Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học sinh Cầu lông cấp THCS

Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
Phần thứ I: MỞ ĐẦU

I. Đặt vấn đề
Thể dục thể thao là một bộ phận quan trọng của nền văn hoá xã hội. Chỉ thị
36-CT/TW của Ban bí thư trung ương Đảng ngày 24/3/1994 đã khẳng định”
“Mục tiêu cơ bản và lâu dài của công tác Thể dục thể thao là hình thành nền
thể dục thể thao phát triển và tiến bộ, góp phần nâng cao sức khoẻ, thể lực, đáp
ứng nhu cầu văn hoá tinh thần của nhân dân và phấn đấu đạt được vị trí xứng
đáng trong các hoạt động thể thao quốc tế, trước hết là ở khu vực Đông Nam
Á…”

Trong những năm gần đây phong trào Cầu lông phát triển mạnh mẽ
không chỉ ở thành phố mà còn phát triển ở các huyện. Đặc biệt phát triển
mạnh vào kỳ thi thi học sinh giỏi Thể dục Thể thao (HSG TDTT) và thi
Hội khỏe phù đổng (HKPĐ) mà phịng GD&ĐT tổ chức. Điều đó khơng
những tăng được hứng thú tập luyện cho tiết học môn Thể dục giúp các em
hưng phấn say mê, không nhàm chán tập luyện chuyên cần hơn, tích cực
hơn kết quả học tập và rèn luyện tiến bộ rõ rệt.
Để đáp ứng với sự phát triển của xã hội, thời buổi công nghệ 4.0 địi
hỏi người thầy giáo, cơ giáo phải thật sự chuẩn mực về tư cách, nhà giáo,
vừa phải chuẩn mực về kiến thức, kỹ năng. Đạt được vấn đề này người
giáo viên môn giáo dục thể chất phải không ngừng trau dồi kiến thức,
thường xuyên rèn luyện thể lực, kỹ chiến thuật để đáp ứng với những tiến
bộ kĩ thuật của người học và đạt được chuẩn mực như chỉ thị 36CT/TW
của ban bí thư Trung ương Đảng khố VIII về: “Cơng tác TDTT trong tình
hình mới, ghi rõ: “phải phấn đấu đạt được các mục tiêu về giáo dục thể
chất trong trường học, đồng thời cần kiện toàn hệ thống đào tạo Cán bộ
giáo viên, huấn luyện viên, vận động viên trẻ…”
Với sự phát triển của môn thể thao này, trong những năm qua các VĐV của

Trường THCS Buôn Trấp đã tham gia các hội thi như: Thi HSG TDTT, Hội
khoẻ Phù Đổng... và đã đạt được nhưng thành tích đáng kể. Xong những năm
gần đây thành tích của đội cầu lơng đang trên đà đi xuống ngun nhân góp
phần dẫn đến kết cục trên là sự phát triển sức bền chuyên môn của VĐV Trường
Phạm Văn Định

1

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
THCS Bn Trấp trong tập luyện và thi đấu cịn ở mức hạn chế. Vì thế để có
được thành tích cao trong thi đấu một trong những việc cần làm là phải nâng cao
sức bền chuyên môn đối với VĐV, từ đó tạo nền tảng để VĐV thực hiện và vận
dụng có hiệu quả kỹ - chiến thuật đánh cầu, giúp cho VĐV duy trì được những
trận đấu căng thẳng kéo dài mà vẫn đảm bảo một cách hiệu quả những đường
cầu tấn công nhanh mạnh đầy uy lực, hoặc kiên trì phịng thủ an tồn trước
những pha áp đảo của đối phương. Không những vậy một khi sức bền chuyên
môn của VĐV được đảm bảo sẽ củng cố và nâng cao năng lực tâm lý của VĐV,
giúp VĐV có được bản lĩnh vững vàng, chủ động và sáng tạo trong thi đấu.
Nhận biết được tầm quan trọng của huấn luyện sức bền chuyên môn đối
với vận động viên các môn thể thao nói chung, và mơn cầu lơng nói riêng. Trên
cơ sở phân tích tầm quan trọng, tính bức thiết của vấn đề, để khắc phục hiện
trạng trên góp phần vào việc nâng cao khả năng thi đấu cho VĐV Trường THCS
Buôn Trấp, tôi mạnh dạn tiến hành nghiên cứu đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn
bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học sinh Cầu lông cấp THCS”
II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu
Qua tìm hiểu thực trạng việc sử dụng bài tập huấn luyện sức bền chuyên

môn cho đối tượng nghiên cứu, trên cơ sở đó lựa chọn những bài tập phù hợp
nhất để phát triển sức bền chuyên môn cho các em VĐV Cầu lông Trường
THCS Buôn Trấp, bước đầu lựa chọn và ứng dụng, đánh giá hiệu quả các bài
tập . Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao hiệu quả cơng tác đào tạo vận
động viên cầu lông trong nhà trường
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
* Mục tiêu 1: Nghiên cứu thực trạng công tác huấn luyện sức bền chuyên
môn cho học sinh cầu lông tại trường THCS Buôn Trấp.
* Mục tiêu 2: Lựa chọn và ứng dụng bài tập phát triển sức bền chuyên
môn cho học sinh cầu lông tại trường THCS Buôn Trấp.
- Nhằm tìm ra phương pháp giúp các em có hứng thú khi học mơn Thể
dục, từ đó giúp học sinh nâng cao sức khỏe, tạo điều kiện cho các em học tập và
lao động tốt hơn.

