20 bài văn NGHỊ LUẬN xã hội ôn THI THPT QUỐC GIA

Tài Liệu Ôn Thi Group

1: Hãy vi t đo n v n ( kho ng 200 ch ) trình bày quan đi m c a anh/ch v
câu nói sau “ ôi khi có th b n đi nh m đ ng, nh ng n u b n v n c đi, nó
có th là con đ ng m i”
Cu c đ i m i ng i t a nh m t hành trình dài và khơng ph i lúc nào hành trình y c ng

sn s , d dàng, có m t danh ngôn cho r ng “ ôi khi có th b n đi nh m đ ng, nh ng n u
b n v n c đi, nó có th là con đ ng m i” – m t l i nh n g i đ y ý ngh a v s c g ng, kiên
trì trong cu c s ng. M i chúng ta đ u có m t m c tiêu, m t c m đ theo đu i. Trên hành
trình chinh ph c thành cơng, có bi t bao gian nan, khó kh n, chơng gai, th thách, th m chí c
th t b i và tuy t v ng, đó chính là lúc b n c m th y b n thân “đang đi nh m đ ng”. Có l cơng
vi c hay cách làm mà b n đang theo đu i đã v t quá s c c a b n thân, không phù h p v i hoàn
c nh. Nh ng “n u b n v n c đi, nó có th là con đ ng m i”, c c g ng, c v n lên, kh c
ph c m i thi u sót,b t ch p m o hi m thì cu i cùng, h ng đi và cách làm y s m ra m t cánh
c a m i c a nh ng k t qu và giá tr b t ng . ó chính là ý ngh a mà câu danh ngôn mu n
truy n c m h ng đ n cho chúng ta. Có bi t bao ng i đã đi đ n thành công b ng cách y. Mark
Zuckerberg – ng i sáng l p Facebook, m ng xã h i tồn c u đã có lúc mu n d ng chân b i quá
nhi u khó kh n đ c bi t là s ph n đ i c a m i ng i. B i vi c anh t b Harvard, t b s
nghi p c a m t v n đ ng viên đ u ki m đ theo đu i c m chính là m t b c đi sai l m trong
m t nhi u ng i. Nh ng r i chàng trai tr y v n ti p t c kiên trì, sáng t o và r i đ t đ n thành
công khi sáng l p đ c m ng xã h i l n nh t hành tinh và tr thành t phú khi ch ch a đ n 30
tu i. Anh đã chinh ph c đ c “con đ ng m i” do chính mình ki m tìm. ã bao gi b n t h i
li u mình có dám m o hi m nh th hay m i khi g p v ng m c, b n s l p t c lùi l i và t b
c m . N u khơng th v t qua khó kh n, th đ t chân đ n nh ng “vùng đ t m i” mà ch ph
thu c hay đi theo l i mòn c a nh ng ng i đi tr c thì dù có đ n đích c ng ch là s l p l i, b t
ch c ng i khác mà thôi. Nh ng d u chân khơng mang tên chính b n. Tìm h ng đi m i, sáng
t o đi u ch a có bao gi c ng c n nhi u n l c và kiên trì, c g ng h n c ngàn l n nh ng vì th
trái ng t, s thành cơng mà nó mang l i c ng t a sáng, có ý ngh a h n r t nhi u. Cu c s ng luôn
c n nh ng con ng i dám ngh , dám làm. Là th h tr đi u này càng tr nên quan tr ng h n bao
gi h t, trong công vi c hay cu c s ng hãy luôn sáng t o, dám d n thân vào nh ng thách t c m i.

“ ơi khi có th b n đi nh m đ ng, nh ng n u b n v n c đi, nó có th là con đ ng m i” đã
truy n cho tôi s c m nh, ni m tin đ đi ti p hành trình tu i tr đang m ra phía tr c, khơng dám
đi, khơng sáng t o thì khó đi đ n đích c a thành cơng.
ng bao gi đ b n thân d ng chân
nh ng l i mòn b n nhé!




Tài Liệu Ôn Thi Group

2: Trong bài “Th t s ”, nhà th Nguy n Quang V có vi t “H nh phúc
nh b u tr i này v y / Không ch dành cho m t riêng ai”. Hãy bày t quan đi m
c a anh/ch v ý ki n trên b ng đo n v n ngh lu n ( kho ng 200 ch )
Trong cu c s ng, m i chúng ta đ u có m t m c tiêu, m t c m đ theo đu i. Nh ng có
l , khát v ng l n lao nh t đó chính là “ H nh phúc”. Và nhà th Nguy n Quang V đã dành ngòi
bút c a mình đ vi t nên nh ng l i nh n g i ý ngh a “ H nh phúc c ng nh b u tr i này v y /
Không ch dành cho m t riêng ai” – m t thông đi p nh nhàng mà sâu s c v h nh phúc. “B u
tr i” n u theo cách lý gi i thơng th ng chính là th c th r ng l n, vô th y vô chung, là c a
chung t t c , là b u khí quy n mà ta hít th hàng ngày. Cịn khi b n có c m giác bình an, hài
lịng trong cu c s ng thì đó chính là “h nh phúc”. Quan ni m “H nh phúc nh b u tr i” chính là
mu n nh n m nh h nh phúc là món quà c a th ng đ dành cho c nhân lo i và v n v t trên th
gi i. Nh ng c ng vì th mà khơng ai có th ơm tr n đ c h nh phúc cho mình. H nh phúc luôn
bao b c quanh chúng ta, càng nhi u ng i h nh phúc, b u tr i chung y càng r ng l n. Và ta s
càng g n b u tr i y h n khi ta bi t v n lên và c g ng. Nh v y, trong cu c s ng, mu n c m
nh n v ng hào quang r ng ng i c a h nh phúc, chúng ta không ch c n n l c, c g ng mà còn
c s san s , giúp đ m i ng i đ h nh phúc đ n muôn n i. Chúng ta v n th ng ngh h nh
phúc là đi li n v i s h u, ngh a là g n li n v i ch “có” : có s c kh e, có ti n b c, có cơng vi c
n đ nh, có gia đình t t…nh ng ch a ch c nh ng đi u đó đã đ m b o m t c m giác h nh phúc.
Nh ng cái “có” đó ph i ch ng r t phù phi m. N u b n c m th y h nh phúc khi mua đ c c n

nhà m i li u c m giác y có kéo dài 1 tu n hay khi nh n đ c m t v trí cao trong cơng vi c li u
s h nh phúc trong bao lâu? Th c t cho th y nh ng ng i h nh phúc th c s là ng i bi t cân
b ng và san s . Bi t cho đi, bi t giúp đ ng i khác thì h nh phúc s t tìm đ n tâm chúng ta.
Ch c h n các b n đã nghe đ n vi c làm thi n nguy n c a MC Phan Anh. Anh đã b ra hàng tr m
tri u đ ng và cơng s c c a mình, đ ng nghi p đ mua nh ng món quà cho đ ng bào mi n Trung
b l l t. Tr c hình nh nhân dân có cái n, cái m c sau nh ng ngày bão l , nhìn nh ng n c i
c a h , anh đã tâm s r ng “Tôi th c s c m th y r t vui, dù hành trình có nhi u khó kh n nh ng
nh có phép màu, tơi ch a t ng m t l n m t m i”. Có l , khi đ c cho đi, nhìn th y n c i,
ni m vui c a nh ng ng i nh n l i, đó chính là giây phút h nh phúc nh t. B i l , khi s h u quá
nhi u, ta s hao tâm đ lo l ng, b o v báu v t c a mình, khơng cịn t n h ng cu c s ng đúng
ngh a. Nh ng khi bi t s chia, bau tr i h nh phúc s ngày càng m r ng, t a ánh n ng m áp đ n
mn n i. Vì v y, hãy luôn bi t quan tâm, yêu th ng đ n nh ng ng i xung quanh, hãy luôn
gi s i dây liên k t gi a h nh phúc cá nhân và t p th . Hãy cùng tôi và m i ng i đ món quà
mang tên H nh phúc quý giá đ n v i muôn n i, v t m i không gian.




Tài Liệu Ôn Thi Group

3: Trong b c th g i hi u tr ng n i con trai mình theo h c, T ng th ng
Abraha Linhcon vi t “Xin hãy d y cháu tránh xa s đ k ”.Anh/ch có suy ngh
gì v l i nh n g i đó? Hãy trình bày quan đi m b n thân b ng đo n v n ngh
lu n (kho ng 200 ch )
M i chúng ta không ph i đ u đ c t o nên t nh ng ph n t i đ p, có nh ng góc t i u
ám mà m i ng i luôn c g ng kh c ph c. Và có l , hai ch “đ k ” là đi u mà không ai mong
mu n nh ng nó l i ln hi n h u m nh m trong ta. Trong b c th c a T ng th ng M
Abraham Lincoln g i th y hi u tr ng ngôi tr ng n i con trai ông theo h c, ông đã vi t “Xin
hãy d y cháu tránh xa s đ k ”. Dù b c th đã đ c vi t h n 200 n m tr c nh ng d ng nh
l i nh n g i c a ơng v n cịn v n ngun giá tr . “

