cô sôû döõ lieäu 60t lt 30t th cô sôû döõ lieäu 60t lt 30t th chöông i moät soá khaùi nieäm cô baûn chöông ii caùc caùch tieáp caän moät csdl chöông iii moâ hình döõ lieäu quan heä chöông iv r

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (356.27 KB, 85 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

1

CƠ SỞ DỮ LIỆU

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

2

Chương I: MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN

Chương II: CÁC CÁCH TIẾP CẬN MỘT CSDL
Chương III. MƠ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ

Chương IV: RAØNG BUỘC TOAØN VẸN

ChươngV: CHUẨN HÓA LƯỢC ĐỒ QUAN HỆ
Chương VI : ĐẠI SỐ QUAN HỆ

Chương VII: NGÔN NGỮ TRUY VẤN CSDL
Chương VIII: TỐI ƯU HÓA CÂU TRUY VẤN

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

3

Chương I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN

NỘI DUNG



Hệ thống tập tin cổ điển



Cơ sở dữ liệu

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

4

Xét hệ thống tập tin quản lý nhân sự của một đơn vị:

Phịng Tổ chức – Hành chính: Lý lịch chi tiết của CBCNV;

Phịng Kế tốn: Phịng, họ tên, lương, phục cấp, ngày công...;
Quản đốc phân xưởng: Họ tên, ngày cơng, ngày nghỉ, ...

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

5

**Ưu điểm:

– It tốn thời gian. Đầu tư & chi phí thấp.

– Khả năng đáp ứng khai thác nhanh chóng và kịp thời.
**Nhược điểm:

 Thông tin lưu nhiều nơi  dư thừa  khơng nhất

quán

 Lãng phí thời gian nhập, cập nhật dữ liệu & lưu trữ.
 Sự phối hợp tổ chức và khai thác là khó khăn.

 Thiếu sự chia sẻ thông tin giữa các đơn vị bộ phận.
 Khó khăn khi nâng cấp ứng dụng.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

6

Cơ sở dữ liệu Là một hệ thống thơng tin có cấu trúc,
được lưu trữ trên các thiết bị mang tính từ tính, phục vụ
việc khai thác thông tin của nhiều người sử dụng một cách
đồng thời với nhiều mục đích khác nhau.

Lưu ý: Các tính chất: Hệ thống, có cấu trúc, nhiều người sử 
dụng, khai thác đồng thời, nhiều mục đích khác nhau.

**Các vấn đề phát sinh cần giải quyết

 Tính chủ quyền bị vi phạm
 Tính nhất quán của dữ liệu
 Vấn đề bảo mật

 Tính an toàn dữ liệu

 Vấn đề tranh chấp dữ liệu khi truy xuất đồng thời

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

7

Là hệ thống các chương trình quản trị CSDL, đồng thời 
là cơng cụ giao tiếp giữa người sử dụng hoặc các ứng dụng 
với CSDL.

Hệ quản trị CSDL cần có:

a) Từ điển dữ liệu (Data Dictionary)

b) Cơ chế giải quyết tranh chấp. (Quyền và mức độ ưu tiên)
c) Cơ chế bảo mật dữ liệu. (Bức tường lửa + mật khẩu)

d) Cơ chế tự động sao lưu (Backup) và phục hồi (Restore) dữ liệu 
khi có sự cố. (Định kỳ theo thời gian)

e) Ngơn ngữ giao tiếp người sử dụng (NSD) với CSDL. (SQL)
f) Đảm bảo tính độc lập giữa dữ liệu và chương trình.

g) Có thể, cần có giao diện tốt với người dùng không chuyên.

HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

8

Có 5 cách tiếp cận một CSDL

–

Mơ hình dữ liệu mạng

–

Mơ hình dữ liệu phân cấp

–

Mơ hình dữ liệu quan hệ

–

Mơ hình dữ liệu thực thể kết hợp

–

Mơ hình dữ liệu hướng đối tượng

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

9

Mơ hình dữ liệu mạng được biểu thị bởi một đồ thị có hướng.
Hai khái niệm cơ bản: Loại mẫu tin và Loại liên hệ.

- Loại mẫu tin (Record Type) là đặc trưng cho 1 loại đối tượng
riêng biệt, được biểu thị bởi một hình chữ nhật.

-Loại liên hệ (Set Type) là sự liên kết giữa 1 loại mẫu tin với 1
loại mẫu tin khác (gọi là mẫu tin thành viên). 4 loại liên hệ:
 1  1 : 1 mẫu tin chủ chỉ kết hợp với 1 mẫu tin thành viên.
 1  n : 1 mẫu tin chủ kết hợp với nhiều mẫu tin thành viên.
 n  1 : n mẫu tin chủ kết hợp với chỉ 1 mẫu tin thành viên.
 Đệ quy (Recursive): Mẫu tin chủ có thể là thành viên của nó.
Mơ hình này đơn giản nhưng khơng thích hợp để biểu diễn các CSDL lớn.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

10

Mô hình phân cấp là một cây, mỗi nút là một thực thể.
Hai khái niệm được sử dụng trong mô hình: Loại mẫu tin và
Loại mối liên hệ. Loại liên hệ ở đây là phân cấp, theo cách:

 Mẫu tin thành viên chỉ đóng vai trị thành viên của 1 mối liên
hệ duy nhất, tức là thuộc một chủ duy nhất. Mối liên hệ từ mẫu
tin chủ tới các mẫu tin thành viên là 1  n, ngược lại, từ mẫu
tin thành viên tới mẫu tin chủ là 1  1.

 Giữa 2 loại mẫu tin chỉ tồn tại một mối liên hệ duy nhất.

Mơ hình phân cấp được sử dụng chủ yếu cho các tổ chức có cấu trúc phân 
cấp, như ngành thống kê chẳng hạn. Dữ liệu của loại mẫu tin chủ thường 
chứa các kết quả tổng hợp được từ dữ liệu của các mẫu tin thành viên, do 
đó có rất nhiều nhược điểm khi dữ liệu thường xuyên có biến động.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

11

MÔ HÌNH QUAN HỆ

(

Relational Data Model

)

Mơ hình quan hệ do E.F.Codd đề xuất năm 1970. Nền tảng
của nó là lý thuyết tập hợp trên các quan hệ. Các khái niệm
cơ bản gồm: Thuộc tính (Attribute), Quan hệ (Relation), Bộ 
giá trị (Value Tuple), Lược đồ quan hệ (Relation Schema),
Khoá (Key), phụ thuộc hàm (Functional Dependency), ...

