De HSG Van KVDBSCL

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẬU GIANG</b>

<b>KỲ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12 ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG LẦN THỨ 15</b>
<b>NĂM HỌC 2007-2008</b>

<b>ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ MƠN VĂN </b>

<b>Thời gian 180 phút khơng kể thời gian giao đề</b>
<b>Câu 1 : ( 8 điểm ) </b>

Trước những chuyển mình to lớn của đất nước trong thời gian gần đây, anh (chị) có những suy nghĩ
gì ?

<b>Câu 2 : ( 6 điểm )</b>

Ở nửa cuối của truyện ngắn “Mùa lạc” , nhà văn Nguyễn Khải có viết trong một câu triết luận ngoại
đề : “ Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh, gian khổ, ở đời này
<i>khơng có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những</i>
<i>ranh giới ấy…”</i>

( Văn học 12 , tập 1, NXB Giáo dục, 2004, tr.138)
Qua tác phẩm “Mùa lạc”, anh (chị) hãy phân tích ý nghĩa triết lí và bài học nhân sinh.

<b>Câu 3 : ( 6 điểm )</b>

Nhận xét về truyện ngắn “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân, nhà nghiên cứu văn học Hà Minh Đức
viết : “Vợ nhặt là một truyện ngắn hay, có giá trị hiện thực và nhân đạo”

( Văn học hiện đại Việt Nam, Hà Minh Đức, NXB Thanh Niên, 1998, tr.184 )
Anh ( chị ) hãy phân tích tác phẩm để làm rõ nhận định trên.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>---HẾT---SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẬU GIANG</b>

<b>KỲ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12 ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG LẦN THỨ 15</b>
<b>NĂM HỌC 2007-2008</b>

<b>ĐÁP ÁN MÔN VĂN</b>
<b>`Câu 1 ( 8 điểm)</b>

<b>I.Yêu cầu về kĩ năng</b>

Học sinh biết vận dụng tổng hợp các thao tác lập luận để làm một bài văn nghị luận xã hội, chủ yếu
là bình luận - giải thích -chứng minh để làm rõ yêu cầu của đề.

Bài viết sáng tạo, kết cấu mạch lạc, chặt chẽ, khơng sai lỗi chính tả, trình bày sạch đẹp.
<b>II.Yêu cầu về kiến thức</b>

Học sinh phải có những hiểu biết nhất định về những bước chuyển mình to lớn của đất nước trong
thời gian gần đây.

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cơ bản phải thể hiện được hai ý lớn :
- Những chuyển mình to lớn của đất nước trong thời gian gần đây như : Việc chuyển đổi nền kinh tế
của đất nước với cơ chế hàng hoá nhiều thành phần theo định hướng XHCN, sự phát triển vượt bậc của
khoa học kỹ thuật trong nhiều lĩnh vực, q trình cơng nghiệp hố - hiện đại hố diễn ra nhanh chóng,
…;VN trở thành thành viên chính thức của tổ chức thương mại thế giới WTO, VN trở thành thành viên
không thường trực của Hội đồng bảo an LHQ,…Chúng ta đã mạnh dạn mở cửa đất nước với phương châm
“ VN muốn làm bạn với tất cả các nước trên thế giới” trên cơ sở “Bình đẳng , hợp tác và hữu nghị”, “Hai
bên cùng có lợi” , nền dân chủ có những chuyển biến tích cực , mức sống của nhân dân không ngừng được
nâng cao,… Đồng thời cũng chỉ ra được một số những “mặt trái” của thời đại.

- Những suy nghĩ của bản thân học sinh trước những bước chuyển mình to lớn đó của đất nước : HS

nhận thức được những thời cơ và thách thức của thời đại , hướng mục tiêu phấn đấu của bản thân nhằm
theo kịp nhu cầu phát triển như vũ bão của kinh tế , khoa học kỹ thuật trong nước và trên thế giới,… Đồng
thời bài viết còn phải thể hiện trách nhiệm công dân đối với vận mệnh của đất nước , trách nhiệm làm chủ
của thế hệ tương lai trong tình hình mới , trong thế kỉ mới “ Hồ nhập chứ khơng hồ tan” và tất cả nhằm
mục tiêu “ Dân giàu, nước mạnh , xã hội công bằng dân chủ văn minh”.