Phạm Văn Định

2

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
- Giúp các em hoàn thiện về mặt thể chất và chức năng của cở thể nhằm
hình thành và củng cố những kỹ năng, kỹ xảo vận động cơ bản quan trọng trong
cuộc sống cùng những hiểu biết có liên quan đến kỹ năng, kỹ xảo đó.
- Củng cố và tăng cường sức khỏe, hình thành cho học sinh thói quen giữ
gìn vệ sinh, rèn luyện thân thể thường xuyên, giáo dục phẩm chất đạo đức, ý chí,
tinh thần tập thể, ý thức tổ chức kỷ luật, xây dựng niềm tin và có cuộc sống lành
mạnh vươn lên.

- Sử dụng những phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo tính
vừa sức, hấp dẫn đối với học sinh.
Xây dựng chương trình tập luyện ngoại khóa mơn Cầu Lơng nhằm nâng
cao chất lượng GDTC cho học sinh trường THCS Buôn Trấp

Phạm Văn Định

3

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”

Phần thứ 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận của vấn đề
1. Sơ lược về môn Cầu lông
1.1. Đặc điểm của môn cầu lông
Cầu lông là môn thể thao thi đấu đối kháng cá nhân. Đội hình chính trong
thi đấu Cầu lông là: Thi đấu đơn, thi đấu đôi (Thi đấu đơn nam, nữ, thi đấu đôi
nam, đôi nữ, đôi nam nữ). Làm thế nào để tấn công đối phương dành quyền phát
cầu về mình ghi điểm càng nhiều càng tốt. Vì vậy mà các tình huống thi đấu hầu
như được diễn biến mang tính luân phiên ở cả hai phía sân Cầu lơng của mỗi
đơi: Q trình thi đấu được xác định bằng kỹ thuật, chiến thuật, thể lực...
1.2. Tác dụng của môn cầu lông
Cầu lông là môn thể thao được nhiều người ưa thích tham gia tập luyện và
thi đấu. Với dụng cụ, sân bãi tập luyện đơn giản, dễ tập, Cầu lông phù hợp với
mọi lứa tuổi giới tính, mọi tầng lớp nhân dân lao động.
Đối với thế hệ trẻ, thanh thiếu niên nhi đồng thì tập luyện thi đấu Cầu lơng

có tác dụng phát triển toàn diện các năng lực thể chất, tố chất thể lực như: Sức
mạnh, sức nhanh, sức bền, sự khéo léo và các năng lực chun mơn để nâng cao
thành tích thể thao Cầu lông; rèn luyện các phẩm chất đạo đức tâm lý, ý chí,
nhân cách con người, có thái độ đúng đắn đối với lao động.
Đối với những người cao tuổi, tập luyện và thi đấu Cầu lơng có tác dụng
củng cố, tăng cường sức khoẻ, chống sự già nua, thoái hoá của một số các bộ
phận cơ thể thơng qua đó có thể phịng chống được một số bệnh thường xuất
hiện ở lứa tuổi này như: Suy nhược cơ thể, cao áp huyết…. Chính vì vậy hiện
nay Cầu lông đã được đưa vào thi đấu ở mọi lứa tuổi.
Đối với những người làm việc trí óc; cán bộ công chức, viên chức nhà
nước sau thời gian lao động căng thẳng mệt mỏi việc tập luyện, thi đấu Cầu lơng
có tác dụng làm thay đổi trạng thái từ mệt mỏi sang hưng phấn tạo cảm giác thoả
mái dễ chịu bớt căng thẳng của hệ thần kinh, đưa cơ thể dần trở về trạng thái
bình thường.
Đối với những người lao động chân tay, tập luyện Cầu lơng có tác dụng
củng cố sức khoẻ tăng cường sức mạnh cơ bắp, hoạt động nhanh nhẹ, linh hoạt
Phạm Văn Định