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

12

MƠ HÌNH THỰC THỂ KẾT HỢP

(

Entity RelationShip

)

Mơ hình thực thể kết hợp do P.P.Chen đề xuất năm 1976. Các
khái niệm chủ yếu được sử dụng bao gồm: Loại thực thể
(Entity Type), Thực thể (Entity), Thuộc tính của loại thực thể
(Entity Attribute), Khóa của loại thực thể (Entity Key), Loại
mối kết hợp (Entity Relationship), Số ngôi của mối kết hợp
(Relationship Degree), Thuộc tính của mối kết hợp
(Relationship Attribute), Bản số của mỗi nhánh kết hợp
(Relationship Cardinal). Từ năm 1980, các khái niệm mới
được bổ sung như Loại thực thể chuyên biệt hóa (Specialized
Entity), Mối kết hợp đệ quy (Recursive Relationship)

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

13

MÔ HÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG

(

Object Oriented Model

)

Đây là mơ hình tiên tiến nhất hiện nay. Những ưu điểm
lớn của kỹ thuật hướng đối tượng là:

(1) Tính đóng gói (Encapsulation): Dữ liệu và các thao tác xử
lý cấu trúc dữ liệu đó được “hịa quyện” với nhau thành một
thể thống nhất.

(2) Tính kế thừa (Inheritance): Một cấu trúc dữ liệu mới có thể
được xây dựng và phát triển từ các cấu trúc dữ liệu đã có
trước đó, có thể kế thừa các thành phần dữ liệu và phương
thức từ các kiểu dữ liệu cơ sở.

(3) Tính tương ứng bội (Polymorphism).
(4) Tính tái sử dụng (Reusability).

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

14

Chương III. MƠ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ

NỘI DUNG

2.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH NGHĨA

1. Thuộc tính
2. Quan hệ
3. Bộ giá trị
4. Thể hiện
5. Khoá

6. Lược đồ quan hệ & lược đồ CSDL ...

2.2. CÁC THAO TÁC CƠ BẢN TRÊN MỘT QUAN HỆ

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

15

MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH NGHĨA

1. THUỘC TÍNH (Attribute): Là một đặc tính của đối tượng
cần được phản ánh trong CSDL phục vụ việc khai thác
thơng tin về sau.

Ví dụ: Họ tên, Giới tính, Ngày sinh, Nơi sinh, ...

Thuộc tính được đặc trưng bởi 3 yếu tố:

a. Tên gọi: Một dãy ký tự bất kỳ. Nên đặt tên gợi nhớ.

b. Kiểu giá trị: Số, Chuỗi, Ngày, Logic

c. Miền giá trị: Xác định tập giá trị thuộc tính có thể nhận.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

16

Ví dụ: CSDL quản lý NHÂN VIÊN với các quan hệ

1. PhongBan (MaPB, TenPB, DiaDiem, MaNQL, KinhPhi, DoanhThu)
Tân từ: Mỗi phòng ban có một tên gọi (TenPB) đầy đủ, một địa điểm

trú đóng (DiaDiem), một mã số của nhân viên phụ trách phịng 
(MaNQL), một khoản kinh phí (KinhPhi) để hoạt động, một khoản 
doanh thu (DoanhThu) nếu có, và một mã số (MaPB) duy nhất để 
phân biệt với các phịng ban khác trong cơng ty.

2. CongViec (MaCV, TenCV, LuongMin, LuongMax, MgrFlag)

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

17

3. NhanVien (MaNV, TenNV, MaCV, Luong, HoaHong, MaPB, 
GioiTinh)

Tân từ: Mỗi nhân viên (NhanVien) được cấp một mã số (MaNV) duy nhất để 
phân biệt với mọi nhân viên khác. Nhân viên phải có một tên gọi (TenNV) 
cụ thể, đảm nhận một công việc là MaCV, được hưởng một mức lương

(Luong) theo chức danh công việc, một kho n hoa h ng (ả ồ HoaHong) nếu có, 
làm ở phịng ban cụ thể có mã số là MaPB. Mỗi nhân viên đều phải có giới 
tính xác định là ‘F’ (F=Female=Nữ) hoặc ‘M’ (M = Male = Nam).

4. QuaTrinh(MaNV, Seq, Ngay_BD, Ngay_KT, Luong, FrJob, ToJob, 
FrPB, ToPB)

Tân từ: Nhân viên có mã số MaNV có thể có nhiều quá trình thay đổi được 
đánh số thứ tự (Seq) từ 1 trở đi. Một quá trình diễn ra từ ngày (Ngay_BD) 
đến ngày (Ngay_KT), có thể do thay đổi lương (Salary) có thể do thay đổi từ 
cơng việc này (FrJob) sang công việc khác (ToJob), hoặc thuyên chuyển từ 
phòng này (FrPB) sang phòng khác (ToPB).

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

18

3. BỘ GIÁ TRỊ (Tuple  Record  Row)

Là tổ hợp giá trị của các thuộc tính thỏa tân từ.
Ví dụ: Giả sử đã có một bộ giá trị của qhệ PhongBan:
(10, ‘Tổ Chức’, …). Khi đó các bộ gía trị sau:

(10, ‘Kinh Doanh’, … ); vaø 
(20, ‘ ’, … )

là khơng hợp lệ.

4. THỂ HIỆN (Instance hay Occurence)

Là tập hợp các bộ giá trị của quan hệ tại một thời điểm. 
Như vậy một quan hệ có rất nhiều thể hiện.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

19

5. KHỐ (Key)

a. Khóa là tổ hợp các thuộc tính mà giá trị của chúng xác
định duy nhất 1 bộ gía trị.

Ví dụ:. MaPB là khóa của PhongBan.

Giả sử các phịng ban đều có tên khác nhau, khi đó:
TenPB: cũng là khóa

MaPB, DiaDiem: cũng là khóa
MaPB, TenPB: cũng là khóa

Cho R (A1, A2, An) là quan hệ. A1 là khóa. Khi đó cũng có:
A1A2, A1A3, A1A4, A1An: là khóa

A1A2A3, …, A1A2An là các khóa. Vậy có bao nhiêu khóa?
Trả lời: 2n-1 . Với n=32 thuộc tính thì có hơn 2 tỷ khóa!!!

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

20

b. Định nghóa khóa và siêu khóa (Key & Super key):

R (A1,A2, …, An) là quan hệ. K { A1,A2, An }
K là khóa của R nếu và chỉ nếu thỏa:

1) K là khóa theo đ/n 1

2)  K1  K mà K1 là khóa theo đ/n 1

MaPB hoặc TenPB là khóa của quan hệ PhongBan

Nếu K là khóa thì K  Ai được gọi là siêu khóa.

c. Khóa chỉ định (Candidate Key): Các khóa thỏa đ/n 2.

d. Khóa chính (Primary Key): Trong số các khóa chỉ định có thể
chọn 1 khóa tiện lợi nhất nhất cho việc sử dụng để sắp xếp các
bộ giá trị (theo thứ tự tăng dần) phục vụ cho việc tìm kiếm và
kết nối thơng tin nhanh chóng, gọi nó là khóa chính.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

21

Quy ước:

 Khóa chính của quan hệ (thì) được gạch chân.
 Khơng được phép sửa đổi giá trị khóa chính.
e. Khóa ngoại (Foreign Key):

Cho R(U) và S(V); K1 U, K2V; K1 là khóa chính của R.

