỉ thị số 55/2008/CT- BGDĐT ngày 30/8/2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo về “Về tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ thông tin trong
ngành giáo dục giai đoạn 2008-2012” chỉ rõ: Công nghệ thông tin là công cụ đắc lực hỗ
trợ đổi mới phương pháp giảng dạy, học tập và hỗ trợ đổi mới quản lý giáo dục, góp phần
nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục. Phát triển nguồn nhân lực CNTT và ứng
dụng CNTT trong giáo dục là một nhiệm vụ quan trọng có ý nghĩa quyết định sự phát
triển CNTT của đất nước.
Giáo dục cao đẳng, đại học có vai trị quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân
Việt Nam, trong đó cơng tác giáo dục chính trị, tư tưởng và đạo đức cho sinh viên có vai
trị quan trọng nhằm đào tạo thế hệ trẻ thành những người cơng dân vừa có đức lại vừa có
trình độ kỹ thuật tiên tiến… để góp phần “nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài” cho đất nước.
Trường Đại học Hải Dương là một trường đào tạo đa ngành, đa nghề với nhiều bậc
học từ trung cấp, cao đẳng tới đại học. Trường hiện đang đào tạo 13 ngành học hệ chính
quy bao gồm 09 ngành Kinh tế - Xã hội, 04 ngành Kỹ thuật. Tuy mới thành lập nhưng
theo chiến lược phát triển của Trường. Ngoài việc đảm bảo cho học sinh, sinh viên được
hướng dẫn đầy đủ về mục tiêu đào tạo, chương trình đào tạo; đảm bảo các chế độ chính
sách chăm lo sức khỏe cho học sinh, sinh viên thì cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng,
đạo đức và lối sống cho người học cũng được Nhà trường quan tâm. Đây cũng là một
trong những nhiệm vụ trọng tâm của Nhà trường để góp phần xây dựng một môi trường
giáo dục lành mạnh, văn minh trong Trường Đại học và cũng nhằm đưa ra được những
định hướng, nội dung rèn luyện cụ thể, phù hợp với sinh viên, tạo điều kiện cho sinh viên
có mơi trường rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của sinh viên, là cơ sở
đánh giá xếp loại sinh viên trong từng học kỳ, năm học, xét khen thưởng, học bổng.
Hiện nay, số lượng sinh viên toàn trường là 6045 sinh viên. Đây là một con số khá
lớn nên việc quản lý các thông tin của sinh viên, cụ thể việc quản lý đánh giá rèn luyện


của sinh viên gặp nhiều khó khăn. Trong thời gian tới, cùng với việc xây dựng cơ sở mới
là việc mở thêm các ngành đào tạo, các hệ đào tạo nhằm đáp ứng cho mục tiêu phát triển

của Trường. Khi đó, việc quản lý thủ cơng sẽ khơng cịn phù hợp nữa. Vì vậy, xây dựng
hệ thống thơng tin quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên là một yêu cầu thiết thực của
Trường.
Nội dung đề tài thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Hệ thống hóa các khái niệm cơ bản về quy trình xây dựng một hệ thống thống tin
ứng dụng trong quản lý: khái niệm về HTTTQL, sự cần thiết phải xây dựng HTTT, các
giai đoạn phát triển hệ thống thông tin quản lý, các công cụ mơ hình hóa.
+ Hệ thống thơng tin quản lý (MIS – Management Information System) là hệ thống
tích hợp các yếu tố con người, các thủ thục, các CSDL và các thiết bị được sử dụng để
cung cấp những thông tin có ích cho các nhà quản lý và ra quyết định
Hệ thống thông tin quản lý theo các yếu tố cấu thành: Một HTTT quản lý bao gồm
5 thành phần chính: Phần cứng máy tính, phần mềm máy tính, các nguồn dữ liệu, viễn
thông và con người.
+ Sự cần thiết phải xây dựng hệ thống thông tin quản lý:
Xây dựng HTTT để tạo ưu thế cạnh tranh, tạo ưu thế mới cho các tổ chức và do yêu
cầu của đối tác.
+ Các giai đoạn phát triển hệ thống thông tin quản lý:
Có 7 giai đoạn phát triển hệ thống thơng tin quản lý: Đánh giá yêu cầu; Phân tích
chi tiết; Thiết kế lơ gíc; Đề xuất các phương án của giải pháp; Thiết kế vật lý ngoài; Triển
khai kỹ thuật hệ thống; Cài đặt và khai thác.
Khi phát triển HTTT, tùy theo quy mơ và sự phức tạp có thể gộp hoặc tách nhỏ các
giai đoạn trên.
+ Các công cụ mơ hình hóa:
Các cơng cụ mơ hình hóa sử dụng để xây dựng HTTT quản lý đánh giá rèn luyện
của sinh viên: sơ đồ chức năng; sơ đồ luồng dữ liệu; sơ đồ quan hệ thực thể; biểu đồ hoạt
động.


