Tai lieu tap huan

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TÍCH HỢP </b>

<b>MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TÍCH HỢP </b>

<b>TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH</b>

<b>TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH</b>

<b>TRONG GIẢNG DẠY MƠN LỊCH SỬ </b>

<b>TRONG GIẢNG DẠY MÔN LỊCH SỬ </b>

<b>Ở NHÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG</b>

<b>Ở NHÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG</b>

<b>Người báo cáo: PGs, Ts Nghiêm Đình Vỳ</b>
<b>Người báo cáo: PGs, Ts Nghiêm Đình Vỳ</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>I. Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ TÍCH HỢP HỌC TẬP VÀ LÀM THEO</b>
<b>TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH TRONG NHÀ TRƯỜNG</b>

<i><b> 1. Đảng CSVN lấy CNM-LN và TTHCM làm nền tảng tư tưởng, kim </b></i>
chỉ nam cho hành động:

- Từ Đại hội VII(1991) đến Đại hội IX lần đầu tiên, khái niệm “Tư
tưởng Hồ Chí Minh” được trình bày khá đầy đủ, khoa học, khẳng định
những nội dung cơ bản trong hệ thống TTHCM.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

2. Vai trò của TTHCM

- Là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của Đảng và nhân
dân ta vì đó là:

+ Trí tuệ của nhân loại, tính cách mạng triệt để của giai cấp cơng nhân,
truyền thống văn hố và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc.

+ Tài sản vô giá: làm nên sức mạnh Việt Nam, chiến thắng mọi kẻ thù
xây dựng và chấn hưng đất nước hôm nay.

- Một nội dung quan trọng được đặc biệt là tư tưởng về đạo đức

- “Tư tưởng của người đã và đang soi đường cho cuộc đấu tranh của

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i><b>3. Nội dung TT HCM</b></i>

- Giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người;

- Độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức
mạnh thời đại;

- Sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết dân tộc;

- Quyền làm chủ của nhân dân; quốc phịng tồn dân, xây dựng lực lượng vũ
trang nhân dân;

- Phát triển kinh tế và văn hoá, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của
nhân dân;

- Đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư; về chăm lo bồi
dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau;

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>II. NHẬN THỨC VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH</b>
<b>A. NGUỒN GỐC TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH</b>

<b>1. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh bắt nguồn từ truyền thống đạo </b>
<b>đức của dân tộc Việt Nam</b>

- Phẩm chất đạo đức truyền thống của dân tộc ta được thể hiện trên ba
mặt: quan hệ với thiên nhiên, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và cuộc sống
cộng đồng Việt Nam.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

+ Chân lý bình thường: "đói cho sạch, rách cho thơm"...

+ Coi trọng đạo lý làm người: "có nghĩa có nhân", "chị ngã em
nâng", "một con ngựa đau cả tàu không ăn cỏ", "nhiễu điều phủ
lấy giá gương, người trong một nước thì thương nhau cùng”;

+ Đề cao sức mạnh đoàn kết "một cây làm chẳng nên non, ba
cây chụm lại nên hòn núi cao";

+ Đề cao tinh thần đấu tranh anh dũng, kiên cường bất khuất
trước quân thù, "thà chết vinh còn hơn sống nhục",

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Chủ tịch Hồ Chí Minh:

- Sớm tiếp thu được những truyền thống đạo đức tốt đẹp
của dân tộc. yêu nước, tinh thần dân tộc, sự cố kết cộng
đồng, lịng nhân ái, khoan dung, vị tha, tình đồn kết.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>2. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sự kế thừa và phát </b>
<b>triển những tư tưởng đạo đức tốt đẹp truyền thống của </b>
<b>nhân loại, cả phương Đông và phương Tây</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Cụ thể:</b>

<b>- Quan điểm Nho giáo “nhân tri sơ tính bản thiện”, “ tính </b>
tương cận, tập tương viễn”, “Học nhi thời tập chi” “ kỷ sở
bất dục, vật thi ư nhân” “ Dân tri sở dục Thiên tất tịng chi”.