Nếu thỏa:

(i) K1, K2 có cùng số lượng cùng ý nghĩa của các thuộc tính.
(ii) Giữa R và S có mối quan hệ 1:n

Khi đó K2 là khóa ngọai của S khi tham cham chiếu tới K1 của R.

Ví duï: MaPB của NhanVien là khóa ngọai khi tham chiếu tới MaPB của

PhongBan.

MaNQL của PhongBan là khóa ngọai khi tham chiếu tới MaNV của quan
hệ NhanVien.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

22

f. Khóa lồng (Nested Key)

R(U), K1U là khóa chính của R.

S(V), K2V là khóa ngọai của S khi tham chiếu tới K1 của R.
K3K2 là những thuộc tính khóa chính của S. Khi đó K3 được
gọi là thuộc tính khóa lồng.

Ví duï: MaNV của QuaTrinh là thuộc tính khóa lồng vì vừa là
khóa ngọai vừa là thuộc tính khóa chính của QuaTrinh.

6. PHỤ THUỘC HÀM (Functional Dependency)

R(U); X, Y  U. Nếu tồn tại một ánh xạ f từ X vào Y thì ta nói
rằng X xác định hàm Y hay Y phụ thuộc hàm vào X và ký hiệu
là X  Y.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

23

7. RAØNG BUỘC TOAØN VẸN (Integrity Rule / Constraint)

Là một quy tắc bất biến mà tất cả các thao tác trên CSDL phải
tn theo nhằm đảm bảo tính đúng đắn, an tồn và toàn vẹn dữ

liệu trong CSDL.

8. LƯỢC ĐỒ QUAN HỆ (Relation Schema)

Là sự trừu tượng hoá của quan hệ. Khi nói đến lược đồ quan hệ
tức là đề cập đến cấu trúc tổng quát của một quan hệ, là một
ma trận hai chiều.

Lược đồ CSDL là tập hợp các lược đồ quan hệ {Ri}

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

24

1. Thêm bộ giá trị mới vào quan hệ R (A

1

, A

2

, ... A

n

)

:

INSERT (R; v1,v2, ..., vn)

Ví dụ: “Thêm vào phịng số 10 nhân viên mới có mã số 300, tên là 
Hồng Duy làm nhân viên kế tốn với lương 2700$.”

INSERT (NhanVien; 300, ‘Hoàng Duy’, ‘KeToan’, 2700, 10,
NULL, ‘M’)

2. Sửa giá trị các bộ của quan hệ R

:

UPDATE (R; A1=e1, A2=e2, ..., An=en; điều kiện sửa)

Ví dụ: “Tăng lương 10% cho các nhân viên phụ trách các 
phoøng/ban”

UPDATE (NhanVien; Luong = Luong*1.1; MaCV = ‘QuanLi’)

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

25

3. Xóa các bộ của quan hệ R

:

DELETE (R; điều kiện xố)

Ví dụ: “Xóa các nhan viên phụ trách các phòng/ban”

DELETE (NhanVien; MaCV = ‘QuanLi’)

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

26

Chương IV. RÀNG BUỘC TOÀN VẸN

NỘI DUNG

4.1. ĐỊNH NGHĨA – CÁC YẾU TỐ CỦA MỘT RBTV
o Định nghóa RBTV

o Các yếu tố của RBTV
4.2. PHÂN LOẠI CÁC RBTV

o RBTV có bối cảnh trên một quan hệ
o RBTV có bối cảnh trên nhiều quan hệ

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

27

ĐỊNH NGHĨA – CÁC YẾU TỐ CỦA RBTV

1. Định nghóa.

Ràng buộc tồn vẹn (RBTV – Integrity Constraint) là một

quy tắc bất biến mà tất cả các thao tác trên CSDL phải tuân
theo nhằm đảm bảo tính chất đúng đắn, an tồn và tồn vẹn dữ
liệu trong CSDL.

2. Các yếu tố của một RBTV.

a) Nội dung của RBTV.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

28

Ví dụ R1:

“Mỗi phịng ban phải có một khoản kinh phí tối thiểu là 10,000$ 
để hoạt động”. (Theo tân từ của PhongBan)

Hoặc bằng biểu thức toán học chặt chẽ hơn:

d PhongBan : d.kinhPhi  10,000

Ví dụ R2:

“Mỗi nhân viên phải có giới tính xác định là ‘F’ (‘F’ = Female = 
Nữ) hoặc ‘M’ (‘M’ = Male = ‘Nam’)”

 e NhanVien: e.GioiTinh  { ‘F’, ‘M’ }

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

29

b) Boái caûnh xaûy ra RBTV.

Xác định rõ RBTV có liên quan đến mấy quan hệ và đó là
những quan hệ nào.

c) Tầm ảnh hưởng của RBTV.

Caăn xađy dựng bạng goăm 4 ct: Teđn quan h, Theđm, Xóa, Sửa.
Nêu thao tác nào vi phám RBTV đôi với quan h nào thì tái giao
đieơm dòng và ct đó được ghi dâu cng (+). Nêu chư ạnh hưởng
tređn các thuc tính nào thođi thì ghi teđn các thuc tính đó ở phía
dưới dâu cng. Nêu khođng ạnh hưởng thì ghi daẫu trừ (-); và nêu
khođng ạnh hưởng vì lý do khođng sửa được thì ghi theđm dâu sao (*)
ở phía tređn cụa dâu trừ đó.

Ví dụ: Ảnh hưởng trên thuộc tính MaPB: +(MaPB)
Và khơng ảnh hưởng do khơng thể sửa được: -(*).

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

30

Quan hệ Thêm Xóa Sửa

PhongBan - + -(*)

NhanVien +(MaPB) - +(MaPB)

e NhanVien,  d  PhongBan: e.MaPB = d.MaPB

NhanVien[MaPB]  PhongBan[MaPB]

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

31

ĐỊNH NGHĨA – CÁC YẾU TỐ CỦA RBTV

d) Hành động cần tiến hành khi RBTV bị vi phạm.

Thông thường là:
 Thông báo lỗi
 Từ chối thao tác.