- Thực trạng công tác quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên tại Trường Đại học
Hải Dương.

+ Thực trạng về số lượng sinh viên của trường: Hiện tại số lượng sinh viên của
Trường là 6045 sinh viên, con số này sẽ tăng lên theo các năm.
+ Thực trạng về nguồn nhân lực của Phịng Cơng tác HSSV: Hiện tại Phịng Cơng
tác HSSV được cơ cấu 08 người, trong đó có 02 thuộc bộ phận quản lý và đánh giá rèn
luyện của sinh viên. Đây là một mảng công việc quan trọng của phịng
+ Thực trạng về cơng tác quản lý đánh giá rèn luyện: Hệ thống quản lý đánh giá rèn
luyện của sinh viên bao gồm quản lý quá trình chấm điểm, quản lý điểm rèn luyện các kỳ,
theo dõi quá trình rèn luyện của sinh viên. Quản lý một lượng sinh viên đông như hiện
nay là một cơng việc vơ cùng phức tạp vì việc đánh giá điểm rèn luyện cho các sinh viên
phải dựa vào quá trình theo dõi ý thức học tập, ý thức và kết quả chấp hành nội quy, quy
chế trong Nhà trường, ý thức và kết quả tham gia các hoạt động chính trị - xã hội, văn
hố, văn nghệ, thể thao, phịng chống các tệ nạn xã hội, phẩm chất cơng dân và quan hệ
với cộng đồng và ý thức và kết quả tham gia phụ trách lớp sinh viên, các đoàn thể, các tổ
chức khác trong Nhà trường… Trong khi đó, hệ thống quản lý hiện nay đều dựa trên thủ
cơng và bán thủ cơng nên cịn tồn tại một số bất cập sau:
Bảng 2.5: Bảng phân tích sơ bộ hệ thống thông tin đánh giá rèn luyện của
sinh viên Trường Đại học Hải Dương
Vấn đề

TT
1

2

3

Thực trạng

Chia sẻ thông tin với các đơn vị trực Mới chỉ đạt 20% so với yêu cầu
thuộc

Đáp ứng yêu cầu đầy đủ thông tin

Hệ thống hiện có mới chỉ đáp ứng

cho quản lý

45% yêu cầu thông tin cho quản lý.

Chậm so với thời điểm u cầu Mới chỉ có khoảng 75% báo cáo
thơng tin

đúng hạn

4

Độ chính xác thấp

Xảy ra sai sót, nhầm lẫn

5

Dễ sử dụng

Các thông tin cung cấp cho việc ra


quyết định quản lý cịn gây khó hiểu
thậm chí hiểu lầm về thực trạng
6

Tốn không gian lưu trữ

Lưu trữ trên giấy là chính
(Nguồn: Học viên tự tổng hợp)

