Phân tích cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam

TRƯ NG

B GIÁO D C iVÀ ÀO T O
I H C KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH

ỒN H NG VÂN

PHÂN TÍCH C NH TRANH
TRONG H

TH NG NGÂN HÀNG
VI T NAM

LU N VĂN TH C SĨ KINH T

TP. H Chí Minh - Năm 2009


TRƯ NG

ii
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH

---------------

ỒN H NG VÂN

PHÂN TÍCH C NH TRANH
TRONG H

TH NG NGÂN HÀNG
VI T NAM

Chuyên ngành: Kinh t Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60.31.12

LU N VĂN TH C SĨ KINH T

NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C:
TS. TRƯƠNG QUANG THÔNG

TP. H Chí Minh - Năm 2009


i

L I CAM OAN
Tôi xin cam oan lu n văn này do chính tơi nghiên c u và th c hi n. Các s
li u và thông tin s d ng trong lu n văn này

u có ngu n g c trung th c và ư c

phép công b .
Thành ph H Chí Minh - năm 2009

ồn H ng Vân


ii

DANH M C CH

NHTM

VI T T T

: Ngân hàng thương m i

NHTMCP : Ngân hàng thương m i C ph n
NHTMQD : Ngân hàng thương m i Qu c doanh
NHNN

: Ngân hàng Nhà nư c

NHTW

: Ngân hàng Trung ương

NHNNg

: Ngân hàng Nư c ngoài

DNNVV

: Doanh nghi p nh và v a

UBCK

: y ban ch ng khoán

WTO

: T ch c thương m i th gi i

WB

: Ngân hàng th gi i

BIDV

: Ngân hàng

u tư và Phát Tri n Vi t Nam

Vietinbank : Ngân hàng Công thương Vi t Nam
VCB

: Ngân hàng Ngo i thương Vi t Nam (Vietcombank)

Agribank

: Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam

ACB

: Ngân hàng thương m i c ph n Á Châu

STB

: Ngân hàng thương m i c ph n Sài Gịn Thương Tín (Sacombank)

TCB

: Ngân hàng thương m i c ph n K thương Vi t Nam (Techcombank)

EIB

: Ngân hàng thương m i c ph n Xu t nh p kh u Vi t Nam (Eximbank)

TCTD

: T ch c tín d ng

DPRR

: D phòng r i ro


iii

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 1.1

Mơ hình 5 l c lư ng c nh tranh c a Michael Porter

Hình 1.2

Mơ hình l i th c nh tranh

DANH M C CÁC B NG

B ng 2.1

Quá trình chuy n

i và h i nh p c a Vi t Nam

B ng 2.2

S lư ng ngân hàng giai o n 1991 - 2009

B ng 2.3

Tăng trư ng tín d ng và ti n g i giai o n 2002 - 2008

B ng 2.4

Th ph n c a các NHTM trong h th ng ngân hàng Vi t Nam trong giai
o n 2002 - 2008

B ng 2.5

Quy

nh v v n pháp

nh

i v i NHTM

B ng 2.6

V n i u l và t ng tài s n năm 2007 và năm 2008

B ng 2.7

T l an toàn v n (CAR) giai o n 2005 - 2008

B ng 2.8

T l n x u (NPL) và d phòng r i ro tín d ng giai o n 2006 - 2008

B ng 2.9

T l chênh l ch lãi su t bình quân giai o n 2002 - 2008

B ng 2.10 T l thu nh p lãi c n biên (NIM) giai o n 2002 - 2008
B ng 2.11 T l ROA giai o n 2002 - 2008
B ng 2.12 T l ROE giai o n 2002 - 2008
B ng 2.13 T l tài s n sinh l i trên t ng tài s n giai o n 2002 - 2008
B ng 2.14 T l thu nh p ngoài lãi c n biên giai o n 2004 - 2008
B ng 2.15 Dư n cho vay trên t ng tài s n giai o n 2002 - 2008
B ng 2.16 T l thu nh p c n biên trư c các giao d ch

c bi t 2002 - 2008

B ng 2.17 Top 5 NHTM c a 5 nhóm s n ph m d ch v ngân hàng
B ng 2.18 Nhóm s n ph m d ch v ngân hàng ư c bình ch n c a NHTM
B ng 2.19 Các tiêu chí ư c ánh giá cao c a nhóm s n ph m d ch v NH
B ng 3.1

M t s ch tiêu ti n t và ho t

ng ngân hàng giai o n 2006 - 2010

B ng 3.2

Quy mô bình quân c a các ngân hàng năm 2008

B ng 3.3

Bi n

ng giá c phi u c a m t s ngân hàng gi a năm 2009


I

M CL C
L i cam oan................................................................................................................ i
Danh m c ch vi t t t ................................................................................................. ii
Danh m c các b ng và hình ....................................................................................... iii
L im

u .................................................................................................................. 1

CHƯƠNG 1: T NG QUAN V LÝ THUY T C NH TRANH..............................4
1.1

Lý lu n chung v c nh tranh ............................................................................4
1.1.1 Khái ni m c nh tranh ........................................................................................4

1.1.2 Năng l c c nh tranh ..........................................................................................5
1.1.3 L i th c nh tranh ..............................................................................................7
1.1.4

1.2

c thù trong c nh tranh c a ngân hàng thương m i ...................................8

Các nhân t tác

ng

n năng l c c nh tranh c a ngân hàng thương m i...10

1.2.1 Các nhân t bên ngoài ngân hàng thương m i .........................................10
1.2.1.1 C u

i v i các d ch v ngân hàng .....................................................10

1.2.1.2 S phát tri n c a các ngành liên quan .................................................11
1.2.1.3 Nh ng y u t c a môi trư ng kinh t vĩ mơ ......................................12
1.2.1.4 Vai trị c a Nhà nư c .............................................................................12
1.2.2 Các nhân t bên trong n i b ngân hàng thương m i...............................13
1.2.2.1 Năng l c tài chính..................................................................................13
1.2.2.2 Năng l c v cơng ngh ..........................................................................14
1.2.2.3 Ngu n nhân l c ......................................................................................15
1.2.2.4 Năng l c qu n lý và cơ c u t ch c ....................................................16
1.2.2.5 H th ng kênh phân ph i và m c
1.3

a d ng hóa các d ch v ........17

Các mơ hình phân tích ánh giá c nh tranh ...................................................17
1.3.1 Mơ hình 5 l c lư ng c nh tranh c a Michael Porter................................17
1.3.1.1 Nguy cơ xâm nh p t các

i th ti m năng...................................18

1.3.1.2 Áp l c c nh tranh c a các

i th hi n t i trong ngành ..................19

1.3.1.3 Áp l c t các s n ph m thay th .....................................................20
1.3.1.4 Áp l c t phía khách hàng...............................................................21