BIỂU ĐIỂM

* Điểm 7-8 : Bài làm sáng tạo , kiến thức về những vấn đề xã hội phong phú và chính xác đồng thời phải
thể hiện được ý thức, tinh thần : gắn phát triển với đạo đức – dân tộc…

* Điểm 5-6 : Bài viết đã thể hiện sự hiểu biết về các vấn đề xã hội, song còn chưa phong phú , diễn đạt còn
một vài chỗ chưa thật sự thuyết phục, đã bước đầu ý thức được vai trò trách nhiệm và hướng phấn đấu của
bản thân, bài viết cịn một vài sai sót về chính tả và diễn đạt…

* Điểm 3-4 : Bài viết cơ bản hiểu được vấn đề nhưng trình bày , diễn đạt cịn đơi chỗ sai sót, kiến thức về
xã hội cịn hạn chế, chưa nêu bật được vấn đề.

* Điểm 2-3 : Chưa hiểu kĩ được vấn đề, kiến thức xã hội ít ỏi , bài viết cịn tản mạn, mắc nhiều lỗi về trình
bày diễn đạt…

* Điểm 1-2: Chưa hiểu vấn đề , kiến thức về các vấn đề xã hội rất thấp , bài viết quá nhiều lỗi,…
* Điểm 0 : Khơng hiểu vấn đề, lạc hướng hồn tồn ; bỏ giấy trắng khơng trình bày vấn đề,…
<b>Câu 2 ( 6 điểm )</b>

<b>I.Yêu cầu về kĩ năng</b>

- Học sinh biết cách làm bài một vấn đề về nghị luận văn học , cụ thể là phân tích tác phẩm để làm rõ một
vấn đề.

- Bài viết có kết cấu chặt chẽ , hợp lí.

- Hành văn sáng tạo, mạch lạc, đạt u cầu về chính tả, chữ viết, trình bày sạch sẽ.
<b>II.Yêu cầu về kiến thức</b>

Học sinh có thể trình bày vấn đề theo nhiều cách khác nhau nhưng cơ bản phải đảm bảo được các
yêu cầu sau :

- Phần tích tác phẩm có hai vấn đề lớn để làm rõ tính triết lí :

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>giao thơng hào. Rải rác có những đoạn xương người…” “ Mùa xuân thứ hai đã đến. Màu xanh thẫm của</i>
<i>đỗ, của ngô, của lạc, màu xanh non của lá mạ, màu đỏ tươi của ớt chín lấn dần lên các màu nham nhở,</i>
<i>man rợ khác của đất hoang. Một mảnh sô trắng làm rèm che cửa …Cuộc sống vĩ đại đã trở lại rồi</i>” Và “Ở
<i>đây , trong những buổi lễ cưới người ta tặng nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn</i>
<i>cối tiện đầu, quét lượt sơn trắng làm bình hoa, một ống khói thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy giá</i>
<i>thú, giấy khai sinh cho các cháu sau này, và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột dây dù rất óng</i>
<i>mượt”</i>

+ Những con người chọn nơi đây làm chỗ dừng chân cũng đã tìm gặp được hạnh phúc của cuộc
sống ( tuy nhiên cần đặc biệt phân tích nhân vật trung tâm là cơ Đào để làm rõ ý nghĩa của thiên truyện ).

. Đào - một người phụ nữ ý thức được bản thân , nhưng chịu nhiều bất hạnh trong quá khứ . Lúc đầu
đến nơng trường “với một tâm lí con chim bay mãi cũng mỏi cánh , con ngựa chạy mãi cũng chồn chân,
<i>muốn tìm một nơi hẻo lánh nào đó, thật xa những nơi quen thuộc để quên đi cuộc đời đã qua…</i>”.Với ngoại
hình “hơi thơ” tuy nhiên bên cạnh đó Đào vẫn có nhiều nét “cá tính” độc đáo ( Lời ăn tiếng nói , tài làm
thơ,…).Tất cả khiến mọi người “gặp một lần có thể nhớ mãi”. Tuy nhiên khi đến với lao động ở nông
trường Điện Biên , sống giữa những con người thân thiện dễ gần ( rõ nhất là Huân)… và đặc biệt là bức thư
tỏ tình của ơng Dịu , khiến tâm lí, hành động ( chán chường, “táo bạo , liều lĩnh, ghen tị,…”) đã thay đổi
hồn tồn trong Đào và cuối cùng cơ đã chọn nông trường ĐB làm quê hương thứ hai của mình.