Thông báo lỗi phải đầy đủ, rõ ràng và lịch sự.
Hai trường hợp xử lý:

 Trực tuyến (On-line  InterActive): Ra màn hình

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

32

PHÂN LOẠI CÁC RBTV

1. RBTV có bối cảnh là một quan hệ.

a) RBTV về miền giá trị: Thuộc tính khơng chỉ đặc trưng
bởi kiểu dữ liệu mà nó cịn bị giới hạn bởi miền giá trị
trong kiểu dữ liệu đó.

“Mỗi nhân viên phải có giới tính xác định là ‘F’ (‘F’ = 
Female = Nữ) hoặc ‘M’ (‘M’ = Male = ‘Nam’)”

 e NhanVien: e.GioiTinh  { ‘F’, ‘M’ }

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

33

PHÂN LOẠI CÁC RBTV

2. RBTV có bối cảnh trên nhiều quan hệ.

a) RBTV về khóa ngoại cịn gọi là RBTV phụ thuộc tồn tại
hay RBTV tham chiếu.

RBTV tham chiếu xảy ra nếu có 1 trong 2 trường hợp sau:
Có sự hiện diện của khố ngoại

Có sự lồng khoá giữa các quan hệ

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

34

Vd: “Mỗi nhân viên phải thuộc một phòng/ban nhất định”:

NhanVien[MaPB]  PhongBan[MaPB]

PHÂN LOẠI CÁC RBTV

Quan hệ Thêm Xóa Sửa

PhongBan - + -(*)

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

35

b) RVTB liên thuộc tính – liên bộ giá trị – liên quan hệ.

Do sự hiện diện của thuộc tính tính tốn (giá trị của thuộc tính
đó được tính tốn từ các thuộc tính khác).

Ví dụ: Xét quan hệ

SINHVIEN (MaSV, TenSV, DTB)
DIEM_SV(MaSV, MaMon, Diem)
Biểu diễn:

PHÂN LOẠI CÁC RBTV

)

.

(

.

:

sv

DTB

AVG

dsv

Diem

SINHVIEN

sv





</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

36

Quan hệ Thêm Xoá Sửa

SINHVIEN + - +

DIEM_SV + + +(Diem, MaSV)

Bảng tầm ảnh hưởng:

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

37

1. Phụ thuộc hàm F (Functional Dependency)
a)Định nghóa.

R(U); X, Y  U. Nếu tồn tại một ánh xạ f từ X vào Y thì ta nói
rằng X xác định hàm Y hay Y phụ thuộc hàm vào X và ký hiệu
là X  Y.

b) Phụ thuộc hàm hiển nhiên: X  Y đươc gọi PTH hiển nhiên
nếu Y  X

c) Phụ thuộc hàm được suy diễn lơgíc từ tập PTH đã cho

d) Bao đóng của tập PTH F: tức là tập các PTH được suy diễn
logic từ F. Nếu F = F+ thì ta nói F là họ đầy đủ của PTH.

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

38

2. Hệ tiên đề Armstrong.

a) Hệ 3 tiên đề cơ bản.

Luật phản xạ: X, Y  U. Nếu Y  X thì XY

Luật tăng trưởng: X, Y, W  U. Nếu XY thì XWYW

Luật bắc cầu: X, Y, Z  U. Nếu XY  YZ thì XZ
b) Bổ đề, 3 tiên đề mở rộng.

(iv) Luật tách: X, Y, Z  U. Nếu XYZ thì X  Y  XZ

(v) Luật gộp: X, Y, Z  U. Nếu XY  XZ thì XYZ

(vi) Luật tựa bắc cầu:

X, Y, Z, W  U. Nếu XY  YWZ thì XWZ

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

39

c) Bao đóng của tập thuộc tính.

R (U) là một quan hệ được định nghĩa trên tập thuộc tính U.
F là tập phụ thuộc hàm xác định trên R; và X  U.

X+

F =  A  U: X  A  F+ 

Bài toán thành viên: X  A  F+ nếu và chỉ nếu A  X+
F.

d) Ứng dụng bao đóng để tìm một khóa của lược đồ quan hệ:
Khóa là tập thuộc tính K mà bao đóng của K đúng bằng
R(K+=R) và nếu bớt khỏi K một phần tử bất kỳ thì bao đóng

của nó khác R.

Từ định nghĩa ta thấy có thể tìm khóa bắt đầu từ tập R vì và ta
bớt dần các phần tử của R để nhận được tập bé nhất mà bao
đóng của nó đúng bằng R.

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

40

ChươngV: CHUẨN HĨA LƯỢC ĐỒ QUAN HỆ

NỘI

DUNG

:

Trong công tác quản lý và xử lý các hệ cơ sở dữ liệu, chúng ta
thường phải đưa CSDL về dạng đơn giản nhất, xử lý nhanh nhất.
Để thực hiện mục đích đó chúng ta phải tiến hành “chuẩn hóa”
các hệ CSDL. Tức là chúng ta sẽ xét một số dạng quen thuộc
mà trong CSDL gọi là các dạng chuẩn.

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

41

DẠNG CHUẨN THỨ NHẤT

Daïng chuẩn 1 (first Norm Form) ký hiệu là 1NF.

Cho lược đồ CSDL R, Q là một quan hệ trên R được gọi là
đạt dạng chuẩn 1NF nếu và chỉ nếu tồn bộ các miền giá trị
có mặt trong Q đều chỉ chứa các giá trị nguyên tố (giá trị
nguyên tố là giá trị không thể tách thành các giá trị khác –
giá trị đơn).

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

42

DẠNG CHUẨN THỨ HAI – 2NF

Thuộc tính phụ thuộc đầy đủ

Y phụ thuộc hoàn toàn vào X nếu:

- XY và bớt khỏi X dù 1 thuộc tính A thì
- not (X\A) Y

Quan hệ Q được gọi là đạt dạng chuẩn 2NF khi thỏa 2 
điều kiện:

Q đạt dạng chuẩn 1NF

Tất cả các thuộc tính khơng khóa phải phụ thuộc đầy đủ vào
khóa.

Ví dụ: Cho quan hệ Q(A,B,C,D,E,F,G)
F = {ABCDEFG, BG}

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

43

Ví dụ 3: Cho quan hệ Q(A,B,C,D,E,H)

F = {AE, CD, EDH}

Khóa của quan hệ Q là ABC vì tồn tại CD là phụ thuộc hàm
khơng đầy đủ vào khóa. Vậy Q khơng đạt chuẩn 2NF

Lưu ý: Trong một số trường hợp nếu tất cả các phần tử của Q 
đều là khóa, tức là tập các phần tử khơng khóa bằng rỗng nên Q 
đạt chuẩn 2NF.

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

44

DẠNG CHUẨN THỨ BA- 3NF

Quan hệ Q đạt chuẩn 3NF nếu thỏa 2 điều kiện
- Đạt chuẩn 2NF

- Tất cả các thuộc tính không khóa phải không phụ
thuộc bắt cầu vào khóa.