II

1.3.1.5 Áp l c c a nhà cung ng.................................................................22
1.3.2 Mô hình l i th c nh tranh .......................................................................23
1.3.2.1 Năng l c c nh tranh ..............................................................................23
1.3.2.2 L i th c nh tranh ..................................................................................24
1.3.2.3 Bi u hi n l i th c nh tranh..................................................................25
1.3.2.4 V th c nh tranh ....................................................................................27
K T LU N CHƯƠNG 1 ...................................................................................28
CHƯƠNG 2: TH C TR NG C NH TRANH TRONG H

TH NG NGÂN

HÀNG VI T NAM...................................................................................................29

2.1

Quá trình thành l p và phát tri n h th ng ngân hàng Vi t Nam ..................29
2.1.1 S ra

i c a h th ng ngân hàng Vi t Nam............................................29

2.1.2 H th ng ngân hàng Vi t Nam trong th i kỳ h i nh p kinh t ................32
2.1.2.1 Nh ng cam k t c a Vi t Nam liên quan lĩnh v c ngân hàng trong
àm phán gia nh p WTO ......................................................................32
2.1.2.2 Phân tích SWOT cho ngân hàng Vi t Nam nói chung .....................36
2.2

Phân tích c nh tranh trong h th ng ngân hàng Vi t Nam ............................41
2.2.1 Nhóm Ngân hàng thương m i Qu c doanh..............................................44
2.2.2 Nhóm Ngân hàng thương m i C ph n....................................................47
2.2.3 Phân tích c nh tranh gi a nhóm Ngân hàng thương m i Qu c doanh và
nhóm Ngân hàng thương m i C ph n.....................................................49
2.2.3.1 Th ph n ..................................................................................................49
2.2.3.2 Ti m l c v v n .....................................................................................49
2.2.3.3 Ch t lư ng tài s n có .............................................................................51
2.2.3.4 M c sinh l i ...........................................................................................53
2.2.3.5 S n ph m d ch v ngân hàng ...............................................................59
2.2.4 Nhóm Ngân hàng nư c ngoài, liên doanh và các t ch c tài chính khác 63
K T LU N CHƯƠNG 2 ...................................................................................65

CHƯƠNG 3: GI I PHÁP NÂNG CAO NĂNG L C C NH TRANH C A CÁC
NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM ...........................................................66

III

3.1

nh hư ng chi n lư c phát tri n n n kinh t và h th ng ngân hàng thương
m i Vi t Nam

n năm 2020 .........................................................................66

3.1.1

nh hư ng phát tri n n n kinh t Vi t Nam

n năm 2020 ...................66

3.1.2

nh hư ng chi n lư c phát tri n h th ng ngân hàng thương m i

n

năm 2020 ..................................................................................................68
3.2

Các g i ý chính sách

c p vĩ mơ ..................................................................69

3.3

Các gi i pháp

vi mô.........................................................................71

c p

3.3.1 Tăng cư ng năng l c tài chính .................................................................71
3.3.1.1 Tăng v n i u l ....................................................................................71
3.3.1.2 Nâng cao ch t lư ng tài s n có ............................................................74
3.3.1.3 Nâng cao m c sinh l i ..........................................................................77
3.3.2 Nâng cao năng l c công ngh ..................................................................77
3.3.3 Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c .......................................................79
3.3.4 Nâng cao năng l c qu n lý và cơ c u t ch c ..........................................80
3.3.5 Nâng cao ch t lư ng và a d ng hóa s n ph m .......................................81
3.3.6 Nâng cao ch t lư ng ph c v khách hàng................................................82
K T LU N CHƯƠNG 3 ...................................................................................84
K T LU N ...............................................................................................................85
Tài li u tham kh o..................................................................................................... iv


1

L IM
1.

Lý do ch n

U

tài

Trong n n kinh t hàng hóa nhi u thành ph n, các t ch c kinh t , các cá
nhân ho t

ng kinh doanh trong nhi u ngành ngh , lĩnh v c khác nhau. Trong ó,

s phát tri n c a ngành ngân hàng là m t óng góp khơng th thi u
t th trư ng hi n nay. N n kinh t ch có th phát tri n v i t c

i v i n n kinh

cao n u có m t h

th ng ngân hàng l n m nh.
Khi n n kinh t th trư ng phát tri n, tính c nh tranh gi a các

nh ch tài

chính trung gian ngày càng di n ra m nh hơn, h c nh tranh b ng nhi u hình th c
như a d ng hóa s n ph m, d ch v ngân hàng nh m thu hút khách hàng v phía h .
Rõ ràng, thành cơng c a ngân hàng hồn tồn ph thu c vào năng l c trong vi c
xác

nh các s n ph m, d ch v tài chính mà xã h i ang có nhu c u; th c hi n m t

cách hi u qu và bán chúng t i m t m c giá c nh tranh.
tài: “Phân tích c nh tranh trong h th ng ngân hàng thương m i Vi t
Nam” nh m nghiên c u th c tr ng c nh tranh gi a các NHTM Vi t Nam nh m ưa
ra m t s gi i pháp
2.

nâng cao năng l c c nh tranh c a các NHTM Vi t Nam.

M c tiêu nghiên c u
M c tiêu c a

NHTM Vi t Nam

tài là phân tích và ánh giá tình hình c nh tranh gi a các
t

ó

xu t m t s gi i pháp chung cho vi c nâng cao năng

l c c nh tranh c a các NHTM Vi t Nam, cũng như các hàm ý chính sách hư ng t i
m t mơi trư ng c nh tranh ngày càng bình

ng hơn trong h th ng ngân hàng Vi t

Nam
3.

i tư ng và ph m vi nghiên c u
i tư ng nghiên c u c a

tài là s c nh tranh gi a 4 NHTM Qu c doanh

và 4 NHTM C ph n trong lĩnh v c ngân hàng, so sánh th c tr ng ho t
như ưa ra các gi i pháp thúc

ng cũng

y, nâng cao năng l c c nh tranh cho các NHTM

Vi t Nam nói chung.
Ph m vi nghiên c u c a lu n văn là các NHTM

Vi t Nam, trong ó t p

trung phân tích trư ng h p các NHTM Qu c doanh và NHTM C ph n.


