SKKN Giai phap nang cao chat luong day hoc phan monke chuyen lop 3

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>A. Đặt vấn đề</b>

Việc dạy học và phân môn kể chuyện góp phần rất lớn vào sự hình thành
và phát triển nhân cách con người toàn diện , ươm những mầm non tương lai
cho đất nước. Qua những mẩu chuyện giúp các em hiểu hơn, tôn trọng hơn
những giá trị đích thực của cuộc sống . Để phấn đấu học tập tốt, luyện tốt, kể
được những câu chuyện hay hấp dẫn đó là niềm mong ước của các thầy cô giáo
cũng như các bậc phụ huynh. Phân môn kể chuyện đã để lại trong lòng các em
những dấu ấn khó quên khi nội dung đó đã thấm vào trong tâm hồn trẻ. Do đó
thời gian qua nhóm chúng tơi đã tìm tịi suy nghĩ, băn khoăn làm sao để tìm ra “
Một số giải pháp góp phần giúp học sinh nâng cao chất lượng học phân môn kể
chuyện ở lớp 3”.

<b>B. néi dung</b>
<b>1. Cơ sở lý luận</b>

Lứa tuổi các em học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 3 nói riêng rất
thích nghe kể chuyện, các em thích được kể và muốn hồ mình vào câu chuyện,
muốn được làm quen với những nhân vật lạ và mới mẻ, các em chờ đón, tiếp
nhận tiết kể chuyện với tâm trạng hào hứng và thích thú ... Qua mỗi câu chuyện
các em được mở rộng thêm về vốn từ ngữ phát triển tư duy hình tượng và tư
duy lơ gíc, nâng cao sự cảm nhận về hiện thực đời sống. Qua nội dung câu
chuyện, bồi dưỡng tình cảm tốt đẹp, trau dồi hứng thú đọc và kể chuyện đem lại
niềm vui tuổi thơ trong hoạt động học tập của các em. Song điều đáng nói ở đây
là ở lứa tuổi của các em còn ở mức trực quan cụ thể, khả năng ngơn ngữ, diễn
đạt cịn hạn chế. Hơn nữa phân môn kể chuyện ở lớp 3 lại đặt ra yêu cầu lớn,
hết sức đa dạng với nhiều thể loại và nội dung câu chuyện phong phú mà thời
gian của phân mơn thì q ít nên khó đáp ứng với việc dạy học.

<b>2. Cơ sở thực tiễn</b>

<i><b>a, Thực trạng: Năm học này nhóm chúng tơi gồm 3 giáo viên giảng dạy ở khối</b></i>
lớp 3. Qua tìm hiểu thực tế giảng dạy ở trường chúng tơi thì thấy việc phát huy
dạy và học phân mơn này chưa có kết quả đáng kể trong mỗi tiết dạy - học, cịn
có những hạn chế là:

- Hầu hết học sinh kể chuyện còn giống như đọc.
- Lời kể cịn khơ khan, sắp xếp ý cịn lộn xộn.

- Lớp học còn trầm lặng, thiếu hứng thú, khơng hồ nhập vào nội dung
câu chuyện. từ đó khơng tự đúc rút được bài học cho bản thân sau mỗi câu
chuyện.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Khi kể chuyện giáo viên thường phát huy những học sinh giỏi, học sinh
trung bìng và học sinh yếu chưa được chú ý nhiều.

- Chưa tổ chức hướng dẫn cho hợp lý thời gian của tiết học kể chuyện.
- Trong dạy học giáo viên chưa áp dụng thành thạo phương pháp dạy học
mới, còn bị phương pháp cũ ảnh hưởng, giáo viên nói nhiều mà thực hành cịn
ít.

<i><b>b, Ngun nhân: </b></i>

Ngun nhân dẫn đến thực trạng trên là do thời gian của tiết học ít, giáo viên
chưa quan tâm nhiều và chưa nắm được tầm quan trọng của tiết học, có khicịn
quan niệm phân mơn kể chuyện là mơn phụ, chưa đầu tư chính đáng, sự đổi mới
về công tác soạn giảng hầu như chưa thật chú ý để vận dụng mà đang còn hời
hợt.

Xuất phát từ những cơ sở trên đã thúc đẩy nhóm chúng tơi say mê với việc
học hỏi, tìm tịi, nghiên cứu để tìm ra giải pháp nhằm thỏo g nhng khú khn

trờn.