Ví d :ụ SinhVien(MaSV, HoTen, NgaySinh, MaLop)

cau
bac
PTH
TenLop
MaSV
MaLop
MaSV
TenLop
MaLop
TenLop
MaSV









</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

45

Quan hệ Q đạt chuẩn BCK hay BCNF nếu thỏa 2 điều

kiện

- Đạt chuẩn 3NF

- Quan hệ Q không tồn tại PTH dạng Xx với x X
và

Ví dụ: Cho quan heä R = {A, B, C, D}
F = {ABC, CABD}

Các tập có bao đóng khác R là: X = {A}, X = {B}, X= {D},
X= {A, D}, X= {B, D} và trong các tập trên khơng có PTH
dạng Xx với x X

Vậy R đạt chuẩn BCNF.

Dạng chuẩn của một lược đồ CSDL là dạng chuẩn thấp nhất
của các dạng chuẩn của các quan hệ con của lược đồ đó.

DẠNG BOYCE-CODD - BCNF



Q
X  

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

46

Chương VI :

ĐẠI SỐ QUAN HỆ

6.1 CÁC PHÉP TOÁN TẬP HỢP TRÊN CÁC QUAN HỆ
6.2 CÁC THAO TÁC CƠ SỞ TRÊN QUAN HỆ

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

47

CÁC PHÉP TOÁN TẬP HỢP TRÊN CÁC QUAN HỆ

1. Phép hợp nhất 2 quan hệ (UNION).

Cho R và S là 2 quan hệ được định nghĩa trên cùng một tập
thuộc tính U = { A1, A2, ..., An }.

Phép hợp nhất 2 quan hệ R và S, ký hiệu R  S, là một quan hệ
Q cũng được định nghĩa trên cùng tập thuộc tính U, mà

TQ = { t : t  TR  t  TS }
2. Phép trừ 2 quan hệ (MINUS).

Cho R(U) và S(U) là 2 quan hệ. Hiệu của 2 quan hệ R và S, ký
hiệu R \ S, là một quan hệ Q được định nghĩa trên cùng tập

thuộc tính U, mà

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

48

CÁC PHÉP TỐN TẬP HỢP TRÊN CÁC QUAN HỆ

3. Pheùp giao (INTERSECTION).

Cho R(U) và S(U) là 2 quan hệ. Phép giao của 2 quan hệ R và

S, ký hiệu R  S, là một quan hệ Q được định nghĩa trên cùng
tập thuộc tính U, mà

TQ = { t : t  TR  t  TS }

4. Phép tích Đề Các (Des CARTESIAN).

Cho R(A1, A2, ..., An) vaø S(B1, B2, ..., Bn) là 2 quan hệ.

Tích Đề các của 2 quan hệ R và S, ký hiệu R x S, là một quan
hệ Q được định nghĩa trên tập thuộc tính {A1, A2, ..., An, B1,
B2, ..., Bn)}, mà

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

49

5. Pheùp chia 2 quan hệ. (DIVISION).

Khơng làm mất tính tổng qt, giả sử R (A,B) và S(B) là 2 quan
hệ. Thương của 2 quan hệ R và S, ký hiệu là R  S, là một quan
hệ Q được định nghĩa trên thuộc tính A, mà

TQ = { t =r.A: r  TR  u  TS  (t,u)  TR},
Tức là: Q x S  R

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

50

Ví dụ: Có 3 quan hệ với các thể hiện sau:

Quan hệ phi công: PhiCong (#p) = { 30, 31, 32 }

Quan hệ máy bay MayBay (#m) = { 100, 101, 102, 103 }
Khả năng lái máy bay của các phi công: KhaNang (#p, #m )

Với các bộ giá trị: { (30,100), (30,101), (30,102), (30,103),

(31,100), (31,102), (32,100), (32,101) }

Câu hỏi: “Cho danh sách các phi cơng có khả năng lái được 
tất cả các máy bay?”

Trả lời: “Phi cơng số 30. Đó là kết quả của phép chia quan hệ 
KhaNang cho quan hệ MayBay (KN  MB) ”

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

51

1. Phép chiếu (PROJECTION)

Cho R (U) là quan hệ được định nghĩa trên tập thuộc tính
U = (A1, A2, ..., An); và K  U.

Phép chiếu quan hệ R trên tập thuộc tính K, ký hiệu là R[K]
hoặc K(R), là một quan hệ Q (K), mà TQ = { t = r.K, r  TR }
Nói đơn giản, là một quan hệ mới lấy từ R sau khi đã loại bỏ
đi các cột không cần giữ lại, và loại bỏ các dòng giống nhau.
2. Phép chọn (SELECTION)

Phép chọn các bộ của quan hệ R thỏa điều kiện e đã cho, ký
hiệu là R : (e), hoặc



(e) (R).

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

52

Theo định nghóa, trong kết quả của phép chiếu và phép chọn sẽ không có 
các bộ giá trị giống nhau.

Ví dụ 1: “Cho biết mã số và tên của các phòng ban trong công ty?”.

Phép tốn: PhongBan [ MaPB, TenPB]

Ví dụ 2: “Cho biết các nhân viên của Cty hiện đang làm công việc gì ?”.

Phép tốn: NhanVien [MaCV]

Ví dụ 3: “Cho biết mã số và tên, công việc, tiền lương của các nhân viên 
trong công ty?”.

Phép tốn: NhanVien [ MaNV, TenNV, MaCV, Luong]

Ví dụ 4: “Cho tên và tiền lương của các nhân viên của phòng số 40?”.

Phép tốn: ( NhanVien: (MaPB = 40))[ TenNV,Luong]

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

53

3. Pheùp thêta kết ( - JOIN)

Ở đây  là một trong các phép so sánh: >, >=, <, <=, =

Cho R (U) và S (V) là các quan hệ được định nghĩa trên tập
thuộc tính U ={A1, A2, ..., An} và V = {B1, B2, ..., Bn)}. AU,
B V là 2 thuộc tính của 2 quan hệ.

Phép  - kết giữa quan hệ R và S, ký hiệu là R S, là

moät quan hệ Q (UV), mà TQ = { t = (u, v): u  TR  v  TS 
u.A  v.B}

Phép  - kết R và S có thể được biểu diễn tương đương:
R S = (R x S) : (R.A  S.B)

CÁC THAO TÁC CƠ SỞ TRÊN QUAN HỆ

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

54

Các trường hợp đặc biệt:

Nếu  là phép so sánh bằng nhau (=) thì phép kết được gọi là
phép kết bằng nhau, hay phép kết tương đương.

Nếu  là phép so sánh bằng nhau (=) và 2 thuộc tính A, B có
tên giống nhau thì gọi đó là phép kết tự nhiên (NATURAL
JOIN), và ký hiệu là R S.