2

4.

Phương pháp nghiên c u
Qua nh ng d li u ã có trong q trình ho t

nh ng ánh giá t ng quan c a tác gi

ng c a các NHTM, cùng v i

i v i các nhân t làm nh hư ng

n năng

l c c nh tranh c a các NHTM Vi t Nam ã giúp cho tác gi có nh ng phân tích và
ưa ra nh ng gi i pháp phù h p, vi c nghiên c u c a tác gi d a trên cơ s phương

pháp lu n ch nghĩa duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s

ng th i tác gi cũng ã

s d ng phương pháp t ng h p, th ng kê, phân tích và so sánh

t

ó ưa ra

nh ng gi i pháp nh m nâng cao năng l c c nh tranh c a các NHTM Vi t Nam.
D li u ư c thu th p t nh ng ngu n sau:
- T n i b NHTMQD như: ngân hàng Ngo i thương Vi t Nam (VCB), ngân
hàng

u tư và Phát tri n (BIDV), ngân hàng Công thương Vi t Nam (Vietin

Bank), ngân hàng Nông nghi p và phát tri n nông thôn (Agribank);
- T n i b NHTMCP như: ngân hàng Á Châu (ACB), ngân hàng Sài Gịn
Thương Tín (Sacombank), ngân hàng K thương Vi t Nam (Techcombank), ngân
hàng XNK Vi t Nam (Eximbank);
- T Internet: trang web c a NHNN Vi t Nam (www.sbv.gov.vn), trang web
c a Hi p h i Ngân hàng Vi t Nam (www.vnba.org.vn),...
- T t p chí ngành ngân hàng: t p chí tài chính ti n t , t p chí Ngân hàng, t p
chí cơng ngh ngân hàng,…
- Các t p chí kinh t khác, sách, báo,…
5.

Ý nghĩa c a

tài

V i vi c ánh giá th c tr ng c nh tranh gi a các NTHM Vi t Nam và tìm ra
nh ng y u t

nh hư ng

n năng l c c nh tranh s mang l i m t s ý nghĩa th c

ti n cho các NHTM Vi t Nam trong vi c xây d ng và c i thi n các y u t c n thi t
nâng cao năng l c c nh tranh trên cơ s phân tích, tìm hi u th c tr ng, xác
nh ng t n t i,

tài nêu lên nh ng gi i pháp nh m nâng cao năng l c c nh tranh

c a NHTM Vi t Nam.
6.

nh

N i dung
N i dung c a lu n văn g m ba ph n chính, v i k t c u như sau:


3

Chương 1: T ng quan v lý thuy t c nh tranh.
Chương 2: Th c tr ng c nh tranh trong h th ng ngân hàng Vi t Nam
Chương 3: Gi i pháp nâng cao năng l c c nh tranh c a các ngân hàng
thương m i Vi t Nam

4

CHƯƠNG 1: T NG QUAN V LÝ THUY T C NH TRANH
1.1

Lý lu n chung v c nh tranh

1.1.1 Khái ni m c nh tranh
C nh tranh là m t hi n tư ng g n li n v i kinh t th trư ng, khái ni m c nh
tranh ã xu t hi n trong quá trình hình thành và phát tri n s n xu t, trao

i hàng

hóa và phát tri n kinh t th trư ng.
C nh tranh xu t phát t hai i u ki n cơ b n là phân công lao

ng xã h i và

tính a nguyên ch th l i ích kinh t , i u này làm xu t hi n các cu c

u tranh

giành l i ích kinh t gi a ngư i s n xu t hàng hóa, cung c p d ch v và các t ch c
trung gian, th c hi n phân ph i l i các s n ph m hàng hóa, d ch v . Cu c
này d a trên s c m nh v tài chính, k thu t cơng ngh , ch t lư ng
ng, quy mô ho t

u tranh

i ngũ lao

ng c a t ng ch th . M c ích cu i cùng c a các ch th kinh

t trong quá trình c nh tranh là t i a hóa l i ích, v i ngư i s n xu t kinh doanh là
l i nhu n và v i ngư i tiêu dùng là ti n ích tiêu dùng.
Thu t ng “C nh tranh” ư c s d ng r t ph bi n hi n nay trong nhi u lĩnh
v c như kinh t , thương m i, lu t, chính tr , quân s , sinh thái, th thao; thư ng
xuyên ư c nh c t i trong sách báo chuyên môn, di n àn kinh t cũng như các
phương ti n thông tin

i chúng và ư c s quan tâm c a nhi u

góc

n có r t nhi u khái ni m khác nhau v “c nh tranh”, c th

khác nhau, d n

i tư ng, t nhi u

như sau:
- Theo P.Samuelson trong quy n Kinh t h c thì: “C nh tranh là s kình
ch gi a các doanh nghi p c nh tranh v i nhau

giành khách hàng, th trư ng”

- Theo Michael Porter thì: “C nh tranh là giành l y th ph n. B n ch t c a
c nh tranh là tìm ki m l i nhu n, là kho n l i nhu n cao hơn m c l i nhu n trung
bình mà doanh nghi p ang có. K t qu q trình c nh tranh là s bình qn hóa l i

nhu n trong ngành theo chi u hư ng c i thi n sâu d n
i.”

n h qu giá c có th gi m


5

- M t

nh nghĩa khác v c nh tranh như sau: “C nh tranh có th

nh nghĩa

như là m t kh năng c a doanh nghi p nh m áp ng và ch ng l i các

i th c nh

tranh trong cung c p s n ph m, d ch v m t cách lâu dài và có l i nhu n”.
Qua các

nh nghĩa trên có th ti p c n v c nh tranh như sau:

- M t là, c nh tranh là s ganh ua nh m l y ph n th ng c a nhi u ch th
cùng tham d .
- Hai là, m c ích tr c ti p c a c nh tranh là m t
mà các ch th

i tư ng c th nào ó

u mu n giành gi t (như khách hàng, th trư ng, d

án, s n

ph m,…); m c ích cu i cùng là tìm ki m l i nhu n cao.
- Ba là, c nh tranh di n ra trong môi trư ng c th và có nh ng qui

nh

chung mà các ch th tham gia ph i tuân th (như i u ki n pháp lý, thông l kinh
doanh,

c i m s n ph m,…)
- B n là, trong quá trình c nh tranh các ch th tham gia ư c quy n s

d ng nh ng công c khác nhau (như s n ph m, chính sách giá, phân ph i, chiêu
th ,…)
Tóm l i, trong n n kinh t th trư ng, nơi mà xu t hi n quan h cung c u,
c nh tranh là vi c

u tranh ho c giành gi t t m t s

i th v khách hàng, th

ph n hay ngu n l c c a các doanh nghi p. Tuy nhiên, b n ch t c a c nh tranh ngày
nay không ph i tiêu di t

i th mà chính là doanh nghi p ph i t o ra và mang l i

cho khách hàng nh ng giá tr gia tăng cao hơn ho c m i l hơn

l a ch n mình mà khơng

nv i

i th

h có th

i th c nh tranh.

