BDHSG TV

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Trường TH Ngọc Sơn
GABDHSG TV5

<b>TỪ GHÉP – TỪ LÁY</b>

I.Mục tiêu:

Củng cố nâng cao kiến thức về từ ghép- từ láy.
Biết xác định đúng từ ghép –từ láy.

II.Hoạt động dạy học:
1.Kiến thức cần nhớ:

Từ ghép: được tạo ra theo phương thức ghép
( quan hệ ngữ nghĩa)

Từ phức

Từ láy:được tạo ra theo phương thức láy: liên kết ngữ âm
(quan hệ về âm)

Phân biệt từ ghép- từ láy:

Từ ghép

Từ láy

A+ B = AB (nghĩa chung)

-2 tiếng trở lên có quan hệ về

nghĩa

VD:

sách vở

ăn ở

cây chanh

- Có 2 loại:

Ghép phân loại Ghép tổng hợp

VD:

xe đạp

xe máy

xe bò

(nghĩa

riêng,nghĩa cụ

thể để phân

loại)

-Quan hệ chính

phụ

Thuyền bè

Quần áo

Ăn ở

( nghĩa

chung:nghĩa

khái quát)

Ăn ở:sinh hoạt,

cư xử với nhau

-Quan hệ bình

đẳng

A --> A A' ( nghĩa khác A)

-2 tiếng trở lên có quan hệ về âm

xinh xắn

nho nhỏ

lao xao

-Có 2 loại:

Láy hoàn toàn

Láy bộ phận

Hồng hồng

Xinh xinh

Đo đỏ

Trăng trắng

-Láy âm:

Xinh xắn

-Láy vần:

Lang thang

*Chú ý:

Từ láy đặc biệt:

ầm ĩ

óc ách

ừng ực

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Trường TH Ngọc Sơn
GABDHSG TV5

-Phân biệt với

ghép tổng hợp;

tìm thêm 1 từ

thứ hai có yếu

tố đó xuất hiện

để đặt trong

nghĩa chung

*Chú ý:Từ ghép có âm lặp lại

ngẫu nhiên:

chùa chiền

đi đứng

chạy nhảy

Cần căn cứ vào nghĩa để xác định

không phải là từ láy

- sắc thái nghĩa:

giảm nhẹ

mạnh hơn

nghĩa riêng khác

2.Luyện tập:
Bài 1:

Các từ in đậm trong các đoạn văn
sau là từ ghép hay từ láy? Vì sao?

a. nhan dân ghi nhớ công ơn của
Chử Đồng Tử,lập đền thờ ở
nhiều nơi bên sơng Hồng. Cũng
từ đó hằng năm, suốt mấy
tháng mùa xuân,cả một vùng
bờ bãi sông Hồng lại nô nức
làm lễ, mở hội để tưởng nhớ
ông.

b. Dáng tre vươn mộc mạc,màu
tre tươi nhã nhặn.Rồi tre lớn
lên,cứng cáp,dẻo dai, vững
chắc.Tre trông thanh cao, giản
dị,chí khí như người.

Từ ghép:
Nhân dân
Bờ bãi

Vì:các tiếng có quan hệ về
nghĩa,hình thức âm thanh ngẫu
nhiên giống nhau

Từ ghép:
Dẻo dai
Chí khí

Bài 2:

Tìm các từ phức có trong đoạn văn
sau và sắp xếp vào 2 nhóm từ ghép, từ
láy:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Trường TH Ngọc Sơn
GABDHSG TV5

Giữa vườn lá xum xuê, xanh mướt,
cịn ướt đẫm sương đêm, có một bơng
hoa rập rờn trước gió. Màu hoa đỏ
thắm, cánh hoa mịn màng, khum
khum úp sát vào nhau như còn ngập
ngừng chưa muốn nở hết. Đóa hoa tỏa
hương thơm ngát.

Bài 3:

Gạch chân từ khơng thuộc nhóm
cấu tạo với các từ còn lại trong những
dãy từ sau:

a. nắng nơi,nóng nảy,nứt nẻ, nồng
nàn,nơm nớp

b. lạnh lẽo, lạnh lùng, lành
lạnh,lạnh tanh, lành lặn

c. đi đứng, mặt mũi, tóc tai,đứng
đắn ,rổ rá

d. lạnh tốt, lạnh giá, lạnh nhạt,
lạnh lẽo

e. ngay thẳng, ngay ngắn, ngay
thật,chân thật

f. thật lịng,thật thà,thành
thật,chân thật

3.Luyện tập ở nhà:

Tìm các từ ghép, từ láy có cùng
một tiếng đã cho và ghi vào ơ
thích hợp

Từ ghép Từ láy

GTH GPL

xum xuê
rập rờn
mịn màng
ngập ngừng

vườn lá xanh mướt

ướt đẫm
Sương đêm
bông hoa
đỏ thắm
cánh hoa
đóa hoa
thơm ngát

a. nắng nơi,nóng nảy,nứt nẻ, nồng
nàn,nơm nớp -->ghép

b. lạnh lẽo, lạnh lùng, lành
lạnh,lạnh tanh, lành lặn-->ghép
c .đi đứng, mặt mũi, tóc tai,đứng
đắn ,rổ rá -->láy

d. lạnh tốt, lạnh giá, lạnh nhạt,
lạnh lẽo-->láy

e. ngay thẳng, ngay ngắn, ngay
thật,chân thật-->láy

f. thật lòng,thật thà,thành thật,chân
thật -->lá

Tiếng Các từ

ghép

Các từ láy
Xấu

Cong
Vng
trịn

Xấu tính...
Cong vút...
...

...

Xấu xa...
Cong cong
...

...

</div>

<!--links-->