4

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
xử lý mọi tình huống trong cuộc sống một cách có hiệu quả nhất, chuẩn bị cho
cơ thể bước vào lao động với hiệu quả cao nhất.
1.3. Các quan điểm về huấn luyện tố chất thể lực chuyên môn cho vận
động viên Cầu lơng
Cầu lơng là một mơn thể thao có yêu cầu cao về kỹ thuật, chiến thuật, thể

lực và tâm lý. Khó đánh giá được mặt nào là quan trọng nhất bởi vì:
- Thứ nhất: Là một mơn thể thao định tính khơng thể cân đo đong đếm
được.
- Thứ hai: Nó phụ thuộc vào lứa tuổi và tiêu chuẩn của từng cá nhân VĐV.
Đối với một người mới tập thì việc học kỹ thuật là phần quan trọng nhất. Tuy
nhiên để đạt được trình độ thi đấu xuất sắc, thì các khía cạnh về thể lực và tâm
lý vẫn là những phần quan trọng nhất cần phải quan tâm.
- Thứ ba: Kỹ thuật có thể bù đắp được một phần hoặc toàn bộ cho một
trạng thái sung sức về thể lực cịn thấp. Tuy nhiên, thể lực kém có thể làm hỏng
những kỹ thuật tốt vào cuối hiệp thứ nhất, và trong suốt khoảng thời gian cuối
cùng còn lại của trận đấu. Nói cách khác, tất cả các mặt u cầu đối với mơn cầu
lơng đều có liên quan chặt chẽ với nhau, điều này có thể được minh hoạ theo sơ
đồ 1.2 dưới đây.

Phạm Văn Định

5

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
Trong đó:
Thể lực kém thường ngăn cản cơ hội sử dụng chiến thuật làm kiệt sức
VĐV.
Nếu có một lối đánh tối ưu thì sẽ phát huy được khả năng thể lực.
Những quả đập khơng chính xác làm gián đoạn cầu qua lại và khơng
có tác dụng để nâng cao thể lực.
Thể lực yếu làm hạn chế những quả đập cầu tấn công.

Kỹ thuật tấn công yếu sẽ làm giảm thể hiện lối đánh.
Ít biến hố trong phịng thủ sẽ khơng làm phát triển được quả đập cầu.
Các quả tấn công đơn giản khơng cịn ăn chắc trong tình thế đang dẫn
điểm.
Cảm giác phòng thủ kém sẽ làm giảm mất cơ hội chống lại những đấu
thủ chơi hăng hái.
Tinh thần thi đấu có thể huy động những nguồn sức mạnh tiềm ẩn.
Hoạch định chiến thuật một cách có tổ chức sẽ làm tăng lòng tự tin.
Sung sức thể lực ở mức cao sẽ kích thích được tinh thần.
Có đủ kiên nhẫn, ý chí để thực hiện chiến thuật hay khơng?
Qua sơ đồ 1.2 có thể nhận thấy tầm quan trọng của sự sung sức về thể lực,
phản ánh lượng vận động thường bắt đầu bằng việc đánh giá toàn bộ các yêu cầu
của môn Cầu lông. Sự phù hợp về thể lực quyết định trực tiếp đến yêu cầu sử
dụng kỹ thuật, chiến thuật và các khả năng tâm lý. Do vậy địi hỏi người làm
cơng tác giảng dạy và huấn luyện, đặc biệt là người HLV trong huấn luyện thể
lực cần phải chú ý nghiêm khắc về phương pháp huấn luyện, nguyên tắc huấn
luyện. Nội dung huấn luyện các bài tập phát triển các tố chất thể lực phải phù
hợp với việc phân chia chu kỳ huấn luyện, mục đích yêu cầu và nhiệm vụ huấn
luyện theo từng giai đoạn cụ thể, các bài tập phải xét đến khả năng thích ứng
lượng vận động của từng đối tượng, giới tính, lứa tuổi, diễn biến tâm sinh lý...,
Phạm Văn Định

6

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
tất cả đều có mối liên hệ hữu cơ và mật thiết tới sự hình thành và phát triển kỹ,