k ” là m t thói x u ph bi n trong xã h i.
ó là c m giác ghen ghét, h m h c, u t c tr c s thành công, tr c s uy vi t ho c tr c uy
tín c a ng i khác. Nhà v n T Duy Anh đã nói “thói ghen t là m t thu c tính c a con ng i –
luôn luôn n náu trong chúng ta và luôn luôn ch th i c đ nh y b vào chi ph i nh ng suy
ngh , ng x , hành đ ng c a ta…cái con r n ghen t c, đ k s tìm cách khu t ph c lý trí đ
ngóc đ u d y tác oai tác quái”. Nh v y, t ng th ng Lincoln không ch mu n nh n g i đ n s
giáo d c – hãy d y tr em tránh xa góc t i đ k đó mà cịn h ng đ n t t c m i ng i, chúng ta
c n chung tay đ lo i b nó. S đ k b t ngu n t đâu. Nó s xu t hi n khi ta th y x u h b i
khơng thành cơng hay có đ c đi u gì đó nh nh ng ng i khác. Nó c ng len l i khi ta mu n s
h u thành công, danh v ng,…nh ng l i không ch u c g ng, không h c t p. ã bi t bao câu
chuy n v s đ k . Trong truy n c tích “S D a”, hai cơ ch vì ghen ghét, đ k v i em l y
đ c S D a – khi chàng đã tr nên khôi ngô mà hãm h i chính em gái ru t c a mình. Nh ng
r i chính h l i ph i gánh ch u h u qu . Hay nh s vi c, m t lo t nh ng “anh hùng bàn phím”
đã ra s c đ ch trích, bơi nh MC Phan Anh khi anh có đ c s tin c y c a đơng đ o ng i dân
đ đóng góp vào qu t thi n c a mình.
k gây ra vơ vàn nh ng h u qu . i v i cá nhân, nó
làm thui ch t nh ng tình c m t t đ p, nhi u m i quan h thiêng liêng, làm cho con ng i tr nên
nh t nh o, t m th ng, th m chí đ c ác, ích k . i v i xã h i, nó kìm hãm tài n ng, c n tr phát
tri n hay kéo lùi s phát tri n c a l ch s . Trong quá trình h c t p và rèn luy n đ hoàn thi n
nhân cách c a mình, chúng ta ph i d ng c m, ph i kiên quy t lo i b thói ghen t “ ng đ cho
con r n ghen t lu n vào trong tim. ó là m t con r n đ c, nó g m mịn kh i óc và làm đ i b i
trái tim” (Ét-mơn-đơ A-mi-xi). Thay vì ghen ghét, hãy coi thành cơng c a ng i khác là t m
g ng đ chúng ta h c t p, noi theo, ph n đ u. Cu c s ng s r ng r , t i đ p h n n u khơng
cịn s hi n h u c a “đ k ”.




Tài Liệu Ôn Thi Group

4: Lãnh đ o huy n tho i c a Apple, Steve Jobs t ng phát bi u: ôi khi b n
s m c sai l m khi sáng t o. i u quan tr ng là ph i nhanh chóng th a nh n
nó và ti p t c ph n đ u.
T câu nói trên, b ng đo n v n kho ng 200 t trình bày v vai trị c a s sáng
t o trong cu c s ng hi n d i.
ôi khi trong công vi c b n c m th y b t c khi luôn ch đi theo l i mòn mà ng i khác
đã v ch s n nh ng l i s và khơng dám t mình b t phá. V y thì hãy nh đ n l i n i c a Steve
Jobs “ ôi khi b n s m c sai l m khi sáng t o. i u quan tr ng là ph i nhanh chóng th a nh n
nó và ti p t c ph n đ u.” – m t thông đi p truy n đ n cho chúng ta th t nhi u n ng l c và c m
h ng. Sáng t o là ho t đ ng c a con ng i khi tìm th y và làm nên giá tr v t ch t và giá tr tinh
th n m i m mà tr c đó ch a có. ơi khi b n s m c sai l m khi sáng t o mu n nh c m i
chúng ta ý th c v vi c r i ro là đi u hồn tồn có th x y ra khi chúng ta sáng t o b i không
ph i c sáng t o là đ c công nh n và đem l i nh ng k t qu đúng nh nh ng gì chúng ta mong
mu n.Câu nói c a Steve Jobs mu n kh ng đ nh sáng t o là đi u vô cùng quan tr ng nh ng
không ph i là đi u d dàng trong đ i s ng m i con ng i, c n ph i v t qua nh ng khó kh n
c ng nh th t b i trong quá trình sáng t o đ ti p t c c g ng hồn thi n cơng vi c c a
mình.Sáng t o là tìm ra nh ng th m i m mà tr c đó con ng i ch a tìm ra. Cu c s ng là
chu i nh ng bí n địi h i con ng i ph i tìm ki m m t cách có ý th c và b nhi u công s c m i
th y đ c. Khi tìm th y m t đi u gì mà tr c đó ng i khác ch a t ng ngh đ n ho c ch a t ng
bi t đ n đ c coi là b c đ u tiên c a vi c sáng t o.Sáng t o còn là làm nên nh ng đi u m i m
mà tr c đó con ng i ch a làm đ c. ó có th là vi c t o nên m t ý t ng đ t phá trong công
vi c ho c t ý t ng đó phát tri n thành nh ng s n ph m th c t , hi n h u. M t s sáng t o
thành công là khi sáng t o đó đ c đ a vào trong th c t , ý t ng đ c s d ng trong công vi c.
Khi sáng t o đ t đ n m c đ cao nh t, nó đ c hi n th c hóa thành nh ng phát minh khoa h c,
nh ng b ng sáng ch có giá tr c a nh ng nhà phát minh. ó là k t qu đ c công nh n, đ c
tôn vinh và đem l i nhi u l i ích cho xã h i.Trong cu c s ng, sáng t o đem l i cho con ng i
nh ng l i ích gì đ khi n cơng vi c tr nên hi u qu h n?Xã h i có nh ng con ng i bi t sáng
t o s tìm ra nh ng giá tr m i, khai phá thêm nh ng chân tr i tri th c m i. Công vi c s đ c
gi i quy t m t cách hi u qu h n n u con ng i bi t s d ng s sáng t o c a mình m t cách
thích đáng v i hồn c nh.Con ng i mang trong mình b n ch t sáng t o s v n đ ng suy ngh

m t cách tích c c, khơng d a vào nh ng đi u s n có mà b quên nh ng n ng l c ti m n hồn
tồn có th phát huy c a b n thân. M i ng i là m t cá th riêng bi t không gi ng ai, t t c đ u
có th t o nên nh ng ý t ng đ t phá, nh ng sáng t o có ích trong xã h i.Cu c s ng s tr thành
th nào, xã h i s tr nên t t h u ra sao n u khơng có s sáng t o c a con ng i?Cu c s ng
khơng có s sáng t o là m t cu c s ng nghèo nàn b i cu c s ng đó chi bi t ph thu c vào nh ng
đi u có s n. Ng i khơng c s sáng t o là ng i ch bi t làm theo nh ng gì đã đ c đ nh hình
t tr c mà khơng bi t phát huy nh ng cá tính sáng t o c a mình, khơng phát huy đ c nh ng
giá tr t thân, xã h i vì th c ng tr nên trì tr , khơng phát tri n vì khơng có giá tr m i đ c




Tài Liệu Ơn Thi Group

hình thành.Sáng t o là ph m ch t t t và đ c khuy n khích nh ng chúng ta ph i bi t sáng t o
đúng lúc, đúng ch , đúng m c đ , không thái quá đ d n đ n h u qu ng c l i. Có nh ng
tr ng h p phá cách không đúng ch s d n đ n nh ng h u qu khôn l ng.Bên c nh s sáng
t o, m i con ng i c n phát tri n các ph m ch t khác trong h c t p hay công vi c nh s kiên trì
trong cơng vi c, s quy t đoán trong vi c gi v ng l p tr ng c a b n thân đ làm cho ph m
ch t sáng t o đ c phát huy m t cách cao đ nh t.

5: Hãy trình bày quan đi m c a anh/ch v vi c gi gìn ti ng m đ và h c
t p ti ng n c ngoài.
Trong th i gian g n đây, vi c m t s b n tr thích “sinh ngo i”, s d ng ti ng n c ngoài
thay cho ti ng Vi t đã gây ra nhi u tranh lu n. V i tôi, ti ng m đ v n là đi u mà chúng ta ph i
gìn gi , là di s n quý giá c a dân t c cịn ti ng n c ngồi ch là m t ph ng ti n đ chúng ta
giao l u v i th gi i. “Ti ng m đ ” là ngơn ng c a dân t c mình, là ti ng nói g c c a ơng bà,
cha m ,…t ngàn đ i x a. “Ti ng n c ngồi” ch chung m i ngơn ng khác khơng ph i ti ng
m đ . Chúng ta c n th c hi n song song c vi c trau d i ti ng m đ và h c t p ti ng n c ngoài.
B i m i ng i sinh ra chính là t v n hóa, truy n th ng, b n s c dân t c. Ta đ c nuôi d ng t

nh ng l i ru u c a bà c a m , tr ng thành t chính th ngơn ng gi n d , m c m c mà sâu
s c y. Bên c nh đó, ngo i ng c ng giúp chúng ta có th h i nh p, m mang tri th c…Gi gìn
ti ng m đ khơng có ngh a là bài tr nh ng ngôn ng khác mà c n s d ng ti ng n c ngoài sao
cho phù h p, không đ c l m d ng quá m c. S d ng ti ng n c ngồi m t cách b a bãi, th m
chí cịn sai l ch, nh h ng đ n s trong sáng c a ti ng Vi t không làm các b n sang tr ng h n
mà ch h th p chính giá tr con ng i b n. R t nhi u nh ng ng i thành công trên tr ng qu c
t nh GS Ngô B o Châu hay “th n đ ng”
Nh t Nam nh ng h v n dùng ti ng Vi t trong
giao ti p hay các bài vi t, ti ng n c ngoài ch xu t hi n khi th c s c n thi t. Nh ng nhi u
ng i quan ni m r ng công vi c không c n đ n ngo i ng thì khơng c n h c. ó là suy ngh
khơng tồn di n b i ngo i ng không ch là công c làm vi c mà còn là con thuy n đ a ta khám
phá v i nh ng qu c gia khác. Vì v y, m i chúng ta bên c nh vi c gìn gi nh ng giá tr truy n
th ng c a ti ng Vi t cịn ph i khơng ng ng h c h i them nh ng ngôn ng m i, đ cu c s ng
them nhi u màu s c h n. V i tôi, ti ng Vi t giúp tâm h n tôi trong sáng h n, bình n h n cịn
nh ng ngơn ng khác s giúp trí tu tơi đ c m mang, giàu có h n. Hãy luôn đ ti ng m đ và
ti ng n c ngồi là nh ng chi c chìa khóa đ a ta đ n v i th gi i.