.Ngồi ra cần chú ý thêm về một vài nhân vật khác, họ cũng đã tìm được ý nghĩa cuộc sống, tình
u cho mình : Hn , Duệ , ơng Dịu, … ( so sánh trong hai giai đoạn cuộc đời của các nhân vật : Gian khổ,
bất hạnh trước đây và niềm vui trong hiện tại)

* GS.Nguyễn Đăng Mạnh viết về Nguyễn Khải : “Anh hay lấy cái tiêu chí tư tưởng để đánh giá
<i>người này, người khác…Một trong những tài năng đặc biệt của Nguyễn Khải là chộp được rất nhanh</i>
<i>những kiểu người có “vấn đề” khác nhau để mém ra những suy nghĩ của mình …Anh nảy ra biết bao vấn</i>
<i>đề để suy nghĩ, bàn luận, triết luận vốn là chỗ sở trường của anh và là cái thú riêng của anh”( Bài “Dạy</i>
khôn Nguyễn Khải” – Báo văn nghệ số 22, ngày7/5/2000- Dẫn theo Vũ Dương Quỹ , Lê Bảo)

- Ý nghĩa triết lí và bài học nhân sinh từ câu triết luận ngoại đề của nhà văn Nguyễn Khải : “Sự sống
<i>nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ những gian khổ hy sinh, ở đời này khơng có con đường</i>
<i>cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những ranh giới ấy</i>”. Đó là
nghị lực để sống , biết vượt qua những khúc ngoặc của cuộc đời…Điều này ta bắt gặp rõ nhất ở Đào , ở
Huân và các nhân vật khác. Bài học nhân sinh ấy ln có giá trị cho mọi người , đừng đầu hàng số phận,
hãy tìm đến với lao động , đến với một môi trường sống tốt đẹp . Muốn vậy chúng ta hãy cùng nhau xây
dựng nó…

-> Bài học cho bản thân.
<b>BIỂU ĐIỂM</b>

* Điểm 5-6 : Hiểu đúng vấn đề , trình bày sáng tạo đầy đủ. Nắm vững kiến thức của tác phẩm cũng như giá
trị nhân sinh mà tác phẩm mang lại, đồng thời phải biết phân tích từ tác phẩm để làm rõ ý nghĩa mà tác giả
muốn đặt ra.

* Điểm 3-4 : Hiểu đề nhưng bài viết còn chưa đủ ý, chưa chỉ ra được mối liên hệ giữa việc phân tích phẩm
với làm rõ một câu nói có ý nghĩa nhân sinh. Bài làm còn một vài lỗi về diễn đạt ý , dùng từ , đặt câu ,
chính tả,…

* Điểm 2-3 : Hiểu vấn đề chưa đầy đủ , còn khá nhiều lỗi, chỉ mới dừng lại ở phân tích tác phẩm mà chưa

nêu được tính triết lí và ý nghĩa nhân sinh của vấn đề.

* Điểm 1-2: Chưa hiểu vấn đề, sai quá nhiều lỗi.

* Điểm 0 : Không hiểu vấn đề dẫn đến lạc đề, bỏ giấy trắng không làm bài.
<b>Câu 3 ( 6 điểm )</b>

<b>I.Yêu cầu về kĩ năng</b>

Học sinh biết cách làm một bài văn nghị luận phân tích - chứng minh.
Kết cấu bài viết chặt chẽ, hợp lí.

Bài làm thể hiện sáng tạo , trình bày lưu lốt , mạch lạc ,văn giàu cảm xúc, khơng sai về diễn đạt ý, chính
tả,chữ viết rõ…

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

* Một truyện ngắn được đánh giá là hay khi :

- Tác phẩm văn học ấy bao giờ cũng là sự hài hồ về hình thức và nội dung

- Tác phẩm hay khi nó có nội dung mang một ý nghĩa lớn đối với đời sống con người, và nó cũng phải có
một hình thức thể hiện sự độc đáo và phù hợp trong việc thể hiện nội dung tác phẩm.