chiến thuật, đồng thời còn phụ thuộc vào sự cung cấp dinh dưỡng.
Theo tác giả Datuk Punch Gunalan, Kedulop cho thấy: Thành tích của
mơn cầu lơng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và yếu tố không thể thiếu được là
các tố chất thể lực. Tố chất thể lực được biểu hiện bao gồm các mặt:
- Sức bền ưa khí.
- Sức bền yếm khí.
- Sức mạnh.
- Tốc độ.
- Tính linh hoạt.
- Sự nhanh nhẹn.
- Khả năng thăng bằng.
Từ các quan điểm nêu trên tơi mạnh dạn có một số nhận xét sau về q
trình huấn luyện tố chất thể lực chun mơn cho VĐV Cầu lơng:
- Huấn luyện thể lực tồn diện là nguyên tắc cơ bản khi sử dụng lượng
vận động lớn trong q trình huấn luyện khơng ngừng nâng cao năng lực làm
việc của hệ thống thần kinh trung ương và các trung khu của nó, nâng cao năng
lực làm việc của các cơ quan nội tạng, nhất là cơ quan tuần hồn hơ hấp dưới tác
động của lượng vận động ngày càng lớn. Đây chính là q trình làm biến đổi,
thích nghi và khơng ngừng nâng cao giới hạn khả năng hoạt động của cơ quan
chức phận phù hợp với lượng vận động, duy trì trạng thái sung sức thể thao và
có khả năng điều chỉnh trạng thái đó vào đúng thời kỳ thi đấu. Thực tế hiện nay
như trên đã phân tích, một trận thi đấu thơng thường từ 15 - 30 phút nhưng có
trận kéo dài đến 40 phút, thì huấn luyện thể lực có vị trí và tầm quan trọng đặc
biệt, và cơ sở chính để thực hiện kỹ thuật và nâng cao hiệu quả thi đấu. Điều này
địi hỏi VĐV Cầu lơng phải có một trình độ thể lực vững vàng để thi đấu trong
những tình huống khó khăn, căng thẳng nhất. Với lối đánh hiện nay của cầu lông
hiện đại là thực dụng, hiệu quả, đòi hỏi những yêu cầu rất cao về các tố chất thể
lực đã hình thành xu hướng tập luyện với thời gian dài, cường độ vận động lớn.
- Huấn luyện thể lực chuyên môn cho VĐV cầu lông là q trình sử dụng
hợp lý các phương tiện chun mơn của quá trình giáo dục thể chất, tác động

Phạm Văn Định

7

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
một cách tồn diện đến cơ thể VĐV, nhằm hình thành ở họ các năng lực chuyên
môn phù hợp cho luyện tập và thi đấu. Thi đấu cầu lông hiện đại thường được
thể hiện với tốc độ cao và cường độ lớn, đặc biệt ở các giải lớn mỗi trận đấu
càng ở vịng trong càng mang tính chất căng thẳng, quyết liệt, do đó địi hỏi mỗi
VĐV có sự chuẩn bị tốt về thể lực. Trong suốt thời gian trận đấu hoặc ngay
trong mỗi tình huống cụ thể, địi hỏi các VĐV phải di chuyển hợp lý trên sân,
bật nhảy tấn công liên tục, thực hiện động tác rồi lại di chuyển để tiếp tục kỹ
thuật khác. Bởi vậy một yêu cầu trong huấn luyện thể lực cho VĐV là giúp họ
có khả năng thích ứng về thể lực chun mơn cao.
1.4. Cơ sở của phương pháp giáo dục sức bền trong môn Cầu lông
Sức bền là khả năng của cơ thể chống lại mệt mỏi trong một hoạt động
nào đó. Trong bất kỳ hoạt động nào cũng xuất hiện các thành phần khác nhau
của các dạng mệt mỏi, song trong lĩnh vực giáo dục thể chất mệt mỏi thể lực do
hoạt động cơ bắp gây nên chiếm vị trí chủ yếu. Các phương pháp giáo dục sức
bền bao gồm:
- Phương pháp nâng cao khả năng ưa khí: Trong khi tác động lên khả
năng ưa khí của cơ thể trong quá trình giáo dục thể chất và huấn luyện thể thao
người ta phải giải quyết 3 nhiệm vụ.
+ Nâng cao mức hấp thụ ôxy tối đa của cơ thể.
+ Phát triển khả năng duy trì mức hấp thụ ơxy đó trong thời gian dài.
+ Làm cho q trình hơ hấp nhanh chóng bước vào hoạt động với năng

suất cao.
- Phương pháp nâng cao khả năng yếm khí: Để nâng cao khả năng yếm
khí cần giải quyết 2 nhiệm vụ:
+ Nâng cao khả năng chức phận của cơ chế phốt phocrêatin (CP).
+ Hồn thiện cơ chế glucơphân.
Như vậy, trình tự tác động có ưu tiên lên các mặt khác nhau của sức bền
trong quá trình huấn luyện trước hết cần phát triển những khả năng hơ hấp, sau
đó, phát triển những khả năng glucôphân và cuối cùng phát triển những khả
năng sử dụng năng lượng của phản ứng CP. Điều này liên quan đến tồn bộ các
giai đoạn huấn luyện (ví dụ các giai đoạn tập luyện thể thao).
Phạm Văn Định

8

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
Sự phát triển của sức bền phụ thuộc vào mức độ hoàn thiện của sự phối
hợp giữa các chức năng vận động và các chức năng dinh dưỡng, độ bền vững
chức năng của cơ quan nội tạng, đặc biệt là các hệ hô hấp và tim mạch là những
hệ đảm bảo cung cấp ôxy cho cơ thể.
Hoạt động sức bền thể hiện ở các dạng, sức bền chung và sức bền chuyên
môn, sức bền tốc độ và sức mạnh bền. Sức bền là tố chất thể lực quan trọng để
phát triển thể lực chung. Những biện pháp chủ yếu để phát triển sức bền chung
là các bài tập gắng sức với thời gian dài, nhằm nâng cao khả năng chịu đựng của
cơ thể, khắc phục mệt mỏi để duy trì hoạt động vận động. Phương tiện để phát
triển sức bền chung thường là các bài tập việt dã trên địa hình tự nhiên từ
1.000m đến 3.000m trở lên, có thể sử dụng các bài tập chạy biến tốc, lên dốc,