Tài Liệu Ơn Thi Group

6: Hãy trình bày c a anh/ch v thông đi p trong bài th sau:
“Hái bông hoa nh bé này đi r i c m l y đ ng trù tr anh .
Em s hoa s r cánh và r i vào cát b i m t thơi.
N u trên vịng hoa đã k t khơng cịn ch
thì c ng nên b ng tay mình anh
qua va ch m đ n đau ban vinh d cho hoa mà ng t hoa đi.
Em s ngày s h t tr
Tuy s c ch ng th m t

c khi em bi t và th i gian dâng hi n qua đi.
ih

ng không ngào ng t song hãy dùng hoa này

mà hi n dâng anh và hái hoa khi th i gian cịn đó anh i.”
(Bài th s 06 – trích L i dâng,Tagore)
Chúng ta v n th ng quen v i s ti n nghi, giàu có hay sung túc mà quên đi s m nh
hi n dâng v i xã h i, v i cu c đ i. Và đ i thi hào Tagore đã dành nh ng ý th c a mình đ nh n
g i thơng đi p vô cùng ý ngh a v s hi n dâng trong cu c đ i “Hái bông hoa nh bé này đi r i
c m l y đ ng trù tr anh . /Em s hoa s r cánh và r i vào cát b i m t thơi. /N u trên vịng hoa
đã k t khơng cịn ch /thì c ng nên b ng tay mình anh /qua va ch m đ n đau ban vinh d cho
hoa mà ng t hoa đi. /Em s ngày s h t tr c khi em bi t và th i gian dâng hi n qua đi. /Tuy s c
ch ng th m t i h ng không ngào ng t song hãy dùng hoa này/ mà hi n dâng anh và hái hoa
khi th i gian cịn đó anh i.” N m trong t p Th dâng, bài th nh m t đóa hoa xinh đ p trong
khu v n ngh thu t c a Tagore mang quan ni m v tình u và cu c s ng vơ cùng cao đ p c a
nhà th . Tagore g i g m trong hình t ng bơng hoa tồn b v đ p c a tr n th , tr n v n tình
yêu cao đ p c a ng i con gái g i đ n ng i mình yêu. Th Tagore th ng giàu hình nh t ng
tr ng, đóa hoa ngồi mang s m nh c a cái đ p cịn là n d cho hình t ng cô gái đang yêu và
khát khao đ c dâng hi n tr n v n trái tim, tu i tr , v đ p, đ t i th m cho tình yêu. Khát
v ng y l i là t ng tr ng cho khát v ng dâng hi n tồn bơ tâm s c, tài n ng đang n r c a
Tagore cho ngh thu t, cho cu c đ i. Bài th g i g m thông đi p c a tác gi đ n v i m i ng i:
Hãy dâng hi n t t c cho cu c s ng ngay khi b n có th , b i th i gian trôi qua s bi n cái “có
th ” thành cái “khơng th ” b t c lúc nào. Khát v ng dâng hi n là khát v ng vô cùng cao đ p,
giúp con ng i ph n ch n trong cu c s ng, có đ ng l c. Ng i cách m ng T H u đã khao khát
“S ng là cho đâu ch nh n riêng mình” đ l i th ông song hành cùng cách m ng và thúc gi c
con tim chi n đ u giành chi n th ng. Và Bác H đã dâng hi n c cu c đ i mình vì cu c đ i
chung c a bi t bao ng i cùng kh “nâng niu t t c ch qn mình”.
c bi t có nh ng con

ng i t ng ch ng nh không có đ đi u ki n đ s ng nh nh ng ng i bình th ng khác,




Tài Liệu Ôn Thi Group

nh ng h v n n l c v n lên đ góp s c mình cho đ t n c. ó là nh ng t m g ng tàn nh ng
không ph , truy n c m h ng đ n bi t bao ng i chúng ta. V y ph i ch ng nh ng ng i không
bi t trân tr ng t ng giây phút đ dâng hi n tr n v n là đang s ng hồi, s ng phí ? T suy ngh
đ n hành đ ng là c ch ng đ ng dài. M i khát v ng c ng hi n c n đ c th c hi n ngay khi th i
gian còn đang u ái cho tu i tr m i ng i, khi tài n ng còn n r , khi c m h ng còn th ng hoa.
Là thành viên c a th h tr , hãy cùng c ng hi n b ng c s c tr , hãy đ ng n l a nhi t huy t
đ c bùng cháy m nh m nh t, mang h i m đ n cho cu c đ i.

7: PGS.TS V n Nh C ng t ng g i đ n h c trò c a mình trong ngày khai
tr ng “Bi n h c là mênh mơng, trong đó sách v tuy quan tr ng nh ng c ng
ch là nh ng vùng bi n g n b mà thơi”. Hãy trình bày suy ngh c a anh/ch v
câu nói b ng đo n v n ngh lu n (kho ng 200 ch )
Cu c đ i m i ng i ln có r t nhi u nh ng th thách, khó kh n c n ph i chinh ph c. Và
trong vô vàn nh ng ch ng đ ng đó có m t vùng bi n mênh mông, vô t n mang tên “tri th c”
mà có l s m t r t nhi u th i gian đ ta v t qua. Nhi u ng i th ng quan ni m r ng ch c n
con thuy n c a h ch đ y sách v là có th hồn thành cu c vi n d ng đó, nh ng d ng nh
đó v n ch a đ . PGS.TS V n Nh C ng – v th y đáng kính c a bi t bao th h h c trò đã nh n
g i nh ng l i chân thành nh t đ n không ch các em h c sinh mà còn t t c chúng ta “Bi n h c
là mênh mơng, trong đó sách v tuy quan tr ng nh ng c ng ch là nh ng vùng bi n g n b mà
thôi”. N u so sánh nh ng vùng bi n g n b v i c đ i d ng mênh mơng thì th t s quá nh bé,
đ t chân đ n đó ch gi ng nh vi c chúng ta đang t p làm quen v i xung quanh đ chu n b cho
nh ng khó kh n g p v n l n vùng bi n r ng kia mà thôi. Và nh ng ki n th c n m trong sách
v c ng v y. ó ch là n n t ng, là nh ng th c n b n nh t còn tri th c c a nhân lo i l i vơ cùng

r ng l n. Có đ c ki n th c sách v , chúng ta đã có cho mình chi c áo phao. Nh ng đ đi u
khi n m t con thuy n còn c n đ n c n ng l c lái tàu, kinh nghi m…Nh v y, câu nói c a
PGS.TS V n Nh C ng mu n truy n thông đi p đ n m i chúng ta: Ph i chu n b cho mình
nh ng ki n th c th t t t t sách v đ đ t n n móng cho vi c l nh h i tri th c và đ ng th i c n
b i d ng them n ng l c, h c c trong cu c s ng, trong th c t , vi c th c hi n sóng đơi h c và
hành là vô cùng quan tr ng. Qu đúng là nh v y. N u chúng ta ch luôn gi i h n nh ng hi u
bi t c a mình trong nh ng trang sách, nh ng ki n th c đã đ c quy chu n s n mà khơng bi t t
tìm tịi, khám phá, suy ngh , sáng t o hay không h c v n d ng nh ng ki n th c y vào th c ti n
thì mãi mãi trí óc c ng ch là m t b c t ng vô cùng hào nhống nh ng vơ h n. Nh ng n u ch
chú tr ng vào th c hành, tr i nghi m nh ng ki n th c n n t ng l i r ng thì s th c hành r t d
sai l m, l ch l c, th m chí gây nên nh ng h u qu khơn l ng. Khơng ai thơng minh, thành cơng
mà khơng có ki n th c và c ng không ai tài gi i mà khơng có th c hành. Thi u m t trong hai
y u t có th khi n chúng ta tr nên l c lõng so v i th gi i. ã có câu chuy n v cơ k s đi n
t có ki n th c chuyên môn r t uyên bác nh ng l i không bi t đ n đi u đ n gi n “Canh cua có
th n u v i gì?”. Nhi u ng i lên ti ng b o v cô gái, có th do cơ làm vi c bên n c ngồi nên
khơng quen v i nh ng món n dân dã. Nh ng th h i l nào t khi cịn bé cơ ch a bao gi bi t
đ n món n này, dù có th khơng bi t n u n nh ng hình nh c a bát canh cua h n cô đã th y.




Tài Liệu Ôn Thi Group

Và là m t ng i Vi t Nam, sinh ra l n lên m nh đ t hình ch S nh ng nh ng món n truy n
th ng cô c ng không bi t. Cơ có th gi i v chun mơn nh ng chính ph n ki n th c t cu c
s ng, t tr i nghi m l i thi u h t m t cách tr m tr ng. M i chúng ta c n ch đ ng, tích c c h c
h i b ng cu c s ng c a mình. Có th trong q trình tích l y tri th c s có nh ng v p ngã, sai
l m nh ng đó l i là khi cu c đ i cho chúng ta them m t bài h c v th c t . Hãy luôn trang b cho
mình c ki n th c c b n t nh ng cu n sách và c nh ng bài h c mà cu c đ i d y cho ta đ có
th v t qua b t kì đ t sóng hay nh ng th thách trong quá trình chinh ph c tri th c nhân lo i.