<b>C. một số giải pháp góm phần giúp học sinh nâng cao</b>
<b>chất lợng học phân môn kĨ chun líp 3</b>

Nội dung phân mơn kể chuyện lớp 3 hết sức đa dạng với nhiều thể loại chuyện
và với nội dung câu chuyện phong phú, chúng tôi đã tìm tịi và tổ chức hướng
dẫn được cho học sinh học theo 4 hình thức kể chuyện như sau:

<b>1. Kể chuyện theo tranh minh hoạ.</b>

Lứa tuổi học sinh lớp 3 ham thích quan sát tranh nhưng quan sát rồi diễn đạt
bằng lời về nội dung bức tranh lại là việc khó nên địi hỏi giáo viên phải hướng
dẫn học sinh thật kĩ để học sinh kể được.

Ví dụ: Bài “ <i>Cuộc chạy đua trong rừng</i>” ( trang 82 - TV3 - Tập 2) Ở bài này
học sinh dựa vào các tranh minh hoạ để kể toàn bộ câu chuyện bằng lời Ngựa
Con. Để kể được tồn bộ câu chuyện thì giáo viên cần gợi mở hướng dẫn học
sinh kể lại từng đoạn câu chuyện sau đó nối tiếp nhau mỗi em kể một đoạn hồn
chỉnh bài. Giáo viên cần giải thích rõ: Kể lại câu chuyện bằng lời của Ngựa Con
là thế nào? ( Là nhập vai mình là Ngựa Con kể lại câu chuyện, xưng “mình”
hoặc xưng “tơi”). Sau khi học sinh quan sát từng tranh phóng to ở bảng thì giúp
học sinh nói về nội dung từng tranh.

<i>Ví dụ</i>:

- Tranh 1 vẽ những gì? ( Vẽ Ngựa Con, hồ nước ... )

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Khi tìm hiểu xong nội dung mỗi bức tranh giáo viên khuyến khích học sinhn tập
kể về nội dung của bức tranh đó. Điều cần lưy ý học sinh là chuyện đã qua, đã

xẩy ra rồi nên phải thay từ “ngày mai” bằng “ năm ấy, hơm ấy, hồi ấy ...”. ngồi
dạng bài này học sinh thường gặp dạng bài yêu cầu sắp xếp lại tranh cho đúng
câu chuyện rồi kể. Có thể kể một đoạn hay kể toàn bộ câu chuyện theo lời lẽ
trong bài tập đọc hay lời của một nhân vật hoặc lời của mình.

Ví dụ : <i>Bài tập làm văn</i> ( trang 47 - TV3 - Tập 1) .

Đối với bài này yêu cầu phải sắp xếp lại tranh cho phù hợp với diễn biến rồi kể.
Giáo viên cần gợi mở cho học sinh nhớ nội dung từng đoạn của bài tập đọc
trước đó để thực hiện Sau khi một số em xung phong sắp xếp thì thứ tự đúng sẽ
là: Tranh 3- 4-2-1 thao tác sắp xếp lại tranh, học sinh thực hiện ở bảng lớp( GV
chuẩn bị tranh trước và đính lên bảng thứ tự như sách giáo khao). Bài tập chỉ
yêu cầu chọn kểmột đoan câu chuyện theo lời của em ( không phải theo lời
cô-li-a ở trong chuyện). Khuyến khích học sinh giỏi kể mẫu một đoạn:

<i>Ví dụ</i>: “ Có lần cơ giáo của Cơ-li-a ra cho cả lớp một đề văn như sau: ... Đối
với Cơ-li-a đề văn này rất khó bởi vì thỉnh thoảng bạn mới làm một việc lặt vặt
giúp mẹ ...” . Để đạt được kết quả tốt giáo viên tổ chức cho cả lớp hoạt động
theo nhóm đơi, tập kể cho nhau nghe. Sau đó thi nhau kể giữa các nhóm, dãy, tổ
...Các học sinh khác nhận xét từng bạn về:

- Bạn kể có đúng cốt truyện khơng?
- Diễn đạt đã thành câu chưa?
- Bạn kể bằng lời của mình chưa?
- Bạn kể có tự nhiên khơng?

Sau mỗi lượt học sinh kể giáo viên ln kiên trì, nhẹ nhàng, sửa lỗi và bổ sung
cách dùng từ, ngữ điệu kể, dìu dắt học sinh từng bước sẽ tạo cho các em mạnh
dạn hơn, kể trơi chảy hơn.

Ngồi việc kể chuyện theo tranh minh hoạ học sinh thường gặp hình thức theo
gợi ý bằng lời.

<b>2. Kể chuyện theo gợi ý bằng lời.</b>

Hình thức kể chuyện này cũng giống như hình thức kể chuyện trên là yêu cầu
kể một đoạn hay toàn bộ câu chuyện theo lời trong bài tập đọc, lời của nhân vật
hay bằng lời của mình. Giáo viên hướng dẫn học sinh dựa vào các gợi ý trong
SGK kể lại câu chuyện.