Nhận thức của Hồ Chí Minh: “<i>Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn, </i>
<i>Phần nhiều do giáo dục mà nên”.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>Chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Dật Tiên: ba nguyên lý:</b>

- <b>Dân tộc: giành lại chủ quyền quốc gia để xây dựng đất nước độc </b>
lập. Tôn Trung Sơn nhận thấy tinh thần nhân dân Trung Hoa quá suy đồi
chỉ biết bám vào gia tộc và tông tộc cho nên tái xây dựng sức mạnh dân
tộc.

- Dân quyền: nhân dân phải có bốn (4) 'chánh quyền' căn bản: bầu
cử, đề nghị dự luật, biểu quyết bãi nhiệm chính quyền hay cơng chức, và
phúc phủ quyết luật pháp.

- Dân sinh: chính quyền phải chăm lo đến đời sống của nhân dân bởi
vì quốc gia khơng thể hùng cường nếu dân tộc không được ấm no.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>3. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sự kết hợp giữa đạo </b>
<b>đức truyền thống với tư tưởng đạo đức cộng sản</b>

- Tiếp thu những tư tưởng đạo đức cộng sản do C.Mác,
Ph.Ăngghen, V.I. Lênin và những nhà cách mạng nêu ra.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>B. CÁC GIAI ĐOẠN HÌNH THÀNH TTHCM VỀ ĐẠO ĐỨC</b>

1.Giai đoạn thứ nhất: từ thuở niên thiếu đến năm 1911.

- Do ảnh hưởng sự giáo dục của gia đình, đặc biệt là bố mẹ,
thầy giáo và tác động của điều kiện xã hội ở quê hương

- Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành đã biểu hiện những
phẩm chất đạo đức của một người con ngoan, trò giỏi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

2. Giai đoạn thứ hai (1911 – 1941): <i>đi tìm đường cứu nước, trở thành </i>
<i>người cộng sản và rồi về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam.</i>
- Ở nước ngoài Nguyễn ái Quốc có ý chí quyết tâm đấu tranh chống ách
áp bức bóc lột, yêu thương nhân loại, tinh thần đoàn kết quốc tế.

- Người tiếp nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, trong đó có những nguyên tắc
đạo đức cách mạng của giai cấp vô sản, những tinh hoa đạo đức của nhân
loại, kể cả tư tưởng đạo đức tiến bộ của phương Tây nói chung, của giai
cấp tư sản nói riêng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>3. Giai đoạn thứ ba (1941 – 1969) </b><i>trực tiếp về những lãnh đạo cách </i>
<i>mạng Việt Nam </i>

<b> Biểu hiện tấm gương sáng về đạo đức cách mạng của HCM</b>

- “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước

ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng
có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành. Riêng phần tơi thì làm một
cái nhà nho nhỏ, nơi có non xanh, nước biếc để câu cá, trồng hoa, sớm
chiều làm bạn với các cụ già hái củi, em trẻ chăn trâu, khơng dính líu gì
với vòng danh lợi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>C. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ NHỮNG PHẨM CHẤT </b>
<b>ĐẠO ĐỨC CƠ BẢN CỦA NGƯỜI CÁCH MẠNG</b>

<i><b>1. Trung với nước, hiếu với dân</b></i>

- Trong chế độ phong kiến: "vua là nước, nước là vua". Hiếu chỉ
thu hẹp trong phạm vi gia đình.

- Tư tưởng Hồ Chí Minh kế thừa và vượt qua những hạn chế của
truyền thống đó. Trung với nước là:

+ Trung thành với sự nghiệp dựng nước và giữ nước;
+ Trung thành với quyền lợi và lợi ích của nhân dân;

+ Trung thành với dân tộc, tự do của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân
dân;

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>2. u thương con người, sống có nghĩa tình</b>

- "Làm cho nước được độc lập, dân được tự do, mọi người ai
cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành"

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>3. Cần kiệm, liêm chính, chí cơng, vơ tư</b>

<i>- Cần</i> tức là lao động cần cù, siêng năng; “lao động là
nghĩa vụ thiêng liêng”.

<i>- Kiệm:</i> là tiết kiệm sức lao động, thì giờ, tiền của của dân,
nước, của bản thân; phải tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ...

<i>- Liêm:</i> là “luôn luôn tơn trọng giữ gìn của cơng và của
dân”

<i>- Chính:</i> “nghĩa là không tà, thẳng thắn, đúng đắn”.

