Bai 2 chuong 1 DS10

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (143.08 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Trường THPT Vũ Đình Liệu Đại số 10

Tuần : 2

Tiết theo PPCT: 04

Bài 2.

Tập hợp

I. MỤC TIÊU:

Về kiến thức:

Hiểu được khái niệm tập hợp, tập hợp con, hai tập hợp bằng nhau.

Về kỹ năng:

- Sử dụng đúng các kí hiệu , , , , .

- Biết cho tập hợp bằng cách liệt kê các phần tử của tập hợp hoặc chỉ ra tính chất đặc trưng
của các phần tử của tập hợp.

- Vận dụng được các khái niệm tập hợp con, tập hợp bằng nhau vào giải bài tập.

Về tư duy: Vận dụng được các khái niệm, tính chất của tập hợp trong quá trình hình thành các

khái niệm mới sau này.

Về thái độ:

- Cẩn thận, chính xác.

- Biết được tốn học có ứng dụng trong thực tiễn.

II. CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:

- GV: Cần chuẩn bị một số kiến thức mà HS đã học ở lớp dưới về tập hợp để hỏi HS trong quá
trình học và chuẩn bị các bảng phụ.

- HS: Cần ôn lại một số kiến thức đã học ở lớp dưới, các tính chất đã học về tập hợp

III. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Gợi mở, vấn đáp.

IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG:

 Ổn định lớp:

 Kiểm tra bài cũ:

Lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề sau và xét tính đúng sai của nó

a/ x :x2 0

   b/  n :n n 1

* Vào bài: Ở lớp dưới, chúng ta đã làm quen với khái niệm tập hợp, nó thường gặp trong toán học
và cả trong đời sống. Chẳng hạn: Tập hợp các đồ vật (sách, bút) đặt trên bàn; Tập hợp các HS của lớp
10C; Tập hợp các số tự nhiên; …Vì thế, tập hợp (cịn gọi là tập) là một khái niệm cơ bản của tốn học,
khơng định nghĩa mà chỉ được giới thiệu qua mô tả.

Hoạt động 1: Khái niệm tập hợp, các cách cho tập hợp.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

* GV treo bảng phụ: Hãy điền các kí
hiệu  và vào những chổ trống sau

đây:

a. 3 … ; b. 3 … 

c. 2 … ; d. 2 … 

* Yêu cầu HS thực hiện hoạt động 2
và hoạt động 3 trong SGK

* GV: Khi liệt kê các phần tử của một
tập hợp, ta viết các phần tử của nó
trong hai dấu móc nhọn …, mỗi

phần tử được liệt kê một lần, thứ tự
liệt kê tùy ý.

* GV gợi ý hoạt động 2 thông qua các
câu hỏi sau:

1. Một số a là ước của 30 nghĩa là nó
thoả mãn điều kiện gì?

(GV có thể nhắc lại: Nếu a chia hết

cho b, thì ta nói a là bội của b, cịn b

a. 3; b. 3  

c. 2 ; d. 2 

TLHĐ 2.

* 1. a phải thoả mãn tính chất:
30 chia hết cho a

I. KHÁI NIỆM TẬP 
HỢP:

1. Tập hợp và phần tử: 
Tập hợp là một khái niệm
cơ bản của tốn học, khơng
định nghĩa.

Để chỉ a là một phần tử
của tập hợp A, ta viết:
aA. Để chỉ a không phải

là một phần tử của tập hợp
A, ta viết: aA.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Trường THPT Vũ Đình Liệu Đại số 10

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

gọi là ước của a)

2. Hãy liệt kê các ước nguyên dương
của 30?

* GV gợi ý hoạt động 3 thông qua các
câu hỏi sau:

1. Nghiệm của phương trình:
2x2 – 5x + 3 = 0 là những số nào?

2. Hãy liệt kê các nghiệm của phương
trình 2x2 – 5x + 3 = 0?

* Tập hợp B trong hoạt động 3
(B = x/ 2x2 – 5x + 3 = 0) được

cho bằng cách chỉ ra tính chất đặc
trưng cho các phần tử của tập hợp B
?Cho tập hợp A = 0; 1; 2; 3. Hãy

viết tập hợp A bằng cách chỉ rõ các
tính chất đặc trưng cho các phần tử
của nó?

* Yêu cầu HS nêu các cách xác định
một tập hợp

* Người ta cịn minh hoạ tập hợp
bằng một hình phẳng được bao quanh

bởi một đường cong kín, gọi là biểu
đồ Ven ( mỗi phần tử của tập hợp
được biểu diễn bởi 1 dấu chấm bên
trong đường cong kín đó)

* u cầu HS thực hiện hoạt động 4
* GV gợi ý: giải phương trình
x2 + x + 1 = 0

* Ta nói : Tập hợp các nghiệm của
phương trình trên là tập hợp rỗng
(A = )

* Yêu cầu HS định nghĩa tập hợp
rỗng

2. 1; 2; 3; 5; 6; 10; 15; 30

* 1. 1 và 3

2. 1; 3

2 

* A = x/ x < 4

* Có 2 cách xác định một tập
hợp:

+ Liệt kê các phần tử của tập
hợp.

