Quản lí đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học quận thủ đức thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Phan Thị Út

QUẢN LÍ ĐỔI MỚI
HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN THỦ ĐỨC,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thành phố Hồ Chí Minh – 2020


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Phan Thị Út

QUẢN LÍ ĐỔI MỚI
HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN THỦ ĐỨC,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Chun ngành : Quản lí giáo dục
Mã số

: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. TRẦN THỊ HƯƠNG

Thành phố Hồ Chí Minh - 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, những vấn đề viết trong luận văn là nghiên cứu của bản
thân. Các số liệu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan. Kết quả
nghiên cứu của luận văn chưa được cơng bố trong bất cứ một cơng trình nghiên cứu
nào khác.
Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm về những gì đã cam đoan.

Tác giả

Phan Thị Út


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, Phòng Sau
Đại học, Khoa Khoa học Giáo dục, Đội ngũ Giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi trong quá trình học tập,
nghiên cứu.
Đặc biệt tơi xin gửi đến PGS.TS.Trần Thị Hương lịng biết ơn sâu sắc về sự
hướng dẫn tận tình, chu đáo và khoa học.
Tôi chân thành cảm ơn lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Thủ Đức
Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Giám hiệu và giáo viên các trường tiểu học trên địa
bàn quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh đã cung cấp thơng tin, tạo điều kiện
cho tôi khảo sát thực tế, thu thập số liệu trong q trình nghiên cứu.
Cuối cùng, tơi xin cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp đã quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ và tạo điều kiện giúp đỡ tơi trong q trình học

tập, nghiên cứu.
Xin chân thành cảm ơn!
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 11 năm 2020
Tác giả

Phan Thị Út


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng số
Danh mục biểu đồ
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUN MƠN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ......................................... 8
1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu về quản lí hoạt động tổ chun mơn ở
nhà trường ........................................................................................................ 8
1.1.1. Những nghiên cứu trên thế giới ............................................................... 8
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................ 9
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ..................................................................... 10
1.2.1. Tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn ........................................ 10
1.2.2. Đổi mới hoạt động tổ chun mơn ......................................................... 12
1.2.3. Quản lí nhà trường tiểu học ................................................................... 13
1.2.4. Quản lí hoạt động tổ chun mơn ở trường tiểu học ............................. 15
1.2.5. Quản lí đổi mới họat động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ................ 16
1.3. Đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học .................................... 16

1.3.1. Định hướng đổi mới giáo dục tiểu học hiện nay ................................... 16
1.3.2. Mục tiêu đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ............ 19
1.3.3. Nội dung đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ............ 20
1.3.4. Phương thức đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở trường tiểu học ...... 28
1.3.5. Đánh giá kết quả đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở trường
tiểu học .................................................................................................. 29
1.4. Quản lí đổi mới hoạt động tổ chun mơn ở trường tiểu học ........................ 29


1.4.1. Phân cấp quản lí đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở trường
tiểu học .................................................................................................. 29
1.4.2. Chức năng quản lí đổi mới hoạt động tổ chun mơn ở trường
tiểu học .................................................................................................. 33
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí đổi mới họat động tổ chun mơn ở
trường tiểu học ............................................................................................... 37
1.5.1. Các yếu tố chủ quan trong nhà trường ................................................... 37
1.5.2. Các yếu tố khách quan ........................................................................... 39
Tiểu kết chương 1 ................................................................................................... 42
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÍ ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN THỦ
ĐỨC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .............................................. 43
2.1. Khái quát giáo dục tiểu học quận Thủ Đức Thành phố Hồ Chí Minh ........... 43
2.1.1. Điều kiện kinh tế - xã hội ....................................................................... 43
2.1.2. Tình hình phát triển giáo dục ................................................................. 43
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng ........................................................................... 47
2.2.1. Mẫu khảo sát .......................................................................................... 47
2.2.2. Phương pháp khảo sát ............................................................................ 49
2.2.3. Phương pháp xử lí số liệu ...................................................................... 51
2.3. Thực trạng đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu học
quận Thủ Đức, TP.HCM................................................................................ 52

2.3.1. Thực trạng nhận thức về mục tiêu đổi mới hoạt động tổ
chuyên môn ........................................................................................... 52
2.3.2. Thực trạng thực hiện nội dung đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ....... 54
2.3.3. Thực trạng phương thức đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở
trường tiểu học ...................................................................................... 55
2.3.4. Thực trạng đánh giá kết quả đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở
trường tiểu học ...................................................................................... 57
2.4. Thực trạng quản lí đổi mới hoạt động tổ chuyên môn ở các trường tiểu
học quận Thủ Đức, TP. HCM ........................................................................ 59


2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch đổi mới hoạt động tổ chun mơn ở
trường tiểu học ...................�n lí rõ ràng - Mối quan hệ giữa

1.8

các chủ thể tham gia quản lí hoạt động tổ
chun mơn.