<i>- Cần, kiệm, liêm, chính, có quan hệ mật thiết với nhau.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19></div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>Nói tóm tắt, tính tốt ấy gồm có năm điều: nhân, nghĩa, trí, </b>
<b>dũng, liêm.</b>

- <i><b>Nhân</b></i> là thật thà thương u, hết lịng giúp đỡ đồng chí và đồng
bào.

- <i><b>Nghĩa</b></i> là ngay thẳng, khơng có tư tâm, lúc Đảng giao việc thì
bất kỳ to nhỏ, đều làm hết sức cẩn thận, thấy việc thì phải làm,
thấy việc thì phải nói.

- <i><b>Trí</b></i><b> là đầu óc sáng suốt, biết xem người, biết xét việc. </b>

- <i><b>Dũng</b></i> là dũng cảm, gan góc, gặp việc phải có gan làm, thấy
khuyết điểm phải có gan sửa chữa, cực khổ khó khăn phải cố
gắng chịu đựng…

- <i><b>Liêm</b></i> là “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của cơng và của dân”

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>4. Tinh thần quốc tế trong sáng</b>

- Sự đoàn kết quốc tế vơ sản, Hồ Chí Minh “Bốn phương vơ
sản đều là anh em”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<b>III. HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC </b>
<b>HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN HIỆN NAY</b>

<b>1. Về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh</b>

- Trọn đời phấn đấu, hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải
phóng giai cấp, giải phóng con người và nhân loại

- Ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, vượt qua mọi thử thách, khó
khăn để đạt mục đích

- Tuyệt đối tin tưởng vào sức mạnh của nhân dân, kính trọng nhân
dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân

- Nhân ái, vị tha, khoan dung, nhân hậu, hết mực vì con người

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>2. Nội dung học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức </b>
<b>Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay</b>

- Nâng cao chủ nghĩa yêu nước trong giai đoạn mới, phát huy sức
mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh tồn diện cơng cuộc đổi mới, sớm
đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển.

- Thực hiện cần kiệm, liêm chính, chí cơng, vơ tư nêu cao phẩm

giá con người Việt Nam trong thời kỳ mới

- Phát huy dân chủ, nâng cao ý thức chấp hành kỷ luật, gắn bó với
nhân dân, vì nhân dân phục vụ

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>Phần thứ hai</b>

<b>MÔN LỊCH SỬ VỚI VIỆC GIÁO DỤC</b>

<b>TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<b>I. Vai trò của trường học trong việc tuyên truyền TTHCM</b>

1. Nhà trường đều nhằm tới mục tiêu đào tạo con người Việt
Nam phát triển toàn diện, có năng lực, có tri thức, được giáo dục
theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh.

2. Nhà trường là mơi trường tốt để truyền bá tư tưởng giáo dục
thế hệ trẻ về tư tưởng Hồ Chí Minh.

3. Trong nhà trường, <i>sách giáo khoa, báo chí </i>là loại hình thơng
tin có ưu thế nhất.

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>4. SGK Mơn Lịch sử có nhiều sự kiện về HCM</b>

- <b>Tiểu học, hình ảnh kính u, gần gũi của Bác Hồ đã in đậm </b>
dấu ấn trong các em.

- Ở Trung học cơ sở (lớp 9): có những bài, những nội dung lịch
sử gắn liền với quá trình hoạt động của NAQ - HCM như bài:

+ Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài
(1919-1925);

+ NAQ với quá trình thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam;
+ NAQ với việc thành lập Mặt trận Việt Minh và chuẩn bị
cho Cách mạng tháng Tám;

+ Bác Hồ với <i>Tuyên ngôn độc lập</i>, thành lập nước
VNDCCH

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>II. Thực trạng hiểu biết tư tưởng Hồ Chí Minh HSPT</b>

- 95% học sinh từ TH đến THPT đều có nhưng hiểu biết cơ bản
về tư tưởng Hồ Chí Minh qua học tập các mơn học KHXH, sinh
hoạt Đồn, Đội, tiếp nhận những thông tin đại chúng tiến hành
các hoạt động cơng ích xã hội.

<b>-</b> Ở mức độ nhất định, các em nhận thức được vai trị. cơng lao to
lớn của Bác đối với dân tộc, nhân loại, đối với gia đình và bản
thân mỗi em.