8: Bàn v vai trò c a m t s b môn ngh thu t nh k ch, âm nh c, h i h a,
v đ o,…trong nhà tr ng ph thông, nhi u ng i cho r ng các môn h c này
không c n thi t đ i v i h c sinh; song nhi u ng i khác l i cho r ng chúng
không ch c n thi t mà còn là s s ng còn c a n n giáo d c toàn di n và hi n
đ i.
Anh/ch đ ng tình v i ý ki n nào? Hãy trình bày b ng m t đo n v n ngh lu n
(kho ng 200 ch )
X a nay, chúng ta v n th ng quan ni m gi i và thông minh là ph i v các môn ki n
th c t nhiên hay xã h i mà b qua hay coi nh nh ng b môn ngh thu t nh k ch, âm
nh c,…Và nhi u ng i cho r ng vi c d y các b môn này nhà tr ng ph thông là không c n
thi t song nhi u ng i khác l i cho r ng chúng không ch c n thi t mà còn là s s ng còn c a
n n giáo d c toàn di n và hi n đ i. V y nên đi theo chi u h ng nào ? Chúng ta có th th y t m
quan tr ng c a nh ng y u t ngh thu t trong c cu c s ng hàng ngày hay trong môi tr ng giáo
d c. N u cu c s ng khơng có âm nh c, khơng có h i h a…thì s ch ng cịn v đ p c a th m m ,
tâm h n chúng ta khơng cịn đ c th giãn, b i d ng. Cịn trong q trình d y và h c, h c sinh
không ch l nh h i nh ng ki n th c khoa h c mà còn ph i phát tri n n ng l c sáng t o c a cá
nhân, b i đ p th hi u, n ng l c c m th th m m …qua nh ng môn h c nh h i h a, v đ o, âm
nh c… Vi t Nam và các qu c gia khác c ng đang h ng đ n n n giáo d c tồn di n ph
thơng. Vì th vi c xu t hi n các môn h c hay các ho t đ ng v ngh thu t là đi u hoàn tồn d
hi u. V i tơi, đây là h ng đi đúng đ n và c n thi t cho nh ng th h t ng lai c a đ t n c.
Ki n th c khoa h c và ki n th c th m m có m i quan h nh hai m t c a m t t gi y v y, s
ch ng có t gi y nào t n t i mà ch có m t m t, ch ng có ai thành cơng khi ch s h u ki n th c
khoa h c hay th m m . Nh ng ki n th c khoa h c s giúp các em có đ c n n t ng đ c m th
đ c v đ p c a nh ng b môn ngh thu t. Khơng có s am hi u v cu c s ng, v t nhiên, v
xã h i thì không th l nh h i đ c h t thông đi p t nh ng giai đi u, không th hi u đ c ng ý
c a h a s qua nh ng b c v …Ng c l i, nh ng ho t đ ng ngh thu t s đ a đ n cho h c sinh t
duy sáng t o th m m đ t ng kh n ng ti p thu nh ng ki n th c khác. các n c tiên ti n, h
đã đ a các b môn ngh thu t vào nhà tr ng t r t lâu, v a là môn b t bu c v a là môn t ch n
đ h c sinh v a đ c cung c p nh ng ki n th c n n t ng trong vi c th ng th c và sáng t o

ngh thu t, v a đ c b i d ng và phát tri n nh ng n ng l c chuyên bi t hay ngh nghi p mà




Tài Liệu Ơn Thi Group

mình đ nh theo đu i. M t n n giáo d c tiên ti n và thành công khi đ h c sinh đ c phát tri n
m t cách toàn di n, đánh th c đ c ti m n ng c a m i cá nhân. Nh v y, b n thân m i h c sinh
c n t ch đ ng đ nh h ng con đ ng cho mình, c n song song phát tri n c ki n th c khoa h c
và b i d ng t duy th m m . Hãy đ cu c đ i là m t v n hoa r c s c đa d ng, n i đó có
nh ng lồi hoa ki n th c đ p nh t, hoàn thi n nh t và h ng hoa th m m ngát th m nh t.

9: Vi t đo n v n ngh lu n (kho ng 200 ch ) trình bày suy ngh v phát bi u
sau c a nhà ho t đ ng nhân quy n M g c Phi, ng i đ c nh n gi i Nobel v
Hòa bình n m 1964: “Trong th gi i này, chúng ta xót xa khơng ch vì l i nói và
hành đ ng c a nh ng k x u, mà cịn là vì s im l ng đáng s c a nh ng ng i
t t”.
Trong m t bài phát bi u c a nhà nhân quy n h c ng i M g c Phi, ng i nh n gi i
Nobel v hịa bình, ơng có nói “Trong th gi i này, chúng ta xót xa khơng ch vì l i nói và hành
đ ng c a nh ng k x u, mà cịn là vì s im l ng đáng s c a nh ng ng i t t”. M t quan đi m,
nh n đ nh n u ch nghe ban đ u s th y sao th t xót xa và cay đ ng nh ng đó ch ng ph i hi n
th c, ch ng ph i xã h i mà ta v n đang s ng hay sao? V y nên hi u v phát bi u y nh th
nào?Tr c h t, “k x u” mà nhà nhân quy n mu n nói đ n là nh ng ng i nh th nào? ó là
nh ng con ng i có tâm đ a x u xa, gây nh h ng đ n m i ng i và môi tr ng xung quanh,
đ n c ng đ ng. Vì th “l i nói và hành đ ng” c a k x u chính là nh ng l i d i trá, gi u c t,
gièm pha, khích bác…là nh ng hành đ ng cơn đ , l u manh, làm t n h i đ n tinh th n và c th
ch t c a ng i khác, đ n l i ích chung c a c ng đ ng. V y còn “ng i t t” thì sao? ó là nh ng
ng i có l i s ng đúng đ n, tâm h n nhân h u, trong sáng, hi u bi t đúng sai, ph i trái đ i.
Nh ng “im l ng” đây l i là s không hành đ ng, không ph n ng, th

ho c hèn nhát, quay
l ng v i m i chuy n di n ra xung quanh. “S im l ng c a ng i t t” chính là thái đ th , bàng
quan, thi u trách nhi m v i c ng đ ng c a nh ng ng i v n có b n tính t t đ p. Nh v y, câu
nói đã đ a đ n m t nh n đ nh: Bày t thái đ phê phán đ i v i nh ng ng i có tâm đ a đ c ác,
chuyên dùng l i nói ho c hành đ ng làm t n h i đ n ng i khác và c nh ng ng i v n có b n
tính t t đ p nh ng th , vơ c m, thi u trách nhi m v i c ng đ ng.T i sao chúng ta l i xót xa vì
l i nói và hành đ ng c a nh ng k x u? Vì nh ng đi u đó tr c ti p làm t n h i đ n m i ng i,
đ n l i ích c a c c ng đ ng, khi n chúng ta c m th y đau đ n, b t bình. V y cịn s im l ng
đáng s c a nh ng ng i t t thì sao? ó ch ng ph i là s ng m th a hi p, m c k cho cái x u
cái ác l ng hành, là cách ti p tay cho “hành đ ng và l i nói c a k x u” v y vùng, “tho i mái
đ c th hi n”, là cách gián ti p gây h i cho c ng đ ng, cho nh ng ng i xung quanh khi h
ch ng th lên ti ng, không quy t li t hành đ ng. Chúng ta có th th y nh ng xót xa mà nh ng l i
nói và hành đ ng c a nh ng k x u đã gây ra cho c ng đ ng. Bi t bao nh ng v án, nh ng t i ác
kh ng khi p x y ra hàng ngày trên các ph ng ti n thông tin đ i chúng. R i nh ng v tham ô,
tham nh ng c a nh ng v quan ch c khi n t n h i, th t thoát đ n tr m nghìn t đ ng – s ti n mà
có th giúp đ cho bi t bao ng i nông dân đang cịn nghèo khó. Nh ng đáng s khơng kém cịn
là chính s ti p tay, th a hi p c a nh ng ng i t t b i s im l ng hèn nhát. Ch ng ki n t i ác




Tài Liệu Ơn Thi Group

nh ng khơng m t ai dám lên ti ng hay hành đ ng. Không th ph nh n r ng, trên th c t , đã có
r t nhi u ng i dám đ ng lên, dám b o v l ph i nh ng trong s đó có r t nhi u ng i đã ph i
lãnh nh n nh ng h u qu đáng ti c và đáng bu n, tuy nhiên hãy tin t ng đó ch là cá bi t và t m
th i, k t c c cu i cùng s giúp mang l i s công b ng, t t đ p cho xã h i. Là m t ng i tr , là
th h t ng lai c a đ t n c hãy t thay đ i ngay t chính mình.
ng bao gi tr thành ch
nhân c a nh ng l i nói và hành đ ng x u, hãy bi t d ng c m đ ng lên đ u tranh v i cái x u, cái

ác, tuyên truy n, c đ ng nh ng ng i xung quanh mình đ t o nên m t c ng đ ng t t đ p và
d ng c m. Hãy bi n câu nói “Trong th gi i này, chúng ta xót xa khơng ch vì l i nói và hành
đ ng c a nh ng k x u, mà cịn là vì s im l ng đáng s c a nh ng ng i t t” tr thành m t quá
kh mãi đ c lãng quên, hãy đ t ng lai tr thành t t đ p v i nh ng ng i nhân h u, m t xã
h i đ y yêu th ng.

10: “M t th c t ph bi n hi n nay là v i đa ph n gi i tr các tr ng ngh
ch đ c coi là l a ch n cu i cùng khi gi c m gõ c a các tr ng đ i h c c a
h khơng đ t đ c”
(Trích Khơng th h i nh p ch v i k s , ti n s – Nguy n Công Th o , báo
Vietnamnet.)
Hãy nêu suy ngh c a anh / ch v ý ki n trên b ng m t đo n v n ngh lu n
(kho ng 200 ch ).
V i m i chúng ta, sau khi k t thúc nh ng n m tháng trên gh nhà tr ng, m i ng i l i l a ch n
cho mình m t con đ ng riêng đ đi t i thành công. Nh ng “M t th c t ph bi n hi n nay là
v i đa ph n gi i tr các tr ng ngh ch đ c coi là l a ch n cu i cùng khi gi c m gõ c a các
tr ng đ i h c c a h không đ t đ c”. Vi t Nam là m t đ t n c nông nghi p ph i tr i qua r t
nhi u v t v , khó nh c, lao đ ng m t m i m i mong có đ c cu c s ng đ y đ . Do đó, suy ngh
và quan đi m cho r ng: ch H C, H C và H C m i có th giúp mình phát tri n, thốt kh i s
nghèo khó sau l y tre làng đã tr thành quan ni m n sâu vào ti m th c và suy ngh c a m i
ng i. Vì v y, đ i h c luôn là m c tiêu cao nh t và là n i duy nh t đ c m i ng i theo đu i, c
g ng m i giá đ đ t đ c. Nh ng không ph i ai c ng có đ đi u ki n hay may m n đ b c vào
cánh c a đó. Và khi ni m hy v ng b d p t t thì nhi u b n tr mang theo s chán n n, buông xuôi,
th t v ng đ l a ch n theo h c nh ng tr ng ngh . N u các tr ng đ i h c t p trung đào t o v
tri th c nghiên c u thì k n ng là m c tiêu đào t o c a các tr ng d y ngh . N u xét trên các
ph ng di n thì đây là hai y u t ch đ o đ phát tri n kinh t và đ u đ c đ cao nh nhau.
Nh ng Vi t Nam thì ngh ch đ c coi là “Chi u d i”. ây không ph i m t hi n t ng đ n
l mà ph bi n trong c n c. Nói cách khác, nhi u suy ngh tiêu c c còn ngh r ng vào tr ng
ngh là m t th t b i c c kì n ng n . i u này xu t phát t nhi u nguyên nhân khác nhau.Tr c
h t đó là nh n th c. Chúng ta v n ch a thoát kh i đ c quan ni m h c ngh ch dành cho nh ng

công vi c chân tay v t v , ph c v nh ng công vi c thiên v th l c, ít c n đ n nghiên c u hay
sáng t o. Ch a tính đ n th c t hay hi u qu công vi c, trong các cu c thi qu c t , Vi t Nam ch