<i>Vợ nhặt ngồi kết cấu tình huống truyện độc đáo , tác phẩm còn mang một giá trị hiện thực và nhân</i>
đạo sâu sắc.

L.Tonxtoi cho rằng : Tác phẩm nghệ thuật hay hoặc dở tuỳ thuộc vào điều nhà văn nói ra, cách anh
ta nói và anh ta nói có thật lịng khơng.( Dẫn theo “Tuyển tập đề thi Olympic 2007”)

* Tình huống truyện độc đáo: Tràng là một thanh niên xấu xí, nhà nghèo ,…chỉ qua một vài câu đùa vui mà
lại “nhặt” được vợ. Hơn nữa ai lại cưới vợ khi mà mọi người đang phải đối mặt với cái đói quay quắt , điều

ấy khiến cho người trong làng còn ái ngại cho anh “Giời đất này còn rước cái của nợ đời về. Biết có ni
<i>nổi nhau sống qua được cái thì này khơng?”,…</i>

* Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm

<i>Vợ nhặt lên án chế độ xã hội thực dân nửa phong kiến tàn bạo đã đẩy nhân dân ta vào nạn đói khủng</i>
khiếp năm 1945, hình ảnh “ Người chết như ngả rạ. Không buổi sáng nào người trong làng đi chợ , đi làm
<i>không gặp ba bốn cái thây nằm cịng queo bên đường . Khơng khí vẩn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi</i>
<i>gây của xác người”</i>

Qua tác phẩm, Kim Lân đã thể hiện một quan điểm nhân đạo sâu sắc, cảm động. Nhà văn đã phát
hiện và diễn tả khát vọng của người lao động, cho dù họ bị đẩy vào tình cảnh bi đát nhất , bị đe doạ bởi đói
kém và chết chóc nhưng họ vẫn khát khao tình thương, khát khao có một mái ấm gia đình, ln hướng về
sự sống, ln tin tưởng ở tương lai …

Nạn đói khủng khiếp với hơn 2 triệu người chết giờ đã tràn đến và bao phủ xuống xóm ngụ cư tự
lúc nào , nó như muốn tiêu diệt mọi tình cảm , ý chí sống của con người ở đây: Bóng người dật dờ như
những bóng ma, người con gái vì miếng ăn có thể chua ngoa đanh đá -> Người trong làng khơng ai tin mình
có thể sống qua được nạn đói huống chi đến việc lập gia đình. Tuy nhiên niềm khao khát được sống và
khao khát hạnh phúc đã khiến cho anh Tràng và cô gái gặp nhau -> lịng nhân hậu của nhà văn : Mặc cho
hồn cảnh thế nào anh Tràng vẫn liều lĩnh “nhặt vợ” , cô gái sẵn sàng theo không chàng trai để được sống.
Cuối cùng thì tình u cuộc sống đã thắng, nó còn là niềm tin của tác giả vào con người : Bà cụ Tứ từ chỗ
lo âu buồn tủi đến vun xới cho hạnh phúc của con, người phụ nữ đổi thay rất nhiều kể từ lúc nhận lời về
làm vợ Tràng, anh Tràng thì ý thức được trách nhiệm hơn đối với gia đình …hình ảnh cách mạng và hy
vọng được đổi đời đã loé lên.

<b>BIỂU ĐIỂM</b>

* Điểm 5-6 : Bài viết sáng tạo , diễn đạt đủ ý , lưu loát.

* Điểm 3-4 : Đã hiểu được yêu cầu của đề nhưng trình bày chưa đủ ý, cịn một số lỗi trong diễn đạt, từ
ngữ , chính tả.

* Điểm 2-3 : Hiểu đề nhưng chưa diễn đạt đủ ý, còn khá nhiều lỗi trong diễn đạt và trình bày ý, chính tả.
* Điểm 1-2 : Chưa hiểu vấn đề, sai quá nhiều lỗi trong trình bày diễn đạt ý , chính tả.

</div>

<!--links-->