tu 14

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn : 02 / 12 / 07
Tiết : 27 Bài : 26

THỰC HAØNH

Nhận biết một vài dạng đột biến

<b>I.Mục tiêu:</b>

1.Kiến thức :

-Học sinh nhận biết được một số đột biến hình thái ở thực vật và phân biệt được sự sai khác về
hình thái của thân, lá hoa, quả, hạt giữa thể lưỡng bội và thể đột đa bội trên tranh và ảnh.

-Nhận biết được hiện tượng mất đoạn nhiễm sắc thể trên ảnh chụp hiển vi hoặc trên tiêu bản.
2.Kĩ năng :

-Rèn kĩ năng quan sát trên tranh và trên tiêu bản.
-Rèn kĩ năng sử dụng kính hiển vi.

3.Thái độ :

-Giáo dục học sinh yêu thích môn học này hơn.

<b>II.Chuẩn bị: </b>
<b> </b>1.Giáo viên :

-Tranh ảnh về các đột biến hình thái ở thực vật.

-Tranh ảnh về các kiểu đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể ở hành tây (hành ta).
-Tranh ảnh về biến đổi số lượng nhiễm sắc thể ở hành tây, dâu tằm, dưa hấu.

-Tiêu bản hiển vi về:

+Bộ nhiễm sắc thể bình thường và bộ nhiễm sắc thể có hiện tượng mất đoạn.
+Bộ nhiễm sắc thể (2n); (3n); (4n) ở dưa hấu – Kính hiển vi quang học.
2.Học sinh :

-Sưu tầm tranh ảnh về đột biến.
-Vở bài tập, vở ghi và sgk.
-Kiến thức về đột biến.

<b>III.Hoạt động dạy học:</b>

1.Ổn định tình hình lớp : 1’
2.Kiểm tra bài cũ : 3’

Loại đột biến (A) Khái niệm và dạng đột biến (B)
1.Đột biến gen

2.Đột biến cấu trúc
nhiễm sắc thể

3.Đ.ột biến số lượng
nhiễm sắc thể

a.Là những biến đổi trong cấu trúc của ADN thường ở 1 điểm nào đó.
b.Mất, lập, đảo đoạn.

c.Là biến đổi trong cấu trúc nhiễm sắc thể.

d.Là những biến đổi về số lượng trong bộ nhiễm sắc thể.

e.Thể dị bội , thể đa bội .

g.Mất, thêm, chuyển vị trí hay thay thế , một cặp nuclêôtit.
(Trả lời: 1+ a g, 2+c b, 3+d e)

3.Giảng bài mới : 40’
-Giới thiệu bài : 1’

+Nêu yêu cầu của bài thực hành  cho hs ghi mục tiêu.
+Phát dụng cụ đến các nhóm  cho hs ghi phương tiện.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
12’

11’

<b>Hoạt động 1: Giúp hs nhận</b>
<b>biết các đột biến gen gây ra</b>
<b>biến đổi hình thái.</b>

*Mục tiêu:

Giúp hs nhận biết các đột
biến gen gây ra những biến
đổi về hình thái.

*Cách tiến hành:

-Hướng dẫn học sinh quan sát
tranh ảnh đối chiếu dạng gốc

và dạng đột biến  nhận biết
các đột biến gen.

-Yêu cầu học sinh lấy vở bài
tập hoạt động nhóm và làm
vào bảng 1.

-Gọi đại diện nhóm trình bày.
-Mời nhóm khác bổ sung,
nhận xét.

-Treo bảng phụ.

-Chốt lại kiến thức chuẩn.

<b>Hoạt động 2: Giúp hs nhận</b>
<b>biết các đột biến cấu trúc</b>
<b>nhiễm sắc thể.</b>

*Mục tiêu:

Nhận biết đột biến cấu trúc
nhiễm sắc thể qua tranh ảnh
và trên tiêu bản.

*Cách tiến hành:

-u cầu học sinh nhận biết
qua tranh ảnh về các kiểu đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể.

<b>Hoạt động 1: Nhận biết các</b>
<b>đột biến gen gây ra biến đổi</b>
<b>hình thái.</b>

-Quan sát kĩ các tranh, ảnh
chụp  So sánh các đặc điểm
hình thái của dạng gốc và dạng
đột biến

-Ghi nhận xét vào bảng.
-Đại diện nhóm phát biểu.
-Nhóm khác nhận xét, bổ sung.