Tài Liệu Ơn Thi Group

ln đ t gi i và thành tích cao nh ng mơn thi v lý thuy t cịn nh ng b mơn u c u k n ng
thì n c ta v n r t hi m khi đ c vinh danh. Thi t ngh , chúng ta c n thay đ i v c nh n th c và
hành đ ng đ xóa b ranh gi i gi a h c đ i h c và h c ngh .. Chính sách phát tri n nên chú
tr ng đ u t them cho các tr ng đào t o ngh đ t o đi u ki n t t nh t cho vi c h c t p, th c
hành c a h c viên, giúp đào t o đ c ngu n nhân l c có tay ngh cao. M i ng i c ng c n thay
đ i nh n th c c a mình. Dù là phát tri n, đóng góp v tri th c hay lao đ ng đ t o ra nh ng s n
ph m h u hình, có giá tr và thi t th c thì đ u đ c trân tr ng và có m t v trí nh nhau. ã đ n
lúc lo i b quan ni m ch đ i h c m i mang l i h nh phúc và thành công. Hãy cùng thay đ i đ
các tr ng ngh tr thành m t trong nh ng l a ch n tích c c c a th h tr thay vì con đ ng
t m th i, mang tính gi i pháp khi cánh c a đ i h c khép l i.




Tài Liệu Ơn Thi Group

11: Trình bày suy ngh c a anh/ch v hi n t ng hàng gi và hàng nhái
xu t hi n tràn lan trong th tr ng hi n nay b ng đo n v n ngh lu n ( kho ng
200 ch )
Chuy n hàng gi , hàng nhái đã di n ra trong cu c s ng c a chúng ta r t lâu, th m chí gi
đây d ng nh xã h i còn ch p nh n s ng chung v i nó v y. Nh ng v n đ đ t ra đây không
ch là vi c s d ng hàng t t hay x u, ch t l ng hay khơng mà đó cịn là l ng tâm c a ng i

bán hàng, là s trung th c c a nh ng ng i kinh doanh. N u “hàng th t” là nh ng s n ph m đ t
chu n v ch t l ng, đã đ c các c s , doanh nghi p kinh doanh đ ng kí, đ c đ m b o qua
q trình ki m duy t thì hàng gi , hàng nhái là nh ng hàng hóa khơng có giá tr s d ng, cơng
d ng; có giá tr s d ng, cơng d ng không đúng v i ngu n g c b n ch t t nhiên, tên g i c a
hàng hóa; có giá tr s d ng, cơng d ng không đúng v i giá tr s d ng, công d ng đã công b
ho c đ ng ký. Vi t Nam, chuy n làm gi làm nhái và n c p b n quy n, d ng nh đã thành
chuy n hàng ngày huy n, đ n m c, ng i ta không c m th y x u h gì c khi làm vi c đó. Có
l n tôi đi mua t ng b n, đã đ c nh c tr c là mua hi u Bà Già, ch đó là ngon n i ti ng.
Th nh ng, khi đ n n i, thì th y c m t dãy ph , c a hi u nào c ng treo bi n Bà Già, hoa h t c
m t. Cu i cùng, tôi phát hi n ra có m t c a hàng treo bi n Bà Già
ng Nh m và quy t đ nh r
vào. đó, tôi g p m t bà già trông r t đ p lão, khi đ c h i t i sao c a hàng c a bà treo bi n l
th , bà nói là vì khi bà treo bi n Bà Già, ngay l p t c các nhà khác c ng treo bi n Bà Già. C c
ch ng đã, bà treo thêm ch
ng Nh m đ phân bi t v i nh ng nhà khác. Nh ng mà tơi đ r ng,
m t ngày nào đó, c dãy ph s đ y p nh ng bi n Bà Già
ng Nh m, ch ng khác nào yêu quái
đ i l t Tôn Ng Không đ l a g t
ng T ng. Bao nhiêu cá nhân, doanh nghi p Vi t Nam đã
ph i cay đ ng s ng chung v i l , ho c là thay tên đ i h , ho c là rút c c đã b chèn ép b i chính
nh ng k làm gi , làm nhái, vì khơng đ s c đ b o v b n quy n c a mình. Có ng i làm th t,
mà rút c c khơng đ to m m, không đ ti n hay không đ quan h , còn b đ oan cho là làm
nhái.Th c ra, vi c làm nhái không nh ng có h i cho ng i làm th t, mà có h i cho chính ng i
làm nhái n a. Tôi tin r ng, n u th c s đam mê, tìm tịi và đi đ n cùng con đ ng c a mình, thì
ai r i c ng có th tìm ra m t cái gì đó riêng, đ c đáo, khác bi t, và đ u có th đóng góp m t đi u
gì đó cho c ng đ ng. B i vì tri th c hay chân lý hay ph ng pháp hay k thu t hay s n ph m, là
khơng có gi i h n, dù hàng nghìn ng i cùng theo đu i và tìm ki m đi ch ng n a, c ng khơng
bao gi có th h t đ c. Th nh ng, quen v i vi c làm nhái làm gi , ng i ta d n d n tr nên
l i bi ng, không ch u đào sâu suy ngh , đánh m t đam mê và b n s c, cu i cùng không bao gi
dám đi đ n cùng con đ ng c a mình, vì th c ng khó có th t o nên m t cái gì đó th t s sâu

s c, th t s ch t l ng. Cái gì khơng th c s sâu s c và ch t l ng, thì ch có th h p d n ng i
ta lúc ban đ u, l a b p ng i ta trong ch c lát ch khó có th phát tri n m t cách b n v ng đ c.
Ng i làm gi làm nhái, t ng là có th đ p lên trên đ i th , hóa ra l i đang gi t ch t chính
mình.R i ng i s d ng s n ph m ho c ti p nh n tri th c thì l i càng thi t h i h n n a, nh b
l c vào ma tr n, d n đ n đánh m t ni m tin vào nh ng giá tr chân chính, đánh m t ni m tin vào
con ng i.
dùng đánh m t có th mua l i, ti n b c đánh m t có th ki m l i, nh ng ni m tin
b m t thì khơng bao gi tìm l i đ c. Thi t ngh , đã đ n lúc chúng ta nên chung tay đ lo i b




Tài Liệu Ôn Thi Group

v n n n này, t các ch tài x ph t, l ng tâm c a nh ng ng i kinh doanh cho đ n ý th c c a
ng i tiêu dùng. Hãy đ xã h i tr nên v n minh h n, hi n đ i h n khi khơng cịn t n t i th c
tr ng hàng gi , hàng nhái.

12: Trình bày suy ngh c a anh/ch v vi c ch p nh n s khác bi t trong
cu c s ng b ng đo n v n ngh lu n ( kho ng 200 ch )
Xã h i v n th ng tơn vinh nh ng gì chung, ph bi n, hay nói cách khác là có xu h ng
tồn c u và b qua nh ng gì khác bi t, th m chí là bài tr nh ng gì n i tr i. Khác bi t đây có
th là suy ngh , hồn c nh, thói quen hay v nh ng đ c đi m c th . Chúng ta r t khó ch p nh n
m t ng i nào đó có suy ngh khác mình, cách làm khác mình, tính cách khác mình, th m chí ch
đ n gi n là n m c khác mình. Vì th , dù xã h i có v n minh đ n đâu, thì th t khó có th xóa b
s kì th ch ng t c, s phân bi t màu da, tơn giáo. Tồn c u hóa hay các ph ng ti n k thu t có
th gia t ng k t n i, rút ng n kho ng cách thì rào c n gi a cá nhân v i cá nhân, gi a c ng đ ng
này v i c ng đ ng khác, là cái th t khó có th d b . B i khó ch p nh n s khác bi t v n là b n
n ng nguyên th y c a m i sinh v t, b t ngu n t đ ng l c duy trì s thu n ch ng đ sinh
t n.Con ng i ta, c ng nh nh ng sinh v t khác, v b n n ng, là khó ch p nh n s khác bi t. Tơi

nh khi cịn nh , nhà bà tơi có 1 đàn gà, trong đó có 1 con gà b q chân, cịi c c và x u xí. M i
khi cho b n chúng n, thì nh ng con kh e m nh bao gi c ng lao đ n tr c và r t lâu sau con gà
què m i lê l t ch y đ n sau đ nh t nh nh nh ng th c n cịn th a. Nó c ng th ng xun b c
đàn xúm vào m , trông r t đáng th ng. Vì th , nó sinh ra v n đã cịi c c, x u xí, l i càng tr
nên cịi c c và x u xí. N u quan sát m t đám tr con đang ch i, thì nh ng đ a tr x u xí h n, y u
t h n ho c có chút khác bi t gì đó trong c th , trong cách n m c hành x , th ng b xa lánh,
trêu ch c, th ng b lơi ra làm trị mua vui cho c nhóm. ơi lúc, đó khơng h n là bi u hi n c a
m t đ ng c đ c ác, mà tôi ngh xu t phát t b n n ng khó ch p nh n s khác bi t. Nh ng mà,
v m t t nhiên, m i s s ng đ u r t khác bi t. Trong m t khu r ng, khơng m t cây nào hồn
tồn gi ng h t m t cái cây khác. Trên cùng m t thân cây, nh ng không chi c lá nào gi ng chi c
lá nào. Tơi ngh , t o hóa đã r t thông minh khi t o ra nh ng s s ng r t khác nhau, nh ng không
m t s s ng nào trong đó là hồn h o, vì th chúng ph i d a vào nhau đ sinh t n. B n đ p chính
b i b n khơng hồn h o. Ng i khác có giá tr b i vì h khác v i b n. Vi c ng i khác không
ch p nh n b n b i b n khác v i h c ng là m t đi u gi n d h p v i qui lu t c a t nhiên. Khi
ngh nh th , trái tim b n s có kh n ng co giãn h n, bao dung h n và tôi ch c ch n, b n s c m
th y h nh phúc h n r t nhi u. C m giác h nh phúc b i m t trái tim bi t co giãn đó, tơi ngh
chính là th làm đ y cu c s ng c a chúng ta.