+ Chỉ ra tính chất đặc trưng
cho các phần tử của tập hợp.

* HS . giải phương trình
* Phương trình vơ nghiệm
* Tập hợp rỗng là tập hợp khơng
chứa phần tử nào

nó

b/ Chỉ ra tính chất đặc
trương cho các phần tử của
nó

3. Tập hợp rỗng:

Định nghĩa: Tập hợp rỗng,
kí hiệu là , là tập hợp
không chứa phần tử nào.

Hoạt động 2: Khái niệm tập hợp con của một tập hợp

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

* Yêu cầu HS thực hiện hoạt động
5 trong SGK

* GV gợi ý thông qua các câu hỏi
sau:

1. Cho a, hỏi a có thuộc  hay

khơng?

2. Cho a, hỏi a có thuộc  hay

khơng?

3. Trả lời câu hỏi của hoạt động 5
* Tập  chứa tập , ta nói tập  là

tập con của tập .

* HS đọc đề, nghe, hiểu nhiệm vụ.

1. Có a

2. Chưa chắc rằng a

3. Tập  chứa tập 

Có thể nói số nguyên là số hữu tỷ

II. TẬP HỢP CON:

Vương Thị Minh Thư

.0
.1

.2
.3

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Trường THPT Vũ Đình Liệu Đại số 10

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

Kí hiệu:  (Nghĩa là mọi phần

tử của  đều là phần tử của )

* Yêu cầu HS phát biểu định nghĩa
tập hợp con.

* GV hoàn chỉnh định nghĩa
AB (đọc là: A chứa trong B)

Hay BA (đọc là: B chứa A hoặc
B bao hàm A)

ABx (xAxB)

* GV yêu cầu HS minh họa bằng
biểu đồ Ven

* Nếu A không phải là tập con của
B, ta viết: AB

?Chỉ ra các tập con của tập A
?Cho 3 tập hợp A, B, C biết A
B và BC. Kết luận gì về 2 tập

hợp A và C. Hãy minh hoạ bằng
biểu đồ Ven.

* Từ đó, ta có các tính chất sau:

* HS phát biểu: Nếu mọi phần tử
của tập A đều là phần tử của tập B
thì ta nói A là 1 tập con của tập B

A B

* Các tập con của tập A là: , A

* AC

1. Định nghĩa:

Nếu mọi phần tử của tập
A đều là phần tử của tập
B thì ta nói A là một tập

con của tập B

Và viết : AB (đọc là: A

chứa trong B)
ABx (xA
xB)

2. Các tính chất: 
Ta có tính chất sau:
a/ AA với mọi tập A

b/ Nếu AB và BC

thì AC

c/  A với mọi tập

hợp A
Hoạt động 3: Hình thành khái niệm tập hợp bằng nhau

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

Cho 2 tập hợp:
A = x/ 2 < x < 5
B = x/ x2 – 7x + 12 = 0

Hãy liệt kê các phần tử của A và B
* Yêu cầu HS phát biểu định nghĩa

* A = 3;4
B = 3;4

* Hai tập hợp A và B nói trên được
gọi là bằng nhau.

Kí hiệu: A = B

III. TẬP HỢP BẰNG 
NHAU:

Định nghĩa:Khi AB

và BA ta nói tập A

bằng tập B và viết là A =
B. Vậy

A = Bx (xA
xB)

Hoạt động 4: Giải bài tập 1; 2; 3 trang 13 trong SGK

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

* GV đọc đề bài 1 và gọi 02 HS trả
lời (Câu c. ta liệt kê tên của các bạn
cao dưới 1m 60)

* GV đọc đề bài 2 và gọi 03 HS trả

lời. GV gợi ý:

a. A = 0; 3; 6; 9;12;15;18

b. B =  x/ x = n (n + 1); 1 n 5

c. HS tự giải
a. AB

AB

BÀI TẬP 1 TRANG 13

(SGK) Giải:

a. A = 0;3; 6;9;12;15;18

b. B = x/ x = n (n + 1);

1 n 5

BÀI TẬP 2 TRANG 13

Vương Thị Minh Thư

B A

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Trường THPT Vũ Đình Liệu Đại số 10

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính

a. Mọi h.vng đều là h. thoi và có
những h.thoi khơng là h.vng.
b.* n là một ước chung của 24 và 30
thì 24 và 30 đều chia hết cho n. Hãy
liệt kê các phần tử của tập A.
* n là một ước của 6 thì 6 chia hết
cho n. Hãy liệt kê các phần tử của
tập B. (Trả lời yêu cầu của bài 2)
* GV đọc đề bài 3 và gọi 02 HS trả
lời.

* GV nói: Một tập hợp gồm n phần
tử có số các tập con là: 2n

* A = 1; 2; 3; 6

B = 1; 2; 3; 6

b.AB và BA. Vậy: A = B

a. Các tập con là: , a,b, a;b.

b. Các tập con là: , 0, 1, 2,
0;1, 0;2, 1;2, 0;1;2.

(SGK)
Giải:
a. AB

AB

b. AB và BA. Vậy:
A = B

BÀI TẬP 3 TRANG 13

(SGK) Giải:

a.Các tập con là: , a,
b, a;b.