Rất
nhiều

Nhiều

Ít

khơng


PL 11

2
2.1

Yếu tố khó khăn
Cơ sở vật chất (phịng học, phòng chức
năng, sân chơi, bãi tập…) thiếu
Trang thiết bị, đồ dùng dạy học phục vụ

2.2

nhu cầu đổi mới thực hiện chương trình dạy
học hạn chế

2.3

2.4

2.5

2.6

2.7

Điều kiện kinh tế - văn hố xã hội nơi
trường đóng khơng thuận lợi
Trình độ dân trí của người dân, phụ huynh
học sinh thấp
Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học của giáo viên yếu

Trình độ, năng lực học sinh thấp so với yêu
cầu
Thời gian dành cho dự sinh hoạt tổ chuyên
môn của Ban giám hiệu cịn ít.

Trân trọng cảm ơn!


PL 12

Phụ lục 2

PHIẾU PHỎNG VẤN
(Dành cho cán bộ quản lí)
Kính thưa q thầy (cơ)!
Chúng tơi đang tiến hành nghiên cứu khoa học về quản lí đổi mới hoạt động
tổ chuyên môn ở các trường tiểu học quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, kính
mong q Thầy/Cơ vui lịng cho biết ý kiến của mình về những nội dung dưới đây.
Mọi thông tin mà Thầy/Cô cung cấp chỉ sử dụng vào mục đích nghiên cứu khoa
học, khơng nhằm đánh giá cá nhân hay đơn vị. Trân trọng cám ơn sự giúp đỡ của
q thầy cơ!
Thầy/Cơ vui lịng cho biết một số thông tin cá nhân:
- Chức vụ:

Hiệu trưởng:

P.Hiệu trưởng:

- Thâm niên công tác: ........................ năm
- Đơn vị công tác: .........................................................................................................

Nội dung xin ý kiến
Câu 1: Xin vui lòng cho biết ý kiến đánh giá của quý Thầy/Cô về việc quản lí
đổi mới hoạt động tổ chun mơn tại đơn vị mình đang cơng tác.

Câu 2: Thầy/Cơ gặp khó khăn gì trong việc quản lí đổi mới hoạt động tổ
chun mơn tại đơn vị mình đang cơng tác.


PL 13

Câu 3: Thầy/Cơ vui lịng cho biết ngun nhân của các khó khăn trên.

Câu 4: Theo ý kiến của Thầy/Cô, những điều kiện nào giúp đảm bảo cho việc
quản lí đổi mới hoạt động tổ chun mơn ở trường tiểu học?

Trân trọng cảm ơn!


PL 14

Phụ lục 3

PHIẾU ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP
(Dành cho cán bộ quản lí và giáo viên tiểu học)
Kính thưa quý thầy (cơ)!
Kính mong q thầy (cơ) vui lịng cho ý kiến về các biện pháp đề xuất sau
đây bằng cách đánh dấu X vào ô tương ứng với câu trả lời phù hợp. Trân trọng cám
ơn sự giúp đỡ của quý thầy cô!
Thầy (cô) cho biết ý kiến về các biện pháp quản lí đổi mới hoạt động tổ chun
mơn dưới đây?

RCT: Rất cần thiết

CT: Cần thiết

Ít CT: Ít cần thiết; KCT:

KT: Khả thi

Ít KT: Ít khả thi

Khơng cần thiết
RKT: Rất khả thi

KKT:

Không khả thi
Stt

Mức cần thiết

Biện pháp

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT

Biện pháp 1. Đổi mới xây
1

dựng kế hoạch hoạt động
tổ chuyên môn
Xác định mục tiêu đổi mới

hoạt động tổ chuyên môn ở

1.1 trường tiểu học theo mục
tiêu

chương

trình

phổ

thơng mới.
Đánh giá hiện trạng những
1.2

hoạt động tổ chun mơn
thực hiện theo hướng đổi
mới

1.3

Mức khả thi

Xây dựng nội dung đổi mới
hoạt động tổ chuyên môn


PL 15

Stt

Biện pháp
theo kế hoạch chung của
trường
Xác định biện pháp thực

1.4 hiện các nội dung đổi mới
hoạt động tổ chuyên mơn
Chuẩn bị điều kiện vật
1.5

chất, kinh phí cho các hoạt
động tổ chuyên môn theo
hướng đổi mới.
Tạo mội trường làm việc

1.6

cho cán bộ quản lí, giáo
viên trong đổi mới hoạt
động tổ chuyên môn.
Biện pháp 2. Tổ chức, chỉ

2

đạo đổi mới hoạt động
thực hiện chương trình
dạy học của tổ

2.1

Phổ biến chương trình giáo
dục tiểu học mới
Tổ chức học tập nắm vững

2.2 các nội dung đổi mới trong
chương trình giáo dục
Tổ chức tập huấn giáo viên
2.3

các chuyên đề dạy học và
giáo dục theo hướng đổi
mới

2.4 Phân công giáo viên theo

Mức cần thiết

Mức khả thi

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT


PL 16

Stt

Mức cần thiết

Biện pháp

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT

năng lực thực hiện mục
tiêu đổi mới thực hiện
chương trình dạy học.
2.5

Tổ chức dự giờ, thao giảng,
rút kinh nghiệm giờ dạy.
Tổ chức đa dạng hố hình

2.6 thức phương pháp dạy học
tích cực
Tổ chức phong trào đổi
2.7

mới phương pháp, hình
thức học tập tích cực của
học sinh,
Tổ chức đổi mới phương

2.8 pháp, kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập học sinh.
Khuyến khích hoạt động
nghiên cứu khoa học và
2.9 viết sáng kiến kinh nghiệm
của cán bộ quản lí và giáo
viên.
Biện pháp 3. Đẩy mạnh