<b>- </b>Khoảng 40% học sinh trung học phổ thông hiểu biết cuộc đời,
hoạt động, TTHCM chưa sâu sắc, có một số nhầm lẫn, sai lầm về
sự kiện.

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>Nguồn tư liệu và phương tiện để học sinh tiếp cận với </b>
<b>TTHCM </b>

- Sử dụng sách giáo khoa có đề cập đến Hồ Chí Minh (100% học

sinh)

- Sách báo, ti vi, (có 40% học sinh thành phố, thị xã mới theo
dõi thường xun, cịn 60% khơng có điều kiện để theo dõi, hoặc
khơng quan tâm. hay ít quan tâm)

- Sách đọc thêm về cuộc đời và sự nghiệp Hồ Chí Minh (qua
tranh. ảnh hay văn viết) được học sinh các lớp tiểu học và đầu
cấp trung học cơ sở quan tâm nhiều hơn học sinh trung học phổ
thông.

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

<b>Nhưng hiệu quả chưa cao vì:</b>

+ Số ít học sinh chỉ xem hơn tìm hiểu trao đổi, chép
bài của nhau để có thành tích là đơn vị tham gia đơng đảo
cuộc thi.

+ Sách báo đến các vùng sâu, vùng xa khó khăn hơn
là sóng truyền hình và phát thanh;

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

<b>Nhận xét:</b>

- Sự hiểu biết về Bác Hồ và TTHCM ở phổ thơng cịn đơn
giản, nặng về cảm tính, nên tác động của TTHCM đến suy
nghĩ, hành động của các em chưa mạnh mẽ, chưa có hiệu
quả cao.

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<b>III. Tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh</b>
<b>với việc dạy học lịch sử ở trường phổ thơng</b>

- Hồ Chí Minh góp phần làm nên lịch sử VN và thế giới

- Có những nhận thức đúng đắn về một số sự kiện, nhân vật
lịch sử của quá khứ

- Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã nghiên cứu sử dụng tri
thức lịch sử để phục vụ cách mạng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

<b>IV.</b> <b>Yêu cầu, nguyên tắc của việc tích hợp tư tưởng </b>
<b>Hồ Chí Minh trong học tập lịch sử</b>

<i><b>1. Cần xác định rõ rằng, đây là dạy học bộ môn lịch sử, </b></i>
<i><b>không phải dạy về tiểu sử Hồ Chí Minh</b></i>

_{Khơng thể lấy việc kể chuyện về đạo đức cách mạng, về}

cuộc đời và hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh thay cho
việc dạy học lịch sử.

_{Không thể lấy việc giảng giải nội dung bộ mơn tư tưởng Hồ}

Chí Minh thay cho việc dạy học lịch sử, mà là được tiến hành

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

<b>2.</b><i><b> Dựa theo “chuẩn kiến thức, kĩ năng và hướng thái độ”</b></i>

của các môn học ở trường phổ thông mà Bộ Giáo dục và Đào
tạo ban hành.

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

<b>3. </b><i><b>Những nguyên tắc phương pháp luận về sư phạm sau đây:</b></i>

- Trình bày, khai thác nội dung sự kiện
- Nêu kết luận khái quát về sự kiện

</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

<i><b>4. Bồi dưỡng kỹ năng, phát huy tính tích cực của học sinh</b></i>

- Làm cho học sinh tự nguyện, năng động, tự giác, tích cực học
tập lịch sử, tích hợp với nội dung tư tưởng về tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh cần khơi dậy ở các em nhận thức cần thiết
phải học tập, giáo dục (tự học, tự giáo dục), say mê, hứng thú
học tập.

- Bồi dưỡng năng lực, rèn luyện năng lực trong việc học tập, tự
giáo dục, vận dụng kiến thức đã học.

</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

<b>5. </b><i><b>Tuân thủ những nguyên lý giáo dục nói chung</b></i>

- Giáo dục thái độ, tình cảm, tư tưởng nói riêng là <i>học đi đơi với </i>
<i>hành, tự nguyện tự giác, </i>tránh việc áp đặt, cưỡng bức, mệnh lệnh.
- Thực hiện nguyên tắc <i>nói và làm; nêu gương </i>những điều học
sinh được tiếp nhận phải trở thành hiện thực, không thể dừng ở
nhận thức lý luận, mang tính tư liệu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37></div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38></div>

<!--links-->