Tài Liệu Ơn Thi Group

13: Trình bày suy ngh c a anh/ch v ý ki n sau b ng m t đo n v n ngh
lu n ( kho ng 200 ch ): “ giàu sang, m t con ng i có th ch m t vài n m,
nh ng đ tr thành ng i có v n hóa có th ph i m t hàng ch c n m, có khi c
cu c đ i” (V Khiêu – Bài phát bi u nhân k ni m 1000 n m Th ng Long – Hà
N i)
Có th đã đơi l n b n nghe th y câu nói “Vơ v n hóa” hay có th chính b n đã nói, nh ng
li u chúng ta có th c s hi u rõ v hai ch “v n hóa” hay khơng? Trong bài phát bi u k ni m

1000 n m Th ng Long – Hà N i, h c gi V Khi u đã nói “ giàu sang, m t con ng i có th
ch m t vài n m, nh ng đ tr thành ng i có v n hóa có th ph i m t hàng ch c n m, có khi c
cu c đ i” – m t l i nh n g i nh nhàng mà vơ cùng sâu s c. V n hóa là m t khái ni m r ng bao
g m m i l nh v c c a đ i s ng, t khoa h c cho đ n ngh thu t, t đ i s ng tâm h n, tâm linh
đ n thói quen sinh ho t, th hi u th m m , giao ti p ng x ,..c a con ng i. Cịn trong câu nói
c a V Khiêu là bàn đ n v n hóa c a m t ng i. B ng nh ng m nh đ t ng ph n: giàu sang –
có v n hóa, ba n m – ch c n m, c cu c đ i, nhà v n V Khiêu mu n kh ng đ nh s dày công
trong vi c d y d , giáo d c, rèn luy n đ m t con ng i tr nên có v n hóa. ó là m t ý ki n
hồn tồn đúng và xác đáng.
giàu sang, m t con ng i có th ch m t vài ba n m th m chí
ng n h n n a. Vi c t o l p m t s nghi p, cu c s ng giàu có v v t ch t có th ch m t th i gian
ng n b ng s c n cù và sáng t o trong lao đ ng. Nh ng đ hình thành n n t ng v n hóa tri th c,
con ng i c n rèn luy n, tích l y trong kho ng th i gian hàng ch c n m khi ng i trên gh nhà
tr ng và trong su t c cu c đ i nh Lê nin đã nói : H c, h c n a, h c mãi. Và v i giá tr v n
hóa tinh th n c ng v y. ó là v đ p tâm h n v i các giá tr đ o đ c nh : tình u th ng, nhân
ái, lịng v tha, khoan dung, s s chia, ý th c dân t c, c ng đ ng, thái đ trân tr ng l ch s , quá
kh , v n hóa gia ti p ng x gi a ng i và ng i trong cu c s ng,…V n hóa tri th c và đ o đ c
nhân cách c a con ng i có m i quan h ch t ch v i nhau. Nh ng ng i có trình đ cao th ng
là nh ng nhân cách đáng tr ng. Tuy nhiên đi u đó khơng hồn tồn đúng v i m i tr ng h p b i
trên th c t , nhi u ng i có trình đ v n hóa cao v n có th có nh ng suy ngh u tr , v n có th
m c nh ng sai l m trong giao ti p v n hóa ng x . Ng c l i, có nh ng ng i dù không đ c
h c cao nh ng nhân cách v n r ng ng i, đáng kính tr ng. Vì v y, song song v i vi c b i đ p tri
th c v n hóa, chúng ta cịn ph i h c làm ng i, t ng c ng rèn luy n k n ng s ng. Vi c rèn
luy n đ tr thành ng i có v n hóa là quan tr ng, c n thi t.
đào luy n m t con ng i có v n
hóa c n có s chung tay c a c gia đình, nhà tr ng, xã h i. Nh ng y u t quan tr ng v n là ý
th c ch đ ng c a m i ng i. Khi m i chúng ta t mình rèn luy n, h c h i thì “v n hóa” s hi n
hi n m i n i, cu c s ng s ngày càng v n minh, hi n đ i h n.

Tài Liệu Ôn Thi Group

14: Trong v n b n C ng tr ng m ra, Lý Lan vi t: M s đ a con đ n
tr ng, c m tay con d t qua cánh c ng, r i bng tay mà nói: đi đi con, hãy can
đ m lên, th gi i này là c a con.
T s hi u bi t và th c t c a b n thân, hãy vi t m t đo n v n ngh lu n
kho ng 200 ch v tính t l p và s ch đ ng hòa nh p v i th gi i xung quanh.
Th gi i ngày càng r ng m và con ng i c ng c n t l p, ch đ ng h n đ hịa mình v i s
chuy n bi n c a cu c s ng. Và trong tâm s c a ng i m nhân ngày khai tr ng c a con, Lý
Lan đã vi t trong “C ng tr ng m ra”: “M s đ a con đ n tr ng, c m tay con d t qua cánh
c ng, r i bng tay mà nói: đi đi con, hãy can đ m lên, th gi i này là c a con.”. ó khơng ch là
nh ng l i yêu th ng t t m lòng ng i m mà còn là l i nh n g i r t ý ngh a: s dìu d t, ch b o,
nâng đ c a cha m là r t c n thi t nh ng s t l p, ch đ ng c a m i chúng ta là y u t quy t
đ nh s tr ng thành , n ng l c và s thành công c a m i ng i. “C m tay con mà d t” chính là
s d n d t, ch m sóc c a cha m trên nh ng b c đ ng đ i đ u tiên c a con nh ng r i đ n
ng ng c a nào đó, s dìu d t đó s thay th b ng nh ng b c chân con t đi là s “buông tay”
đ con đ c t do, t ch . Lúc y s là lúc con c n đ n s can đ m, b n l nh, kh n ng đ bi n
v n v t xung quanh thành “th gi i c a con” – con t mình khám phá và hịa nh p. Hay nói cách
khác, đó chính là kh n ng t l p và ch đ ng c a m i chúng ta. T l p là kh n ng t làm vi c,
h c t p, gi i quy t nh ng v n đ cá nhân c a mình mà khơng l i, nh v , d a vào s giúp đ
c a ng i khác. Và khi b n thân mình tích c c th c hi n, khơng ch đ i, khơng ph thu c hồn
c nh thì đó chính là ch đ ng, m c đ cao h n c a t l p. Không ph nh n r ng, s ch m sóc,
yêu th ng, đùm b c c a cha m , ng i thân đ i v i chúng ta là nh ng đi u quý giá, đáng trân
tr ng, là n n t ng v ng ch c cho s thành công. Tuy nhiên, y u t đóng vai trị là s c b t chính là
s t l p. Nó giúp chúng ta có ý th c rèn luy n đ hoàn thi n b n thân. S ch đ ng giúp chúng
ta v n lên, thích nghi v i hồn c nh, v t qua m i th thách, không g c ngã lùi b c tr c th
thách. Trong b i c nh cu c s ng hi n đ i, t l p và ch đ ng là chìa khóa giúp m i cá nhân phát
tri n, không l thu c, phát huy tính sáng t o. Có nh v y m i đ n đ c ánh sáng c a thành cơng.

Ch c h n chúng ta cịn nh “th n đ ng”
Nh t Nam, dù tu i còn nh nh ng em đã t o nên
ti ng vang l n trong và ngồi n c b ng chính kh n ng b n thân. Khi còn nh , cha m em đã
đ nh h ng, d n d t em nh ng b c đ u nh d y em nên h c ti ng anh nh th nào hay rèn
luy n ra sao.
r i sau đó b ng s t ch , em đã v n lên, n l c b ng chính đơi chân c a mình.
T l p bi u hi n các giai đo n khác nhau trong cu c đ i, tuy nhiên là nh ng ng i tr đi u này
càng c n thi t h n. Mu n hình thành s t l p, ch đ ng, c n xác đ nh rõ l i s ng, quan ni m
s ng d a vào n ng l c b n thân, ph i kh ng đ nh s t tin, tích l y rèn luy n các k n ng s ng,
suy ngh đ c l p… c bi t m i chúng ta ph i bi t l p k ho ch cho công vi c, h c t p, b i có
m c tiêu s t o c h i đ ch đ ng ph n đ u. T l p khơng có ngh a là ch ngh a cá nhân ích k ,
xa r i m i ng i mà ng c l i c n xây d ng t p th . Hãy t o cho mình tính t ch , đ c l p t
suy ngh đ n hành đ ng, t h c t p đ n đ i s ng, t ph m ch t đ n b n




Tài Liệu Ôn Thi Group

l nh, t cá nhân đ n c ng đ ng dân t c nh nhà v n Nga Pautopxki t ng vi t “Dù ng
v i b n nh ng gì đi n a thì b n c t tin r ng cu c đ i kì di u và tuy t đ p”.