+ Thực trạng về cơ sở hạ tầng kỹ thuật và mạng máy tính:
Trường trang bị gần 50 máy tính cho các phịng ban chức năng và các khoa. Tất cả
các máy tính đều được liên kết với nhau thông qua mạng LAN, Nhà trường cịn lắp đặt hệ
thống mạng khơng dây và 02 máy chủ phục vụ cho mục đích xây dựng các kho dữ liệu,
bài giảng, giáo trình, trao đổi thơng tin với sinh viên thông qua Website của Nhà trường.
+ Thực trạng về nhân lực:
Hiện tại, tất cả cán bộ, nhân viên làm cơng tác hành chính đều có trình độ tin học
văn phòng thành thạo, trừ bộ phận làm công tác bảo vệ và vệ sinh.
Để đảm bảo cho việc vận hành hệ thống mạng, truyền thơng, Trường có một bộ
phận CNTT với ba nhân viên đều có trình độ Thạc sỹ chuyên ngành CNTT chịu trách
nhiệm.
- Giải pháp xây dựng hệ thống thông tin quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên
tại Trường Đại học Hải Dương:
+ Xây dựng bộ tài liệu phân tích và thiết kế chức năng của hệ thống dựa trên các
công cụ mô hình hóa BFD, DFD
Hệ thống bao gồm các chức năng
Quản lý HSSV: Nhập hồ sơ sinh viên; Các danh mục; Thông báo; Cập nhật vi
phạm, khen thưởng; Đánh giá rèn luyện cho HSSV; Quản lý các thông tin của tài khoản
đăng nhập; Quản lý người dùng trong hệ thống.
Các yêu cầu phi chức năng: Quy mô hệ thống; Thời gian đáp ứng yêu cầu của người
dùng; Tài nguyên; Ngôn ngữ; Tính tương thích; Tính khả dụng; An tồn thơng tin; Bảo
mật; Backup hệ thống.


Hình 4.3: Sơ đồ BFD của hệ thống quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên

Quản lý đánh giá rèn luyện sinh viên

Quản lý đánh
giá của SV

Quản lý đánh giá
của GVCN

Quản lý đánh giá
của khoa

Quản lý đánh
giá của trường

Sinh viên tự
đánh giá

GVCN đánh giá

Khoa đánh giá

Hội đồng
trường đánh giá

Báo cáo xếp
loại

GVCN theo dõi vi
phạm, khen thưởng

Khoa theo dõi vi
phạm, khen
thưởng

Báo cáo xếp loại
cấp lớp

Báo cáo xếp loại
cấp khoa

Báo cáo vi phạm,
khen thưởng
cấp lớp

Báo cáo vi phạm,
khen thưởng
cấp khoa

Báo cáo xếp
loại cấp trường

Báo cáo vi
phạm, khen
thưởng cấp
trường

(Nguồn: Học viên tự xây dựng)
Hình 4.4: Sơ đồ DFD mức ngữ cảnh của hệ thống quản lý đánh giá rèn luyện của
sinh viên
Nội dung theo dõi vi phạm

kỷ luật, khen thưởng

Phịng Cơng tác
HSSV

Điểm GVCN đánh giá

Điểm đánh giá của hội
đồng trường

Kết quả đánh giá của GVCN

GVCN
Thông tin sinh viên vi phạm
kỷ luật, khen thưởng

Tiêu chí, điểm tiêu chí đánh giá

Kết quả đánh và kết quả theo
dõi khen thưởng, kỷ luật

Điểm sinh viên tự
đánh giá

Sinh viên

Kết quả đánh giá của
hội đồng trường

HỆ THỐNG

THÔNG TIN
QUẢN LÝ
ĐÁNH GIÁ
RÈN LUYỆN

Thông tin sinh viên vi phạm
kỷ luật, khen thưởng

Giáo vụ khoa
Điểm khoa đánh giá
Kết quả đánh giá của khoa

(Nguồn: Học viên tự xây dựng)



Hình 4.5: Sơ đồ luồng dữ liệu mức 0 của hệ thống quản lý đánh giá rèn luyện của
sinh viên
Điểm sinh viên tự
đánh giá