xuống dốc, và các bài tập mang tính trị chơi vận động… vận dụng phương pháp
chạy đều với cường độ không lớn, phương pháp vòng tròn, tiến hành dưới dạng
trò chơi và thi đấu, khi tiến hành phương pháp này cần chú ý đặc điểm đối tượng
và tập luyện theo nguyên tắc tăng dần lượng vận động.
II. Thực trạng vấn đề
Để đánh giá thực trạng về sức bền cho các em VĐV Cầu lơng trường
THCS Bn Trấp, tơi đã tiến hành tìm hiểu và nhận thấy:
Thị Trấn Bn Trấp là nơi có phong trào tập luyện Cầu lông khá phát triển
môn Cầu lơng đã được quần chúng nhân dân nhanh chóng đón nhận và tập
luyện. Chính vì vậy số lượng các em VĐV của trường tham gia tập luyện rất
đông. Tuy phong trào phát triển mạnh như vậy nhưng thành tích trong mấy năm
gần đây cịn nhiều hạn chế.
Trong cơng tác giảng dạy và huấn luyện mơn Cầu lơng thì các em cần
được trang bị sức bền chun mơn và hồn thiện kỹ chiến thuật là nhiệm vụ
hàng đầu của quá trình huấn luyện. Huấn luyện sức bền chun mơn hồn thiện
sẽ là tiền đề cho việc thực hiện các động tác được tốt và hiệu quả hơn. Có như
vậy trong quá trình thi đấu VĐV mới có thể phát huy được sức mạnh trong các
tình huống, phát huy được khả năng dứt điểm để dành được thắng lợi. Mặt khác
việc trang bị sức bền tồn diện cho các VĐV cầu lơng là nhiệm vụ thường xuyên
và liên tục của giáo viên, HLV trong suốt quá trình huấn luyện.
Phạm Văn Định

9

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
Để tìm hiểu kế hoạch huấn luyện vận động viên Cầu lông trường THCS

Buôn Trấp đề tài đã đi vào nghiên cứu một số vấn đề sau.
1. Thời gian huấn luyện
- Thời gian dành cho các nội dung huấn luyện trong 6 tháng được thể hiện
ở bảng 1.3
Bảng 1.3. Thực trạng kế hoạch huấn luyện cho VĐV Cầu lông trường
THCS Buôn Trấp
TT

Nội dung huấn luyện

1
2
3
4
5
6

Huấn luyện kỹ thuật
Huấn luyện sức bền
Huấn luyện chiến thuật
Huấn luyện tâm lý
Thi đấu
Kiểm tra
Tổng

Thời gian
Số giờ

Tỷ lệ %

120/410
102/410
109/410
21/410
43/410
13/410
410

29.27
24.88
26.59
5.12
10.49
3.17

Ghi chú

Qua bảng 1.3 cho thấy: Trong kế hoạch huấn luyện 6 tháng cho các em
VĐV trong tổng số 410 giờ tập luyện các nội dung kỹ thuật, chiến thuật, thể lực
tâm lý, thì thời gian dành cho việc huấn luyện sức bền của các em tương đối ít,
chiếm 24.88% tổng số thời gian huấn luyện nên hiệu quả thi đấu tại một số giải
của các em chưa cao. Bên cạnh đó tỷ lệ huấn luyện chiến thuật lại khá nhiều lên
tới 29.27%. Qua bảng trên ta có thể thấy được các em chỉ được huấn luyện kỹ,
chiến thuật, huấn luyện sức bền tuy cũng được chú trọng nhưng thời gian chưa
nhiều.
2. Thực trạng sử dụng các bài tập huấn luyện sức mạnh tốc độ cho
VĐV Cầu lông trường THCS Bn Trấp
Để đánh giá thực trạng một cách chính xác việc sử dụng các bài tập phát
triển sức bền cho VĐV Cầu lông của trường THCS Buôn Trấp. Đề tài tiến hành
quan sát và theo dõi quá trình huấn luyện cùng với việc thực hiện các bài tập của

VĐV thông qua tập luyện và thi đấu. Kết quả được trình bày ở bảng 1.4
Bảng 1.4. Thực trạng phân phối thời gian huấn luyện sức bền chuyên
môn cho vận động viên Cầu lông trường THCS Buôn Trấp
TT

Nội dung
Phạm Văn Định

Số giáo án
10

Tỷ lệ %

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
1

Sức nhanh

7

25.00

2

Sức mạnh

8

28.57

3

Khả năng phối hợp vận động

4

14.29

4

Mềm dẻo

0

0.00

5

Sức bền

Chung

5

17.86

Chuyên môn

4

14.29

28

100.00

Tổng số:

Qua bảng 1.4 cho thấy: Số giáo án huấn luyện sức bền chuyên môn cho
vận động viên Cầu lông trường THCS Buôn Trấp như sau:
- Thời gian huấn luyện sức nhanh là: 25.00%
- Thời gian huấn luyện sức mạnh là: 28.57%
- Thời gian huấn luyện khả năng phối hợp vận động là: 14.27%
- Thời gian huấn luyện mềm dẻo là: 0,0%
- Thời gian huấn luyện sức bền chung là 17.86%
- Thời gian huấn luyện sức bền chuyên môn là 14.29%
Sức bền chuyên môn là tố chất thể lực rất quan trọng đối với VĐV Cầu
lơng. Chính vì vậy thời gian huấn luyện sức bền chuyên môn (14.29%) so với
các tố chất thể lực khác trong chương trình huấn luyện là thấp. Theo tiêu chuẩn
thì thời gian tập luyện sức bền chuyên môn chiếm tỷ lệ khoảng 18% là hợp lý.
3. Thực trạng sử dụng các bài tập huấn luyện sức mạnh tốc độ cho
VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp
Để đánh giá thực trạng việc sử dụng các bài tập phát triển sức chuyên môn
cho VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp tôi tiến hành quan sát và theo dõi
quá trình huấn luyện cùng với việc thực hiện các bài tập của VĐV thông qua tập
luyện và thi đấu. Kết quả được trình bày ở bảng 3

4. Thực trạng sử dụng bài tập huấn luyện sức bền chuyên môn cho
VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp
Để đánh giá thực trạng sử dụng bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho
đối tượng nghiên cứu, tôi tiến hành quan sát các buổi tập thể lực cho vận động
viên Cầu lông tại nhà thi đấu trường THCS Buôn Trấp, tiến hành phân tích giáo
án huấn luyện để tìm ra những bài tập thường được sử dụng trong huấn luyện
Phạm Văn Định

11

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
thể lực nói chung và huấn luyện sức bền chun mơn nói riêng. Kết quả cho
thấy trong huấn luyện sức bền chuyên môn cho đối tượng nghiên cứu mới sử
dụng 13 bài tập thuộc nhóm bài tập khơng cầu và bài tập với cầu bao gồm:
- Bật nhảy đập cầu trên lưới
- Lùi 2 bước bật nhảy đập cầu
- Di chuyển từ giữa sân ra 4 góc
- Di chuyển tới 6 điểm trên sân
- Di chuyển ngang sân đơn
- Di chuyển tiến lùi
- Di chuyển 3 bước đánh cầu cao sâu liên tục
- Tại chỗ nhảy đập cầu liên tục
- Tại chỗ làm động tác phông cầu liên tục
- Lùi bật nhảy đập cầu 2 góc cuối sân
- Di chuyển đánh cầu tồn sân
- Di chuyển 2 góc lưới làm động tác bỏ nhỏ

- Di chuyển trên lưới sủi cầu và đánh cầu cao sâu
Huấn luyện sức bền chuyên môn môn Cầu lơng là cơng việc quan trọng
và có thể sử dụng rất đa dạng các bài tập và phương pháp huấn luyện. Tuy
nhiên, trên thực tế lại chỉ sử dụng một số ít bài tập. Hơn nữa, các bài tập này mới
chỉ được sử dụng theo kinh nghiệm cá nhân của huấn luyện viên mà chưa được
nghiên cứu khoa học để xác định hiệu quả huấn luyện. Vì vậy, khi ứng dụng
thực tế cịn đạt hiệu quả chưa cao.
Cầu lơng là môn thể thao thi đấu đối kháng gián tiếp trong khoảng thời
gian tương đối dài. Trong suốt thời gian thi đấu, VĐV Cầu lông luôn phải di
chuyển linh hoạt, thực hiện động tác tấn công và phỏng thủ hoặc là nhanh mạnh,
hoặc là khéo léo... Vì vậy, sức bền chun mơn rất quan trọng trong q trình tập
luyện và thi đấu cầu lông.
III. Các giải pháp đã thực hiện để giải quyết vấn đề
1. Lựa chọn và ứng dụng bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho
vận động viên Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp

Phạm Văn Định

12

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
1.1. Lựa chọn bài tập nhằm phát triển sức bền chuyên môn cho vận
động viên Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp
1.1.1. Xác định nguyên tắc lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên
môn
Để lựa chọn được các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho VĐV

Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, trước hết tôi tiến hành xác định nguyên tắc
lựa chọn bài tập.
Căn cứ vào các nguyên tắc huấn luyện, dựa và cơ sở lý luận của sức bền,
dựa vào đặc điểm tâm sinh lý và trình độ thực tế về sức bền chuyên môn của
VĐV Cầu lông Trường THCS Bn Trấp, dựa vào mục đích u cầu về huấn
luyện thể lực .
Nguyên tắc lựa chọn các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho VĐV
cầu lông Trường THCS Buôn Trấp như sau:
- Nguyên tắc 1: Các bài tập được lựa chọn phải có tính định hướng phát
triển sức sức bền chuyên môn rõ rệt nhằm tác động trực tiếp vào các nhóm cơ
chủ yếu tham gia vào hoạt động kỹ - chiến thuật Cầu lông.
- Nguyên tắc 2: Việc lựa chọn các bài tập phải đảm bảo tính khả thi, có
nghĩa là các bài tập có thể thực hiện được trên đối tượng và điều kiện tập luyện
của VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp.
- Nguyên tắc 3: Các bài tập lựa chọn phải đảm bảo tính hợp lý, nghĩa là
nội dung, hình thức, khối lượng vận động phải phù hợp với đặc điểm đối tượng,
điều kiện thực tiễn của nhà trường.
- Nguyên tắc 4: Các bài tập phải có tính hiệu quả, nghĩa là các bài tập phải
nâng cao được năng lực sức bền chuyên môn cho VĐV cầu lông Trường THCS
Buôn Trấp.
- Nguyên tắc 5: Các bài tập phải có tính đa dạng, tạo hứng thú tập luyện
cho các em.
- Nguyên tắc 6: Các bài tập phải có tính tiếp cận với xu hướng sử dụng các
biện pháp và phương pháp huấn luyện sức bền chuyên môn trong huấn luyện
hiện đại.

Phạm Văn Định

13

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
Trên cơ sở các nguyên tắc lựa chọn, tôi tiến hành lựa chọn các bài tập phát
triển sức bền chuyên môn cho các em (đối tượng nghiên cứu.)
1.1.2. Lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho vận động viên
cầu lông Trường THCS Buôn Trấp
Để lựa chọn được các bài tập đa dạng và phù hợp phát triển sức bền
chuyên môn cho các em, tôi tiến hành tham khảo các tài liệu có liên quan. Tơi đã
tổng hợp được 16 bài tập thuộc các nhóm bài tập khơng cầu, bài tập với cầu, bài
tập trò chơi và thi đấu. Cụ thể gồm:
* Nhóm bài tập khơng cầu: 05 bài
1. Di chuyển ngang sân đơn
2. Di chuyển tiến lùi dọc sân
3. Bật nhảy tại chỗ làm động tác đập cầu liên tục
4. Di chuyển tiến làm động tác bắt bỏ nhỏ và lùi đập cầu
5. Di chuyển 6 điểm trên sân liên tục
* Nhóm bài tập với cầu: 08 bài tập
6. Di chuyển 4 góc đập cầu và sủi cầu
7. Di chuyển đánh cầu trên lưíi, lïi vỊ bËt nh¶y ®Ëp cÇu trong
1 phót
8. Di chuyển bật nhảy 2 góc đánh cầu trên lưới
9. Phát cầu ngắn và phối hợp bật nhảy đánh cầu trên lưới
10. Bài tập di chuyển ngang cuối sân bật nhảy đánh cầu góc
11. Di chuyển 2 bước lên lưới vồ cầu trong 2 phút
12. Bài tập nhiều cầu với kỹ thuật tổng hợp
13. Di chuyển lùi đánh cầu cao sâu, lên lưới đặt cầu 3 phút
* Nhóm bài tập trị chơi và thi đấu: 03 bài tập

14. Thi đấu đôi
15. Thi đấu đơn
16. Thi đấu 30 điểm
IV. Tính mới của giải pháp
Như vậy, sau 6 tháng tập luyện với các bài tập tôi đã đưa ra, trình độ sức
bền chun mơn của các em đã tốt hơn hẳn so với trước khi tập luyện, nghĩa là
Phạm Văn Định

14

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
các bài tập tơi lựa chọn đã có tác dụng tốt trong việc phát triển sức bền chuyên
môn cho VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp.
V. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Bước đầu ứng dụng các bài tập lựa chọn trong thực tế. Kết quả, các bài
tập lựa chọn đã có tác dụng tốt trong việc phát triển sức bền chuyên môn cho
VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp.

Phạm Văn Định

15

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học

sinh Cầu lông cấp THCS”
Phần thứ 3: Kết luận, kiến nghị
I. Kết luận
Cũng như một số môn thể thao khác sức bền chuyên môn trong tập luyện
và thi đấu có ý nghĩa quan trọng, nó quyết định đến thành tích của các em. Cầu
lơng thi đấu đòi hỏi phải kết hợp với những năng lực vận động của con người
trong đó có sức bền chuyên mơn chiếm một vị trí quan trọng.
Sau khi nghiên cứu và đưa vào áp dụng các bài tập phát triển sức bền
chuyên môn cho VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, tôi n h ậ n thấy thể
lực của các em được nâng lên rõ rệt. Từ đó các em năm bắt kĩ thuật được tốt
hơn. Giờ học của các em sinh động hơn, khơng bị nhàm chán, gị bó.
Tơi đã chọn ra được 4 bài kiểm tra đánh giá sức bền chuyên môn cho các em
VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, bao gồm:
1.