1.1.2 Năng l c c nh tranh
Trong quá trình nghiên c u v c nh tranh, ngư i ta ã s d ng khái ni m
năng l c c nh tranh. Năng l c c nh tranh ư c xem xét

các góc

khác nhau như

năng l c c nh tranh qu c gia, năng l c c nh tranh doanh nghi p, năng l c c nh
tranh c a s n ph m và d ch v ,…

lu n văn này, s ch y u

c p

n năng l c

c nh tranh c a doanh nghi p.
Năng l c c nh tranh là kh năng t n t i trong kinh doanh và

t ư cm ts

k t qu mong mu n dư i d ng l i nhu n, giá c , l i t c ho c ch t lư ng các s n


6

ph m cũng như năng l c c a nó

khai thác các cơ h i th trư ng hi n t i và làm

n y sinh th trư ng m i.
Năng l c c nh tranh c a doanh nghi p là th hi n th c l c và l i th c a
doanh nghi p so v i
khách hàng

i th c nh tranh trong vi c tho mãn t t nh t các òi h i c a

thu l i ngày càng cao hơn. Như v y, năng l c c nh tranh c a doanh

nghi p trư c h t ph i ư c t o ra t th c l c c a doanh nghi p.
n i hàm c a m i doanh nghi p, không ch

ây là các y u t

ư c tính b ng các tiêu chí v cơng ngh ,

tài chính, nhân l c, t ch c qu n tr doanh nghi p,… m t cách riêng bi t mà c n
ánh giá, so sánh v i các

i tác c nh tranh trong ho t

ng trên cùng m t lĩnh v c,

cùng m t th trư ng. S là vô nghĩa n u nh ng i m m nh và i m y u bên trong
doanh nghi p ư c ánh giá không thông qua vi c so sánh m t cách tương ng v i
các

i tác c nh tranh. Trên cơ s các so sánh ó, mu n t o nên năng l c c nh

tranh, òi h i doanh nghi p ph i t o ra và có ư c các l i th c nh tranh cho riêng
mình. Nh l i th này, doanh nghi p có th tho mãn t t hơn các òi h i c a khách
hàng m c tiêu cũng như lôi kéo ư c khách hàng c a

i tác c nh tranh.

Có quan i m cho r ng, năng l c c nh tranh c a doanh nghi p g n li n v i
ưu th c a s n ph m mà doanh nghi p ưa ra th trư ng. Có quan i m g n năng
l c c nh tranh c a doanh nghi p v i th ph n mà nó n m gi , cũng có quan i m
ng nh t c a doanh nghi p v i hi u qu s n xu t kinh doanh,…
Tuy nhiên, n u ch d a vào th c l c và l i th c a mình thì chưa
trong i u ki n tồn c u hóa kinh t , l i th bên ngồi ơi khi là y u t quy t

,b i
nh.

Th c t ch ng minh m t s doanh nghi p r t nh , khơng có l i th n i t i, th c l c
bên trong y u nhưng v n t n t i và phát tri n trong m t th gi i c nh tranh kh c li t
như hi n nay.
Như v y, “năng l c c nh tranh c a doanh nghi p là vi c khai thác, s d ng

th c l c và l i th bên trong, bên ngoài nh m t o ra nh ng s n ph m - d ch v h p
d n ngư i tiêu dùng
c i ti n v trí so v i các

t n t i và phát tri n, thu ư c l i nhu n ngày càng cao và
i th c nh tranh trên th trư ng ”.


7

Th c t cho th y, không m t doanh nghi p nào có kh năng th a mãn

y

t t c nh ng yêu c u c a khách hàng. Thư ng thì doanh nghi p có l i th v m t
này và có h n ch v m t khác. V n

cơ b n là, doanh nghi p ph i nh n bi t ư c

i u này và c g ng phát huy t t nh ng i m m nh mà mình ang có

áp ng t t

nh t nh ng òi h i c a khách hàng. Nh ng i m m nh và i m y u bên trong m t
doanh nghi p ư c bi u hi n thông qua các lĩnh v c ho t

ng ch y u c a doanh

nghi p như marketing, tài chính, s n xu t, nhân s , công ngh , qu n tr , h th ng
thông tin,…

Do ó, năng l c c nh tranh th hi n

vi c làm t t hơn so v i các

i th v :

- Các ch tiêu

nh lư ng: doanh thu; th ph n; kh năng sinh l i.

- Các ch tiêu

nh tính: ch t lư ng s n ph m; kh năng áp ng các yêu c u

c a khách hàng; thương hi u, uy tín, hình nh;

c bi t, s sáng t o s n ph m là

nh ng khía c nh r t quan tr ng c a q trình c nh tranh.
Tóm l i, chúng ta có th th y, khái ni m năng l c c nh tranh là m t khái ni m
ng, ư c c u thành b i nhi u y u t và ch u s tác

ng c a c môi trư ng vi mô

và vĩ mô. M t s n ph m có th năm nay ư c ánh giá là có năng l c c nh tranh,
nhưng năm sau, ho c năm sau n a l i khơng cịn kh năng c nh tranh n u không
gi

ư c các y u t l i th .

1.1.3 L i th c nh tranh
Theo Michael Porter, l i th c nh tranh là giá tr mà doanh nghi p mang
cho khách hàng, giá tr
s n sàng

ó vư t q chi phí dùng

tr , và ngăn tr vi c

n

t o ra nó. Giá tr mà khách hàng

ngh nh ng m c giá th p hơn c a

nh ng l i ích tương ương hay cung c p nh ng l i ích

i th cho

c nh t hơn là phát sinh

m t giá cao hơn.
Khi nói

n l i th c nh tranh, là nói

qu c gia ang có và có th có, so v i các

n l i th mà m t doanh nghi p, m t
i th c nh tranh c a h . L i th c nh

tranh là m t khái ni m v a có tính vi mơ (cho doanh nghi p), v a có tính vĩ mơ (
c p qu c gia).