Ví dụ: “Cho tên phòng ban cùng danh sách tên các nhân viên”:
PhongBan NhanVien [TePB, TenNV]

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

55

CÁC PHÉP TOÁN KHÁC

1. Phép kết trong (INNER JOIN). Thực chất là phép bằng nhau,
hay phép kết tương đương EQUI-JOIN. Có thể ký hiệu phép
tốn này bằng dấu sao (*).

Kết quả của phép kết trong giữa R và S:
Q(A, X, B, Y)

(1, x1, 1, y1)
(2, x2, 2, y2)

R(A, X)
(1, x1)
(2, x2)
(3, x3)

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

56

2. Phép kết vế trái (LEFT JOIN).

Phép kết vế trái giữa R và S, ký hiệu R S, là 1 quan hệ Q
định nghĩa trên tập thuộc tính U  V, mà

TQ = { t = (u, v): u  TR  v  TS  u.A = v.B
Kết quả phép kết vế trái giữa R và S là:
Q(A, X, B, Y)

(1, x1, 1, y1)
(2, x2, 2, y2)

(3, x3, Null, Null) (1)

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

57

3. Phép kết vế phải (RIGHT JOIN).

Phép kết vế phải giữa R và S, ký hiệu R S, là 1 quan hệ Q
định nghĩa trên tập thuộc tính U  V, mà

TQ = { t = (u, v): u  TR  v  TS  u.A = v.B

Kết quả phép kết vế phải giữa R và S là:

Q(A, X, B, Y)
(1, x1, 1, y1)
(2, x2, 2, y2)

(Null, Null, 4, y4) (2)

Suy ra, có thể dễ dàng tìm được các bộ của S mà khơng có bộ
giá trị tương ứng trong quan hệ R.

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

58

Viết các biểu thức quan hệ để trả lời cho các câu hỏi sau:

1: “Cho danh sách nhân viên làm cùng phòng với Watson”.

(NhanVien : (TenNV = ‘Watson’))[MaPB] NhanVien

2: “Cho tên của người lãnh đạo Smith”.

((((NhanVien : (TenNV =‘Smith’))[MaPB] PhongBan)[MaNQL])
NhanVien) [TenNV]

3: “Cho danh sách nhân viên có lương trên 4000”
NhanVien : (Luong > 4000)

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

59

Chương VII:

NGÔN NGỮ TRUY VẤN CSDL

NỘI DUNG

7.1 TRUY VẤN ĐỂ TÌM KIẾM THƠNG TIN
7.2 TRUY VẤN ĐỂ THAY ĐỔI DỮ LIỆU

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

60

Tư tưởng chủ đạo: Cần cái gì? Từ đâu mà có?

1. Truy Vấn Đơn Giản:
Cú pháp:

SELECT <biểu thức1>, <biểu thức2>, … <biểu thức n>

FROM <quan heä> ;

(Những cái ta CẦN thì đặt sau SELECT. Cái TỪ ĐÂU mà có đặt sau FROM)

Ghi chuù:

(*) Nếu các <biểu thức> là tên tất cả các field thì dùng *

(*) Đặt tên lại cho biểu thức thì thêm AS <tên> sau <biểu thức>
(*) Sử dụng DISTINCT ngay sau SELECT để lấy dòng  nhau

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

61

Các ví dụ minh họa:

1. “Cho mã số, tên, cơng việc, lương, h hồng, mã phịng, giới 
tính của các nhân viên của Cty”.

SELECT MaNV, TenNC, MaCV, Luong, HoaHong, MaPB, GioiTinh
FROM NhanVien;

 SELECT * FROM NhanVien;

2. “Cho tên và tiền lương 1 năm của các nhân viên?”

SELECT TenNV, Luong*12 AS LuongCaNam
FROM NhanVien;

3. “Cho biết mã hiệu các công việc mà các nhân viên của Công 
ty hiện đang làm?”

SELECT DISTINCT MaCV FROM NhanVien;

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

62

2. Sắp xếp kết quả in ra – Mệnh đề ORDER BY

Cú pháp mệnh đề:

ORDER BY <bthức 1>[ASC | DESC], … <bthứcn>[ASC | DESC]
Ghi chú:

(*) Có thể thay <bthức> bằng số thứ tự của nó trong mệnh đề

SELECT.

(*) Có thể dùng với TOP n [ PERCENT] để lấy các dịng đầu.
Ví dụ:

1. “Cho danh sách các nhân viên theo từng phòng ban.”

SELECT * FROM NhanVien ORDER BY MaPB;
 SELECT * FROM NhanVien ORDER BY 6;

(Vì MaPB là thuộc tính thứ 6 trong danh sách biểu thức sau SELECT)

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

63

3. Chọn lọc bản ghi – Mệnh đề WHERE

Cú pháp mệnh đề: WHERE <điều kiện chọn >
Điều kiện là một biểu thức lơgíc có dạng:

p1 AND | OR p2 AND | OR p3 … And | Or pn

Ở đây pi (i = 1, 2, …, n) là các biểu thức lơgíc cơ sở, thường có
dạng:

 [NOT] <biểu thức 1> <phép so sánh> <biểu thức 2>
 [NOT] EXISTS (<câu truy vấn SQL>)

Ở đây: <phép so sánh> có thể là:
 <, <=, >, >=, =, <>

 IN (<danh sách giá trị cách nhau bởi dấu phảy>)
 BETWEEN <giá trị thấp> AND < giá trị cao>
 LIKE <mẫu - Pattern>

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

64

1) Liệt kê những nhân viên của phòng 40

SELECT * FROM NhanVien WHERE MaPB=40

2) Liệt kê những nhân viên quản lý và có lương lớn hơn 4000

SELECT * FROM NhanVien WHERE MaCV=’QuanLi’

AND Luong>4000

3) Cho thông tin những nhân viên có lương lớn hơn 4000 hoặc 
nhân viên thuộc phịng 40

SELECT * FROM NhanVien WHERE MaPB=40 OR Luong 
> 4000

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

65

4. Xác định nguồn dữ liệu – Mệnh đề FROM

Cú pháp mệnh đề:

FROM <quan heä 1> [<bí danh>], …, <quan hệ n> [<bí danh>]

(*) Việc liệt kê danh sách quan hệ sau FROM ln địi hỏi phải
thể hiện mối quan hệ giữa chúng trong mệnh đề WHERE và
sẽ khiến máy phải thực hiện một phép tích Des Cartesian.
(*) Nên dùng bí danh cho quan hệ để tiện lợi cho cách viết lệnh.