Di chuyển ngang sân đơn 40 lần (s)

Di chuyển 4 góc tiến lùi mơ phỏng động tác đập cầu và
sủi cầu 1 phút (lần)
3. Di chuyển nhặt đổi cầu 6 điểm trên sân 1 vòng (s)
4. Di chuyển lùi 3 bước bật nhảy đập cầu 20 lần (s)
- Tôi đã lựa chọn được 16 bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho đối tượng
nghiên cứu gồm:
* Nhóm bài tập khơng cầu: 05 bài
1. Di chuyển ngang sân đơn
2. Di chuyển tiến lùi dọc sân
3. Bật nhảy tại chỗ làm động tác đập cầu liên tục
4. Di chuyển tiến làm động tác bắt bỏ nhỏ và lùi đập cầu
5. Di chuyển 6 điểm trên sân liên tục
* Nhóm bài tập với cầu: 08 bài tập

6. Di chuyển 4 góc đập cầu và sủi cầu
7. Di chuyển ỏnh cu trờn lới, lùi về bật nhảy đập cầu trong
1 phót
2.

8. Di chuyển bật nhảy 2 góc đánh cầu trên lưới
9. Phát cầu ngắn và phối hợp bật nhảy ỏnh cu trờn li
10.Bài tập di chuyển ngang cuối sân bật nhảy đánh cầu
góc
Phm Vn nh

16

Nm hc: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”
11.Di chuyển 2 bớc lên lới vồ cầu trong 5 phút
12.Bài tập nhiều cầu với kỹ thuật tổng hợp
13. Di chuyn lùi đánh cầu cao sâu, lên lưới đặt cầu 3 phút
* Nhóm bài tập trị chơi và thi đấu: 03 bài tập
14. Thi đấu đôi
15. Thi đấu đơn
16. Thi đấu 30 điểm
II. Kiến nghị
Từ những kết luận của đề tài tơi có các kiến nghị sau:
1. Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho HLV
đội tuyển Cầu lông các trường, các CLB trong q trình huấn luyện phát triển
sức bền chun mơn cho VĐV.

2. Nên áp dụng các bài tập đề tài đã lựa chọn vào kế hoạch huấn luyện học
sinh năng khiếu Cầu lông trường THCS Buôn Trấp, đồng thời phổ biến làm tài
liệu tham khảo cho các trường trên địa bàn huyện.
3. Xây dựng các Câu lạc bộ sở thích trong nhà trường để tập luyện và sinh
hoạt thường xuyên nhằm phát triển sức bền, nâng cao sức khỏe cho các em.
4. Tuyên truyền cho các em tự nguyện đăng ký mơn thể thao mình ưa
thích khi học mơn thể dục để tập luyện thường xuyên nâng cao thành tích.
5. Cần mở rộng nghiên cứu này trên các đối tượng khác để hình thành hệ
thống bài tập phù hợp với các đối tượng, các lứa tuổi khác
Do điều kiện và thời gian còn nhiều hạn chế. Đề tài chỉ dừng lại ở việc
nghiên cứu lựa chọn các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho một số đối
tượng là VĐV Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp. Rất mong được sự quan tâm
hơn nữa của các đồng nghiệp để nghiên cứu xây dựng được một hệ thống các
bài tập phát triển thể lực nói chung đối với các mơn thể thao và sức bền chun
mơn nói riêng cho VĐV Cầu lơng.
Xin chân thành cảm ơn!
Buôn Trấp, ngày 2 tháng 04 năm 2019.
Người viết

Phạm Văn Định
Phạm Văn Định

17

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

Phạm Văn Định

18

Năm học: 2018-2019


Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học
sinh Cầu lông cấp THCS”

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trần Văn Vinh, Đào Chí Thành (1998), Giáo trình Cầu Lơng, NXB
TDTT, Hà Nội.
2. Lê Bửu, Dương Nghiệp Chí, Nguyễn Hiệp (1983), Lý luận và phương
pháp huấn luyện thể thao, sở TDTT Thành phố HCM.
3. Lưu Quang Hiệp, Phạm Thị Uyên (1995), Sinh lý học TDTT, NXB TDTT,
Hà Nội.

4. Nguyễn Hạc Thúy, Nguyễn Quý Bình (2000), Huấn luyện thể lực cho vận
động viên cầu lông, NXB TDTT, Hà Nội.
5. Nguyễn Toán (1998), Cơ sở lý luận và phương pháp đào tạo VĐV, NXB
TDTT, Hà Nội.
6. Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn (2000), Lý luận và phương pháp thể dục
thể thao, NXB TDTT, Hà Nội.

Phạm Văn Định

19

Năm học: 2018-2019