8

Khi m t doanh nghi p có ư c l i th c nh tranh, doanh nghi p ó s có cái
mà các

i th khác khơng có, nghĩa là doanh nghi p ho t

ho c làm ư c nh ng vi c mà các

ng t t hơn

i th ,

i th khác không th làm ư c. L i th c nh

tranh là nhân t c n thi t cho s thành công và t n t i lâu dài c a doanh nghi p.
i u quan tr ng

i v i b t kỳ m t t ch c kinh doanh nào là xây d ng cho mình

m t l i th c nh tranh b n v ng. L i th c nh tranh b n v ng có nghĩa là doanh
nghi p ph i liên t c cung c p cho th trư ng m t giá tr

c bi t mà khơng có

i

th c nh tranh nào có th cung c p ư c. Tuy nhiên i u này thư ng r t d b xói
mịn b i nh ng hành
1.1.4

ng b t chư c c a

i th .

c thù trong c nh tranh c a ngân hàng thương m i
Ngân hàng cũng gi ng như b t c lo i hình cơng ty nào

u ph i

im tv i

c nh tranh, các ngân hàng thương m i không ch b áp l c c nh tranh t các ngân
hàng thương m i mà còn t t t c các t ch c tín d ng khác ang ho t
doanh trên thương trư ng, v i m c tiêu là

ng kinh

dành khách hàng, nh m tăng th ph n

tín d ng cũng như m r ng cung ng các s n ph m d ch v ngân hàng cho n n kinh
t . Tuy v y, so v i s c nh tranh c a các t ch c tín d ng khác c nh tranh gi a các
ngân hàng thương m i có nh ng

c thù như sau:

- C nh tranh ph i tuân th theo pháp lu t, không th c nh tranh b ng m i giá,
b t ch p m i th

o n: Kinh doanh ti n t là lĩnh v c h t s c nh y c m, ch u tác

ng b i r t nhi u nhân t v kinh t , chính tr , xã h i, tâm lý, truy n th ng, văn
hóa,… m i m t nhân t này có s thay
nhanh chóng và m nh m

i dù là nh nh t cũng có tác

ng r t

n mơi trư ng kinh doanh chung. Ví d ch là m t tin

n th i dù là th t thi t cũng có th gây ra cơn ch n

ng r t l n v tâm lý, th m chí

e d a s t n vong c a h th ng các t ch c tín d ng. M t ngân hàng ho t

ng

kém thanh kho n cũng có th tr thành gánh n ng cho các ngân hàng khác và dân
chúng trên

a bàn. Vì v y trong kinh doanh vi c c nh tranh là

t ng bư c m

r ng khách hàng, m r ng th ph n, nhưng cũng không th c nh tranh b ng m i giá,
s d ng m i th

o n, b t ch p pháp lu t

thôn tính

th là các ngân hàng thương m i khác b suy y u d n

i th c a mình, b i vì
ns p

, thì nh ng h u qu

i


9

mang l i thư ng là r t l n, th m chí d n
tác

n

v ln chính ngân hàng mình do

ng dây chuy n.
- C nh tranh nhưng luôn ph i h p tác v i nhau: Ho t

ngân hàng có liên quan

n t t c các t ch c kinh t , chính tr , xã h i,

nhân thơng qua các ho t

ng huy

lo i hình d ch v tài chính khác,
ngân hàng cũng

ng kinh doanh c a
n t ng cá

ng ti n g i ti t ki m, cho vay cũng như các

ng th i trong ho t

u m tài kho n cho nhau

ng kinh doanh c a mình các

cùng ph c v các khách hàng chung.

Chính vì th n u như m t ngân hàng khó khăn trong thanh kho n, có nguy cơ
thì t t y u s tác

ng dây chuy n

n g n như t t c các ngân hàng thương m i

khác. Không nh ng th các t ch c tài chính phi ngân hàng cũng s b
lây lan.

v

nh hư ng

ây là i u mà các ngân hàng thương m i không bao gi mong mu n. Vì

th , trong ho t

ng kinh doanh các ngân hàng luôn ph i c nh tranh l n nhau

dành l i th ph n, nhưng luôn ph i h p tác v i nhau, nh m hư ng t i m t môi
trư ng c nh tranh lành m nh

tránh r i ro h th ng.

- C nh tranh trong s giám sát ch t ch c a ngân hàng Nhà nư c: Do ho t
ng c a các ngân hàng có liên quan
kinh t xã h i, cho nên
có nguy cơ

n t t c các ch th ,

tránh s ho t

n m i m t ho t

ng

ng các ngân hàng thương m i m o hi m

v h th ng. Vì v y ngân hàng Nhà nư c

trư ng này và ưa ra h th ng c nh báo s m

u giám sát ch t ch th

phòng ng a r i ro. Th c ti n s

c nh tranh c a các ngân hàng không gi ng các lo i hình kinh doanh khác.
- C nh tranh không gi i h n ph m vi qu c gia: Ho t
thương m i liên quan
có liên quan

ng c a các ngân hàng

n lưu chuy n ti n t , không ch trong ph m vi m t nư c, mà

n nhi u nư c

h tr cho các ho t

ng kinh t

i ngo i, do v y

kinh doanh trong h th ng ngân hàng ph i ch u nhi u y u t trong nư c và qu c t

như: Môi trư ng pháp lu t, t p quán kinh doanh trong nư c, các thông l qu c t ,…
c bi t là s chi ph i m nh m c a cơ s tài chính, trong ó cơng ngh thơng tin
óng vai trị c c kỳ quan tr ng, có tính ch t quy t
doanh c a các ngân hàng này.

nh

i v i ho t

ng kinh


10

1.2

Các nhân t tác

ng

n năng l c c nh tranh c a ngân hàng thương m i

1.2.1 Các nhân t bên ngoài ngân hàng thương m i
1.2.1.1C u

i v i các d ch v ngân hàng

ây là y u t có tác

ng r t l n

n s phát tri n c a ngân hàng. Thông qua

nhu c u c a khách hàng, ngân hàng có th t n d ng ư c l i th theo quy mô, t
c i thi n các ho t

ó

ng kinh doanh và d ch v c a mình. Nhu c u khách hàng cịn

có th g i m cho ngân hàng
Các lo i hình này có th

phát tri n các lo i hình s n ph m và d ch v m i.

