Bài giảng Lịch sử 7 bài 14: Ba lần kháng chiến chống xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

1


KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Chọn đáp án đúng trong các phương án sau:.
a.Nhà Nguyên xâm lược Chăm Pa và Đại Việt để:
A

B

C

Giải quyết tình hình khó
khăn trong nước.
Làm cầu nối thơn tính các
nước phía nam Trung Quốc.
Cướp bóc tài ngun.
Bạn thử lần
nữa
xem bạn
!
Chúc
mừng
!

Sai rồi !

2


Kiểm tra bài cũ

1. Chọn đáp án đúng trong các phương án sau:.
b. Lãnh đạo kháng chiến chống quân nguyên lần 2 là:
A

Trần Thái Tông.

B

Trần Quốc Tuấn.

C

Trần Quang Khải.
Bạn thử lần
nữa
xem bạn
!
Chúc
mừng
!

Sai rồi !

3


Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân
xâm lược Nguyên (1287- 1288).

1. Nhà Nguyên xâm lược Đại ? ?Hai
Nêu những
lần xâm
Việt.
dẫn chứng
lược
Đại về
Việt
a. Chuẩn bị của địch và ta.

- Địch: vua Nguyên quyết tâm cho quân
xâm lược Đại Việt lần thứ ba.

việcthất
quân
đều
bại, vua
Nguyênđã
chuẩn
Nguyên
làm
bị chu đáo cho
gì?
cuộc xâm lược?

- Đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản.
-Tập trung tướng giỏi.
- 30 vạn quân, 600 chiến thuyền và 17 vạn thạch lương.

4

“ Không được
cho Giao Chỉ
là
nước nhỏ mà
khinh thường”

Hốt Tất Liệt

5


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm
lược Nguyên (1287- 1288).
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt.
a. Chuẩn bị của địch và ta.
- Địch: vua Nguyên quyết tâm cho quân
xâm lược Đại Việt lần thứ ba.

? Trước nguy cơ
đó, vua tơi nhà
Trần đã làm gì?

- Ta: nhà Trần khẩn trương chuẩn bị kháng
chiến
- Khẩn Trương chuẩn bị đánh giặc.
- Cử Trần Quốc Tuấn làm tổng chỉ huy.

6


“ Ta thường
tới bữa quên
ăn, nửa đêm
vỗ gối. Ruột
đau như
cắt”…

Trần Quốc Tuấn

7


III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống
quân xâm lược Nguyên (1287- 1288).
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt.
a. Chuẩn bị của địch và ta.

b. Diễn biến

? Cuộc xâm lược
Đại Việt lần thứ ba
của quân Nguyên
diễn ra như thế
nào ?

8

-Cuối tháng 12- 1287
quân Nguyên ồ ạt tiến vào
nước ta theo hai đường:
- Đường bộ do Thoát
Hoan chỉ huy vượt biên
giới đánh vào Lạng Sơn,
Bắc Giang.
-Về phía ta sau một vài
trận chặn giặc ở cửa ải,
Trần Quốc Tuấn cho
quân rút khỏi Vạn Kiếp
về vùng sông Đuống để
chặn giặc ở Thăng Long.

9


Thốt Hoan: là hồng tử và là tướng trong lịch sử
Trung Quốc


- Thốt Hoan kéo
qn đến chiếm
đóng Vạn Kiếp.
- Đường biển do
Ơ Mã Nhi chỉ huy
ngược sơng Bạch
Đằng hội qn
với Thốt Hoan.

11


Tướng
Ô Mã Nhi
(Chỉ huy
quân thủy
tiến vào
nước ta)


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm
lược Nguyên (1287- 1288).
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt.
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ.
a. Diễn biến.

? Tại
sao Ôbiến
Mã
? Diễn
Nhitrận
khơng Vân
bảo
vệ Đồn
đồnnhư
thuyền
thế

lương?
nào ?

13


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ 3
chống quân xâm lược Nguyên
(1287- 1288).
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn
thuyền lương của Trương Văn Hổ.
a. Diễn biến.
-Trần Khánh Dư cho quân mai phục
ở Vân Đồn đón đánh đoàn thuyền
lương của địch.
-Khi đoàn thuyền của Trương Văn Hổ
đến, quân ta từ nhiều phía đánh ra
dữ dội.


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm
lược Nguyên (1287- 1288).
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ.
a. Diễn biến.

b. Kết quả.