<b>Hoạt động 2: Nhận biết các</b>
<b>đột biến cấu trúc nhiễm sắc</b>
<b>thể.</b>

-Quan sát tranh câm các dạng
đột biến cấu trúc  phân biệt
từng dạng.

-1 học sinh lên chỉ trên tranh,

<b>I. Nhận biết các đột</b>
<b>biến gen gây ra biến</b>
<b>đổi hình thái.</b>

<b>II. Nhận biết các đột</b>
<b>biến cấu trúc nhiễm</b>

<b>sắc thể.</b>

-Yêu cầu học sinh nhận biết
qua tiêu bản hiển vi về đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể.

-Kiểm tra trên tiêu bản  xác
nhận kết quả của nhóm.

<b>Hoạt động 3: Giúp hs nhận</b>

gọi tên từng dạng đột biến.
-Các nhóm quan sát tiêu bản
dưới kính hiển vi.

-Lưu ý : Quan sát ở bội giác bé
rồi chuyển sang quan sát ở bội
giác lớn.

-Vẽ lại hình đã quan sát được.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

11’

5’

<b>biết một</b> <b>số kiểu đột biến số</b>
<b>lượng nhiễm sắc thể.</b>

*Mục tiêu:

Giúp hs nhận biết một số kiểu
đột biến số lượng nhiễm sắc
thể.

*Caùch tiến hành:

-u cầu học sinh quan sát
tranh: Bộ nhiễm sắc thể người
bình thường và của bệnh nhân
Đao.

-Hướng dẫn các nhóm quan
sát tiêu bản hiển vi bộ nhiễm
sắc thể ở người bình thường
và bệnh nhân Đao.

-So sánh ảnh chụp hiển vi bộ
nhiễm sắc thể ở dưa hấu.
-So sánh hình thái thể đa bội
với thể lưỡng bội.

-Treo bảng phụ 2.
-Nêu kết quả.

<b>Hoạt động 4: Củng cố và </b>
<b>hướng dẫn học ở nhà.</b>

-Yêu cầu các nhóm thu dọn.
-Mời các nhóm nhận xét kết
quả giờ thực hành.

-Nhận xét tinh thần thái độ

<b>số kiểu đột biến số lượng</b>
<b>nhiễm sắc thể.</b>

-Quan sát, chú ý số lượng
nhiễm sắc thể ở cặp 21.

-Các nhóm sử dụng kính hiển
vi quan sát tiêu bản, đối chiếu
với ảnh chụp  nhận biết cặp
nhiễm sắc thể bị đột biến.
-Học sinh quan sát, so sánh bộ
nhiễm sắc thể ở thể lưỡng bội
với thể đa bội.

-Quan saùt ghi nhận xét vào
bảng theo mẫu.

<b>Hoạt động 4: Củng cố và</b>
<b>hướng dẫn học ở nhà. </b>

-Thu dọn.

-Đại diện các nhóm nhận xét.

<b>kiểu đột biến số lượng</b>
<b>nhiễm sắc thể.</b>

thực hành của các nhóm.
-Ghi điểm một số nhóm có bộ
sưu tập và kết quả thực hành
tốt.

-Hướng dẫn học sinh viết báo
cáo thu hoạch.

4.Dặn dò, chuẩn bị bài sau : 1’

-Viết báo cáo thu hoạch theo mẫu bảng 26.
-Sưu tầm : +Tranh ảnh minh họa thường biến.

+Mẫu vật: Mầm khoai lang mọc trong tối và ngoài sáng.

+Thân cây rau dừa nước mọc ở mơ đất cao và trải trên mặt nước.

<b>IV.Rút kinh nghiệm , bổ sung :</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Bảng phu 1ï:

Đối tượng quan sát Dạng gốc Dạng đột biến

Lá lúa
Lông chuột
Ở gà

Ở người

Màu xanh

Đen hoặc xám
Chân cao

Da trắng hoặc đen

Màu trắng
Bạch tạng
Chân thấp
Da bạch tạng
Bảng phụ 2:

Đối tượng quan sát _{Thể lưỡng bội}Đặc điểm hình thái _{Thể đa bội}
1.Dâu tằm

2.Hành tây
3.Hành ta
4.Dưa hấu

Lá mỏng, nhỏ
Củ nhỏ

Củ nhỏ

Quả nhỏ, hạt nhiều.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Ngày soạn : 05 / 12 / 07
Tiết : 28 Bài : 27

THỰC HAØNH: Quan sát thường biến

<b>I.Mục tiêu:</b>

1.Kiến thức :

-Nhận biết được một số thường biến phát sinh ở các đối tượng trước tác động trực tiếp của
điều kiện sống.