ư c phát tri n r ng rãi ra th trư ng bên ngồi và khi ó

ngân hàng ưa ra d ch v trư c tiên s có ư c l i th c nh tranh.
Khách hàng c a các ngân hàng h u như là toàn b các t ch c, doanh nghi p
và ph n l n dân cư. Vì th c u
vi c ánh giá v c u

i v i các d ch v ngân hàng cũng a d ng, cho nên

i v i các d ch v ngân hàng cũng h t s c ph c t p, th hi n

nh ng khía c nh sau:
C u trúc c a c u trong nư c

i v i các d ch v chính c a ngân hàng là:

D ch v nh n g i, d ch v cho vay, d ch v trung gian thanh toán, d ch v mua bán
ngo i t .
C u trúc c a c u th hi n
quy mô,

các phân o n c u

i v i t ng lo i hình d ch v ;

c i m nhu c u c a khách hàng trên t ng phân o n ó.

- Quy mơ c a các phân o n v c u
nh m c
-

u tư và

i v i các d ch v ngân hàng s quy t

i m i c a các ngân hàng.

c i m nhu c u c a khách hàng ph n ánh m c

ph c t p, m c

òi

h i cao hay th p. Kh năng n y sinh nhu c u m i c a khách hàng là ch tiêu
quan tr ng tác

nh

ng

n s phát tri n s n ph m m i c a các ngân hàng và

ó t o ư c l i th c nh tranh.

Quy mô c a t ng c u, t c
c u là y u t kích thích

tăng trư ng cũng như m c

b o hoà c a

u tư và thu hút các thành viên m i tham gia vào th

trư ng.
Các ch tiêu ph n ánh quy mô c a c u th hi n:


11

- T ng nhu c u v n tài tr cho các ho t

ng s n xu t kinh doanh c a toàn

b n n kinh t .
- Nhu c u s d ng các d ch v thanh toán trong và ngoài nư c.
- T c

tăng trư ng c a c u càng cao thì các ngân hàng càng có

u tư hơn. Cịn t c
u tư và

ng cơ

b o hồ càng cao thì các ngân hàng b s c ép ph i

i m i nhi u hơn.

Cơ ch chuy n

i c u trong nư c thành c u qu c t và ngư c l i cũng

là y u t r t c n thi t khi ánh giá v c u. Nhu c u

i v i s n ph m d ch v có kh

năng di chuy n r t cao cùng v i s di chuy n c a các lu ng v n qu c t , các ho t
ng thanh toán qu c t làm cho c u trong nư c và c u qu c t có m i liên h m t
thi t.

i u này d n

n ngân hàng trong nư c s m t i l i th c nh tranh trư c các

NHNNg v n ã quen v i nh ng nhu c u m i, s n ph m m i. Cho nên vi c nghiên
c u cơ ch chuy n

i c u giúp các ngân hàng trong nư c ch

ng kh c ph c b t

l i và phát huy nh ng l i th c a mình.
1.2.1.2 S phát tri n c a các ngành liên quan
Nh ng ngành có m i quan h ph tr và liên quan m t thi t như: các cơng ty
tài chính, các cơng ty ch ng khốn, th trư ng ti n t , các công ty b o hi m, các qu
u tư, công ty mua bán n , trung tâm giao d ch
Ngành cung c p

a c,…

u vào cho ngân hàng như: ngành bưu chính vi n thơng,

ngành cơng ngh thơng tin, các cơ quan ki m tốn,…
S phát tri n c a các ngành liên quan và ph tr trên có tác
v a là áp l c, v a là cơ h i

ng tr c ti p,

n s phát tri n c a lĩnh v c ngân hàng, c th như

sau:
- Các

nh ch tài chính khác phát tri n t o áp l c bu c ngân hàng phát

tri n.

ng th i cũng t o cơ h i h p tác nghiên c u, tri n khai nh ng ng

d ng công ngh m i, t o ra nh ng kênh huy
ngân hàng, t o i u ki n a d ng hóa danh m c
trư ng, r i ro thanh kho n.

ng v n và

u tư m i cho

u tư, gi m thi u r i ro th


12

- Ngành bưu chính vi n thơng, cơng ngh thơng tin phát tri n s giúp ngân
hàng c i ti n,

i m i làm gi m chi phí giao d ch, hay làm khác bi t hóa s n

ph m, d ch v .
- D ch v ki m toán phát tri n giúp ngân hàng ánh giá chính xác hơn v
năng l c tài chính c a khách hàng, gi m thi u r i ro tín d ng.
1.2.1.3 Nh ng y u t c a môi trư ng kinh t vĩ mô
Ngân hàng là m t ngành ch a
l i c a môi trư ng kinh t vĩ mô

ng r t nhi u r i ro. M i m t bi n

u có th

nh hư ng

c a m t ngân hàng. Khi n n kinh t phát tri n n
ch s v l m phát, lãi su t, t giá n

n ho t

nh, t c

ng b t

ng bình thư ng

tăng trư ng cao, các

nh s là i u ki n thu n l i cho s phát tri n

c a h th ng ngân hàng và ngư c l i s khơng thu n l i.
1.2.1.4 Vai trị c a Nhà nư c
i v i lĩnh v c ngân hàng, vai trò c a Nhà nư c là m t y u t mang tính
ch t xúc tác r t quan tr ng. Vai trò c a Nhà nư c th hi n
- S

y

, tính

các chính sách liên quan

ng b và hi u l c thi hành c a các quy
n ho t

- Năng l c và hi u qu ho t
hành ho t

nh ng n i dung sau:
nh pháp lu t,

ng ngân hàng.
ng c a NHNN trong vai trò giám sát và i u

ng c a h th ng NHTM. Do nh ng m i liên k t ch t ch c a toàn b

h th ng NHTM, s

v c a m t ngân hàng thư ng gây ra h u qu r t to l n và

có kh năng gây ra hi u ng lan truy n lên tồn h th ng. Vì th , ho t

ng c a các

NHTM ph i ch u s qu n lý và giám sát h t s c ch t ch c a chính ph và NHNN.
- Vai trị c a Nhà nư c v i tư cách là ch s h u, con n và ch n l n nh t
c a các NHTM.
- Nhà nư c có nh ng chính sách tác
kinh t vĩ mơ,

n cung, c u,

ns

n

nh

n các i u ki n nhân t s n xu t, các ngành liên quan và ph tr

c a ngành ngân hàng
hàng.

