Bài giảng Ngữ văn 10 tuần 13: Tóm tắt văn bản tự sự

Bài giảng Ngữ văn 10

TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự

:

NỘI DUNG BÀI GIẢNG
A. LÝ THUYẾT

I. MỤC ĐÍCH, U CẦU TĨM TẮT VĂN
BẢN TỰ SỰ DỰA THEO NHÂN VẬT
CHÍNH.
II. CÁCH TĨM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ
DỰA THEO NHÂN VẬT CHÍNH.
* GHI NHỚ.
B. LUYỆN TẬP


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
A. Lý Thuyết
I. Mục đích, u cầu tóm tắt văn bản tự sự dựa
theo nhân vật chính.
Tóm tắt văn
*ƠN LẠI KIẾN
THỨC
CŨ:tắt văn bản tự bản
sự làlời văn
-Tóm

sự làtựdùng
gì? nghe nắm
của mình giúp người đọc, người
được nội dung chính của văn bản đó.
-Văn bản tóm tắt ngắn gọn nhưng đầy đủ
các nhân vật, sự việc chính phù hợp với văn
bản đó.


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
A. Lý Thuyt
I. Mục đích, u cầu tóm tắt văn bản tự sự dựa theo
nhân vật chính.
Thế nào là
*ƠN LẠI KIẾN
nhân vật văn
THỨC
CŨ:
Nhân vật văn học : hình tượng conhọc
người
?
( lồi vật, cây cỏ,...được nhân cách hoá) đựơc
miêu tả trong văn bản.
Xét về vai trị, vị trí
Chínhcủa nhân vật trong
Nhân vật
Phụ văn bản văn học, có
những loại nhân vật
nào?

Làm văn: Tóm tắt văn
ản tự sự

A. Lý Thuyt
I. Mc đích, u cầu tóm tắt văn bản tự sự dựa theo
nhân vật chính.
1. Tóm tắt văn bản dựa theo nhân vật chính.
Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự dựa theo
nhân vật chính?
A. Viết lời giới thiệu về nhân vật chính.
B. Viết hoặc kể lại ngắn gọn những sự việc xảy
ra với nhân vật chính.
C. Viết bài phát biểu cảm nghĩ về nhân vật chính.


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự

A. Lý Thuyt
I. Mục đích, u cầu tóm tắt văn bản tự sự dựa theo
nhân vật chính.
2. Mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản
tự sự dựa theo nhân vật chính.
a. Mục đích.
Tóm tắt
tự sự
dựa tìm
theo
Nắm vững tính cách,
số văn

phậnbản
nhân
vật
nhân
vật chính
nhằm
mục đích gì?
hiểu, đánh giá tác
phẩm
sâu sắc
hơn.
b. u cầu.
đạtgốc.
mục đích đó,
- Trung thành với vănĐể
bản
tóm
tắtravăn
tự vật chí
- Nêu đặc điểm và sựkhi
việc
xảy
vớibản
nhân
sự cần
bảo
- Túm tắt cỏc hành động,
lờiphải
núi, đảm
tõm trạng

yêucủa
cầusựgì?
của nhõn vật theo diễn biến
việc.


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
A. Lý Thuyt
II. Cách tóm tắt văn bản dựa theo nhân vật chính.
1. Ngữ liệu (Sgk- T 120)
* Nhận xét.
- Nhân vật chính: An Dương Vương, Mỵ Châu.
+ Lai lịch:
+Lời nói, việc làm, hành động (trong mối
quan hệ với các sự việc chính và diễn biến của
cốt truyện)
+Quan hệ với các nhân vật khác.
- Viết bản tóm tắt.


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
A. Lý Thuyt
II. Cách tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật
chính.
Tóm tắt theo nhân vật An Dương
Vương.

Tóm tắt theo nhân vật Mị Châu.