-Phân biệt được sự khác nhau giữa thường biến và đột biến.
-Qua tranh ảnh và mẫu vật sống rút ra được:

+Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen .
+Tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường.
2.Kĩ năng :

-Rèn kĩ năng quan sát, phân tích thơng qua tranh và mẫu vật.
-Rèn kĩ năng thực hành.

3.Thái độ :

-Giáo dục học sinh yêu thích môn học này hơn.

<b>II.Chuẩn bị:</b>
<b> </b>1.Giáo viên :

-Tranh ảnh minh họa thường biến.

-Ảnh chụp chứng minh thường biến không di truyền được.
-Mẫu vật:

+Mầm khoai lang mọc trong tối và ngoài sáng.

+1 thân cây rau dừa nước mọc từ mô đất bò xuống ven bờ và trải trên mặt nước.
+Lá cây mạ mọc ở ven bờ và trong ruộng.

+Hai củ su hào của một giống nhưng được bón phân và tưới nước khác nhau.
-Phiếu học tập – Bảng phụ.

2.Hoïc sinh :

-Sưu tầm tranh ảnh về thường biến.
-Vở bài tập, vở ghi và sgk.

<b>III.Hoạt động dạy học:</b>

1.Ổn định tình hình lớp : 1’
2.Kiểm tra bài cũ : 2’

Câu hỏi: Thường biến là gì?

(Đáp án: Thường biến là những biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng
trực tiếp của môi trường.)

3.Giảng bài mới : 41’
-Giới thiệu bài : 2’

+Nêu yêu cầu của bài thực hành  Cho hs ghi mục tiêu.
+Phát dụng cụ đến các nhóm  Cho hs ghi phương tiện.

-Tiến trình bài dạy : 39’

TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
12’ <b>Hoạt động 1: Giúp hs nhận</b>

<b>biết một số thường biến.</b>

<b>Hoạt động 1: Nhận biết một</b>
<b>số thường biến.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

11’

*Mục tiêu:

Giúp học sinh nhận biết được
thường biến.

*Cách tiến hành:

-Treo tranh thường biến.
-Phát mẫu vật và phiếu học
tập cho các nhóm và yêu cầu
hoạt động nhóm:

+Nhận biết thường biến phát
sinh dưới ảnh hưởng của ngoại
cảnh.

+Nêu các nhân tố tác động
gây thường biến.

-Gọi đại diện nhóm trình bày.

-Mời nhóm khác bổ sung,
nhận xét.

-Chốt lại đáp án đúng.

<b>Hoạt động 2: Giúp hs nhận</b>
<b>biết và phân biệt thường</b>
<b>biến và đột biến.</b>

*Mục tiêu:

Giúp học sinh nhận biết và
phân biệt được thường biến và
đột biến.

*Cách tiến hành:

-u cầu các nhóm đem lá
cây mọc ven bờ và lá cây mọc
trong ruộng.

-Hướng dẫn học sinh quan sát
mẫu vật.

-Quan sát tranh thường biến.
-Nhận mẫu vật và phiếu học
tập và hoạt động nhóm.

-Nhận biết màu sắc, các đoạn
thân … khác nhau.

-Nêu được: Do yếu tố ánh
sáng, độ ẩm, điều kiện dinh
dưỡng.

-Đại diện nhóm phát biểu.
-Nhóm khác nhận xét, bổ sung.

<b>Hoạt động 2: Nhận biết và</b>
<b>phân biệt thường biến và đột</b>
<b>biến.</b>

-Mang mẫu vật ra.

-Quan sát mẫu vaät.

<b>II. Nhận biết và phân</b>
<b>biệt thường biến và</b>
<b>đột biến.</b>

-Yêu cầu học sinh thảo luận
nhóm:

+Sự sai khác giữa hai cây mạ
mọc ở vị trí khác nhau ở vụ
thứ nhất thuộc thế hệ nào?
-Hướng dẫn và giúp các em
xác định được sự khác nhau
đó là biến dị trong đời cá thể
gọi là thường biến.