ng

t o thu n l i hay kìm hãm s phát tri n c a ngành ngân


13

1.2.2 Các nhân t bên trong n i b ngân hàng thương m i
1.2.2.1Năng l c tài chính
Năng l c tài chính là thư c o s c m nh c a m t ngân hàng t i th i i m
nh t

nh.
Năng l c tài chính ư c th hi n qua các ch tiêu sau ây:
M c

an toàn v n và kh năng huy

- Ngu n l c quan tr ng nh t quy t

ng v n

nh kh năng c nh tranh c a m t ngân

hàng là ti m l c v v n, th hi n qua các ch tiêu như: quy mô v n ch s h u, h
s an toàn v n (Capital Adequacy Ratio - CAR). Ti m l c v v n ch s h u ph n
ánh s c m nh tài chính và kh năng ch ng

r i ro c a ngân hàng ó.

- Theo hi p ư c Basel I ư c tho hi p gi a các NHTW c a 10 qu c gia,
m t NHTM có CAR = V n t có/T ng tài s n có r i ro >= 8%, ư c coi là ngân
hàng có

an tồn.

Kh năng cơ c u l i v n và huy

ng thêm v n cũng nói lên ti m l c v v n

c a m t ngân hàng.
Ch t lư ng tài s n có
Ch t lư ng tài s n có ư c ánh giá qua các ch tiêu như: t l n x u trên
t ng tài s n, m c

l p d phòng và kh năng x lý n quá h n, m c

t p trung

và a d ng hóa c a danh m c tín d ng, r i ro tín d ng,…
M c sinh l i
- M c sinh l i là ch tiêu ph n ánh k t qu ho t

ng, cũng như ph n ánh

m t ph n k t qu c nh tranh c a ngân hàng.
- M c sinh l i ư c ánh giá thông qua các ch tiêu như: giá tr tuy t
l i nhu n sau thu ; t c

ic a

tăng trư ng l i nhu n, cơ c u c a l i nhu n, t su t l i

nhu n trên v n ch s h u (ROE); t su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA),…
Kh năng thanh kho n
ư c th hi n qua các ch tiêu như: kh năng thanh toán nhanh, kh năng
qu n lý r i ro thanh kho n c a các NHTM.


14

Theo i u 12 c a quy t
vi c ban hành “Quy

nh s 457/2005/Q -NHNN ngày 19/04/2005, v

nh v các t l b o

m an toàn trong ho t

ng c a các t

ch c tín d ng”:
“T ch c tín d ng ph i thư ng xuyên
v i t ng lo i ti n

m b o t l v kh năng chi tr

i

ng, vàng như sau:

1. T l t i thi u 25% gi a giá tr các tài s n “Có” có th thanh tốn ngay
và các tài s n “N ” s

n h n thanh toán trong th i gian 1 tháng ti p theo.

2. T l t i thi u b ng 1 gi a t ng tài s n “Có” có th thanh tốn ngay
trong kho ng th i gian 7 ngày làm vi c ti p theo và t ng tài s n “N ” ph i thanh
toán trong kho ng th i gian 7 ngày làm vi c ti p theo”.
1.2.2.2 Năng l c v cơng ngh
Cơng ngh
m t ngân hàng,

óng vai trị quan tr ng trong vi c t o ra l i th c nh tranh c a
c bi t là công ngh thông tin cũng là thành ph n r t quan tr ng.

Peter Rose vi t: “H th ng ngân hàng hi n

ngành c a chi phí c

i càng ngày càng gi ng v i m t

nh. Ngân hàng mu n duy trì l i nhu n và kh năng c nh

tranh ph i m r ng ho t

ng, thư ng b ng cách giành ưu th

hàng nh v n khơng có kh năng theo k p nh ng thay
thì các máy móc ngày càng

i v cơng ngh ”. Theo ông,

m nh n thêm nhi u công vi c, các thi t b t

ng n th i gian tác nghi p, tăng m c

chính xác và ti n l i cho các ho t

v c a ngân hàng. Như v y, vi c áp d ng các thi t b vi tính, i n t
l n các chi phí bi n

i v i các ngân

i (như nhân công) thành chi phí c

ng rút
ng, d ch

ang bi n ph n

nh (như chi phí

mua,

b o dư ng, kh u hao máy móc thi t b ).
Năng l c công ngh bao g m: h th ng thanh toán i n t , h th ng ngân
hàng bán l , máy rút ti n t

ng ATM, h th ng báo cáo r i ro,… ư c ph n ánh

thông qua các ch tiêu như: s lư ng và trình
lư ng và tính n
m t,

nhân l c trong lĩnh v c này; dung

nh c a ư ng truy n; các quy

nh pháp lý liên quan

n các giao d ch i n t ; các chi phí s d ng cơng ngh ; trình

cơng ngh thơng tin; s lư ng máy tính trên

nb o
s d ng

u ngư i. Năng l c công ngh không


15

nh ng th hi n

s lư ng, ch t lư ng cơng ngh hi n t i mà cịn bao g m kh năng

i m i công ngh hi n t i v m t k thu t và kinh t .
Nh ng ti n b c a công ngh

ã h tr ngân hàng x lý công vi c nhanh

hơn, t o i u ki n thu n l i hơn trong thu hút và áp ng các nhu c u khách hàng
ng th i giúp cho NHTM gi m ư c chi phí kinh doanh, nâng cao v th c nh
tranh. Vì th các NHTM ang ngày càng gia tăng
phương ti n hi n

i

u tư vào các trang thi t b và

d n thay th nh ng thao tác nghi p v th công.

1.2.2.3 Ngu n nhân l c
Y u t con ngư i v n có vai trị quan tr ng và mang tính quy t
ho t

ng kinh doanh c a NHTM. S phát tri n cơng ngh

có ư c nh ng bư c i dài trong

nh trong

ã giúp cho các NHTM

t phá nâng cao ch t lư ng d ch v , áp ng

ngày càng t t hơn các nhu c u c a khách hàng, ph c v t t hơn cho công tác th ng
kê, phân tích hi u qu các ho t

ng kinh doanh, nhưng nh ng ti n b c a công

ngh ch có th phát huy, t o ra nh ng l i th vư t tr i khi có s qu n lý và ki m
soát hi u qu c a con ngư i.
Do ó, b t kỳ m t doanh nghi p hay ngân hàng

u không th thi u ngu n

l c quan tr ng, ó là ngu n nhân l c. Nhân s c a m t ngân hàng là y u t mang
tính k t n i các ngu n l c c a ngân hàng, là cái g c c a m i c i ti n hay

i m i.