i ta có nói

15: Có ý ki n cho r ng “Con ng i t ng ngày thay đ i công ngh nh ng
chính cơng ngh c ng đang thay đ i cu c s ng con ng i”. Hãy trình bày suy
ngh c a anh/ch v ý ki n trên b ng đo n v n ngh lu n ( kho ng 200 ch )
ã bao gi b n t h i n u m t ngày khơng có đi n tho i, laptop hay nh ng đ công ngh khác,
cu c s ng s ra sao? Chúng ta v n th ng coi công ngh nh m t đi u thi t y u c a cu c s ng
và ngh r ng nh ng s thay đ i đó là do con ng i. Nh ng có ý ki n cho r ng “Con ng i t ng

ngày thay đ i cơng ngh nh ng chính cơng ngh c ng đang thay đ i cu c s ng con ng i”. Ph i
ch ng công ngh đang ngày ngày chi ph i, đ nh h ng hành vi, thói quen không ch c a cá nhân
mà c c ng đ ng hay nhi u th h . Thu t ng cơng ngh có ngu n g c t ti ng Hi L p, hàm
ngh a v các công c , k n ng và m u m o c a con ng i trong các ho t đ ng s ng. Ngày nay,
công ngh đ c xem là h th ng các ph ng pháp, công c và n ng l c gi i quy t v n đ hay
quy trình t o ra s n ph m ( v t th và phi v t th ). Con ng i đang ngày càng phát tri n công
ngh nh ng c ng đ ng th i l thu c và nó, b nó chi ph i. Vi c phát tri n, bi n đ i công ngh là
quy lu t t t y u, khi con ng i ch đ ng thay th ph n quan tr ng ( c b n, c t lõi) hay tồn b
cơng ngh đang s d ng b ng công ngh khác tiên ti n h n. Công ngh hi n di n trong m i l nh
v c c a đ i s ng và đem đ n cho chúng ta nh ng l i ích khơng th ph nh n. Cu c s ng chúng
ta ngày m t t t h n, ti t ki m s c lao đ ng,…Tuy nhiên, c ng có nh ng nh h ng tiêu c c khi
s l thu c vào công ngh ngày càng cao. i u đó d n đ n vi c l i suy ngh , l i v n đ ng,
nh ng m i quan h c ng tr nen l nh lùng, khô c ng khi đa s l a ch n vi c duy trì vi c g p g ,
trò chuy n, quan tâm ch qua nh ng l i nh n b ng m ng xã h i. Th gi i cơng ngh cịn khi n
con ng i d r i vào tr ng thái o t ng. Trong th i đ i hi n nay, v n c n thi t phát tri n công
ngh . Tuy nhiên, vi c s d ng công ngh c n ti t ch , phù h p. Các c quan ch c n ng c n t ng
c ng s qu n lý, s d ng công ngh đ ph c v cho m c đích lành m nh, c ng đ ng. Và m i
ng i c ng c n cân b ng gi a vi c s d ng công ngh và th c hi n trách nhi m v i c ng đ ng,
gia đình. Hãy đ cơng ngh tr thành cơng c m t cách phù h p và hi u qu v i cu c s ng c a
chúng ta.

16: Theo anh/ch , ng i Vi t Nam hi n nay có nh c đi m c b n gì c n tr
ti n b xã h i? Hãy trình bày suy ngh b ng đo n v n ngh lu n kho ng 200
ch .
Trong c quá trình l ch s c a dân t c, con ng i Vi t Nam đã ch ng t nh ng ph m ch t t t đ p
c a mình, d ng c m, x thân khi chi n đ u v i k thù, c n cù b n b trong lao đ ng và khơng
ph i khơng có s thơng minh, sáng t o trong cu c s ng. Tuy nhiên, khi xã h i phát tri n, con
ng i c n hình thành nh ng ph m ch t m i đ phù h p v i yêu c u c a ti n b xã h i. N u
không làm đ c đi u này, chính con ng i s tr thành l c l ng c n tr s ti n b y. Th c t
cho th y, ng i Vi t Nam hi n nay có khá nhi u nh c đi m c n thay d i, kh c ph c. Khoa h c

Tài Liệu Ôn Thi Group

ngày càng phát tri n, yêu c u chun mơn hóa ngày càng cao. M i phút giây đ u có nh ng phát
minh, nh ng thành t u ra đ i thay th cho cái c . i u đó yêu c u con ng i c ng ph i v n
đ ng, thay đ i theo. Nh ng d ng nh ng i Vi t Nam v n còn cách suy ngh b o th , coi tr ng
cái c , ng i và s thay đ i d n đ n ch m đ i m i, ti n b , thi u sáng t o và ch đ ng trong công
vi c. i u này d n đ n hi n tr ng đó là tr c s ra đ i c a r t nhi u máy móc, cơng ngh s n
xu t m i, ng i Vi t v n đ cao s n xu t th công hay dây chuy n c , d n đ n n ng su t kém,
ch t l ng s n ph m không nâng cao hay b t k p yêu c u. Hay còn r t nhi u nh ng nh h ng
tiêu c c khác. Nguyên nhân có th d n đ n t chính q kh b đơ h , hình thành “tâm lý nơ l ”,
d b ph thuôc, thu đ ng, đ y m c c m. S nh h ng n ng n c a tàn tích phong ki n đ l i s
trì tr , b o th trong cách ngh . Mu n đ i m i chúng ta c n thay đ i ngay trong h th ng giáo
d c, tích c c đào t o th h công dân b t k p đ c yêu c u c a th i đ i. M i cá nhân ph i tích
c c đ i m i t duy, h c h i và t rèn luy n tác phong n ng đ ng, rèn luy n b n l nh và nâng cao
kh n ng sáng t o đ n m b t c h i và đ i m t v i nh ng th thách m i. Vi c h i nh p v i các
n c t o c h i song c ng là thách th c bu c chúng ta ph i t đ i m i t t duy, tác phong cho
đ n thái đ và cách th c làm vi c. S hoàn thi n, ti n b chung c a toàn xã h i chính là q trình
t hồn thi n, phát huy c m i cá nhân.

17: Ph i ch ng s ng o có nguy c đánh m t giá tr th c? Hãy trình bày suy
ngh c a anh/ch b ng đo n v n ngh lu n (kho ng 200 ch ).
Có l c m t “s ng o” đã khơng cịn xa l th m chí q quen thu c và tr thành thói quen c a
xã h i, đ c bi t là các b n tr . Nh ng hi n nay hi n t ng này càng có xu h ng phát tri n thái
quá và d ng nh có nh ng h l y tiêu c c. Ph i ch ng s ng o có nguy c đánh m t giá tr th c?
“S ng o” là khái ni m ch cách s ng trong hoang t ng, không đúng v i th c t i b n thân hay
c ý t tô v cho mình m t cu c s ng t t đ p, hoàn h o trong m t ng i khác mà cu c s ng đó

khác v i th c t i. “S ng o” th ng th hi n rõ nh t qua các trang m ng xã h i nh Facebooj,
Instagram,..Cịn giá tr th c khơng ch d ng l i là s th t v m i ng i trong cu c s ng h ng
ngày mà còn là nh ng giá tr tinh th n t t đ p và chu n m c đ o đ c c a xã h i. Vi c xác đ nh
hai giá tr gi a “s ng o” và “giá tr th c” khi n chúng ta ph i suy ng m. Hi n t ng s ng o
xu t hi n tràn lan d i nhi u hình th c. Các b n tr có th k t b n, nói chuy n, tâm s nh ng
đi u th m kín hay th m chí là yêu đ ng v i nh ng ng i m i bi t qua m ng xã h i dù ch a h
g p m t. H còn dùng m ng xã h i nh công c đ khoe khoang nh ng th khơng có th c c a
b n thân nh giàu có, danh ti ng,..S ng o cịn là gây s chú ý, khi n mình n i ti ng b ng nh ng
n i dung không lành m nh hay b a đ t hay th ng xuyên tr thành “anh hùng bàn phím”, dùng
l i nói hoa m , t ra mình v n minh, nhân ái,…Cách s ng này t o ra m t th h chìm đ m trong
o v ng, thích khoe khoang, d i trá, ch c tơ v cho hình nh b n thân b ng nh ng th không
t n t i, ph t l cu c s ng th c t . Và khi trút b v ngồi hào nhống tr v cu c đ i th c, h l
l m, không xác đ nh đ c h ng di c a chính mình, làm phân tán, nh h ng đ n h c t p và lao
đ ng c ng nh các m i quan h th c. S t ng chóng m t c a các trang m ng xã h i, s c hút c a
nh ng nút “like”, nh ng l i ca t ng o khi n “s ng o” tr thành c n b nh khó ch a, nh h ng
đ n nhân cách, tinh th n c a gi i tr . M i chúng ta c n t ý th c sao cho vi c s d ng m ng xã




Tài Liệu Ơn Thi Group

h i hay cơng ngh m t các phù h p. Ph i nhìn nh n, đánh giá đúng b n thân và hi n th c cu c
s ng, không ch y theo xu h ng. Nh ng m i quan h trên m ng có th đúng đ n n u ta bi t cân
b ng, hài hòa v i cu c s ng th c t i. Hãy ch đ ng thay đ i, đi u ch nh l i cách s ng. Công
ngh là con dao hay l i. N u bi t cách s d ng đó s là cơng c vơ cùng hi u qu nh ng ch
c n nhìn nh n sai nó s là con dao gi t ch t tâm h n b n.