Tóm tắt theo nhân vật An Dương Vương
- Nhờ thần Kim Quy giúp đỡ, An Dương Vương xây
được thành Cổ Loa.
- Rùa vàng ở lại ba năm rồi từ biệt ra về. Trước khi
đi, rùa tháo vuốt đưa cho nhà vua làm lẫy nỏ để
chống kẻ thù.
- Triệu Đà xâm lược, nhờ có nỏ thần nên ADV đã
chiến thắng. Triệu Đà cầu hịa.
- Triệu Đà cầu hơn Mị Châu cho con trai mình. Trọng
Thủy lén đánh tráo lẫy nỏ thần.
- Triệu Đà mang quân xâm lược, ADV cậy có nỏ thần
khơng phịng bị. Khi qn giặc áp sát thành, vua
mang nỏ ra bắn mới hay nỏ khơng cịn hiệu nghiệm.
-


Tóm tắt theo nhân vật Mị Châu
- Mị Châu là con gái vua ADV. Sau khi vua cha xây được
thành và có lẫy nỏ thần, Mị Châu được gả cho Trọng Thủy.
- Tin yêu chồng và mất cảnh giác, Mị Châu bị Trọng Thủy
đánh tráo lẫy nỏ thần. Triệu Đà lại cất quân sang Âu Lạc và
đánh bại ADV.
- Mị Châu theo cha chạy trốn, vừa chạy vừa rắc lông ngỗng
chỉ đường cho chồng.
- Thần Rùa Vàng hiện lên và báo cho nhà vua biết Mị Châu
chính là giặc.
- Trước khi bị vua cha chém, Mị Châu khấn: nếu mình có
lịng phản nghịch thì chết đi sẽ hóa thành cát bụi, còn nếu
một lòng trung hiếu mà bị lừa dối thì sẽ hóa thành châu
ngọc.

- Mị Châu chết, máu chảy xuống nước, trai sò ăn phải đều
biến thành hạt châu.



Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
A. Lý Thuyt
II. Cách tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật
chính.
1. Ngữ liệu (Sgk- T 120)
2. Cách tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật
chính.
- Bước 1: Đọc kĩ văn bản, xác định nhân vật
- Bước 2: Chọn sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật
chính.
chính và diễn biến của sự việc đó.
- Bước 3: Tóm tắt hành động, lời nói, tâm trạng
của nhân vật theo diễn biến của sự việc.


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
A. Lý Thuyt
B. LUYỆN TẬP
1. Bài 1 (Sgk- T 121)
a. - Đoạn trích 2: tóm tắt một đoạn của văn bản để
làm sáng tỏ một ý kiến.
- Mục đích tóm tắt khác nhau:
+ Đoạn trích 1: tóm tắt các sự việc, chi tiết
chính để người đọc hiểu sâu hơn về văn bản.
+ Đoạn trích 2: tóm tắt một số sự việc, chi tiết

để làm sáng tỏ một ý kiến.


Làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự
B. LUYN TP
1. Bài 1 (Sgk- T 121)
b. Cách tóm tắt khác nhau:
+ Đoạn trích 1: tóm tắt đầy đủ cõu
chuyn.
+ Đoạn trích 2: tóm tắt một số sự
việc, chi tiết
để làm
sáng tỏ ý kiÕn.


2. Bài 3 (Sgk- T 122)
TẤM

XUẤT THÂN

TÍNH CÁCH

HỒN CẢNH

SỰ THAY ĐỔI SỐ PHẬN
HĨA KIẾP

HỒNG HẬU
HỒNG HẬU

Củng cố:
Câu 1: Hãy sắp xếp các bước tóm tắt văn bản tự sự
theo trình tự hợp lý.

A. Đọc kỹ văn bản.
B. Viết bản tóm tắt bằng lời văn của mình.
C. Xác định nhân vật chính và sự việc cơ bản
D. Sắp xếp các sự việc theo thứ tự hợp lý.
A

C

D

B


Củng cố:
Câu 2: Yêu cầu nào là yêu cầu cần thiết nhất khi tiến
hành tóm tắt văn bản?
A.Chi tiết.
B. Trung thành.
C. Đầy đủ.
D. Rõ ràng.


Hướng dẫn học bài và chuẩn bị bài mới
- Học thuộc ghi nhớ, xem lại các nội dung đã học.
- Giờ sau: chuẩn bị bài “ Nhàn”, yêu cầu:

+ Tìm hiểu tác giả, tác phẩm.
+ Tìm hiểu nội dung, nghệ thuật đặc sắc của bài thơ.
+ ý nghĩa nhan đề bài thơ.