-Treo tranh ruộng lúa gieo cấy
từ những hạt thóc bắt nguồn
từ các cây mạ ven bờ và trong
ruộng.

-Thảo luận nhóm nêu được:
Chúng khác nhau.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

11’

+Các cây lúa được gieo từ hạt
của hai cây trên có khác nhau
khơng? Rút ra nhận xét gì?
+Tại sao cây mạ ven bờ phát
triển tốt hơn trong ruộng.
-Yêu cầu học sinh phân biệt
thường biến và đột biến.
-Nhận xét.

-Treo tranh phóng to về thân
cây rau dừa nước mọc trên bờ,
ven bờ nước đã được chuyển
sang môi trường nước và mọc
thêm một đoạn dài.

-Hướng dẫn học sinh quan sát.
-Hỏi: Tại sao chúng cũng có
thân, lá to và một phần rễ
biến thành phao như đoạn

mọc trên nước?

<b>Hoạt động 3: Giúp hs nhận</b>
<b>biết ảnh hưởng của mơi</b>
<b>trường đối với tính trạng số</b>
<b>lượng và tính trạng chất</b>
<b>lượng.</b>

*Mục tiêu:

Giúp học sinh rút ra được tính

+Những cây lúa đó khơng khác
nhau.

Rút ra kết luận: Thường biến
khơng di truyền được.

+Do điều kiện dinh dưỡng khác
nhau.

-1 vài hs khá, giỏi phân biệt.
-Lớp nhận xét, bổ sung.
-Quan sát.

-Trả lời: Vì cùng kiểu gen,
cùng sống trong mơi trường
nước nên kiểu hình giống nhau.

<b>Hoạt động 3: Nhận biết ảnh</b>

<b>hưởng của môi trường đối với</b>
<b>tính trạng số lượng và tính</b>
<b>trạng chất lượng.</b>

<b>III. Nhận biết ảnh</b>
<b>hưởng của môi trường</b>
<b>đối với tính trạng số</b>
<b>lượng và tính trạng</b>
<b>chất lượng.</b>

trạng chất lượng phụ thuộc
vào kiểu gen, tính trạng số
lượng chịu ảnh hưởng của mơi
trường.

*Cách tiến hành:

-Treo ảnh 2 luống su hào cùng
1 giống nhưng có điều kiện
chăm sóc khác nhau.

-Hỏi: Hình dạng củ của 2
luống có khác nhau khơng?
-Bổ sung: Đó là tính trạng
chất lượng.

-Hỏi: Kích thước của các củ
su hào ở 2 luống khác nhau
như thế nào?

-Bổ sung: Đó là tính trạng số
lượng.

-Vậy chúng ta rút ra kết luận

-Quan sát ảnh.

-(Hs yếu): Hình dạng giống
nhau.

-(Hs tb): khác nhau:
+Chăm sóc tốt: củ to.
+Chăm sóc ít: củ nhỏ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

5’
gì?

-Hỏi: Hình dạng của ở 2 luống
có khác nhau khơng? Tại sao?

<b>Hoạt động 4: Củng cố và</b>
<b>hướng dẫn học ở nhà</b>.

-Hướng dẫn học sinh viết thu
hoạch.

-Cho các nhóm nhận xét và
đánh giá.

-Ghi điểm một số nhóm chuẩn

bị chu đáo, trật tự.

-Cho học sinh thu dọn.

Điều đó chứng tỏ tính trạng số
lượng chịu ảnh hưởng nhiều bởi
điều kiện ngoại cảnh.

-(Hs khá):
+Giống nhau.

+Điều đó chứng tỏ tính trạng
chất lượng ít chịu ảnh hưởng
của điều kiện môi trường.

<b>Hoạt động 4: Củng cố và</b>
<b>hướng dẫn học ở nhà. </b>

-Chú ý nghe.

-Các nhóm nhận xét và đánh
giá.

-Thu dọn.
4.Dặn dò, chuẩn bị bài sau : 1’

-Viết thu hoạch tiết sau nộp.
-Ôn lại các chương đã học.
-Soạn phần I và II bài 28.

-Sưu tầm ảnh về trường hợp sinh đơi.

<b>IV.Rút kinh nghiệm , bổ sung :</b>

...
...
...

Hướng dẫn thu hoạch:
Cho nhận xét về:

</div>

<!--links-->