-Trần Khánh Dư cho quân
mai phục ở Vân Đồn đón
đánh đồn thuyền lương
của địch.
-Khi đồn thuyền từ nhiều
phía đánh ra dữ dội.

- Phần lớn thuyền
bị đắm cịn lại
bị ta chiếm.

c. ý nghĩa
Giặcquả
rơi vào
tình
??-Kết
trận
Chiến
trạng
khốn đốn,
Vân
Đồn
như
thắng
Vân
hoang mang.
thế
nào?
Đồn

có ý
-nghĩa
Tạo điều
ra kiện
sao để
quân ta phản
?
công.

15


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm
lược Nguyên (1287- 1288).
3. Chiến thắng Bạch Đằng
a. Hồn cảnh:
- Tháng 1 – 1288, Thốt Hoan cho quân chiếm
đóng Thăng Long

- Quân Nguyên ngày càng khó khăn, nhiều nơi
xung yếu bị quân ta chiếm lại, lương thực ngày
càng cạn kiệt, Thăng Long có nguy cơ bị cơ lập

?? Đợi
Khimãi
Thốt
?Hoan
?Trước

Sau
trận
tình
Trình
khơng
thấy
rútbày
qn,
thế
Vân
đó
Thốt
Đồn
vài
nét
về
đồn
thuyền
vua
tơi
nhàtình
Hoan
thế
của
đãsơng
làm
qn
địa
thế
lương

đến
Thốt
trần
đã
làm
gì?
gì
Ngun
? đã
như
Bạch
Đằng?
Hoan
làm
gì?
thế nào?

- Thốt Hoan quyết định rút quân về Vạn Kiếp và
từ đây rút quân về nước theo hai đường thuỷ, bộ.

=> Nhà Trần mở cuộc phản công trên cả
2 mặt trận thuỷ, bộ

16


Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III
chống quân xâm lược Nguyên

(1287- 1288).
3. Chiến thắng Bạch Đằng
b. Diễn biến:
- Tháng 4-1288, đồn thuyền do Ơ Mã Nhi
chỉ huy rút về nước bằng đường thủy trên
sông Bạch đằng

XXX

- Trên bộ đội quân của Thoát Hoan rút về
nước cũng bị quân ta đánh ở nhiều nơi.

XXX

- Khi nước triều dâng cao ta nhử địch lọt
vào trận địa mai phục.
- Khi nước triều xuống, quân ta đổ ra
đánh, cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra…Ô
Mã Nhi bị bắt sống.
XXX


Sông Chanh - nơi diễn ra trận Bạch Bằng lịch sử

18


DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

Hai địa điểm cắm cọc được phát hiện (dấu X)

19


DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

Di tích bãi cọc chiến thắng Bạch Đằng năm 1288, tại xã Yên Giang, Yên Hưng20
đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia


DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

Cọc gỗ Bạch Đằng

21


DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

Làng quê Hà Nam bên dịng sơng Bạch Đằng lịch sử

22



Tiết 26. Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm
lược Mông – Nguyên (TK XIII).
III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm
lược Nguyên (1287- 1288).
3. Chiến thắng Bạch Đằng

c. Kết quả:
- Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân
Nguyên đã kết thúc thắng lợi vẻ vang
- Đập tan ý đồ xâm chiếm Đại Việt của đế chế
Nguyên. Kế hoạch bành trướng xuống các
nước phía Nam TQ bị phá tan

? Trình bày kết
quả cuộc kháng
chiến lần thứ ba
? Emquân
hãy
chống
nêu lược
ý nghĩa
xâm
của chiến
Nguyên?
thắng Bạch
Đằng năm
1288?

24


Câu hỏi thảo luận.
Cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ
3 có gì giống và khác so với lần thứ 2?

Đáp án

Khác.
Giống
• Tránh thế giặc mạnh, chủ • Tập trung tiêu diệt đồn
thuyền lương của Trương
động vừa cản giặc vừa rút
Văn Hổ để chúng rơi vào
lui để bảo tồn lực lượng.
thế bị động.
• Thự hiện Vườn khơng nhà
trống để gây khó khăn cho • Chủ trương bố trí trận địa
trên bãi cọc ở sơng Bạch
giặc.
Đằng để tiêu diệt đồn
• Chờ thời cơ để phản cơng
thuyền chiến của giặc.
tiêu diệt giặc.
25