- Ngu n nhân l c trong lĩnh v c ngân hàng th hi n qua các ch tiêu như:
quy mơ ào t o hàng năm; trình

, k năng c a nhân viên m i; s lư ng các

chuyên viên ngân hàng; các nhà qu n lý giàu kinh nghi m, có trình

cao; các

chun viên nư c ngồi.
Năng l c c nh tranh c a ngu n năng l c c a ngân hàng th hi n

nh ng y u

t như:
- Trình

thành th o nghi p v , k năng c a nhân s là ch tiêu quan tr ng

th hi n ch t lư ng c a ngu n nhân l c.
t o.

ng cơ, ý th c ph n

u, tác phong làm vi c, kh năng h c t p và t

ào


16

- M c

cam k t g n bó là ch tiêu quan tr ng ph n ánh l i th c nh tranh

c a ngân hàng.
Ngân hàng òi h i nhân s ph i có trình
qua th i gian.

cao và kinh nghi m ư c tích lũy

ng th i quá trình tuy n d ng và ào t o m t chuyên viên cũng t n

kém v th i gian và cơng s c. Như v y, ngân hàng có t c

lưu chuy n nhân viên

cao s m t i l i th c nh tranh v ngu n nhân l c. Cho nên, ngân hàng c n có
chính sách nhân s , chính sách tuy n d ng t t

duy trì

i ngũ nhân s có ch t

lư ng cao. Cơ ch thù lao là m t ch tiêu quan tr ng và hi u qu

th c hi n t t

chính sách này thơng qua các ch tiêu như m c lương bình quân, các ch

lương

thư ng.
1.2.2.4 Năng l c qu n lý và cơ c u t ch c
Năng l c qu n lý ph n ánh năng l c i u hành c a h i

giám

c và quy t

ng qu n tr , ban

nh hi u qu s d ng các ngu n l c c a m t ngân hàng. N u

khơng có năng l c qu n lý, có nghĩa là khơng có kh năng ưa ra nh ng chính sách,
chi n lư c h p lý, thích ng v i nh ng bi n

i c a th trư ng, s làm lãng phí các

ngu n l c và làm y u i năng l c c nh tranh c a ngân hàng ó. Năng l c qu n lý
ư c ánh giá thông qua:
- M c
giám

chi ph i và kh năng giám sát c a h i

ng qu n tr

i v i ban

c.

- M c tiêu,

ng cơ, m c

cam k t c a h i

ng qu n tr và ban giám

c

i v i vi c duy trì và nâng cao năng l c c nh tranh.
- Ch t lư ng chính sách và quy trình kinh doanh, quy trình qu n lý r i ro,
ki m tốn n i b .
- Chính sách ti n lương và thu nh p

i v i ban giám

c.

Cơ c u t ch c là m t ch tiêu quan tr ng ph n ánh cơ ch phân b các
ngu n l c c a ngân hàng có phù h p v i quy mơ, trình
h pv i

qu n lý ngân hàng; phù

c trưng ngành và yêu c u c a th trư ng hay không.

Cơ c u t ch c c a m t ngân hàng th hi n

s phân chia các phòng ban

ch c năng, các b ph n tác nghi p, các ơn v tr c thu c.

17

Cơ c u t ch c có hi u qu t t ư c th hi n vào m c

ph i h p gi a các

phòng ban trong vi c th c hi n chi n lư c kinh doanh, các ho t
hàng ngày; kh năng thích nghi và thay

i cơ c u trư c s thay

ng nghi p v
i c a ngành, môi

trư ng vĩ mô,…
1.2.2.5 H th ng kênh phân ph i và m c

a d ng hóa các d ch v

H th ng kênh phân ph i là y u t quan tr ng trong ho t
c a ngân hàng, th hi n

ng kinh doanh

s lư ng các chi nhánh và ơn v tr c thu c, cũng như s

phân b các chi nhánh theo

a lý lãnh th . Trong i u ki n các d ch v truy n

th ng c a ngân hàng v n cịn phát tri n thì vai trị c a m t m ng lư i chi nhánh
r ng l n r t có ý nghĩa. Hi u qu c a m ng lư i r ng ư c ánh giá thông qua hi u
qu c a vi c qu n lý, giám sát ho t
nhánh

các vùng
M c

ng chi nhánh và tính h p lý trong phân b chi

a lý.

a d ng hóa các d ch v cung c p phù h p v i nhu c u th trư ng và

năng l c qu n lý c a ngân hàng s t o cho ngân hàng có l i th c nh tranh. S
d ng hóa các d ch v s t o cho ngân hàng phát tri n n
th nh quy mơ. Tuy nhiên, s

a

nh và có th phát huy l i

a d ng hóa các d ch v c n ph i ư c th c hi n

trong tương quan so v i các ngu n l c hi n có c a ngân hàng. N u tri n khai dàn
tr i quá m c các ngu n l c khi n cho ngân hàng kinh doanh không hi u qu .
1.3

Các mơ hình phân tích ánh giá c nh tranh

1.3.1 Mơ hình 5 l c lư ng c nh tranh c a Michael Porter
M t doanh nghi p mu n c nh tranh thành công trong ngành, nh t thi t ph i
tr l i ư c hai câu h i quan tr ng, ph i nh n ra khách hàng c n gì
th nào doanh nghi p có th ch ng

mình và làm

s c nh tranh.

Mu n v y, trư c h t doanh nghi p ph i t p trung vào phân tích mơi trư ng
ngành d a trên mơ hình năm l c lư ng c nh tranh c a Michael Porter. Vi c phân
tích này giúp cơng ty nh n ra nh ng cơ h i và thách th c, qua ó doanh nghi p bi t
mình nên

ng

v trí nào

i phó m t cách hi u qu v i năm l c lư ng c nh

tranh trong ngành. Năm l c lư ng này không ph i là y u t tĩnh, mà ngư c l i nó
v n

ng liên l c cùng v i các giai o n phát tri n c a ngành. T

ó s xác

nh