Ví dụ: Bài “ <i>Nắng Phương Nam</i>” ( Trang 95-TV3- Tập 1).

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Ý1: Truyện xẩy ra vào lúc nào? ( Truyện xẩy ra đúng vào ngày 28 tết ở thành
phố Hồ Chí Minh)

Ý2: Uyên và các bạn đi đâu? ( Uyên và các bạn đang đi giữa chợ hoa trên
đường Nguyễn Huệ).

Ý3: Vì sao mọi người sững lại? ( Cả bọn đang ríu rít trị chuyện bỗng sững lại
vì tiếng gọi : “ Nè ! Sắp nhỏ kia đi đâu vậy?”.

Để tạo cho học sinh hứng thú học tập lôi cuốn được nhiều học sinh xung
quanh kể, không rụt rè sợ hãi, trong khi kể giáo viên theo dỗi nếu các em kể sai
sót thì giáo viên không nên ngắt lời ngay mà gợi ý nhắc nhở thêm để những em
khác thành công hơn. Đối với học sinh yếu cần khuyến khích động viên, khơng
làm mất đi sự háo hức kể chuyện của các em.

3.Tự đặt tên cho các đoạn rồi kể

Đối với hình thức kể chuyện này thường là biết khái quát, đặt đúng tên cho từng

đoạn của câu chuyện rồi kể, kể mội đoạn hay toàn bộ câu chuyện theo lời trong
bài tập đọc, lời nhân vật hay bằng lời của mình.

Ví dụ: Bài “<i>Ơng tổ nghề thêu</i>” ( trang 24 TV3- Tập 2)

Giáo viên cần nhắc học sinh đặt tên ngắn gọn, thể hiện đúng nội dung, sát với
các đoạn của bài tập đọc đã học. Có thể ya kiến của các em nói sau trùng lặp với
ý của em nói trước nên giúp các em lựa chon tên được xem là đúng nhất, hay
nhất. cụ thể: Đoạn 1: Cậu bé ham học/ Cậu bé chăm học/ Tuổi nhỏ của Trần
Quốc khái ... Đoạn 2: Thử tài/ Đứng trước thử thách/ Vua Trung Quốc thử tài sứ
thần Việt Nam... Đoạn 3: Học được nghề mới/ Hành động thông minh ... Đoạn
4: Xuống đất an toàn/ Vượt qua thử thách.... Đoạn 5: Truyền nghề cho dân/
Người Việt có thêm nghề mới...

Sau khi đặt tên cho từng đoạn của câu chuyện giáo viên hướng dẫn hoch sinh
làm việc theo nhóm 5, nối tiếp nhau thi kể 5 đoạn của câu chuyện, thi nhau kể
giữa các nhóm, tổ, cá nhân.... Học sinh khác lắng nghe và bình chọn bạn kể,
khen động viên những bạn biết kể bằng lời của mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>5. Kể chuyện phân vai, dựng lại câu chuyện</b>

Đối với hình thức này giáo viên không nên áp đặt việc chọn vai kể mà để học
sinh tự lựa chọn nhân vật để vào vai vì các em thích thì các em sẽ xác định được
việc mình làm.

Ví dụ : Bài “ <i>Nhà bác học và bà cụ</i>” ( Trang 33 - TV3- Tập 2)

Khi kể chuyện này các em trong nhóm đều thích chọn vai Ê-đi-xơn để kể. Tìm
hiểu ngun ngân thì các em cho biết : “ Em thích nhập vai Ê-đi-xơn vì ơng ta
rất giàu sáng kiến, ơng là một nhà bác học vĩ đại luôn mong muốn đem lại

những điều tốt đẹp cho con người”. Như vậy qua việc nhập vai để kể cũng hình
thành oẻ các em cách đối nhân xử thế, cách sống ở đời sao cho được nhiều
nguời yêu mến.

Do thời lượng của một tiết kể chuyện ở lớp 3 q ít nên ngồi sử dụng 4 hình
thức kể chuyện, để đạt kế quả cao thì giáo viên phải ln chú ý phân loại từng
đối tượng học sinh giỏi, khá, trung bình và yếu để thực hành kể ở các mức độ
khác nhau. Đối với các em khá giỏi thì các em kể hay hơn, đúng với yêu cầu
của đề bài, có thể kể sáng tạo câu chuyện, ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng, có thể
thêm hay bớt câu từ cho câu chuyện thêm sinh động, hấp dẫn. Cuối tiết khuyến
khích các em kể tồn bộ câu chuyện có thể dùng điệu bộ, cử chỉ, nét mặt phù
hợp với từng câu chuyện. Cịn đối với học sinh trung bình và yếu thì luôn động
viên các em diễn đạt trôi chảy và hiểu được nội dung của một đoạn câu chuyện,
đối với dạng bài kể theo lời nhân vật.