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

66

5. Các hàm tích hợp trên nhóm bản ghi – Mệnh đề GROUP BY
Các hàm tích hợp trên nhóm các bản ghi gồm có:

SUM (<biểu thức số>): Hàm tính tổng

COUNT (* | [DISTINCT] <tên field>): Đếm số lượng mẫu tin

AVG (<biểu thức số>): Hàm tính giá trị trung bình

MIN (<biểu thức>) : Lấy giá trị nhỏ nhất

MAX (<biểu thức>): Lấy giá trị lớn nhất

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

67

Cú pháp mệnh đề:

GROUP BY <biểu thức 1>, <biểu thức 2> , …

(*) Nếu khơng có GROUP BY thì tồn bộ là một nhóm

(*) Ngoại trừ các biểu thức có hàm tích hợp thì các biểu thức
cịn lại phải có mặt trong mệnh đề GROUP BY.

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

68

6. Giới hạn kết quả in ra – Mệnh đề HAVING

Cú pháp mệnh đề:

HAVING <điều kiện chọn các bản ghi kết quả>

(*) HAVING phải đi kèm với mệnh đề GROUP BY

Tóm lại, cú pháp tổng quát của câu lệnh truy vấn tìm kiếm laø:

SELECT [DISTINCT] [TOP n [PERCENT]] <các biểu thức>

FROM <quan hệ 1>[<bí danh>], <quan hệ 1>[<bí danh>], …
[WHERE <điều kiện chọn bản ghi để xử lý>]

[GROUP BY <các biểu thức phân nhóm> ]
[HAVING <điều kiện chọn bản ghi kết quả> ]
[ORDER BY <các biểu thức sắp xếp> ]

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

69

7. Câu truy vấn con (SubQuery)

Định nghĩa: Là một câu truy vấn mà kết quả của nó được
dùng trong một câu truy vấn khác. Câu truy vấn con phải
được đặt trong cặp dấu ngoặc tròn ( ).

Trong SQL-SERVER, ORACLE, DB2, INFORMIX, …

Câu truy vấn con có thể được dùng để tạo nguồn dữ liệu cho
một câu truy vấn khác, có nghĩa là nó có thể có mặt trong
mệnh đề FROM.

Có thể được dùng nhiều biểu thức sau SELECT trong câu truy
vấn con, xem như đó là một bộ giá trị. Các phép toán so
sánh với một bộ giá trị vẫn được viết một cách bình thường.

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

70

TRUY VẤN ĐỂ TÌM KIẾM THƠNG TIN

Các phép so sánh có thể dùng với câu truy vấn con là:

 >, >=, =, <, <=, <> (Nếu Subquery cho lại duy nhất 1 giá trị)
 IN, =Some, =Any: Các phép tốn tương đương nhau, dùng để

kiểm tra xem một giá trị có nằm trong tập giá trị của

Subquery.

 > All, >=All, <All, <=All

 [Not] Exists : Kieåm tra SubQuery có trả về mẫu tin nào

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

71

“Cho danh sách nhân viên có lương cao nhất và thấp nhất

Công ty”

Q1: Tìm mức lương cao nhất (x) và thấp nhất (y) cơng ty.
Q2: Tìm các nhân viên có lương = (x) hoặc lương = (y).

SELECT * FROM NhanVien

WHERE Luong = (SELECT MAX(Luong)

FROM NhanVien)

OR Luong = (SELECT MIN(Luong) FROM NhanVien)

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

72

TRUY VẤN ĐỂ THAY ĐỔI DỮ LIỆU

1. Tạo bảng từ dữ liệu của câu truy vấn
Cú pháp:

SELECT <các biểu thức> INTO <tên quan hệ>

FROM <các quan hệ>
[Mệnh đề WHERE>]
[Mệnh đề GROUP BY]
[Mệnh đề HAVING]
[Mệnh đề ORDER BY]

Ví dụ: “Tạo quan hệ có tên là Manager để lưu các n/v phụ 
trách các phòng/ban”.

Select * into Manager from NhanVien where

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

73

2. Thêm bộ giá trị vào quan hệ.

a. Thêm 1 bộ từ giá trị đã cho:
Cú pháp:

INSERT INTO <tên quan hệ>[(<các field>)]VALUES (<các giá trị>)

Ví dụ: “Thêm nhân viên mới có tên là Hồng Duy mã số 300 
vào phịng số 10 làm n/v kế tốn với lương 2700$”.

INSERT INTO NhanVien

VALUES (300, ‘Hoàng Duy’, ‘KeToan’, 2700, NULL, 10, ‘M’);

* Nên viết:

Insert Into NhanVien(MaNV, TenNV, MaCV, Luong,
HoaHong, MaPB, GioiTinh)

Values (300, ‘Hoàng Duy’, ‘KeToan’, 2700, NuLL, 10, ‘M’)

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

74

b. Thêm các bộ từ CSDL:
Cú pháp:

INSERT INTO <tên quan hệ>[(<các field>)]

Select (<các biểu thức>)

From <các quan hệ>
[Where <điều kiện>]

[Group by <các biểu thức phân nhóm>]

[Having <điều kiện chọn bản ghi cuối cùng>];

Ví dụ: “Thêm vào quan hệ Manager các nhân viên có lương > 4000$”

INSERT INTO MANAGER

SELECT * FROM NhanVien

WHERE Luong > 4000

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

75

4. Xóa các bộ trong CSDL:
Cú pháp:

DELETE FROM <tên quan hệ>
[WHERE <điều kiện xóa các bộ>];

(*) Nếu không có điều kiện sau WHERE thì tất cả các bộ giá
trị của quan hệ sẽ bị xóa.

Ví dụ: “Xóa khỏi quan hệ NhanVien các nhân viên phụ trách 
các phòng ban”.

DELETE FROM NhanVien

WHERE MaCV = ‘QuanLi’;

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

76

1. Tạo cấu trúc bảng (quan hệ)

2. Sửa đổi cấu trúc bảng.

a) Sửa kích thước các cột (Field Size)

b) Thêm cột mới vào bảng (Add Column).
c) Xác định miền giá trị (Domain).

d) Thiết lập giá trị mặc định (Default Value).
e) Thiết lập khóa chính (Primary Key).

3. Thiết lập khóa ngoại (Foreign Key).
4. Bổ sung chỉ mục (Index).

5. Tạo và cấp quyền hạn cho người sử dụng.

6. Hủy bỏ Khóa, Chỉ mục, Quan hệ, Người dùng...

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

77

TỐI ƯU HÓA CÂU TRUY VẤN

 MỞ ĐẦU

 CÁC NGUN TẮC TỔNG QT ĐỂ TỐI ƯU HĨA
CÂU TRUY VẤN

– Các nguyên tắc cơ bản

– Các biểu thức tương đương

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

78

MỞ ĐẦU

Tối ưu hóa câu truy vấn là các phép biến đổi (tương đương)
các câu truy vấn nhằm giảm thời gian xử lý và không gian
lưu trữ.