3

đổi mới hoạt động sinh
hoạt tổ chuyên môn
Xây dựng kế hoạch sinh

3.1 hoạt

chuyên

môn

Mức khả thi

theo

hướng đối mới
3.2 Tổ chức sinh hoạt tổ


PL 17

Stt

Biện pháp
chuyên môn theo chuyên
đề
Tổ chức sinh hoạt tổ

3.3 chuyên môn theo nghiên

cứu bài học
Lựa chọn giáo viên cốt cán
3.4 về chuyên môn trong tổ
chuyên môn
3.5

Tổ chức sinh hoạt chun
mơn liên tổ, liên trường
Phát huy vai trị chủ động

3.6

tìm tòi, sáng tạo của giáo
viên trong tổ tham gia sinh
hoạt chuyên môn.
Biện pháp 4. Tăng cường

4

đổi mới hoạt động bồi
dưỡng giáo viên
Khảo sát nhu cầu bồi

4.1 dưỡng của giáo viên trong
tổ chuyên môn
Lập kế hoạch bồi dưỡng
4.2 giáo viên của tổ chuyên
môn theo nhu cầu
Lựa chọn nội dung bồi
4.3

dưỡng phù hợp tình hình
thực tế, nhu cầu giáo viên
và tổ chuyên môn

Mức cần thiết

Mức khả thi

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT


PL 18

Stt

Mức cần thiết

Biện pháp

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT

Hợp tác, trao đổi nội dung
4.4

bồi dưỡng giáo viên theo
môn học, chuyên đề liên tổ
chuyên môn, liên trường
Cử giáo viên tham gia sinh

4.5

hoạt

chuyên

môn

theo

trường, cụm trường, quận,
thành phố.
Tổ chức bồi dưỡng lại cho

4.6 giáo viên các chuyên đề đổi
mới dạy học và giáo dục
Tổ chức hướng dẫn và chia
4.7 sẻ đồng nghiệp trong bồi
dưỡng giáo viên
Tổng kết, khen thưởng cá
4.8

nhân, tập thể thực hiện tốt
đợt tập huấn, bồi dưỡng,
chuyên đề.
Chuyển

hình

thức

bồi

dưỡng thường xuyên theo
4.9 chu kỳ sang bồi dưỡng
thường xuyên theo nhu cầu
của cá nhân và nhà trường.
Biện pháp 5. Tổ chức, chỉ
5

đạo đổi mới hoạt động
đánh giá giáo viên trong
tổ chuyên môn

Mức khả thi


PL 19

Stt

Mức cần thiết

Biện pháp

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT

Nắm vững văn bản, quy
5.1 định mới về đánh giá giáo
viên

Cập nhật, phổ biến nội
5.2 dung chuẩn đánh giá giáo
viên mới
Thay

đổi

hình

thức,

5.3 phương pháp đánh giá giáo
viên trong tổ chuyên mơn
Cụ thể quy trình đánh giá
5.4 giáo viên theo chuẩn nghề
nghiệp
Xây dựng các tiêu chí kiểm
5.5 tra, đánh giá giáo viên theo
hướng phát triển năng lực.
Tăng cường sử dụng công
5.6 nghệ thông tin trong đánh
giá giáo viên.
Bồi dưỡng năng lực giáo
5.7

viên tự đánh giá và đánh
giá chéo đồng nghiệp trong
tổ.
Thông báo công khai kết

5.8 quả kiềm tra đánh giá giáo
viên
5.9

Mức khả thi

Sử dụng kết quả kiểm tra,
đánh giá giáo viên trong


PL 20

Stt

Biện pháp
phát triển nghề nghiệp giáo
viên
Đảm bảo các điều kiện

6

đối mới hoạt động tổ
chuyên môn
Văn bản chỉ đạo thực hiện

6.1 nội dung đổi mới hoạt động
tổ chuyên môn.
Đội ngũ cán bộ quản lí,
giáo viên, đủ phẩm chất,
6.2 năng lực trong hoạt động

chuyên môn ở trường tiểu
học.
Cở sở vật chất, thiết bị dạy
học.
Phần mềm ứng dụng công
6.3

nghệ thông tin trong đổi
mới hoạt động tổ chun
mơn.
Mơi trường tích cực, khoa

6.4 học thực hiện đổi mới hoạt
động tổ chuyên môn.
6.5

6.6.

Giảm áp lực công việc cho
giáo viên
Chế độ đãi ngộ dành cho
giáo viên.

Trân trọng cảm ơn!

Mức cần thiết

Mức khả thi

RCT CT ICT KCT RKT KT IKT KKT