Ví dụ: Truyện “ <i>Các em nhỏ và cụ già</i>” ( Trang 63- TV3 - Tập 1) thì khơng
nhất thiết u cầu học sinh yếu phải kể theo lời nhân vật mà hướng dẫn các em
thành một doạn câu chuyện.

Bên cạnh đó trong một tiết học giáo viên luôn tổ chức nhiều hoạt động học
tập. Giáo viên là người tổ chức hướng dẫn, phát huy tính tích cực chủ động
trong hoạt động học tập của học sinh. Toạ phương pháp học tập tích cực, gây
cho các em hứng thú học tập, lĩnh hội tri thức hình thành kĩ năng thái độ một
cách vững chắc hơn. Để từ đó sau mỗi câu chuyện giúp học sinh hiểu được ý
nghĩa câu chuyện đó, phân biệt được cái tốt, cái xấu, cái đúng, cái sai của từng
hành vi trong từng nhân vật để nhận thấy mình thích nhân vật nào nhất, học tập
được điều gì qua nhân vật ấy.

Ngồi ra giáo viên cịn rèn kĩ năng kể chuyện cho các em bằng cách kết hợp
qua các môn học đạo đức, tự nhiên và xã hội ...

Qua những môn học này xây dựng thành những mẩu chuyện nhỏ để các em
tập kể lại từ đó các em tập nắm bắt một cách nhanh nhẹn, mạnh dan và thwtj
chuyện trôi chảy. Những hôm sinh hoạt đầu buổi rèn thói quen cho các em thi
kể chuyện giữa các tổ ...

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

bài khơng có bài sẵn thì cần làm đồ dùng dù đơn giản để gây hứng thú cho tiết
học. Giáo viên không nên khắc sâu, nhấn mạnh sự căm ghét đối với các nhân
vật mà các em khơng ưa thích, để lại dấu ấn nặng nểtong các em mà phải gợi
cho các em tình thân ái bao dung. Từ đó các em sẽ tự đúc kết cho mình qua việc
kể và nghe kể thì mới bổ ích.

<b>D. kÕt qu¶</b>

Sau khi áp dụng giải pháp này nhóm chúng tơi đã tiến hành thực nghiệm ở các
lớpđạt kết quả như sau:

*, Lớp 3A
Số

học
sinh

Đầu học kì 1 Giữa học kì 1 Cuối học kì 1

Giỏi Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu

SL 2 3 11 4 3 4 10 3 3 5 11 1

TL 10% 15% 55% 20% 15% 20% 50% 15% 15% 25% 55% 5%

*, Lớp 3B
Số

họ
c
sin
h

Đầu học kì 1 Giữa học kì 1 Cuối học kì 1

Giỏi Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu

SL 1 2 3 3 1 3 3 2 3 2 3 1

TL 11.1
%
22.2
%
33.3
%
33.3
%
11.1
%
33.3
%
33.3
%
22.2

%
33.3
%
22.2
%
33.3
%
11.1
%

<b>e. kÕt luËn</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>f. kiÕn nghÞ</b>
<b>1. Đối với đồng nghiệp</b>

- Đối với học sinh lớp 3 giáo viên phải biết cách lựa chọn phối hợp nhiều hình
thức kể chuyện khác nhau để rèn luyện kĩ năng kể chuyện cho tất cả học sinh.
- Thường xuyên làm và sử dụng đồ dùng có hiệu quả cho các tiết dạy kể
chuyện.

- Đảm bảo thời gian cho một tiết dạy kể chuyện lớp 3.

- Giáo viên không ngừng tự học hỏi để tự bồi dưỡng kiến thức cũng như
phương pháp dạy học phân môn này.

<b> 2. Đối với tổ chuyên môn và nhà trường</b>

- Đối với chuyên môn nhà trường cần tổ chức chuyên đề về phân môn kể
chuyện lớp 3 để học hỏi kinh nghiệm.

- Tổ chuyên môn phải kiểm tra giám sát các tổ viên bằng nhiều hình thức thi
đua.

Trên đây là một số “ <i>Giải pháp góp phần giúp học sinh nâng cao chất lượng</i>
<i>học phân môn kể chuyện lớp 3</i>” Nhóm chúng tơi nghĩ rằng sẽ có những vấn đề
cịn thiếu sót, rất mong được hội đồng khoa học các cấp cùng góp ý chân thành
để sáng kiến kinh nghiệm của chúng tôi được ứng dụng vào thực tế./.

Xin trân trọng cảm ơn!

</div>

<!--links-->