Tối ưu

Thời gian xử lý

Khơng gian lưu trữ

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

79

NGUYÊN TẮC TỐI ƯU HÓA CÂU TRUY VẤN

1.

Các nguyên tắc cơ bản

Gồm 6 nguyên tắc:

 Thực hiện các phép chọn càng sớm càng tốt

 Tồ hợp các phép chọn và phép tích Đề-Các thành phép

kết

 Tồ hợp các phép quan hệ một ngơi như phép chọn và

phép chiếu

 Tìm biểu thức con chung trong một biểu thức
 Tiền xử lý bảng  indexes

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

80

NGUYÊN TẮC TỐI ƯU HÓA CÂU TRUY VẤN

2. Các biểu thức tương đương

Hai biểu thức được gọi là tương đương nếu với cùng thể
hiện CSDL sẽ trả về cùng kết quả.

Kí hieäu:

Với định nghĩa tương đương này ta có một số quy tắc
chuyển dịch đại số thông thường sau đây.

2
1 E

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

81

NGUYÊN TẮC TỐI ƯU HÓA CÂU TRUY VAÁN

Các nguyên tắc liên quan đến phép kết và phép tích đề các

(E1⋈E2) ⋈E3



E1⋈(E2 ⋈E3)

)

(

)

(

E

1



E

2



E

3



E

1



E

2



E

3

Qui tắc kết hợp



E1 E2 E2 E1

⋈

1
2

E







</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

82

NGUYÊN TẮC TỐI ƯU HÓA CÂU TRUY VẤN

Các ngun tắc liên quan đến phép chọn và phép chiếu
Dãy các phép chọn

Dãy các phép chiếu

Giao hoán phép chọn và phép chiếu

n

R

f

R

:

1

)

:

2

)...)

:



:

1



2







(((

n
n
n
n
n
A
A
A
A
B
B
B
B
voi

B
B
B
B
R
B
B
B
B
A
A
A
A
R





3
2
1
3
2
1
3
2
1
3
2

1
3
2

1 ])[ ] [ ]

[
(



]

...

)[

:

(

:

]

...

[

A

1

A

2

A

n

f

R

f

A

1

A

2

A

n

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

83

Giao hoán phép chọn và phép tích Đề-các

Giao hốn giữa phép chọn và phép hợp

2
1

)

:

(

:

)

(

R



R

f



R

f



R

nếu f liên quan R1

1
2

)

:

(

:

)

(

R



R

f



R

f



R

nếu f liên quan R2

)

:

(

)

:

(

:

)

(

R

1



R

2

f



R

1

f

1



R

2

f

2 nếu f  f1  f2

)

:

(

)

:

(

:

)

(

R

1



R

2

f



R

1

f



R

2

f

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

84

Giao hoán giữa phép chọn và phép trừ

Giao hốn phép chiếu với phép tích Đề-các

Giao hốn giữa phép chiếu và phép hợp

)

:

(

)

:

(

:

)

(

R

1



R

2

f



R

1

f



R

2

f

]

[

]

[

]

)[

(

R

1



R

2

A

1

A

2



A

N



R

1

B

1

B

2



B

m



R

2

C

1

C

2



C

k

với A1  An là thuộc tính bao gồm B1 Bm R1 và

C

R

C



k



])

[

(

])

[

(

]

)[

(

R

1



R

2

A

1



A

n



R

1

A

1



A

n



R

2

A

1



A

n

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

85

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Nguyễn Đăng Tỵ, Giáo trình CSDL, ĐHQG Tp.HCM, 2001

2. Lê Tiến Vương, Nhập môn CSDL, NXB Thống kê, 2000

3. Bùi Minh Từ Diễm, Bài giảng nhập môn CSDL, KHTN, 2002
4. Nguyễn Bá Tường, CSDL Lý thuyết và thực hành, NXB Khoa

học kỹ thuật

</div>

cô sôû döõ lieäu 60t lt 30t th cô sôû döõ lieäu 60t lt 30t th chöông i moät soá khaùi nieäm cô baûn chöông ii caùc caùch tieáp caän moät csdl chöông iii moâ hình döõ lieäu quan heä chöông iv r

<b>1</b>

<b>CƠ SỞ DỮ LIỆU</b>

<b>2</b>

<b>3</b>

<b>Chương I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN</b>

<b>NỘI DUNG</b>



Hệ thống tập tin cổ điển



Cơ sở dữ liệu

<b>4</b>

Xét hệ thống tập tin quản lý nhân sự của một đơn vị:

<b>5</b>

<b>6</b>

<b>7</b>

<b> HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU</b>

<b>8</b>

<b>Có 5 cách tiếp cận một CSDL</b>

Mơ hình dữ liệu mạng

Mơ hình dữ liệu phân cấp

Mơ hình dữ liệu quan hệ

Mơ hình dữ liệu thực thể kết hợp

Mơ hình dữ liệu hướng đối tượng

<b>9</b>

<b>10</b>

<b>11</b>

MÔ HÌNH QUAN HỆ

(

<i><b>Relational Data Model</b></i>

)

<b>12</b>

<b>MƠ HÌNH THỰC THỂ KẾT HỢP </b>

(

<i><b>Entity RelationShip</b></i>

)

<b>13</b>

<b>MÔ HÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG</b>

(

<i><b>Object Oriented Model</b></i>

)

<b>14</b>

<b>Chương III. MƠ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ</b>

<b>NỘI DUNG</b>

<b>15</b>

<b> MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH NGHĨA</b>

<b>16</b>

Ví dụ: CSDL quản lý NHÂN VIÊN với các quan hệ

<b>17</b>

<b>18</b>

<b>19</b>

<b>20</b>

<b>21</b>

<b>22</b>

<b>23</b>

<b>24</b>

<i>1. Thêm bộ giá trị mới vào quan hệ R (A</i>

<i>, A</i>

<i>, ... A</i>

<i>)</i>

:

<i>2. Sửa giá trị các bộ của quan hệ R</i>

:

<b>25</b>

<i>3. Xóa các bộ của quan hệ R</i>

:

<b>26</b>

<b>Chương IV. RÀNG BUỘC TOÀN VẸN</b>

<b>NỘI DUNG</b>

<b>27</b>

<b>ĐỊNH NGHĨA – CÁC YẾU TỐ CỦA RBTV</b>

<b>28</b>

<b>29</b>

<b>30</b>

<b>31</b>

<b>ĐỊNH NGHĨA – CÁC YẾU TỐ CỦA RBTV</b>

<b>32</b>

<b>PHÂN LOẠI CÁC RBTV</b>

<b>33</b>

<b>PHÂN LOẠI CÁC RBTV</b>