18: Hãy trình bày suy ngh c a anh/ch v quan ni m “Có ba cách đ t làm
giàu mình: m m c i, cho đi và tha th ” (Theo H t gi ng tâm h n – NXB T ng

h p TP HCM,2008)
ã có khi nào b n th h i li u cu c s ng c a mình giàu có hay khơng ? Và giàu có mà tơi mu n
nói đ n đây là giàu có v tinh th n. Có ý ki n cho r ng “Có ba cách đ t làm giàu mình: m m
c i, cho đi và tha th ” nh n nh m i chúng ta v cách nuôi d ng tâm h n. “T làm giàu
mình” chính là t ni d ng và b i đ p nhân cách, tâm h n bên trong. Và có ba cách đ giúp ta
làm vi c đó: “m m c i” – bi u hi n c a ni m vui, s l c quan, yêu đ i; “cho đi” là bi t quan tâm,
chia s v i m i ng i và “tha th ” là khi ta bao dung, đ l ng v i l i l m c a ng i khác. Tâm
h n con ng i s tr nên trong sáng, giàu đ p h n n u bi t l c quan, s ng s chia và r ng m
t m lòng v i m i ng i. Ta v n quen v i câu nói “M t n c i b ng m i thang thu c b ”. L c
quan, yêu đ i không ch giúp con ng i v t lên khó kh n, th thách mà cịn t o ni m tin v b n
thân và giúp ta h ng đ n khát v ng t t đ p. Và khi ta bi t s chia, quan tâm đ n nh ng ng i
xung quanh là ta đã chi n th ng s vơ c m, ích k đ s ng giàu trách nhi m và yêu th ng h n.
Mang l i ni m vui cho ng i khác ta s th y thanh th n trong tâm h n, đ c s tin yêu, tôn tr ng
c a m i ng i và ch c ch n khi ta g p khó kh n s nh n đ c s giúp đ c a ng i khác. Và
n u mu n trút b đau kh , thù h n đ s ng thanh th n và mang l i ni m vui cho m i ng i thì
hãy bao dung, đ l ng h n. Ngồi s l c quan, s chia, đ l ng, con ng i cịn có th b i đ p ,
ni d ng tâm h n mình bang nh ng ng x t t đ p. Hãy xem cách dân t c Vi t Nam tha th
cho k thù xâm l c đ th y đ c truy n thông nhân đ o, nhân ái c a ông cha ta đáng khâm
ph c đ n nh ng nào. Trong Bình Ngơ đ i cáo , Nguy n Trãi vi t:“Mã Kì, Ph ng Chính c p
cho 00 chi c thuy n/V ng Thơng, Mã Anh c p cho hàng nghìn c ng a.”Trong Tuyên ngôn
đ c l p” Bác đã kh ng đ nh: Tuy v y, dân t c Vi t Nam tr c sau v n gi thái đ khoan h ng,
nhân đ o v i k thù th t th ...H n là khi vi t l i nh ng hành đ ng khoan dung, nhân đ o y c a
dân t c ta, các tác gi ph i t hào bi t bao! S giàu có v tâm h n có ý ngh a quy t đ nh s hoàn
thi n nhân cách c a m i ng i. M i chúng ta c n có ý th c gìn gi và b i đ p đ đ i s ng tinh
th n, tình c m c a b n thân khơng b xói mịn và chai s n b i m t trái c a cu c s ng hi n đ i.
làm đ c đi u đó, hãy b t đ u t nh ng thái đ s ng tích c c, có ý ngh a v i b n thân, gia đình
và xã h i.

Tài Liệu Ôn Thi Group

19: Anh/ ch hãy nêu suy ngh c a mình v s bi n đ i khí h u và nh ng
thiên tai g n đây?
Nhân lo i đang đ ng tr c nguy c b di t vong do tác đ ng c a n n ô nhi m môi tr ng d n
đ n “s bi n đ i khí h u và nh ng thiên tai g n đây nh đ ng đ t, sóng th n, núi l a … đang gây
nên nh ng hi m h a khôn l ng cho nhân lo i” T vài n m tr l i đây nhân lo i ph i đ ng tr c
nh ng đe d a c a thiên nhiên, thiên tai và d ch b nh gây nguy h i cho đ i s ng con ng i. Còn
nh n m 200 , sóng th n đã cu n tr i hàng ch c ngàn ng i Thái Lan và Indonesia. N m 2008,
đ ng đ t làm tan hoang T Xuyên (Trung Qu c). Ngày càng nhi u làng “ ng th ” xu t hi n
Vi t Nam và th gi i… đây là nh ng con s đáng báo đ ng, cho th y s n i gi n c a thiên nhiên
tr c nh ng sai l m c a con ng i. Nguyên nhân d n đ n nh ng h u qu trên là do: S tác đ ng
c a con ng i t i thiên nhiên nh : ch t phá r ng m t cân b ng sinh thái, s d ng hóa ch t nh
thu c sâu, thu c c thi u khoa h c. R i khói th i cơng nghi p, khói th i đơ th làm th ng t ng
Zơn gây nên hi u ng nhà kính và tình tr ng nóng d n lên c a trái đ t. Con ng i không ng ng
xây d ng, đ c khoét trái đ t, xây h m, khai thác m làm bi n d ng l p v trái đ t. Con ng i v i
nh ng h n thù, tham v ng bá ch th gi i, không ng ng ch y đua v trang, s n xu t v khí hóa
h c, bom đ n, gây chi n tranh liên miên… T t c s d n đ n s gi n d c a thiên nhiên và báo
hi u s di t vong c a trái đ t. Theo l ch c a ng i Maya n m 2012 là n m t n th , nhà tiên tri
Vanga d đoán: sau n m 2010 s là đ ng đ t, núi l a và sóng th n… nay đang tr thành s th t.
Hãy chung tay b o v môi tr ng b ng nh ng hành đ ng thi t th c: Không đ c đ t phá r ng,
khai thác khoáng s n m t cách b a bãi, gây hu ho i môi tr ng, làm m t cân b ng sinh thái.
Khơng th i d u, m , hố ch t đ c h i, ch t phóng x quá gi i h n cho phép, các ch t th i, xác
đ ng v t, th c v t, vi khu n, siêu vi khu n đ c h i và gây d ch b nh vào ngu n n c; không
chôn vùi, th i vào đ t các ch t đ c h i quá gi i h n cho phép; các qu c gia cam k t không s
d ng và s n xu t v khí hóa h c, không gây chi n tranh; n u dùng đi n h t nhân ph i có quy
trình ch t ch đ b o qu n tránh s c kh ng khi p nh v n lò ph n ng h t nhân Nh t
(2011), v n lò h t nhân Checmob n Nga (1986) gây bao đau th ng cho con ng i.

20: Bàn v th ng và b i, d i và khôn trong cu c s ng
Trong cu c s ng không th ng l i nào mà khơng g p nh ng khó kh n, th thách, không m t
thành công nào mà không ph i b c qua chơng gai. Cái chính là m i chúng ta có kiên trì, nh n
n i và quy t tâm v t qua nó đ c hay khơng ?. Trong bài th “D y mà đi” c a T H u có
câu:“Ai chi n th ng mà khơng h chi n b i/Ai nên khôn mà ch ng d i đôi l n”… Tr c h t
chúng ta c n hi u đ c chi n th ng, chi n b i, khôn và d i trong hai câu th trên. C ng gi ng
nh m t cu c ch y đua ng i có th l c kh e, k thu t ch y t t thì s đ n đích s m h n cịn
ng i v sau là ng i thua cu c hay ng i v tr c tiên g i là ng i chi n th ng, còn l i là
ng i chi n b i. Suy cho cùng, chi n th ng là đ t đ n m c quy đ nh m t cách nhanh nh t, t t
nh t đ t ch tiêu đ t ra và hài lòng v i k t qu đó. Cịn chi n b i là ng i có k t qu sau cùng, b
tr t và k t qu đó khơng nh mong mu n.Khái ni m “khôn” và “d i” ngh a là khơng ai sinh ra
mà có th hi u h t, có th bi t, có th có ki n th c đ c mà ph i qua m t quá trình rèn luy n,




Tài Liệu Ơn Thi Group

ti p thu m i có đ c. “Khôn” đây là s thông minh, lanh l i mà cái trái c a nó là “d i’- hành
đ ng, suy ngh ng c ngh ch, l ch l c.V i cách s d ng hai c p t trái ngh a trong hai câu th đã
làm n i b t ý ngh a sâu s c mà nhà th mu n g i đ n ng i đ c, ng i nghe đ ng th i ông c ng
làm toát lên m t chân lý sáng ng i, đó là “trên con đ ng thành cơng ln có th t b i” hay t c
ng c ng có câu: “th t b i là m thành cơng”.Chi n th ng đây tr c h t là ph i chi n th ng
chính b n thân mình, chi n th ng cái “con’ gi l y ph n “ng i” trong “con ng i”. Vi c y
không m y d dàng nh ng c ng không ph i là không làm đ c. m i chúng ta rèn luy n tính kiên
trì, c n cù, ch u khó có v y m i dành chi n th ng trong cu c ch y đua v i s phát tri n c a xã
h i.Trên con đ ng đ i c ng v y,h c t p r i tìm vi c làm và b t đ u cu c s ng t l p r t khó,
nh t là con đ ng l p nghi p.Không ph i ki n th c h c nhà tr ng luôn đ c áp d ng ngồi
th c t , nó ph i qua s suy ngh , t duy m i th c hi n đ c.N u con đ ng l p nghi p y tr n
tru, b ng ph ng t s khơng có k t qu nh mong mu n, ph i có th t b i đơi l n ta m i tìm đ c

cái hay, cái ph ng pháp t i u đ có hi u qu cao trong công vi c.H n h t là s rèn luy n đ c
đ c tính ch u khó, kiên trì, bi t cách đ i m t v i khó kh n, th thách và v t lên chính b n thân
mình. Th t b i không ph i là cái x u, cái không t t mà nó là m t v t c n, m t ch ng ng i v t
trên con đ ng thành công, ch c n bi t cách v t qua đ c nó là s đ n đích. Nhi u ng i khi
g p khó kh n l i chùn b c, có suy ngh tiêu c c v b n thân, t ti và b cu c…Không ph i
đ ng đi khó mà lịng ng i x khó, x v t su i l i đèo…Vi c đó là khơng nên. C ng nh
trong nh ng n m tháng đ u tranh gian kh ch ng ngo i xâm, đã có r t nhi u anh hùng đã hi sinh,
đã t ng th t b i d i tay b n ngo i xâm song càng kh càng thôi thúc tinh th n chi n đ u c a h
đ r i k t thúc th ng l i, kéo cao lá c đ sao vàng. Là h c sinh đôi khi g p nh ng bài tốn khó,
nhi u lúc mu n bng bút vì khơng làm đ c nh ng n u có tinh th n t giác, ham h c h i chúng
ta s làm đ c, tìm đ c đáp án đúng có th b ng nhi u ph ng pháp gi i khác nhau. Tìm đ c
nh ng n s kia b ng chính mình, b ng cái cách bi t v t lên khó kh n y b n s c m th y vui
h n. Nh ng c ng có lúc ph i sai vì bài khó, lúc khơng tìm ra đáp án đúng, c ng đ ng nên n n
lịng “h c th y khơng tày h c b n”, th y cô và b n bè là quy n sách gi t i u cho m i chúng ta.
Nh m t quy lu t cho s thành công, chi n th ng ln có th t b i, nh ng l n v p ngã. Song đ ng
vì th mà n n lịng hãy tìm cách đ ng d y và b c ti p đ n phía tr c, con đ ng thành công kia.