Sinh viên

Kết quả đánh giá của
hội đồng trường

1.0 Quản
lý đánh
giá của
sinh viên

Sổ theo dõi

Phiếu đánh giá
Điểm GVCN đánh giá
Kết quả đánh
giá của GVCN

Giáo viên
chủ nhiệm

Kết quả theo
dõi của GVCN

2.0 Quản lý
đánh giá
của Giáo
viên chủ
nhiệm

Thông tin theo dõi của GVCN

Sổ theo dõi

Phiếu đánh giá

Điểm khoa đánh giá

Giáo vụ
khoa

Kết quả đánh
giá của khoa

3.0 Quản lý
đánh giá
của Giáo vụ
khoa

Kết quả theo
dõi của khoa

Sổ theo dõi

Thông tin theo dõi của khoa

Phiếu đánh giá

Điểm đánh giá của hội đồng trường
Thông báo của nhà trường

Phịng cơng
tác HSSV

Kết quả đánh giá/kết quả theo dõi

4.0 Quản
lý đánh
giá của
trường

(Nguồn: Học viên tự xây dựng)


- Xây dựng bộ tài liệu thiết kế HTTT bao gồm thiết kế giao diện vào/ra, thiết kế
cơ sở dữ liệu
+ Thiết kế đầu ra
Đầu ra của hệ thống là các báo cáo được hỗ trợ hoặc tự động đưa ra màn hình để
người sử dụng xem, đồng thời có thể in ra giấy. Đầu ra của HTTT quản lý đánh giá rèn
luyện của sinh viên bao gồm:
Báo cáo kết quả đánh giá theo lớp, theo kỳ, theo khoa, theo khóa, theo loại;
Báo cáo vi phạm, khen thưởng theo lớp, theo khoa, theo khóa.
+ Thiết kế đầu vào
Đề xuất sử dụng phương pháp mã hóa là mã hóa ghép nối và mã hóa sê ri. Dữ liệu
được nhập vào từ bàn phím và chuột máy tính trên các form nhập dưới dạng lựa chọn và
điền mẫu: Các form: Thêm người dùng; Đánh giá rèn luyện; Cập nhật vi phạm, khen
thưởng; Lựa chọn các loại báo cáo…
+ Thiết kế cơ sở dữ liệu
Sử dụng phương pháp thiết kế dựa trên mô hình quan hệ các kiểu thực thể
Hình 4.10: Sơ đồ quan hệ giữa các bảng của hệ thống quản lý đánh giá
rèn luyện của sinh viên


(Nguồn: Học viên tự xây dựng)
- Các yêu cầu cài đặt về cài đặt phần cứng, phần mềm, đào tạo người sử dụng và
hệ thống quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên tại Trường Đại học Hải Dương.
+ Lựa chọn công cụ phát triển và viết phần mềm ứng dụng
Phần mềm quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên được viết bằng ngơn ngữ lập
trình VB.NET, phần mềm được tích hợp trong mơi trường Web, kết hợp với hệ quản trị

cơ sở dữ liệu SQL Server.
+ Sơ đồ hệ thống mạng và máy tính cho HTTT quản lý đánh giá rèn luyện của sinh
viên tại Trường Đại học Hải Dương
Hình 4.26: Sơ đồ hệ thống mạng và máy tính cho HTTT đánh giá rèn luyện của sinh
viên


(Nguồn: Học viên tự xây dựng)
+ Cài đặt và thử nghiệm hệ thống
Yêu cầu của hệ thống: yêu cầu về phần cứng, phần mềm và con người
+ Triển khai và đào tạo người sử dụng
Đưa ra các yêu cầu về quản trị viên hệ thống và người sử dụng trong hệ thống
+ Bảo trì và cập nhật ứng dụng
Các cơng việc tiến hành bảo trì nhằm đảm bảo hệ thống vận hành thông suốt
Việc ứng dụng phần mềm quản lý đánh giá rèn luyện của sinh viên tại Trường Đại
học Hải Dương là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, để các kết quả nghiên cứu được ứng
dụng trong thực tế một cách hiệu quả thì cần có thêm thời gian nghiên cứu và thử nghiệm
trên phạm vi của ứng dụng.